Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

ECIGABI C’OKUYIGA 31

K’oli Walinda “Olugo Luhumbîrwe Eciriba Cizibu?”

K’oli Walinda “Olugo Luhumbîrwe Eciriba Cizibu?”

“Abrahamu akag’ilinda olugo luhumbîrwe eciriba cizibu, Nnamahanga ye waderhaga gurhi olo lugo lwayubakwa.”​—HABR. 11:10.

LWIMBO NOMERO 22 Ufalme Umesimamishwa​—Na Uje!

EBI RHWACIYIGIRIZA *

1. Abakozi ba Yehova bali bacihana kunganaci na bulya gurhi?

ENE, bakozi banji ba Yehova bali bacihâna omu njira nyinji ziri lubero. Bene wirhu banji na bali birhu banji bacishozire okubera balamba. Bene wirhu na bali birhu banji bajîre omu buhya, cikone bacishoga okurhaburha bana. Milala minji y’abakozi ba Yehova yacishozire akulama akalamo karhahunyiri bintu binji. Abo bene wirhu boshi bagwerhe cirhumire ciguma cibashumya okurhôla eyo mihigo ya ntyo. Boshi banabe balonzinze babe na kasanzi kanji kw’okujira bintu binji omu mukolo gwa Yehova. Banaciseze barhimukwe n’ebintu bagwerhe, bulya balangalire oku Yehova abaha ebi balagirireko. Ka banaba erhi bal’ibacidosa mpu lero bici bya rhumaga barhôla ogo muhigo? Nanga, bulya balangalire oku Yehova abashibirira, nk’oku ashibiriraga Abrahamu, “ishe wa balya boshi bajira obuyemere.”​—Bar. 4:11.

2. (a) Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lwa Abahabraniya 11:8-10, 16, bulya gurhi Abrahamu arhengaga omu lugo lw’e Uru? (b) Bici rhwaganirira mw’eci cigabi?

2 Abrahamu ahiga okuleka akalamo kinja al’ilamire omu lugo lw’e Uru. Bulya gurhi ahigâga ntyo? Bulya akag’ilinda “olugo luhumbîrwe eciriba cizibu.” (Osome Abahabraniya 11:8-10, 16) Olo “lugo” lwo luhi? Mazibu gahi Abrahamu alembire omu kasanzi koshi akag’ilinda oku olo lugo lwa yubakwa? Gurhi rhwakayiga olwiganyo lwa Abrahamu? Na bandi balibayiga olwiganyo lwa Abrahamu ene?

LWO LUHI OLO “LUGO LUHUMBÎRWE ECIRIBA CIZIBU?”

3. Lugo luhi olo Abrahamu akag’ilinda?

3 Olugo Abrahamu akag’ilinda buli Bwami bwa Nnamahanga. Obwami bwayishirhambulwa na Yezu na balya bashîge amavurha 144 000. Entumwa Paolo yahamagire obo Bwami, “lugo lwa Nnamahanga ozine, Yeruzalemu w’empingu.” (Habr. 12:22; Maf. 5:8-10; 14:1) Yezu abwizire abaganda bage oku bakashenga obo Bwami buyishe bujire obulonza bwa Nnamahanga hanw’igulu nk’omu mpingu.​—Mat. 6:10.

4. Lugenda Omurhondêro 17:1, 2, 6, bintu binganaci Abrahamu al’ihugûsirwe okubiyerekire obo Bwami bwa Nnamahanga?

4 Ka Abrahamu al’imanyire bintu binji lugenda Obwami bwa Nnamahanga? Nanga. Amahugûlo okubiyerekire obo Bwami bwa Nnamahanga gajijire myaka minji gali “ihwe.” (Efez. 1:8-10; Kol. 1:26, 27) Cikone Abrahamu al’ihugûsirwe oku omu iburha lyage mwo mwakarhenzire abayishiba bami mw’obo Bwami. Al’iyemire ntyo bulya Yehova ali amamulaganyako. (Osome Omurhondêro 17:1, 2, 6) Abrahamu agwerhe obuyemere buzibu omu ciragane Nnamahanga alaganyagya okubiyerekire Masiya, Mwami w’Obwami bwa Nnamahanga. Co carhumaga Yezu abwira Abayahudi bw’omu kasanzi kage ntya: “Sho Abrahamu acishingiraga okuyish’ibona olusiku lwani; alubwine anacishinga bwenene.” (Yne. 8:56) Kobinali, Abrahamu al’iyemire n’obwalagale okw’iburha lyage lyo lyayishirhengamw’omwami wakashimisirwe na Yehova, lyo arhambula mw’obo Bwami. Anakag’ilinda bwenene gurhi Yehova ahikiriza eco ciragane.

