Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

LAHATSORATSY FIANARA 31

“Tanà Mana Fototsy Tena ie iny” va ro Andinisanao?

“Tanà Mana Fototsy Tena ie iny” va ro Andinisanao?

“Azy tanà mana fototsy tena ie iny ro nandinisany, le Ndranahary ro mpanory noho mpanao azy.”​—HEB. 11:10.

HIRA 22 Efa Mitondra Ilay Fanjakana

HO HITANAO ATO *

1. Ino iaby ty raha nafoini-mpanomponi-Jehovah maro, le ino ty antony nanaovan-drozy ani-zay?

AN-TAPITRISANY ty mpanomponi-Jehovah nahafoy raha bevata. Mifily tsy hanambaly, ohatsy, ty rahalahy noho anabavy maro. Ao ty mpivaly nanapa-kevitsy mbo tsy hiteraky tse. Le eo koa ty fianakavia miezaky hana fiaina tsotra. Misy antony raiky bevata mahavy an-drozy iaby reo hanao ani-fanapahan-kevitsy zay. Satria ta hanao ze farani-vitan-drozy amy fanompoa ani-Jehovah rozy. Falifaly rozy sady matoky hoe hanome ze raha iaby tena ilàn-drozy Jehovah. Mety ho diso fanantenà va rozy? Aha! Manino tsika ro matoky ani-zay? Satria Jehovah nitahy ani-Abrahama, azy “babani-ze olo iaby manam-pinoa” iny.​—Rom. 4:11.

2. a) Laha hentea ty Hebreo 11:8-10, 16, manino Abrahama ro niparè hiala ani-Ora? b) Ino ty hodinihintsika amy lahatsoratsy toy ato?

2 Niparè hanenga ty fiaina mampiada nananany tamy tanàni-Ora ao Abrahama. Ino ty antony? Satria nandiny ani-“tanà mana fototsy tena ie iny” ie. (Vakio Hebreo 11:8-10, 16.) Ino “tanà” io? Ino iaby ty raha sarotsy natrehini-Abrahama lafa nandiny ty hiorenani-tanà io ie? Le akory ty azontsika anahafa ani-Abrahama noho ze olo nanaraky ty modeliny amy androntsika henanizao?

INO “TANÀ MANA FOTOTSY TENA IE” IO?

3. Ino tanà nandinisani-Abrahama io?

3 Tsy ino tanà nandinisani-Abrahama io fa ty Fanjakà-Ndranahary. Jesosy Kristy ty mpanjakani-Fanjakà io, le misy Kristiana voahosotsy 144 000 koa hiaraky manjaka aminy. Nikaihini-Paoly hoe “tanàni-azy Ndranahary velo iny, zany hoe Jerosalema an-danitsy any” Fanjakà io. (Heb. 12:22; Apok. 5:8-10; 14:1) Nampianarini-Jesosy ty mpianatsiny mba hangataky ty hiaviani-Fanjakà io, soa hatao an-tany etoy ty sitrapo-Ndranahary manahaky ty atao an-danitsy any.—Mat. 6:10.

4. Laha hentea ty Genesisy 17:1, 2, 6, ino iaby ty raha nihaini-Abrahama mikasiky ani-tanà, na Fanjakà nampitamani-Ndranahary iny?

4 Nihaini-Abrahama va ty tsipiriany mikasiky Fanjakà-Ndranahary io? Aha. Mbo nijano ho “sekirè masy” raha zay tanatini-tao maro. (Efes. 1:8-10; Kol. 1:26, 27) Fe nihaini-Abrahama hoe hanjary mpanjaka ty sasany amy ty taranakiny. Zay ty nampitamanini-Jehovah azy. (Vakio Genesisy 17:1, 2, 6.) Tena nino ty raha nampitamani-Ndranahary Abrahama, ka atao raha nihitany ty Voahosotsy, na Mesia, azy ho Mpanjakani-Fanjakà-Ndranahary iny. Zay ty antony nahavy ani-Jesosy hivola tamy Jiosy tamy androny rey hoe: “Nifalifaly biby Abrahama babanareo satria nitamà hahita ty androko, le nahita ie ka nanitranitra.” (Jaona 8:56) Azo antoky fa nihaini-Abrahama hoe ho tafilitsy anatini-Fanjakà haorini-Jehovah io ty sisany amy ty taranakiny, ka niparè handiny ani-Jehovah hanatanteraky ani-raha nampitamaniny zay ie.

