Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Nkhani Yakupfunza 32

Khalani Wakubzicepesa na Wakuzindikira Malire Pakufamba na Mulungu

Khalani Wakubzicepesa na Wakuzindikira Malire Pakufamba na Mulungu

‘Umbafambe mwakubzicepesa na Mulungu wako!’​—MIKEYA 6:8.

NYIMBO 31 Kufamba na Mulungu!

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi Davide adalewa ciyani pakulewa bza kubzicepesa kwa Yahova?

KODI tingalewe kuti Yahova ngwakubzicepesa? Inde. Onani bzomwe Davide adalewa, iye adati: ‘Imwepo mumbandipasa mkhotco wanu wacipulumuso, ndipo kubzicepesa kwanu kumbandicitisa kukhala munthu wakufunika kwene-kwene.’ (2 Samuweri 22:36; Psalymo 18:35) Pomwe Davide adalewa mafalaya, pinango iye akhakumbukira bza nthawe yomwe mpolofeta Samuyeri adayenda kumui kwa pai wace kuti akadzoze mambo mupsa wa Jirayeri. Davide akhali wakumalizira pa abale wace 8, koma napo bzikhali tenepo, Yahova adamusankhula kuti apite m’mbuto mwa mambo Sauli.​—1 Samuweri 16:1, 10-13.

2. Kodi mu nkhani ino tin’pfunza ciyani?

2 Davide akhana makumbukidwe mabodzi-bodzi na munthu omwe adanemba Psalymo 113 pakulewa bza Yahova, omwe adati: ‘Iye ambabuluka m’nyantsi kuti awone kudzulu na dziko la pantsi, ambadzusa wakubzicepesa ku pfumbi. Ambakwiza munthu wakusauka mwa kumucosa pa dotha.’ (Psalymo 113:6-8) Mu nkhani ino tin’pfunza bzinthu bzinango bzomwe bzimbalatiza kuti Yahova ngwakubzicepesa, ndipo tiniwona bzomwe tingapfunze na ciratizo cace. Ndipo tin’pfunzambo bza nkhani imweyi yakubzicepesa na ciratizo ca mambo Sauli, mpolofeta Danyeri na Jezu.

KODI TINGAPFUNZE CIYANI NA CIRATIZO CA YAHOVA?

3. Kodi Yahova ambatiwona tani, ndipo tikutsimikiza tani bzimwebzi?

3 Tingapfunze bzizinji mwakuwona momwe Yahova ambacitira bzinthu na atumiki wace wakuperewera. Yahova ambatibvuma lini kokha ninga atumiki wace, koma ambatiwona kuti ndife axamwali wace. (Psalymo 25:14) Kuti tikhale naye pa uxamwali, Yahova adatumiza mwana wace kuti adzatifere kuti pikado zathu zilekereredwe. Bzimwebzi bzikulatiza kuti Yahova ana ntsisi na wanthu. Ndipo bzimwebzi bzikulatizambo kuti iye ni Mulungu wakubzicepesa.

4. Kodi Yahova adatipasa ciyani, ndipo n’thangwe ranyi?

4 Onani ciratizo cakuti Yahova ngwakubzicepesa. Pakuti ndiye omwe adakonza bzinthu bzentse, iye ni omwe ana ugo bwakusankhula bzomwe wanthufe timbacite ntsiku zentse. Koma iye alibe kucita bzimwebzi. Yahova adatilenga m’cifaniziro cace ndipo adatipasa ufulu bwakusakhula, napo acidziwa kuti ndife wana, ndipo ndife wakutepa pa kundendemezera na iye. Ndipo iye ambatingingimiza lini kuti timutumikire, koma mwa lufoyi ambafuna kuti tikumbukire ubwino bwa kumubvera. (Bzakutonga 10:12; Zaiya 48:17, 18) Mpsabwino kwene-kwene kutumikira Mulungu wakubzicepesa!

Jezu ali kudzulu. Iye ali pabodzi na anzace omwe an’dzatonga naye pabodzi. Ndipo iwo akunyang’anisa thimu likulu la wanjo. Wanjo winango akuyenda pa dziko la pantsi kuti akakwanirise udindo bwawo. (Onani ndime 5)

5. Kodi n’ciyani comwe Yahova ambacita kuti atipfunzise kukhala wakubzicepesa? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba lakuyamba.)

