1. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Daudi ooigire wĩgiĩ wĩnyihia wa Jehova?

HIHI no tuuge atĩ Jehova nĩ mwĩnyihia? Ĩĩ. Daudi ooigire ũũ hĩndĩ ĩmwe: “Nĩ ũũheaga ngo yaku ya ũhonokio, na wĩnyihia waku nĩ ũũnenehagia.” (2 Sam. 22:36; Thab. 18:35) No kũhoteke rĩrĩa Daudi aandĩkire ciugo icio eeciragia rĩrĩa mũnabii Samueli aathiire nyũmba ya ithe gũitĩrĩria maguta ũrĩa ũngĩatuĩkire mũthamaki wa Isiraeli. Daudi nĩwe warĩ mũnini harĩ ariũ acio angĩ mũgwanja a ithe, no Jehova nĩwe aathuurire atuĩke mũthamaki ithenya rĩa Saulu.—1 Sam. 16:1, 10-13.

2. Nĩ maũndũ marĩkũ tũkwarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

² Daudi nĩ angĩetĩkanirie na mwandĩki wa thaburi ũrĩa woigire ũũ igũrũ rĩgiĩ Jehova: “Nĩ enyihagia akainamĩrĩra nĩguo arore igũrũ o na thĩ, agokĩria mũndũ ũrĩa ũtarĩ hinya kuuma rũkũngũ-inĩ. Nĩ oyaga na igũrũ mũndũ ũrĩa mũthĩni . . . nĩgetha atũme aikare hamwe na andũ arĩa marĩ igweta.” (Thab. 113:6-8) Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, tũkwamba kwarĩrĩria maũndũ ma bata tũngĩĩruta megiĩ wĩnyihia na njĩra ya kwarĩrĩria ũrĩa Jehova onanĩtie ngumo ĩyo. Ningĩ nĩ tũgũthuthuria ũrĩa tũngĩĩruta kuumana na Mũthamaki Saulu, mũnabii Danieli, na Jesu, ũhoro-inĩ wĩgiĩ kuonania ngumo ya wĩnyihia.

3. Jehova arũmbũyanagia atĩa na ithuĩ, na ũndũ ũcio wonanagia atĩa?

³ Jehova nĩ onanagia atĩ nĩ mwĩnyihia kũgerera ũrĩa arũmbũyanagia na athathaiya ake matarĩ akinyanĩru. To gwĩtĩkĩra etĩkagĩra ũthathaiya witũ, no nĩ atuonaga tũrĩ arata ake.  (Thab. 25:14) Nĩguo tũhote gũtuĩka arata ake, Jehova nĩ ooire ikinya rĩa mbere rĩa kũruta Mũrũ wake arĩ ta igongona nĩ ũndũ wa mehia maitũ. Na githĩ Jehova ndatuonetie tha na ũcayanĩri na njĩra nene!

4. Jehova atũheete kĩĩ, na eekire ũguo nĩkĩ?

⁴ Rekei tuone ũndũ ũngĩ ũronania atĩ Jehova nĩ mwĩnyihia. Tondũ Jehova nĩwe Mũũmbi, nĩ angĩathuurire gũtũũmba tũtarĩ na wĩyathi wa gwĩthuurĩra. No ndeekire ũguo. Aatũũmbire na mũhianĩre wake na agĩtũhe wĩyathi wa gwĩthuurĩra. O na gũtuĩka tũrĩ kĩndũ hatarĩ tũringithanĩtio nake, endaga tũmũtungatĩre kuuma ngoro nĩ ũndũ wa kũmwenda na gũtaũkĩrũo nĩ ũguni wa kũmwathĩkĩra. (Gũcok. 10:12; Isa. 48:17, 18) Nĩ tũcokagia ngatho mũno nĩ ũndũ Jehova nĩ mwĩnyihia na gĩkĩro kĩu!

