1. Omaṋangero yeṋe Jesus nga yandja kovarumendu vane, nu owo va tjita vi?

OVAHONGEWA mba, Petrus, Andreas, Jakobus na Johanes va ri nozongetjefa nḓa ze randisa omahundju. Ripura uriri kutja va himinwe pu pe ṱapi indu tji va zuva omaṋangero wa Jesus nga: “Ndji kongorereye, nAmi me mu hongo okurira ovapate vovandu.” * Hapo ovarumendu mbo va tjita vi? Ombeibela i tja: “Tjimanga owo arire tji va isa ozombate zawo nave Mu kongorere.” (Mat. 4:18-22) Omukambo mbu va toora mbo tjiri wa rundurura ehupo rawo. Pendje nokupata ozohi, owo va rira ‘ovapate wovandu.’ (Luk. 5:10) Ndino, Jesus u ṋanga ovandu mba suvera ouatjiri kutja ve ungure otjiungura ho. (Mat. 28:19, 20) Hapo ove wa yakura omaṋangero wa Jesus wokurira omupate wovandu?

2. Ongwaye tji matu sokuripurira ko nawa komukambo wokurira ovapate wovandu, nu otjikwaye tji matji tu vatere okutoora omukambo mbo?

² Ngatu tje we rihonga Ombeibela oure woruveze kaaṋi nu wa tjita omarundurukiro mehupo roye. Nu nai mo hepa okutoorora kutja mo vanga okurira omuzuvarise wombuze ombwa poo indee. Indu ove tji mo keyakeya okuyakura omaṋangero wa Jesus, o rihahiza. Ove ngahino mo keyakeya mena rokutja mo tjiwa kutja ondando ndjo onanḓengu tjinene. Otjiperi kutja, Ombeibela i tja Petrus novakwao va isa oviungura vyawo “tjimanga.” Posi yokutja, Petrus novakwao kave toororere omukambo mbo nokuhina okuripurira ko rutenga. Owo aave tjiwa kutja Jesus ongu ri Messias omieze ape hamboumwe komurungu wanao. (Joh. 1:35-42) Momuano otjingewo, ove mape ya we rihonga ovingi ohunga na Jehova na Jesus, nu u vanga okukayenda komurungu okutumbuka popezu na Jehova. Posi yokutja ngunda au hiya toora omukambo  wokurira omuzuvarise, mo sokuripurira ko nawa. Ovikwaye mbya vatera Petrus, Andreas na varwe, okutoora omukambo mbo?

3. Ovikaṋena viṋe mbi mavi kurisa onḓero yoye kokutja u yakure omaṋangero wa Jesus?

³ Ovahongewa va Jesus ovatenga va ri nonḓero, aave tjiwa okuungura oviungura vyawo nawa nu va ri nomeritjaerero. Ovikaṋena mbyo vya tjita kutja ve rire ovazuvarise ovawa vombuze ombwa. Orupa ndwi ma ru hungire ohunga nomuano ove mu mo yenene okukara novikaṋena otjingevyo, kokutja u rire omuzuvarise omuwa nokuhonga varwe.

4. Otjikwaye tji tja hinga Petrus okurira omupate wozohi?

⁴ Petrus aa pata ozohi kokutja ma tumbe eṱunḓu re, posi yokutja otjiṋa ho katjari otjiungura uriri ku ye. Pe munika tjimuna Petrus wa suverere okupata ozohi. (Joh. 21:3, 9-15) Nu eye wina we rihonga okusuvera okupata ovandu. Nombatero ya Jehova, Petrus wa yenena okurira omuungure omuwa wotjiungura ho.—Oviung. 2:14, 41.

5. Otja ku Lukas 5:8-11, omena raye Petrus tjaa tira, nu otjikwaye tji matji tu vatere tji tu ri mongaro otjingeyo?

⁵ Tu zuvarisa mena rokutja twa suvera Jehova, nu indo ondi ri epu enanḓengu ndi tjita kutja tu ungure otjiungura ho. Orusuvero rwetu ku Jehova ma ru tu vatere kutja tu raere varwe ohunga naye, nandarire kutja mape ya atu rimunu kutja katu nonḓengu. Indu Jesus tja ṋanga Petrus kutja ma rire omupate wovandu, eye we mu raera kutja: “O tira.” (Lesa Lukas 5:8-11.) Petrus kaa tira kutja mape tjitwa tjike indu tja rire omuhongewa. Posi yokutja eye wa himisirwe i yomuano Jesus ma pata omahundju omengi, nu Petrus ee rimunu kutja ke nonḓengu yokuungura puna Jesus. Tjimuna Petrus ove mape ya o  tira. Ngahino mena rokurikenda ohunga noviṋa avihe mbi mo sokutjita kutja u rire omuhongewa wa Kristus. Ndovazu pe ri nao, kurisa orusuvero roye ku Jehova, Jesus novandu ongondoroka na ove, tji wa tjiti nao ove mo kara nonḓero yokuyakura omaṋangero wa Jesus wokurira omupate wovandu.—Mat. 22:37, 39; Joh. 14:15.

