1. Finshi Yehova asuminisha ababomfi bakwe aba cishinka?

YEHOVA uwaba no kutemwa alisuminisha ababomfi bakwe aba cishinka ukuba mu cilonganino cakwe. Nangu ca kuti tubomba imilimo iyalekanalekana, bonse twalicindama kabili tulakabila Abena Kristu banensu. Ifyo umutumwa Paulo alandile filatwafwa ukumfwikisha ici icishinka cacindama. Finshi alandile?

2. Ukulingana ne lembo lya Abena Efese 4:16, cinshi cacindamina ukulacindikana no kulabombela pamo?

² Pe lembo apafumine umutwe wa cino cipande, Paulo akomaile pa cishinka ca kuti bonse tatufwile ukweba nangu umo pa babomfi banensu aba kwa Yehova ukuti “nshilemukabila.” (1 Kor. 12:21) Pa kuti mu cilonganino mube umutende, tufwile ukulacindikana no kulabombela pamo. (Belengeni Abena Efese 4:16.) Nga ca kuti tuli abaikatana ilyo tulebombela pamo, bonse mu cilonganino bakalaumfwa ukuti balitemwikwa kabili icilonganino cikaba icakosa.

3. Finshi twalasambilila muli cino cipande?

³ Finshi fimo ifyo twingacita pa kulanga ukuti twalicindika Abena Kristu banensu mu cilonganino? Muli cino cipande twalasambilila pa fyo baeluda bengacita pa kulanga ukuti balicindika baeluda banabo. Twalasambilila na pa fyo ifwe bonse twingacita pa kulanga ukuti twalicindika bamunyinefwe na bankashi abashaupa nelyo abashaupwa. Lyena twasambilila na pa fyo twingacita pa kulanga ukuti twalicindika aba bwananyina abashaishibisha ukulanda ululimi lwesu.

4. Finshi Paulo alandile ifyaba pa Abena Roma 12:10 ifyo baeluda bonse bafwile ukulakonka?

⁴ Baeluda bonse mu cilonganino basontwa no mupashi wa mushilo uwa kwa Yehova. Na lyo line, bakwata ifya bupe fyapusanapusana. (1 Kor. 12:17, 18) Bamo nalimo tapakokwele ukufuma apo basontelwe kabili tabaishiba ifingi ifyo baeluda bambi baishiba. Bambi nalimo te kuti babombe sana imilimo imo pa mulandu no mushinku nelyo ukulwalilila. Na lyo line, takufwile ukuba eluda nangu umo uufwile ukulatontonkanya pali baeluda banankwe ukuti “nshilemukabila.” Lelo baeluda bonse bafwile ukulakonka ifyo Paulo alandile pa Abena Roma 12:10.—Belengeni.

5. Bushe baeluda balanga shani ukuti balicindika baeluda banabo, kabili cinshi cacindamina ukulacita ifi?

⁵ Baeluda balalanga ukuti balicindika baeluda banabo nga balekutikisha ilyo balelanda. Ukucita ifi kwalicindama sana maka maka ilyo baeluda bakumana ku kulanshanya pa milandu iyacindama. Cinshi ukucitila ifi kwacindamina? Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa October 1, 1988 lwalandile ukuti: “Baeluda bakeshiba ukuti Kristu, pa kubomfya umupashi wa mushilo, kuti atungulula umuntontonkanya wa kwa eluda uuli onse mwi bumba lya baeluda ku kupayanya icishinte ca mu Baibolo icilekabilwa ku kubomba ne mibele iili yonse nelyo ukupanga ukupingulapo kwacindama ukuli konse. (Imil. 15:6-15) Takwaba eluda uuli onse uwakwata insambu sha mupashi mu kati ke bumba.”

6. Finshi baeluda bengacita pa kuti balebombela pamo no kuba abaikatana, kabili bushe ukucita ifi kuti kwalenga shani aba mu cilonganino banonkelamo?

⁶ Eluda uwacindika baeluda banankwe tafwaya ukuti e o alebalilapo lyonse ukulandapo pa kukumana kwa baeluda. Tafwaya ukuti e o alelandapo sana ukucila bambi, kabili tamona ukuti ena alanda fye ifyalungama lyonse. Lelo alanda ifyo aletontonkanya mu kuicefya. Alakutikisha ilyo baeluda bambi balelanda. Ne cacindama sana ca kuti alaitemenwa ukulanshanya na baeluda banankwe ifyo Amalembo yalanda no kukonka ifyo “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” alanda. (Mat. 24:45-47) Nga ca kuti ilyo baeluda  balelanshanya balelanga ukutemwa kabili balecindikana, umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa ulaba nabo, kabili ulabatungulula pa kuti bapingule ifingakosha aba mu cilonganino.—Yako. 3:17, 18.