Akory ty nampisehoani-Abrahama hoe nino ty raha nampitamanini-Jehovah ie? (Fehintsoratsy 5)

5. Akory ty ahaizantsika hoe nandiny ani-tanà naori-Ndranahary iny Abrahama?

5 Akory ty nampisehoani-Abrahama hoe nandiny ani-tanà, na Fanjakà naori-Ndranahary iny ie? Voalohany, tsy tanatini-vahoaky amy fanjakà an-tany etoy mihintsy Abrahama. Nifindrafindra tany ie, sady tsy nanory fitaky amy pilasy raiky ka tsy nanoha fanjakàn’olombelo mihintsy. Tsy nanohatsy nananga fanjakà ho azy am-batany koa Abrahama. Nanoriky ty safàni-Jehovah avao ie, sady nandiny ani-Jehovah hanatanteraky ty raha nampitamaniny. Tena hita hoe nana finoa miavaky ie. Ndao hodinihintsika ty raha sarotsy sisany natrehiny, bakeo handrambesantsika fianara ty modely soany.

INO IABY TY RAHA SAROTSY NATREHINI-ABRAHAMA?

6. Tanà nanao akory Ora io?

6 Azo volany hoe nilamindamy noho nivoatsy sady nampiada tanà nialàni-Abrahama iny. Lakoro vato matevy ty niaro azy sady nisy tabika be ty lafiny telo manodidy azy. Nahay asa soratsy noho matematiky ty olo ta Ora tao. Mety ho tanà fandehanani-mpamarotsy koa ty any, satria lafa nikaroky amy tanà nisy azy taloha iny ty mpikaroky, le nahita soratsy maro mikasiky varotsy. Vita tamy boriky ty trano nipetrahan’olo any, nilalora ty rindriny sady nilokoa foty. Mety ho nisy efitsy 13 na 14 ty trano sisany, sady rarivato ty ambany amy lavaranga nanodidy azy.

7. Nanino Abrahama ro natoky hoe hiaro azy noho ty fianakaviany Jehovah?

7 Nila natoky Abrahama hoe hiaro azy noho ty fianakaviany Jehovah. Ino ty antony? Tiarovo fa nengani-Abrahama noho Saraha ta Ora tao ty fiaina milamindamy noho trano nampiada nisy an-drozy. Bakeo rozy nifindra a Kanana, le nipetraky amy tranolay an-diomonto eny. Tsy nisy rindry matevy noho tabika be sasy niaro azy noho ty fianakaviany. Ho moramora avao henanizao ty hanafihani-fahavalo an-drozy.

8. Ino ty raha sarotsy tsy maintsy natrehini-Abrahama?

8 Nanao ty sitrapo-Ndranahary avao Abrahama, fe nisarotsy taminy ty nanome hany ty fianakaviany tamy ndraiky zay. Nisy mosary bevata nahazo ani-tany nanirahani-Jehovah azy iny. Narè loatsy mosary iny, farany nandesini-Abrahama nifindra ta Ejipta any tse ty fianakaviany. Fe lafa ta Ejipta any ie, le nalani-Farao taminy valiny. Mpanjakani-tany iny Farao io. Nivola tamy Farao avao Jehovah tafarani-zay mba hampimpoly ani-Saraha amy Abrahama. Fe mba eritsereto ty raha nitsapani-Abrahama talohani-zay.​—Gen. 12:10-19.

9. Ino ty raha nanahira tamy fianakaviani-Abrahama tao?

9 Nisy raha nanahira bevata tamy fianakaviani-Abrahama tao. Tsy niteraky Saraha, azy valiny teany iny. Nampalahelo an-drozy raha zay tanatini-tao maro. Tafara tatoy, le nameani-Saraha ani-Abrahama ty mpanompovaviny raiky kaihy hoe Hagara mba hanome anaky an-drozy morovaly. Fe tsy nidareani-Hagara sasy Saraha lafa nibevoka ani-Ismaela ie. Nanjeky marè raha zay, farany niroasini-Saraha baka an-tranony ao Hagara.—Gen. 16:1-6.

