Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MWISAMBO WA KULONGA 30

Tungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi

Tungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi

“Takwi mwanda ausangashâ bu kupusha’shi bâna bande bakwete kutambuka mu bya bînyibînyi.”​—3 YO. 4, EEM.

LOONO 54 “Eshinda . . . byadidi’bi”

KYABAKWILA MWANKA *

1. Bu byabadi bebileshe mu 3 Yowano 3, 4, nkinyi akitupaa muloo?

BANDA kunangushena bibaadi bipushe Yowano mutumiibwa nsaa ibaadi mupushe’shi, baaba babaadi mukwashe bwa kulonga bya binyibinyi bakwete kutungunuka na kufubila Yehowa na lulamato! Abaadi bafumankane na nkalakashi ibungi, na Yowano baadi mufube ngofu bwa kunyingisha lukumiino lwa bano bena Kidishitu basha lulamato, babaadi amono bu bana baye ba mu kikudi. Mu mushindo umune, atwikalaa na muloo nsaa yatumono bana betu, byabekala ba ku mbidi sunga ba mu kikudi, abelambula kwi Yehowa na kutungunuka na kumufubila.​—Badika 3 Yowano 3, 4.

2. Mikanda ibaadi Yowano mufunde ibaadi na kapetshila kinyi?

2 Mu kipwa kya 98 B.B., Yowano baadi pangi mushaale mu Efeso sunga mu bibundji bi peepi na Efeso. Abimweneka’shi bayile kwakwa pababaadi bamutuushe mu lukano mu kisangi kya Patmose. Mu aa mafuku, kikudi kiselele kya Yehowa kibaadi ki mukwashe bwa kufunda mikanda isatu. Kepatshila ka ino mikanda kabaadi ka kunyingisha bena Kidishitu basha lulamato bwabadya kulama lukumiino lwabo mwi Yesu, na kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi.

3. Nkonko kinyi yatukyebe kwaluula?

3 Yowano nyi baadi mutumiibwa a nfudiilo baadi mushale na muwa, na baadi akalakashwa mwanda wa bukitshishi bwa malongyesha a madimi mu kakongye. * (1 Yo. 2:18, 19, 26) Bano bantu basumbule lukumiino abaadi abeamba’shi abauuku Efile Mukulu, kadi tababaadi abatumikila miiya ya Yehowa. Tubandeyi kutaluula malango ayokyelwe abaadi Yowano mutuushe. Nsaa y’atwiataluula, atukyebe kwaluula ku nkoonko isatu: Kutambukila mu bya binyibinyi akulesha kinyi? Nkalakashi kinyi yatufumankanaa nayo? Na mbikunyi byatudya kwikwashena bwa kushaala mu bya binyibinyi?

KUTAMBUKILA MU BYA BINYIBINYI AKULESHA KINYI?

4. Muyiile 1 Yowano 2:3-6 na 2 Yowano 4, 6, kinyi akitungu’shi tukite bwa kutambukila mu bya binyibinyi?

4 Bwa kutambukila mu bya binyibinyi, abitungu tuukye bya binyibinyi bi Mwiyi dy’Efile Mukulu. Dingi, abitungu ‘tulame miiya ya [Yehowa],’ nkwamba’shi, abitungu twiyikookyele. (Badika 1 Yowano 2:3-6; 2 Yowano 4, 6.) Yesu mmwitulekyele kileshesho kipwidikye kya kukokyela Yehowa. Byabya, mushindo umune wi na muulo watukokyela Yehowa, mpa kulonda kileshesho kya Yesu.​—Yo. 8:29; 1 Mp. 2:21.

