1. ǂGui ǃgâsana mâ mîǁguiba ge dī tsî tae-i ǃaroman ge nēsa dī?

ǂGUI ǃgâsan nētsē Jehovaba ra ǃoaban ge mîǁguiga ge dī. ǀNî ǃgâsan ge ǃgammen tide ti ge mîǁgui. ǃGamme hâ ǃgâsan ge ǀgôana hōsa ge mâiǂui tsî ǀnî omaridi ge ûn hâ mari-i tsî xūn ǀkha a ǂkhîǂâixa. Nē ǃgâsan hoan ge Jehovaban ǀoasase ra ǃoaba ǂgao amaga nē mîǁguiga ge dī. Ūn hâ xūn ǀkhan ge ra ǂâu tsîn ge ra ǂgomǃgâ Jehovab ǂhân hâ xūn hoana nî mā nî ǃkhaisa. ǁÎn Jehovab ǃnâ ūhâ ǂgomǃgâsiba ǁau-e? Hî-i. Mati io da ti a mî ǁkhā? ǃKharuge ǁaeb ǃnâb ge Jehovaba ǁîba ra ǃoaba khoen hoana ǂhân hâ xūna a mā amaga. Aiǁgauseb ge Abrahamma ‘ǂgom ran hoan di ǁgûb’ ase ge ǀkhae.—Rom. 4:11.

2. (a) Hebreǁîn 11:8-10, 16 ǃoagub Abrahamma tae-i ǃaroma māsenxase Ursa xu ge doe? (b) Tae-e da nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ nî ǃhoaǃgao?

² Abrahammi ge ǁkhoaxa ûib hînab ge Urs ǃnâ ūhâ ība xūmâi tsî ge doe. Tae-i ǃaroma? ǁÎb ge ‘ǃās ǃgaoǃgaoba ūhâsa’ ǃâu hâ i amaga. (Khomai re Hebreǁîn 11:8-10, 16.) Mâ ‘ǃāsa’ nēsa? Nē ǃās nî omhesab ǃâu hâ hînab Abrahamma mâ ǃgomsina gere hōǃâ? Abrahammi tsî nētsē ǁîb aiǁgausa ra sao khoen tsîna da mati a ǁgae ǁkhā?

3. Mā ǃāsab ge Abrahamma ǃâu hâ i?

³ Abrahammi ge ǃâu hâ-i ǃās ge a Elob di Gaosi. Jesub Xristub tsî 144 000 ǂkhauhesa Xristenǁîn ge ǁnā Gaosiba ra kuruǂui. Paulub ge nē Gaosiba ‘ûitsama Elob di ǃās, ǀhomsi Jerusalems’ di ge ǂgai. (Heb. 12:22; J.ǂHa. 5:8-10; 14:1) Jesub ge ǁîb ǁkhāǁkhāsabe ga ge ǁkhāǁkhā îgu nē  Gaosib di hāsa ǁîgu ǀgoredi ǃnâ ǂgân, îb Elob ǂâisa ǃhūbaib ai īkai ǀhommi ǃnâs ra īs ǁkhās khami.—Mat. 6:10.

4. Genesis 17:1, 2, 6 ǃoagu Abrahamma tae-e ge ǂan i nē ǃās tamas ka io Gaosib hînab ge Eloba a mîmâib xa?

⁴ Elob Gaosib nî sîsen ǀgauba Abrahamma ǂan i ge i? Hî-i. Nē ǂans ge ǂgui kuriga “ǂganǃgâsib” ǃnâ ge ūhâ-e hâ i. (Efe. 1:8-10; Kol. 1:26, 27) Xawe Abrahammi ge ge ǂan-i ǁîb suriba xu-i gaoga nî ǂoaxa ǃkhaisa. Nēsab ge Jehovaba ǀnai ge mîmaibabi hâ i. (Khomai re Genesis 17:1, 2, 6.) Abrahammi ge kai ǂgomsa Elob di mîmaidi ǃnâ ge ūhâ-i tsî i ge ǂkhauhesab tamas ka io Mesiab hîna nî Elob Gaosib di gao kaibab ra mû khami ge tsâ i. ǁNā-amagab ge Jesuba Jodeǁîna ǃoa ge mî: “Abrahammi sadu îb ge ǃgâiaǂgao ge hâ i, ti tsēsab nî mûs ǂama; tsîb ge mû si, tsî ge ǃgâiaǂgao.” (Jhn. 8:56) Abrahammi ge ge ǂan i ǁîb surib nî Jehovab di ǂkhâǃnâsa ūhâ gaosiba nî kuruǂuisa tsîb ge ǁîba ǂgaob hoab ǀkha ge ǃâuhâ-i Jehovab nē mîmâisa nî dīǀoaǀoasa.

