Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 36

A Cho Pa o Bɛɛndiaŋ le Ma Simnuŋ Wana Yɔɔyaa Ŋwaŋnda Chiee?

A Cho Pa o Bɛɛndiaŋ le Ma Simnuŋ Wana Yɔɔyaa Ŋwaŋnda Chiee?

“Yɔŋ isiooŋ te. Chɔŋ a hau wali numndo cho wa waŋnda chieeya chuuŋgiaa ma hiŋ a nda naa Mɛlɛka chua ni.”​—LUKU 5:​10.

CHONDII 73 Ke Naa Kɔl Sikpaa

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Le yɛɛ Chiisu ndoo veelu yɛ wanaa yɔɔyaa a hiɔɔlu, nduyɛ yɛɛ ndaa tosa yɛ?

WANAA yɔɔyaa Pitɛ, Andulu, Chemisi, a Chɔŋ wa ni. Nduyɛ, yulale ŋsuu leŋ ndaa tosa ni. Paale pilɛ mi Chiisu veelu nda aa: “La huŋ mi la simnuŋ buɛiyaa ni. Mi pɛɛku nya yɔɔya cheleŋ.” * Yiyaŋndɔ a mɛɛ kɔndɔfillo ndoo bii nda yɛ mɛɛ nda tuei veeloo hoo. Yɛɛ ndaa tosa yɛ? Baabuiyo dimi aa: “Ma mal yalala ndalaŋ o lepilɛ niŋ kpe ma tual ndu kɔɔli.” (Maa. 4:​18-22) Mi kɛɛsiaa koŋ siŋga sɔɔŋ kpou o yoomu ndaa niŋ le fɛɛŋ a fɛɛŋ. Ndaa nɔ ma mal yɔɔyaa okoŋ, ma muliŋ “waŋnda chieeya chuuŋgiaa ma hiŋ a nda naa Mɛlɛka chua.” (Luku 5:​10) Chiisu cho wɔ hau wanaa tusiŋ, nduyɛ ma kaala tonyaa wa veeloo le ma huŋ tosa wallo hoo. (Maa. 28:​19, 20) Baa a chɛl niŋ pa veelu ndɔɔ le ma simnuŋ wana yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee?

2. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛɛsiaa le simnɔŋndo wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee, nduyɛ yɛɛ mala yɛ naa le kɛɛsiaa hoo tosaa?

2 Naapum a pɛɛku niŋ Baabuiyo le teleŋ vilɛi, nduyɛ ma wa kɔlaŋ a siŋgaŋndaŋ tosaa o yoomu numndo niŋ. Mɛɛ a nɔ niko ma tosa kɛɛsiaa le ma simnuŋ wana dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ. Kɛ te kiisaŋndo wa wɔ num pɛ o kɔl le veelu Chiisu wo chɛlɔɔ, mɛɛ tambu kɔl te. Kɛlɛŋgaa kiisaŋ cho num koŋ o kɔllo chɔm ni maa, a sina maa o cho kɛɛsiaa lamamɔɔ le ŋ nɔ le tosaa le. Kɛ o wa bɛɛ lende, Baabuiyo dimi maa mi Pitɛ nda chaaŋaa nduaa mal yalala ndalaŋ o lepilɛ niŋ kpe. Kɛ Pitɛ nda pɔmbɔ ndɔ ndaa tosa kɛɛsiaa koŋ luku luku le. Ndaa sina niŋ Chiisu paandu, nduyɛ ma laalaŋ maa ndu cho Mɛsayanɔɔ ni. Chɔŋ a paale nda sina ndu leŋ mbo kɔ bii a paale o veelu nda leŋ, paŋgoŋ ŋɔmpum a nyɛ lechoo muŋ hiou niŋ. (Chɔŋ 1:​35-42) Mɛɛ lende koni i cho a num ni. Naapum a pɛɛku niŋ tau a Chɛhowa nda Chiisu okɔɔ. Nduyɛ a yeema ma tosa hiouwɔɔ lachioo o Mɛlɛka piɛiyo niŋ. Kɛ tuupa ma kɛɛsiaa le simnɔŋndo wana dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ, a nɔ fɛŋ ma chal ma yiyaŋ nyɛkɛndɛi a ndi okɔɔ. Yɛɛ ndoo mala yɛ Pitɛ, Andulu, a wanaa cheleŋ le kɛɛsiaa hoo tosaa?

