Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 29

“Para Nili Wakulopwa, Apo Ndipo Nkhuŵa Wankhongono”

“Para Nili Wakulopwa, Apo Ndipo Nkhuŵa Wankhongono”

“Nkhukondwa para nkhuŵa wakulopwa, ŵanyake ŵakunichitira msinjiro, nkhusoŵa pakukora, nkhutambuzgika na kusangana na maunonono chifukwa cha Khristu.”—2 KOR. 12:10.

SUMU 38 Wamuzgoraninge Ŵankhongono

CHILATO CHA NKHANI IYI *

1. Kasi ni vichi ivyo Paulosi wakayowoya mwambura kubisa?

MPOSITOLE Paulosi wakayowoya mwambura kubisa kuti nyengo zinyake wakajiwonanga kuti ngwakulopwa. Wakayowoya yekha kuti wunthu wake wakuwaro ukamaranga, ndipo wakasuzgikanga kuchita icho ntchiwemi, kweniso kuti nyengo zinyake Yehova wakazgoranga malurombo ghake mu nthowa iyo wakaghanaghananga yayi. (2 Kor. 4:16; 12:7-9; Rom. 7:21-23) Paulosi wakayowoyaso kuti awo ŵakamususkanga ŵakamuwonanga kuti ngwakulopwa. * Kweni wakazomerezga yayi kuti vinthu viheni ivyo ŵanji ŵakamuyowoyeranga panji ivyo wakatondekanga kuchita makora, vimupangiske kujiwona wambura ntchito.—2 Kor. 10:10-12, 17, 18.

2. Kuyana na lemba la 2 Ŵakorinte 12:9, 10, kasi Paulosi wakasambira sambiro wuli lakuzirwa?

2 Paulosi wakasambira sambiro lakuzirwa chomene. Wakasambira kuti munthu wangaŵa wankhongono nanga ni apo wakujiwona kuti ngwakulopwa. (Ŵazgani 2 Ŵakorinte 12:9, 10.) Yehova wakaphalira Paulosi kuti: “Para iwe walopwa ndipo nkhongono zane zikuŵa zakufikapo.” Apa Yehova wakang’anamuranga kuti wamupenge nkhongono izo wakukhumbikwira para walopwa. Chakwamba, tiyeni tiwone chifukwa icho tikwenera kufipira mtima yayi para ŵalwani ŵithu ŵakutichitira msinjiro.

‘KONDWANI PARA ŴAKUMUCHITIRANI MSINJIRO’

3. Chifukwa wuli tikwenera kukondwa para ŵanji ŵakutichitira msinjiro?

3 Palije uyo wakukondwa para munthu wakumuchitira msinjiro. Kweni para tikuŵikako mahara chomene para ŵalwani ŵithu ŵakutichitira msinjiro, mbwenu tigongowenge. (Zinth. 24:10) Ipo kasi tikwenera kuviwona wuli vinthu vyamsinjiro ivyo ŵalwani ŵithu ŵakutichitira? Nga ni Paulosi, nase tikwenera ‘kukondwa para ŵakutichitira msinjiro.’ (2 Kor. 12:10) Chifukwa wuli? Chifukwa ntchakuti para ŵanthu ŵakutiyowoyera msinjiro na kutisuska ntchilongolero chakuti ndise ŵasambiri ŵanadi ŵa Yesu. (1 Pet. 4:14) Yesu wakati ŵasambiri ŵake ŵazamutambuzgika. (Yoh. 15:18-20) Ivi ndivyo vikachitika nadi mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira. Pa nyengo iyo, awo ŵakalondezganga mitheto ya Ŵagiriki ŵakawonanga Ŵakhristu kuti mbambura mahara kweniso mbapasi. Ndipo Ŵayuda ŵakawonanga Ŵakhristu kuti ‘mbambura kusambira ndiposo ŵanthu bweka,’ nga umo wakaŵira mpositole Petrosi na Yohane. (Mil. 4:13) Ŵakhristu ŵakawonekanga ŵakulopwa. Ŵakanjilirangapo yayi pa ndyali ntheura ŵakaŵavya nkhongono pa boma. Kweniso ŵakanjiranga yayi usilikari, ntheura ŵakawonekanga ŵambura kuvikilirika. Nakuti ŵanthu ŵakaŵatinkhanga.

