Skip to content

Shimbukira oku mukololo gw'ebili mo

MWAZI G’OKUYIGA 31

Onali Walingiriza “Evile Egwerhe Emisinji y’Okuli Si”?

Onali Walingiriza “Evile Egwerhe Emisinji y’Okuli Si”?

“Aliri alingiriza evile egwerhe emisinji y’okuli, eyi, owayirheganyaga n’okuyiyumbaka ali Mungu.”​—EBR. 11:10.

WIMBO 22 Ufalme Umesimamishwa​—Na Uje!

OKU BUGEKE *

1. Nka gurhe bantu banene bachihanire, na bulagurhe bajirire ntyo?

AMAMILIYONI m’abakozi ba Mungu zene bachihanire bwenene. Bene-berhu na bali-berhu banene bachishogere okuyorha balamba. Abalume n’abakazi baguma bashabene bachishogere oku bamenye bashwira kuburha. Milala miguma yachishogere okulama akalamo kayanguhire. Boshi bachishogere okujira ntyo eju ya mpanvu nguma; k’okuderha oku basimire kukolera Yehova loshi nk’oku byakagalikana. Batoshekere banalangalire oku Yehova abaha buli choshi bakenere. Hali olusiku nji bachiganya si? Haba n’akatyu! Nka gurhe rhumenyere ntyo? Ech’oburhanzi chirhuyemezeze ntyo, kuli kubona gurhe Yehova agishaga Abrahamu, “eshe wa balala boshi bagwerhe obwemere.”​—Ro. 4:11.

2. a) Nk’oku olwandiko lwa Waebrania 11:8-10, 16 luderhere, bulagurhe Abrahamu aliri juba-juba kuhama omu Uru? b) Bichi rhwaganirira mu gunola mwazi?

2 Abrahamu aliri juba-juba kuleka akalamo kage kakwirire bwenene omu vile ye Uru. Bulagurhe? Bulala aliri alingiriza “evile egwerhe emisinji y’okuli.” (Osome Waebrania 11:8-10, 16.) Eyola “vile” y’ehe? Bibazo bihe Abrahamu alihurene nabyo amango aliri alingiriza gurhe eyola vile yayumbakwa? Na gurhe rhwakayiga Abrahamu n’abandi bantu ba mu zinola siku bakulikire omufano gwage?

“EVILE EGWERHE EMISINJI Y’OKULI,” Y’EHE?

3. Evile Abrahamu aliri alingiriza, y’ehe?

3 Evile Abrahamu aliri alingiriza buli Bwami bwa Mungu. Obola Bwami bwarheganyizwe eju ya Yesu Kristu haguma na Bakristu bashigwa 144 000. Paulo aliyirikire obola Bwami “vile ya Mungu olamire, Yerusalemu y’embingu.” (Ebr. 12:22; Ufu. 5:8-10; 14:1) Yesu aliyigirize abanafunzi bage baleme basalira eju y’obola Bwami, omu kuhema buyinje y’obulonza bwa Mungu bujirika oku gulu nk’oku buli bwajirika embingu.​—Mt. 6:10.

4. Nk’oku olwandiko lwa Mwanzo 17:1, 2, 6 luderhere, bichi Abrahamu alimenyere oku biyerekere evile, changwa Obwami, Mungu alaganyaga?

4 Abrahamu alimenyere byoshi eju y’okuntu Obwami bwa Mungu bwarhambulwa si? Nanga. Mu myaka minene, amola mafasiriyo maliri “siri nchesibwa.” (Efe. 1:8-10; Kol. 1:26, 27) Aliko Abrahamu alimenyere oku baguma omu luburho lwage bakabere bami. Yehova abaga amulaganyize ntyo embere. (Osome Mwanzo 17:1, 2, 6.) Abrahamu aligwerhe obola bwemere bukomere omu ndagano za Mungu, aliri nk’anali abona ola Mushigwa, k’okuderha, Masiya, wakabere Mwami w’Obwami bwa Mungu. Che charhumaga Yesu abwira Abayahudi b’omu siku zage ntya: “Yisho Abrahamu alisimire bwenene oku bulangalire b’okubona olusiku lwani, alilubwene anasima.” (Yoh. 8:56) Kweri, Abrahamu alimenyere oku baguma omu luborho lwage bakabere omu Bwami Yehova akashimikire, analiri juba-juba kulinga oku Yehova ayeneza echilagane chage.

