1. Joʼ naxkʼut 3 Juan 3, 4, kʼaru naxkʼe xsahil qachʼool?

MA NAQAKʼOXLA li sahil chʼoolejil li kirekʼa li apóstol Juan naq kirabʼi naq ebʼ laj paabʼanel li kixtenqʼahebʼ chi xnawbʼal li yaal toj yookebʼ chi kʼanjelak chiru li Jehobʼa? Choʼq re li apóstol, ebʼ laj paabʼanel aʼan chanchanebʼ ralal xkʼajol. Saʼ xkʼabʼaʼ naq numtajenaq li xchʼaʼajkilalebʼ, li apóstol kixbʼaanu chixjunil li wank saʼ ruqʼ re xkawubʼresinkil ebʼ li xpaabʼal. Laaʼo ajwiʼ nasahoʼk qachʼool naq ebʼ li qakokʼal malaj li xqatenqʼahebʼ chi xnawbʼal li yaal nekeʼxqʼaxtesi li xyuʼam chiru li Jehobʼa ut inkʼaʼ nekeʼxkanabʼ kʼanjelak chiru (taayaabʼasi 3 Juan 3, 4).

2. Kʼaru aj e naq kixtzʼiibʼa li oxibʼ chi esilhu li apóstol Juan?

² Saʼ li chihabʼ 98, li apóstol Juan wank tana Éfeso malaj chixkʼatq li tenamit aʼan. Maare kiqʼaxonk aran naq kiʼelk chi preexil saʼ li naʼajej Patmos li sutsu chi haʼ. Saʼ li qʼehil aʼan, li xsantil musiqʼej li Jehobʼa kiʼekʼasink re chi xtzʼiibʼankil oxibʼ li esilhu. Li esilhu aʼin kitzʼiibʼamank re xwaklesinkilebʼ xchʼool laj paabʼanel re naq junelik kawaqebʼ li xpaabʼal chirix li Jesús ut teʼbʼeeq saʼ li yaal.

3. Bʼar wank ebʼ li patzʼom tqasume saʼ li tzolom aʼin?

³ Saʼebʼ li kutan aʼan, kaʼaj chik laj Juan yoʼyo joʼ apóstol ut yook xkʼaʼuxl xbʼaan naq ebʼ li bʼalaqʼ aj kʼutunel yookebʼ xpoʼbʼal ru ebʼ li chʼuut (1 Juan 2:18, 19, 26). * Ebʼ li winq aʼin li xeʼxtzʼeqtaana li Yos, usta nekeʼxye naq nekeʼxnaw ru, inkʼaʼ nekeʼroxloqʼi li xchaqʼrabʼ. Saʼ li tzolom aʼin, tqatzʼil rix ebʼ li naʼlebʼ li kixkʼe li apóstol Juan ut tqasume oxibʼ li patzʼom: Kʼaru naraj xyeebʼal bʼeek saʼ li yaal? Kʼaru ebʼ li chʼaʼajkilal naqataw? Ut,  chanru tqatenqʼa qibʼ chiqibʼil qibʼ re naq inkʼaʼ tqakanabʼ bʼeek saʼ li yaal?

4. Joʼ naxye saʼ 1 Juan 2:3-6 ut saʼ 2 Juan 4, 6, kʼaru tento tqabʼaanu re naq toobʼeeq saʼ li yaal?

⁴ Re naq toobʼeeq saʼ li yaal, xbʼeenwa tento tqanaw li yaal li wank saʼ li Raatin li Yos. Joʼkan ajwiʼ, tento tqapaabʼ ebʼ li xchaqʼrabʼ li Jehobʼa (taayaabʼasi 1 Juan 2:3-6; 2 Juan 4, 6). Li Jesús kixkanabʼ jun chaabʼil eetalil chirix aʼin. Joʼkan naq jun li naʼlebʼ re xpaabʼankil li Jehobʼa aʼan xbʼaanunkil chixjunil li wank saʼ quqʼ re xkʼambʼal qe rikʼin li Jesús (Juan 8:29; 1 Ped. 2:21).

