Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

MUTWE WAKULILONGESA 36

Shina Hiwalilulieka Hanga Upwe Mukwa-Kutela Atu?

Shina Hiwalilulieka Hanga Upwe Mukwa-Kutela Atu?

“Kanda wivwa woma; chize ku haliapwila ndo ku miaka kumukatela atu.”—LUKA 5:10.

MWASO 73 Twehe Kama Hamu

CHIKUMA CHILEMU *

1. Mutambi uka Yesu atwile hanga asanyike akwa-kutela yishi awana, nawa kuchi ayo akumbulwile?

KAMBAJI Petulu, Andeleu, Tiangu ni Yoano kapwile ni mingoso ya kutela yishi. Achinyonga chize ayo akomokene hakwivwa Yesu kanaatambika ngwenyi: “Tweyenu nungukaule, mungunupwisa akwa kutela atu.” * Kuchi ayo akumbulwile? Mbimbiliya yinambe ngwo: “O hazehene yahichika manda jo, yamukaula.” (Mateu 4:18-22) Chiyulo chino akwachile cha kukaula Yesu, chalumwine mwono wo. Shimbu anunge ni kutela yishi, ayo te mapwa ‘akwa kutela atu.’ (Luka 5:10) Chipwe musono, Yesu kananungu ni kusanyika atu a mbunge yipema waze akuzanga umwenemwene. (Mateu 28:19, 20) Shina hiunatayiza mutambi wa Yesu wa kupwa mukwa-kutela atu?

2. Mumu liaka twatamba kulemesa chiyulo cha kupwa akwa-kutela atu, nawa yika muyitukwasa mba tukwate chiyulo chacho?

2 Kota waputukile kulu kulilongesa Mbimbiliya, nawa hiwalumuna yuma yinji ku mwono we. Haliapwila unazange kukwata chiyulo cha kupwa mukwa-kwambujola sango lipema. Nyi unalivu ngwe kuwahashile kutayiza mutambi wa Yesu, kanda uhonga. Yino yinasolola ngwo, wakulemesa chinji chiyulo cha kupwa kambaji wa Yesu. Kwamba pundu, Mbimbiliya yinambe ngwo, Petulu ni tumbaji akwo yahichika kawashi-washi manda jo. Alioze, Petulu ni ndumbwenyi, chitangu kanyongene mba yakwata chiyulo chacho. Ayo te hananyingika kulu Yesu ni kumutayiza ngwe Mesaya. (Yoa. 1:35-42) Kota ni yena hiunalilongesa yuma yinji hakutwala kuli Yehova ni Yesu, nawa unazange hanga ununge ni kukola ku ufulielo. Alioze ha kukwata chiyulo chino, watamba kwecha yuma yimwe ku mwono we. Yika yakwashile Petulu, Andeleu ni tumbaji akwo mba akwate chiyulo cha kupwa tumbaji twa Yesu?

3. Yika muyikukwasa mba ukolese zango lie lia kutayiza mutambi wa Yesu?

3 Chinyingi, hamu ni tachi jize asele, ye yakwashile tumbaji atangu a Yesu mba atayize mutambi wenyi. Yitanga yino, ye yaakwashile mba apwe akwa-kutela atu. Nawa muyihasa kukukwasa kupwa kambaji mupema wa Kristu. Mutwe uno, muusolola chize muhasa kupwa ni yitanga yacho.

KOLESA ZANGO LIE LIA KWAMBUJOLA

Petulu ni tumbaji akwo yapwa akwa-kutela atu. Mulimo uno ulemu unanungu ndo musono (Tala maparagrafu 4-5)

4. Yika yakwashile Petulu mba apwe mukwa-kutela atu?

4 Petulu kapwile ni kuta yishi hanga akwase usoko wenyi, alioze mulimo uno wapwile ulemu chinji kuli iye. Chinasoloka ngwe, Petulu te kakuzanga chinji kuta yishi. (Yoa. 21:3, 9-15) Nawa yalilongesa kuzanga mulimo wa kutela atu. Ni ukwaso wa Yehova, Petulu yalinga kanawa mulimo wacho.—Yili. 2:14, 41.

