Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 31

Kodi Imwe Musadikhira “Nzinda Wakukumbirwa Mwadidi”?

Kodi Imwe Musadikhira “Nzinda Wakukumbirwa Mwadidi”?

“Iye akhadikhira nzinda wakukumbirwa mwadidi, wakuti nyakuutanda na nyakuumanga ndi Mulungu.”—AHEB. 11:10.

NYIMBO 22 Umambo Ukutonga—Mbudze!

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Abale na alongo azinji asasankhula kucitanji, pontho thangwi yanji?

ATUMIKI azinji a Mulungu lero asawangisira kakamwe toera kuntumikira. Abale na alongo azinji asasankhula kukhonda manga banja. Anyakumanga banja asasankhula kukhonda bala cincino. Pontho iwo asasankhula kukhala na umaso wakukhonda funa pizinji. Abale na alongo anewa onsene asacita cisankhulo ceneci toera akwanise kutumikira Yahova mwakukwana. Iwo ali akutsandzaya, pontho asanyindira kuti Yahova anadzaapasa pyonsene pinafuna iwo. Kodi iwo anadzatsumbikika na cisankhulo cinacita iwo? Nkhabe! Thangwi yanji tiri na cinyindiro ceneci? Thangwi mu ndzidzi wakale Yahova apasa nkhombo Abhrahamu, wakuti ndi “baba wa anthu onsene ali na cikhulupiro.”—Aroma 4:11.

2. (a) Mwakubverana na Ahebheri 11:8-10, 16, thangwi yanji Abhrahamu asiya nzinda wa Uri? (b) Tinapfundzanji mu nsolo uno?

2 Abhrahamu asiya umaso wadidi kakamwe mu nzinda wa Uri. Thangwi yanji? Thangwi iye akhadikhira “nzinda wakukumbirwa mwadidi.” (Lerini Ahebheri 11:8-10, 16.) Kodi “nzinda” unoyu ndi upi? Ndi pinentso pipi pidathimbana na Abhrahamu mu ndzidzi ukhadikhira iye kumangwa kwa nzinda unoyu? Pontho tinatowezera tani citsandzo ca Abhrahamu na ca atumiki a Yahova lero akuti atowezerambo citsandzo ca Abhrahamu?

NDI UPI “NZINDA WAKUKUMBIRWA MWADIDI”?

3. Kodi ndi nzinda upi ukhadikhira Abhrahamu?

3 Nzinda ukhadikhira Abhrahamu ndi Umambo wa Mulungu. Anacita khundu ya Umambo unoyu ndi Yezu Kristu pabodzi na Akristu akudzodzwa akukwana 144.000. Paulu alonga Umambo unoyu ninga “nzinda wa Mulungu wamaso, wakuti ndi Yerusalemu wakudzulu.” (Aheb. 12:22; Apok. 5:8-10; 14:1) Yezu apanga anyakupfundzace toera aphembe Umambo unoyu kuti cifuno ca Mulungu cicitike pa dziko yapantsi ninga pinacitika ico kudzulu.—Mat. 6:10.

4. Mwakubverana na Genesi 17:1, 2, 6, ndi pipi pikhadziwa Abhrahamu thangwi ya Umambo wa Mulungu?

4 Kodi Abhrahamu akhadziwa pinthu pyonsene thangwi ya Umambo wa Mulungu? Nkhabe. Mu pyaka pizinji kakamwe, mphangwa zenezi zikhali “cibisobiso cakucena.” (Aef. 1:8-10; Akol. 1:26, 27) Mbwenye Abhrahamu akhadziwa kuti anthu anango a dzindza yace mbadakhala amambo. Yahova akhadacita kale pikiro ineyi kuna iye. (Lerini Genesi 17:1, 2, 6.) Abhrahamu akakhulupira kakamwe mapikiro a Mulungu. Thangwi iye akhali ninga akuona nyakudzodzwa, peno Mesiya wakuti mbadakhala Mambo wa Umambo wa Mulungu. Na thangwi ineyi, Yezu apanga Ayuda a mu ntsiku zace: “Babanu Abhrahamu akhafuna kakamwe kuona ntsiku ikhafuna ine kubwera, iye aiona mbakomerwa kakamwe.” (Juwau 8:56) Mwandimomwene, Abhrahamu akhadziwa kuti anthu anango a dzindza yace mbadacita khundu ya Umambo unoyu ukhafuna kukhazikisa Yahova toera kukwanirisa pikiro yace.