4. Kasi Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakachita wuli apo ŵalwani ŵawo ŵakaŵayowoyeranga viheni?

4 Kasi Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakawelera nyuma chifukwa chakuti ŵakususka ŵakaŵanyozanga? Yayi. Mwachiyelezgero, mpositole Petrosi na Yohane ŵakawonanga kuti ni mwaŵi kutambuzgika chifukwa cha kulondezga Yesu na kupharazga za iyo. (Mil. 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Ŵasambiri ŵakaŵavya chifukwa chakuŵira na soni. Nangauli ŵanthu ŵakaŵayuyuranga, kweni ŵakachita vinthu vinandi viwemi pakovwira ŵanji kuluska ŵalwani ŵawo wose. Mwachiyelezgero, mabuku agho iwo ŵakalemba mwakovwirika na mzimu utuŵa, ghachali kupembuzga na kovwira ŵanthu mamiliyoni ghanandi mazuŵa ghano. Kweniso Ufumu uwo ŵakapharazganga, sono ukuwusa kuchanya ndipo sonosono apa uwusenge ŵanthu wose pa charu. (Mat. 24:14) Kweni boma lankhongono ilo likaŵako panyengo iyo, ilo likayuzganga Ŵakhristu, lili kuwa na kuluwika. Apo Ŵakhristu ŵakugomezgeka ŵara, sono ni mathemba kuchanya. Kweni awo ŵakaŵasuskanga ŵali kufwa ndipo usange ŵali na mwaŵi wakuti ŵazamuwuskika, ŵazamuwusika na Ufumu uwo ŵakapharazganga Ŵakhristu awo ŵakaŵatinkhanga.—Chivu. 5:10.

5. Kuyana na Yohane 15:19, chifukwa wuli ŵanthu ŵakuyuyura ŵanthu ŵa Yehova?

5 Mazuŵa ghano, ŵanthu ŵanyake ŵakutiyuyura na kutinyoza ise Ŵakaboni ŵa Yehova chifukwa ŵakughanaghana kuti mitu yithu yikwenda makora yayi ndipo tili ŵakulopwa. Chifukwa wuli ŵakughanaghana nthena? Chifukwa tikukolerana yayi na umo ŵanthu ŵanandi ŵakuwonera vinthu. Tikuyezgayezga kuŵa ŵakujiyuyura, ŵakuzika, kweniso ŵakupulikira. Kweni charu chikuhaya ŵanthu ŵakujikuzga, ŵakujiŵikamo, ndiposo ŵakugaluka. Kweniso tikuchitako yayi ndyali, ndipo tikunjira yayi gulu la ŵasilikari mu charu chilichose. Tikupambana chomene na ŵanthu ŵa mu charu ichi, ntheura ŵakughanaghana kuti tili ŵawakawaka.—Ŵazgani Yohane 15:19; Rom. 12:2.

6. Ni vichi ivyo Yehova wakuchita kwizira mu ŵanthu ŵake?

6 Nangauli ŵanthu mu charu ichi ŵakutiwona kuti tili ŵakulopwa panji ŵaturo, kweni Yehova wakutigwiliskira ntchito kuchita vinthu vikuru. Kwizira mwa ise, Yehova wakwendeska ntchito yakupharazga iyo sono yikuluta panthazi chomene kuluska kumanyuma kose. Mazuŵa ghano, ŵateŵeti ŵake ŵakupanga na kung’anamura magazini agho ghakuthandazgika chomene kuluska mabuku ghose pa charu. Ndipo ŵakugwiliskira ntchito Baibolo kuti ŵawovwire ŵanthu kuti ŵaŵe ŵakukondwa. Ni Yehova wakovwira kuchita vyose ivi. Kweni wakuchita ivi kwizira mu gulu la ŵanthu awo charu chikuŵawona kuti mbakulopwa. Wuli pakuyowoya za waliyose wa ise payekha? Kasi Yehova wangatovwira kuti tiŵe ŵankhongono? Para ni nthena, tingachita wuli kuti watovwire? Tiyeni sono tiwone vinthu vitatu ivyo tingasambirako kwa mpositole Paulosi.