5. Kʼaru raj tqapaabʼ chi anchal qachʼool?

⁵ Re naq inkʼaʼ tqakanabʼ bʼeek saʼ li yaal, tento naq chʼolchʼooq chiqu naq li Jehobʼa aʼan Xyosil li yaal, joʼkan naq, paabʼajel chixjunil li naxye qe saʼ li Santil Hu. Ut chʼolchʼooq ajwiʼ chiqu naq li Jesús aʼan li Sikʼbʼil Ru li kiyeemank chaq. Saʼebʼ li qakutan, naabʼalebʼ li poyanam inkʼaʼ nekeʼxpaabʼ naq li Jesús kiyuleʼk ru rikʼin santil musiqʼej re naq t-oq choʼq Awabʼej saʼ li Xʼawabʼejilal li Yos. Laj Juan kixye naq wankebʼ «naabʼalebʼ laj tzolonel aj bʼalaqʼ» li naru teʼxbʼalaqʼi li moko nekeʼxpaabʼ ta chi anchalebʼ xchʼool li yaal chirix li Jehobʼa ut li Jesús (2 Juan 7-11, Wy). Laj Juan kixtzʼiibʼa: «Ani laj tikʼtiʼ? Ma maawaʼ tabʼiʼ li nayehok naq li Jesus maawaʼ li Kriist?» (1 Juan 2:22). Re naq inkʼaʼ tooʼeʼxbʼalaqʼi, tento naq rajlal tqatzʼil rix li Raatin li Yos. Chi joʼkan, tooruuq xnawbʼal ru li Jehobʼa ut li Jesús (Juan 17:3). Ut kaʼajwiʼ chi joʼkan, tqapaabʼ chi anchal qachʼool naq wanko saʼ li yaal.

6. Kʼaru li chʼaʼajkilal nekeʼxnumsi ebʼ laj paabʼanel li toj saajebʼ?

⁶ Chiqajunilo joʼ aj paabʼanel tento tqakol qibʼ re naq inkʼaʼ toobʼalaqʼiiq xbʼaan li xnaʼlebʼ li ruuchichʼochʼ (1 Juan 2:26). Ebʼ li qʼaxal tento teʼxkol ribʼ chiru li raʼal aʼin aʼanebʼ laj paabʼanel li toj saajebʼ. Li xʼAlexia * jun li hermaan re Francia li wank 25 chihabʼ re, naxye: «Naq xintzolok xeʼxkʼut chiwu naq chixjunil xyoʼlaak xjunes ut jalan chik li naʼlebʼ. Chixjunil aʼin kixbʼaanu naq twiibʼanq inchʼool chirix li yaal. Wank sut kiwulak chiwu li kiwabʼi. Abʼan xinkʼoxla naq moko us ta naq kaʼajwiʼ twabʼi li nekeʼxkʼut chiwu saʼ li tzolebʼaal, tento bʼan tinkʼe saʼ ajl li naxkʼoxla li Jehobʼa chirix aʼin».  Li xʼAlexia kixtzol li tasal hu La vida... ¿cómo se presentó aquí? ¿Por evolución, o por creación?, maakʼaʼ saʼ qʼeqchiʼ. Naq xnumeʼk wiibʼ oxibʼ xamaan, inkʼaʼ chik nawiibʼank xchʼool. Aʼan naxye: «Ninpaabʼ chik chi anchal inchʼool naq saʼ li Santil Hu natawmank li yaal. Ut xinkʼe reetal naq roxloqʼinkil li xchaqʼrabʼ li Yos tixsahobʼresi linchʼool ut tixkʼe intuqtuukilal».

7. Kʼaru inkʼaʼ tqakanabʼ naq tkʼulmanq rikʼin li qayuʼam, ut kʼaʼut?

⁷ Chiqajunilo joʼ aj paabʼanel, aʼ yaal ma saajo malaj cheeko, tento naq inkʼaʼ tqakanabʼ naq twiibʼanq ru li qayuʼam. Li apóstol Juan kiʼaatinak chirix aʼin naq kixye naq inkʼaʼ naru nokoobʼeek saʼ li yaal ut yooqo ajwiʼ xmuxbʼal qibʼ (1 Juan 1:6). Wi naqaj xtawbʼal li rusilal li Yos anaqwan ut saʼ li kutan chalk re, tento tqakʼoxla naq chanchan tawiʼ naq chixjunilebʼ yookebʼ chi rilbʼal li naqabʼaanu. Relik chi yaal, maakʼaʼ li maak saʼ muqmu, xbʼaan naq li Jehobʼa naril chixjunil (Heb. 4:13).

