Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 31

Wunemulindirira “Omuyi w’Ebibanza Ebisikire”?

Wunemulindirira “Omuyi w’Ebibanza Ebisikire”?

“Abya akalindirira omuyi w’ebibanza ebisikire. Omuyi ogho Nyamuhanga akokothaya n’erihimbagho.”​—EBR. 11:10.

OLHWIMBO 22 Obwami Buneho​—Bwase!

EBIKENDI KANIBWAKO *

1. Ni byahi ebyo abangyi babiriyithalyako, kandi ni kyahi ekikaleka ibathwamu bathya?

MUNABWIRE esyomiliyoni sy’abandu ba Nyamuhanga babiriyithalya okwa bindi. Balikyethu bangyi babirithwamu eribya bahuru. Abandi abathahenie babirithwamu erithendi butha. Awandi maka abiryolhobya esyongebe. Abosi babirithwamu bathya busana n’enzumwa nguma​—banzire erikolera Yehova ngoku banga thoka. Batsemire kandi bayikethere ngoku Yehova akendi baha ebyosi ebyo bakayithagha. Mbwino Yehova akendi syabalhabirya ahisi? Eyihi! Busana naki ithwaligha ekyo? Enzumwa nguma yiri yithi Yehova mwatsumulha Abrahamu, “thatha w’abosi abakikiriraya.”​—Abar. 4:11.

2. (a) Ngoku kiri omwa Abaebrania 11:8-10, 16, ni kyahi ekyaleka Abrahamu inialigha erilhua e Uri? (b) Thukendi kania okuki omo mwatsi ono?

2 Ahathe erikakwa, Abrahamu mwasighania engebe eyuwene eyo abyamu omwa muyi we Uri. Busana naki? Kundi abya akalindirira “omuyi w’ebibanza ebisikire.” (Soma Abaebrania 11:8-10, 16.) “Omuyi” oyo niki? Ni bitsibu byahi ebyo Abrahamu abana akalindirira erihimbwa ly’omuyi oyo? Kandi thwangabya thuthi nga Abrahamu n’abandi ab’omwa buthuku bwethu abagherereraya eky’erileberyako kiwe? Omwatsi ono akendi thuwathikya eribana eby’erisubirya okwa bibulyo ebyo.

“OMUYI W’EBIBANZA EBISIKIRE” NIKI?

3. “Omuyi” ogho Abrahamu aby’alindirire niki?

3 Omuyi ogho Abrahamu aby’alindirire ni Bwami bwa Nyamuhanga. Obwami obo mwamuli Yesu Kristo n’Abakristayo abahakabibwa 144,000. Paulo akahulha Obwami obo mwa “omuyi wa Nyamuhanga oyuliho, . . . [e] Yerusalemu y’elhubulha.” (Ebr. 12:22; Erib. 5:8-10; 14:1) Yesu mwakangirirya abigha biwe erisaba Obwami obo, erisaba bathi bwase nuku erisonda lya Nyamuhanga likoleke omwa kihugho ngoku liri omwa lhubulha.​—Mt. 6:10.

4. Ngoku kiri omwa Enzuko 17:1, 2, 6, ni byahi ebyo Abrahamu abya asi okwa muyi, kutse Obwami, obwa Nyamuhanga alhagha?

4 Mbwino Abrahamu anabya asi Obwami bwa Nyamuhanga nga bukendi syathondekanibwa buthi? Eyihi. Ahabw’ebighana bingyi, omwatsi oyo abya ini “rikumbo” libuyirire. (Efe. 1:8-10; Kol. 1:26, 27) Aliwe, Abrahamu abya inianasi ngoku abaghuma bw’okwa lhubutho lhwiwe bangabere bami. Yehova abya iniabirimulhagha ekyo. (Soma Enzuko 17:1, 2, 6.) Abrahamu abya awithe erikirirya erighumire omwa milhaghe ya Nyamuhanga indi mwabya ng’oyunalhangire Omuhakabibwa, kutse Masiya, oyuwangabere Mwami w’Obwami bwa Nyamuhanga. Ekyo ky’ekyaleka Yesu iniabwira Abayuda ab’omwa buthuku bwiwe athi: “Abrahamu mwatsema erilholha oko kiro kyaghe, kandi mwalholha kukyo, mwatsema.” (Yn. 8:56) Ahathe erithika-thika, Abrahamu abya inianasi ngoku abaghuma b’okwa lhubutho lhwiwe bangabere Bwami obwanga theghekanibirwe na Yehova, kandi Abrahamu abya inianalindirire Yehova eriberererya omulhaghe oyo.

