Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

TROKIÑ ÑI CHILLKATUNGEAL 31

¿Maneluwkülepeiñ may ti “doy küme dewmaelchi waria mew”?

¿Maneluwkülepeiñ may ti “doy küme dewmaelchi waria mew”?

“Abraam maneluwkülelu am tati doy küme dewmaelchi waria mew, tüfey ta Ngünechen ñi adkünuel ka ñi dewmael” (EB. 11:⁠10).

22 ÜLKANTUN ¡Küpape ti Ngünenien dew elkünungelu!

¿CHEM KIMAIÑ? *

1. 1) Fachantü, ¿chumkeyngün taiñ pu peñi, pu lamngen? 2) ¿Chumngelu am femkeyngün?

FAMÜLKE mu, pütrüken taiñ pu peñi ka pu lamngen eluwkeyngün tañi nienoal afkadi. Ka fentrenke kurewen dullikeyngün ñi nienoal fotüm, ñawe. Kiñeke familia eluwkey ñi nieal tañi duamnieel müten, fey tañi mongeluwam. Kom feytachi pu peñi, pu lamngen femngechi yeniekeyngün tañi mongen, fey ñi doy küme serfiafiel ta Jewba. Ayüwküleyngün ka maneluwküleyngün Jewba mu eluaetew kom tañi duamnieel. Jewba kiñepülekünulayafi. ¿Chemu feypiafuiñ? Kuyfi mu, Jewba rumel kellufi tañi pu che, elufi kom tañi duamnieel engün. Kiñe feytachi che fey ta Abraam. Jewba kümelkaeyew tañi maneluwün mu (Rom. 4:⁠11).

2. 1) Ñi feypin Ebrew 11:⁠8-10, ¿chumngelu Abraam eluwi ñi tripayal Ur pingechi waria mu? 2) ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

2 Abraam kom elkünuy tañi niekefel Ur pingechi waria mu. ¿Chemu femi? Kidu maneluwkülefuy “tati doy küme dewmaelchi waria mew” (papeltunge Ebrew 11:⁠8-10). Feytachi chillkatun mu peaiñ küla ramtun: ¿Chem am feychi “doy küme dewmaelchi waria”? ¿Chem wedake dungu mu rupay Abraam petu dewmangenolu feytachi waria? ¿Chumngechi inayentuafuiñ ta Abraam ka taiñ pu peñi ka pu lamngen kidu reke femlu?

¿CHEM AM “TATI DOY KÜME DEWMAELCHI WARIA”?

3. ¿Chem am feytachi waria ñi maneluwkefel ta Abraam?

3 Feytachi waria mu ñi maneluwkülen ta Abraam fey ta Chaw Dios tañi Gobierno. Jesus longkoley feytachi Gobierno mu, ka 144.000 dullin cristiano kelluaeyew ñi ngünenieal. Feytachi Gobierno “tati wenu mapu mülechi Jerusalen” pifi Pablo (Eb. 12:⁠22; Apok. 5:⁠8-10; 14:⁠1). Jesus feypifi tañi pu inanieetew ñi ngillatual engün ñi küpayal Chaw Dios tañi Gobierno, femngechi ñi femngeal Jewba tañi ayükeel wenu mu ka nag Mapu mu (Mat. 6:⁠10).

4. Ñi feypin Génesis 17:⁠1, 2, 6, Abraam, ¿chem kimniefuy Jewba tañi Gobierno mu?