5 Bzinthu bzomwe Yahova ambacitira wanthufe bzikutipfunzisa kuti ifepano tin’funikambo kukhala wakubzicepesa. Mu cirengedwe centse mulibe munthu omwe ana nzeru kuposa Yahova. Napo bziri tenepo, iye ambabvuma nzeru za winango. Mwa ciratizo, iye adabvuma kuti mwana wace amuthandize kulenga bzinthu bzentse. (Mimwani 8:27-30; Wakoloso 1:15, 16) Ndipo napo kuti Yahova ni Wamphanvu-zentse, iye ambapasambo wanthu winango mabasa. Iye adaikha Jezu kukhala mambo wa Umambo bwace ndipo adapasa udindo wanthu wakukwana 144.000 omwe an’dzatonga pabodzi na Jezu kudzulu. (Luka 12:32) N’cadidi kuti Yahova adapfunzisa Jezu kuti akhale mambo na mkulu wa antsembe. (Wahebereu 5:8, 9) Ndipo iye adapfunzisambo wale omwe an’dzatonga pabodzi na Jezu. Koma Yahova ambawafambira lini mbuyo kuti awone penu iwo akukwanisa kucita basalo ayai nee. Iye ambakhulupira kuti iwo an’kwanisa kucita bzomwe iye akufuna.​—Cibvumbulutso 5:10..

Tikambapfunzisa winango na kumbawapasa mabasa timbakhala tikutewezera Yahova (Onani ndime 6-7) *

6-7. Kodi Yahova akutipasa ciratizo ciponi pa nkhani yakupasa basa winango?

6 Penu Yahova​—omwe angafunikire lini kuthandizidwa na munthu​—ambapasa wanthu winango mabasa, tani pakulewa bza ifepano? Tin’funikambo kumbamutewezera. Kodi imwepo ndimwe msolo wa banja ayai ndimwe mkulu wa gwere? Penu munti inde, tewezerani Yahova: Pasani basa winango ndipo lekani kuwafambira m’mbuyo kuti muwone penu iwo akuphata bwino basalo ayai nee. Mukatewezera Yahova, mun’dzakondwa lini kokha pakuwona kuti basalo likufamba bwino, koma mun’dzakhala mukuwapfunzisa na kuwathandiza kuwona basalo kukhala lakufunika. (Zaiya 41:10) Kodi n’ciyani cinango comwe wale omwe ana udindo angapfunze na Yahova?

7 Bibliya limbalatiza kuti Yahova ambakomedwa akambawona wanjo akulewa nzeru zawo pa nkhani inango. (1 Wamambo 22:19-22) Abereki, mungatewezere tani ciratizo ca Yahova? Mungacite bzimwebzi mwakumbapasa mpata wana wanu kuti afotokozembo nzeru zawo pa nkhani inango. Ndipo penu bzomwe alewabzo bziri bwino, citani bzimwebzo.

8. Kodi Yahova adalatiza tani kupirira kuna Abalahamu na Sara?

8 Yahova ambalatizambo kuti ngwakubzicepesa mwakucita bzinthu mwakupirira. Mwa ciratizo, iye ambalatiza kupirira pomwe atumiki wace akufotokoza makumbukidwe yawo pa bzomwe iye akufuna kucita. Abalahamu akhalibe kubvesesa thangwe race Yahova akhafuna kupfudza mizinda ya Sodoma na Gomora, ndipo iye adafotokozera Yahova makumbukidwe yaceyo. Tenepo Yahovayo adamutetekera. (Ciyambo 18:22-33) Sara adaseka pomwe Yahova adalewa kuti iye angadakhala na pathupi napo kuti akhadakalamba kale, koma Yahova alibe kukalipa ne kusunama. (Ciyambo 18:10-14) M’mbuto mwace, Yahova adamudekera mtima.

9. Kodi azipai na akulu wa gwere angatewezere tani ciratizo ca Yahova?

9 Kodi imwepo ndimwe pai ayai mkulu wa gwere? Kodi mungatewezere tani Yahova? Kumbukirani bzomwe imwepo mungacite penu mwana wanu ayai m’bale m’gwere alewa makumbukidwe yace pa bzinthu bzomwe imwepo mwacita. Kodi mungawatsimule, ayai mun’dzayeza kubvesesa makumbukidwe yawo? Wale omwe ana udindo akakhala wakubzicepesa ninga Yahova, mabanja pabodzi na magwere yan’dzagumana phindu. Mpaka pano tawona momwe tingatewezerere kubzicepesa kwa Yahova. Tsapano tiniwona momwe tingakhalire wakubzicepesa mwa kupfunza bziratizo bza m’Bibliya.