5. Jehova atuonagia atĩa ũrĩa tũngĩkorũo tũrĩ enyihia? (Rora mbica ngothi-inĩ.)

⁵ Jehova nĩ atuonagia ũrĩa tũngĩkorũo tũrĩ enyihia kũgerera ũrĩa arũmbũyanagia na ithuĩ. Jehova nĩwe mũũgĩ mũno gũkĩra mũndũ ũngĩ o wothe igũrũ na thĩ. O na kũrĩ ũguo, nĩ akoragwo ehaarĩirie gũthikĩrĩria mawoni ma arĩa angĩ. Kwa ngerekano, Jehova nĩ etĩkĩririe Mũrũ wake amũteithĩrĩrie harĩ kũũmba indo ciothe. (Thim. 8:27-30; Kol. 1:15, 16) Ningĩ o na gũtuĩka Jehova nĩ Mwene-Hinya-Wothe, nĩ ehokagĩra andũ arĩa angĩ mawĩra. Kwa ngerekano, nĩ amũrĩte Jesu atuĩke Mũthamaki wa Ũthamaki wake, na nĩ akahee andũ 144,000 arĩa magaathana hamwe na Jesu hinya wa gwathana na gĩkĩro kĩna. (Luk. 12:32) Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, Jehova nĩ aambire kũmenyeria Jesu nĩguo atuĩke Mũthamaki na Mũthĩnjĩri-Ngai Ũrĩa Mũnene. (Ahib. 5:8, 9) Ningĩ nĩ amenyagĩria arĩa magathana na Jesu, no amehokera wĩra ndacokaga kũmeera ũrĩa megwĩka nginya tũmaũndũ-inĩ tũnini tũnini. Handũ ha ũguo, ehokaga atĩ nĩ megwĩka wendi wake.—Kũg. 5:10.

6-7. Tũreruta atĩa kuumana na Jehova ũhoro-inĩ wĩgiĩ kwĩhokera andũ arĩa angĩ mawĩra?

 ⁶ Angĩkorũo Ithe witũ wa igũrũ ũrĩa ũtabataraga ũteithio wa mũndũ o na ũrĩkũ nĩ ehokagĩra andũ arĩa angĩ mawĩra-rĩ, githĩ tũtikĩagĩrĩirũo o na makĩria gwĩka take! Kwa ngerekano-rĩ, hihi ũrĩ kĩongo gĩa famĩlĩ kana mũthuri wa kĩũngano? Wĩgerekanie na kĩonereria kĩa Jehova harĩ kwĩhokera andũ arĩa angĩ mawĩra na wĩtheme kũmeera ũrĩa megwĩka nginya tũmaũndũ-inĩ tũnini tũnini. Wegerekania na Jehova, andũ nĩ marĩhotaga kũruta mawĩra marĩa wamehokera, na makĩria ma ũguo nĩ ũrĩmenyagĩria arĩa angĩ na ũkamateithia gũkorũo na ũmĩrĩru wa kũruta wĩra ũcio. (Isa. 41:10) Nĩ atĩa ũngĩ ciongo cia famĩlĩ na athuri a ciũngano mangĩĩruta kuuma kũrĩ Jehova?

⁷ Bibilia yonanagia atĩ Jehova nĩ athikagĩrĩria mawoni ma araika ake. (1 Ath. 22:19-22) Aciari, mũngĩĩgerekania atĩa na kĩonereria kĩa Jehova? Rĩrĩa muona kwagĩrĩire, ũragiai ciana cianyu mawoni megiĩ ũrĩa wĩra mũna ũngĩrutwo. Na rĩrĩa ciaruta mawoni mega, marũmagĩrĩrei.

8. Jehova oonirie Iburahimu na Sara wetereri na njĩra ĩrĩkũ?

⁸ Ũndũ ũngĩ wonanagia atĩ Jehova nĩ mwĩnyihia nĩ na njĩra ya gũkorũo na wetereri. Kwa ngerekano, rĩrĩa ndungata ciake ciekĩrĩra nganja matua make, nĩ onanagia wetereri. Nĩ aathikĩrĩirie Iburahimu rĩrĩa aataaragĩria ũrĩa aaiguaga igũrũ rĩgiĩ itua rĩake rĩa kwananga Sodomu na Gomora. (Kĩam. 18:22-33) Ningĩ ta ririkana ũrĩa Jehova aahiũranirie na Sara mũtumia wa Iburahimu. Ndarakarire rĩrĩa Sara aathekire nĩ ũndũ wa kũigua atĩ nĩ angĩagĩire nda arĩ mũkũrũ. (Kĩam. 18:10-14) Handũ ha ũguo, aarũmbũyanirie na Sara na njĩra ya gĩtĩo.