5. Kulita ni Luka 5:8-11, mumu liaka Petulu evwile woma, nawa yika muyitukwasa hanga tukumbe woma wacho?

5 Twakwambujola mumu twakuzanga Yehova; chino che chikuma chitangu chize twakulingila mulimo uno. Zango lietu hali Yehova, mulihasa kutukwasa kwambujola kuli akwetu chipwe mutulivwa ngwe kutwatelele kuchilinga. Muze Yesu asanyikine Petulu hanga apwe mukwa-kutela atu, yamwamba ngwenyi: “Kanda wivwa woma.” (Tanga Luka 5:8-11.) Petulu kakevwile woma wa yize te muyilingiwako nyi mapwa kambaji ka Yesu. Alioze, kakomokene hakumona yishi anji waze Yesu aakwashile kukwata. Nawa Petulu kalivwile ngwe katelele kukalakala ni Yesu. Chizechene ngwe Petulu, hanji ni yena muhasa kulipikala ha kunyingika mulimo uze muupwa nawo nyi muupwa kambaji wa Kristu. Nyi che wakwivwa, kolesa zango lie hali Yehova, Yesu ni hali enyembo je. Chino muchikukwasa hanga utayize mutambi wa Yesu wa kupwa mukwa-kutela atu.—Mateu 22:37, 39; Yoa. 14:15.

6. Yika nawa yakututwala kwambujola?

6 Tutalenu chikuma chikwo cha mumu liaka twakwambujola. Twakukaula shimbi ya Yesu yinambe ngwo: “Yeenu nukatayise tumbaji.” (Mateu 28:19, 20) Chikuma chikwo twakwambulwila chili ngwo, atu “kanalikatalisa nikulimbilambila,” kashika kanafupiwa kulilongesa umwenemwene hakutwala ku Wanangana wa Zambi. (Mateu 9:36) Yehova kanazange hanga atu eswe apwe ni chinyingi cha umwenemwene akalilamwine.—1 Timo. 2:4.

7. Kuchi A-Roma 10:13-15 unasolola ngwo mulimo wa kwambujola uli ulemu?

7 Nyi twanyonga chize mulimo uno wakukwasa kulamwina mwono wa atu, mutuhasa kusa tachi hanga tununge ni kwambujola. Akwa-kutela yishi, kakuta yishi hanga alie hanji alanjise. Alioze yetu twakutela atu hanga twakwase kulamwina mwono wo.—Tanga A-Roma 10:13-15; 1 Timo. 4:16.

NYINGIKA CHIZE WATAMBA KWAMBUJOLA

8-9. Yika akwa-kutela yishi akunyingika, nawa mumu liaka?

8 Ha mashimbu ja Yesu, A-Izalele waze apwile ni kuta yishi, chitangu te kakunyingika mutapu wa yishi waze matela. (Levi 11:9-12) Nawa te katamba kunyingika kuze mawana yishi jacho. Kanji-kanji, yishi kakuzanga kupwa kuze kuli meya apema ni kulia chinji. Akwa-kutela yishi kakusakula mashimbu waze mahasa kuwana yishi. Umwe mishionaliu wa ku tungu lia Pacífico kambile ngwenyi, akwa-kutela yishi kananyingika mashimbu waze mahasa kukwata yishi. Umwe ndumbu yamwita hanga aye chimuwika ni kuta yishi, mishionaliu yamulweza ngwenyi, “Mutukaliwana hamene chimene.” Ndumbu wacho yamukumbulula ngwenyi, “Kumana kuwanyingikine, yetu twakuya ni kuta yishi ha mashimbu waze tunanyingika ngwetu mutuhasa kwawana, hi ha mashimbu waze ko yetu tunazange.”

9 Yino ye te akulinga tumbaji a Yesu a ku sekulu yitangu waze apwile ni kutela atu. Ayo kapwile ni kuya kuze mahasa kuwana “yishi” ni ha ola yize te maawana. Chakutalilaho, tumbaji a Yesu kapwile ni kwambujola mu tembele, mu masunangonga, ku zuwo ni zuwo ni ha yitanda. (Yili. 5:42; 17:17; 18:4) Ni yetu twamba kunyingika kanawa ndako ya atu waze atwama mu njiza yetu. Twatamba kwambujola ku yihela kuze mutuhasa kuwana atu ni ha maola alita.—1 Kori. 9:19-23.