5. Nkinyi kilombene kwitukwasha bwa kushinkamisha’shi twi na bya binyibinyi?

5 Bwa kutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi, abitungu tushinkamishe’shi Yehowa nyi Efile Mukulu a binyibinyi, na’shi myanda yooso yetulungula i Mwiyi dyaye Bible ngya binyibinyi. Na abitungu dingi tushinkamishe’shi Yesu nyi Mesiya baadi mulayibwe. Bantu bebungi abeleshaa mpaka’shi Yesu ta mbamusangule bu Nfumu a Bufumu bw’Efile Mukulu. Yowano baadi mudimushe’shi akukekala “balendwishi beebungi,” abakadimbi baaba boso bash’abakumiina bya binyibinyi pabitale Yehowa na Yesu. (2 Yo. 7-11) Yowano bafundjile’shi: “Sha-madimi naanyi? Yawa atunu’shi Yesu nyi Kidishito.” (1 Yo. 2:22) Mushindo umune awitukwasha bwa kupela kudimbibwa nyi kulonga Eyi dy’Efile Mukulu. Paapa, atwiuku Yehowa na Yesu kalolo. (Yo. 17:3) Su tubakitshi bino, Atwikala bashinkamishe’shi twi na bya binyibinyi.

KINYI KI KWITUKUTSHISHWA KUTAMBUKA MU BYA BINYIBINYI?

6. Nkikokoshi kinyi kilombene ba nsogwa kufumankana nakyo?

6 Abitungu bena Kidishitu badimukye tala badimbibwa na binangu bya bantu. (1 Yo. 2:26) Bikishekishe bena Kidishitu bakii ba nsongwa, abitungu badimukye pabitale uno muteo. Alexia * mukwetu mukashi a mu France e na bipwa 25 amba’shi: “Panaadi nkii ku kalasa, naadi mulongye pabitale dilongyesha dya bintu bitukiile, na bino bibaadi abikumbakasha mu binangu. Munda mwa mafuku, ano malongyesha ababangile nkusankisha. Anka, naadi nauku’shi bibubi su nayilwa malongyesha a Bible, na kukumiina bibaabadi abalongyesha ku kalasa.” Alexia baadi mwilongyele mukanda wa La vie: comment est-elle apparue? Évolution ou création? Munda mwa mbingo ipeela, mpaka yooso ibaadi nayo Alexia ibapwile . Amba’shi: “Nadi mushinkamishe aminabene’shi byooso abyamba Bible mbya binyibinyi. Na naadi mumone’shi kutambukila mu bya binyibinyi nyi nshaleelo mukile buwa, ankumpa muloo na butaale.”

7. Nkinyi akitungu’shi t’atukitanga, na bwakinyi?

7 Bena Kidishitu, ba nsongwa sunga bantu bakulu, abitungu badimukye pa kupela kulesha bu abafubila Yehowa akunamu lungi lupese abakitshi myanda ibubi. Yowano baadi muleshe’shi ta twibalombene kutambukila mu bya binyibinyi akunamu twi na nshalelo ebutete. (1 Yo. 1:6) Su atukumiina kusangasha Yehowa kubanga binobino na mu mafuku aafiki, abitungu tutentekyeshe nsaa yooso’shi Yehowa kwete kumona byooso byatukitshi. Sunga bantu t’abamono byatukitshi mu mbalo ifwame, Yehowa amonaa kyooso kyatukitshi.​—Eb. 4:13.

8. Nkinyi akitungu’shi tusumbule?

8 Abitungu tusumbule Mweneno a bantu pabitale mulwisho. Yowano mutumiibwa baadi mufunde’shi: “Su atwamba’shi: ‘Tatwi na milwisho’, atwidimbi atwe baanabeene.” (1 Yo. 1:8) Mu mafuku a Yowano, bantu basumbule lukumiino abaadi abamba’shi muntu mulombene kukita kintu akyamba Efile Mukulu’shi kii bubi, kadi a tungunuka na kwikala kuuku aye. Lelo uno, twi bashale munkatshi mwa bantu be na mweneno ebino. Bantu bebungi abamba’shi be na lukumiino mwi Efile Mukulu, kadi ta be na mweneno a Yehowa pabitale mulwisho, bikishekishe pabitale lusandji. Kwi myanda ibungi ibutete ishikwe Yehowa, anka bano bantu abamba’shi ta kwi mwanda su muntu eyikita.