5. Mati da a ǂan Abrahammi ge Elob xa kuruhe hâ ǃāsa ǃâu hâ-isa?

⁵ Abrahamma mati ge ǁgau nē ǃās tamas ka io Gaosib hîna Elob xa kuruhe hâbab ǃâu hâsa? ǂGuroseb ge Abrahamma ǃhūbaib ai hâ gaosigu di ǁani tama ge hâ i. Abrahammi ge gere doemâ tsî ǃhūbaib di gaoga ge ǂkhâǃnâ tama hâ i. ǁNās xōǀkhāb ge Abrahamma ǁîb di gaosi-e ge ǂnubi tama hâ i. ǁÎb ge Jehovaba gere ǁnâuǀnam tsî ge ǃâu îb ǁÎb mîmaide dīǀoaǀoa. Nēsa dīs ǃnâ-ūb ge Abrahamma ge ǁgau ǁîb ǂoaǂamsa ǂgomsa Jehovab ǃnâ ūhâsa. Hāre îda kō ǁîb ge taena ǃkharuǃnâsa tsî da ǁîb aiǁgausa xu tae-e a ǁkhāǁkhāsen ǁkhāsa.

6. Ursa mati ge ī-i?

⁶ Abrahammi ge doexu ǃās ge kaise ǃgâise ge ǃûisa-i tsîn ge ǀgapi ǁkhāǁkhāsa ūhâ tsî ǃkhū hâ khoena ǁnāpa gere hâ. Nē ǃās ge ǀgapi mirga ge ūhâ-i. Nē mirgu ge ǃgam āb hîna ǁgamme ūhâba ǃnona ǀkhāgu ai ge ūhâ i. Urs ǃnâ gere hâ khoen ge xoas tsî  ǃgôas ǃnâ ge ǃgâi-i. ǂGui ǂkhinin hîna ge xūna ǁamas tsî ǁamaxūs ǃnâ ra gere sîsen-ūhen ge ǁnāpa ge hō-e. ǁNās ge ra ǁgau ǁnā ǃās ǃnân ge khoena ǂgui xūna gere ǁamaxūsa. Khoen oman ge steendi ǀkha ge kurusa i tsîgu ge mirga ǂkhanuǂkhanuhe tsî ǃurise ge paintsa-i. ǀNî omdi ge 13 tamas ka io 14 kamerde ge ūhâ i tsî i ge dak-e ūhâ tama hâ sâǃkhaib hîna ǀui vloera ūhâba oms ǁaegub ǃnâ ge hâ i.

7. Abrahamma tae-i ǃaroma gere ǂgom Jehovab ǁîb tsî ǁîb omarisa nî sâusa?

⁷ Jehovab ǁîb tsî ǁîb omarisa nî kōǃgâ ǃkhaisab ge Abrahamma ga ǂgomǃgâ hâ. Tae-i ǃaroma? Abrahammi tsî Saras tsîn ge sâsa tsî ǃnorasa oms ǁîra disa Urs ǃnâ xūmâi tsî Kanaanǃhūb ǃnâ ǂgapas ai tentdi ǃnâ sī gere hâ. ǁÎb tsî ǁîb omaris ge ǀgaisa mirgu tsî ǃgam āgu hîna ǁgam-e ūhâ gu xa ge sâuhe tama hâ i xawen ge khākhoen xan supuse nî ǁnāǂamhe ǀgaub ai ge ûi hâ i.

8. Abrahammi ǀkha tae-e ge ī?

⁸ Abrahammi ge Elob ǂâisa gere dī xawe ǀgui ǁae-i ai ǁîb omarisab nî ǂûma ǀgau-e ge ūhâ tama hâ i. ǃÂtsūǀkhāb ge Jehovab ge sî nî ǃhūb ǃnâ ge hâ i. ǃÂtsūǀkhāb ge kaise ge ǁgai-i tsîb ge Abrahamma ǁaero-i ǀgaiba ǁîb omarisa Egipteǃhūb ǃoa ge doe-ū. Egipteǃhūb ǃnâb hâ hînab ge Faraoba ǁîb tarasa ge ū. Jehovab ge Faraoba Sarasa a mā-oa kai ǁaeb aisib ge Abrahamma gere tsâ ǀgauba mûnanai re.—Gen. 12:10-19.