MUNGATHEMBANGA NKHONGONO ZINU YAYI

7. Kasi tingasambirako vichi kwa Paulosi?

7 Sambiro limoza ilo tikusambirako kwa Paulosi ndakuti: Pakuteŵetera Yehova tingathembanga nkhongono panji maluso ghithu yayi. Mu maso gha ŵanthu, Paulosi wakaŵa na vifukwa vyose vyakuti wajikuzgire na kujithemba. Wakakulira mu Taraso, msumba ukuru wa chigaŵa cha Roma. Msumba wa Taraso ukaŵa usambazi ndipo kukaŵa masambiro ghapachanya. Paulosi wakaŵa wakusambira chomene. Wakasambizgika na Gamaliyeli, uyo wakaŵa yumoza mwa ŵalongozgi ŵa Ŵayuda ŵakuchindikika chomene panyengo iyo. (Milimo 5:34; 22:3) Ndipo panyengo yinyake, Paulosi wakaŵa na mazaza pakati pa Ŵayuda. Iyo wakati: “Nkhachitanga makora chomene mu chisopa cha Chiyuda kuluska ŵanandi ŵa nthanga yane mu mtundu wane.” (Gal. 1:13, 14; Mil. 26:4) Kweni Paulosi wakajithembanga yayi.

Paulosi wakawonanga kuti vinthu ivyo charu chikupeleka ni “viswaswa” pakuyaniska na mwaŵi wa kuŵa msambiri wa Khristu (Wonani ndime 8) *

8. Kuyana na lemba la Ŵafilipi 3:8 na mazgu ghamusi, kasi Paulosi wakaviwonanga wuli vinthu ivyo wakavileka? Chifukwa wuli wakakondwanga apo wakaŵa wakulopwa?

8 Paulosi wakavileka vinthu ivyo charu chikaviwonanga kuti ni vyakuzirwa chomene. Nakuti vinthu ivyo wakavileka wakaviwonanga kuti ni “viswaswa.” (Ŵazgani Ŵafilipi 3:8 na mazgu ghamusi.) Paulosi wakasangana na masuzgo ghanandi chifukwa cha kwamba kulondezga Khristu. Mtundu wake ukamba kumutinkha. (Mil. 23:12-14) Wakatimbika na kujalirika mu jele na ŵanthu awo nawo ŵakaŵa Ŵaroma. (Mil. 16:19-24, 37) Kweniso Paulosi wakamanyanga makora kuti ngwambura kufikapo. (Rom. 7:21-25) M’malo mwa kugongowa chifukwa cha masuzgo agho wakakumananga nagho, iyo ‘wakakondwanga apo wakaŵa wakulopwa.’ Chifukwa wuli? Chifukwa panyengo iyo wakaŵa wakulopwa ndipo wakawonanga nkhongono ya Chiuta yikugwira ntchito pa umoyo wake.—2 Kor. 4:7; 12:10.