AKWA-KUTELA YISHI WAZE HEJILILA . . . 1. kakuya ha maola ni kuze ananyingika ngwo mawana yishi (Tala maparagrafu 8-9)

10. Yikwata yika akutwaha mu ululikiso wa Yehova?

10 Akwa-kutela yishi kakupwa ni yikwata yalita, nawa kakulilongesa chize atamba kukalakala nayo. Ni yetu twatamba kupwa ni yikwata yalita mba tulinge kanawa mulimo wetu. Twatamba nawa kunyingika chize mutukalakala ni yikwata yacho. Yesu kalongesele tumbaji twenyi chize mahasa kwambujola sango lipema kuli atu. Yaalweza yize mambata, kuze maya ni kwambulwila ni yize mahanjika. (Mateu 10:5-7; Luka 10:1-11) Chipwe musono, ululikiso wa Yehova hiunatwehe Mushete wa Yikwata ya Kulongesa Nayo, mushete wacho uli ni yikwata yalita yize muyitukwasa kwambujola kanawa kuli atu. * Nawa kakutulongesa chize mutuhasa kukalakala ni yikwata yacho. Chino chakutukwasa hanga tupwe ni hamu liakwambujola ni kulongesa kanawa atu.—2 Timo. 2:15.

AKWA-KUTELA YISHI WAZE HEJILILA . . . 2. kakwalongesa chize makalakala kanawa ni yikwata yalita (Tala paragrafu 10)

PWAKO NI HAMU

11. Mumu liaka akwa-kutela atu atamba kupwa ni hamu?

11 Akwa-kutela yishi katamba kupwa ni hamu. Mumu ha mashimbu amwe, kakupwa ni kapinda mu kalunga-lwiji hamukunda wa kangonga. Ayo ha mashimbu amwe kakukalakala ufuku, nawa kakuya ha majinga a meya haze hakupwa mikanya yinji. Akwa-kutela atu no katamba kupwa ni hamu. Muze mutuputuka kwambujola ni kulisolola kuli atu ngwo tuli Yela ja Yehova, mutuhasa kupalika mu “kapinda” ngwe, kutuhungumiona kuli asoko, kutukekuna kuli masepa ni kulituna kupanjika sango jetu. Alioze, yuma yino kuyishi kutukomwesa. Mumu Yesu kambile ngwenyi, tumbaji twenyi te mambujola kuli atu waze malimika no.—Mateu 10:16.

12. Kulita ni Yoshua 1:7-9, yika mutuhasa kulinga mba tukolese hamu lietu?

12 Yika mutuhasa kulinga mba tukolese hamu lietu? Chitangu, twatamba kupwa ni shindakenyo ngwetu, Yesu kananungu ni kusongwela mulimo uno wa kwambujola. (Yoa. 16:33; Uso. 14:14-16) Chamuchiali, twatamba kukolesa ufulielo wetu ha chilakenyo cha Yehova cha kutufunga. (Mateu 6:32-34) Nyi twakolesa ufulielo wetu, mutupwa ni hamu linji. Petulu ni tumbaji akwo, kasolwele ufulielo ukolo muze ahichikile mingoso yo ya kuta yishi hanga akaule Yesu. Ni yena wasolwele ufulielo ukolo muze walisolwele kuli asoko ni masepa je ngwo, hiwaputuka kulilongesa Mbimbiliya ni Yela ja Yehova, ni kuya ku kukunguluka! Kwamba pundu, hiwalumuna yuma yinji ku mwono we hanga utwame kulita ni shimbi ja Yehova. Yino yeswe yinasolola ngwo, uli ni ufulielo ukolo ni hamu. Nyi wanunga ni kukolesa ufulielo we, muuhasa kupwa ni shindakenyo ngwo: “Yehova Zambi ye hwali hamwe ni yena kweswako muoya.”—Tanga Yoshua 1:7-9.