9. Abrahammi omarisa mâ ǃgomsina gere hōǃâ?

⁹ Abrahammi omaris tsîn ge kai ǃgomsiga ge ūhâi i. ǁÎb taras Saras ge ǀgôa-e ge hō ǁoa i. Nēs xa ǃaromahe hâse ra ge ǂgui kuriga ge ǂkhîoǃnâ i. Egas ge Sarasa ǁîs ǃgās Hagarsa Abrahamma ge mā is ǀgôana hōba ra. Xawes ge Hagarsa Ismaelas ge ǀgamǀkhā o Sarasa ge sora tsoatsoa. Nē mâsib ge kaise ge ǃgombasi tsîs ge Sarasa Hagarsa omsaxu ge ǃhaeǂui.—Gen. 16:1-6.

10. Tae-e Ismaeli tsî Isaki ǀkha ge ī Abrahammi ǂgomsa gere ǃâitsâ-e?

¹⁰ Saras ge ǀgamǀkhā tsî Abrahamma aore ǀgôab hînab ge Isak ti ǀonsa a māba ge hōba. Abrahammi ge ǁîb ǀgôakha, Isaki tsî Ismaeli tsîkha kaise ge ǀnam-i. Xaweb ge Ismaela Isaka ǁgaise gere hâ-ū, amagab ge Jehovaba Abrahamma ge mîba îb Ismaeli tsî Hagars tsîna sîbē. (Gen. 21:9-14) Egab ge Jehovaba Abrahamma ge mîba îb Isaka ǁguiba. (Gen. 22:1, 2; Heb. 11:17-19) Hoa ǃnāra ǃnâb ge Abrahamma Jehovab ǃnâ ǂgomǃgâsiba nî ūhâ ge īs ge ǁîb ôakha ǃgaon xūna nî ǃgâisa.

11. Abrahamma tae-i ǃaroma ǃnūǃnâxase Jehovab ai ge ǃâu?

¹¹ Nē ǁaen aib ge Abrahamma ǃnūǃnâxase Jehovab ai ǃâusa ge ǁkhāǁkhāsen. ǁÎb omaris ge Ursa xu a doe ob ge ǀnîsi 70 kurina ge ǃnā hâ i. (Gen. 11:31–12:4) ǀGuikaidisi kurinab ge tentdi ǃnâ hâ tsî Kanaanǃhūb ǃnâ gere doemâ. ǀGuikaidisi tsî hûdisikoroǀa kurin ǀkhab ge Abrahamma ge ǁō. (Gen. 25:7) Xaweb ge Abrahammi ge Jehovab ǁîb suriba ǃhūb hînab ge mîmaiba ra mā ǀgauba ge mû tama hâ i tsîb ge ǁîba Elob Gaosib ra ǂnûiǂgāhe ǁaeb kōse ge ûi tama hâ i. Di i ge hā xaweb ge Abrahamma “kaira tsî ûib xa ǁâ hâse” ge ǁō. (Gen. 25:8) ǂGui ǃgomsinab ge ǃkharuǃnâ xaweb ge Abrahamma ǀgaisa ǂgomsa ge ūhâ i tsî ūb hâ xūn ǀkha ge ǂkhîǂâixa i, Jehovab aib ǃâu hâ hîna. Mati iob ge nēn hoan ǃnâ gere mâǀgai? Abrahammi ûib hoab ǃnâb ge Jehovaba ǁîba sâu tsî ǀhōsa i ase a hâ-ū amaga.—Gen. 15:1; Jes. 41:8; Jak. 2:22, 23.

12. Tae-e da ǃâu hâ tsî tae-e da nî ǃhoaǃgao?

 ¹² Abrahammi khami da ge sida tsîna ǁnā ǃās ǃgaoǃgaoba ūhâsa ǃâu hâ. Omhes nî sa da ge ǃâu tama hâ. Elob di Gaosib ge 1914 nî ǃnâ ge ǂnubihe tsî nēsi ǀnai ǀhommi ǃnâ ra ǂgaeǂgui. (J.ǂHa. 12:7-10) Xawe da ge nēsi ǃâu hâ îb ǃhūbaib ais tsîna ǂgaeǂgui tsoatsoa. Nēsa da ǃâu hâ hîna da ge ǂgui ǃgomsina ra ǃkharuǃnâ, Abrahammi tsî Saras tsîn gere ǃkharuǃnâ khami īna. Jehovaba nētsē ra ǃoaba khoena Abrahammi aiǁgausa ǁgaehō i ra? ǃGâsan ûib xa hâ xoa ǃâdi hîna ǃKhē xu ǂgō-ommi ǃnâ ra ǁgâihe di ge ra ǁgau Abrahammi tsî Saras khamin nē ǃgâsana ǂgoms tsî ǃnūǃnâxasib tsîna ūhâsa. Hāda ǀnîde kō tsî mûre tae-e da ǁnāpa xu a ǁkhāǁkhāsen ǁkhāsa.

