Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 33

Lusanguko Lumwesha Butemwe, Maana ne Butekanye bwa Lesa

Lusanguko Lumwesha Butemwe, Maana ne Butekanye bwa Lesa

“Kukekala lusanguko.”—BYU. 24:15.

LWIMBO 151 Uketa

BIJI MU UNO MUTWE *

1. Mambo ka Yehoba o alengejile bantu?

PA KIMYE kimo Yehoba wajingatu bunke. Pano bino, kechi waumvwanga mukose ne. Yehoba kechi ukebewa kwikala na muntu pa kuba’mba ekale na lusekelo ne. Nangwa byonkabyo, Lesa wakebele’mba kwikale bantu kabiji amba bekalenga na lusekelo. Na mambo a butemwe, Yehoba watendekele kulenga bantu.—Sala. 36:9; 1 Yoa. 4:19.

2. Yesu ne bamalaika baumvwine byepi Yehoba byo alengele bintu bikwabo?

2 Patanshitu Yehoba walengele Mwananji aye Yesu. Apa bino, kupichila mu Mwananji “bintu byonse byalengelwe” kubikapotu ne bamalaika. (Kolo. 1:16) Yesu waikalanga bingi na lusekelo pa kwingijila pamo na Shanji. (Maana 8:30) Kabiji bamalaika nabo bajinga na bishinka bibalengejile kwikala na lusekelo. Bamwenengako kimye Yehoba ne Sendwe wanji aye Yesu kyo balengelenga jiulu ne ntanda. Baubile byepi? “Babijikilenga saka batakaika,” kabiji kyamweka batwajijile kutakaika Yehoba pa bilengwa byo alengelenga kubikapotu ne bantu. (Yoba 38:7; Maana 8:31, tubyambo twa munshi.) Bino bilengwa byonse bimwesha butemwe ne maana a Yehoba.—Sala. 104:24; Loma 1:20.

3. Kwesakana na byaamba 1 Kolinda 15:21, 22, kitapisho kya bukuzhi kya kwa Yesu kikaleta ñanyi mapesho?

3 Yehoba wakebelenga’mba bantu bakekalenga myaka ne myaka pano pa ntanda yo alengele. Pano bino, Adama ne Evwa byo basatukijile Shabo wa butemwe, bundengamambo ne lufu byakumbene pano pa ntanda ponse. (Loma 5: 12) Yehoba waubilepo byepi? Ponkapotu waambile byo akapokolola bantu. (Nte. 3:15) Yehoba waambile’mba ukapana Mwananji kwikala bukuzhi bwa kukuula baana ba kwa Adama ne Evwa ku bundengamambo ne lufu. Kabiji ukapana bumi bwa myaka ne myaka ku bantu bafuukulapo kumwingijila.—Yoa. 3:16; Loma 6: 23; tangai 1 Kolinda 15:21, 22.

4. Ñanyi mepuzho o tusakukumbula mu uno mutwe?

4 Mulaye wa Lesa wa kusangula bafwa witulengela kwikala na mepuzho avula bingi. Nabiji a kuba’mba, lusanguko lukekala byepi? Nanchi tukayuka batemwe betu inge basanguka nyi? Lusanguko luketuletela byepi lusekelo? Kabiji kulanguluka-languluka pa lusanguko kwakonsha kwitufunjishapo ka pa butemwe, maana ne butekanye bwa Yehoba? Twayai twisambe pa ano mepuzho.

LUSANGUKO LUKEKALA BYEPI?

5. Mambo ka o twafwainwa kuketekela’mba bantu bonse kechi bakasangulwa pa kimye kimo ne?

5 Kimye Yehoba kyo akengijisha Mwananji kusangula bantu bavula, twakonsha kuketekela kuba’mba kechi bakasangulwa pa kimye kimo ne. Mambo ka? Mambo inge bantu bakasanguke pa kimye kimo, pano pa ntanda pakonsha kwikala bivulañanya. Yehoba kechi uba bintu na bimvulañanya ne. Wayuka’mba bintu byafwainwa kubiwa mu ndonda pa kuba’mba bantu bakekalenga mu mutende. (1 Ko. 14:33) Yehoba Lesa watekenye ne kwingijisha maana pa kulenga ntanda mu jishinda ja kuba’mba bantu bakekalengamo. Yesu naye ukatekanya ne kwingijisha maana mu Bukalama bwa Myaka 1000 kimye kyo akakwashanga boba bakapuluka pa Amagedonyi byo bakashimikanga mazubo, kunengezha kajo, bivwalo ne bintutu bikwabo bikakebewanga ku bantu bakasangulwa.

