1. David, ¿chem feypiyefi ta Jewba?

JEWBA ñom piwkengey, feymu David feypi: “Eymi eluen tami escudo ñi montuam, ka tami ñom piwkengen mew falin chengetun” (2 Sam. 22:⁠36; Sal. 18:⁠35). David wirintukulu tüfa, rakiduampelafuy feychi antü Samuel ñi pemefiel tañi chaw ñi dulliafiel tati we rey. David inalefuy tañi regle peñi mu, welu Jewba dullifi ta kidu ñi rey ngerpual (1 Sam. 16:⁠1, 10-13).

2. ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

² Ti Salmo 113 feypi Jewba “pochongnagkey ñi adkintual tati wenu ka tati mapu, femngechi kellukefi pu ñom che trañmalelu reke trufür mapu mu” (Sal. 113:⁠6-8). David ka femngechi rakiduampelafuy. Tüfachi chillkatun mu, ngüneduamaiñ chumngechi Jewba pengelkey tañi ñom piwkengen, fey taiñ inayentuafiel. Kafey ngüneduamaiñ chem kimeltukeeiñmu ñi femün Saul, Daniel ka Jesus.

3. ¿Chumkey Jewba iñchiñ mu? ¿Chem pengelkeeiñmu tüfa?

³ Jewba falintukey taiñ serfiniekefiel culpafe chengeliyiñ rume ka weniyekeeiñmu. Femngechi pengelkey  tañi ñom piwkengen (Sal. 25:⁠14). Jewba wüli tañi sakin Fotüm taiñ perdonayaetew taiñ culpan, femngechi taiñ weniyeaetew. ¡Jewba rume kutranpiwkeyechekey!

4. ¿Chem kümeke dungu elukeeiñmu Jewba? ¿Chumngelu am?

⁴ Jewba ngen-ngey itrokom mülelu, welu elukeeiñmu iñchiñ taiñ dullial chem chumal taiñ mongen mu. Jewba obligakelaeiñmu taiñ serfinieafiel, doy may ayüniey taiñ femal fente taiñ piwkeyeniefiel. Ka femngechi Jewba ayüniey taiñ ngüneduamal fente taiñ kümelkayaetew taiñ serfiafiel (Deut. 10:⁠12; Is. 48:⁠17, 18). Kom feytachi dungu pengelkeeiñmu fente tañi ñom piwkengen ta Jewba, feymu rume mañumküleiñ.

5. Jewba, ¿chumngechi pengelkey ñi ñom piwkengen? (Inaduamnge ti adentun wenulelu).

⁵ Chaw Jewba itrokom niey kimün, iney no rume trürümlayafeyew. Kidu duamnielay iney no rume tañi kelluaetew, welu eluwküley tañi kellungeal. Feymu Jewba elufi ta Jesus ñi kelluaetew ñi dewmayal kom tati mülelu (Prov. 8:⁠27-30; Kol. 1:⁠15, 16). Ka femngechi Jewba itrokom niey newen, welu ka elukefi küdaw ta kakelu. Feymu Reykünufi ta Jesus tañi Gobierno mu. Ka femngechi elufi pu 144.000 dullin cristiano ñi ngünenieal Jesus engu (Luka 12:⁠32). Jewba re longkokünulafi ka re sacerdotekünulafi ta Jesus, ka femngechi pepikafi ñi femürpual tüfachi küdaw (Eb. 5:⁠8, 9). Ka femngechi Jewba pepikakefi tati pu dullin cristiano. Welu mülepule engün ta wenu, inayawül-layafi ñi chumngechi femürpual ti küdaw. Doy may Jewba maneluwkey pu dullin cristiano mu ñi femal tañi ayükeel (Apok. 5:⁠10).

6, 7. Pu ngen familia ka pu longkolelu, ¿chummgechi inayentuafuy ta Jewba?

