30-زەرتتەۋ ماقالاسى
شىندىق جولىندا جۇرە بەرىڭىز
«مەن ٷشىن بالالارىمنىڭ شىندىق جولىندا جۇرگەنىن ەستۋدەن ارتىق قۋانىش جوق!» (جوح. 3-ح. 4).
54-ٵن مىنە، جول!
اڭداتپا *
1. جوحاننىڭ 3-حاتى 3، 4 كە ساي، ٴبىزدى نە نارسە قۋانىشقا بولەيدى؟
ەلشى جوحان ٶزى شىندىقتى بىلۋگە كومەكتەسكەن رۋحاني بالالارىنىڭ ٵرى قاراي دا ەحوباعا ادال قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىن بىلگەندە، قالاي قۋانعانىن ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. بۇل ماسىحشىلەر وتە كوپ قيىندىق كوردى. ٶز بالالارىنداي كورگەن بۇل ادال ماسىحشىلەردىڭ سەنىمىن نىعايتۋ ٷشىن جوحان بارىن سالدى. سول سياقتى، ٴبىز دە تۋعان نە رۋحاني بالالارىمىزدىڭ ەحوباعا باعىشتالىپ، وعان قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىن كورگەندە، قالاي قۋانامىز دەسەڭىزشى! (جوحاننىڭ 3-حاتى 3، 4 وقىڭىز).
2. جوحان جازعان حاتتاردىڭ ماقساتى قانداي ەدى؟
2 ەلشى جوحان ب.ز. 98-جىلى ەفەستە نە ونىڭ ماڭىندا تۇرعانعا ۇقسايدى. ول بۇل جەرگە پاتموس ارالىنداعى تۇتقىننان بوساعاننان كەيىن بارعان بولسا كەرەك. سول ۋاقىتتارى ەحوبانىڭ كيەلى رۋحى وعان ٷش حات جازۋعا قوزعاۋ سالدى. بۇل حاتتاردىڭ ماقساتى ادال ماسىحشىلەردى يساعا دەگەن سەنىمدەرىندە نىق تۇرىپ، شىندىق جولىندا جۇرە بەرۋگە تالپىندىرۋ ەدى.
3. بۇل ماقالادا ٴبىز قانداي سۇراقتاردى قاراستىرامىز؟
3 جوحان كوزى ٴتىرى سوڭعى ەلشى ەدى. ول قاۋىمدارعا جالعان ۇستازداردىڭ ىقپال ەتىپ جاتقانىن ويلاپ ۋايىمدادى * (جوح. 1-ح. 2:18، 19، 26). جولدان تايعان بۇل ۇستازدار قۇدايدى بىلەمىز دەپ، ٴبىراق ەحوبانىڭ زاڭدارىنا مويىنسۇنباعان. قازىر ەلشى جوحاننىڭ كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن بەرگەن كەڭەستەرىن قاراستىرايىق. قاراستىرۋ بارىسىندا مىنا ٷش سۇراقتىڭ جاۋابىن الامىز: شىندىق جولىندا ٴجۇرۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟ ٴبىز قانداي كەدەرگىلەرگە كەزىگۋىمىز مۇمكىن؟ شىندىق جولىندا نىق تۇرۋعا ٴبىر-بىرىمىزگە قالاي كومەكتەسسەك بولادى؟
شىندىق جولىندا ٴجۇرۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟
4. جوحاننىڭ 1-حاتى 2:3—6 تارماقتارعا جانە جوحاننىڭ 2-حاتى 4، 6 عا ساي، شىندىقتا ٴجۇرۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
4 شىندىقتا ٴجۇرۋ ٷشىن ٴبىز قۇداي ٴسوزى كيەلى كىتاپتاعى شىندىقتى ٴبىلۋىمىز كەرەك. سونداي-اق ەحوبانىڭ «وسيەتتەرىن ورىنداۋىمىز»، ياعني ولارعا مويىنسۇنۋىمىز قاجەت (جوحاننىڭ 1-حاتى 2:3—6؛ جوحاننىڭ 2-حاتى 4، 6 وقىڭىز). يسا ەحوباعا مويىنسۇنۋدىڭ كەمەلدى ۇلگىسىن كورسەتتى. سوندىقتان يسانىڭ ىزىمەن مەيلىنشە تۋرا ٴجۇرۋ — ەحوباعا مويىنسۇنۋدىڭ ماڭىزدى جولى (جوح. 8:29؛ پەت. 1-ح. 2:21).