4 Abraam küme kimkelafuy ñi chumlerpual Chaw Dios tañi Gobierno. Fentren tripantu mu, kiñe “kimngekenofelchi küme dungu” reke felefuy (Efes. 1:⁠8-10; Kol. 1:⁠26, 27). Welu may Abraam kimniekefuy kiñeke tañi pu küpanche tañi rey ngerpual, Jewba am feypikünuetew. Biblia feypi: ‘Feychi Abram nielu aylla mari aylla tripantu, Jewba ta pewfaluweyew, fey feypieyew: “Iñche ta Ngünechen tati kom pepiluwün nielu, nienge ta iñche ñi adkiñ mew kiñe lif küme mongen, fey iñche ta feypiaeyu kiñe eldungu: iñche ta eluaeyu tami nieal rume fentren küpanche. Iñche ta eluafiñ tami pu küpanche ñi rume fentren chengeal engün: eymi tami pu küpanche mew tripayay ta longko ülmen ka fütrake trokiñche”’ (Génesis 17:⁠1, 2, 6). Abraam müna maneluwkülekefuy Jewba tañi feypikünuetew mu, feymu pekefuy reke tati dullingelu ñi longkoleal Chaw Dios tañi Gobierno mu. Feymu Jesus feypifi tati pu judio: “Eymün tamün kuyfi tuwün em Abraam pingelu, ayüwi allkütulu tati feypikünuelchi dungu iñche mew, feymew rume ayüwi, fey Abraam kimetew am ñi ineyngen ta iñche” (Juan 8:⁠56). Abraam kimniefuy Jewba ñi feypikünuel, feymu üngümniekefuy ñi femtriparpual.

Abraam, ¿chumngechi pengeli tañi maneluwkülen ta Jewba mu? (Inaduamnge parrafo 5).

5. ¿Chemu feypiafuiñ Abraam ñi üngümniekefiel Jewba tañi Gobierno?

5 Abraam, ¿chumngechi pengeli ñi üngümniefiel Chaw Dios tañi Gobierno? Abraam chem waria mu no rume alüñmakelafuy, feymu koneltukelafuy ti gobierno mu ka kelluntukulafi rume. Ka femngechi Abraam ayülafuy rume kidu ñi gobernante ngerpual, doy may rume maneluwfuy Jewba mu. Peaiñ chem wedake dungu mu rupay Abraam ka chem kimürpuafuiñ tañi femün mu.

¿CHEM WEDAKE DUNGU MU RUPAY ABRAAM?

6. ¿Chumngechi waria ngekefuy Ur?

6 Abraam tripatuy Ur pingechi waria mu, feytachi waria mu küme felekefuy ta che ka riculekefuy. Feytachi waria niekefuy alüke pürachi kura malal ka inafül rumekefuy lewfü, iney rume konrumepulayafuy. Tati pu che Ur mapu mu müna adümuwün-ngefuyngün, pepiluwfuyngün wirintukun mu ka matematica mu. Ka feypingekey Ur waria mu fentren che negociakefuy. Pu che ñi ruka ladrillo mu dewmangekefuy ka müna adkefuy. Kiñeke tüfachi ruka 13, 14 pieza niekefuy. Rangiñ mu kiñe küme patio mülefuy.

7. Abraam, ¿chumngelu mülefuy ñi maneluwal Jewba mu ñi kuñiwtukuaetew kidu ka tañi pu che?

7 Abraam tripatulu Ur waria mu, elkünuy kom tañi niekefel, tañi küme ruka, tañi küme felen. Tripalu, Abraam Sara engu tolto ruka mu miyawkefuy. Chew ñi mülerpun Abraam nielafuy fütrake malal ka lewfü no rume tañi kuñiwtukuaetew. Iney rume kontuafeyew engün tañi weda femaetew. Feymu Abraam mülefuy ñi maneluwal Jewba mu ñi kuñiwtukuaetew kidu ka tañi pu che.

8. ¿Chem wedake dungu mu rupay Abraam?

8 Abraam femlu rume Jewba tañi ayükeel, kiñe rupa nielafuy tañi iyal ñi eluafiel tañi pu che. Tati mapu tañi werküetew ta Jewba, müna fillalerpuy ta che. Feymu Abraam yey tañi pu che Egipto mapu mu. Welu mülepulu engün Egipto mapu mu, tati faraon müntuñmaeyew tañi domo. Müna weñangkülepelafuy ta Abraam. Rupachi antü mu, Jewba kellueyew tañi wiñolelngetual tañi domo (Gén. 12:⁠10-19).

9. ¿Chem wedake dungu mu rupakefuy Abraam tañi familia?

9 Abraam tañi familia mu ka rupakefuy wedake dungu mu. Tañi domo Sara pepi niepüñeñkelafuy. Feymu Abraam ka Sara müna weñangkülekefuyngu. Rupachi antü mu, Sara elufi ta Abraam ñi nieafiel ta Agar, fey ñi nierpual ta püñeñ. Agar niepüñeñkülelu, illamkafi ta Sara. Fente tañi weda yewkülen engu, Agar lefmawi Sara mu (Gén. 16:⁠1-6).