 ⁶ Taiñ Fütra Chaw elukefi küdaw ta kakelu, ¿femnoafulu am iñchiñ? Feymu pu ngen familia ka pu longkolelu müley ñi inayentuafiel ta Jewba. Tüfa engün elukefi küdaw ta kakelu che, welu inayawül-layafi ñi femal feychi küdaw. Femngechi femle engün, küme tripayay ti küdaw ka kelluafingün ta kakelu peñi tañi doy pepikawküleal (Is. 41:⁠10). Pu longkolelu ka pu ngen familia, ¿ka chem chumafuy ñi inayentuafiel Jewba?

⁷ Biblia feypi Jewba ramtukefi pu kümeke püllü chumngechi ñi femngeal kiñeke küdaw (1 Rey. 22:⁠19-22). Ngen familia ngelmi, ¿chumngechi inayentuafuymi ta Jewba? Kümefule, ramtuafuymi tami pu yall ka püñeñ chumngechi ñi femngeal kiñeke küdaw ruka mu. Kümelu trokifilmi, inayafuymi tañi chem pin engün.

8. Ñi rupan Abraam ka Sara, ¿chumngechi pengeli ñi lladkütufemkenon Jewba?

⁸ Chaw Jewba lladkütufemkelay. Femngechi ka pengelkey ñi ñom piwkengen. ¿Chumngelu feypiafuiñ? Kuyfi kiñeke poyekefilu ta Jewba, “¿kümepey may ñi femal ta Jewba?” pikefuyngün ñi rakiduam mu. Feymu ramtukafingün, welu Jewba lladkütulaeyew engün. Acordayaiñ chem ñi rupan ta Abraam. Jewba feypilu ñi apümkayafiel ta Sodoma ka Gomora, Abraam kümelu trokilafi, feymu ramtukafi ta Jewba. Welu Jewba ñom piwke mu allkütueyew (Gén. 18:⁠22-33). Ka acordayaiñ ñi rupan ta Sara. Jewba feypieyew ñi nieal kiñe püñeñ. Welu Sara kusefuy, feymu ayekawi. Welu Jewba illkutulaeyew. Doy may yamkechi dungueyew (Gén. 18:⁠10-14).

9. Pu chaw ka pu longkolelu, ¿chumngechi inayentuafuy ta Jewba?

⁹ Pu chaw ka pu longkolelu, ¿chumngechi inayentuafuy ta Jewba? Kakelu che ñi rakiduam kiñewkülenole tami rakiduam mu, pürüm feypifemlayafimi tañi welulkalen, doy müley tami allkütuafiel. Femngechi femle pu chaw, rume kümelkayay tañi pu che. Ka femngechi femle pu longkolelu, rume kümelkaleay kom ti trawünche. Rupayechi parrafo mu, kimiyiñ chumngechi tañi ñom piwkengen ta Jewba. Fewla ka peafiyiñ ñi chumün Saul, Daniel ka Jesus. Femngechi doy kimaiñ chumngechi taiñ ñom piwkengeal.

10. Jewba, ¿chem elkünuy Biblia mu taiñ kimeltuaetew?

¹⁰ Jewba am taiñ enseñalkeetew iñchiñ, elkünuy Biblia mu ñi femün fentren che, femngechi taiñ kimeltuaetew (Is. 30:⁠20, 21). Feymu küme rakiduamaiñ ñi chumün tüfachi pu che ñom piwkengelu ka kimnielu ñi chumafel ka tañi chumnoafel. Ka rakiduamaiñ ñi chumlerpun tati pu femnolu (Sal. 37:⁠37; 1 Kor. 10:⁠11).

11. ¿Chem kimeltukeeiñmu ñi weda femün ta Saul?