Gurhi Abrahamu ayerekine oku agwerhe obuyemere omu biragane bya Yehova? (Olole ecifungo ca 5)

5. Bici byakarhuyemeza n’obwalagale oku Abrahamu akag’ilinda olugo lwayubakagwa na Nnamahanga?

5 Gurhi Abrahamu ayerekinemwo oku akag’ilinda olo olugo erhi Bwami bwa Nnamahanga? Burhangiriza, Abrahamu nta bwami boshi-boshi bwa hanw’igulu acishozire. Akag’ibunga ngasi mango, n’oko kwarhuma arhacishogaga bwami bulebe. Na kandi, Abrahamu arhaderhaga mpu naye arhondêze obwage bwami. Lubero n’okujira ebyo agendekera alangalira Yehova n’ebiragane byage. Rhulolage mazibu gahi na gahi alembire na gurhi agahimiremwo, na nirhu gurhi rhwakayiga olwiganyo lwage.

MAZIBU GAHI ABRAHAMU AGEZIREMWO?

6. Gurhi olugo lw’e Uru lwali luyosire?

6 Olugo lw’e Uru lwali lwa bagale, lwa cizungu na lw’abasomi. Lwali luzungulusirwe n’olukuta luzibu-zibu, na nyishi isharhu zali luzungulusire. Abantu b’e Uru bali basomi banalimanyishurha ensabu. Bibonekine oku mw’olo lugo bakag’ijiriramwo oburhimbuzi. Obusagasi bwa mîra buyerekine oku mw’olo lugo bakag’igulamwo ebitabu. Bakag’iyubaka enyumpa z’amabriki mpembe kw’irangi. Nyumpa nguma na nguma zâl’igwerhe byumpa 13 erhi 14.

7. Bici biyerekine oku Abrahamu aliyemire n’obwalagale oku Yehova amulanga n’omulala gwage?

7 Abrahamu al’iyemire n’obwalagale oku Yehova amulanga n’omulala gwage. Bulya gurhi? Okengere oku Abrahamu na Sara bayemîre barhenga aha mwabo, omu nyumpa nyinja, lugo lw’ecizungu, bayemera okugend’ilama omu mabashe omu cihugo c’e Kanani. Ye n’omulala gwage barhacilamaga omu lugo lugwerhe olukuta n’enyishi. Na ntyo kwakabire kulembu abashombanyi babo bayish’ikabalwisa.

8. Bici byahikiraga Abrahamu kasanzi kaguma na bici olwiganyo lwage lwakarhuyigiriza?

8 Abrahamu akag’ijira obulonza bwa Nnamahanga ensiku zoshi, cikone kasanzi kaguma ahikira aha abula ebiryo akaha omulala gwage. Omu cihugo Yehova amubwiraga mpu ajemwo, mwaja ecizombo/​ishali. Eco cizombo cali cikali bwenene nk’ec’oku lwa mwa malekera, Abrahamu arhang’iyakira e Misri, haguma n’omulala gwage. Erhi aba akola ali eyo Misri, abambali ba Faraoni ba bona oku Sara ali mwinja bwenene, buzinda bamuheka emwa Faraoni. Orhanye gurhi Abrahamu ajire aciyumva mw’ako kasanzi koshi embere Yehova abwire Faraoni oku agalule muka bene.​—Murh. 12:10-19.