Nka gurhe Abrahamu aliyerekene obwemere bwage omu bilagane bya Yehova? (Olole echifungo cha 5)

5. Bichi biyerekene oku Abrahamu aliri alingiriza evile erheganyizwe na Mungu?

5 Nka gurhe Abrahamu ayerekanaga oku aliri alingiriza evile, changwa, Obwami burheganyizwe na Mungu? Ech’oburhanzi, Abrahamu arhachihiraga omu bwami bw’egulu chiro n’obuguma. Achishoga okurhabera haguma, n’okurhashiga omwami w’omuntu. Kandi, arhapimiga kuhwanzisa obwage bwami. Aliko, agenderera kukenga Yehova n’okumulinga ayeneze echilagane chage. Omu kujira ntyo, Abrahamu ayerekana obwemere busomeze bwenene emwa Yehova. Rhushambalage oku biyerekere ebibazo ahuranaga nabyo, rhunalole bichi omufano gwage gwakarhuyigiriza.

BIBAZO BIHE ABRAHAMU AHURANAGA NABYO?

6. Gurhe evile ye Uru yaliri?

6 Evile ye Uru Abrahamu alekaga yalilangirwe, yanalikwirire n’abantu balilamire mo balisomere banaliri bagale. Yalilangirwe n’echibambazi chigalihire n’omufureji gw’olwinji lulehere. Abantu balilamire omu Uru, baliminuzize omu kuyandika n’okuganja. Kandi bibonekene oku abantu ba mw’eyola vile bakazaga churuza bulala abavuluzi balibwene amakaratasi mayerekene eby’obuchuruzi. Enju z’abantu zaliyumbakirwe n’amatofali n’ebibambazi byalishigirwe erangi ly’omweru. Nju ziguma mw’ezola zaligwerhe byumba 13 changwa 14 n’ahashi halisasirwe amabale.

7. Bulagurhe Abrahamu alichizerere oku Yehova akamulangire yewe n’omulala gwage?

7 Abrahamu alichizerere oku Yehova akamulanga yewe n’omulala gwage. Bulagurhe? Oyibuke oku Abrahamu na Sara balilekere enju yabo balilamire mo n’omurhula enakwirire omu vile ye Uru n’okuja kulama omu mahema omu mashwa me Kanani. Yewe n’omulala gwage barhalichilangirwe n’ebibambazi bikomere changwa n’emifereji y’amenji elehere bwenene. Sasa, balikola bakarherwa n’abashombanyi bagwerhe entwaro.

8. Mu mango maguma, bichi Abrahamu alihurene nabyo?

8 Abrahamu alijirire obulonza bwa Mungu, aliko hagera amango alwisa bwenene y’alisa omulala gwage. Alihurene n’enzara ekalihire bwenene yashurhaga echihugo Yehova amuhiraga mo. Eyola nzara yalilugire bwenene, echola charhuma Abrahamu arhola omuhigo g’okurhanga kuhamira Emisri n’omulala gwage aliko musiku zigeke. Chiro n’amango aliri omu Misri, Farao mwami w’echola chihugo amunyega mukage. Obe nka wawaza oku musisi gwafarhaga Abrahamu kugera aha Yehova ashunikiraga Farao amugalulire mukage Sara.​—Mwa. 12:10-19.

9. Bibazo bihe Abrahamu aligwerhe omu mulala gwage?

9 Akalamo k’omulala gwa Abrahamu kalikomere bwenene. Sara, mukage muzigirwa aligumbire. Balikwanene balwise echola chibazo mu myaka minene. Buzinda, Sara aha eba Abrahamu omukozi wage Hagari y’ababurhira omwana bombi Abrahamu. Aliko Hagari achihekere obukule bwa Ishmaeli, ahwanza kusuzagura Sara. Ehali yagenderera kubiha kugera aha Sara abonaga oku afukuze Hagari ahambuga.​—Mwa. 16:1-6.