9. Kasi tikwenera kuviwona wuli vinthu ivyo vikupangiska kuti tijiwonenge ŵakulopwa?

9 Para tikukhumba kuti Yehova watipe nkhongono, tikwenera yayi kughanaghana kuti tili ŵakuzirwa chifukwa cha nkhongono zithu, masambiro ghithu, mtundu withu, panji usambazi uwo tili nawo. Yehova wakuwona kuti tili ŵakuzirwa chifukwa cha vinthu ivi yayi. Nakuti ŵanthu ŵa Chiuta “mbanandi yayi ŵavinjeru vyathupi, mbanandi yayi ŵankhongono, mbanandi yayi awo ŵakababika ŵakuzirwa.” Kweni Yehova wasankha “vinthu vyambura nkhongono vya charu” kuti vimuteŵetere. (1 Kor. 1:26, 27) Ntheura tileke kughanaghana kuti tingatondeka kuteŵetera Yehova chifukwa chakuti tilije nkhongono, tili ŵambura kusambira, tili ŵakavu, panji fuko lithu likuwoneka lapasi. Vinthu ivi tiviwone kuti ni mwaŵi wakuti Yehova walongore nkhongono zake pa ise. Mwachiyelezgero, para muli na wofi chifukwa chakuti ŵanyake ŵakususka chomene vigomezgo vinu, lombani Yehova kuti wamupani chikanga apo mukuvikilira vigomezgo vinu. (Efe. 6:19, 20) Para mukusuzgika chifukwa chakuti mukukhalira waka kulwara, lombani Yehova kuti wamupani nkhongono mwakuti mutangwanikenge na uteŵeti wake. Chipulikano chinu chikhorenge nyengo yiliyose apo mukuwona Yehova wakumovwirani.

SAMBIRANIKO KU ŴANTHU ŴANYAKE ŴA MU BAIBOLO

10. Chifukwa wuli tikwenera kusanda umo ŵanthu ŵakugomezgeka ŵa mu Baibolo ŵakachitira, nga ni awo ŵakuyowoyeka pa Ŵahebere 11:32-34?

10 Paulosi wakafwilirangapo kusambira Malemba. Chifukwa cha kuchita nthena, iyo wakamanya vinandi, kweniso wakasambirako ku ŵanthu awo ŵakuyowoyeka mu Baibolo. Apo Paulosi wakalemberanga Ŵakhristu Ŵahebere, wakaŵapempha kuti ŵaghanaghanirenge vinthu viwemi ivyo ŵakachita ŵateŵeti ŵakugomezgeka ŵa Yehova. (Ŵazgani Ŵahebere 11:32-34.) Yumoza wa ŵateŵeti ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo ya kale wakaŵa Themba Davide. Ŵalwani ŵake ŵakamuwukira, kweniso ŵanyake awo kumanyuma ŵakaŵa ŵabwezi ŵake nawo ŵakamuwukira. Apo tikudumbiskana za Davide, tiwonenge umo Paulosi wakwenera kuti wakakhozgekera apo wakaghanaghaniranga za umoyo wa Davide. Tiwonengeso umo nase tingamuyezgera Paulosi.

Davide wakawopa yayi kutimbana na Goliyati nangauli iyo wakaŵa muchoko kweniso wakawonekanga wakulopwa. Iyo wakagomezga Yehova, chifukwa wakamanya kuti Yehova wamupenge nkhongono kuti watonde Goliyati, ndipo wakamutonda nadi (Wonani ndime 11)

11. Chifukwa wuli Davide wakawonekanga wakulopwa? (Wonani chithuzi cha pa chikopi.)

11 Goliyati wakaŵa wankhongono chomene ndipo wakawonanga Davide kuti ngwakulopwa. Goliyati wakati wawona Davide, “wakamupepura.” Nakuti pakaŵa pake chifukwa Goliyati wakaŵa mukomi, wakaŵa na vilwero vyankhongono, kweniso wakaŵa msilikari wakumanya nkhondo. Kweni Davide wakaŵa msepuka wambura kumanya nkhondo kweniso wakaŵavya chilwero chakulongosoka. Kweni kulopwa kwake wakakuzgora nkhongono. Wakagomezga Yehova kuti wamupe nkhongono ndipo wakathereska mulwani wake.—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. Kasi ni suzgo wuli linyake ilo Davide wakasangana nalo?

12 Pakaŵaso suzgo linyake ilo likatenge limupangiskenge Davide kujiwona kuti ngwakulopwa. Davide wakateŵeteranga Sauli, themba ilo Yehova wakimika kuti liwusenge Israyeli. Pakwamba, Sauli wakamuchindikanga Davide. Kweni nyengo yikati yajumphapo, wakamba kujikuzga ndipo wakamuchitiranga sanji Davide. Sauli wakamuchitiranga nkhaza Davide, ndipo wakakhumbanga na kumukoma wuwo.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. Kasi Davide wakachita wuli apo Sauli wakamuchitiranga nkhaza?