10. Ino ty raha niseho mikasiky ani-Ismaela noho Isaka ka mety ho nampihena ty fatokisani-Abrahama ani-Jehovah?

10 Nibevoka avao Saraha tafara tatoy ka nahazo anaky taminy Abrahama, le Isaka ty anara nameany azy. Samby teani-Abrahama anakilahiny rey, zany hoe Ismaela noho Isaka. Fe niraty fanahy tamy Isaka Ismaela, farany tsy maintsy nampandehanini-Abrahama baka an-trano ao Ismaela noho Hagara. (Gen. 21:9-14) Nirahini-Jehovah Abrahama tafara tatoy mba hanome ani-Isaka anakilahiny mba hatao soro. (Gen. 22:1, 2; Heb. 11:17-19) Tamy raha niseho roe reo, le nila natoky Abrahama fa tsy maintsy ho tanteraky amy anakilahiny reo ty raha nampitamanini-Jehovah.

11. Nanino Abrahama ro nandiny ani-Jehovah avao?

11 Tsy maintsy nianatsy handiny ani-Jehovah avao Abrahama tanatini-fotoa rezay. Fa fitopolo tao mahery eo zay rozy trano raiky ro niala ani-Ora. (Gen. 11:31–12:4) Fa zato tao eo ho eo koa ty nipetrahany an-tranolay, sady nikarikarioky amy tanini-Kanana iny. Nimaty Abrahama lafa 175 tao. (Gen. 25:7) Fe tsy nihitani-Abrahama ty nanatanterahani-Jehovah ani-raha nampitamaniny iny, hoe hameany ani-taranakiny reo tany nandehanany iny. Fa tsy nivelo sasy koa ie, ka tsy nihitany ty niorenani-tanà iny, zany hoe ty Fanjakà-Ndranahary. Fe ndre zay, le mivola ty Baiboly hoe “ela niaina noho afa-po” Abrahama vo nimaty. (Gen. 25:8) Ndre nimaro aza ty raha sarotsy natrehini-Abrahama, le niezaky hana finoa matanjaky avao ie sady niparè handiny ani-Jehovah. Ino ty nanampy azy hiaritsy? Satria tamy fiainani-Abrahama iaby iaby, le niaro azy avao Jehovah sady nandramby azy sahala amy namany.​—Gen. 15:1; Isa. 41:8; Jak. 2:22, 23.

Ino ty azoni-mpanomponi-Jehovah atao mba hampisehoa finoa noho fahareta manahaky ani-Abrahama noho Saraha? (Fehintsoratsy 12) *

12. Ino ty raha andinisantsika, le ino ty raha hodinihintsika?

12 Mandiny ani-tanà mana fototsy tena ie iny tsika, manahaky ani-Abrahama. Fe tsy mandiny ani-raha io haory tsika. Fa niory tamy 1914 ty Fanjakà-Ndranahary sady fa nandramby fahefà feno an-danitsy any. (Apok. 12:7-10) Ty handrambesany fahefà feno an-tany etoy ro andinisantsika. Fe lafa mandiny ani-zay tsika, le tsy maintsy miatriky raha sarotsy maro, manahaky ani-azy nandalovani-Abrahama noho Saraha rey. Nahavita nanahaky ty modelini-Abrahama va ty mpanomponi-Jehovah amy andro henanizao? Hita amy tantaram-piaina miboaky amy Tilikambo Fiambena rey fa maro ty nana finoa noho fahareta amy andro henanizao. Nanahaky ani-Abrahama noho Saraha rozy. Ndao hodinihintsika ty sisany amy tantara reo, le hohenteantsika ze raha azontsika ianara.