3. Suliŋnda kuɛɛ la mala yɛ num le ma nɔ yeemɛi le veelu Chiisu wo chɛlɔɔ?

3 Buɛiyaa tasiaa Chiisuaa ndaa kaala wali nda yɔɔyaa, nduyɛ chaa pila ndaa chaa ndu tosaa ni. Ndaa nɔ kɔl simulaa, nduyɛ mi ndaa dɔu ndapila o mandaa bɛŋgu. Mɛɛ nda huŋ simnuŋ niko wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee, naapum suliŋndaŋ ndaŋ la mala nda ni le wali ndaa tosaa nyɛkɛndɛi. Buŋgɛi hei cho num chɔm nyɛ ŋ nɔ ma tosa le ma sɔla suliŋndaŋ ndaŋ ndo le halikpeŋ mi num bɛɛ chaa wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa.

KINDIŊ MA NƆ KAALAA LE YOOŊGU KƐNDƆƆ DIMIOO

Mi Pitɛ nda chaaŋaa nduaa simnuŋ wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee nduyɛ wali sɔviɔɔ hoo cho wɔ hau hiouwɔɔ lachi (Tofa pɛlta 4-5)

4. Le yɛɛ Pitɛ ndoo simnuŋ yɛ wana yɔɔyaa?

4 Suuwa Pitɛ ndoo yɔɔya ni le o diaa sɔlaa le yuŋgu ndɔɔ. Kɛ o cho ko le keŋ kinɛi le ndoo tosa wallo hoo le. Kaalaa pila ndoo kaala yɔɔyaa ni. (Chɔŋ 21:​3, 9-15) Kɛ mɛɛ o simnuŋ niko wana yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee, mbo pɛɛku le wali koŋ kaalaa. Nduyɛ a mala Chɛhowaa, mi Pitɛ chaa vɛlɛ wallo hoo tosaa nyɛkɛndɛi.—Walta. 2:​14, 41.

5. A mɛɛ Luku 5:​8-11 dimi yɛ, le yɛɛ Pitɛ yɔŋ yɛ siooŋnde, nduyɛ yɛɛ mala yɛ naa miŋ soliŋ siooŋii waa lende o kɔl?

5 Nyɛ kpeekpei nyindu naa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wo cho kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo ni. O yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ siooŋnde le ndu dimioo, kaala koŋ nyindu naa ni miŋ soliŋ siooŋii keŋ o kɔl. Mɛɛ Chiisu veelu Pitɛ le simnɔŋndo wana yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee, mbo dimul ndu aa: “yɔŋ isiooŋ te.” (Nuawɔ Luku 5:​8-11.) O cho siooŋii le Pitɛ wa maa te o simnuŋ pɛ buɛi Chiisu wo, sɔɔŋ palaŋ cho ndu komal te. Kɛ kɔndɔfillo wa ndu ni a kaamaa Chiisu tosa ma bii suuwa a hɔbɛiyo. Mɛɛ Pitɛ che kaamaa hoo, mbo yiyaŋ maa o cho wana sɔvɛ le mbo simnuŋ buɛi Chiisu wo le. Naapum te num bɛɛ yiyaŋ pɛ a nyɛ yeemaŋ le simnɔŋndo buɛi Kilitioo wo, mi siooŋnde bii num maa Pitɛ nduyɛ ma buulaŋ dɔɔ tau. Te lende i cho ni, mɛɛ kindiŋ ma nɔ kaalaa le Chɛhowa, Chiisu, a chaaŋ num wanachioo. Kaala koŋ cho num nyindɔɔ ma chɛl veelu Chiisu wo le ma simnuŋ wana yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee.—Maa. 22:​37, 39; Chɔŋ 14:​15.

6. Yɛɛ nyindu yɛ naa vɛlɛ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo?

6 Ŋ yaasiaŋndɔ vɛlɛ sabula naŋ nɔ miŋ kaala wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ laŋ lapum. Le mɛɛ naŋ yeema le Chiisu diikɔŋndo yɛ naŋ tosa wallo hoo ni. Kanifuule mbo dimul buɛiyaa nduaa aa: “La kɔ o ŋwaŋnda chiee lo . . . mi la siiŋguu nda buɛiyaa ni.” (Maa. 28:​19, 20) Le mɛɛ waŋnda cho vɛlɛ hau mɛɛ “saa wa nuaa a nɔ wana mandaa le” yɛ naŋ dimi yooŋgu kɛndɔɔ ni. Waŋnda haa cho a yeemɛi tau le tonya cho a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ wo pɛɛkoo. (Maa. 9:​36) Chɛhowa yeema vɛlɛ mi wana o wana sina tonya cho a ndu okɔɔ wo nduyɛ ma sɔla pioŋɔɔ.—1 Timo. 2:​4.