Ba nsongwa, uukayi bwakinyi Yehowa amba’shi kintu kapanda kibuwa sunga bubi. Paapa, anwikala na ngobesha ya kupatuula bwakinyi tanukumiina myanda ibubi (Tala kikoso 9) *

9. Myabi kinyi ayipete ba nsogwa nsaa y’abashaala balamate ku bya binyibinyi bi mu Bible?

9 Mbilombene kwikeela ba nsogwa bukopo bwabadya kulama mweneno ebuwa pabitale lusandji nsaa ayibatakula be na mudimo sunga be na kalasa naabo mu kushintuula mweneno aabo pabitale nshalelo ebutete. Bino bibaadi bikitshikile Aleksandar. Amba’shi: “Bangi ba nsongwakashi ba ku kalasa keetu abaadi abantakula bwandya kutambuka nabo lusandji. Abaadi abangamba’shi bu byanshii n’ekupi, abimweneka’shi nalalaa na balume n’ami.” Su okwete kupeta luno lukalakashi, tentekyesha’shi su oshaala mulate ku bya binyibinyi bi mu Bible, okalwila nkumo y’obe, mbidi, kondo k’eshimba kebuwa na kulama kipwano kyobe ki buwa na Yehowa. Nsaa yooso yokambila kitompwanga, abikubofwila bwa kukita kibuwa. Tentekyesha’shi, yawa mmweneno ebubi pabitale lusandji e naye bantu, akatukila kwi Satana. Byabya, nsaa y’opele kwikala na uno mweneno e n’aye bantu ba pa nsenga, ‘otshokola mubi.’​—1 Yo. 2:14.

10. 1 Yowano 1:9 etukwasha naminyi bwatudya kwikala na kondo k’eshimba kash’aketutopeka?

10 Atukumiina’shi Yehowa nyi mulombene kwakula’shi kukita kintu kapanda mmulwisho. Na atukitshi mwetu mooso bwa kupela kukita mulwisho. Kadi su twakita mulwisho, abitungu twiulungule Yehowa mu luteko. (Badika 1 Yowano 1:9.) Su bokitshi mulwisho ukata, kimba bukwashi bwa bakulu babadi batule kwi Yehowa bwa kwitupasukila. (Shak. 5:14-16) Anka t’abitungu otungunukye na kwikalakasha pabitale mulwisho wa kala. Bwakinyi? Mwanda Nshetu sha kifulo mmutushe mulambu wa nkulo wa Mwan’aye, bwa kwitufwila lusa ku milwisho yetu. Nsaa ayamba Yehowa’shi afwila basha milwisho abelanga kwishimba lusa, nkya binyi. Byabya, ta kwi kintu kilombene kwitwimika bwa kufubila Yehowa na kondo k’eshimba kash’aketutopeka.​—1 Yo. 2:1, 2, 12; 3:19, 20.

11. Mbikunyi byatudi balombene kulama binangu byetu ku malongyesha alombene kulwisha lukumiino lwetu?

11 Abitungu tusumbule ndambukisho ya bantu basumbule lukumiino. Kubanga nka pabaadi patuukye kakongye ka bena Kidishitu, Diabulu kwete kufubisha bantu babi bebungi bwabadya kutwesha mpaka mu mashimba a bafubi b’Efile Mukulu basha lulamato. Nyi bwakinyi, abitungu tuukye bya kutundula kwilekena kwi pankatshi pa bya binyibinyi na madimi. * Beshikwanyi netu be kufubisha Internete bwa kubofusha lukulupilo lwetu mwi Yehowa na kifulo kyetu kwi bakwetu bena Kidishitu. Tokumiinanga aa madimi, mwanda aafiki kwi Satana!​—1 Yo. 4:1, 6; Kibaf. 12:9.