NANAHAKY TY MODELINI-ABRAHAMA ROZY

Parè hamoy raha maro Bill Walden ka nahazo fitahia maro baka amy Jehovah

13. Ino ty ianaranao baka amy tantarani-Rahalahy Walden?

13 Manaova parè hamoy raha ho a Ndranahary. Laha teantsika hatao voaloha lista amy fiainantsika avao tanà naori-Ndranahary iny, zany hoe ty Fanjakàny, le tokony hanahaky ani-Abrahama tsika ka ho parè hamoy raha mba hampifalifalea a Ndranahary. (Mat. 6:33; Mar. 10:28-30) Henteo moa ty tantarani-rahalahy mana anara Bill Walden * toy. Nanomboky nianatsy Baiboly niaraky tamy Vavolombeloni-Jehovah Bill tamy 1942. Mbo nianatsy tamy iniversitè ta Etazinỳ ie tamy zay, sady fa hahazo diplomy mikasiky famboara pozin-trano. Parè hampitoro asa ani-Bill ty raiky amy mpampianatsy an-drozy rey lafa mahazo diplomy ie, fe tsy nekeny. Ta hanompo ani-Jehovah araky ze farani-vitany hoasany ie, ka naleony namoy ty asa fiveloma mety ho niazony tamany. Tafara kelikelini-zay, le nivoakaiky hanao maramila Bill. Nandà am-panajà ie, farany nampandoavy lamandy 10 000 dolara noho voasazy higadra limy tao. Nabototsy ie lafa nigadra telo tao. Nahazo fanasà hanao Sekolini-Gileada ie tafara tatoa, le nanao misionera tan’Afriky ao. Bakeo Bill nanambaly ani-Eva, le niaraky nanompo tan’Afriky tao rozy. Nila fahafoizam-bata raha zay. Nimpoly ta Etazinỳ any rozy tafara tatoy mba hikarakara ani-mamani-Bill. Hoy ty asani-Bill lafa niresaky boribory ty tantaram-piainany: “Nampiasani-Jehovah tamy fanompoa azy aho, tanatini-70 tao mahery. Manaly ho latsaky ty ranomasoko lafa mandiniky ani-tombontsoa bevata zay. Misaotsy azy matetiky aho, satria nitari-dala ahy ie ka ty fanompoa azy ro nataoko anton’asa.” Azonao atao anton’asa koa va ty fanompoa amy fotoa iaby?

Nitsapani-Eleni noho Aristotelis Apostolodis hoe nanome hery an-drozy Jehovah

14-15. Ino ty ianaranao baka amy tantarani-Rahalahy noho Anabavy Apostolidis?

14 Ka mitamà hoe tsy hisy raha manahira ty fiainanao. Nianarantsika tamy tantarani-Abrahama fa tsy maintsy miatriky fahasahirana avao ndre ty olo nahafoy ty fiainany iaby iaby mba hanompoa ani-Jehovah. (Jak. 1:2; 1 Pet. 5:9) Henteo hoe manino ty tantarani-Aristotelis Apostolidis * ro manaporofo ani-zay. Natao batisa ta Gresy tany ie tamy 1946. Tamy 1952, le nifaneky rozy amy ranabavy raiky kaihy hoe Eleni hoe hifanambaly. Nitovy ty raha kendren-drozy. Fe narary mafy Eleni. Nihitani-dokotera hoe nisy nivonto tamy atidohany. Nalà raha iny, fe tao vitsivitsy tafarani-fanambalean-drozy le nimpoly ndraiky aretiny iny. Nirasà ndraiky ie, fe nanjary nalemy noho tsy afaky nivola soa sasy. Mbo nazoto nitory avao ie ndre teo aretiny iny, sady teo koa ty fanenjehani-fanjakà tamy zay.

15 Nikarakara ani-valiny avao Aristotelis tanatini-30 tao. Nanao ty asani-anti-panahy noho komitini-fivoriambe ie tanatini-fotoa rezay sady nanampy amy famboara Efitrano Fivoriambe. Bakeo amy zay, tamy 1987, nisy loza nahazo ani-Eleni tamin’ie nitory. Tsy nahatiaro tena tanatini-telo tao ie, bakeo nimaty. Nifintinini-Aristotelis ho zao ty tantaram-piainany: “Tanatini-tao maro, le nandalo fitsapà noho raha sarotsy maro aho, sady tojiky problemo tsy nampoizy. Nila hery mandilatsy ty mahazatsy aho mba ho tapa-kevitsy hiaritsy avao. Fe nameani-Jehovah ahy ty tanjaky nilàko mba handresea ani-fahasahirana rey.” (Sal. 94:18, 19) Teani-Jehovah vatany aloha ty olo manao ze farani-vitany ndre miatriky fitsapà aza!