9. Aciari na athuri a kĩũngano mareruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa Jehova?

⁹ Aciari na athuri a kĩũngano mũreruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa Jehova? Wĩkaga atĩa rĩrĩa ciana ciaku kana andũ kĩũngano-inĩ maga gwĩtĩkania na matua maku? Hihi ũndũ ũrĩa wĩkaga wa mbere nĩ kũmarũnga? Kana nĩ ũgeragia gũtaũkĩrũo nĩ mawoni mao? Andũ thĩinĩ wa famĩlĩ na ciũngano-inĩ nĩ magunĩkaga rĩrĩa mwegerekania na Jehova. Gũkinyĩria hau, nĩ twarĩrĩria maũndũ marĩa tũngĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩa Jehova kĩa wĩnyihia. Rĩu rekei tuone maũndũ marĩa tũngĩĩruta megiĩ wĩnyihia kuumana na andũ magwetetwo Kiugo-inĩ kĩa Ngai.

10. Jehova atũrutaga atĩa na ngerekano cia andũ arĩa angĩ?

¹⁰ Tondũ Jehova nĩwe ‘Mũrutani Witũ Ũrĩa Mũnene,’ Kiugo gĩake nĩ gĩkoragwo na ngerekano tũngĩĩruta nacio. (Isa. 30:20, 21) Nĩ twĩrutaga rĩrĩa twecũrania ũhoro wa andũ magwetetwo Bibilia-inĩ arĩa moonanirie ngumo iria ikenagia Ngai ta wĩnyihia. Ningĩ nĩ twĩrutaga rĩrĩa twathoma ũhoro wĩgiĩ andũ arĩa maaregire kuonania ngumo ta icio njega.—Thab. 37:37; 1 Kor. 10:11.

11. Tũngĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩũru gĩa Saulu?

¹¹ Ta wĩcirie ũrĩa gwathiire harĩ Mũthamaki Saulu. Kĩambĩrĩria-inĩ, aarĩ mũndũ mwĩthĩ warĩ na wĩnyihia. Nĩ aamenyaga mĩhaka yake, na o na nĩ eetigagĩra kũheo mawĩra makĩria. (1 Sam. 9:21; 10:20-22) No thutha wa ihinda, Saulu nĩ aambĩrĩirie kwĩĩkĩrĩra. Na ũndũ ũcio woonekire wega ihinda inini thutha wake gũtuĩka mũthamaki. Hĩndĩ ĩmwe etereire mũnabii Samueli, nĩ aagire kuonania wetereri. Handũ ha kwĩhoka atĩ Jehova nĩ angĩoire ikinya  nĩ ũndũ wa andũ ake, mwĩtĩo watũmire Saulu arute igongona rĩa njino, o na gũtuĩka tiwe wehokeirũo wĩra ũcio. Ũndũ ũcio watũmire atige gwĩtĩkĩrĩka nĩ Jehova, na mũthia-inĩ akĩũrũo nĩ ũthamaki. (1 Sam. 13:8-14) Nĩ twagĩrĩirũo kwĩruta kuumana na kĩonereria kĩu kĩũru, na twĩtheme gwĩkaga maũndũ na mwĩĩkĩrĩro.

12. Danieli oonanirie wĩnyihia na njĩra ĩrĩkũ?

¹² Ngũrani na kĩonereria kĩũru gĩa Saulu, rekei tuone kĩonereria kĩega kĩa mũnabii Danieli. Danieli aatũũrire arĩ mwĩnyihia ũtũũro-inĩ wake wothe, na hingo ciothe nĩ aacaragia ũtongoria kuuma kũrĩ Jehova. Kwa ngerekano, rĩrĩa Jehova aamũhũthĩrire gũtaũra kĩroto kĩa Nebukadineza, Danieli ndonanirie atĩ ũtaũri ũcio woimanĩte nake. Handũ ha ũguo, arĩ na wĩnyihia eerekeirie ngumo harĩ Jehova. (Dan. 2:26-28) Tũreruta atĩa? Angĩkorũo aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ marakenio nĩ ũrutani witũ, kana tũgakorũo na moimĩrĩro mega ũtungata-inĩ, twagĩrĩirũo kwerekeria ngumo ciothe kũrĩ Jehova. Nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ, tũtingĩhota kũhingia maũndũ macio tũtarĩ na ũteithio wa Jehova. (Afil. 4:13) Ningĩ rĩrĩa tweka ũguo, tũkoragwo tũkĩĩgerekania na kĩonereria kĩega kĩa Jesu. Na njĩra ĩrĩkũ?

