1. Etẹwẹ Davidi dọ gando whiwhẹ Jehovah tọn go?

BE MÍ sọgan dọ dọ Jehovah yin whiwhẹnọ nugbonugbo ya? Gbau. To gbèdopo Davidi dọmọ: “Hiẹ na mi awọ̀yinu mẹwhlẹngán tọn towe, podọ whiwhẹ towe nọ ze mi daga.” (2 Sam. 22:36; Salm. 18:35) Vlavo Davidi flin azán he gbè yẹwhegán Samuẹli wá owhé otọ́ etọn tọn gbè nado yiamisisadode ahọlu Islaeli tọn he na bọdego. Davidi wẹ yin pẹvi pete to visunnu ṣinatọ̀n otọ́ etọn tọn lẹ mẹ; etomọṣo ewọ wẹ Jehovah de nado wá jẹ otẹn Ahọlu Sauli tọn mẹ.—1 Sam. 16:1, 10-13.

2. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

² Ayihaawe ma tin dọ Davidi tindo numọtolanmẹ dopolọ hẹ Salmu-kantọ de he dọ gando Jehovah go dọmọ: “E nọ fẹ̀ yìdo nado pọ́n olọn po aigba po, bo nọ ze agbátọnọ ṣite sọn kọ́gudu mẹ. E nọ fọ́n wamọnọ ṣite . . . nado hẹn ẹn sinai hẹ omẹ nukundeji lẹ.” (Salm. 113:6-8) To hosọ ehe mẹ, jẹnukọn whẹ́ mí na gbadopọnna nuplọnmẹ titengbe delẹ gando whiwhẹ go gbọn nulinlẹnpọn do ninọmẹ he mẹ Jehovah do jẹhẹnu ehe hia te delẹ ji dali. Enẹgodo, mí na dọhodo nuhe mí sọgan plọn sọn Ahọlu Sauli, yẹwhegán Daniẹli po Jesu po dè ji, gando dogbó mẹdetiti tọn yinyọnẹn go.

3. Nawẹ Jehovah nọ yinuwa hẹ mí gbọn, podọ etẹwẹ ehe dohia?

³ Jehovah nọ dohia dọ emi yin whiwhẹnọ to aliho he mẹ e nọ yinuwa hẹ gbẹtọvi mapenọ he nọ sẹ̀n ẹn lẹ te. E ma yindọ e nọ kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi mítọn kẹdẹ wẹ gba, amọ́ e sọ nọ pọ́n mí hlan di họntọn etọn lẹ. (Salm. 25:14) Nado hùn dotẹnmẹ dote na mí nado jihọntọn hẹ ẹ, Jehovah ze afọdide tintan lọ gbọn Visunnu etọn zizejo taidi avọ́sinsan de na ylando mítọn lẹ dali.  Lẹblanu po awuvẹmẹ nankọ po die ewọ dohia mí!

4. Etẹwẹ Jehovah na mí, podọ etẹwutu?

⁴ Lẹnnupọndo aliho devo he mẹ Jehovah do whiwhẹ hia te ji. Taidi Mẹdatọ lọ, Jehovah sọgan ko dá mí to aliho de mẹ bọ mí ma na do nugopipe lọ nado de lehe mí na zan ogbẹ̀ mítọn do. Ṣigba, ewọ ma wàmọ. E dá mí to apajlẹ etọn mẹ bosọ na mí mẹdekannujẹ nudide bibasi tọn. E jlo dọ míwu gbẹtọvi tata lẹ ni nọ desọn ojlo mẹ nado sẹ̀n emi, na owanyi he mí tindo na ẹn bosọ mọnukunnujẹ ale he tonusisena ẹn nọ hẹnwa lẹ mẹ wutu. (Deut. 10:12; Isa. 48:17, 18) Lehe mí dona nọ yọ́n pinpẹn whiwhẹ he Jehovah dohia ehe tọn do sọ!