5. ٴبىز نە نارسەگە سەنىمدى بولۋىمىز كەرەك؟
5 شىندىقتا جۇرە بەرۋ ٷشىن ٴبىز ەحوبانىڭ ۇنەمى شىندىقتى ايتاتىن قۇداي ەكەنىنە جانە ونىڭ كيەلى كىتاپتاعى سوزدەرىنىڭ ٴبارى شىندىق ەكەنىنە نىق سەنۋىمىز كەرەك. سونداي-اق يسانىڭ ۋادە ەتىلگەن ٴماسىح ەكەنىنە دە سەنىمدى بولۋىمىز كەرەك. بۇگىندە كوپ ادام يسانىڭ قۇداي پاتشالىعىنىڭ پاتشاسى ەكەنىنە كۇمان كەلتىرەدى. جوحان ەحوبا مەن يسا جايلى شىندىقتارعا نىق سەنبەيتىندەردى «كوپتەگەن الداۋشىلار» اداستىرۋعا تىرىساتىنىن ەسكەرتكەن (جوح. 2-ح. 7—11). جوحان: «يسانىڭ ٴماسىح ەكەنىن مويىندامايتىن ادام وتىرىكشى ەمەي كىم؟»— دەپ جازعان (جوح. 1-ح. 2:22). ٴبىز ٷشىن الدانىپ قالماۋدىڭ جالعىز جولى — قۇداي ٴسوزىن زەرتتەۋ. تەك وسىلاي عانا ٴبىز ەحوبا مەن يسانى تانىپ-بىلە الامىز (جوح. 17:3). سونداي-اق نانىمدارىمىزدىڭ شىندىق ەكەنىنە سەنىمدى بولامىز.
ٴبىز قانداي كەدەرگىلەرگە كەزىگۋىمىز مۇمكىن؟
6. جاس ماسىحشىلەر قانداي كەدەرگىگە كەزىگەدى؟
6 ماسىحشىلەردىڭ ٴبارى ادامداردىڭ ٴپالساپاسىنا الدانىپ قالۋدان اباي بولۋلارى قاجەت (جوح. 1-ح. 2:26). وسى تۇزاقتان اسىرەسە جاستار ساق بولۋ كەرەك. فرانسيادا تۇراتىن 25 جاسار الەكسيا * ەسىمدى قىز باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «مەكتەپتە وقىپ جۇرگەنىمدە ەۆوليۋسيا تەورياسى مەن ادامداردىڭ ٴپالساپالارى جايلى ٴبىلدىم. سوندا مەن شىندىقتا جۇرگەنىمە كۇماندانىپ قالدىم. مەكتەپتە بىلگەن ىلىمدەرىم ماعان ۇناي باستادى. ٴبىراق مەن تەك مۇعالىمدەرىمە عانا سەنىپ، ەحوباعا ٶزىن قورعاۋعا مۇمكىندىك بەرمەگەنىم دۇرىس بولماس دەپ ويلادىم». ٴسۇيتىپ، الەكسيا «تىرشىلىك قالاي پايدا بولدى؟ ەۆوليۋسيا جولىمەن بە، الدە جاراتىلدى ما؟» * دەگەن كىتاپتى زەرتتەپ شىقتى. بىرنەشە اپتانىڭ ىشىندە ونىڭ كۇمانى تولىقتاي سەيىلدى. الەكسيا تاعى بىلاي دەيدى: «مەن كيەلى كىتاپتا جازىلعانداردىڭ شىندىق ەكەنىنە كوزىمدى جەتكىزىپ الدىم. سونداي-اق ونداعى نورمالارمەن ٶمىر ٴسۇرۋ ماعان قۋانىش پەن تىنىشتىق اكەلەتىنىن ٴتۇسىندىم».