AKWA-KUTELA YISHI WAZE HEJILILA . . . 3. kakukalakala ni hamu lieswe chipwe ngwe mapalika mu kapinda mweswawo (Tala maparagrafu 11-12)

13. Kuchi kupukuna ni kulemba muchitukwasa kukolesa hamu lietu?

13 Kuchi mutuhasa nawa kukolesa hamu lietu? Twatamba kulemba kuli Yehova hanga twite hamu. (Yili. 4:29, 31) Yehova makumbulula yilemba yetu, nawa kechi kutwehuka. Manunga ni kutukwasa. Mutuhasa nawa kupukuna ha chize Yehova anakalamwina tuvumbi twenyi ku mashimbu akunyima. Tunyongenu nawa ha chize akutukwasa kukumba kapinda ni kutwaha tachi hanga twalumune yitanga yetu. Kwamba pundu, Zambi yoze wakwashile atu jenyi kuzauka Kalunga-lwiji Muchila, makukwasa hanga upwe kambaji wa Kristu. (Kutuhu. 14:13) Pwako ni shindakenyo ngwe yize mukwa-kwimba masamu apwile nayo ha kwamba ngwenyi: “Yehova kwali ku sali lia yami, chichi kwivwa woma. Atu yika mangulinga?”—Samu 118:6.

14. Yika twalilongesa ha yize yinakalingiwa kuli Masae ni Tomoyo?

14 Jila yikwo yakukoleselamo hamu lietu yili ya kulilongesa chize Yehova akukwasa atu waze akwete sonyi hanga ambujole ni hamu. Tutalenu chilweza cha ndumbu Masae. Iye kapwile ni kwivwa sonyi ni kunyonga ngwenyi, keshi kuhasa kwambujola sango lipema. Chapwile chikalu chinji kuli iye kuhanjika ni atu waze kanyingikine. Kashika, yasa tachi hanga akolese zango lienyi muli Zambi ni hali enyembo jenyi. Yanyonga chinji ha ulemu wa kwambujola sango lipema ha mashimbu wano akusula, hachino, yalemba kuli Yehova hanga apwe ni hamu lia kwambujola. Yakumba woma, yaputuka kukalakala ngwe pionelu wa shimbu lieswe. Yehova mahasa kukwasa nawa akwa-kwambujola aha hanga “apwe ni hamu.” Tutalenu chilweza cha ndumbu Tomoyo. Muze aputukile kwambujola ku zuwo ni zuwo, mutu mutangu awanyine, yamupajila ni kwamba ngwenyi: “Kuchishi kuzanga kuhanjika ni Yela ja Yehova!” nawa yajila pito. Shimbu evwe woma, Tomoyo yalweza ndumbu yoze apwile nenyi mu munda ngwenyi: “Wevwa yize amba? Chambile nichimwe, alioze kanyingika ngwo, yami nguli Chela cha Yehova. Ngunawahilila chinji!” Tomoyo haliapwila kali pionelu wa shimbu lieswe.

SAKO TACHI

15. Mumu liaka twatamba kusa tachi?

15 Akwa-kutela yishi kakusa tachi jinji mba akwate yishi. Kakusa tachi hanga alinge kanawa mulimo wo. Akwa-kutela yishi katamba kusa tachi hanga ahinduke ha mandemba, ashimbwile ndo muze mahwisa mulimo wo, ni kununga ni kunyongonona chipwe ngwe mapalika mu kapinda mweswawo. Ni yetu twatamba kusa tachi mba tunyongonone ni kuhwisa mulimo wetu.—Mateu 10:22.

16. Yika muyitukwasa mba tupwe ni tachi ja kulinga yuma yize twakumona ngwe yikalu?

16 Kutushi kusemuka ni uhashi wa kusa tachi hanga tulinge yuma yize twakumona ngwe yikalu. Alioze, twakuzanga kulinga yuma yashi yize kuyishi kutwaha mulimo unji. Kashika, twatamba kusa tachi mba tulinge yuma yize twakumona ngwe yikalu. Hachino, twatamba kulifumba yetu ene mba tupwe ni kusa tachi ja kulinga yuma yize twakumona ngwe yikalu. Chikwo nawa, twakufupiwa ukwaso mba tuyilinge. Yehova kakutwaha ukwaso wacho kupalikila mu spiritu yenyi yisandu.—Ngala. 5:22, 23.