8. Kʼaru tento tqatzʼeqtaana?

⁸ Tento tqatzʼeqtaana ajwiʼ li naxkʼoxla li ruuchichʼochʼ chirix li maakobʼk. Li apóstol Juan kixtzʼiibʼa: «Wi naqaye naq maakʼaʼ qamaak, yooko chi xbʼalaqʼinkil qibʼ» (1 Juan 1:8). Saʼ xkutankil laj Juan, li xeʼxtzʼeqtaana chaq li Yos nekeʼxye naq jun li poyanam usta naxnaw naq yook chi maakobʼk, maajunwa tixkanabʼ wank choʼq ramiiw li Yos. Saʼebʼ li qakutan, naabʼalebʼ nekeʼkʼoxlak ajwiʼ chi joʼkan. Nekeʼxye naq nekeʼxpaabʼ li Yos, abʼan inkʼaʼ nekeʼxkʼulubʼa li naxye chirix li maakobʼk, ut qʼaxal wiʼ chik li naxye li Yos chirix li wank saʼ wiibʼal. Li naxye li Jehobʼa naq nimla maak, ebʼ li kristiʼaan nekeʼxye naq moko maak ta wi nekeʼwulak chiru xbʼaanunkil.

9. Kʼaru rusilal nekeʼxtaw ebʼ li saaj naq nekeʼxyuʼami li xeʼxtzol saʼ li Santil Hu?

⁹ Ebʼ laj paabʼanel li toj saajebʼ maare teʼoq xkʼulubʼankil li nekeʼxkʼoxla chirix li muxuk ibʼ ebʼ li rechkʼanjelil malaj ebʼ li rechtzolom.  Aʼin kixkʼul laj Aleksandar jun aj Testiiw. Aʼan naxye: «Saʼ li tzolebʼaal, wankebʼ li ixqaʼal nekeʼxmin wu re naq tinmux wibʼ rikʼinebʼ. Nekeʼxye naq laaʼin tana ixqiwinq xbʼaan naq maakʼaʼ xsumwaanm». At saaj, maare joʼkan ajwiʼ nakaakʼul laaʼat! Wi nakaakʼul aʼin, us naq taakʼoxla naq wi nakaayuʼami li xaatzol saʼ li Santil Hu, taakol laajunxaqalil, laakawilal, laachʼool ut tatwanq saʼ amiiwil rikʼin li Jehobʼa. Wi nakaakuy xnumsinkil yalaq kʼaru chi aaleek, moko tchʼaʼajkoʼq ta chaawu xbʼaanunkil li us. Misach saʼ laachʼool naq li naxkʼut li ruuchichʼochʼ aʼin chirix li wank saʼ wiibʼal aʼan li xnaʼlebʼ laj Tza. Joʼkan bʼiʼ, naq inkʼaʼ nakaakʼulubʼa li xnaʼlebʼ li ruuchichʼochʼ aʼin, nakaaqʼax ru li Maaʼus (1 Juan 2:14).

10. Chanru nokooxtenqʼa 1 Juan 1:9 re naq tookʼanjelaq chiru li Yos chi saq ru li qachʼool?

¹⁰ Naqanaw naq li Jehobʼa wank xkʼulubʼ re xyeebʼal kʼaru ebʼ li naʼlebʼ nimla maak xbʼaanunkil. Ut qʼaxal naqakʼe qachʼool chi xtzʼeqtaanankil. Abʼan naq nokoomaakobʼk, naqaxooto li qamaak chiru li Yos saʼ li qatij (taayaabʼasi 1 Juan 1:9). Ut, wi qʼaxal nim ru li qamaak, naqaye rehebʼ li cheekel winq li xqabʼaanu, xbʼaan naq xaqabʼanbʼilebʼ xbʼaan li Jehobʼa re naq tooʼeʼxtenqʼa (Sant. 5:14-16). Abʼanan, inkʼaʼ raj tqatawasi li qachʼool chi xkʼoxlankil li maak li xqabʼaanu junxil. Kʼaʼut? Xbʼaan naq li Qayuwaʼ li qʼaxal nokooxra kixkʼe chi kamk li Ralal re naq tkuyeʼq tsacheʼq li qamaak. Naq li Jehobʼa naxye naq tixkuy xmaak li ani naxjal xnaʼlebʼ ut naxyotʼ xchʼool, relik chi yaal naq naxbʼaanu. Joʼkan naq naru nokookʼanjelak chiru li Yos chi saq ru li qachʼool (1 Juan 2:1, 2, 12; 3:19, 20).

11. Kʼaru tqabʼaanu re naq inkʼaʼ teʼxpoʼ ru li qapaabʼal li xeʼxtzʼeqtaana li Yos?

¹¹ Wank jun chik li naʼlebʼ li tento tqatzʼeqtaana: li nekeʼxye li xeʼxtzʼeqtaana li Yos. Chalen chaq saʼ xkutankilebʼ li apóstol, laj Tza naroksi jalan jalanq li kristiʼaan re rawbʼal li yibʼ  aj naʼlebʼ saʼ xkʼaʼuxebʼ laj kʼanjel chiru li Yos re naq teʼwiibʼanq xchʼool. Joʼkan naq, tento tqakʼe reetal bʼar wank li yaal ut bʼar wank li tikʼtiʼ. * Ebʼ li xikʼ nekeʼilok qe, naru nekeʼroksi li Internet re naq tqakanabʼ xkʼojobʼankil qachʼool rikʼin li Jehobʼa ut re naq tqakanabʼ xraabʼal ebʼ li qechpaabʼanel. Qatzʼeqtaanaq ebʼ li tikʼtiʼ aʼin, xbʼaan naq chalenaq rikʼin laj Tza (1 Juan 4:1, 6; Apoc. 12:9).