KODI TINGAPFUNZE CIYANI NA CIRATIZO CA WINANGO?

10. Kodi Yahova ambaphatisa tani basa bziratizo bza m’Bibliya kuti atipfunzise?

10 Yahova ‘Mpfunzisi [wathu] Mkululetu’ adatiikhira bziratizo m’Bibliya kuti bzimbatipfunzise. (Zaiya 30:20, 21) Mu Bibliyamo, timbagumana nkhani za wanthu omwe adalatiza makhalidwe yomwe Yahova ambakomedwa nayo, ninga kubzicepesa. Koma timbagumanambo bziratizo bza wanthu winango omwe alibe kulatiza khalidwe limweri, ndipo timbawonambo bzakutewera bzace. Tikambapambula nthawe yakukumbukira nkhani zimwezi, timbapfunza bzinthu bzizinji.​—Psalymo 37:37; 1 Wakolinto 10:11.

11. Kodi tikupfunza ciyani na ciratizo cakuipa ca Sauli?

11 Kumbukirani bzomwe mambo Sauli adacita. Pakuyamba iye akhali tswaka lakubzicepesa. Iye akhazindikira kuti pakhana bzinthu bzinango bzomwe akhakwanisa lini kucita, ndipopa iye adazeza kutambira udindo. (1 Samuweri 9:21; 10:20-22) Tsono na kupita kwa nthawe iye adadzakhala wakubzikuza. Iye adalatiza khalidwe limweri pomwe adakhala mambo. Ntsiku inango Sauli alibe kukwanisa kupirira ndipo alibe kudikhirira mpolofeta Samuweri. M’mbuto mwakukhala wakubzicepesa acikhulupira kuti Yahova an’thandiza atumiki wace, Sauli adacita bzinthu bzomwe akhafunika lini kucita, iye adapereka ntsembe kwa Yahova. Kodi bzakutewera bzace bzidakhala bziponi? Sauli adaluza uxamwali bomwe akhanabo na Yahova ndipo Yahovayo adalamba kuti iye apitirize kukhala mambo. (1 Samuweri 13:8-14) Mwakusaya kupenukira, tin’funika kupfunza na ciratizo cimweci ticileka kucita bzinthu na mtima wakubzikuza ninga Sauli.

12. Kodi Danyeri adalatiza tani kuti akhali munthu wakubzicepesa?

12 Mwakusiyana na mambo Sauli, tsapano mbatiwoneni ciratizo cabwino ca mpolofeta Danyeri. Kwa moyo wace wentse Danyeri akhali mtumiki wakubzicepesa wa Mulungu, ndipo nthawe zentse akhakumbira Yahova kuti amupase nzeru. Pomwe adaphatisidwa basa na Yahova pa kuthumbudzula matulo ya Nabukadinazori, Danyeri alibe kufuna kutumbizidwa. M’mbuto mwace iye adatumbizisa Yahova. (Danyeri 2:26-28) Kodi tikupfunza ciyani na nkhaniyi? Tikatendedwa thangwe rakuti tafotokoza bwino nkhani ayai thangwe rakuti tapalizira bwino, tin’funika kutumbizisa Yahova. Tin’funika kubzicepesa ticizindikira kuti mwa ife tekha tingadakwanisa lini kucita cinthu bzingadakhala kuti Yahova alibe kutithandiza. (Wafiripo 4:13) Tikambacita bzimwebzi timbakhala tikutewezera sikuti Danyeri yekha, koma timbakhala tikutewezerambo Jezu. Thangwe ranyi tikulewa bzimwebzi?

13. Mwakubverana na Juwau 5:19, 30 kodi tapfunza ciyani pakulewa bza Jezu?

13 Napo kuti Jezu akhali mwana wakulungamiratu wa Mulungu, iye adalatiza kuti akhathemba Yahova. (Werengani Juwau 5:19, 30. *) Iye alibe kuyeza kupsokonyola utongi bwa Baba wace. Pa Wafiripo 2:6 pambalewa kuti Jezu ‘alibe kukumbukira kupamba bzimwebzo kuti akhale wakundendemerana na Mulunguyo.’ Ninga mwana wakubvera, Jezu akhadziwa kuti anamalire ndipo akhalemekeza udindo bwa Baba wace.