Abhrahamu apangiza tani kuti akakhulupira mapikiro a Yahova? (Onani ndima 5)

5. Tisadziwa tani kuti Abhrahamu akhadikhira nzinda udakhazikiswa na Mulungu?

5 Kodi Abhrahamu apangiza tani kuti iye akhadikhira nzinda, peno Umambo ukhafuna kukhazikiswa na Mulungu? Cakutoma, Abhrahamu nee acita khundu ya umambo wa dziko. Iye nee akakhala pa mbuto ibodzi ene, pontho nee akhaphedzera amambo a mu ndzidzi wace. Kusiyapo pyenepi, Abhrahamu nee ayesera kukhazikisa umambo wace ene. Mbwenye Abhrahamu apitiriza kubvera Yahova mbadikhira Iye toera akwanirise pikiro Yace. Mukucita pyenepi, Abhrahamu apangiza kuti akhali na cikhulupiro cakuwanga kakamwe kuna Yahova. Natenepa tendeni tione pinentso pingasi pidathimbana na iye, pontho tinapfundzanji kubulukira mu citsandzo cace?

NDI PINENTSO PIPI PIDATHIMBANA NA ABHRAHAMU?

6. Kodi nzinda wa Uri ukhali tani?

6 Nzinda udasiya Abhrahamu ukhali wakutsidzikizika, wadidi, pontho ukhali wakuthambaruka. Iwo ukhatsidzikizwa na mipanda yakuwanga kakamwe, pontho makhundu matatu a nzinda unoyu ukhadazungulirwa na mikulu yakuzika kakamwe. Anthu a mu nzinda wa Uri akhadziwa mwadidi kulemba na matimatika. Pontho pisaoneka kuti anthu a mu nzinda unoyu akhacita malonda kakamwe, thangwi anyakusaka pya m’madembe agumana madhukumentu analonga pya malonda. Nyumba za mu nzinda unoyu zikhadacitwa na mabhuloko, maparedhi akhadarebhokariwi, pontho akhadapintarwi na ntoto. Nyumba zinango mwa zenezi zikhali na makwartu akukwana 13 peno 14, pontho pantsi pakhadatsindirwa miyala.

7. Thangwi yanji Abhrahamu akhanyindira kuti Yahova mbadatsidzikiza iye pabodzi na banja yace?

7 Abhrahamu akhanyindira kuti Yahova mbadatsidzikiza iye pabodzi na banja yace. Thangwi yanji? Kumbukani kuti Abhrahamu na Sara asiya nyumba yawo yadidi na yakutsidzikizika mu nzinda wa Uri toera kuenda kakhala m’matenti mu dziko ya Kanani. Mu dziko ineyi iye na banja yace nee mbadakhalabve na mipanda peno mikulu yakuzika toera kuatsidzikiza. Pyenepi pisapangiza kuti iwo nee akhalibve akutsidzikizika kuna anyamalwa awo.

8. Ninji pidacitika kuna Abhrahamu?

8 Abhrahamu akhacita cifuno ca Mulungu, mbwenye ulendo unango iye nee akhali na phoso toera kudyesa banja yace. Mu dziko idapangwa iye na Yahova toera aende kakhale mukhali na njala ikulu kakamwe. Abhrahamu nee akhakwanisa kudyesa banja yace thangwi ya njala ineyi, natenepa iye afuluka mbaenda kakhala mu Ejitu mu ndzidzi wakucepa. Pikhali iye mu Ejitu, Farau ntongi wa dziko ineyi ankwatira nkazace. Mwandimomwene Abhrahamu adzudzumika kakamwe mpaka mu ndzidzi udapanga Yahova Farau toera apereke Sara kuna Abhrahamu.—Gen. 12:10-19.

9. Ndi pinentso pipi pinango pidathimbana na Abhrahamu na Sara?

9 Abhrahamu na Sara athimbanambo na cinentso cinango. Nkazace nee akhabala. Iwo athimbana na cinentso ceneci mu pyaka pizinji. Natenepa Sara apereka bitcu wace Agari kuna Abhrahamu kuti akhale nkazace toera ana anafuna kubala iye akhale a Abhrahamu na Sara. Mbwenye Agari pidakhala iye na mimba atoma kupwaza Sara. Pyenepi pyacitisa Sara kuipirwa kakamwe mbathamangisa Agari panyumba pace.—Gen. 16:1-6.