Abrahamu mwakangania athi erikirirya liwe omwa milhaghe ya Yehova? (Lebaya enungu 5)

5. Thukaminya thuthi ngoku Abrahamu abya akalindirira omuyi ogho Nyamuhanga atheghekanaya?

5 Abrahamu mwakangania athi ku analindirire omuyi, kutse Obwami, obwa Nyamuhanga atheghekanaya? Abrahamu mwathasangira omwa bwami bwosi-bwosi bw’ekihugho. Mwabera erihuma-huma, amathwamu erithendi thunga okwa wiwe-wiwe n’erithendi sighika amathabali w’abandu. N’ekindi, Abrahamu mwathanza eriyikolera obwami. Omwakanya k’ekyo, mwalholha embere eriowa Yehova n’erilindirira eriberererya omulhaghe Wiwe. Omw’ikolha ekyo, Abrahamu mwakangania erikirirya linene omu Yehova. Thukanaye okwa bighuma by’okwa bitsibu ebyo abana n’erilebya ebyo thwang’ighira okwa ky’erileberyako kiwe.

NI BITSIBU BYAHI EBYO ABRAHAMU ABANA?

6. E Uri abya muyi owali athi?

6 Abrahamu mwasighania omuyi owabyamu obutheya, owuwene, kandi owathekene. Iniathimbirweko olhuhimbo olhughumire n’amaghetse manene okwa syombande isathu. Abandu be Uri babya basi ndeke erisoma n’erihandika n’eby’ekibaro. Kandi kikalhangirika omuyi oyo abya muyi mukulhu omwa by’esuburu; esyompapura nyingyi esihandikireko eby’ekisubure musyabanika ahabya omuyi oyo. Abandu ibahimbire amanyumba w’amatafali; iniasiripire kandi ikuli erangyi y’enzeru. Amaghuma w’okwa manyumba ayo iniawithe ebisenge 13 kutse 14 ebithimbire okwa buthalha obukolirwe omwa hibwe.

7. Busana naki Abrahamu abya ayikethere ngoku iyo n’eka yiwe Yehova akendi batheya?

7 Abrahamu abya ayikethere ngoku Yehova akendi mutheya n’eka yiwe. Busana naki? Wibuke ngoku Abrahamu na Sara mubasigha enyumba yabu eyuwene kutsibu omwa tawuni ye Uri eriyikalha omwa syohema omwa kihugho kye Kanana. Iyo n’eka yiwe babya isibakiri omwa butheya bw’esyombimbo n’amaghetse manene. Neryo ini kyolho esyonzighu syabu eribathahirira.

8. Buthuku bughuma, ni kyahi ekyahika oku Abrahamu?

8 Abrahamu mwakolha erisonda lya Nyamuhanga, aliwe buthuku bughuma mukyanamukalira eribanira ab’eka yiwe b’eby’erirya. Muhabya enzalha nene omwa kihugho ekyo Yehova abugha athi aghendemo. Enzalha muyabya nene kutsibu indi Abrahamu mwathwamu erihumirya eka yiwe ye Misiri habw’obuthuku buke. Aliwe, abere ane e Misiri, Farao, omuthabali w’ekihugho ekyo, mwamulhusyako mukali wiwe. Thalengekania Abrahamu ng’angabya imwahangya-hangya bungahi erihika aho Yehova abwirira Farao athi asubuliraye Abrahamu ya Sara.​—Enz. 12:10-19.

9. Ni bitsibu byahi by’amaka ebyo Abrahamu abana?

9 Eka ya Abrahamu muyabana ebitsibu. Mukali wiwe mwanze, ya Sara, mwathabutha. Mubaghumira ekitsibu eki habw’emyaka mingyi. Erighunzerera, Sara mwaha Abrahamu y’omughombe wiwe w’obukali ya Hagari, nuku ababuthire abaana. Aliwe Hagari abere abiriheka obukule bw’omwana wiwe ya Isimaeli, mwatsuka eripona Sara. Mubyakalha kyamaleka Sara iniathibitha oku Hagari.​—Enz. 16:1-6.