7. Vɛɛ Luomaŋnda 10:​13-15 chɔm yɛ maa wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ cho bɔɔ o sɔvɛ?

7 Te ŋ yiyaŋ pɛ a mɛɛ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ piŋi waŋnda yɛ okɔɔ, keŋ nɔla mii nyindu naa le ndu tosaa. Mi wana yɔɔyaa bii suuwa le pisioo ɔɔ le dioo. Kɛ yɔɔya naŋ cho wo cho maa o ndaa le. Naŋ yɔɔya waŋnda le pisioo ɔɔ le dio le, kɛ le yoomula ndalaŋ piŋioo.—Nuawɔ Luomaŋnda 10:​13-15; 1 Timo. 4:​16.

KINDIŊ MA SINA MƐƐ WANA DIMI YOOŊGU KƐNDƆƆ YƐ

8-9. Yɛɛ wana yɔɔyaa nɔ yɛ mbo sina, nduyɛ le yɛɛ?

8 O palɛi Chiisu ve niŋ, Isɔluɛinɔ ndoo yɔɔya wo ndoo nɔ mbo sina suuwaa suu o nɔ mbo bii wa. (Lɛvi. 11:​9-12) Ndoo nɔ vɛlɛ mbo sina kuŋgu o kua mbo saaluŋ suuwa tau wo. Naa mɛŋndaŋ ma bɛnda nduyɛ mi nyɛdiaa wa tau wa suuwa hɛnaŋ waa ni. Baa wana yɔɔyaa nɔ vɛlɛ pa mbo sina teleŋ o nɔ mbo kuɛ yɔɔyaa wo? Le hei sinaa, tofawɔ nyɛ puaapilɛnɔɔ dimul misiɔnalueinɔ pilɛ wo. O lɛŋnde mɛŋndaŋ ma balu leŋ niŋ puaapilɛnɔɔ hoo cho ni. Paale pilɛ, mbo dimul misiɔnalueinɔɔ hoo le mbo liila ndu yɔɔyaa. Mi misiɔnalueinɔɔ hoo dimul ndu aa: “I cho num komal siɔdii dii a lɔɔ le ŋɔmahiɔɔloo.” Mi puaapilɛnɔɔ hoo mulul ndu aa: “O cho suɛi lɔɔ le ŋɔmahiɔɔlu le. Teleŋ suuwa wa wo naŋ nɔ ni miŋ kuɛ. Kɛ o cho teleŋ bɛnda le naapila wo le.”

9 Mɛɛ lende koni wanaa ndaa yɔɔyaa waŋchieeya o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋnda ndaa tosa ni. Mi ndaa kuɛ o fondaŋnda waŋnda wa laŋ, nduyɛ a teleŋ ndaa sina maa a cho wa loŋ ndo. Le taamaseliiyo, mi buɛiyaa Chiisuaa ndaa dimi yooŋgu kɛndɔɔ o chiɛi Mɛlɛkaa, chiɛila Chuuwa ndaa piɛi Mɛlɛka laŋ, chiɛiyo a chiɛiyo, a o lɔɔ niŋ. (Walta. 5:​42; 17:​17; 18:​4) Naa bɛɛ nɔ miŋ sina kaa wanaa cho o tanda naa niŋnda. Ŋ nɔ miŋ sina naa nda cho wa, teleŋ naŋ nɔla miŋ sɔla nda wo, nduyɛ miŋ tosa yɛlɛmiaalaŋ le nda komallo.—1 Kɔliŋ. 9:​19-23.

WANAA CHAA YƆƆYAA WA . . . 1. sina teleŋ nda nɔ ma kuɛ yɔɔyaa wo, a naa suuwa cho tau wa (Tofa pɛlta 8-9)

10. Nyɛm waliŋ kuɛɛ kɔɔna Chɛhowaa ke yɛ naa?

10 Wana yɔɔyaa nɔ mbo nɔ nyɛm waliŋ kɛndɔŋ nduyɛ mbo sina mɛɛ o soliŋ muŋ kpeku yɛ. Naa bɛɛ nɔ miŋ nɔ nyɛm walloŋ le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa. Nduyɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ sina mɛɛ naŋ soliŋ muŋ kpeku yɛ. Mi Chiisu pɛɛku buɛiyaa nduaa mɛɛ nda nɔ ma yɔɔya waŋchieeya yɛ. Mbo chɔm nda nyɛ nda nɔ ma chua wo, naa nda nɔ ma kuɛ wa, nduyɛ a nyɛ nda nɔ ma dimi wo. (Maa. 10:​5-7; Luku 10:​1-11) Hau, kɔɔna Chɛhowaa ke naa Kɔfu Nyɛm Walloŋ. Nyɛm waliŋ cho o kɔfoo hoo niŋndoŋ nɔla miŋ mala naa le wallo hoo tosaa nyɛkɛndɛi. * A cho naa vɛlɛ pɛɛkoo teleŋ o teleŋ le sina mɛɛ naŋ nɔ miŋ soliŋ muŋ kpeku yɛ. Pɛɛkoo hoo mala naa ni mi siooŋnde fula naa le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa, nduyɛ miŋ sina mɛɛ naŋ tosa ndu nyɛkɛndɛi yɛ.—2 Timo. 2:​15.