12. Kʼaʼut tento tqakawubʼresi li qapaabʼal chirix li yaal li ak xqatzol?

¹² Wi naqaj xqʼaxbʼal ru ebʼ li aaleek li naxkʼe laj Tza, tento tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jesús ut chirix li kʼanjel li kʼebʼil re saʼ li rajom li Yos. Tento ajwiʼ tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li moosej tiik xchʼool ut wank xnaʼlebʼ, xbʼaan naq kaʼajwiʼ aʼan naroksi li Jehobʼa saʼebʼ li qakutan re xbʼeresinkil li xtenamit (Mat. 24:45-47). Wi naqatzol li Santil Hu wulaj wulaj, qʼaxal tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jehobʼa ut li qapaabʼal chanchanaq li cheʼ li naxeʼink chiʼus rubʼel chʼochʼ. Li apóstol Pablo kixjultika li naʼlebʼ aʼin naq kixtzʼiibʼa rehebʼ laj Colosas: «Kamaʼ naq xekʼul chaq li Kristo Jesus, li Qaawaʼ, chexwanq ajwiʼ anaqwan rikʼin Aʼan: xeʼeninbʼilaqex ut kabʼlanbʼilaqex saʼ xbʼeen, kaw xaqxooqex saʼ li paabʼaal» (Col. 2:6, 7). Wi joʼkaʼin xkawil li qapaabʼal, maajun junaq li naʼlebʼ li tixbʼaanu laj Tza malaj li nekeʼokenk chirix tooxkʼe chi tʼaneʼk (2 Juan 8, 9).

13. Joʼ aj paabʼanel, kʼaru naqanaw ut kʼaʼut?

¹³ Naqanaw naq xikʼ tooril li ruuchichʼochʼ (1 Juan 3:13). Li apóstol Juan naxjultika chiqu naq «chixjunil li ruuchichʼochʼ wank rubʼel xwankil li maaʼus» (1 Juan 5:19). Li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ qʼaxal nachʼ wank, joʼkan naq qʼaxal yook xjosqʼil laj Tza (Apoc. 12:12). Moko kaʼaj tawiʼ naxyal qaqʼunbʼesinkil rikʼin li muxuk ibʼ ut li tikʼtiʼ li nekeʼxye li xeʼxtzʼeqtaana li Yos, nokooxrahobʼtesi ajwiʼ chi kaw. Naxnaw naq yal ajlanbʼil kutan aj chik wank, joʼkan naq inkʼaʼ naxkanabʼ xrambʼal li puktesink malaj xjukʼbʼal li qapaabʼal. Inkʼaʼ nasach qachʼool naq wiibʼ oxibʼ li tenamit nekeʼxram malaj inkʼaʼ nekeʼxkanabʼ naq tbʼaanumanq li xkʼanjel li Yos. Usta joʼkan, ebʼ li qechpaabʼanel li wankebʼ saʼebʼ li tenamit aʼan inkʼaʼ nekeʼxkanabʼ kʼanjelak chiru li Yos. Nekeʼxkʼutbʼesi naq maakʼaʼ naxye li tixbʼaanu qe laj Tza, abʼan laaʼo maajunwa tqatzʼeqtaana li Yos.

14. Bʼar wank jun rehebʼ li naʼlebʼ re xtenqʼankilebʼ li qechpaabʼanel re naq inkʼaʼ teʼxkanabʼ bʼeek saʼ li yaal?

¹⁴ Naru naqatenqʼahebʼ li qechpaabʼanel re naq inkʼaʼ teʼxkanabʼ bʼeek saʼ li yaal wi naqatoqʼobʼa ruhebʼ (1 Juan 3:10, 11, 16-18). Tento tqara qibʼ chiqibʼil qibʼ naq sahaq saʼ qachʼool ut naq wanqo saʼ chʼaʼajkilal. Jun eetalil, ma naqanaw chirix junaq li qechpaabʼanel li xkamk junaq li ramiiw malaj xkomon ut naraj naq tkʼojobʼaaq xchʼool malaj naʼajmank chiru jun chik li tenqʼ? Ma xqabʼi resil naq ebʼ li qechpaabʼanel li xeʼxkʼul li rahilal xbʼaan li kaqsut-iqʼ nekeʼraj naq tqatenqʼahebʼ chi xyiibʼankil wiʼ chik li Chʼutlebʼaal Kabʼl malaj ebʼ li rochoch? Li tzʼaqal rahok ut li toqʼobʼank u li naqekʼa chirixebʼ li qechpaabʼanel tento tqakʼutbʼesi rikʼin qabʼaanuhom ut inkʼaʼ yal rikʼin qaatin.