Aba bakapuluka pa Amagedonyi bakafunjisha boba bakasangulwa pa Bufumu bwa Lesa ne mikambizho ya Yehoba (Monai jifuka 6) *

6. Kwesakana na byaamba Byubilo 24:15, bañanyi Yehoba bo akasangula?

6 Jishinda jimo jakilamo kunema, aba bakapuluka pa Amagedonyi jo bakakwashishamo boba bakasangulwa, ke kwibafunjisha pa Bufumu bwa Lesa ne mikambizho ya Yehoba. Mambo ka? Mambo bavula bakasangulwa baji pa jibumba ja bantu Baibolo jo atela’mba “babula koloka.” (Tangai Byubilo 24:15.) Bakakebewanga kupimpula byubilo byabo pa kuba’mba bakamwenemo mu bukuzhi bwapaine Kilishitu. Akilangulukai pa bikekala mwingilo wa kufunjisha bukine pe Lesa ku biumbi bya bantu bakasangulwa babula kuyuka Yehoba. Nanchi bantu bonse pa muntu pa muntu bakebapa mikambizho ya kulondela byonka byo kiji luno pa kufunjisha bantu Baibolo nyi? Nanchi bano bantu bakapwilanga mu bipwilo ne kwibafunjisha bya kufunjisha bakwabo bakasungulwa nyi? Twafwainwa kupembelela ne kumona byo kikekala. Pano bino, kyo twayukako ke kya kuba’mba ku mpelo ya Bukalama bwa Kilishitu bwa Myaka 1000, “pano pa ntanda pakakumbana maana a kuyuka Yehoba.” (Isa. 11:9) Tukekala na mingilo yavula bingi iketuletelanga lusekelo pa yoya myaka 1000.

7. Mambo ka bantu ba Lesa o bakekela na kifyele pa kufunjisha boba bakasangulwa?

7 Mu kimye kya Bukalama bwa Kilishitu bwa Myaka 1000, bantu ba Yehoba bonse pano pa ntanda bakatwajijila kupimpula byubilo byabyo pa kuba’mba bakamusangajikenga. Onkao mambo, bonse bakeubilanga kifyele byo bakakwashanga boba bakasangulwa kuleka miteeto yatama ne kulondela mizhilo ya Yehoba. (1 Pe. 3:8) Kwa kubula nangwa kuzhinauka ne, aba bakasangulwa bakamona kuba’mba bantu ba Yehoba bepelula kabiji batwajijila kupimpula byubilo byabo pa kuba’mba basangajikenga muchima wa Yehoba. Kino kikebalengela nabo kukeba kukwatankena nabo pamo mu kupopwela Yehoba.—Fili. 2:12.

ABYA TUKEBAYUKA BANTU BAKASANGULWA NYI?

8. Mambo ka o twakonsha kwambila’mba tukayuka balongo ne batemwe betu bakasangulwa?

8 Kuji bishinka byavula byakonsha kwitulengela kushiinwa’mba tukayukanga bantu bakasangulwa. Na mambo a jishinda Yehoba jo asangwijilemo bantu kala, twakonsha kuketekela’mba ukalenga jibiji bantu pa kuba’mba bakamwekenga, kwamba ne kulanguluka byonka byo bajinga saka bakyangye kufwa. Vulukai kuba’mba Yesu waesakenye lufu ku kulaala tulo ne lusanguko ku kubuuka mu tulo. (Mat. 9:18, 24; Yoa. 11:11-13) Inge muntu wabuuka mu tulo, jiwi janji ne mwekelo ikalatu byonka byo ajinga saka akyangye kulaala, kabiji uvuluka bintu byo aubilenga saka akyangye kulaala. Langulukai pa kyamwekele kimye kyafwile Lazalasa. Papichile moba ana kufuma po afwijile, kabiji mubiji wanji watendekele kubola. Bino Yesu byo amusangwile, banyenga yanji bafikenejiletu kumuyuka’mba ye iye, kabiji Lazalasa naye wibavulukile.—Yoa. 11:38-44; 12:1, 2.