10. Abraam, ¿chem dungu mu mülefuy ñi maneluwal Jewba mu?

10 Agar choyüfilu ñi püñeñ, Ismael pintukungey. Rupachi tripantu mu, Sara niepüñeñi, Isaak pintukungey. Abraam mür piwkeyeniefuy tañi epu fotüm, Ismael ka Isaak. Welu Ismael küme trokilafi ta Isaak, feymu Abraam feypieyew tañi amutual Agar engu (Gén. 21:⁠9-14). Rupachi tripantu mu, Jewba feypifi ta Abraam ñi chalintukuafiel ta Isaak (Gén. 22:⁠1, 2; Eb. 11:⁠17-19). Feychi kechanentufilu ta Ismael ka eluwlu ñi chalintukuafiel ta Isaak, Abraam kimlafuy ñi chumlerpual tañi pu fotüm. Welu maneluwkefuy may Jewba mu ñi wechurpual tañi feypikünuel tañi epu fotüm mu.

11. Abraam, ¿chumngelu duamniefuy ñi maneluwal Jewba mu?

11 Kom feytachi tripantu mu, Abraam ayüwünkechi maneluwkülefuy Jewba mu. Abraam doy 70 tripantu niepelafuy tripalu ta Ur mu (Gén. 11:⁠31–12:⁠4). Pataka tripantu peno, Abraam umañkefuy tolto ruka mu ka fill mapu mu miyawkefuy. Nielu 175 tripantu, lay ta Abraam (Gén. 25:⁠7). Welu Abraam pelafuy rume chumngechi ñi femtriparpun Jewba ñi feypikünuel tañi pu küpanche mu. Ka femngechi petu mongelelu ta Abraam, ngünenierpulay Chaw Dios tañi Gobierno. Rume wedake dungu rupafuy ta Abraam, welu ayüwünkechi maneluwkülefuy Jewba mu müten. ¿Chemu am femi? Tunte puwlu tañi mongen, Jewba cuidaeyew ka weniyeeyew (Gén. 15:⁠1; Is. 41:⁠8; Sant. 2:⁠22, 23).

Jewba tañi pu che, ¿chumngechi inayentukefi Abraam ka Sara? (Inaduamnge parrafo 12). *

12. 1) ¿Chem esperaniefiyiñ ñi rupayal? 2) ¿Chem ngüneduamaiñ fewla?

12 Abraam reke, iñchiñ ka femngechi maneluwküleiñ ti “doy küme dewmaelchi waria mew”, Chaw Dios tañi Gobierno. Feychi 1914 tripantu mu, Chaw Dios tañi Gobierno ngünenierpuy wenu (Apok. 12:⁠7-10). Welu iñchiñ esperaniefiyiñ ñi ngünenietual kom ti Mapu. Petu ñi akunon feychi antü, Abraam Sara engu reke rupayafuiñ fentren wedake dungu mu. Pütrüken taiñ pu peñi ka pu lamngen inayentukefi Abraam Sara engu ñi fütra maneluwkülen Jewba mu. Ngüneduamaiñ chem ñi rupan kiñeke engün ka chem kimeltun entuafuiñ.

INAYENTUAFIYIÑ TA ABRAAM

Bill Walden famentufi tañi ayükeel ñi doy serfiafiel ta Jewba, fey Jewba kümelkaeyew.

13. Ñi rupan taiñ peñi Bill Walden, ¿chem kimeltukeeiñmu?