13. Tũngĩĩruta atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ wĩnyihia kuumana na ciugo cia Jesu iria irĩ thĩinĩ wa Johana 5:19, 30?

¹³ O na gũtuĩka Jesu aarĩ mũkinyanĩru na aarĩ Mũrũ wa Ngai, nĩ eehokaga Jehova. (Thoma Johana 5:19, 30.) Ndeciririe o na hanini gũtunya Ithe ũnene. Afilipi 2:6 yonanagia atĩ Jesu “ndeciririe kwĩhurĩria ũnene, atĩ aiganane na Ngai.” Jesu aarĩ mwĩnyihia, nĩ aamenyaga mĩhaka yake, na nĩ aatĩĩte ũnene wa Ithe.

14. Jesu eekire atĩa rĩrĩa erirũo eke ũndũ ataarĩ na kĩhooto gĩa gwĩka?

¹⁴ Ta wĩcirie ũrĩa Jesu eekire rĩrĩa atũmwo ake Jakubu na Johana marĩ na mami wao mookire kũrĩ we makĩmwĩra amahee kĩndũ ataarĩ na kĩhooto gĩa kũheana. Atekũrĩa marĩĩgu, Jesu aameerire atĩ no Ithe ũrĩ na kĩhooto gĩa gũtua nũũ ũgaikara mwena wake wa ũrĩo na mwena wa ũmotho Ũthamaki-inĩ. (Mat. 20:20-23) Jesu nĩ oonanirie atĩ nĩ ooĩ mĩhaka yake. Aarĩ mwĩnyihia. Ndarĩ hĩndĩ eekire ũndũ ũrĩa Jehova ataamwĩtĩkĩrĩtie gwĩka. (Joh. 12:49) Tũngĩĩgerekania atĩa na kĩonereria kĩu kĩega kĩa Jesu?

15-16. Tũngĩhũthĩra atĩa ũtaaro wa Bibilia ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa 1 Akorintho 4:6?

 ¹⁵ Nĩ twĩgerekanagia na kĩonereria kĩa Jesu kĩa wĩnyihia rĩrĩa twarũmĩrĩra ũtaaro wa Bibilia thĩinĩ wa 1 Akorintho 4:6. Rĩandĩko rĩu riugaga: “Mũtikanagarare maũndũ marĩa maandĩke.” Kwoguo hĩndĩ ĩrĩa mũndũ atũhoya ũtaaro, tũtiagĩrĩirũo kũmũtindĩkĩrĩria etĩkĩre mawoni maitũ, kana tũmwĩre ũndũ wa mbere ũrĩa woka meciria-inĩ maitũ. Handũ ha ũguo, twagĩrĩirũo kwerekeria mũndũ thĩinĩ wa ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Bibilia na mabuku maitũ. Rĩrĩa tweka ũguo, nĩ tuonanagia atĩ nĩ tũĩ mĩhaka itũ. Ũndũ ũcio nĩ wonanagia atĩ tũrĩ enyihia tondũ tũkoragwo tũkĩonania nĩ tũrataũkĩrũo atĩ ũtaaro wa Jehova hingo ciothe ũkoragwo ũrĩ mwega gũkĩra witũ.—Kũg. 15:3, 4.

¹⁶ Makĩria ma kũgoocithia Jehova, tũrĩ na itũmi ingĩ njega cia kuonania wĩnyihia. Rĩu nĩ tũkuona ũrĩa wĩnyihia ũngĩtũteithia kũgĩa na gĩkeno na ũrĩa ũngĩtũteithia kũiguana na andũ arĩa angĩ.