15. Joʼ naxchʼolobʼ saʼ 1 Juan 4:7, 8, kʼaru tento tqabʼaanu?

¹⁵ Naq naqara qibʼ chiqibʼil qibʼ naqakʼam qe rikʼin li Jehobʼa li kʼajoʼ nokooxra (taayaabʼasi 1 Juan 4:7, 8). Jun li naʼlebʼ li wank xwankil re xkʼutbʼesinkil li rahok aʼan xkuybʼal xmaak ebʼ li junchʼol. Jun eetalil, wi jun li hermaan  naxtochʼ qachʼool, li qarahom tixbʼaanu naq tqakuy xmaak ut tqisi saʼ qachʼool li kixbʼaanu qe (Col. 3:13). Qilaq li kixkʼul laj Aldo jun li hermaan. Qʼaxal kijosqʼoʼk naq jun li hermaan li naroxloqʼi kixye jun li aatin li kaw nanaq chirixebʼ li poyanam li wankebʼ saʼ li xteep. Laj Aldo naxye: «Rajlal xintzʼaama re li Jehobʼa naq tinxtenqʼa re naq inkʼaʼ twil saʼ xsaqal wu li wechpaabʼanel». Abʼan toj wank kʼaru kixbʼaanu: kixye re, naq naraj puktesink rochbʼen. Tojaʼ naq kixchʼolobʼ chiru li hermaan chanru narekʼa ribʼ. Aʼan naxye: «Naq kixtaw ru chanru nawekʼa wibʼ rikʼin li aatin li kixye, kixpatzʼ xkuybʼal xmaak chiwu. Rikʼin li xyaabʼ xkux xinkʼe reetal naq ra tzʼaqal narekʼa. Xqatuqubʼ ru li qachʼaʼajkilal ut xqisi saʼ qachʼool li kikʼulmank».

16, 17. Kʼaru tento tqakawresi qibʼ chi xbʼaanunkil?

¹⁶ Li apóstol Juan qʼaxal naxrahebʼ chaq li rechpaabʼanel ut kixkʼe xchʼool chirixebʼ li xpaabʼal. Aʼin kikʼutunk chi tzʼaqal saʼebʼ li naʼlebʼ li kixkʼe saʼ li oxibʼ chi esilhu li kixtzʼiibʼa. Qʼaxal naxwaklesi qachʼool xnawbʼal naq ebʼ li winq ut ebʼ li ixq li teʼxik saʼ choxa chi awabʼejink rochbʼen li Jesús, nekeʼrekʼa ajwiʼ li kirekʼa chaq laj Juan (1 Juan 2:27).

¹⁷ Qakʼulaq saʼ li qachʼool li naʼlebʼ li xqatzʼil rix. Qakawresiq qibʼ re naq junelik toobʼeeq saʼ li yaal ut re naq junelik tqapaabʼ li Jehobʼa saʼ chixjunil li tqabʼaanu. Qatzolaq li raatin ut qapaabʼaq li naxye. Qakawubʼresihaq li qapaabʼal chirix li Jesús. Qatzʼeqtaanaq li xnaʼlebʼ li ruuchichʼochʼ aʼin ut li nekeʼxye ebʼ li xeʼxtzʼeqtaana li Yos. Qakʼehaq qaqʼe re naq inkʼaʼ twiibʼanq ru li qayuʼam ut re naq inkʼaʼ tootʼaneʼq saʼ li maak. Qakanabʼaq naq li xchaqʼrabʼ li Jehobʼa tooxbʼeresi. Ut qatenqʼaq ebʼ li qechpaabʼanel re naq kawaqebʼ li xpaabʼal rikʼin xkuybʼalebʼ xmaak li nekeʼxtochʼ qachʼool ut rikʼin xtenqʼankilebʼ li wankebʼ saʼ rajbʼal ru. Chi joʼkaʼan, maakʼaʼ naxye kʼaru li chʼaʼajkilal yooqo xnumsinkil, maajunwa tqakanabʼ bʼeek saʼ li yaal.