10. Ni byahi ebyabya oku Isimaeli na Isaka ebyanga lekire ikyakalira Abrahamu eriyikethera Yehova?

10 Erighunzerera, Sara mwabya mukule amabuthira Abrahamu y’omwana w’obulhume oyo Abrahamu alhukamo Isaka. Abrahamu mwanza baghalha biwe abosi, Isimaeli na Isaka. Aliwe kundi Isimaeli abya akakolha Isaka ya nabi, Abrahamu mwathibitha oku Isimaeli na Hagari. (Enz. 21:9-14) Enyuma waho, Yehova mwabwira Abrahamu athi ahonge Isaka ng’obuhere. (Enz. 22:1, 2; Ebr. 11:17-19) Omwa byosi ebi, Abrahamu mwayikethera ngoku Yehova akendi berererya emilhaghe yiwe eyihambire okwa baghalha ba Abrahamu.

11. Ni kyahi ekyaleka Abrahamu inialinda Yehova omw’ighumisirizya?

11 Omwa buthuku bwosi obo, omw’ighumisirizya, Abrahamu mwalinda Yehova. Angabya iniabya w’emyaka eyilhabire oku 70 iyo n’eka yiwe bakalhua Uri. (Enz. 11:31–12:4) Kandi habw’emyaka nga kikumi, mwikalha omwa syohema, erithimba omwa kihugho kye Kanana. Abrahamu mwaholha iniawithe myaka 175. (Enz. 25:7) Aliwe mwathalhangira Yehova akaberererya omulhaghe wiwe ow’eriha ab’olhubutho lhwiwe ekihugho ekyo alenderamo. Kandi mwathalhangira omuyi, Obwami bwa Nyamuhanga, bukatsuka. Nomwabine, Abrahamu akakanibwako ng’oyuwaholha omwa “busyakulhu bubuya.” (Enz. 25:8) Abrahamu mwabya iniane n’erikirirya erighumire kandi mwalindirira Yehova inianatsemire nomwanabana ebitsibu. Ni kyahi ekyaleka iniathoka erighuma? Kundi omwa ngebe ya Abrahamu eyosi, Yehova mwamutheya n’erimulhangira mwa munywani wiwe.​—Enz. 15:1; Isa. 41:8; Yak. 2:22, 23.

Nga Abrahamu na Sara, abaghombe ba Nyamuhanga banemukangania bathi erikirirya n’erighumisirizya? (Lebaya enungu 12) *

12. Thulindirireki, kandi thukendi kania okuki?

12 Nethu nga Abrahamu, thunalindirire omuyi w’ebibanza ebisikire. Aliwe, ithwe sithulindirire omuyi oyo erihimbwa. Obwami bwa Nyamuhanga bwatsuka 1914 kandi bwabiritsuka erithabalha omwa lhubulha. (Erib. 12:7-10) Aliwe, thulindirire ibo erithabalha okwa kihugho. Thunemulindirira ekyo eribya, ni bingyi ebyo thutholere ithwaghumira ebiri ng’ebyahika oku Abrahamu na Sara. Mbwino abaghombe ba Yehova abamunabwire banabirithoka erigherererya eky’erileberyako kya Abrahamu? Eriyikaniako eryabirihulhukibwa omwa Kaleberyo likakanganaya ngoku, nga Abrahamu na Sara, abangyi munabwire babirikangania erikirirya n’erighumisirizya. Thukanaye okw’iyikaniako like n’erilebya ebyo thwang’igha.

ERIGHERERERYA EKY’ERILEBERYAKO KYA ABRAHAMU

Bill Walden abya inianayitheghekire eriyithalya okwa bindi kandi mwayilhangirira emighisa ya Yehova