7. ٴبىز نەدەن اۋلاق بولۋىمىز كەرەك جانە نەگە؟
7 ادامداردىڭ ٴپالساپاسىنا الدانۋدىڭ ارتى ەكىجۇزدى ٶمىر سۇرۋگە الىپ كەلەدى. ٴبىراق بارلىق ماسىحشىلەر، جاستار دا، ۇلكەندەر دە، ەكىجۇزدى ٶمىر سۇرۋدەن اۋلاق بولۋلارى قاجەت. جوحان ٴبىزدىڭ ٴبىر ۋاقىتتا شىندىق جولىمەن دە، ازعىندىق جولىمەن دە قاتار جۇرە المايتىنىمىزدى ايتقان (جوح. 1-ح. 1:6). ەگەر قازىر دە، بولاشاقتا دا قۇدايدىڭ ىقىلاسىنا يە بولعىمىز كەلسە، ٵربىر ٸسىمىزدى بۇكىل جۇرتتىڭ الدىندا ىستەپ جاتقانداي ىستەۋىمىز كەرەك. نەگىزى، جاسىرىن كۇنا دەگەن بولمايدى، ويتكەنى ەشقانداي ٸسىمىز ەحوبانىڭ كوزىنەن تاسا قالمايدى (ەۆر. 4:13).
8. ٴبىز نە نارسەدەن باس تارتۋىمىز كەرەك؟
8 ٴبىز وسى دۇنيەنىڭ كۇناعا قاتىستى كوزقاراسىنان باس تارتۋىمىز كەرەك. ەلشى جوحان: «ەگەر كۇناسىزبىز دەسەك، ٶز-ٶزىمىزدى الداعانىمىز»،— دەپ جازعان (جوح. 1-ح. 1:8). جوحاننىڭ كۇندەرىندە جولدانتايۋشىلار ادام ادەيى كۇنا جاساسا دا، قۇدايمەن دوس بولىپ قالا الاتىنىن ايتقان. بۇگىندە ٴبىز ٴدال وسىنداي كوزقاراس تانىتاتىن ادامداردىڭ اراسىندا ٶمىر ٴسۇرىپ جاتىرمىز. كوبىسى قۇدايعا سەنەمىز دەيدى، ٴبىراق ەحوبانىڭ كۇناعا قاتىستى، اسىرەسە جىنىستىق قاتىناسقا قاتىستى كوزقاراسىمەن كەلىسپەيدى. ەحوبا كۇنا دەپ قاراستىراتىن ٸس-ارەكەتتەرگە قاتىستى ولار «بۇنى جاساۋعا بولادى، بۇل ادامنىڭ جەكە تاڭداۋى نە قالاۋى» دەپ جاتادى.