13 Eluwküleaiñ taiñ kiñepülekünual taiñ ayükeel. Ayüliyiñ taiñ doyümafiel Chaw Dios tañi Gobierno, kiñeke mu famentuafuiñ taiñ ayükeel Abraam reke (Mat. 6:⁠33; Mar. 10:⁠28-30). Peaiñ ñi rupan taiñ peñi Bill Walden.⁠ * Epe tripalelu universidad mu 1942 tripantu mu, taiñ peñi eluwi ñi chillkatual Biblia Jewba tañi pu che mu. Kiñe tañi profesor universidad mu dew nielkefeyew kiñe küdaw, welu taiñ peñi famentufi. Taiñ peñi feypifi tañi profesor: “Kümefuy tañi nieal kiñe küme küdaw, welu doy ayünien ñi küdawelafiel ta Jewba”. Pichi rupachi antü mu, taiñ peñi mütrümngey ñi konal ejercito mu. Fey yamkechi feypi ñi koneltunoal, welu fütra multangey. Ka “kechu tripantu presuleaymi” pingefuy, welu küla tripantu rupalu, lifrekünungetuy. Epe epu tripantu rupalu, mangelngey ñi amual Galaad pingechi chillkatuwe mu, fey werküngey ñi amuldungual África mapu mu. Taiñ peñi niewi Eva engu, fey mür mülekefuyngu África mapu mu ñi serfiafiel ta Jewba. Fillke rupa famentufingu tañi ayükeel ñi doy küdawelafiel ta Jewba. Rupalu chi tripantu, wiñotuyngu Estados Unidos mapu mu ñi cuidayafiel taiñ peñi ñi ñuke. Rakiduamün mu ñi mongen mu kuyfi, taiñ peñi feypi: “Dew yenien doy 70 tripantu tañi serfikefiel ta Jewba. Rakiduamfiel mu kom tañi femken, rume ayüwken, llangkünagkey tañi külleñu” pi. ¿Eymi ka femngechi femafuymi tami serfiafiel ta Jewba kom tami mongen mu?

Eleni ka Aristotelis Apostolidis inaduamingu chumngechi ñi newentukuetew Jewba.

14, 15. Tati epu kurewen, ¿chem kimeltukeeiñmu tañi rupan mu?

14 Rakiduamlayaiñ taiñ rupanoal wedake dungu mu. Abraam ñi rupan kimeltukeeiñmu poyefiliyiñ rume ta Jewba ka kontuafeiñmu wedake dungu (Sant. 1:⁠2; 1 Ped. 5:⁠9). Inaduamaiñ ñi rupan taiñ peñi Aristotelis Apostolidis.⁠ * 1946 tripantu mu, fautizawi Grecia mapu mu. 1952 tripantu mu, feypikünuwingu Eleni engu tañi niewal engu. Eluwingu ñi trür serfiafiel ta Jewba. Welu Eleni kutranrumey, peñmangey kiñe tumor tañi longko mu. Entuñmangelu tañi tumor, fey niewingu. Küla tripantu rupalu, wiñotuy tañi tumor. Taiñ lamngen wiño operangetuy, welu newe kümelewelay. Newe pepi nengümuwkelafuy ka newe pepi dunguwekelafuy. Feychi antü mu, taiñ amuldungun küdaw katrütungefuy feychi mapu mu. Welu taiñ lamngen kutrankülefulu rume, eluwi tañi amuldungual.

15 Feytachi peñi 30 tripantu cuidafi tañi domo. Kom feychi tripantu mu, taiñ peñi longkolekefuy trawünche mu, kelluntukukefuy ñi pepikayafiel fütrake trawün ka kelluntukuy ñi dewmangeal kiñe Fütra Trawünwe Ruka. 1987 mu taiñ lamngen petu amuldunguyawlu, nierumey kiñe accidente. Küla tripantu kimwekelafuy, neyülekefuy müten, fey lay. Taiñ peñi rakiduamün mu kom ñi rupan tañi mongen mu, feypi: “Kom tañi mongen mu pütrün wedake dungu mu rupafun. Kiñeke mu akurumekey müten. Feymu eluwün ñi newenküleal chem weda dungu rume kontupaelimu. Chaw Jewba turpu kidukünukelaenew. Rumel newentukukeenew chem weda dungu rume rupafuli” pi (Sal. 94:⁠18, 19). Jewba rume piwkeyeniefi kom pu eluwlu ñi serfiaetew wedake dungu rume rupafule.

Audrey Hyde longkontukuniefuy Jewba ñi feypikünuel, feymu ayüwkülekefuy.

