1. Ang’o ma Daudi nowacho e wi bolruok mar Jehova?

BE WANYALO wacho ka wan gadier ni Jehova obolore? Ee. Nitie kinde ma Daudi nowacho kama: “Imiya okumbani mar warruok, kendo bolruokni miya duong’.” (2 Sa. 22:36; Zab. 18:35) Nyalo bedo ni sama Daudi ne wacho wechego, noparo odiechieng’ ma janabi Samuel nodhi odgi mondo owale obi obed ruodh Israel bang’e. Kata obedo ni Daudi e ma ne en chogo kuom yawuoyi aboro, en e ma Jehova noyiere mondo obi okaw kar Ruoth Saulo.​—1 Sa. 16:1, 10-13.

2. Ang’o ma wadwaro nono e sulani?

² Onge kiawa ni Daudi noyie gi weche ma jandik-zaburi moro nowacho e wi Jehova niya: “Okulore mondo orang polo gi piny. Oting’o ng’at ma sandore malo kogole e lowo. Ee, ogolo jachan e buch lowo, mondo okete obed e kind ruodhi.” (Zab. 113:6-8) E sulani, wabiro nono puonj moko ma wanyalo yudo sama wanono kaka Jehova nonyiso kido mar bolruok. Kae to wabiro nono gik ma wanyalo puonjore kuom ranyisi mar Ruoth Saulo, janabi Daniel, kod Yesu e wi ng’eyo tong’ marwa.

3. Jehova nenowaga nade, to mano nyiso ang’o kuome?

³ Jehova osenyiso ni obolore ka luwore gi gik motimoga ne jotichne ma gin agina dhano morem. Oyie mondo walame kendo onenowa kaka osiepene. (Zab. 25:14)  Jehova e ma nokawo okang’ mokwongo mar loso osiep gi dhano ka nochiwo Wuode mondo otho ne richowa. To mano kaka okechowa kendo ong’won kodwa!

4. Ang’o ma Jehova osemiyowa, to nikech ang’o?

⁴ Ne ane yo machielo ma Jehova osenyisogo ni obolore. Nikech en e Jachuech, nonyalo yiero chueyowa ma ok omiyowa thuolo mar yiero kaka wadwaro tiyo gi ngimawa. To ne ok otimo kamano. Nochueyowa e kite owuon kendo nomiyowa nyalo mar timo yierowa wawegi. Kata obedo ni wan mana dhand lowo, pod odwaro ni watine kowuok e chunywa nikech wahere kendo wang’eyo ber ma wayudo sama waluwo chikene. (Rap. 10:12; Isa. 48:17, 18) To mano kaka wamor nikech bolruok mar Jehova!

5. Ere kaka Jehova puonjowa bolruok? (Ne picha manie nyim gaset.)

⁵ Jehova puonjowa bedo gi kido mar bolruok kokalo kuom gi gik motimonwaga. En e Jal mariek moloyo ji te e piny gi polo. To e ma pod owinjoga pach jomamoko. Kuom ranyisi, Jehova noyie mondo Wuode okonye e chueyo gik moko duto. (Nge. 8:27-30; Kol. 1:15, 16) Kendo, kata obedo ni Jehova en Nyasaye ma nigi teko mar timo gik moko duto, pod opogo ne jomamoko tich mondo giti kode. Kuom ranyisi, oseketo Yesu mondo obed Ruoth e Pinyruodh Nyasaye, kendo oseyiero ji 144,000 mondo odhi oloch gi Yesu e polo. (Luka 12:32) Jehova notiego Yesu ka pok nokete Ruoth kendo Jadolo Maduong’. (Hib. 5:8, 9) Bende, otiego joma biro locho gi Yesu,  kendo bang’ miyogi migawono, ok oluwre kodgi ka gi ka, ka gima en gi kiawa ka be ginyalo migawono. Kar mano, en gadier chuth ni jogo biro timo dwache.​—Fwe. 5:10.

6-7. Ranyisi mar Jehova mar pogo ne jomamoko migepe puonjowa ang’o?

⁶ Ka koro Wuonwa ma ni e polo ma nigi teko duto e ma pod pogoga ne jomamoko migepe mondo gitim, donge wan to koro onego watim kamano moloyo! Kuom ranyisi, dibed ni in wi ot kata jaduong’-kanyakla? Luw ranyisi mar Jehova kuom pogo ne jomamoko migepe, kendo kik iluwri kodgi ka gi ka sama gitimo migepego. Sama iluwo ranyisi mar Jehova, tije midwaro ni otim biro dhi maber, kendo joma imiyo migepego biro yudo tiegruok kendo gibiro bedo gi chir mar timo momedore kinde ma biro. (Isa. 41:10) Ang’o machielo ma joma nigi teko e wi jomamoko nyalo puonjore kuom Jehova?