9. Mazibu gahi Abrahamu agwerhe omu mulala gwage?

9 Akalamo kw’omulala gwa Abrahamu ka gwerhe mazibu manji. Simbira wage Sara ali ngumba, n’oko kwalerha mazibu manji omu mulala gwage. Sara abwira Abrahamu oku arhôle omuboyi wage Hagari alole erhi akacibaburhira omwana. Cikone erhi Hagari aba izimi lya Ishmaeli, arhacikagibona Sara nka muntu. Sara arhondera aciyumva kubi bwenene, buzinda abwira Abrahamu oku ahuluse Hagari arhenge aha mwabo.​—Murh. 16:1-6.

10. Kanga kahi Ishmaeli na Izaki bajiremo kahiraga obulangalire bwa Abrahamu omu mazibu?

10 Sara naye ahikira aha aheka izimi, aburha omwana, ishe amuyirika izino lya Izaki. Abrahamu alizigire bwenene abo bagala, Ishmaeli na Izaki. Cikone okubona Ismaeli alishombire Izaki, Abrahamu ahikira aha ahulusa Ishmaeli na nnina Hagari. (Murh. 21:9-14) Enyuma z’aho Yehova abwira Abrahamu oku ahâne omugala nterekêro. (Murh. 22:1, 2; Habr. 11:17-19) Mw’ako kanga koshi agendekera alangalira oku Yehova ahikiriza eciragane cage okubiyerekire omugala.

11. Bulya gurhi Abrahamu agendekire alangalira Yehova?

11 Ako kasanzi koshi Abrahamu agendekera alangalira Yehova. Byanahashikana erhi Abrahamu agwerhe myaka 70 erhi arhenga e Uru. (Murh. 11:31–12:4) Ajijire myaka minji ali abunga n’okulama omu mabashe omu cihugo c’e Kanani. Abrahamu afîrire oku myaka 175. (Murh. 25:7) Cikone arhabonaga oku Yehova ahikiriza eciragane amuhaga okubiyerekire iburha lyage. Arhanacihikiraga aha abona oku olugo erhi Bwami bwa Nnamahanga oku bwashimikwa. Cikone ciru akaba ntyo afâ “akola mukulu, erhi amanayigurha ensiku.” (Murh. 25:8) Ciru akaba ago mazibu goshi, Abrahamu agendekera aba n’obuyemere busezire n’okulangalira Yehova. Bulya gurhi agendekire alembera? Bulya Yehova agendekire amulanga anagendekera amubona nka mwîra wage.​—Murh. 15:1; Iza. 41:8; Yak. 2:22, 23.

Aka Abrahamu na Sara, gurhi bakozi baguma na baguma ba Yehova bayerekinemwo oku bagwerhe obuyemere buzibu banali bakulembera? (Olole ecifungo ca 12) *

12. Bici rhulangalire na bici rhukola rhwaganirira?

12 Aka Abrahamu, nirhu rhuli rhwalangalira olugo luhumbîrwe eciriba cizibu. Cikone rhurhali rhwalinda mpu olo lugo luyubakwe, bulya Obwami bwa Nnamahanga bwarhondîre bwarhambula omu mpingu omu mwaka gwa 1914. (Maf. 12:7-10) Cikone rhuli rhwalinda oku obo Bwami bwarhondêra bwa rhambula hanw’igulu. Cikone akasanzi koshi kw’okugendekera kwalinda, hali mazibu maguma na maguma gashushine n’aga Abrahamu na Sara rhwagendekera okulembera. K’abakozi ba Yehova ba mwakano kasanzi kirhu nabo bali bayiga olwiganyo lwa Abrahamu? Neci. Enganîro z’akalamo k’abantu ziganirirwa omu gazeti Ilabiro lyʼAkalalizi, zinayerekane oku hali bene wirhu banji bali balembera mazibu maguma na maguma n’okuba n’obuyemere busezire aka Abrahamu na Sara. Rhuganirirage kalamo ka bene wirhu baguma na baguma na buzinda rhwabona gurhi rhwakayigamwo olwiganyo lwabo.