9. Mambo ka bantu bakasangulwa o bakabujila kusangulwa na mibiji ya lumbuluka?

9 Yehoba walaya kuba’mba mu Paladisa kafwako nangwa umo ukamba’mba: “Nakolwa.” (Isa. 33:24; Loma 6:7) Onkao mambo, aba bakasangulwa kechi bakakolwanga ne. Nangwa byonkabyo, kechi bakafikenatu kwikala balumbuluka ne. Mambo inge baikala balumbuluka, balongo babo ne balunda nabo kechi bakebayuka ne. Kyamweka bantu bakayanga na kupimpulwa pachepache kufikatu ne byo bakekala balumbuluka mu Bukalama bwa Kilishitu bwa Myaka 1000. Ku mpelo ya myaka 1000 Yesu po po akabwezha Bufumu kwi Shanji. Pa kikye kimye ko kuba’mba Bufumu bwaingila mwingilo wabo yense, kubikapo ne kukwasha bantu kwikala balumbuluka.—1 Ko. 15:24-28; Lum. 20:1-3.

LUSANGUKO LUKETULETELA BYEPI LUSEKELO?

10. Lusanguko lukemulengela kuba byepi?

10 Fwanyikizhai byo kikekala pa kwiimuna na batemwe benu bakasangulwa. Nanchi lusekelo lo mukekala nalo lukemulengela kujila nyi, inyi kuseka? Nanchi mukekala na lusekelo kya kuba mukemba nyimbo yo kutota Yehoba nyi? Twakonsha kushiinwa kuba’mba butemwe bo twatemwa Shetu wa mwiulu ne Mwananji bukabaya bingi na mambo a kusangula batemwe betu.

11. Kwesakana na byambo byaambile Yesu byanembwa pa Yoano 5:28, 29, ki ka kikamwekela boba bakakookelanga mizhilo yaoloka ya Lesa?

11 Fwanyikizhai lusekelo lukekala na boba bakasangulwa byo bakavuula bumuntu bwa kala ne kutendeka kulondela mizhilo ya Lesa yaoloka. Aba bakavuula bumuntu bwa kala bakebaswisha kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. Pakuba aba bakasatukila Lesa kechi bakebaswisha kuvulañanya mutende ukekala mu Paladisa ne.—Isa. 65:20; tangai Yoano 5:28, 29.

12. Yehoba ukapesha byepi bantu bakekalanga pa ntanda?

12 Mu Bufumu bwa Lesa, bantu ba Lesa bonse bakemwena bukishinka bwa byambo biji pa Byambo bya Maana 10:22 bya kuba’mba: “Mapesho a Yehoba o alengela muntu kunonka, kabiji kechi wiapaina pamo na misongo ne.” Na bukwasho bwa mupashi wa Yehoba, bantu ba Lesa bakanonka ku mupashi, ko kuba’mba bakekalatu byonka biji Kilishitu ne kwikala balumbuluka. (Yoa. 13:15-17; Efi. 4:23, 24) Pa juba pa juba, mibiji yabo ikawamanga ne kwikala na butuntulu bwawama kabiji bakekala bantu bawama. Byo kikawamapo! (Yoba 33:25) Pano kulanguluka pa lusanguko kwakonsha kwimukwasha byepi ano moba?

YUKAI BIJI BUTEMWE BWA YEHOBA

13. Kwesakana na byaamba Salamo 139:1-4, lusanguko lukamwesha byepi amba Yehoba wituyuka bulongo?

13 Byonkatu byo twisambapo kala, bantu bo bakasangula kwi Yehoba bakekala na milanguluko ne byubilo byonka byo bajinga nabyo saka bakyangye kufwa. Langulukai pa kino byo kilumbulula. Yehoba wimutemwa bingi kya kuba umona ne kuvuluka byonse byo mulanguluka, byo mumvwa ku muchima, byo mwamba, ne byo muba. Onkao mambo, inge wimusangula, ukemubwezhezha milanguluko, miteeto, ne byubilo byonka byo mwajinga nabyo saka mukyangye kufwa. Mfumu Davida wayukile kuba’mba Yehoba wituyuka bingi bulongo atweba bonse pa muntu pa muntu. (Tangai Salamo 139:1-4.) Mumvwa byepi inge mwalanguluka pa kishinka kya kuba’mba Yehoba wituyuka bulongo?