⁷ Muma nyiso ni Jehova gomboga winjo pach malaikene. (1 Ru. 22:19-22) Jonyuol, ere kaka unyalo luwo ranyisi mar Jehova? Ka nyalore, migauru nyithindu thuolo mar chiwo pachgi sama nitie tich moro ma dwarore ni utim. Ka gichiwo paro mabeyo, to utigo.

8. Ere kaka Jehova nohore gi Ibrahim kod Sara?

⁸ Bolruok ma Jehova nigo nenore bende e yo ma ohorego. Kuom ranyisi, ohorega sama jotichne nigi penjo kata kiawa e wi wach moro moseng’ado. Nochiko ite maber sama Ibrahim ne penje penjo moko e wi wach ma noseng’ado mar ketho Sodom gi Gomora. (Cha. 18:22-33) Nohore bende ka ne Sara nigi kiawa ka be nodhi mako ich. Iye ne ok owang’ kode. (Cha. 18:10-14) Kar mano, nomiye duong’.

9. Ranyisi mar Jehova nyalo puonjo jonyuol kod jodong-kanyakla ang’o?

⁹ Jonyuol kod jodong-kanyakla, ranyisi mar Jehova nyalo puonjou ang’o? Par ane, itimoga nang’o sama joma ni e bwoyi nigi penjo kata kiawa e wi wach moro miseng’ado? Dibed ni ikwerogiga kanyo gi kanyo? Koso itemoga mondo iwinj pachgi? Joot kod kanyakla yudoga ber mathoth sama joma tayogi luwo ranyisi mar Jehova. Nyaka chop sani, waseneno gik ma wanyalo puonjore kuom bolruok mar Jehova. Koro wane ane gima wanyalo puonjore e wi ng’eyo tong’ marwa sama wanono ranyisi mag jotich Nyasaye moko machon.

10. Ere kaka Jehova tiyo gi ranyisi mar jotichne machon e puonjowa?

¹⁰ Jehova ‘Japuonjwa Maduong’’ noneno ni mondo ondik ranyisi mag jotichne moko machon e Muma mondo wayud puonj kuomgi. (Isa. 30:20, 21) Sama wasomo ranyisigo kendo paro matut kuomgi, wanyalo puonjore kido mabeyo ma ne ginyiso, moriwo nyaka gimomiyo dwarore ni wang’e tong’ marwa. Wayudo puonj bende sama wanono ranyisi mag joma notamore luwo kido mabeyo mag Jehova.​—Zab. 37:37; 1 Kor. 10:11.

11. Ranyisi mar Saulo puonjowa ang’o?

¹¹ Par ane gima notimore ne Ruoth Saulo. Nochako locho ka en rawera mong’eyo tong’ne. Nong’eyo ni nitie gik ma nonyalo timo kod ma ok nonyal, kendo nopondo ka ne idwaro kete ruoth. (1 Sa. 9:21; 10:20-22) Kata  kamano, mosmos nochako kalo tong’. Mano nonenore mapiyo bang’ ka nosebedo ruoth. Nitie chieng’ moro ma nool gi rito janabi Samuel. Kar mondo nogen agena ni Jehova ne dhi konyo joge, Saulo nohedhore chiwo misango miwang’o kata obedo ni ne ok owinjore otim kamano. Mano nomiyo Jehova owere kode, kendo bang’e nogole e bedo ruoth. (1 Sa. 13:8-14) Ranyisi mar Saulo puonjowa ni kik wakal tong’ moketnwa.

12. Ere kaka Daniel nonyiso ni nong’eyo tong’ mare?

¹² Mopogore gi ranyisi marach mar Saulo, ne ane ranyisi mar janabi Daniel. E ngimane duto, nobolore kendo nong’eyo tong’ mare. Kinde duto, noyie mondo Jehova otaye. Kuom ranyisi, ka ne Jehova otiyo kode e loko lek mar Nebukadnezar, ne ok owacho ni en e ma noloko lekno. Kar mano, nomiyo Jehova duong’ duto te. (Dan. 2:26-28) Mano puonjowa ang’o? Ka po ni wagologa twege mabeyo kata wan gi nyak maber e tij lendo, onego wami Jehova duong’ kod pak duto. Nyaka wayie ni Jehova e ma konyowa timo gigo. (Fil. 4:13) Ka watimo kamano, waluwo bende ranyisi mar Yesu. E yo mane?

13. Weche Yesu ma yudore e Johana 5:19, 30 puonjowa ang’o kuome?

¹³ Kata obedo ni Yesu ne en Wuod Nyasaye kendo ne en gi nyalo mar timo gik moko e yo makare, pod nogeno kuom Jehova. (Som Johana 5:19, 30.) Ne ok otemo mayo Wuon-gi loch. Jo-Filipi 2:6 nyisowa ni Yesu “ne ok oparo mar mecho, tiende ni, mondo obed ma romre gi Nyasaye.” Nong’eyo tong’ mare, kendo nochiwo luor ne loch mar Wuon-gi.