5. Nawẹ Jehovah nọ plọn mí nado yin whiwhẹnọ gbọn? (Pọ́n yẹdide he to wepa ji.)

⁵ Jehovah nọ plọn mí nado yin whiwhẹnọ gbọn aliho he mẹ e nọ yinuwa hẹ mí te dali. Jehovah wẹ Mẹhe yọnnuin hugan to wẹkẹ lọ mẹ. Etomọṣo e nọ wleawufo nado kẹalọyi linlẹn mẹdevo lẹ tọn. Di apajlẹ, Jehovah dike bọ Visunnu etọn gọalọna ẹn nado dá nuhe tin lẹpo. (Howh. 8:27-30; Kol. 1:15, 16) Podọ dile etlẹ yindọ Jehovah wẹ yin ganhunupotọ lọ, e nọ deazọ́nna mẹdevo lẹ do otẹn aṣẹpipa tọn mẹ. Di apajlẹ, e de Jesu taidi Ahọlu Ahọluduta lọ tọn, podọ jẹ obá de mẹ, E na aṣẹpipa gbẹtọ 144 000 lẹ he na wá yin gandutọgbẹ́ Jesu tọn lẹ. (Luku 12:32) Na nugbo tọn, Jehovah plọnazọ́n Jesu nado yin Ahọlu podọ Yẹwhenọ Daho. (Heb. 5:8, 9) E sọ nọ plọnazọ́n gandutọgbẹ́ Jesu tọn lẹ, amọ́ e ma deazọ́n ehe na yé bosọ to godona yé ṣọṣọṣọ nado pọ́n lehe yé na wazọ́n lọ do gba. Kakatimọ, e nọ deji dọ yé na wà ojlo emitọn.—Osọ. 5:10.

6, 7. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn dè na nuhe dù azọ́ndidena mẹdevo lẹ do otẹn aṣẹpipa tọn mẹ?

⁶ Eyin Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn—he ma do hudo alọgọ mẹdepope tọn—nọ deazọ́nna  mẹdevo lẹ do otẹn aṣẹpipa tọn mẹ, nẹmunẹmu wẹ míwlẹ ma na wà nudopolọ! Di apajlẹ, be tatọ́ whẹndo tọn kavi mẹho agun tọn de wẹ a yin ya? Nọ hodo apajlẹ Jehovah tọn gbọn azọ́ndidena mẹdevo lẹ dali, bosọ nọavùnte sọta ojlo lọ nado nọ to godona yé ṣọṣọsọ. Eyin a hodo apajlẹ Jehovah tọn, gbọnvona dọ azọ́n lọ na yin wiwadotana, a nasọ plọnazọ́n mẹdevo lẹ bo na yidogọna jidide yetọn. (Isa. 41:10) Nudevo tẹwẹ mẹhe tindo aṣẹpipa jẹ obá de mẹ lẹ sọgan plọn sọn Jehovah dè?

⁷ Biblu dohia dọ Jehovah nọ jlo na sè linlẹn angẹli lẹ tọn, yèdọ visunnu gbigbọmẹ tọn etọn lẹ. (1 Ahọ. 22:19-22) Mẹjitọ lẹ emi, nawẹ mì sọgan hodo apajlẹ Jehovah tọn gbọn? Mì nọ kàn linlẹn ovi mìtọn lẹ tọn sè gando lehe azọ́n de dona yin wiwà do go eyin e biọ domọ. Podọ mì nọ zìn gbọn nuhe yé dọ lẹ ji to whenue e sọgbe nado wàmọ.

8. Nawẹ Jehovah yí homẹfa do yinuwa hẹ Ablaham po Sala po gbọn?

⁸ Homẹfa Jehovah tọn sọ nọ do whiwhẹ etọn hia. Di apajlẹ, Jehovah nọ fahomẹ eyin devizọnwatọ etọn lẹ yí sisi do dọ linlẹn yetọn gando nudide etọn lẹ go. E dotoai dile Ablaham to ahunmẹdunamẹnu etọn lẹ dọ gando nudide Jiwheyẹwhe tọn nado và Sodọmi po Gomọla po sudo go. (Jen. 18:22-33) Podọ flin lehe Jehovah yinuwa hẹ Sala, asi Ablaham tọn do. E ma jẹ adidu ji kavi gblehomẹ to whenue Sala kò opagbe etọn dọ ewọ na mọhò to yọnhowhe etọn mẹ gba. (Jen. 18:10-14) Kakatimọ, e doyẹyigona Sala.