Niezaky hana raha tamany avao Audrey Hyde ka nifantoky tamy ty hoavy

16. Ino ty torohevitsy nameani-Rahalahy Knorr ani-valiny?

16 Mifantoha amy ty hoavy. Nifantoky amy ty kadò hameani-Jehovah azy amy hoavy Abrahama, ka zay ro nanampy azy handresy ani-ze raha sarotsy natrehiny tamy fotoa rey. Niezaky nana raha tamany avao Ranabavy Audrey Hyde ndre nimatini-kansera aza Nathan Knorr azy nivaliny voalohany iny, le nitratsini-arety maha be halino kaihy hoe Alzheimer, Glenn Hyde azy valiny faharoe iny. * Ty raha nivolanini-Knorr taminy herinandro vitsivitsy talohani-hahafatesany hoasany ro nanampy azy. Hoy ty asany: “Nampitiarovini-Nathan ho zao aho: ‘Afarani-fahafatesa le azo antoky ty raha tamanintsika, sady tsy voatery hiaritsy fijalea sasy tsika.’ Bakeo nampirishiny aho hoe: ‘Manentea manaloha avao, satria any ro misy ty lokanao.’ ... Mbo nivola koa ie hoe: ‘Miezaha ho be atao, ka miezaha hanao raha ho ahi-ty hafa. Hanampy anao ho falifaly raha zay.’ ” Tsy hitanao va hoe tena manampy antsika torohevitsy zay mba hazoto manampy ty hafa tsika sady ho “falifaly amy raha tamany”?​—Rom. 12:12.

17. a) Manino ro vomaiky mila mifantoky amy ty hoavy tsika henanizao? b) Manino ty modely amy Mika 7:7 ao ro manampy antsika hahazo tavy ty fitahia ho azontsika amy hoavy?

17 Vomaiky mila mifantoky amy ty hoavy tsika henanizao. Ino ty antony? Hita mazava soa amy raha miseho amy tany toy iaby fa miay amy tampany farany amy andro farani-tontolo toy tsika. Fa tsy hila handiny sasy tsika lafa afaky kelikely satria fa handay amy tany toy iaby tanà mana fototsy tena ie iny. Maro ty fitahia ho azontsika, le anatini-zay ty hoe hahita ani-longontsika fa nimaty rey hovelomy ndraiky. Hanome kadò ani-Abrahama Jehovah amy fotoa zay satria nana finoa noho fahareta ie. Hovelomini-Jehovah an-tany etoy ndraiky ie noho ty fianakaviany. Ho eo va iha amy zay, ka hitsena an-drozy? Ho eo iha, laha miezaky hanahaky ani-Abrahama ka parè hamoy raha bevata ho ani-Fanjakà-Ndranahary, manam-pinoa avao ndre miatriky raha manahira, le mianatsy handiny ani-Jehovah avao.​—Vakio Mika 7:7.

HIRA 74 Andao Hihira Momba Ilay Fanjakana!

^ feh. 5 Lafa mandiny raha raiky nampitamani-Ndranahary tsika, le mety tsy hana fahareta, na tsy hanam-pinoa mihintsy. Ino ty raha ianarantsika baka amy Abrahama ka hanampy antsika hahaliny ty fahatanterahani-raha nampitamanini-Jehovah? Le ino ty modely nengani-mpanomponi-Jehovah sisany amy andro henanizao?

^ feh. 13 Naboaky amy Tilikambo Fiambena 1 Desambra 2013, amy pejy 8-10 ao ty tantaram-piainani-Rahalahy Walden.

^ feh. 14 Naboaky amy Tilikambo Fiambena 1 Fevriè 2002, amy pejy 24-28 ao ty tantaram-piainani-Rahalahy Apostolidis.

^ feh. 16 Naboaky amy Tilikambo Fiambena 1 Ziè 2004, amy pejy 23-29 ao ty tantaram-piainani-Ranabavy Hyde.

^ feh. 56 SARY: Manohy ty fanompoany ani-Jehovah avao mpivaly fa be tao reo ndre misy raha sarotsy aza. Mifantoky amy ty raha ampitamanini-Jehovah amy hoavy rozy mba hatanjaky avao ty finoan-drozy.