6. Otjikwaye tjarwe tji tji tjita kutja tu zuvarise?

⁶ Tara komapu warwe nge tjita kutja tu zuvarise. Tu vanga okukara nonḓuviro kerakiza ra Jesus ndi: “Otji mwa sokuyenda . . . mu kaise po ovandu ovahongewa vandje.” (Mat. 28:19, 20) Eṱe wina tu zuvarisa mena rokutja ovandu va ‘kurungisiwa nu va ningisa ondjenda’ nu ve hepa okurihonga ombuze ombwa yOuhona. (Mat. 9:36) Jehova u vanga kutja ovandu avehe ve ye kondjiviro youatjiri nu ve yamwe.—1 Tim. 2:4.

7. Ovaroma 10:13-15, ri raisa vi kutja otjiungura tjokuzuvarisa otjinanḓengu?

⁷ Indu tji matu ripura ohunga nomuano ombuze ombwa mu i yama ovandu, iho tji tu hinga kutja tu zuvarise. Omupate wozohi u randisa poo u rya ozohi nḓa pata, posi yokutja eṱe tu pata ovandu kokutja tu yame omiinyo vyawo.—Lesa Ovaroma 10:13-15; 1 Tim. 4:16.

8-9. Omupate wozohi ma sokutjiwa ye nu omena raye?

⁸ Moruveze rwa Jesus, omupate wozohi Omuisrael aa sokutjiwa kutja ehundju riṋe ndi mape ya a pata. (Lev. 11:9-12) Eye wina aa sokutjiwa kutja ehundju ndo me ri vaza pi. Omahundju potuingi ye kara poruveze pu pe nomeva omawa nu pu pe novikurya ovingi. Oiri omupate wozohi ndji ma kapata omahundju wina onanḓengu. Omukambure omuhindwa mokakoverwahi nga Pacific we rihonga kutja pe noiri kaaṋi ombwa yokupata omahundju, indu omukambure umwe tje mu ṋanga kutja ve kapate omahundju. Omukambure Omuhindwa wa tja: “Matu hakaene muhuka omunene pomuvyu.” Omukambure wa zira kutja, “Eṱe katu i indu tje ri oruveze orusemba kweṱe, nungwari tu yenda indu tje ri oiri osemba kokukapata omahundju.”

⁹ Momuano otjingewo, ovahongewa va Jesus mba rira ovapate wovandu aave i kotuveze ku kwa ri novandu na moiri ndji mape ya ave kara po. Otjotjihorera, ovakongorere va Jesus aave zuvarisa mOndjuwo ondjapuke ya Muhona na mozondjuwo zomaworonganeno wombongo, okuza kondjuwo nondjuwo na motuveze twomarandero. (Oviung. 5:42; 17:17; 18:4) Eṱe wina matu sokutjiwa ongaro yovandu momaturiro wetu. Matu sokukara nonḓero yokurundurura ongaro yetu kokutja tu zuvarise moruveze na moiri ndji mape ya atu vaza ovandu.—1 Kor. 9:19-23.

10. Oviungurisiwa viṋe otjira tja Jehova tji tje tupa?

¹⁰ Omupate wozohi ma sokukara noviungurisiwa mbi ri vyo nokutjiwa okuviungurisa. Eṱe wina matu sokukara noviungurisiwa mbi ri vyo motjiungura tjokuzuvarisa. Nu matu sokutjiwa okuungurisa oviungurisiwa mbyo. Jesus wa yandja omarakiza omakahu kovahongewa ve ohunga nomuano wokupata ovandu poo wokuzuvarisa. Eye we ve honga kutja ovikwaye mbi mave sokutwaerera, o pi pu mave sokukazuvarisa nu mave sokuhungira ye. (Mat. 10:5-7; Luk. 10:1-11) Ndino, otjira tja Jehova tje tu pa Oviungurisiwa vyetu vyOkuhonga mbi noviungurisiwa mbi tu vatera tjinene. * Nu tu hongwa omuano wokuungurisa oviungurisiwa mbyo. Omahongero ngo ye tu vatera kutja tu kare nongamburiro indu tji matu zuvarisa nokurihonga kutja tu rire ovahonge ovawa.—2 Tim. 2:15.