12. Bwakinyi abitungu’shi tunyingishe lukumiino lwetu mu bya binyibinyi byatudi balongye?

12 Bwa kukambila bulwishi bwa Satana, abitungu tutamishe lukulupilo lwetu mwi Yesu na mu mudimo wadi nao mu kulombasha kwa mpángo y’Efile Mukulu. Abitungu dingi tukulupile mwi baaba babakwete kufubisha kwi Yehowa bwa kukunkusha ndumbulwilo aaye lelo uno. (Mat. 24:45-47) Atutamisha lukulupilo lwetu pa kwilongyelanga Eyi dy’Efile Mukulu. Paapa lukumiino lwetu alwikala nka bu mutshi wele mishii mushii mwa nsenga. Mpoolo baadi mwakule mwanda wi mumune nsaa ibaadi mufundjile kakongye ka bena Kolose. Bafundjile’shi: “Bu byanudi bamutambule [Yesu Kidishitu] ikalaayi bamene mishi na kushinkamina mwadi, nunyingye byaabya mu lukumiino.” (Kol. 2:6, 7) Su atukitshi mwetu mooso bwa kwikala na lukumiino lunyingye, abikeela Satana na booso abamukwatshishena bukopo bwabadya kwitwimika bwa kutambukila mu bya binyibinyi.​—2 Yo. 8, 9.

13. Nkinyi akitungu’shi tutengyele, na bwakinyi?

13 Tutengyeleyi’shi bantu ba pa nsenga abetushikwa. (1 Yo. 3:13) Yowano etutentekyesha’shi: “Bya pano byoso mbishaale ku matalwa a mubi.” (1 Yo. 5:19) Bu abyende uno ndumbulwilo mu kufudiila, Satana anyisha kufita munda. (Kibaf. 12:12) Anyisha kulwa netu mu bufyefye, bwa kwitutakula mu kutambuka lusandji sunga kukumiina madimi a bantu basumbule lukumiino. T’alu n’etu penda mu bufyefye nya. Satana awuku’shi bashaala na kapindji kapeela bwa kutompa kwimika mudimo wa kulungula mukandu wibuwa na kubofusha lukumiino lwetu. Bino t’abitukanyisha nsaa yabakandjika midimo yetu yooso sunga kupela ingi mu maumbo ebungi. Sunga mbyabya, bakwetu balume na bakashi be mu ano maumbo bakwete kunyingiila. Bakwete kulesha’shi sunga Satana akita bafubi ba Yehowa kintu kinyi, twi balombene kushaala na lulamato!

TWI KWASHENEYI BWA KUSHAALA MU BYA BINYIBINYI

14. Mushindo kinyi watudya kukwasha bakwetu balume na bakashi bwabadya kushaala mu bya binyibinyi?

14 Bwa kukwasha bakwetu balume na bakashi bwabadya kushaala mu bya binyibinyi, abitungu twibaleshe lusa. (1 Yo. 3:10, 11, 16-18) Abitungu’shi twifulene, kushii penda nsaa i myanda kalolo, kadi mpa na apatuuku nkalakashi. Bu kileshesho, ouuku muntu mufwishe mukwabo adi mufule, na e na lukalo lwa kunyingishibwa sunga bukwashi mu mushindo kapanda su? Sunga’shi, we mupushe’shi bangi bakwetu mbashimishe bintu byaabo mu masaku aatukaa ku bintu bipangibwe, na be na lukalo lwa kwibakuula Mashibo aabo a Bufumu sunga ma nshibo aabo? Atwibalesha kifulo na lusa kushii penda mu byatwakula nya, kadi na mu bikitshino byetu.