13. Tae-e du ǃgâsab Waldena xu ra ǁkhāǁkhāsen?

¹³ Māsenxase ǀnî xūna xūmâi re. Elob Gaosiba da ga ǂgurose sada ûib ǃnâ a mâi ǂgao-o, o da ge Abrahammi khami māsenxase ǀnî xūna nî xûmâi i da Eloba ǂkhîǂkhî. (Mat. 6:33; Mrk. 10:28-30) Bill Walden * ti ǀon hâ ǃgâsab di aiǁgausa kō re. Billi ge 1942ǁî kurib ǃnâ omdi plandi ra dīhe ǀgauba U.S. universiteits ai a ǁkhāǁkhāsen toa ǁkhā ǁaeb ǃnâb ge ǁîba Jehovab di ǀhûǀguitimî-aon ǀkha ge ǁkhāǁkhāsen tsoatsoa. ǁGauǃnâ-aob ge ǁkhāǁkhāsen toab ga ob nî dī sîsen-e ge hōbabi, xaweb ge Billa ge ǂkhā. Jehovabab ǀoasase ra ǃoaba ǂgao amagab ǀgapise ra matare sîsen-e ū ǂgao tama hâ tib ge ge mîǃā. ǁAeroba ǃkharu tsîb ge ǂhanuba Billa ge mîba îb toroba si ǃkhâm. ǃGôasib ǀkhab ge ǂkhā xaweb ge ǂgui mari-e ge matare kaihe tsî koro kurigu di tronkhes ǁkharaba ge māhe. ǃNona kurigu khaoǃgâb ge ǁîba tronkhesa xu ge ǂoaxa. Egab ge Gilead skola ǃoa ge ǁkhauhe tsî toa i ge o sîsabeb ase Afrikab ǃnâ si gere ǃoaba. ǁNapa xub ge Billa Evasa ge ǃgamme tsîra ge Afrikab ǃnâ ǀguiba si gere sîsen, supu tama i ge hâ i xawe. Ega  ra ge Amerikaba ǃoa ge oa îra Billi masa si kōǃgâ. Billi ge ǁîb ûib hoab xa ra mî: “ǁGamrogu ge ǂkhîb xa ra ǀoa ti mû di ǃnâ Jehovab ge 70 kuriga sîsen-ūte ǀgaub xa ta ga ǂâi o. Kaise ta ge Jehovaba ra gangan ti ûiba ǁîb ǃoabas ǃnâ sîsen-ūs ǀkhab ge huite o.” Sadu tsîna sadu ûib hoaba Jehovaba ǀoasase ra sîsenba ǂgao?

14-15. ǃGâsab Apostolidisi tsî ǁîb tarasa xu da tae-e ra ǁkhāǁkhāsen?

¹⁴ ǃGomsinats ūhâ tide ti tā ǂâi re. ǁNān hîna Jehovaba ǁîn ûib hoaba ǃoaba hân tsîn ge ǃgomsina ra hōǃâ. ǁNāsa da ge Abrahammi aiǁgausa xu ra mû. (Jak. 1:2; 1Pet. 5:9) Nēs tsîn ge Aristotelis Apostolidisi * di ûib ǃnâ ge ī. ǁÎb ge 1946ǁî kuri Greece ǃnâ ge ǁāǁnâ-e tsî 1952ǁî kuri ǃgâsas Elenisa ge ǂnûiǀkhunu, ǁîra ge Jehovaba ǀguipa ǀoasase gere ǃoaba ǂgao amaga. Xawes ge Elenisa ge ǀaesen tsî kankersa ǂhûs ǃnâ ge hōǃnâ-e. Nē kankers ge ge ǃhôaǂuihe xawe i ge ǀoro kurina ra ǃgamme hâ hîna kankersa ǁkhapa ge oaǀkhī. ǁKhapas ge ǃhôa-e xawes ge Elenisa ge ǃhora tsî ǃgâise ge ǃhoa ǁoa i. ǀAesens ge hâ i tsîb ge ǂhanuba ǁnā ǁaeb ai gere māǃoa nî xawes ge ǁîsa ôasase gere aoǁnâ.