جاستار، نەنىڭ دۇرىس، نەنىڭ بۇرىس ەكەنىنە قاتىستى كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن سەنىمدەرىڭدى نىعايتىڭدار. سوندا سەنىمدەرىڭدى قورعاي الاسىڭدار (9-ابزاستى قاراڭىز) *
9. جاستار كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن سەنىمدەرىندە بەرىك تۇراتىن بولسا، ولار بۇنىڭ قانداي پايداسىن كورەدى؟
9 سىنىپتاستارى نە ارىپتەستەرى ٴماسىحشى جاستاردىڭ جىنىستىق قاتىناسقا قاتىستى كوزقاراستارىن وزگەرتۋگە تىرىسۋى مۇمكىن. مۇندايدا ٴماسىحشى جاستارعا دۇرىس كوزقاراس ساقتاۋ قيىن بولۋى مۇمكىن. وسىنداي جاعدايدى باستان كەشكەن الەكساندر ەسىمدى ەر باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «مەكتەپتە كەيبىر قىزدار مەنى جىنىستىق قاتىناسقا كوندىرۋگە تىرىستى. ۇسىنىستارىنان باس تارتقاندىقتان ٵرى قىزبەن جۇرمەگەندىكتەن، ولار مەنى گوموسەكسۋاليست دەپ شىقتى». ٴسىز دە وسىنداي سىناققا كەزىكسەڭىز، مىنانى ۇمىتپاڭىز: كيەلى كىتاپقا نەگىزدەلگەن سەنىمىڭىزدە بەرىك تۇرساڭىز، قادىر-قاسيەتىڭىزدى، دەنساۋلىعىڭىزدى، جان تىنىشتىعىڭىزدى جانە ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىڭىزدى ساقتاپ قالاسىز. سىناققا قارسى تۇرعان سايىن، دۇرىس نارسەنى ىستەۋ جەڭىلدەي تۇسەدى. سونداي-اق وسى دۇنيەنىڭ جىنىستىق قاتىناسقا دەگەن بۇرمالانعان كوزقاراسى شايتاننان ەكەنىن دە ۇمىتپاڭىز. وسى دۇنيەدەگى ادامداردىڭ ويىنا قارسى تۇراتىن بولساڭىز، «زۇلىمدى جەڭىپ شىعاسىز» (جوح. 1-ح. 2:14).
10. جوحاننىڭ 1-حاتى 1:9 داعى سوزدەر ەحوباعا تازا ار-ۇجدانمەن قىزمەت ەتۋگە قالاي كومەكتەسەدى؟
10 ٴبىز نەنىڭ كۇنا ەكەنىن ەحوبا شەشۋگە قۇقىلى ەكەنىن مويىندايمىز. سونداي-اق كۇنا جاساماۋ ٷشىن بارىمىزدى سالامىز. ال كۇنا جاساپ قويعان جاعدايدا، ەحوباعا دۇعا ەتىپ، قاتەلىگىمىزدى مويىندايمىز (جوحاننىڭ 1-حاتى 1:9 وقىڭىز). ال ەگەر اۋىر كۇنا جاساپ قويساق، ەحوبا ٴبىزدى قامقورلاۋ ٷشىن تاعايىنداعان اقساقالداردان كومەك ىزدەيمىز (جاق. 5:14—16). الايدا ٴبىز بۇرىنعى قاتەلىكتەرىمىزدى ويلاپ، ٶزىمىزدى جەگىدەي جەمەۋىمىز كەرەك. ويتكەنى ٴسۇيۋشى اكەمىز كۇنالارىمىز كەشىرىلۋ ٷشىن ٶز ۇلىن تولەم رەتىندە قۇرباندىققا بەرگەن. ەحوبا وكىنگەندەردى كەشىرەم دەسە، راسىمەن دە، كەشىرەدى. سوندىقتان ەحوباعا تازا ار-ۇجدانمەن قىزمەت ەتۋگە بىزگە ەشتەڭە دە كەدەرگى بولا المايدى (جوح. 1-ح. 2:1، 2، 12؛ 3:19، 20).
11. سەنىمىمىزدى شايقالتاتىن ىلىمدەردەن سانامىزدى قالاي قورعاي الامىز؟
11 ٴبىز جولدان تايعانداردىڭ ىلىمدەرىنە قارسى تۇرۋىمىز كەرەك. شايتان ماسىحشىلەر قاۋىمى قۇرىلعالى بەرى قۇدايدىڭ ادال قىزمەتشىلەرىنىڭ ساناسىنا كۇمان سەبۋ ٷشىن كوپتەگەن الداۋشىلاردى قولدانىپ كەلەدى. سوندىقتان ٴبىز نەنىڭ شىندىق، نەنىڭ وتىرىك ەكەنىن اجىراتا ٴبىلۋىمىز كەرەك *. جاۋلارىمىز ٴبىزدىڭ ەحوباعا دەگەن سەنىمىمىزدى جانە باۋىرلاستارعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىزدى السىرەتۋ ٷشىن عالامتور مەن الەۋمەتتىك جەلىنى قولدانۋى مۇمكىن. وتىرىكتىڭ ارتىندا كىم تۇرعانىن ەستە ۇستاپ، ولارعا قارسى تۇرىڭىز! (جوح. 1-ح. 4:1، 6؛ ايان 12:9).