ABAYIZIRE OLWIGANYO LWA ABRAHAMU

Bill Walden âli mubidu okucihana n’okulangalira emigisho ya Yehova

13. Bici olwiganyo lwa mwene wirhu Walden lukuyigirizize?

13 Obe mubidu okucihâna. Erhi rhwakalonza rhuhire Obwami bwa Nnamahanga oku nafasi ntanzi omu kalamo kirhu, rhushinganine rhube babidu aka Abrahamu okucihana n’obulonza omu mukolo gwa Yehova lyo rhumushagalula. (Mat. 6:33; Mark. 10:28-30) Orhanye kw’olu lwiganyo lwa mwene wirhu ohamagalwa Bill Walden. * Omu mwaka gwa 1942, erhi Bill akola ayusa amasomo, profe wage muguma amubwira oku enyuma z’okuyusa amasomo bamuha akazi kw’eyo inivesite. Alahira, aderha oku alonzize okula akalamo karhahunyiri bintu binji ly’aba na kasanzi kanji kw’okukolera Nnamahanga. Enyuma z’aho abakulu b’ecihugo babwira mwene Bill oku aje omu kasi k’ecisoda. Alahira n’obukenge, buzinda bamutwa dolare 10 000 na buzinda baderha oku ajire myaka irhanu omu mpamikwa. Bamushwekula enyuma za myaka isharhu. Enyuma z’aho bamuhamagala oku masomo g’Egileadi, buzinda bamurhuma nka misionere omu Afrika. Bill ajira obuhya na Eva na buzinda bagendekera bakola boshi omu Afrika n’oko kwalihunyire bacihâne bwenene. Erhi hagera myaka minji bagaluka e Amerika, lyo bajishibirira nnina wa Bill walikola mugikulu. Adesire ntya okubiyerekire akalamo kage: “Erhi ntanya kw’ebi najijire omu mukolo gwa Yehova omu myaka 70 egezire, na ndubule emirenge. Namvuge Yehova omunkwa okubona antabire nakolesa akalamo kani omu mukolo gwage.” Ka wanahasha wacihana omu mukolo gwa Yehova gw’akasanzi koshi?

Eleni na Aristotelis Apostolidis babwîne kunganaci Yehova akag’ibaha emisi

14-15. Bici olwiganyo lwa mwene wirhu na mwali wirhu Apostolidis lurhuyigirizize?

14 Orhakag’ilangalira oku wanalama buzira mazibu. Olwiganyo lwa Abrahamu lurhuyigirizize oku ciru n’abantu bacihânyire omu mukolo gwa Yehova nabo banalembere mazibu maguma na muguma. (Yak. 1:2; 1 Pet. 5:9) Akalamo ka mwene wirhu Aristotelis Apostolidis karhuyeresire ntyo. * Abatizibagwa omu mwaka gwa 1946 omu cihugo c’e Grece, n’omu mwaka gwa 1952, asheba mwali wirhu Eleni, wal’igwerhe mihigo miguma naye. Cikone Eleni alwala, buzinda baderha oku obongo bwage buli kw’obuzimba. Enyuma za myaka misungunu, obo buzimba bwagendekera bwakula, na ntyo badocteri bacib’imubera. Cikone obo bulwala bwamugombya, ahikira aha ahola birhumbu biguma na biguma by’omubiri na buzinda arhacikag’ihasha okuganira. Cikone, ciru akaba ali lwazire n’ecihugo cali hanzize omukolo gwa Yehova, Eleni agendekera ayigiriza emyanzi minja y’Obwami.

15 Aristotelis ashibirire mukage kasanzi ka myaka 30. Ako kasanzi koshi agendekire akola nka mugula omu komite y’omukolo y’ecigamba cage, arhabire n’omu mukolo gw’okuyubaka Enyumpa y’Entimanano Nkulu. Omu mwaka gwa 1987, Eleni ajira e aksida erhi ali omu mahubiri. Aja omu lubitoro ayusa myezi isharhu arhaderha arhanazuka, buzinda afâ. Aristotelis, ahugwîre kunganaci ako kanga kamuhumagako. Adesire ntya: “Nalembire mazibu manji kasanzi kanji. Mazibu manji gakagirhibuka ho n’aho, nahiga okulembera buzira kuvunika murhima. Na ntyo Yehova agendekire ampa emisi y’okulembera ago mazibu.” (Enna. 94:18, 19) Yehova aba azigire bwenene abakozi bage babera bishwekerezi kuli ye, ciru akaba bali omu mazibu!