11. Ongwaye ovapate wovandu tji mave hepa okukara nouvanḓe?

¹¹ Ovapate vozohi mbe nozongetjefa ve hepa okukara nouvanḓe. Owo povikando tjiva ve kara  mozongaro ozombi pomuronga. Nu potuingi ve ungura ouṱuku tjikwa zozere. Ovapate wovandu wina ve hepa ouvanḓe. Indu tji twa utu okuzuvarisa nu atu ritjiukisa kutja oweṱe Ovahongonone va Jehova, mape ya atu muna omapirukiro okuza keṱunḓu retu, okunyekererwa i yomapanga wetu poo ovandu tjiva ave ha puratene kweṱe. Posi yokutja otjiṋa ho katjitukumisa. Jesus wa rakiza kutja ovemukongorere mave zuvarisa kovandu mbu mave ve purukire.—Mat. 10:16.

12. Otja ku Josua 1:7-9, ovikwaye mbi mavi ku vatere okukurisa ouvanḓe?

¹² Omomiano viṋe mu mo kurisa ovaunḓe woye? Otjitenga, kara nongamburiro kutja Jesus u kayenda komurungu okuhongorera po otjiungura tjokuzuvarisa okuza meyuru. (Joh. 16:33; Omavan. 14:14-16) Nu tjarwe, kurisa ongamburiro yoye momakwizikiro wa Jehova wokutja me ku vatere. (Mat. 6:32-34) Indu ongamburiro yoye tji mai kurire ko, mo kara nouvanḓe. Petrus nomapanga we va raisa ongamburiro ya katjotjiri indu tji va isa oviungura vyawo vyokupata ozohi kokutja ve kongorere Jesus. Momuano otjingewo, ove wa raisa ongamburiro tjiri indu tji wa raera omapanga na imba oveṱunḓu roye kutja wa uta okurihonga Ombeibela ku nOvahongonone va Jehova, nu u yenda kozombongarero zawo. Otjiperi kutja ove wa tjita omarundurukiro omanene momeritjindiro woye na mehup roye, kokutja u hupe otja komirari vya Jehova omisemba. Imbyo wina aavi hepa ongamburiro nouvanḓe. Otja tji mo kayenda komurungu okukurisa ouvanḓe, kara nongamburiro kutja ‘Muhona, Ndjambi woye, u ri puna ove ngamwa akuhe ku mo i.’—Lesa Josua 1:7-9.

13. Okuripura oukoto nokukumba mavi ku vatere vi okukara nouvanḓe?

 ¹³ Omomuano uṋe warwe mu mo yenene okukurisa ouvanḓe? Ningira ouvanḓe mongumbiro. (Oviung. 4:29, 31) Jehova ma ziri ongumbiro yoye nu ke nokukwesa ko. Eye aruhe u ri mbo okukuvatera. Nu wina mo yenene okuripurira komuano Jehova ma vatera ovakarere ve morukapitaveze. Ripura wina ohunga nomuano eye me ku vatera okutuurunga omauzeu nokukupa omasa kutja u tjite omarundurukiro mehupo roye. Otjiperi kutja Jehova me ku vatere okurira omuhongewa wa Kristus, tjimuna tja yama ovakarere ve pOmurongawotuu. (Eks. 14:13) Mo yenene okukara nongamburiro tjimuna yomutjange wepsalme ngwa tja: “Muhona u ri puna ami, nu hi nokutira, omundu me ndji tjiti tjike?”—Eps. 118:6.

14. Mo rihongo ye okuza kotjihorera tja Masae na Tomoyo?

¹⁴ Omuano warwe mu mo yenene okukurisa ouvanḓe omokurihonga ohunga nomuano Jehova ma vatera ovandu mbe nohoṋi, nu mbe rihonga okukara nouvanḓe. Tara kotjihorera tjomukazendu omukambure Masae. Eye wa ri nohoṋi nu aa munu kutja kamaa yenene okuraera ovandu ohunga nongamburiro ye. Eye aa munu kutja okuhungira ku novandu mbe hi nokuvetjiwa otjiṋa otjizeu, nu ya ri tjimuna okuronda omira onde tjinene, nu aa munu kutja kamaa tjiti nao. Kunao eye wa tjita ongondjero okukurisa orusuvero rwe ku Mukuru na kovandu ongondoroka naye. Nu we ripurira ko oukoto kounahepero wokutja ongwaye tji tu zuvarisa nai nu wa ningira onḓero yokuzuvarisa mongumbiro. Eye wa yenena okuhinokutira rukwao nu wa karera otjomukandjira woruveze aruhe. Jehova wina ma yenene okuvatera ovazuvarise ovape ‘okuyanḓipara.’ Tara kotjihorera tjomukazendu omukambure Tomoyo. Indu tja uta okuzuvarisa okuza kondjuwo nondjuwo, omunionganda omutenga ngu va hakaena we mu rokohera kutja, “Hi nokuvanga okuhungira ku nOvahongonone va Jehova!” nu wa pata omuvero nomasa. Tomoyo kaa tira nu wa raera omundu ngu va ri pamwe kutja, “Omambo ngo we ye zuu? Ami hina mba hepa okuhungira otjiṋa, posi yokutja eye wa munu kutja owami Omuhongonone wa Jehova. Ami me tjaterwa.” Tomoyo nai u karera otjomukandjira woruveze aruhe.