14. Twafwainwa kumvwa byepi inge twalanguluka pa kishinka kya kuba’mba Yehoba wituyuka bulongo?

14 Umvwe ke tuvuluke kuba’mba Yehoba wituyuka bulongo, kechi tukakamwanga ne. Mambo ka? Yukai kuba’mba Yehoba wituta bingi muchima. Witumona atweba bonse pa muntu pa muntu amba twanema bingi. Uvuluka bintu byonse byo twapitamo bitulengela kwikala byo tuji. Kino kitutekenesha bingi. Kange tumonenga nobe tujitu bunke ne. Kimye kyonse, pa juba pa juba, Yehoba wikala ne atweba ne kumona mashinda a kwitukwashishamo.—2 Moba 16:9.

YUKAI MAANA A YEHOBA

15. Lusanguko lumwesha byepi maana a Yehoba?

15 Moyo wa kuchina lufu ke kingijisho kyashinta bingi kingijisha Satana. Wingijisha kino kingijisho kukanjikizha bantu kufutukamo bakwabo nangwa kuba kintu kyo bayuka’mba kyatama. Pano bino, kwi atweba kino kingijisho kechi kiji na bulume ne. Twayuka’mba umvwe balwanyi betu betwipaya, Yehoba uketupa bumi jibiji. (Lum. 2:10) Twashiinwa kuba’mba kafwako kintu kyo baketuba kiketulengela kuleka kwingijila Yehoba ne. (Loma 8:35-39) Yehoba wamwesha maana anji akila kupichila mu kwitupa luketekelo lwa lusanguko. Na mambo a luno luketekelo, kechi tumvwa moyo inge bantu ba kwa Satana baamba’mba basakwitwipaya inge twabula kuba byo bakeba’mba tube ne. Kabiji lwitulengela kuchinchika ne kutwajijila kwikala ba kishinka kwi Yehoba.

Nanchi bintu byo tufuukulapo bimwesha’mba twaketekela mulaye wa Yehoba wa kuba’mba uketukwasha kumona bikebewa mu bwikalo nyi? (Monai jifuka 16) *

16. Ñanyi mepuzho o mwafwainwa kwiipuzha anwe bene, kabiji mikumbu yakonsha kwimukwasha byepi kuyuka inge mwaketekela mwi Yehoba nangwa ne?

16 Inge balwanyi ba Yehoba baamba’mba basakwimwipaya, nanchi mukaketekela Yehoba kuba’mba ukemusangula nyi? Mwakonsha kuyuka byepi amba mwaketekela mwi Yehoba? Jishinda jimo ke kwiipuzha anwe bene amba, ‘Nanchi bintu byo mfuukulapo pa juba pa juba bimwesha’mba naketekela mwi Yehoba nyi?’ (Luka 16:10) Bwipuzho bukwabo bwakonsha kwikala bwa kuba’mba, ‘Nanchi bwikalo bwami bumwesha’mba naketekela mulaye wa Yehoba wa kuba’mba ukankwasha kumona bikebewa mu bwikalo inge natwajijila na kukeba Bufumu patanshi nyi?’ (Mat. 6:31-33) Inge mwakumbula ee, ko kuba’mba mwaketekela mwi Yehoba, kabiji mwinengezha kushinda meseko o mukapitamo kulutwe.—Maana 3:5, 6.

YUKAI BUTEKANYE BWA YEHOBA

17. (a) Lusanguko lumwesha byepi butekanye bwa Yehoba? (b) Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa butekanye bwa Yehoba?

17 Yehoba watongwela jimo juba ne kimye kyo akonawinamo ino ntanda yatama. (Mat. 24:36) Kechi ukalukusha muchima ne kuleta mpelo juba jo atongola saka jikyangye kufika ne. Ukebesha kusangula bafwa, pano bino, watekanya. (Yoba 14:14, 15) Ubena kupembelela kimye kyafwainwa kya kwibasangwilamo. (Yoa. 5:28) Tuji na bishinka byavula byafwainwa kwitulengela kusanchila Yehoba pa butekanye bwanji. Akilangulukai pa kino: Na mambo a kuba’mba Yehoba watekanya, bantu bavula, kubikapotu ne atweba, witupele kimye kya kuba’mba ‘tulapile.’ (2 Pe. 3:9) Yehoba ukeba bantu bavula kulapila ne kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. Onkao mambo, twayai tumweshenga’mba tumusanchila pa butekanye bwanji. Twakonsha kumwesha byepi kino? Kupichila mu kwingila mwingilo wa kukeba boba baji “na michima ya bukishinka ya kukeba bumi bwa myaka ne myaka” ne kwibakwasha kutemwa Yehoba ne kumwingijila. (Byu. 13:48) Kino kyo kikalengela kuba’mba nabo bamwenemo byawama mu butekanye bwa Yehoba byonkatu byo tubena kumwenamo atweba.