12. نەگە ٴبىز شىندىقتارعا دەگەن سەنىمىمىزدى ارتتىرۋىمىز قاجەت؟
12 شايتاننىڭ شابۋىلدارىنا قارسى تۇرۋ ٷشىن، ٴبىز يساعا دەگەن جانە ونىڭ ەحوبانىڭ نيەتىندە ماڭىزدى ٴرول اتقاراتىنىنا دەگەن سەنىمدىلىگىمىزدى ارتتىرۋىمىز كەرەك. سونداي-اق بۇگىندە ەحوبانىڭ قولدانىپ جاتقان جالعىز ارناسىنا سەنىم ارتۋىمىز قاجەت (مات. 24:45—47). ٴبىز سەنىمدىلىگىمىزدى قۇداي ٴسوزىن جۇيەلى تۇردە زەرتتەۋ ارقىلى ارتتىرا الامىز. سوندا سەنىمىمىز تەرەڭ تامىر جايعان اعاشقا ۇقسايتىن بولادى. پاۋىل قولوستاعى قاۋىمعا حات جازعان كەزدە وسىعان ۇقساس وي ايتقان. ول بىلاي دەگەن: «يەمىز ٴماسىح يسانى قالاي قابىلداعان بولساڭدار، سولاي ونىمەن تىعىز بايلانىستا جۇرىڭدەر... وعان تامىر جايىپ، نىعايا بەرىڭدەر، سەنىمدەرىڭدى دە بەرىك ساقتاڭدار» (قول. 2:6، 7). سەنىمىن بولاتتاي بەرىك ەتكەن ٴماسىحشىنى شايتان مەن ونىڭ ىقپالىنداعىلار ەشقالاي شايقالتا المايدى (جوح. 2-ح. 8، 9).
13. ٴبىز نەنى كۇتۋىمىز كەرەك جانە نەگە؟
13 ٴبىز وسى دۇنيە ٴبىزدى جەك كورەدى دەپ كۇتۋىمىز كەرەك (جوح. 1-ح. 3:13). جوحان «بۇكىل دۇنيە شايتاننىڭ بيلىگىندە» ەكەنىن ايتقان (جوح. 1-ح. 5:19). بۇل دۇنيەنىڭ سوڭى جاقىنداعان سايىن، شايتاننىڭ اشۋى دا ۇدەي تۇسۋدە (ايان 12:12). ول ازعىندىققا ازعىرۋ نەمەسە جولدان تايعانداردىڭ وتىرىكتەرى سياقتى جاسىرىن شابۋىلدارمەن عانا شەكتەلمەيدى. ول اشىق تا شابۋىلداپ، اياۋسىز قۋعىن كورسەتەدى. شايتان ٶز ۋاقىتىنىڭ وتە از قالعانىن بىلگەندىكتەن، ۋاعىز ٸسىن توقتاتۋ ٷشىن جانە سەنىمىمىزدى كۇيرەتۋ ٷشىن قولىنان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەۋدە. سوندىقتان ٴبىز كەيبىر ەلدەردە ىسىمىزگە شەكتەۋلەر قويىلعانىنا نە تيىم سالىنعانىنا تاڭعالمايمىز. سول ەلدەردەگى باۋىرلاستارىمىز ەشتەڭەگە قاراماستان تاباندىلىق تانىتۋدا. ولار مىنانى دالەلدەپ ٴجۇر: شايتان بىزگە نە ىستەمەسىن، ٴبىز ونى جەڭىپ شىعا الامىز!