Jezu akhadziwa ndipo akhapitirira lini malire ya udindo bwace 14)

14. Kodi n’ciyani comwe Jezu adacita pomwe adakumbiridwa kuti acite cinthu pomwe bukhali lini udindo bwace?

14 Kumbukirani bzomwe Jezu adacita pomwe anyakupfunza wace Tiyago na Juwau na mai wawo adamukumbira cinthu pomwe bukhali lini udindo bwace kupereka. Mwakusaya kukumbuka kawiri, Jezu adawalatiza kuti bukhali udindo bwa Baba wace kulata omwe an’dzakhala ku boko la madidi na boko lamadzere mu Umambo bwace. (Mateu 20:20-23) Jezu adalatiza kuti akhalemekeza malire yace. Iye akhali munthu wakubzicepesa. Ndipo alibe kucita bzinthu mwa kupitirira malire yomwe Yahova adamupasa. (Juwau 12:49) Kodi tingatewezere tani ciratizo cabwino ca Jezu?

Kodi tingatewezere tani kubzicepesa kwa Jezu?(Onani ndime 15-16) *

15-16. Kodi tingaphatise tani basa malango yomwe yali pa 1 Wakolinto 4:6?

15 Ifepano tingatewezere kubzicepesa kwa Jezu mwakubvera malango ya pa 1 Wakolinto 4:6, yomwe yambati: ‘Lekani kupitirira malire pa bzinthu bzakunembedwa.’ Tenepo munthu akatikumbira kuti timupase malango, tin’funika lini kuthamangira kumuuza bza mu msolo mwathu ayai bzomwe tikukumbuka. M’mbuto mwakucita bzimwebzi, bziri bwino kuti timupase malango munthuyo mwakuphatisa basa Bibliya na bzomwe mabukhu yathu yambalewa. Mwa njira imweyi timbalatiza kuti timbazindikira malire yathu. Kubzicepesa kumbaticitisa kutsimikiza kuti ‘bzakutonga bzakulungama’ bza Wamphanvu-zentse mpsabwino kwene-kwene kuposa malango yali-yentse yomwe tingapase munthu.​—Cibvumbulutso 15:3, 4.

16 Tikakhala wanthu wakuzindikira malire, timbakhala tikulemekeza Yahova. Koma pana mathangwe yanango yomwe yambaticitisa kulatiza khalidwe limweri. Tsapano mbatiwoneni momwe kubzicepesa na kuzindikira malire kungatithandizire kukhala wakukondwa na kukhalambo pa mbverano wabwino na anzathu.

KODI NDIPONI PHINDU LAKUKHALA WAKUBZICEPESA NA WAKUZINDIKIRA MALIRE?

17. Thangwe ranyi wanthu wakuzindikira malire na wakubzicepesa ambakhala wakukondwa?

17 Tikakhala wakubzicepesa na wakuzindikira malire, timbakondwa kwene-kwene. Thangwe ranyi? Thangwe rakuti tikadziwa malire yathu, timbatenda ndipo timbakhala wakukondwa thangwe ra thandizo liri-lentse lomwe wanthu winango angatipase. Mwa ciratizo, kodi mukukumbukira pomwe Jezu adapoza anyamapere khumi wale? Ni m’bodzi yekha omwe adabwerera kukatenda Jezu thangwe ra kumupoza matenda yakuipa yale. Iye angadakwanisa lini kubzipoza​—yekha mwakusaya kuthandizidwa na Jezu. Kubzicepesa na kuzindikira malire kwa munthu ule bzidamucitisa kutenda na kupasa mbiri Mulungu thangwe ra thandizo lomwe adapasidwa.​—Luka 17:11-19.

18. Kodi kubzicepesa na kuzindikira malire kungatithandize tani kukhala pa mbverano wabwino na anzathu? (Waroma 12:10)

18 Munthu wakubzicepesa na wakuzindikira malire ambakhala bwino na anzace ndipo ambakhala na axamwali wa pa mtima. Thangwe ranyi? Thangwe wanthu omwe ana makhalidwe yamweya bzimbawanesa lini kuzindikira makhalidwe yabwino ya anzawo na kuwakhulupira. Wanthu wakubzicepesa na wakuzindikira malire ambakhala wakukondwa akawona kuti moyo wa anzawo ukuwafambira bwino pa utumiki bomwe iwo akucita. Ndipo iwo ambazeza lini kutenda anzawo ayai kuwalemekeza.​—Werengani Waroma 12:10. *