¹⁵ Aristotelisi ge 30 kuriga ǁîb kai khoesa ge kōǃgâ. ǁNā ǁaeb ǃnâb ge ǁîba ǀhaohâb ǃûi-ao tsî kai ǀhaode ra aiǂhomi komitees di ǁani i tsîb ge kai ǀhaodi ra ūhâ ǃnâ-e ǀhû-omgu tsîna gere om hui. Xawes ge Elenisa 1987ǁî kuri aoǁnâ sîsen-es ra dī hîna ge tsûtsû-e. ǁÎs ge ǃnona kuriga komas ǃnâ ge ǁgoe-i tsî ge tôasi. Aristotelisi ge ǁîb ûib xa ra mî: “Kurin ta ǃkharu khami ta ge ǂgui ǃgomsina gere ǃkharuǃnâ. ǀNîn ge ǁnātiǀgui gere hā xawe ta ge ge mâǁapo tsî ge mā-am tama hâ-i, i i xū-e ǂkhabuǂâi kai te. Jehovab ge hoaǁae ǂhâ ta hâ ǀgaiba ge mā te ita nē ǃgomsin ǃnâ mâǀgai.” (Psa. 94:18, 19) Jehovab ge ǃgomsinan ra hōǃâ xawe ǁîb ǃoabas ǃnâ ǁkhān-a i hoa-e ra dī ǃgâsana kaise a ǀnam.

16. ǃGâsab Knorra ǁîb tarasa tae-e ge ǀawemā?

 ¹⁶ Hānîǁaeb ai ǂâisa ǂnûi re. Abrahammi ge Jehovab nî dī babi xūn ai ǂâisa ge ǂnûi hâ i tsîs ge nēsa ge huibi îb ǃgomsin hînab ra hōǃân ǃnâ māǀgai. ǃGâsas Audrey Hydes ge ǁîs ûib xa ǃgâi mûǂuiba gere ūhâ. ǁÎs di ǂguro aob Nathan H Knorri ge kankers xa a ǁō tsîb ge ǀgamǁî aob Glenn Hyda Alzheimersa a hōǃnâ-e xawe. * ǁÎs ge ra mî ǁîs ǂguro aob ge ǁōb nîs aiǃâ a mîbasi xū-i ge ge huisi is ǂkhîb ǀkha mâǀgai. ǁÎs ge ra mî: “Nathani ge ge ǂâiǂâi ǃnâte: ‘ǁŌb khaoǃgâs ge sida ǃâubasensa a ǀoasa tsî da ge ǁkhapa tsû-e tsâ tide.’ ǁNāpa xub ge ge ǂkhâǃnâ te: ‘Ais ǀkhāb ǀkha kō, ǁnāpas sa mātawa-amsa hâ xuige’ . . . Tsîb ge ge ǀaro: ‘ǁĀxase hâ re, îs sa ûib ǃnâ nâu khoena xūna dība. Nēsas ga dī os ge ǂkhîba nî hōǃâ.’” Nē ǀawemās ge ra huida îda nau khoena ǃgâi xūna dība tsî “ǃâubasens ǃnâ ǃgâiaǂgao.”—Rom. 12:12.

17. (a) Tae-i ǃaroma da hānîǁaeb ai sida ǂâisa nî ǂnûi? (b) Mixab 7:7 ǃnâ hâ mîde saosa mati nî huida îda hānîǁaeb ai nî hā ǀkhaega hō?

¹⁷ Nētsē da ge ǂgui ǃaromade ūhâ îda hānîǁaeba ǃoa mûǂui. Nētsē ra ī xūn ge ra ǁgau ǀuniga tsēdi ǃnâ da ûihâsa. ǀGū ǁaeb aib ge Elob Gaosiba ǃhūbaib ai nî ǂgaeǂgui. ǂGui ǀkhaegu di ǀguib hîna da nî hōǃâ i ge sida khoen hîna ge ǁōna ǁkhapa mûsa. ǁNā ǁaeb ǃnâb ge Jehovaba Abrahamma ǁîb ǂgoms tsî ǃnūǃnâxasib ǃgao nî mādawa-am ǁîb tsî ǁîb omarisa khâisa mās ǃnâ-ū. Sado ǁnāpa hâ î du nî î du ǁîna ǁkhōreǁkhāre? Abrahammi khami da ga Elob Gaosib ǃaroma ǀnî xūna mâiǂui tsî ǀgaisa ǂgomsa a ūhâ ǃgomsina da ga ūhâ xawe tsî Jehovaba ǃnūǃnâxase a ǃâu o, os ge ǁnāsa nî ī.—Khomai re Mixab 7:7.