15. Omeritjaerero otjikeṋa, nu ongwaye otjiṋa ho tji tjiri otjinanḓengu kOvakriste?

¹⁵ Ovapate vozohi ovawa ve kara nomeritjaerero. Omeritjaerero ya ka hururwa otja “okuritjaera koviṋa vyarwe kutja u ungure oviṋa mbi mavi sokuungurwa.” Ovapate vozohi mbe nozongetjefa mave sokukondja oukukutu kutja ve penduke rukuru, okuungura nga indu oviungura tji vya yanda nokupanḓera po nadarire indu tji ku nomuinyo weyuru omuvi. Eṱe wina matu hepa okuritjaera koviṋa tjiva kutja tu panḓere po nokumana oviungura vyetu.—Mat. 10:22.

16. Otjikwaye tji matji tu vatere okutjita oviṋa mbi mape ya a vi rire ovizeu okutjita?

¹⁶ Omeritjaerero katjiṋa tji tu kwatwa natjo. Nu potuingi tu vanga okuungura oviṋa mbi ri ovipupu. Posi yokutja, povikando tjiva oviṋa mbi ri ovinahepero okutjita ka vi rire ovipupu, kunao tu hepa omeritjaerero. Nu matu hepa okurirongerisa oveni okuungura oviṋa mbi ri ovizeu okutjita. Jehova u tupa ombepo ye ondjapuke okutuvatera.—Gal. 5:22, 23.

17. Otja 1 Ovakorinte 9:25-27, omuapostele Paulus aa sokutjita vi kutja ma kare nomeritjaerero?

¹⁷ Omuapostele Paulus wa ri nomeritjaerero. Nu eye wa tja aa ‘sokutona’ orutu rwe kokutja ma ungure oviṋa mbi ri ovisemba. (Lesa 1 Ovakorinte 9:25-27.) Eye wa tunduuza ovandu varwe okukara nomeritjaerero nokuungura oviṋa “momuhingo omuwa na mouhirona.” (1 Kor. 14:40) Matu sokuungura oukukutu kutja tu kayende komurungu okurikotamena ku Jehova, nu ihi tji kamburira mo okuzuvarisa  nokuhonga ombuze ombwa aruhe.—Oviung. 2:46.

18. Ovikwaye mbi matu sokutjita kutja tu rire ovazuvarise ovawa komurungu wa Jehova?

¹⁸ Omupate womahundju u rira omupate omuwa indu tja pata omahundju omengi. Posi yokutja otjiungura tjokuzuvarisa tja panguka. Eṱe katu munu kutja oweṱe ovazuvarise ovawa mena rovandu mbu twa vatera okurira Ovahongonone va Jehova. (Luk. 8:11-15) Indu tji twa kayenda komurungu okuzuvarisa nokuhonga varwe, matu rire ovazuvarise ovawa komurungu wa Jehova. Omena raye? Mena rokutja matu kayenda komurungu okutjita imbi Jehova nOmuna we mbi ve vanga kutja tu tjite.—Mar. 13:10; Oviung. 5:28, 29.

19-20. Epu riṋe enanḓengu ndi tu zuvarisira?

¹⁹ Momahi tjiva, ovandu ve yandjerwa okupata omahundju momieze tjiva uriri. Nu momahi ngo omupate womahundju mape ya a munu kutja ounanḓengu okupata omahundju ngunda oruveze ndo a ru hiya kapita. Otjovapate wovandu, eṱe tu muna kutja ounanḓengu okuzuvarisa nai mena rokutja omaandero wouye mbwi ye ri popezu tjinene. Kunao pa sewa oruveze oruṱiṱi uriri okuzuvarisa ombuze ombwa ndji mai yama omiinyo vyovandu. Oundju oruveze indu oviṋa mehupo roye tji mavi kayenda nawa kutja u ute okuungura otjiungura otjinanḓendu ho.—Omuzuv. 11:4.

²⁰ Toora omukambo nai okukurisa onḓero yoye, okurihonga ovingi ohunga nombuze yOmbeibela, okukurisa ouvanḓe nokukara nomeritjaerero. Ungura pu novakarere va Jehova wokombanda yomangete hambondatu mbe zuvarisa ombuze ombwa mouye auhe, nu ove mo kara nodjoroka ndji za ku Jehova. (Neh. 8:10) Kondja okukara norupa okuura motjiungura ho nga Jehova tja tja nga tji yande. Morupa ndu ma ru kongorere ko matu ka hungirira komiano vitatu mbi mavi tu vatere okukayenda komurungu okuzuvarisa ombuze yOuhona.