7. Bushe Yesu alemona shani abashimbe?

⁷ Mu cilonganino mwaliba abaupana e lyo ne ndupwa. Na lyo line, mwaliba na bamunyinefwe na bankashi abashaupa nelyo abashaupwa. Bushe tufwile ukulamona shani abashimbe? Tontonkanyeni pa fyo Yesu alemona abashimbe. Ilyo Yesu ali pano isonde, taupile. Alitwalilile ukuba umushimbe kabili alebomfya sana inshita yakwe ku kubomba umulimo wakwe. Yesu tatalile asambilishapo ukuti Umwina Kristu alingile fye ukuupa nelyo ukuupwa nangu ukuba fye umushimbe. Na lyo line, alilandile ukuti Abena Kristu bamo kuti basalapo ukukanaupa nelyo ukukanaupwa. (Mat. 19:11, 12) Yesu alicindike abashimbe. Talebamona ukutila tabacindeme nelyo ukuti balebulisha fimo.

8. Nga fintu Baibolo ilanda pali 1 Abena Korinti 7:7-9, finshi Paulo akoseleshe Abena Kristu ukucita?

⁸ Paulo na o alitwalilile ukuba umushimbe ilyo alebomba umulimo wakwe, nga filya Yesu acitile. Paulo tatalile asambilishapo ukuti Umwina Kristu nga aupa nelyo nga aupwa ninshi alufyanya. Alishibe ukuti umuntu umwine e ufwile ukuisalila nampo nga kuba umushimbe nelyo iyo. Na lyo line, Paulo alikoseleshe Abena Kristu ukutwalilila ukuba abashimbe ilyo balebombela Yehova, nga kuti bakumanisha. (Belengeni 1 Abena Korinti 7:7-9.) Ukwabula no kutwishika, Paulo talemona Abena Kristu abashimbe ukuti tabacindama. Na kuba, asalile Timote, uwali umushimbe wacaice, ukubomba imilimo iikalamba mu mulimo wa kwa Yehova. * (Fil. 2:19-22) Kanshi te kuti cibe bwino ukumona kwati munyinefwe nafikapo nelyo tafikilepo ukubomba umulimo umo pa mulandu fye wa kuti alyupa nelyo mushimbe.—1 Kor. 7:32-35, 38.

9. Bushe tufwile ukulamona shani icupo no bushimbe?

⁹ Yesu na Paulo tabalesambilisha ukuti Abena Kristu balingile fye ukuupa nelyo ukuupwa, nangu ukuti bafwile fye ukutwalilila ukuba abashimbe. Nomba tufwile ukulamona shani icupo no bushimbe? Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa October 1, 2012 lwalilondolwele bwino ifyo tulingile ukulamona icupo no bushimbe, lwatile: “Icupo no bushimbe, fyonse fibili bupe ukufuma kuli Lesa. . . . Yehova tamona ukutila  ubushimbe bufwile ukulenga umuntu ukuseebana nangu ukuba no bulanda.” Aya amashiwi yafwile ukutulenga ukulacindika bamunyinefwe na bankashi abashimbe ababa mu cilonganino.

10. Kuti twalanga shani ukuti twalicindika bamunyinefwe na bankashi abashimbe?

¹⁰ Kuti twalanga shani ukuti twalicindika ifyo bamunyinefwe na bankashi abashimbe bomfwa? Tufwile ukulaibukisha ukuti Abena Kristu bamo basalapo fye ukutwalilila ukuba abashimbe. Bambi balafwaya ukuupa nelyo ukuupwa, lelo tabasanga fye uwa kuupana nankwe uwalinga. E lyo bambi nabo balifwilwa abena mwabo. Bushe kuti caba fye bwino aba mu cilonganino ukulaipusha aba Abena Kristu ico babela abashimbe nelyo ukutendeka ukubafwaila uwa kuupana nankwe? Kwena Abena Kristu bamo abashimbe kuti batweba ukubafwako ukufwaya uwa kuupana nankwe. Nomba bushe kuti baumfwa shani nga ca kuti twatendeka ukubafwaila uwa kuupana nankwe ukwabula ukuti batwebe? (1 Tes. 4:11; 1 Tim. 5:13) Lekeni tulandeko pali fimo ifyo bamunyinefwe na bankashi abashimbe aba cishinka balandile.

11-12. Finshi nalimo ifyo twingacita ifingafuupula bamunyinefwe na bankashi abashimbe?

¹¹ Kangalila wa muputule umo umushimbe uubomba bwino umulimo wakwe omfwa ukuti mu bushimbe mwaliba amapaalo ayengi. Na lyo line, alandile ukuti tomfwa bwino nga ca kuti bamunyinefwe na bankashi abashiminine pa kumukalifya bamwipusha ukuti: “Mulandu nshi mushaupila?” Munyinefwe umushimbe uubombela pa Bethel alandile ukuti: “Inshita shimo bamunyinefwe na banakashi balacita nelyo ukulanda ifilenga calamoneka kwati aba bwananyina bafwile ukulaumfwila abashimbe uluse. Ici kuti calenga calamoneka kwati ukuba umushimbe cisendo, te ca bupe.”