10. Nka gurhe akavulindi ahakagarhi ka Ishmaeli na Isaka kageregezaga obulangalire bwa Abrahamu ku Yehova?

10 Sara aluha aba bukule n’okuburhira Abrahamu omurhabana ahaga ezino lya Isaka. Abrahamu alizigire abagala bombi, Ishmaeli na Isaka. Aliko eju y’amaligo Ishmaeli aliri ajirira Isaka, Abrahamu abona oku nta kwindi akajira olekere okumufukuza na nyina Hagari. (Mwa. 21:9-14) Myaka minene enyuma w’ahola, Yehova abwira Abrahamu oku ahane Isaka nka nterekero. (Mwa. 22:1, 2; Ebr. 11:17-19) Mw’ebyola bisanzi byoshi, Abrahamu alilangalire oku bibe birhaba Yehova akajirire ebintu bihindamuke bwinja eju ya bagala.

11. Bulagurhe Abrahamu alikwanene alingirize Yehova omu kulembera?

11 Mw’amola mango moshi, Abrahamu alikwanene kuyiga kulingiriza Yehova omu kulembera. Bibonekene oku aligwerhe emyaka erhalukire 70 amango yewe n’omulala gwage bahamaga omu vile ye Uru. (Mwa. 11:31–12:4) Analilamire omu mahema mu myaka egana ntya, eyi anali ahama-hama omu chihugo che Kanana. Abrahamu afaga ey’agwerhe myaka 175. (Mwa. 25:7) Aliko arhabonaga oku Yehova ayeneza echilagane ch’okuha oluburho lwage echola chihugo aliri azunguluka mo. Kandi arhavaga alama bwenene kuhika amango abona eyola evile, k’okuderha Obwami bwa Mungu bushimikirwe. Chiro akaba ntyo, Ebiblia ederhere oku Abrahamu afaga “mushaja onayugurhire esiku.” (Mwa. 25:8) Chiro akaba Abrahamu alihurene bibazo binene, aligenderere kugwarha obwemere bukomere n’obusime b’okulingiriza Yehova. Bichi byarhabalaga Abrahamu agale kulembera? Bulala omu kalamo kage koshi, Yehova alimulangire n’okumurhola nka mwira wage.​—Mwa. 15:1; Isa. 41:8; Yak. 2:22, 23.

Kuguma na Abrahamu na Sara, nka gurhe abakozi ba Yehova bali bayerekana obwemere n’okulingiriza? (Olole echifungo che 12) *

12. Bichi yirhwalingiriza, na bichi rhukola kushambala ko?

12 Kuguma na Abrahamu, yirhwalingiliriza evile egwerhe emisinji y’okuli. Aliko rhurhali rhwalingiriza eyumbakwe. Obwami bwa Mungu bwa shimikwaga omu mwaka gwa 1914 bunali bwarhambula embingu yoshi. (Ufu. 12:7-10) Aliko yirhwalinga obola Bwami burhambule egulu lyoshi. Oku rhuli rhwalingiriza ebyola bibe, nkabaga nerhu rhukenere okulembera ebibazo bili nka bilala Abrahamu na Sara bahuranaga nabyo. Abakozi ba Yehova ba mu zinola siku bagalire kuyiga omufano gwa Abrahamu si? Engani z’Akalamo k’Abantu zili omu Munara g’Omulanzi ziyerekene oku, kuguma na Abrahamu na Sara, banene zene bali bayerekana obwemere n’okulembera. Lekaga rhushambale ku ngani zigeke mw’ezola, rhunalole bichi zakarhuyigiriza.