13. Eky’erileberyako kya Mughalha wethu Walden kikakweghesayaki?

13 Ibya iwunayitheghekire eriyithalya okwa bindi. Thwamabya b’erihira omuyi wa Nyamuhanga, ni bugha ambu Obwami, w’embere omwa ngebe syethu, nga Abrahamu thutholere ithwabya ithunayitheghekire eriyithalya okwa bindi erithoka eritsemesya Nyamuhanga. (Mt. 6:33; Mk. 10:28-30) Lengekanaya okwa ky’erileberyako kya mughalha wethu Bill Walden. * Omwa 1942, Bill iniakayathunga ediguri yiwe y’eribya ingyiniya omwa by’obuhimbe okwa yunivasite kwe Amerika mwatsuka erigha na Bema ba Yehova. Profesa wa Bill abya iniabirimusonderya omubiiri owangakolire akanaghunza, aliwe Bill mwaghanagho. Mwabugha athi abya iniabirithwamu erikolera Nyamuhanga ya bingyi omwakanya k’eriligha omubiiri owaliko esente nene. Buthuku buke enyuma waho, egavumente muyahamulha yithi Bill ingire omwa by’amahe. Omw’isikya mwaghana kandi busana n’ekyo mubamwihamo efayini y’esyodola 10,000 n’eritswerwa erihirwa omwa ngomo habw’emyaka ithano. Enyuma w’emyaka isathu mwalhua omwa ngomo. Enyuma waho, mwakokibwa okwa Sukuru ye Gileadi n’erikolha ng’omumisyonare omwa Afirika. Neryo Bill mwathahya Eva, kandi mubakolha haghuma omwa Afirika, ekindu ekya bayithaghisaya eriyiferezya bindu birebe. Enyuma w’emyaka mingyi, mubasuba e Amerika eriyathwanira mama wa Bill. Omwa bikuhi, Bill akabugha athi: “Emisonia yikathoghonga omwa meso ingalengekania okwa lhusunzo olho nabirithunga Yehova erinyikolesya habw’emyaka eyilhabire oku 70. Ngabera erimusima busana n’erinyiwathikya erikolesya engebe yaghe erimukolera.” Wangana kolha omubiiri w’omughulhu wosi mwa kilhubirirwa kyawu?

Eleni na Aristotelis Apostolidis mubayowa Yehova imwabaghumya

14-15. Eky’erileberyako kya Mughalha wethu na mwali wethu Apostolidis kikakweghesayaki?

14 Isiwalengekanaya wuthi siwanga bana ebitsibu. Eky’erileberyako kya Abrahamu kikathukanganaya ngoku nibya n’ababirihayo esyongebe syabu erikolera Yehova bakabana ebitsibu. (Yak. 1:2; 1 Pet. 5:9) Thalebya ngoku eki mukyanabya oku Aristotelis Apostolidis. * Abatizibawa 1946 e Greece, kandi omwa 1952 mwatsuka obuthethane na mwali wethu Eleni, oyuwabya n’ebilhubirirwa ng’ebiwe. Aliwe, Eleni mwalhwalha, kandi mwabanika mw’ekindu ekibimbire okwa bwongo. Ekindu ekyo mukyasemezibwa, aliwe enyuma w’obuthuku buke balithahenie, mukyasuba. Abadokita kandi mubakisemezya, aliwe, Eleni mwasanyarara kake, kandi isyanga bugha ndeke. Eleni mwalholha embere erithulira n’omuhwa nomwanabya alhwere kandi nomuhanabya eriendererya ly’egavumente okwa buthuku obo.

15 Aristotelis mwaghunza myaka 30 inianemuthwanira mukali wiwe. Okwa buthuku obo, mwakolha ng’omusyakulhu, amakolha okwa syokomiti esikatheghekanaya olhuhindano, kandi mwawathikya okwa buhimbe bw’Ekisenge ky’Emihindano Minene-minene. Neryo omwa 1987, olhuyi mulhwaswirya Eleni inianemuthulira. Mwaghunza myaka isathu inianathohire, neryo amaholha. Omwa bikuhi, Aristotelis akabugha athi: “Ahabw’emyaka mingyi, nabiribana ebitsibu bingyi, eby’ekitsumbukirania n’ebyangathayitsulirye, ebikanyiyithaghako eriyiyinia n’erithendi lighira ekyosi-kyosi erinyighunza amani. Nomwabine, Yehova abirinyiha amaaka agho ngayithagha erighumira ebitsibu ebi.” (Esy. 94:18, 19) Yehova anzire kutsibu abosi abakamukolera ngoku banga thoka nomubanawithe ebitsibu!