10. Ndi pinthu pipi pidacitika kuna Izaki na Ismaeli pyakuti pyayesera cinyindiro ca Abhrahamu kuna Yahova?

10 Mukupita kwa ndzidzi Sara adzakhala na mimba, mbabala mwana mbanthula Izaki. Abhrahamu akhafuna anace awiri ene Ismaeli na Izaki. Nakuti Ismaeli akhatsalakana Izaki mwakuipa, natenepa Abhrahamu athamangisa Ismaeli na Agari panyumba pace. (Gen. 21:9-14) Mukupita kwa ndzidzi, Yahova aphemba Abhrahamu kuti apereke Izaki ninga ntsembe. (Gen. 22:1, 2; Aheb. 11:17-19) M’midzidzi ineyi Abhrahamu akhanyindira kuti Yahova mbadakwanirisa mapikiro ace thangwi ya ana a Abhrahamu.

11. Thangwi yanji Abhrahamu akhafunika kudikhira Yahova mwakupirira?

11 Ndzidzi onsene, Abhrahamu akhafunika kudikhira Yahova mwakupirira. Iye akhali na pyaka pyakupiringana 70 pidabuluka iye mu nzinda wa Uri pabodzi na banja yace. (Gen. 11:31–12:14) Abhrahamu akhala m’matenti mu pyaka pizinji mu ndzidzi ukhaenda iye ku dziko ya Kanani. Abhrahamu afa na pyaka 175. (Gen. 25:7) Mbwenye iye afa Yahova mbadzati kwanirisa pikiro yace yakuti dzindza yace mbidapaswa dziko. Pontho iye nee akhala maso toera kuona kukhazikiswa kwa nzinda, wakuti ndi Umambo wa Mulungu. Ngakhale tenepo, Bhibhlya isalonga kuti Abhrahamu afa ‘mu unkhalamba wace pontho wakutsandzaya.’ (Gen. 25:8) Mwakukhonda tsalakana pinentso pyonsene pidathimbana na iye, Abhrahamu apitiriza kukhala na cikhulupiro cakuwanga, pontho akhala wakutsandzaya mu ndzidzi ukhadikhira iye Yahova. Ninji cidamphedza toera kukhala wakupirira? Thangwi mu umaso wace onsene Yahova akhantsidzikiza, pontho akhantsalakana ninga xamwali wace.—Gen. 15:1; Iza. 41:8; Tiya. 2:22, 23.

Ninga Abhrahamu na Sara, atumiki a Mulungu lero asapangiza tani cikhulupiro na kupirira? (Onani ndima 12) *

12. Ndi pinthu pipi pinadikhira ife, pontho tinapfundzanji mu ndima zinatowera?

12 Ninga Abhrahamu ife tikudikhira nzinda wakukumbirwa mwadidi. Mbwenye ife nee tikudikhira kuti nzinda unoyu umangwe. Umambo wa Mulungu wakhazikiswa mu 1914, pontho ukutonga kudzulu. (Apok. 12:7-10) Mbwenye ife tiri kudikhira Umambo unoyu toera udzatonge pa dziko yapantsi. Mu ndzidzi unadikhira ife, tinathimbana na nyatwa zizinji ninga zidathimbana na Abhrahamu na Sara. Natenepa, atumiki a Yahova lero asakwanisa kutowezera citsandzo ca Abhrahamu. Mbiri za umaso zinalongwa mu Ncenjezi, zisapangiza kuti ninga Abhrahamu na Sara, atumiki azinji a Yahova lero ali na cikhulupiro, pontho asakhala akupirira. Natenepa, tendeni tidinge pitsandzo pingasi pya atumiki anewa toera kuona kuti tinapfundzanji kubulukira kwa iwo.