15. Muyile 1 Yowano 4:7, 8, nkinyi akitungu’shi tukite?

15 Atwambula Nshetu sha kifulo e mwiyilu nsaa yatwileshena kifulo. (Badika 1 Yowano 4:7, 8.) Mushindo wi na muulo watwileshena kifulo nyi mpa kwifwileena lusa. Bu kileshesho, muntu e kwitufitshisha munda, akupu etuteka lusa. Atulesha kifulo pa kumufwila na kwilwankana kyakya kilubilo. (Kol. 3:13) Ungi mukwetu abetaminaa bu Aldo baadi mupete luno lukalakashi nsaa ibaadi mupushe ungi mukwetu abaadi aneemeka ngofu, akula myanda ibubi pabitale bantu ba kabila kaye. Aldo amba’shi: “Ntshinadi nakooko kuteka Yehowa bwadya kunkwasha bwa’shi ntshikalanga na binangu bibubi pabitale yawa mukwetu.” Aldo baadi mukite kingi kintu. Batekyele yawa mukwetu su bekutuka mu bulungudi. Mu bulungudi, Aldo baadi mulungule uno mukwetu bibaadi mukalakashwe pabitale byabya bibaadi mwakule. Aldo amba’shi: “Pabaadi yawa mukwetu mupushe’shi bibakwile bibaadi binkalakashe, bantekyele lusa. Nsaa ibaadi akula, napushishe’shi baadi mwitopekye. Kubanga nka paapa, twibalushuule bu kuuku bwetu na kuyilwanka wawa mwanda.”

16-17. Abitungu twikale na kitshibilo kya kukita kinyi?

16 Yowano mutumiibwa baadi mufule bakwabo bena Kidishitu ngofu, na baadi akumiina’shi bekale na lukumiino lwi bukopo. Bino mbimwenekye patooka mu malango abaadi mwibape mu mikanda yaye isatu. Kuuka’shi kwi balume na bakashi bedibwe mwimu abakamunana na Kidishitu nka bu Yowano, akwitunyingisha.​—1 Yo. 2:27.

17 Bibuwa tutumikile dino elango dyatukwete kwakwila. Tutungunukyeyi na kutambukila mu bya binyibinyi, tukokyele Yehowa mu myanda yoso ya mu nshalelo eetu. Tulongyeyi Eyi dyaye na twidikulupile. Twikaleyi na lukumiino lwi bukopo mwi Yesu. Tusumbuleyi binangu na ndambukisho ya bantu basumbule lukumiino. Tukambile bukitshishi bwa bantu abetulungula’shi twikufubila Yehowa sunga twekala atukitshi myanda ibutete. Twikale na nshalelo mwipushene na miiya ya Yehowa. Na tukwasheyi bakwetu bena Kidishitu bwabadya kwikala banyingye pa kufwila baaba abetulwishisha lusa, na kukwasha baaba be na lukalo lwa bukwashi. Su twakita byabya, sunga twafumankana na nkalakashi inaminyi, atutungunuka na kutambukila mu bya binyibinyi.

LOONO 49 Tusankishe eshimba dya Yehowa

^ par. 5 Twi mu nsenga yabakwete kukunkusha kwi Satana nshe-madimi. Byabya tukwete kwitatshisha misuusa yooso bwa kutambukila mu bya binyibinyi. Bena Kidishitu ba ku nfudiilo kwa siekele a kumpala bino bipungo byetu (B.B.), abaadi bafumankane namu na luno lukalakashi. Bwa kwibakwasha, na kwitukwasha n’atwe, Yehowa baadi mupe Yowano mutumiibwa bukome bwa kikudi kyaye bwadya kufunda mikanda isatu. Myanda yaadi mufunde mu ino mikanda, ayitukwasha bwa kuuka bikokoshi byatufumankana nabyo na kumona bya kwibikambila.

^ par. 6 Amo mashina mbeashintuule.

^ par. 11 Tala mwisambo wa kulonga awamba’shi “We na bishinkamisho su?” mu Kitenta kya Mulami kya mweshi wa 8/2018.

^ par. 59 BI MU BIFWATULO: Mukwetu nsongwakashi kwete kumona na kupusha myanda ayikwatshishena kwipetena kwa ba mulume na mulume sunga mukashi na mukashi ku kalasa. (Mu bingi bipikwa, abafubishaa malangi a nkòngolo bwa kulesha kwipetena kwa mulume na mulume sunga mukashi na mukashi.) Kunyima, beatshila nsaa ya kukimbuula bwa kunyingisha myanda yaadi mukumiine. Bino bibamukwasha bwa kukambila lwalwa lukalakashi.