9. Etẹwẹ mẹjitọ lẹ po mẹho lẹ po sọgan plọn sọn apajlẹ Jehovah tọn mẹ?

⁹ Mẹjitọ lẹ po mẹho agun tọn lẹ po emi, etẹwẹ mì sọgan plọn sọn apajlẹ Jehovah tọn mẹ? Mì lẹnnupọndo lehe mì nọ yinuwa do ji to whenue mẹhe to aṣẹpipa mìtọn glọ lẹ dọ linlẹn yetọn lẹ gando nudide mìtọn lẹ go. Be onú tintan he mì nọ wà wẹ nado dohia yé dọ linlẹn yetọn ma sọgbe ya? Kavi be mì nọ tẹnpọn nado mọnukunnujẹ pọndohlan yetọn mẹ ya? E họnwun dọ whẹndo lẹ po agun lẹ po nọ mọaleyi eyin mẹhe to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ lẹ hodo apajlẹ Jehovah tọn. Kakajẹ din, mí dọhodo nuhe mí sọgan plọn sọn apajlẹ Jehovah tọn mẹ ji na nuhe dù whiwhẹ didohia. Todin, mì gbọ mí ni pọ́n nuhe mí gán plọn sọn apajlẹ he tin to Biblu mẹ lẹ mẹ gando dogbó mẹdetiti tọn yinyọnẹn go.

10. Nawẹ Jehovah nọ yí apajlẹ mẹdevo lẹ tọn do plọnnu mí gbọn?

¹⁰ Taidi “Nuplọnmẹtọ Daho” mítọn, Jehovah na mí apajlẹ lẹ to Ohó etọn mẹ nado plọnnu mí. (Isa. 30:20, 21) Mí nọ plọnnu eyin mí lẹnayihamẹpọn do kandai Biblu tọn he gando mẹhe do jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn nkọ hia lẹ go ji, ehe bẹ dogbó mẹdetiti tọn yinyọnẹn hẹn. Mí sọ nọ plọnnu eyin mí gbadopọnna nuhe jọ do mẹhe gboawupo nado do jẹhẹnu dagbe mọnkọ lẹ hia lẹ go.—Salm. 37:37; 1 Kọl. 10:11.

11. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ ylankan Sauli tọn mẹ?

¹¹ Lẹnnupọndo nuhe jọ do Ahọlu Sauli go ji. To bẹjẹeji, ewọ yin dẹpẹ whiwhẹnọ de. E nọ yọ́n dogbó etọn lẹ bo tlẹ whleawu nado kẹalọyi azọngban devo dogọ. (1 Sam. 9:21; 10:20-22) Etomọṣo to nukọn mẹ, Sauli wá lẹzun saklanọ. E do jijọ ylankan ehe hia ojlẹ kleun de to whenue e duahọlu godo. To gbèdopo, e gboawupo nado fahomẹ dile e to tenọpọn yẹwhegán Samuẹli. Kakati nado yọ́n dogbó etọn lẹ bo deji dọ Jehovah na yinuwado omẹ etọn lẹ tamẹ, Sauli basi avọ́sinsan mimẹ̀ de dile etlẹ yindọ ewọ ma tindo aṣẹ nado wà onú mọnkọ. Taidi kọdetọn de, e ba nukundagbe Jehovah tọn pò, podọ to godo mẹ Jehovah masọ kẹalọyi i taidi ahọlu ba. (1 Sam. 13:8-14) Nuyọnẹnnu wẹ e yin dọ mí ni plọnnu sọn apajlẹ avase tọn ehe mẹ bo dapana sakla.

12. Nawẹ Daniẹli dohia dọ emi nọ yọ́n dogbó emitọn gbọn?

 ¹² To vogbingbọn mẹ na apajlẹ ylankan Sauli tọn, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo apajlẹ dagbe yẹwhegán Daniẹli tọn ji. To gbẹzan etọn blebu mẹ, Daniẹli yin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn whiwhẹnọ de he nọ yọ́n dogbó etọn lẹ bosọ nọ dín anademẹ Jehovah tọn to whepoponu. Di apajlẹ, whenue Jehovah yí i zan nado detana odlọ Nẹbukadnẹzali tọn, Daniẹli ma na gigo ede na tadena lọ he e basi gba. Kakatimọ, e yọ́n dogbó etọn lẹ bo na gigo po pipà lẹpo po Jehovah. (Dan. 2:26-28) Etẹwẹ ehe plọn mí? Eyin mẹmẹsunnu lẹ nọ duvivi hodidọ mítọn lẹ tọn kavi eyin mí nọ tindo kọdetọn dagbe to lizọnyizọn lọ mẹ jẹ obá de mẹ, mí dona nọ na gigo lẹpo Jehovah. Mí dona nọ gbọn whiwhẹ dali kẹalọyi dọ mí ma gán wà onú ehelẹ matin alọgọ Jehovah tọn. (Flp. 4:13) Pọndohlan ehe tintindo nasọ dohia dọ mí to apajlẹ dagbe Jesu tọn hodo. Gbọnna?