¹¹ Peafiyiñ ñi rupan ta Saul. Wechengelu, Saul kimniefuy ñi chumafel ka tañi chumnoafel ka llükalefuy ñi doy elungeal küdaw (1 Sam. 9:⁠21; 10:⁠20-22). Welu pichi rupalu ñi reykünungen, Saul ñom piwkengewelay ka femi kiñe küdaw tañi femnoafel. Kiñe antü, Saul cansafuy ñi esperaniefiel ta Samuel. Mülefuy ñi maneluwal Jewba mu, welu femlay. Chalintukulelfi kiñe kulliñ ta Jewba, welu kidu ngelafuy ñi femal. Femlu ta Saul, Jewba famentueyew ka elulaeyew  ñi reyküleal (1 Sam. 13:⁠8-14). Inchiñ inayentulayafiyiñ ta Saul. Turpu femlayaiñ taiñ femnoafel.

12. ¿Chemu feypiafuiñ Daniel ñi ñom piwkengen?

¹² Fewla peaiñ ñi küme femün ti profeta Daniel. Kom tañi mongen mu, Daniel ñom piwkengekefuy ka eluwi ñi adnieaetew Jewba. Daniel feypifilu ta Nabucodonosor ñi chem pin tañi pewma, kidutu püramyewlay, doy may feypi Jewba tañi kelluetew (Dan. 2:⁠26-28). ¿Chem kimeltukeeiñmu tüfa? Sakingeliyiñ wülün mu kiñe wewpin ka küme tripale taiñ amuldungun, kidutu fampüramuwlayaiñ, fampüramyeafiyiñ llemay ta Jewba (2 Kor. 4:⁠7). Femliyiñ, inayentuafiyiñ Jesus tañi küme femün. ¿Chumngechi am? Inaduamafiyiñ.

13. Ñi feypiel Juan 5:⁠19, 30, ¿chem kimeltukeeiñmu Jesus mu?

¹³ Jesus, Jewba tañi wünen Fotümngefuy ka culpan-ngelafuy rume, welu maneluwkefuy tañi Chaw mu (papeltunge Juan 5:⁠19, 30). Jesus turpu wünenkawlay tañi Chaw mu, feymu Biblia feypi Jesus “Dios kechilefuy, welu pilay tañi Chaw Ngünechen künuwal” (Filip. 2:⁠6, TNM). Jesus kimniefuy tañi chumafel ka tañi chumnoafel, ka eluwkülefuy tañi ngünenieaetew tañi Chaw.

14. Jesus fülkontupuetew Santiaw, Juan ka tañi ñuke, ¿chumi?

¹⁴ Inaduamnge kiñe dungu ñi rupan ta Jesus. Kiñe antü, Santiaw, Juan ka tañi ñuke fülkontupueyew ka feypipueyew ñi elkünuafiel man püle ka wele püle wenu mu. Jesus rakiduamlay rume, fey feypifi ‘iñche chumkonpalan feytachi dungu mu. Tañi Chaw müten müley tañi feypial’ (Mat. 20:⁠20-23). Femngechi Jesus pengeli ñi kimnieel chem tañi chumafel ka chem tañi chumnoafel. Jesus femkefuy tañi werküetew müten tañi Chaw (Juan 12:⁠49). ¿Chumngechi inayentuafuiñ Jesus tañi küme femün? Inaduamafiyiñ.

15, 16. ¿Chumngechi inayafuiñ ñi feypilen 1 Korintio 4:⁠6?

¹⁵ Biblia feypi taiñ “doy amulkünunoal tati wirilechi dungu mew” (1 Kor. 4:⁠6). Inafiliyiñ feychi ngülam, inayentuafiyiñ ta Jesus. Kiñe che ramtueliyiñmu tañi chem chumal, küme rakiduamaiñ taiñ chem  pial ka feypilayafiyiñ ñi inayal iñchiñ taiñ rakiduamkeel. Welu may, kimeltuafiyiñ chem pin ta Biblia ka taiñ fillke papel taiñ nieel, femngechi pengelaiñ taiñ maneluwkenon kidu taiñ kimün mu. Doy may ñom piwkengeliyiñ, maneluwküleaiñ Jewba ñi doy kimün-ngen iñchiñ mu (Apok. 15:⁠3, 4).