14. Yesu notimo ang’o ka nokwaye mondo otim gima noonge gi ratiro mar timo?

¹⁴ Par ane gima Yesu nowacho ka ne Jakobo, Johana, kod min-gi odhi kwaye mondo omigi migawo ma noonge gi ratiro mar chiwo. Mana gikanyono, Yesu nonyisogi ni Wuon-gi ma ni e polo e ma yiero joma bedo e bath Wuode korachwich kata koracham e Pinyruoth. (Mat. 20:20-23) Yesu nonyiso ni nong’eyo tong’ mare. Nong’eyo ni nitie gik ma Jehova  kende e monego otim. (Joh. 12:49) Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu?

15-16. Ere kaka wanyalo tiyo gi puonj ma ni e 1 Jo-Korintho 4:6?

¹⁵ Wanyalo luwo ranyisi mar Yesu kuom tiyo gi puonj ma yudore e 1 Jo-Korintho 4:6. Ndikono wacho kama: “Kik ukadh weche mosendik.” Kuom mano, sama ng’ato okwayowa ni wang’adne rieko e wach moro, ok onego wachune luwo yo moro kata nyise gimoro amora mokwongo biro e pachwa. Kar mano, onego wakonye ka watiyo gi Muma kata bugewa ma lero Muma. Ka watimo kamano, wanyiso ni wang’eyo tong’ marwa kendo wadwaro ni chike mag Jehova e mota joge.​—Fwe. 15:3, 4.

¹⁶ E wi miyo Jehova duong’, nitie gik mamoko ma miyo watemoga mondo wang’e tong’ marwa. Koro, wadwaro neno kaka bolruok kod ng’eyo tong’ marwa nyalo kelonwa mor kendo miyo wabed gi winjruok maber gi osiepewa.

17. Ang’o momiyo joma obolore kendo mong’eyo tong’ margi gin joma mor?

¹⁷ Sama wabolore kendo wang’eyo tong’ marwa, wabiro bedo joma mor. Ang’o momiyo wawacho kamano? Ka wang’eyo tong’ marwa, wabiro goyo erokamano kuom kony moro amora ma jomoko omiyowa. Kuom ranyisi, par ane kinde moro ka ne Yesu ochango ji apar ma jodhoho. Ng’ato achiel kuomgi e ma noduogo mogoyo ne Yesu erokamano kuom change e tuo ma ne osetamo wang’eno. Ng’atno nobolore moduoko ne Jehova erokamano kuom change, kendo nopako Nyasaye nikech wachno.​—Luka 17:11-19.

18. Ere kaka bolruok kod ng’eyo tong’ marwa biro konyowa bedo gi winjruok maber gi jomamoko? (Jo-Rumi 12:10)

 ¹⁸ Joma obolore kendo mong’eyo tong’ margi kinde mang’eny niga gi winjruok maber gi jomamoko, kendo gin-ga gi osiepe mosiko. Nikech ang’o? Nikech ging’eyo ni jowetegi nigi kido mabeyo, kendo gigenogi. Joma obolore kendo mong’eyo tong’ margi, bedoga ma mor sama jowetegi timo migepe momigi e yo maber, kendo gipwoyogiga gadier.​—Som Jo-Rumi 12:10.

19. Ang’o momiyo ok onego wabed jong’ayi?

¹⁹ Jong’ayi to ok ohero pwoyo jomamoko. Kar mano, gidwaro ni gin e ma ji opakgi. Gihero pimore gi jomoko kendo piem kodgi. Kar tiego jomamoko kendo pogonegi migepe, yot mondo giwach ni, “Kidwaro ni gimoro otimre e yo maber,” tiende ni e yo ma moro jong’ayigo, “to nyaka itime mana iwuon.” Kinde mang’eny, jang’ayi ohero hedhore kendo iye lit. (Gal. 5:26) Joma kamago ok bed gi osiepe ma siko. Ka po ni wafwenyo ni ng’ayi ochako twi e chunywa, onego walam Jehova gi kinda mondo okonywa ‘wami pachwa obed manyien’ ka pok kido marachno ogurore matek e chunywa.​—Rumi 12:2.

20. Ang’o momiyo onego wabolre kendo wang’e tong’ marwa?

²⁰ To mano kaka wamor gi ranyisi ma Jehova oseketonwa! Obolore e yo monenogo jotichne, kendo dwaher luwo ranyisi mare. E wi mano, dwaher luwo ranyisi mar jotich Jehova machon ma nong’eyo tong’ margi sama ne giwuotho gi Jehova. Kinde duto, wamiuru Jehova duong’ kod pak mowinjore yudo. (Fwe. 4:11) Ka watimo kamano, wan bende wabiro wuotho gi Wuonwa ma ni e polo mohero joma obolore kendo mong’eyo tong’ margi.