ANTHU ANANGO ADATOWEZERA CITSANDZO CA ABHRAHAMU

Bill Walden awangisira kakamwe toera kutumikira Yahova, pontho akhala na nkhombo zizinji

13. Mwapfundzanji na citsandzo ca M’bale Bill?

13 Musafunika kusiya pinthu pinango toera kutumikira Mulungu. Khala tisafuna kuikha Umambo wa Mulungu pa mbuto yakutoma mu umaso wathu, tisafunika kukhala ninga Abhrahamu wakuti awangisira kakamwe toera kukomeresa Mulungu. (Mat. 6:33; Marko 10:28-30) Onani citsandzo ca m’bale anacemerwa Bill Walden. * Bill atoma kupfundza Bhibhlya na Mboni za Yahova mu caka ca 1942, mu ndzidzi ukhafuna iye malisa kupfundza pya engenharia ku universidhadhe inango ya ku Estados Unidos. M’bodzi wa apfundzisi a Bill akhadansakira basa toera angamalisa mapfundziro aphate basa ineyi, mbwenye Bill akhonda. Iye apanga mpfundzisi wace kuti nee anaphata basa ineyi thangwi asafuna kutumikira Yahova mwakukwana. Pidapita ndzidzi ungasi, Bill apangwa toera aende kaphate basa ya unyankhondo. Mwacilemedzo iye akhonda basa ineyi, na thangwi ineyi iye apangwa toera alipe madholari 10.000, pontho akhale nkaidi pyaka pixanu. Mbwenye iye akhala nkaidi pyaka pitatu. Mukupita kwa ndzidzi, iye aenda ku Xikola ya Jileadhi buluka penepo atumikira ninga misionaryo ku Afrika. Bill amanga Banja na Eva, pontho uwiri wawo awangisira kakamwe toera kutumikira pabodzi mu Afrika. Pidapita pyaka pizinji, iwo abwerera ku Estados Unidos toera katsalakana mai wace Bill. Mwacigwagwa Bill alonga: “Ndiri wakutsandzaya kakamwe, pontho ndisapereka takhuta kakamwe ndinganyerezera njira idandiphatisira Yahova toera kuntumikira mu pyaka pyakupiringana 70. Pontho ndisapereka takhuta kuna Yahova thangwi ya kundiphedza toera kuphatisira umaso wanga mu kuntumikira.” Kodi imwe muli dzololo toera kutumikira Yahova m’basa ya ndzidzi onsene?

Eleni na Aristotelis Apostolidis aona pakweca ciphedzo ca Yahova

14-15. Mwapfundzanji na citsandzo ca banja ya Apostolidis?

14 Lekani nyerezera kuti nee munathimbana na nyatwa. Kubulukira mu citsandzo ca Abhrahamu ife tapfundza kuti ngakhale ale anatumikira Yahova mu umaso wawo onsene asathimbanambo na nyatwa. (Tiya. 1:2; 1 Ped. 5:9) Onani undimomwene unoyu kubulukira mu citsandzo ca Aristotelis Apostolidis. * Iye abatizwa ku Gresya mu caka ca 1946, pontho mu caka ca 1952 amanga banja na mulongo anacemerwa Eleni, wakuti akhafunambo kutumikira Yahova. Mbwenye Eleni atoma kuduwala buluka penepo dotoro adzindikira kuti ali na utenda wa ongo. Utenda unoyu ukhadamala, mbwenye pidapita pyaka pingasi iye aphatwa pontho na utenda unoyu. Madotoro acita operasau Eleni, mbwenye iye nee akhakwanisa kucita mabasa anango, pontho nee akhakwanisa kulonga mwadidi. Iye apitiriza kumwaza mphangwa mwaphinga, mwakukhonda tsalakana utenda wace, peno kutcingwa na mautongi.

15 M’bale Aristotelis atsalakana nkazace mu pyaka 30. Mu ndzidzi unoyu iye atumikira ninga nkulu wa mpingo, aphata basa pa komiti ya misonkhano, pontho aphedzera kumangwa kwa Nyumba ya Misonkhano. Mu caka ca 1987, Eleni acita cidengwa pikhamwaza iye mphangwa. Iye amala pyaka pitatu mu nyumba yaungumi, pontho nee akhadziwa cinthu, buluka penepo mbafa. Mwacigwagwa, Aristotelis alonga pya umaso wace: “Mu pyaka pizinji ine ndathimbana na nyatwa zakusiyana-siyana, pontho zinango mwa nyatwa zenezi zikhabwera mwakukhonda dikhira. Natenepa ndikhafunika kukhala wakupirira, mbandikhonda tawirisa pinthu pyonsene pindifewese manungo. Natenepa, Yahova ndzidzi onsene asandipasa mphambvu toera ndikwanise kukunda nyatwa zenezi.” (Masal. 94:18, 19) Yahova asafuna ale anacita pyonsene pinakwanisa iwo toera kuntumikira mwakukhonda tsalakana nyatwa zinathimbana na iwo.