13. Etẹwẹ nuhe Jesu dọ to Johanu 5:19, 30 mẹ plọn mí gando dogbó mẹdetiti tọn yinyọnẹn go?

¹³ Dile etlẹ yindọ Jesu yin Visunnu pipé Jiwheyẹwhe tọn, ewọ ganjẹ Jehovah go. (Hia Johanu 5:19, 30.) E ma tẹnpọn gbede nado hò aṣẹpipa yí sọn Otọ́ olọn mẹ tọn etọn si. Filipinu lẹ 2:6 dọ dọ Jesu “ma lẹn nado hò otẹn de yí, enẹ wẹ, nado sọzẹn hẹ Jiwheyẹwhe.” Taidi Visunnu taliaitọ de, Jesu yọ́n dogbó etọn lẹ bo na sisi aṣẹpipa Otọ́ etọn tọn.

14. Whenue yè biọ to Jesu si nado wà nude he ewọ ma tindo aṣẹ nado wà, nawẹ e yinuwa gbọn?

¹⁴ Lẹnnupọndo lehe Jesu yinuwa do ji whenue devi etọn Jakọbu po Johanu po gọna onọ̀ yetọn dọnsẹpọ ẹ bo biọ ẹ lẹblanulọkẹyi de he ewọ ma tindo aṣẹ nado namẹ. Matin awuwhiwhle, Jesu dọna yé dọ Otọ́ olọn mẹ tọn emitọn kẹdẹ wẹ sọgan basi dide mẹhe na sinai to adusilọ po amiyọnlọ emitọn po mẹ to Ahọluduta lọ mẹ tọn. (Mat. 20:20-23) Jesu dohia dọ emi yọ́n dogbó emitọn lẹ. Ewọ yin whiwhẹnọ. E ma nọ yì zẹ̀ nuhe Jehovah degbena ẹn nado wà go gbede. (Joh. 12:49) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ dagbe Jesu tọn gbọn?

15, 16. Nawẹ mí sọgan yí ayinamẹ Biblu tọn he to 1 Kọlintinu lẹ 4:6 mẹ do yizan mẹ gbọn?

¹⁵ Mí nọ hodo apajlẹ lehe Jesu yọ́n dogbó etọn lẹ do tọn gbọn ayinamẹ Biblu tọn he tin to 1 Kọlintinu lẹ 4:6 mẹ lẹ yíyí-do-yizan mẹ dali. Wefọ lọ dọmọ: “Mì yì zẹ̀ nuhe yin kinkandai lẹ go blo.” Enẹwutu, whenue mẹdevo lẹ kàn ayinamẹ biọ mí, mí ma na jlo gbede nado zín  pọndohlan mítọn titi do yé ji kavi nọ dọ onú tintan he wá ayiha mẹ na mí poun. Kakatimọ, mí dona nọ dọ̀n ayidonugo yetọn wá ayinamẹ he to Biblu po owe sinai do Biblu ji mítọn lẹ po mẹ ji. Eyin mí wàmọ, mí nọ dohia dọ mí yọ́n dogbó mítọn lẹ. Whiwhẹ nọ whàn mí nado ze “osẹ́ndoai dodo tọn” Ganhunupotọ lọ tọn lẹ daga.—Osọ. 15:3, 4.

¹⁶ Gbọnvona dọ dogbó mítọn lẹ yinyọnẹn nọ gbògbéna Jehovah, mí sọ tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe devo lẹ nado wàmọ. Todin, mí na gbadopọnna lehe whiwhẹ po dogbó mẹdetiti tọn yinyọnẹn po sọgan hẹn ayajẹ wá na mí bo gọalọna mí nado nọ jijọho mẹ hẹ mẹdevo lẹ do.