13 Nangauli Themba Sauli likamuchitiranga nkhaza, kweni Davide wakalutilira kuchindika themba lakwimikika na Yehova. (1 Sam. 24:6) Iyo wakapa mulandu Yehova yayi pa ivyo Sauli wakachitanga. M’malo mwake, Davide wakagomezga Yehova kuti wamupe nkhongono zakuzizipizgira chiyezgo ichi.—Sal. 18:1, mazgu ghapachanya.

14. Kasi ni suzgo wuli ilo Paulosi wakakumana nalo ilo likuyana na la Davide?

14 Mpositole Paulosi wakasangana na suzgo lakuyana waka na la Davide. Ŵalwani ŵa Paulosi ŵakaŵa ŵankhongono chomene kuluska iyo. Ŵalongozgi ŵanandi ŵamazaza mu nyengo yira ŵakamutinkhanga. Kanandi ndiwo ŵakapangiskanga kuti watimbike na kujalirika mu jele. Nga ni Davide, ŵanthu awo ŵakachitiranga nkhaza Paulosi ni awo ŵakeneranga kuŵa ŵabwezi ŵake. Ŵanyake mu mpingo Wachikhristu nawo ŵakamususkanga. (2 Kor. 12:11; Fil. 3:18) Kweni Paulosi wakathereska wose awo ŵakalimbananga nayo. Wakachita wuli? Wakalutilira kupharazga, nangauli ŵakamususkanga. Iyo wakalutilira kugomezgeka ku ŵabali na ŵadumbu nanga ni para ŵamukhuŵazga. Chakuzirwa pa vyose ntchakuti wakalutilira kugomezgeka kwa Chiuta m’paka nyifwa yake. (2 Tim. 4:8) Wakamarana na masuzgo ghose agha chifukwa cha nkhongono zake yayi, kweni chifukwa chakuti wakagomezganga Yehova.

Muŵe ŵantchindi kweniso ŵalusungu pakudumbiskana na awo ŵakususka vigomezgo vinu (Wonani ndime 15) *

15. Kasi chilato chithu ntchakuti wuli, ndipo tingachifiska wuli?

15 Kasi ŵanyinu mu kilasi, ku ntchito, panji ŵabali ŵinu awo Mbakaboni yayi ŵakumunenani panji kumutambuzgani? Kasi munyake mu mpingo wali kumuchitiranipo nkhaza? Para ndimo viliri, kumbukirani umo vikaŵira kwa Davide na Paulosi. Lutilirani “kuchita uwemi kuti muthereske uheni.” (Rom. 12:21) Para ŵanthu ŵakutisuska, chilato chithu nkhwimikana nawo nga umo Davide wakachitira na Goliyati yayi, kweni kuŵawovwira na Mazgu gha Chiuta. Kuti ivi vichitike, tikwenera kugwiliskira ntchito Baibolo pakuzgora mafumbo gha ŵanthu. Tikwenera kuchindika na kulongora lusungu ŵanthu awo ŵakutichitira nkhaza. Kweniso tikwenera kuchitira wose uwemi, nanga ŵaŵe ŵalwani ŵithu.—Mat. 5:44; 1 Pet. 3:15-17.

ZOMERANI KUTI ŴANJI ŴAMOVWIRANI

16-17. Kasi ni vichi ivyo Paulosi wakaluwa yayi?

16 Pambere mpositole Paulosi wandazgoke msambiri wa Khristu, wakaŵa munthu wamsinjiro ndipo wakatambuzganga Ŵakhristu. (Mil. 7:58; 1 Tim. 1:13) Yesu wakanjilirapo, wakamukanizga Paulosi, uyo panyengo iyo wakachemekanga Saulosi, kuti waleke kusuzga mpingo wa Ŵakhristu. Yesu wakayowoya na Paulosi kufuma kuchanya ndipo wakapangiska kuti waŵe wachibulumutira. Kuti wambeso kuwona, Paulosi wakapempha wovwiri ku ŵanthu ŵeneŵara wakaŵatambuzganga. Wakazomera wovwiri kufuma kwa msambiri Hananiya, ndipo wakamovwira Paulosi kuti wambeso kulaŵiska.—Mil. 9:3-9, 17, 18.