Audrey Hyde apitiriza kunyerezera pinthu pyadidi pinafuna kucitika ntsogolo

16. Ndi uphungu upi wadidi udapereka M’bale Knorr kuna nkazace?

16 Pitirizani kunyerezera pya ntsogolo. Abhrahamu akhanyerezera nkhombo zikhafuna kumpasa Yahova, pyenepi pyamphedza toera kupirira nyatwa zikhathimbana na iye. Mulongo Audrey Hyde apitiriza kunyerezera nkhombo za ntsogolo, ngakhale mamunace wakutoma Nathan H. Knorr afa na utenda wa câncer, pontho mamunace waciwiri anacemerwa Glenn Hyde aphatwa na utenda unacemerwa Alzheimer. * Iye alonga kuti cinthu cidamphedza toera kupirira ndi mafala adalonga m’bale Knorr masumana mangasi mbadzati kufa. Iye alonga: “Nathan alonga: ‘Tingafa cidikhiro cathu ndi cakunyindirika, pontho cipo tinadzaona pontho nyatwa.’ Iye andikumbusa: ‘Pitiriza kunyerezera pinthu pyadidi pya ntsogolo.’ . . . Buluka penepo iye athimiza: ‘Pitiriza kucita pinthu pyadidi kwa anango. Pyenepi pinakuphedza toera kukhala wakutsandzaya.’” Unoyu ndi uphungu wadidi kakamwe kuna ife wakucita pinthu pyadidi kuna anango na ‘kutsandzaya thangwi ya cidikhiro.’—Aroma 12:12.

17. (a) Ndi mathangwi api ali na ife toera kudikhira pinthu pyadidi pya ntsogolo? (b) Lemba ya Mikeya 7:7 inatiphedza tani toera kukhala akutsandzaya na pinthu pyadidi pya ntsogolo?

17 Tiri na mathangwi mazinji kakamwe toera kunyerezera basi ene pya ntsogolo. Pinthu pinacitika lero pisapangiza kuti tiri kukhala kunkhomo kwa ntsiku zakumalisa. Mwakukhonda dembuka, ife nee tinafunikabve kudikhira Umambo wa Mulungu toera kutonga pa dziko yonsene yapantsi. Cibodzi mwa pinthu pinafuna kudzatsandzaya na ife ndi kuona kulamuswa kwa anyakufunika athu adafa. Mu ndzidzi unoyu, Yahova anadzalamusa muli akufa Abhrahamu pabodzi na banja yace mbakhala m’maso pa dziko yapantsi thangwi ya cikhulupiro cace na kupirira kwace. Kodi imwe munadzagumanikambo n’dziko ineyi toera kuatambira? Imwe munagumanika n’dziko ineyi mungacita pinthu ninga pidacita Abhrahamu, mungawangisira toera kuikha Umambo wa Mulungu pa mbuto yakutoma, mungakhala wakukhulupirika mwakukhonda tsalakana nyatwa, pontho mungadikhira Yahova mwakupirira.—Lerini Mikeya 7:7, Tradução do Novo Mundo da Bíblia Sagrada.

NYIMBO 74 Tendeni Tiimbe Nyimbo ya Umambo!

^ ndima 5 Mu ndzidzi unadikhira ife kukwanirisika kwa mapikiro a Mulungu, panango tinacimwana kukhala akupirira peno tinaluza cikhulupiro cathu. Kodi citsandzo ca Abhrahamu cinatiphedza tani toera kudikhira mwakupirira kukwanirisika kwa mapikiro a Yahova? Pontho tinapfundzanji na pitsandzo pyadidi pinapangiza atumiki a Yahova lero?

^ ndima 13 Mbiri ya umaso ya m’bale Walden isagumanika mu A Sentinela ya 1.° de Dezembro de 2013, tsa. 8-10.

^ ndima 14 Mbiri ya umaso ya m’bale Apostolidis isagumanika mu A Sentinela de 1.° de Fevereiro de 2002, tsa. 24-28.

^ ndima 16 Mbiri ya umaso wa Mulongo Hyde isagumanika mu A Sentinela ya 1.° de Julho de 2004, tsa. 23-29.

^ ndima 56 FOTO TSAMBA: Banja yakugwesera ikupitiriza kutumikira Yahova mwakukhulupirika mwakukhonda tsalakana pinentso. Iwo akupitiriza kuwangisa cikhulupiro cawo mukunyerezera pinthu pinafuna kucita Yahova ntsogolo