ٴبىر-بىرىمىزگە شىندىقتا نىق تۇرۋعا كومەكتەسەيىك
14. باۋىرلاستارىمىزعا شىندىقتا نىق تۇرۋعا كومەكتەسۋدىڭ ٴبىر جولى قانداي؟
14 باۋىرلاستارىمىزعا شىندىقتا نىق تۇرۋعا كومەكتەسۋ ٷشىن، ٴبىز جاناشىر بولۋىمىز كەرەك (جوح. 1-ح. 3:10، 11، 16—18). ٴبىز ٴبىر-ٴبىرىمىزدى جاقسى كەزدەردە عانا ەمەس، قيىن شاقتاردا دا ٴسۇيۋىمىز كەرەك. مىسالى، جاقىنىنان ايىرىلىپ، جۇبانىش پەن كومەككە مۇقتاج بولىپ جۇرگەن بىرەۋدى بىلەتىن بولارسىز. يا بولماسا كەيبىر باۋىرلاستارىمىزدىڭ تابيعي اپاتتان زارداپ شەككەنىن جانە ولاردىڭ پاتشالىق سارايلارى مەن ۇيلەرىن قالپىنا كەلتىرۋ قاجەت ەكەنىن ەستىگەن شىعارسىز. ٴبىز باۋىرلاستارىمىزدى قانشالىقتى جاقسى كورىپ، ولارعا قانشالىقتى جانىمىز اشيتىنىن تەك سوزىمىزبەن عانا ەمەس، ەڭ باستىسى، ىسىمىزبەن كورسەتەمىز.
15. جوحاننىڭ 1-حاتى 4:7، 8 دە ايتىلعانداي، ٴبىز نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
15 ٴبىز ٴبىر-ٴبىرىمىزدى سۇيسەك، كوكتەگى ٴسۇيۋشى اكەمىز ەحوباعا ەلىكتەگەنىمىزدى كورسەتەمىز (جوحاننىڭ 1-حاتى 4:7، 8 وقىڭىز). سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ ماڭىزدى جولى — ٴبىر-ٴبىرىمىزدى كەشىرۋ. مىسالى، ٴبىر باۋىرلاس ٴبىزدى رەنجىتىپ، كەيىن كەشىرىم سۇراۋى مۇمكىن. ونى كەشىرىپ، قاتەلىگىن ۇمىتار بولساق، وسىلاي وعان سۇيىسپەنشىلىك تانىتامىز (قول. 3:13). الدو ەسىمدى ەر باۋىرلاستىڭ جاعدايىن الايىق. بىردە ول جاقسى سيلاسىپ جۇرگەن ٴبىر ەر باۋىرلاستىڭ ونىڭ ٴناسىلى جايلى جاعىمسىز سوزدەر ايتقانىن ەستىپ قالادى. بۇل الدونىڭ كوڭىلىنە قاتتى ٴتيىپ كەتەدى. «مەن ەحوباعا قايتا-قايتا دۇعا ەتىپ، سول باۋىرلاس جايلى جامان ويلاماۋعا كومەكتەسۋىن سۇرادىم»،— دەيدى ول. ٴبىراق ول تاعى ٴبىر نارسە ىستەيدى. ول الگى باۋىرلاسپەن قىزمەتكە شىعۋدى ۇيعارادى. بىرگە ۋاعىزداپ جۇرگەندە، الدو وعان سوزدەرىنىڭ وزىنە قانشالىقتى اۋىر تيگەنىن ايتىپ بەرەدى. الدو بىلاي دەيدى: «ول باۋىرلاس ايتقان سوزدەرىنىڭ كوڭىلىمە تيگەنىن ەستىگەندە، مەنەن كەشىرىم سۇرادى. ونىڭ قانشالىقتى وكىنەتىنى داۋسىنان سەزىلىپ تۇردى. ٴبىز بولعان جايتتى ارتتا قالدىرىپ، بۇرىنعىداي دوس بولىپ قالدىق».
16، 17. ٴبىز نە نارسەگە بەل بۋۋىمىز كەرەك؟
16 ەلشى جوحان باۋىرلاستارىن قاتتى جاقسى كورگەن جانە ولاردىڭ سەنىمدەرىنىڭ مىقتى بولعانىن قالاعان. جوحان جازعان ٷش حاتتاعى كەڭەستەردەن ونىڭ ٶز باۋىرلاستارىن سۇيەتىنى جانە ولاردى ۋايىمدايتىنى كورىنىپ تۇردى. جوحان سياقتى قامقور دا ٴسۇيۋشى ەرلەر مەن ايەلدەردىڭ ماسىحپەن بىرگە كوكتە بيلىك ەتەتىنى — ٴبىز ٷشىن زور جۇبانىش! (جوح. 1-ح. 2:27).