18. Mambo ka o twafwainwa kutekenya bakwetu?

18 Yehoba ukapembelela saka atekanya kufikatu ne ku mpelo ya myaka 1000 pa kuba’mba tukekale balumbuluka. Yehoba ukatwajijila kwitulekelako mambo kufikatu ne kimye kyo tukekala balumbuluka. Onkao mambo, ne atweba twafwainwa kuta muchima pa byubilo byawama bya bakwetu ne kwibatekenya. Akilangulukai pa nyenga wajinga na mwatawanji waikalanga bingi na bijikila kya kuba walekele ne kupwila. Uno nyenga waambile’mba: “Kino kintu kyankatezhe bingi. Byonse byo twafuukwile kuba mu bwikalo bwa kisemi kyetu byayiletu mu lufuko.” Pano bino, uno muka kusongolwa watemenwe bingi bamwata wanji kabiji wibatekenyejile. Waketekejile mwi Yehoba kabiji kechi wabwelele panyuma ne. Byonka biji Yehoba, uno mwanamukazhi kechi watele muchima pa lukatazho ne, pakuba watele muchima pa byawama byaubanga bamwata wanji. Waambile’mba: “Bamwatawami baji na byubilo byawama, kabiji babena kwibikako kushinda bino bijikila.” Kyanema bingi kutekenya ba mu bisemi byetu nangwa ba mu kipwilo babena kwibikako kushinda makatazho.

19. Twafwainwa kutwajijila kuba ka?

19 Yesu ne bamalaika basangalele bingi kimye kyalengelwe ntanda. Bino fwanyikizhai byo bakasangalala pa kumona pa ntanda pakumbana bantu balumbuluka, batemwa Yehoba ne kumwingijila. Fwanyikizhai lusekelo lukekala na boba bakafuma pano pa ntanda kuya na kulama pamo ne Kilishitu mwiulu pa kumona bantu byo bakamwenangamo mu mingilo yabo. (Lum. 4:4, 9-11; 5:9, 10) Kabiji fwanyikizhai byo tukajila mipolo ya lusekelo kimye bikola, mabingo, ne lufu kyo bakebifumyapo myaka ne myaka. (Lum. 21:4) Byo tubena kupembelela kimye kikobiwa bino bintu, twajijilai kulondela Shenu wa butemwe, maana, kabiji watekanya. Inge mwauba bino, mukatwajijila kwikala na lusekelo nangwa kya kuba mubena kupita mu makatazho. (Yako. 1:2-4) Twafwainwa kusanchila Yehoba pa kwitulaya kuba’mba “kukekala lusanguko.”—Byu. 24:15.

LWIMBO 141 Bumi ke Kintu kya Kukumya

^ jifu. 5 Yehoba ke Shetu wa butemwe, maana, ne butekanye. Twakonsha kumona bino byubilo mu jishinda jo alengelamo bintu ne mu mulaye wanji wa kusangula bafwa. Uno mutwe wakumbula mepuzho o twakonsha kwikala nao pa lusanguko. Kabiji waamba pa lusanguko byo lwitufunjisha pa butemwe, maana ne butekanye bwa Yehoba.

^ jifu. 59 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Mwana mulume mwina America wafwile kala papita ne myaka yavula bingi wasangulwa mu Bukalama bwa Kilishitu bwa Myaka 1000. Mulongo mukwabo wapulukile pa Amagedonyi ubena kufunjisha uno mwanamulume wasangulwa bya kuba pa kuba’mba amwenemo mu bukuzhi bwapaine Kilishitu.

^ jifu. 61 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Mulongo wabuula mukulumpe wanji wa nkito kuba’mba kuji moba amo mu mulungu o afwainwa kubula kwingila maola avujisha. Walumbulula’mba pa oo moba wingila mingilo ya kupopwela Yehoba. Pa moba akwabo wakonsha kwingila maola avula.