Audrey Hyde mwabya n’amalengekania awatholere omw’ihira obulengekania bwiwe okwa buthuku obukasa

16. Ni habulha lyahi eryuwene erya Mughalha wethu Knorr aha mukali wiwe?

16 Hira obulengekania bwawu okwa by’obuthuku obukasa. Abrahamu mwahira obulengekania bwiwe okwa mighisa ey’obuthuku obukasa eyo Yehova angamuhere, kandi erihwerya obulengekania bwiwe okw’ekyo mukyaleka iniaghumira ebitsibu biwe. Mwali wethu Audrey Hyde mwabya iniane n’amalengekania awatholere nomwakine indi mwira wiwe w’erimbere ya Nathan H. Knorr, mwakwa n’ekansa na mwira wiwe wakabiri ya Glenn Hyde, amalhwalha obulhwere obukaleka obwongo ibuthakolha ndeke. * Akabugha athi ekyamuwathikaya by’ebinywe ebya Mughalha wethu Knorr amubwira mayenga make iniakisigha iniaholha. Akabugha athi: “Nathan mwanyibwira athi: ‘Nomuthwangaholha, sihali ekyanga ghunzaho amaha awathuwithe, kandi sithwendi syasabya omwa bulhumi.’ Neryo mwambwira athi: ‘Samalira embere, eyo y’eyiri olhuhembo lhwawu.’ . . . Mwongerako athi: ‘Yihweraye omwa mubiiri​—lengaho erikolesya engebe yawu eriwathikya abandi. Eki kikendi leka iwabana etseme.’” Kyuwene ithwe erikolha kutsibu eriwathikya abandi ‘n’eritsema omo maha’!​—Abar. 12:12.

17. (a) Busana naki thuwithe bingyi ebikaleka ithwalengekania okwa buthuku obukasa? (b) Erighendera okwa ky’erileberyako ekiri omu Mika 7:7 kyanga thuwathikya kithi erisyabana emighisa ey’obuthuku obukasa?

17 Munabwire, ni bingyi ebikaleka ithwalengekania okwa buthuku obukasa. Ebikabya omwa kihugho munabwire bikakanganaya ndeke-ndeke ngoku thuli okw’ihwererera ery’ebiro by’enyuma-nyuma eby’omughulhu ono. Omwa buthuku obuthe bwahali, sithwendi thasyayithagha erilindirira omuyi w’ebibanza ebisikire erithabalha ekihugho kyosi. Okwa mighisa mingyi eyo thukendi syabana w’ow’erilhangira abanze bethu ababiriholha bakalhubuka. Okwa buthuku obo, Yehova akendi syahemba Abrahamu busana n’erikirirya n’erighumisirizya liwe omw’imulhubukya n’ab’eka yiwe. Wunemwendi syabyayo eribangirira? Iwukendisyabyayo, nawu nga Abrahamu, wamathwamu eriyithalya okwa bindi busana n’Obwami bwa Nyamuhanga, eribya iwune n’erikirirya nomuhane ebitsibu, n’eribya iwunalindire Yehova omw’ighumisirizya.​—Soma Mika 7:7.

OLHWIMBO 74 Mwase Thwimbe Olhwimbo lhw’Obwami!

^ enu. 5 Erilindirira eribererera ly’omulhaghe kyangana lenga okw’ighumisirizya lyethu​—n’okwa bundi buthuku okw’ikirirya lyethu. Ni masomo wahi agho thukighira oku Abrahamu awakendi ghumya erithwamu lyethu ly’erilinda eribererera ly’emilhaghe ya Yehova ithunaghumisirizirye? Kandi ni by’erileberyako byahi ebyuwene ebyo abaghombe ba Yehova balebe abamunabwire babirithuhiriraho?

^ enu. 13 Eriyikaniako lya Mughalha wethu Walden line omwa Watchtower eya Okwerikimunibiri 1, 2013, olhup. 8-10.

^ enu. 14 Eriyikaniako lya Mughalha wethu Apostolidis line omwa Watchtower ey’Okwakabiri 1, 2002, olhup. 24-28.

^ enu. 16 Eriyikaniako lya Mwali wethu Hyde line omwa Watchtower ey’Okwomusanju 1, 2004, olhup. 23-29.

^ enu. 56 ERISOBORERA EKISASANI: Abathahenie abakulire bakalholha embere erikolera Yehova buthaleghulha nomubanawithe ebitsibu. Bakabya ibanemughumya erikirirya lyabu omw’ihira obulengekania bwabu okwa milhaghe ya Yehova ey’obuthuku obukasa.