17 بۇگىنگى تالقىلانعان كەڭەستەرگە مۇقيات دەن قويىڭىز. ٶمىرىمىزدىڭ بارلىق سالاسىندا ەحوباعا مويىنسۇنىپ، شىندىق جولىندا جۇرە بەرۋگە بەلىڭىزدى بەكەم بۋىڭىز. كيەلى كىتاپتى زەرتتەپ، ونداعى سوزدەرگە سەنىم ارتىڭىز. يساعا دەگەن بەرىك سەنىم دامىتىڭىز. ادامداردىڭ ٴپالساپاسى مەن جولدان تايعانداردىڭ ىلىمدەرىنە جولاماڭىز. ەكىجۇزدى ٶمىر سۇرۋدەن جانە كۇنا جاساۋدان اۋلاق بولىڭىز. ەحوبانىڭ جوعارى نورمالارىنا ساي ٶمىر ٴسۇرىڭىز. ٴبارىمىز دە كەشىرۋ ارقىلى جانە قاجەت كەزدە كومەك كورسەتۋ ارقىلى باۋىرلاستاردى نىعايتايىق. وسىلاي ەتەر بولساق، ەشقانداي قيىندىققا قاراماي، شىندىق جولىندا جۇرە بەرەمىز!
49-ٵن ەحوبانىڭ جۇرەگىن قۋانتايىق
^ 5-ابزاس ٴبىز وتىرىكتىڭ اكەسى شايتان بيلىك ەتكەن دۇنيەدە ٶمىر ٴسۇرىپ جاتىرمىز. سوندىقتان شىندىق جولىمەن ٴجۇرۋ بىزگە وتە قيىن بولۋى مۇمكىن. ب.ز. I عاسىرىنىڭ اياعىندا ٶمىر سۇرگەن ماسىحشىلەر دە قيىندىقتارعا كەزىككەن. ەحوبا ولارعا دا، بىزگە دە كومەك بولسىن دەپ كيەلى رۋحى ارقىلى ەلشى جوحانعا ٷش حات جازدىردى. بۇل حاتتاردان قانداي كەدەرگىلەرگە كەزىگەتىنىمىزدى جانە ولاردى قالاي جەڭۋگە بولاتىنىن بىلەمىز.
^ 3-ابزاس « جوحاننىڭ حاتتارىنىڭ جازىلۋ تاريحى» دەگەن قورشاۋدى قاراڭىز.
^ 6-ابزاس كەيبىر ەسىمدەر وزگەرتىلگەن.
^ 6-ابزاس بۇل باسىلىم حانزۇ تىلىندە قولجەتىمدى.
^ 11-ابزاس 2018-جىلعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» تامىز ايىنداعى سانىنان «اقپاراتتىڭ راس-وتىرىگىنە كوز جەتكىزدىڭىز بە؟» دەگەن ماقالانى قاراڭىز.
^ 60-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: جاس قىز باۋىرلاس مەكتەپتە گوموسەكسۋاليزمدى كادىمگى نارسە ەتىپ كورسەتەتىن ناسيحاتتى بارلىق جەردە كورىپ، ەستىپ جۇرەدى. (كەيبىر مادەنيەتتە كەمپىرقوساقتىڭ تۇستەرى گوموسەكسۋاليزمگە نۇسقايدى.) كەيىنىرەك، ول ٶز نانىمدارىنىڭ دۇرىس ەكەنىنە تولىقتاي سەنىمدى بولۋ ٷشىن ىزدەنىس جۇرگىزەدى. وسىنىڭ ارقاسىندا ول قيىن جاعدايدا دۇرىس شەشىم قابىلدايدى.