17. Kulita ni 1 A-Korindu 9:25-27, yika Paulu ambile yize yinasolola ngwo kasele tachi jinji?

17 Paulu kasele tachi jinji hanga alinge mulimo wenyi wa kwambujola. Alioze, yamba ngwenyi, “nakumbwezula mujimba wami” hanga ngulinge yuma yize yalita. (Tanga 1 A-Korindu 9:25-27.) Yakolweza nawa akwo hanga no apwe ni kusa tachi ja kulinga yuma yeswe “nikulita ni kululika.” (1 Kori. 14:40) Ni yetu twatamba kusa tachi jinji hanga tununge ni kukolesa ufulielo wetu ha kwambujola sango lipema mashimbu eswe.—Yili. 2:46.

KANDA USHIMBULA

18. Yika twatamba kulinga nyi tunazange hanga Yehova atumone ngwo twakwambujola kanawa?

18 Mukwa-kutela yishi kakunyingika ngwenyi, kanalingi kanawa mulimo wenyi muze makwata yishi anji. Alioze yetu kutushi kunyonga ngwetu, tunalingi kanawa mulimo wetu ha unji wa atu waze twakukwasa hanga apwe Yela ja Yehova. (Luka 8:11-15) Yehova kakumona ngwo tunalingi kanawa mulimo wenyi, muze twakunyongonona mu mulimo wa kwambujola ni kutayisa tumbaji. Mumu liaka? Mumu chino chakusolola ngwo, twakwononokena Yehova ni Mwanenyi.—Marku 13:10; Yili. 5:28, 29.

19-20. Chikuma chikwo chika chize chakututwala hanga twambujole kawashi-washi?

19 Mu yifuchi yimwe, akwa-kutela yishi ha tukweji amwe kakwakanjisa kulinga mulimo wo. Mu yifuchi yacho, muze tukweji akukanjisa anayi ni kukundama, akwa-kutela yishi kakusa tachi hanga akwate yishi anji. Yetu akwa-kutela atu kanatukolweza hanga twambujole kawashi-washi, mumu songo lia hano hashi linakundama ni kawashi! Mashimbu akehe wika asalako hanga tulamwine mwono wa atu. Kashika, kanda ushimbula ni kunyonga ngwe muze muupwa ni uhashi hanji mashimbu apema mba wambujole sango lipema.—Chilu. 11:4.

20 Likolweze haliapwila hanga ukolese zango lie ni kwokesa chinyingi che cha mu Mbimbiliya. Kolesa hamu lie, nawa sako tachi hanga ulinge mulimo uno wa kwambujola. Lichinge ni atu kuhiana tununu nake a tununu waze analingi mulimo wa kutela atu. Nyi wachilinga, muupwa ni uwahililo uze unakatuka kuli Yehova. (Nehe. 8:10) Likolweze hanga ulinge kanawa mulimo uno wa kwambujola ndo haze Yehova mambila ngwenyi, kwaha. Mutwe uze muuhatako muusolola yikuma yitatu yize muyitukwasa hanga tununge mu mulimo wa kwambujola sango ja Wanangana ngwe akwa-kutela atu.

MWASO 66 Ambujolenu Sango Lipema

^ kax. 5 Yesu kasanyikine akwa-kutela yishi alikehesa, yikilikita hanga apwe tumbaji twenyi. Chipwe musono, Yesu kananungu ni kusanyika atu ngwe wano, hanga apwe tumbaji twenyi. Mutwe uno, muusolola yize atamba kulinga alongi a Mbimbiliya waze akulituna mutambi wa kupwa tumbaji twa Yesu.

^ kax. 1 ULUMBUNWISO WA AMWE MALIJI: Liji “mukwa kutela atu” linatale hali waze eswe akwambujola sango lipema kuli akwo hanga no apwe tumbaji twa Kristu.

^ kax. 10 Tala mutwe unambe ngwo, “Longesa Umwenemwene” ha Kaposhi wa Kutalila, wa Outubro 2018, mafwo 11-16.