16. Taiñ peñi Knorr, ¿chem küme ngülam elufi tañi domo?

16 Longkontukunieaiñ taiñ feypikünuetew Jewba. Abraam longkontukuniefuy kom ñi feypikünuetew Jewba, feymu newenkülefuy chem dungu rume rupafule. Peaiñ ñi rupan taiñ lamngen Audrey Hyde.⁠ * Feytachi lamngen niewkülekefuy Nathan Knorr engu. Welu rupachi antü mu, tañi füta larpuy cancer kutran mu. Welu petu tañi lanon, feypieyew: “Lan mu ta iñchiñ, chem no rume katrütulayafeiñmu taiñ llowal kom taiñ feypikünuetew Chaw Dios. Turpu kutrankawelayaiñ. Feymu piwkentukunienge chem ñi rupayal küpalechi antü mu. Feychi mu, re kümeke dungu mületuay. Eluwkülenge tami kellunieafiel ta pu che, femngechi rüf ayüwküleaymi” pingey. Kiñe tripantu rupalu ñi lan tañi füta, taiñ lamngen niewi peñi Glenn Hyde engu. Tañi füta Alzheimer kutran nierpuy. Taiñ lamngen feypi rume kellueyew tañi chem pietew peñi Knorr petu tañi lanon. Ka femngechi iñchiñ, eluwküleaiñ taiñ kellunieafiel ta che ka piwkentukunieaiñ kom taiñ feypikünuetew Jewba (Rom. 12:⁠12).

17. 1) ¿Chumngelu müley taiñ piwkentukunieal kom taiñ feypikünuetew Jewba? 2) Ñi feypin Miqueas 7:⁠7, ¿chumafuiñ taiñ llowal kom taiñ feypikünuetew Jewba?

17 Kimfali ñi pichilewen tañi afal kom wedake dungu, feymu doy mülefuy taiñ piwkentukunieal kom taiñ feypikünuetew Jewba. Pichin mu, Chaw Dios ñi Gobierno ngünenietuafi kom ti Mapu. Fentren kümeke dungu llowaiñ. Wiñomongetuay taiñ piwkeyenieelchi pu che. Feychi mu Jewba wiñomongeltuafi ta Abraam ka tañi pu che Mapu mu, femngechi kümelkayafi tañi maneluwün mu. ¿Eymi kay? ¿Müleaymi chi am fey mu? Taiñ femngechi femal, inayentuafiyiñ ta Abraam. Famentuafiyiñ taiñ ayükeel taiñ serfiafiel ta Jewba. Chem weda dungu rume rupafuliyiñ, maneluwküleaiñ Jewba mu. Ayüwünkechi esperanieafiyiñ ñi femtripayal Jewba tañi feypikünuel. Biblia feypi: “Iñche kay, Jewba ñi duam mew upewtulean. Ka küme rakiduam mu maneluwkülean Chaw Ngünechen ñi duam mu, iñche tañi montulkeetew. Tañi Chaw Ngünechen allkütuaenew” (Miqueas 7:⁠7).

74 ÜLKANTUN ¡Ngünenien ñi ül ülkantupange!

^ parr. 5 Petu tañi wechurpunon kom tañi feypikünuel ta Jewba, kiñeke mu cansayafuiñ ka feyentuwelayafuiñ chi. Abraam tañi rupan, ¿chumngechi kelluafeiñmu taiñ ayüwküleal petu femtripanole Jewba tañi feypikünuel? Famülke mu, ¿chem kimeltuafeiñmu ñi femün kiñeke peñi ka kiñeke lamngen?

^ parr. 13 Inaduamnge ñi rupan taiñ peñi Bill Walden tripalu ti chillka La Atalaya 1 diciembre 2013 tripantu, pagina 8 puwlu 10.

^ parr. 14 Inaduamnge ñi rupan taiñ peñi Aristotelis Apostolidis tripalu ti chillka La Atalaya 1 febrero 2002 tripantu, pagina 24 puwlu 28.

^ parr. 16 Inaduamnge ñi rupan taiñ lamngen Audrey Hyde tripalu ti chillka La Atalaya 1 julio 2004 tripantu, pagina 23 puwlu 29.

^ parr. 56 ¿CHEM PENGELI TI ADENTUN? Epu kurewen füchalelu amuley ñi serfiniefiel ta Jewba küdawngefule rume. Piwkentukunieyngu kom tañi feypikünuel, femngechi doy maneluwküleyngu Jewba mu.