OYIGE OMUFANO GWA ABRAHAMU

Bill Walden aliri juba-juba kulekana n’ebintu bilebe anapata emigisho ya Yehova

13. Bichi omufano gwa Mwene-werhu Walden gwakakuyigiriza?

13 Obe juba-juba kulekana na bintu biguma-biguma eju ya Mungu. Akaba rhulonzeze kuhira evile ya Mungu changwa Obwami bwa Mungu oku burhanzi omu kalamo kerhu, rhukwanene kuba nka Abrahamu wabaga juba-juba kulekana na bintu biguma-biguma y’asimisa Mungu. (Mt. 6:33; Mk. 10:28-30) Rhulole omufano gwa mwene-werhu muguma oyirikirwe Bill Walden. * Omu mwaka gwa 1942, Bill aliri hofi kupata egrade y’obuenjeniyere omu by’okuyumbaka oku iniversite nguma omu États-Unis amango ahwanzaga kuyiga Ebiblia n’Abahamirizi ba Yehova. Omwalimu w’oku iniversite wa Bill abaga ajirire emihigo oku apate akasi enyuma y’okupata egrade, aliko Bill alahira. Aderha oku abaga arholere omuhigo g’okulahira akasi k’omubiri kagwerhe mushahara gwinja y’akolera Mungu n’omurhima goshi. Kisha bisanzi bigeke, Bill ayandikiswa omu kasi k’echisoda changwa k’oburungu. Alahira n’obukenge n’okujira ntyo kwarhuma bamucha echihano cha dolare 10 000 n’okushwekwa omu pirizo myaka erhano. Hagerere myaka esharhu, ashwekulwa. Kisha, ahamagalwa ajisoma Amasomo me Gileyadi n’enyuma w’ahola aba misiyonere omu Afrike. Agola mango Bill ashaba Eva, yewe na mukage bakolera omu Afrike, n’okujira ntyo kwalibahemere bachihangane bwenene. Enyuma w’ahola bagaluka omu États-Unis eju y’okulanga nyina wa Bill. Omu bugeke bw’engani y’akalamo kage, Bill aderhere ntya: “Emiziga enarhenga omu masu mani eyi nawaza oku lukengo lusomeze l’okukoleswa na Yehova mu myaka erhalukire 70 omu kasi kage. Ngasi mango inamubwira koko okubona antabere nkolese akalamo kani omu kasi gake.” Nawe wakakolesa akalamo kawe koshi omu kasi k’amango moshi si?

Eleni na Aristotelis Apostolidis balichibwenere gurhe Yehova alibahere emisi

14-15. Bichi omufano gwa Mwene-werhu Apostolidis na Mwali-werhu Eleni gwakarhuyigiriza?

14 Omenye walangalira akalamo karhagwerhe bibazo. Omufano gwa Abrahamu gurhuyigirize oku na bala bakoleseze akalamo kabo koshi omu kukolera Yehova bakwanene bahurane ebibazo. (Yak. 1:2; 1 Pe. 5:9) Ololage oku ebyola bili by’obukweri omu mufano gwa Aristotelis Apostolidis. * Abatizwaga omu mwaka gwa 1946 omu Grèce, n’omu mwaka gwa 1952 ahwanza kushambaza mwali-werhu muguma waliyirikirwe Eleni, aligwerhe emihigo kuguma naye. Aliko, Eleni alwala n’abanganga bamubwira oku alwere echivimba ch’omu bonko. Echivimba charhanga kufuma, aliko hagerere myaka migeke bashabene, echola chivimba chashuba kugaluka. Abanganga bamubera obwa kabiri, aliko Eleni alemala bugeke, arhanachigalaga kulem’aderha bwinja. Agenderera kuba muhubiri ogwerhe obushiru chiro akaba aliri mulwala na chiro akaba oburhegesi bw’echihugo chabo bwaliri bwabalibuza.

15 Aristotelis alilangire mukage mu myaka 30. Mu zinola siku ali mushamuka w’echibaga, y’akola omu komite z’embuganano zikulu, y’anarhabala omu kasi k’okuyumbaka Amachumbi m’Obwami. Lusiku luguma Eleni abere ali omu mahubiri omu mwaka gwa 1 987, omulango guzibu-zibu gw’echuma gwachingwa juba-juba enyuma zage gwamukoromesa bwenene. Alimalire myaka esharhu omu kafuhero, n’enyuma y’ahola afa. Aristotelis aderhere ntya oku buzinda bwe ngani y’akalamo kage: “Omu myaka egerere, nabuganene n’ebibazo binene na biguma mu byo byaliri by’okushitukira ebi ntanaliwazize oku byahika. Che chirhumire byalimpemere mbilembere n’okurhayemera chiro n’echintu chiguma chanvuna omurhima. Aliko, buli mango Yehova yampereza emisi nkenere yi mpima ebyola bibazo.” (Zb. 94:18, 19) Yehova asima bwenene abakozi bage bagenderera kuchihangana bwenene chiro akaba bali babuganana ebibazo !