17. Naegbọn mẹhe yin whiwhẹnọ bo nọ yọ́n dogbó yede tọn lẹ nọ do ayajẹ?

¹⁷ Eyin mí yin whiwhẹnọ bo nọ yọ́n dogbó mítọn, e yọnbasi dọ mí ni do ayajẹ dogọ. Etẹwutu? Na eyin mí yọ́n dogbó mítọn lẹ, homẹ mítọn na nọ hùn do alọgọ depope he mí mọyi sọn mẹdevo lẹ dè go bọ mí nasọ nọ yọ́n pinpẹn etọn. Di apajlẹ, lẹnnupọndo ojlẹ he mẹ Jesu hẹnazọ̀ngbọna pòtọnọ ao lẹ te ji. Mẹdopo gee to yé mẹ wẹ lẹkọwa nado dopẹna Jesu dọ e hẹn azọ̀n badabada enẹ gbọ na emi, yèdọ nude he dawe lọ lọsu ma gán ko wà na ede gbede. Dawe whiwhẹnọ he yọ́n dogbó edetiti tọn ehe yọ́n pinpẹn alọgọ he e mọyi tọn bo pagigona Jiwheyẹwhe.—Luku 17:11-19.

18. Nawẹ whiwhẹ po dogbó mẹdetiti tọn yinyọnẹn po nọ gọalọna mí nado nọ nọ̀ jijọho mẹ hẹ mẹdevo lẹ gbọn? (Lomunu lẹ 12:10)

¹⁸ Mẹhe yin whiwhẹnọ bo nọ yọ́n dogbó yede tọn lẹ nọ jlo na nọ jijọho mẹ hẹ mẹdevo lẹ, podọ e yọnbasi dọ yé ni tindo họntọn vivẹ́ lẹ. Etẹwutu? Yé nọ kẹalọyi sọn ojlo mẹ wá dọ mẹdevo lẹ tindo jẹhẹnu dagbe lẹ, bosọ nọ dejido yé go. Homẹ whiwhẹnọ lẹ tọn nọ hùn to whenue mẹdevo lẹ tindo kọdetọn dagbe to azọ́ndenamẹ  depope he yé mọyi mẹ, podọ yé nọ wleawufo nado pà mẹdevo lẹ bo nọ gbògbéna yé.—Hia Lomunu lẹ 12:10.

19. Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wẹ mí tindo nado dapana goyiyi?

¹⁹ To vogbingbọn mẹ, e nọ vẹawuna goyitọ lẹ nado pà mẹdevo lẹ, podọ yé nọ jlo dọ emi lọsu ni mọ pipà yí ga. Yé nọ saba yí yede jlẹdo mẹdevo lẹ go bo nọ ze gbigbọ agbàwhinwhlẹn tọn daga. Kakati nado plọnazọ́n mẹdevo lẹ bo deazọ́nna yé, yé gán nọ lẹndọ, “Eyin a jlo dọ nude ni yin wiwà ganji, e na yọ́n dọ hiẹ lọsu ni wanu towe”—na yé nọ mọdọ mẹdevo ma gán wà nulọ di yelọsu wutu. Goyitọ de nọ saba donukunkẹn bo nọ whànwu. (Gal. 5:26) E ma yá bọ omẹ mọnkọ lẹ ni jihọntọn he dẹn-to-aimẹ lẹ. Eyin mí doayi e go dọ mí yin goyitọ, mí dona hodẹ̀ vivẹvivẹ na Jehovah bo biọ dọ ni gọalọna mí nado ‘diọ ayiha mítọn,’ na jijọ ylankan ehe nikaa doadọ̀do to ahun mítọn mẹ.—Lom. 12:2.

20. Naegbọn mí dona yin whiwhẹnọ bosọ nọ yọ́n dogbó mítọn lẹ?

²⁰ Lehe mí yọ́n pinpẹn etọn do sọ dọ Jehovah ze apajlẹ dai na mí! Mí mọ whiwhẹ etọn to aliho he mẹ e nọ yinuwa hẹ devizọnwatọ etọn lẹ te mẹ, podọ mí jlo na hodo apajlẹ etọn. Humọ, mí jlo na hodo apajlẹ dagbe mẹhe go Biblu donù bọ yé yọ́n dogbó yede tọn bosọ tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe lẹ tọn. Mì gbọ mí ni nọ na Jehovah gbégbò po gigo he ewọ jẹna po to whepoponu. (Osọ. 4:11) Gbọnmọ dali, mílọsu na pegan nado zinzọnlin hẹ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, he nọ yiwanna whiwhẹnọ lẹ po mẹhe nọ yọ́n dogbó yede tọn lẹ po.