17 Pamanyuma Paulosi wakaŵa munthu wakumanyikwa chomene mu mpingo wa Ŵakhristu. Kweni wakaluwa yayi sambiro ilo Yesu wakamusambizga pa nthowa ya kuluta ku Damaseko. Paulosi wakalutilira kujiyuyura, ndipo wakazomeranga wovwiri kufuma ku ŵabali na ŵadumbu. Iyo wakati iwo ‘ŵakamukhozganga.’—Kol. 4:10, 11, mazgu gha musi.

18. Chifukwa wuli nyengo zinyake vingatisuzga kupokera wovwiri kufuma ku ŵanji?

18 Kasi tingasambirako vichi kwa Paulosi? Tikati tasambira waka unenesko, ntchakuwonekerathu kuti tikazomeranga wovwiri uwo ŵanji ŵakatipanga mu mpingo chifukwa tikamanya kuti pali vinandi vyakuti tisambire. (1 Kor. 3:1, 2) Kweni wuli panyengo yasono? Usange tateŵetera Yehova vyaka vinandi ndipo tamanya vinandi vingatisuzga kuzomera para ŵanji ŵakutovwira. Chingaŵa chakusuzga chomene para uyo wakutovwira ni muphya mu unenesko pakuyaniska na ise. Kweni kanandi Yehova wakugwiliskira ntchito ŵabali na ŵadumbu ŵithu kuti ŵatikhozge. (Rom. 1:11, 12) Tikwenera kumanya fundo iyi usange tikukhumba kuti Yehova watipe nkhongono.

19. Chifukwa wuli Paulosi wakafiska kuchita vinthu vyapadera?

19 Paulosi wakachita vinthu vyapadera chomene wati waŵa Mkhristu. Chifukwa wuli? Chifukwa wakamanya kuti munthu wakuchita makora vinthu chifukwa cha nkhongono zake yayi panji masambiro, usambazi, nesi mbumba iyo wali kubabikira, kweni chifukwa cha kujiyuyura na kugomezga Yehova. Tiyeni tose tichite nga ni Paulosi. Tiyeni (1) tigomezgenge Yehova, (2) tisambireko ku ŵanthu ŵa mu Baibolo, na (3) tizomere wovwiri uwo ŵanji ŵakutipa. Para tachita nthena, Yehova watipenge nkhongono nanga tingajiwona kuti tili ŵakulopwa wuli.

SUMU 71 Tili Ŵankhondo ŵa Yehova!

^ ndime 5 Mu nkhani iyi, tiwonenge ivyo tingasambirako kwa mpositole Paulosi. Tiwonenge kuti para tili ŵakujiyuyura, Yehova watipenge nkhongono zakuzizipizgira para ŵanji ŵakutinyoza, ndipo watikhozgenge para talopwa.

^ ndime 1 MAZGU GHALONGOSOREKA: Pali vifukwa vinandi ivyo vingatipangiska kuti tambe kujiwona kuti tili ŵakulopwa. Mwachiyelezgero, panji chingaŵa chifukwa chakuti ndise ŵambura kufikapo, ŵakavu, ŵalwari, panji chifukwa chakuti tindasambire chomene. Kweniso ŵalwani ŵithu ŵangatiyowoyera mazgu ghakuŵinya panji kutipweteka mwakuti tijiwonenge kuti ndise ŵambura ntchito.

^ ndime 57 MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Apo Paulosi wakamba kupharazga vya Khristu, wakavileka vinthu ivyo wakazgoŵera kuchita apo wakaŵa Mufarisi. Vinyake mwa vinthu ivi, vikwenera kuŵa mipukutu ya ku charu na tumabokosi uto mukaŵanga malemba.

^ ndime 61 MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Mubali wakuchichizgika na awo wakugwira nawo ntchito kuti waŵepo pakukumbukira zuŵa lakubabikira la munyawo munyake ku ntchito.