Audrey Hyde aligenderere kuba n’amawazo menja eju y’amango mayinjire

16. Hano lihe linja Mwene-werhu Knorr alihere mukage?

16 Ogenderere kuwaza oku mango mayinjire. Abrahamu aligenderere kuwaza oku mpembo zaliri embere Yehova akamuhere, n’okujira ntyo kwamurhabala ahime ebibazo alihurene nabyo. Mwali-werhu Audrey Hyde alichihanganire kugenderera kuwaza oku bulangalire bw’amango mayinjire, chiro akaba eba w’oburhanzi, k’okuderha, Nathan Knorr, alifire n’obulwala bw’akansere n’eba wakabiri, k’okuderha, Glenn Hyde, alwala obulwala b’okuheza obwenge bayirika Alzheimer. * Aderha oku chintu chiguma Mwene-werhu Knorr amubwiraga maboso mageke embere afe. Aderhere ntya: “Nathan anyibusa ntya: ‘Enyuma y’olufu, obulangalire bwerhu buli b’okuli, kandi rhurhakachipata amalibuko chiro n’akatyu.’ Enyuma w’ahola ambwira ntya: ‘Olole embere, bulala eyola y’oluhembo lwawe luli.’ . . . Ayongera: ‘Ogenderere kukola; k’okuderha ok’okolese akalamo kawe omu kurhabala abandi. Okujira ntyo kwakulerhera obusime.’” Elyola hano lili linja bwenene ly’okugenderera kukolera abandi amenja “n’okuchishinga omu bulangalire”!​—Ro. 12:12.

17. a) Bichi birhumire rhugwerhe empanvu zinja z’okuwaza bwenene oku mango mayinjire? b) Nka gurhe rhwakayiga omufano guli omu Mika 7:7 gwakarhurhabala kusimira emigisho y’amango mayinjire?

17 Zene, rhugwere empavu zinene kulusha mira z’okugenderera kuwaza oku mango mayinjire. Ebili byajirika omu gulu biyerekene bwinja oku rhulamire omu bisanzi bizinda by’esiku zizinda. Hanola hofi-hofi rhurhachikenera kulingiriza evile egwerhe emisinji y’okuli ye rhambulage egulu lyoshi. Mugisho muguma omu migisho nji rhwapata, guli gulala g’okubona balala bazigirwa berhu boshi bafuka. Amola mango, yi Yehova nj’aha Abrahamu oluhembo eju y’obwemere n’okulingiriza kwage omu kumufula n’omulala gwage hanola oku gulu. Nji waba ahola omu kubakaribisa si? Nji wakaba ahola akaba oli juba-juba kulekana n’ebintu bilebe eju y’Obwami bwa Mungu kuguma n’Abrahamu, n’akaba wayigire kulingiriza Yehova omu kulembera.​—Osome Mika 7:7.

WIMBO 74 Shiriki Kuimba Wimbo wa Ufalme!

^ mus. 5 Okulinga gurhe echilagane chayenera, kwakagerereza okulindira kwerhu; n’ahanene, obwemere bwerhu. Bichi omufano gwa Abrahamu gwakarhuyigiriza byakakomeza omuhigo gwerhu g’okulingiriza omu kulembera gurhe ebilagane bya Yehova byayenera? Na mufano guhe gwinja rhwakayiga abakozi ba Yehova ba mu zinola siku barhulekere?

^ mus. 13 Engani y’akalamo ka Mwene-werhu Walden eyandikirwe omu Munara g’Omulanzi g’omu lusiku 1 Mwezi gwe 12, 2013, uku. 8-10-SW.

^ mus. 14 Engani y’akalamo ka mwene-werhu Apostolidis eyandikirwe omu Munara g’Omulanzi g’omu lusiku 1 Mwezi gwa 2, 2002, uku. 24-28-SW.

^ mus. 16 Engani y’akalamo ka Mwali-werhu Hyde eyandikirwe omu Munara g’Omulanzi g’omu lusiku 1 Mwezi gwa 7, 2004, uku. 23-29-SW.

^ mus. 56 AMAFASIRIYO M’EFOTO: Omulume n’omukazi bakala bashajire yi bagenderera kukolera Yehova n’obwemere bukomere chiro akaba bagwerhe ebibazo. Bagenderere kukomeza obwemere bwabo oku bilagane bya Yehova by’amango mayinjire.