17. Andũ enyihia makoragwo na gĩkeno nĩkĩ?

¹⁷ Rĩrĩa twakorũo tũrĩ enyihia, ũndũ ũcio no ũtũrehere gĩkeno. Nĩkĩ? Tondũ nĩ tũrĩmenyaga atĩ nĩ harĩ maũndũ tũtangĩhota, na kwoguo nĩ tũrĩcokagia ngatho na tũgakena rĩrĩa twateithio nĩ andũ arĩa angĩ. Kwa ngerekano, ta wĩcirie hĩndĩ ĩrĩa Jesu aahonirie andũ ikũmi arĩa maarĩ na mangũ. Mũndũ ũmwe tu harĩ acio, nowe wacokire gũcokeria Jesu ngatho nĩ ũndũ wa kũmũhonia mũrimũ ũcio mũũru. Mũndũ ũcio mwĩnyihia nĩ aamenyaga atĩ ndangĩahotire kwĩhonia hatarĩ na ũteithio wa Jesu, na kwoguo akĩgoocithia Ngai nĩ ũndũ wa ũndũ ũcio.—Luk. 17:11-19.

18. Wĩnyihia ũngĩtũteithia atĩa kũiguana na andũ arĩa angĩ? (Aroma 12:10)

¹⁸ Kaingĩ, andũ arĩa enyihia nĩ mahotaga kũiguana  na andũ arĩa angĩ, na ũkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ o kũgĩa na arata a hakuhĩ. Nĩkĩ? Nĩ mamenyaga atĩ andũ arĩa angĩ nĩ makoragwo na ngumo njega, na kwoguo nĩ mamehokaga. Andũ enyihia nĩ makenaga rĩrĩa mona andũ arĩa angĩ makĩgaacĩra mĩeke-inĩ ya ũtungata ĩrĩa maheetwo, na makoragwo marĩ a mbere kũmagathĩrĩria na kũmahe gĩtĩo.—Thoma Aroma 12:10.

19. Twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria nĩkĩ nĩguo tũtigakorũo na mwĩtĩo?

¹⁹ Ngũrani na ũguo, andũ etĩi nĩ maiguaga hinya mũno kũgaathĩrĩria andũ arĩa angĩ na mendaga magathĩrĩrio arĩ o. Kaingĩ nĩ meringithanagia na andũ arĩa angĩ, na magakũria roho wa macindano. Handũ ha kũmenyeria andũ arĩa angĩ na kũmehokera mawĩra, makoragwo na mawoni atĩ, “Ũndũ ndũngĩthiĩ wega itawĩkĩte niĩ mwene.” Andũ etĩi kaingĩ mendaga kuoneka marĩ a bata gũkĩra andũ arĩa angĩ na makoragwo na ũiru. (Gal. 5:26) Andũ acio ti kaingĩ mahotaga gũtũũria ũrata hamwe na andũ. Tũngĩona tũrĩ na thĩna wa mwĩtĩo, twagĩrĩirũo kũhoya Jehova na kĩyo atũteithie kũgarũrĩra meciria maitũ, nĩgetha ngumo ĩyo njũru ndĩkagĩe na mĩri ngoro-inĩ citũ.—Rom. 12:2.

20. Twagĩrĩirũo gũkorũo tũrĩ enyihia nĩkĩ?

²⁰ Nĩ tũkenaga mũno nĩ ũndũ wa kĩonereria kĩega kĩrĩa Jehova atũigĩire. Nĩ tuonaga ũrĩa arĩ mwĩnyihia kũgerera ũrĩa arũmbũyanagia na ndungata ciake, na no twende kwĩgerekania nake. Ningĩ, no twende kwĩgerekania na cionereria njega cia andũ arĩa magwetetwo nĩ Bibilia, arĩa maatwaranaga na Ngai marĩ na wĩnyihia. Rekei hingo ciothe tũheage Jehova ngumo na gĩtĩo kĩrĩa kĩmwagĩrĩire. (Kũg. 4:11) Tweka ũguo, nĩ tũgũtuĩka arata a Jehova tene na tene, tondũ nĩ endete andũ arĩa enyihia.