Audrey Hyde angendekire aba n’entanya nyinja omu kuseza obwenge bwage oku mango gayisha

16. Mahano gahi mwene wirhu Knorr ahâga mukage?

16 Oseze obwenge bwawe oku mango minja gayisha. Abrahamu akagirhanya oku migisho Yehova alimulaganyize n’oko kwa rhuma agendekera alembera amazibu. Mwali wirhu Audrey agendekîre arhanya oku mango gayisha, ciru na mango omulume wage murhanzi, Nathan H. Knorr, afâga n’akansere. N’akasanzi uwundi mulume wage wa kabirhi, Glenn Hyde afâga n’obulwala buhamagalwa Alzheimer. * Omulume wage murhanzi embere afê amuha omurhima oku agendekere alembera. Oyo mwali wirhu adesire ntya: “Nathan ankengeza oku: ‘Enyuma z’okufâ obulangalire bwirhu bunagendekere bwaba bw’okuli, na ntyo amango abufûke bwaba harhakaciba malumwa goshi-goshi.’ Acib’inyinginga ambwira ntya: ‘Oseze obwenge bwawe oku mango gayisha, . . . bulya hali oluhembo.’ Acib’iyushula ambwira ntya: ‘Osêre omu mukolo gwa Nnamahanga, oko kwakurhabala ogendekere waba n’omwishingo.’” Elyo lyali ihano linja bwenene lyanarhurhabala rhube na bintu binji by’okujira omu mukolo gwa Nnamahanga, lyo rhugendekera “rhwashagaluka omu bulangalire!”​—Bar. 12:12.

17. (a) Bulya gurhi kuli kwinja okukalangalira amango gayisha? (b) Gurhi okuyiga olwiganyo luli omu Mikeyo 7:7, lwakarhurhabala rhuyish’ishagalukira emigisho ya mango gayisha?

17 Ene kulusha agandi mango goshi, hali bintu binji byakarhuma rhwaseza obwenge bwirhu oku mango gayisha. Ebintu biri byajirikana omw’igulu ene, biyerekine n’obwalagale oku rhulamire oku buzindikiriza bw’ensiku za buzinda. Hano hofi-hofi rhurhacilinde mpu olugo luhumbîrwe eciriba cizibu luyubakwe lyo lurhegeka hanw’igulu. Omu migisho rhwayish’ishagalukira kuli kuyish’iyankirira abazigirwa birhu bafîre. Mwako kasanzi Yehova ayish’ihemba Abrahamu n’omulala gwage omu kubafûla bulya balembire banayerekana obuyemere busezire. Ka wayish’ibaho olo lusiku ly’obayegereza? Wanayish’ibaho erhi wakayiga olwiganyo lwa Abrahamu; omu kucihâna omu mukolo gwa Yehova n’okulembera ngasi mazibu n’okugendekera kwa linda oku Yehova ahikiriza ebiragane byage.​—Osome Mikeyo 7:7.

LWIMBO NOMERO 74 Shiriki Kuimba Wimbo wa Ufalme!

^ kip. 5 Okulinda oku ciragane cilebe cahikirizibwa kwanahuma oku borhere bwirhu bw’okulembera, ciru n’obuyemere bwirhu. Bici rhwakaciyigiriza kugerera olwiganyo lwa Abrahamu byakarhurhabala rhugendekere rhwalinda okuhikirizibwa kw’ebiragane bya Nnamahanga? Lwiganyo luhi abakozi ba Yehova ba mwakano kasanzi kirhu bakarhuyigiriza?

^ kip. 56 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Aba bene wirhu mulume na mukage bakola bashosi, cikone bagendekire bakolera Yehova n’okuba n’obuyemere busezire ciru akaba bali omu mazibu. Bagendekire baba n’obuyemere busezire, bulya bali baseza obwenge bwabo oku biragane bya Yehova.