19. Thangwe ranyi tin’funika kulimbana na mtima wakufuna kubzikuza?

19 Wanthu wakubzikuza mbakusiyana na wanthu wakubzicepesa. Wanthu wakubzikuza bzimbawanesa kutenda anzawo, koma ambandofuna kuti ambatendedwe ndiwo basi. Iwo ambakhala na msambo wakubzindendemezera na anzawo ndipo ambakulisa khalidwe la mpikisano. M’mbuto mwakupfunzisa anzawo na kuwapasambo basa, makumbukidwe yawo yambandokhala yakuti: “Penu un’funa​—kuti bzinthu bzifambe bwino​—cita wekha.” Nkhani njakuti, kuti iwo awone kuti cinthu cafamba bwino, bzentse bzin’funika kucitika ninga momwe iwo akufunira. Kuthimizira bzimwebzi, wanthu wakubzikuza kawiri-kawiri ambakhala wanthu wakubziwonesa na wanjiru. (Wagalata 5:26) Ndipo uxamwali bomwe anabo na anzawo bumbakhalisa lini. Tikazindikira kuti tina ka msambo kakufuna kubwiwonesa, tin’funika kukumbira Yahova kuti atithandize ‘kucinja makumbukidwe yathu.’ Tenepo ka mtima kakufuna kubzikuza kan’dzawoneka lini mu mtima mwathu.​—Waroma 12:2.

20. Thangwe ranyi tin’funika kukhala wanthu wakubzicepesa na wakuzindikira malire?

20 Timbatenda kwene-kwene thangwe ra ciratizo comwe Yahova ambatipasa! Timbawona kubzicepesa kwa Yahova kucokera pa bzomwe iye ambacita na atumiki wace, ndipo ifepano tin’funikambo kumutewezera. Ndipo kuthimizira bzimwebzi tin’funikambo kutewezera bziratizo bza m’Bibliya bza wanthu omwe adalatiza khalidwe la kuzindikira malire pakufamba na Yahova. Tikacita bzimwebzi, tin’dzalemekeza Yahova na kumupasa mbiri yomwe iye an’themera. (Cibvumbulutso 4:11) Ndipo tin’dzafamba na Baba wanthu wakudzulu omwe ambafuna wanthu wakubzicepesa na wakuzindikira malire.

NYIMBO 123 Kubvera Mwakukhulupirika Mitemo ya Gulu la Mulungu

^ ndi. 5 Munthu wakubzicepesa ambabvera ntsisi wanthu winango. Ndipopa tingalewe kuti Yahova ngwakubzicepesa. Mu nkhani ino, tin’pfunza bzizinji pakulewa bza kubzicepesa kwa Yahova. Ndipo tiniwonambo bzomwe tingapfunze na ciratizo ca mambo Sauli, mpolofeta Danyeri na Jezu.

^ ndi. 13 Juwau 5:19 Ndipo Jezu adawauza kuti: “Cadidi ndikukuuzani, Mwanayo angacite lini ciri-centse mwa kundokumbuka yekha, koma bzomwe iye wawona Baba wace akucita. Pakuti bzentse bzomwe Babayo ambacita, Mwana ambacitambo bzibodzi-bodzibzo. 30 Ningacite lini cinthu ciri-centse mwakufuna kwangu. Nimbayeruza mwakubverana na momwe nimbabvera, ndipo ciyeruzo cangu n’cakulungama, thangwe nimbatewera lini bzakufuna bzangu, koma kufuna kwa ule omwe adandituma.”

^ ndi. 18 Waroma 12:10 Pakufuna abale, khalani na lufoyi cairo pakati panu. Pakulatizana ulemu, khalani patsogolo.

^ ndi. 60 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Mkulu wa gwere apambula nthawe yace kuti apfunzise m’bale omwe ni tswaka momwe angasamalirire magawo ya gwere. Tsono mkuluyo ambafamba lini m’mbuyo mwa m’baleyo kuti awone momwe basalo likufambira, koma ambamupasa mpata wakuti m’baleyo akwanise kusamalira udindo bwacebo.

^ ndi. 64 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Mpfumakazi ikubvunza mkulu wa gwere penu mpsakuthemera kuyenda ku malowozi yomwe yankacitikira mu gereja. M’mbuto mwa kumuuza makumbukidwe yace, mkulu wa gwereyo akumufotokozera nfundo za m’Bibliya.