¹² Nkashi umushimbe uubombela pa Bethel alandile ukuti: “Bakasabankanya bamo bamona kwati abashimbe bonse balafwaya uwa kuupana nankwe kabili bamona kwati abashimbe bonse nga baya mu kwangalila pamo na ba bwananyina ninshi balefwaya uwa kuupana nankwe. Inshita imo ilyo naile mu kubombela ku cifulo cimbi mu calo cesu, nafikile pa bushiku bwa kulongana. Nkashi uwampokelele anjebele ukuti mu cilonganino cabo mwali bamunyinefwe babili aba mushinku wandi. Uyu nkashi anjebele ukuti tale-esha ukumfwaila uwa kuupana nankwe. Nomba ilyo twafikile fye pa Ng’anda ya Bufumu, antwele kuli aba bamunyinefwe babili pa kuti twishibane. Ukulanda fye icishinka ine na balya bamunyinefwe twalyumfwile insoni.”

13. Finshi fyakoseleshe nkashi umo?

¹³ Nkashi na umbi umushimbe uubombela pa Bethel atile: “Nalishibako bapainiya abakalamba abashimbe ababika amano ku mulimo wabo, abaipeelesha ukwafwa bambi, ababomba umulimo wabo ne nsansa, kabili abaafwa sana aba mu cilonganino. Bamona ubushimbe bwabo nge fyo Yehova abumona. Tabamona ukuti apo bena bashimbe ninshi balicila bambi nelyo ukumona kwati te kuti babe ne nsansa apo tabakwata abena mwabo nelyo abana.” Kanshi cilawama nga ca kuti bonse mu cilonganino balecindikana. Aba bwananyina baleshiba ukuti bamunyinabo na bankashi tababomfwila uluse nelyo ukubafimbila, tababasuula, kabili tababamona kwati balicila bambi. Baleshiba ukuti balibatemwa.

14. Kuti twalanga shani ukuti twalicindika abashimbe?

¹⁴ Bamunyinefwe na bankashi abashimbe kuti baleumfwa bwino nga ca kuti tulebatasha pa mibele yabo iisuma, ukucila ukulabomfwila uluse pa mulandu wa kuti bashimbe. Mu nshita ya kulabomfwila uluse, tufwile ukulabatasha pa fyo baba aba cishinka. Nga tulecita ifi, bamunyinefwe na bankashi  abashimbe tabakalemona kwati tulebeba ukuti: “Nshilemukabila.” (1 Kor. 12:21) Lelo bakeshiba ukuti twalibacindika kabili tubamona ukuti balicindama mu cilonganino.

15. Finshi bamo bacita pa kuti balebombesha mu mulimo wa kwa Yehova?

¹⁵ Mu myaka ya nomba line, bakasabankanya abengi balisalapo ukusambilila ululimi lumbi pa kuti balebombesha mu mulimo wa kwa Lesa. Pa kuti bacite ifi, balaalulako fimo. Aba bamunyinefwe na bankashi balisha ifilonganino ifibomfya ululimi lwabo pa kuti baye mu kubombela mu cilonganino icibomfya ululimi lumbi umo bakasabankanya bacepa. (Imil. 16:9) Aba aba bwananyina baisalilapo fye abene ukuya uko bakabila ba Bufumu bacepa pa kuti balebombesha mu mulimo wa kwa Yehova. Nangu ca kutila kuti papita imyaka pa kuti beshibe ukulanda bwino ululimi lumbi, balaafwa sana icilonganino bayako. Imibele yabo iisuma e lyo ne fyo baishiba filakoselesha bamunyinefwe na bankashi mu cilonganino. Tulatasha sana pali aba bamunyinefwe na bankashi!

16. Finshi baeluda balingile ukukonka ilyo baletasha munyinefwe ukuba eluda nelyo umubomfi utumikila?

¹⁶ Baeluda tabafwile ukukanatasha munyinefwe ukuba eluda nelyo umubomfi utumikila pa mulandu fye wa kuti taishibisha ukulanda ululimi icilonganino cibomfya. Baeluda bafwile ukukonka imilingo ya mu Malembo ilyo baletasha munyinefwe ukuba eluda nelyo umubomfi utumikila, tabafwile ukubika amano ku fyo aishiba ukulanda ululimi icilonganino cibomfya.—1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9.