¹⁶ Chumngechi ngüneduampeiñ, ñom piwkengeliyiñ ka kimnieliyiñ taiñ chumafel ka taiñ chumnoafel, püramyeafiyiñ ta Jewba. Kafey ayüwküleaiñ ka küme yewküleaiñ kakelu che iñchiñ. Fewla doy ngüneduamafiyiñ feychi dungu.

17. ¿Chemu tati ñom piwkengechi che doy ayüwkülekey?

¹⁷ Ñom piwkengeliyiñ ka kimnieliyiñ chem taiñ chumafel ka taiñ chumnoafel, doy ayüwküleaiñ. ¿Chumngelu am? Rakiduamnieliyiñ taiñ duamnieel ta kellu, mañumtuafiyiñ taiñ pu kellukeetew. Rakiduamnge chem ñi rupan ta Jesus tremoltufilu mari wentru lepra kutran nielu. Kiñe wentru müten wiñoy ñi mañumtuafiel ta Jesus. Tüfachi wentru tañi ñom piwkengen mu, kimniefuy tañi kidutu tremoluwnoal, feymu mañumtufi ta Jesus ka püramyefi ta Chaw Dios (Luka 17:⁠11-19).

18. Ñom piwkengeliyiñ, ¿chumngelu küme yewküleaiñ kakelu che iñchiñ? (Dew wiñoldungungele ti ramtun, papeltungepe Romanu 12:⁠10).

¹⁸ Pu ñom piwkengelu küme yewkülekey kakelu che engün ka kümeke weni nieyngün. ¿Chemu am? Pu ñom piwkengelu kimnieyngün kakelu che ñi küme chengen, feymu maneluwkeyngün kidu engün mu. Pu ñom piwkengelu ayüwkülekey  pefiel mu kakelu peñi ka lamngen ñi llowün falinke küdaw. Ka femngechi ayüwkülekey pefiel mu ñi küme femürpuken tañi küdaw engün, feymu ayüwünkechi sakikefi (papeltunge Romanu 12:⁠10).

19. ¿Chumkey pu mallma piwkengelu?

¹⁹ Pu mallma piwkengelu küdawtukey ñi sakiafiel ta kakelu che, ayünieyngün kidu müten ñi sakingeal. Kidu engün trürümuwkey kakelu che mu ka ayünieyngün ñi wüneleal. Pu mallma piwkengelu, kidu müten küme femalu ti küdaw trokiwkeyngün. Feymu elukelafingün küdaw ta kakelu che ka kimeltukelafingün rume chumngechi tañi femal. Kafey kidutu mallmawkeyngün ka ütrirchefe ngeyngün (Gal. 5:⁠26). Tüfachi pu che küdawtukey ñi nieal ta weni. Inaduamuwliyiñ taiñ mallmangen, pürüm ngillatuafiyiñ ta Jewba taiñ foliluwnoal feytachi wedake rakiduam taiñ piwke mu (Rom. 12:⁠2).

20. ¿Chumngelu müley taiñ ñom chengeal?

²⁰ Rume mañumkefiyiñ ta Jewba tañi ñom piwkengen mu. Jewba pengelkey ñom piwkengen chumngechi tañi trokikefiel tañi pu weni. Iñchiñ ayükeiñ taiñ inayentuafiel. Kafey küpa inayentukefiyiñ tati pu ñom che serfikefilu ta Jewba kuyfi. Fampüramnieafiyiñ ta Jewba, kidu müten mülefuy taiñ femafiel (Apok. 4:⁠11). Kom femliyiñ ta tüfa, rumel weniyeaeiñmu ta Jewba. Kidu am piwkeyefilu pu ñom piwkengelu.