17. Finshi abafyashi balingile ukupingulapo nga ca kuti ulupwa lwabo lwakuukila ku calo cimbi?

¹⁷ Indupwa sha Bena Kristu shimo shalikuukila ku calo cimbi mukufwaya incito nelyo pa mulandu wa kuti mu calo cabo mwaliba ifimfulunganya. Ulupwa nga lwakuukila ku calo cimbi, nalimo abana ku sukulu bakalabasambilisha mu lulimi ulo balanda sana muli ico calo. Abafyashi nabo nalimo balingile ukusambilila ululimi balanda sana mu calo bakuukila pa kuti basange incito. Inga nga ca kuti muli ico calo mwaliba icilonganino nelyo ibumba ilibomfya ululimi lwabo? Cilonganino ca mu lulimi nshi bafwile ukulayako? Bushe bafwile ukulaya ku cilonganino icibomfya ululimi balanda sana mu calo bakuukila nelyo bafwile ukulaya ku cilonganino icibomfya ululimi lwabo?

18. Ukulingana ne fyaba pa Abena Galatia 6:5, finshi twingacita pa kulanga ukuti natucindika ifyo umutwe wa lupwa usalilepo?

¹⁸ Umutwe wa lupwa e ufwile ukusalapo icilonganino ulupwa lwakulayako. Apo umutwe wa lupwa umwine e ulingile ukusalapo, afwile ukumona ifingawamina ulupwa lwakwe. (Belengeni Abena Galatia 6:5.) Tufwile ukucindika ifyo umutwe wa lupwa wasalapo. Pa kulanga ukuti natucindika ifyo wasalapo, tulingile ukupokelela bwino ulupwa lwakwe no kubalanga ukuti twalibatemwa.—Rom. 15:7.

19. Finshi umutwe wa lupwa ufwile ukupepelapo no kutontonkanyapo?

 ¹⁹ Inshita shimo ulupwa kuti lwasalapo ukulaya ku cilonganino icibomfya ululimi lwabo, lelo abana nalimo te kuti beshibe bwino ukulanda ulu ululimi. Nga ca kuti ici cilonganino cabela mu ncende umo balanda sana ululimi lwaishibikwa sana mu calo bakuukilako, abana nalimo kuti cilebakosela ukumfwikisha ifyo balesambilila pa kulongana kabili nalimo te kuti balelunduluka mu fya kwa Lesa. Cinshi twalandila ifi? Pantu nalimo ku sukulu abana baya tababomfya ululimi lwa bafyashi babo, lelo babomfya ululimi lwaishibikwa sana muli ico calo. Ifi nga e fyo caba, umutwe wa lupwa ufwile ukupepelapo no kutontonkanyapo sana pa fyo wingafwa abana ukupalama kuli Yehova na ku bantu bakwe. Nalimo umutwe wa lupwa kuti wasalapo ukusambilisha abana bakwe pa kuti beshibe bwino ululimi lwa ku calo bafuma nelyo kuti asalapo ukuti ulupwa lwakwe luleya ku cilonganino icibomfya ululimi ulo abana bakwe baishiba sana. Te mulandu ne fyo umutwe wa lupwa wasalapo, aba mu cilonganino cintu wasalapo ukulayako bafwile ukumupokelela bwino no lupwa lwakwe kabili bafwile ukubalenga balaumfwa ukuti balicindama.

20. Kuti twalanga shani ukuti twalicindika bamunyinefwe na bankashi abalesambilila ululimi lumbi?

²⁰ Pa mulandu ne fyo twalandapo, mu filonganino ifingi mwaliba bamunyinefwe na bankashi abesha na maka ukusambilila ululimi lumbi. Nalimo kuti cilebakosela ukulanda ifyo balefwaya ukulanda. Nomba nga tatulebika fye amano ku fyo balanda ululimi balesambilila, tukamona ifyo batemwa Yehova e lyo ne fyo bafwaisha ukumubombela. Nga twamona iyi imibele yabo iisuma, tukalabatemwa sana kabili tukalabacindika. Tatwakalesosa atuti “nshilemukabila” pa mulandu fye wa kuti tabaishibisha ukulanda ululimi lwesu.

21-22. Finshi Yehova atupeela?

²¹ Tulatasha nga nshi Yehova pantu bonse fye alitupeela imilimo iyacindama mu cilonganino cakwe. Nampo nga tuli baume nelyo tuli banakashi, nampo nga tuli bashimbe nelyo iyo, nampo nga tuli baice nelyo tuli bakalamba, nampo nga tulalanda bwino ululimi nelyo tatwaishibisha, bonse fye twalicindama kuli Yehova na ku ba bwananyina.—Rom. 12:4, 5; Kol. 3:10, 11.

²² Natutwalilile ukulakonka ifyo twasambilila ku cilangililo Paulo abomfeshe ica mubili wa muntu. Nga tulecita ifi tukatwalilila ukubika amano ku fyo twingacita pa kuti tulekoselesha bamunyinefwe na bankashi kabili tukalabatemwa sana no kubacindika.