WANAA CHAA YƆƆYAA WA . . . 2. sina mɛɛ nda soliŋ nyɛm ndaŋ walloŋ kpeku yɛ (Tofa pɛl 10)

KINDIŊ MA NƆ KƆL SIMULAA

11. Le yɛɛ wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chieeya nɔ yɛ ma nɔ kɔl simulaa?

11 Wanaa yɔɔya haa suuwa le pisioo wa nɔ ma nɔ kɔl simulaa. Lepum, a wa o mɛŋndaŋ choo mi sɔɔŋ nda ve kɔl te woŋ komal nda. Ma lo yɔɔyaa teleŋndaŋ lapum haaa ditɛɛŋndo. Nduyɛ o fondaŋ ndaŋ lapum, mi hueiyii bɛnduei suŋgu hɔŋndo o lepilɛ niŋ kpe. Wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chieeya bɛɛ nɔ ma nɔ kɔl simulaa. Te ŋ kandu pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo mi waŋnda sina maa Seiyaa Chɛhowaa naŋ cho ni, mi “hueiyii bɛnduei” suŋgu hɔŋndo o yoomu naa niŋ. Hueiyii bɛnduei hei cho simul naŋ sɔla yuŋgu naa o ba wo, mamɔɔ chaaŋaa naa mam naa wo, a wanaa kɛɛ nilaŋ yaŋɔɔ o yooŋgu naa wa ni. Kɛ kɔndɔfili nɔ mbo bii naa le hei le. Mɛɛ Chiisu wa buɛiyaa nduaa viomɔɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, mbo dimul nda maa waŋnda apum cho nda simul.—Maa. 10:​16.

12. A mɛɛ Chɔɔsuaa 1:​7-9 dimi yɛ, yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le miŋ nɔ kɔl simulaa?

12 Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le ma nɔ kɔl simulaa? I tasei, a nɔ ma nɔ tiindaŋndo maa mi che bɛɛ Chiisu cho choo choo, kɛ ndu cho nɛi chɔmaa yɔŋgoo ni le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ. (Chɔŋ 16:​33; Sɔɔŋ. 14:​14-16) Okoŋ kɔɔli, nɔ tiindaŋndo o Chɛhowa niŋ maa o cho num manda a mɛɛ o dimi yɛ. (Maa. 6:​32-34) Mɛɛ tiindaŋ numndo hiau lachi a kaloo fau, lende koni ŋ chɔɔlu kɔl simulaa nɔ ni. Mi Pitɛ nda chaaŋaa nduaa mal wali ndaa tosa le o diaa sɔlaa wo ma tual Chiisu kɔɔli. Hei kpeekpei chɔm ni maa ndaa nɔ tiindaŋ kala kalaa. Mɛɛ num bɛɛ kandu Baabuiyo pɛɛkoo a Seiyaa Chɛhowaa, ma dimul yuŋgu numndo a chaaŋaa numnda a hei okɔɔ. Nduyɛ, ma kandu vɛlɛ kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ. Hei kpeekpei chɔm ni maa a nɔ tiindaŋ kala kalaa. O faŋaŋndɔ o hei kɔɔli, naapum a tosa niŋ siŋgaŋnda bɛndaŋ tau le yoomu numndo biyɔɔ a mɛɛ sawala Chɛhowa laŋ la dimi yɛ. Tiindaŋndo a kɔl simulaa yeemaŋ ni le keŋ tosaa. Te a hiou pɛ lachi a kindiŋndo le kɔl simulaa nɔɔ, a cho nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa Mɛlɛka numndo cho wa a num ba o ba ŋ kɔ.—Nuawɔ Chɔɔsuaa 1:​7-9.

WANAA CHAA YƆƆYAA WA . . . 3. nɔ kɔl simulaa le wali ndaa tosaa o yɔŋ bɛɛ mi choo siŋgaŋ (Tofa pɛlta 11-12)

13. Vɛɛ yiyaŋndo a piɛileŋ le mala yɛ num ma nɔ kɔl simulaa?

13 Nyɛ cheleŋ kuɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le kɔl simulaa nɔɔ? Piɛi o Chɛhowa lo le mbo ke num kɔl simulaa, nduyɛ ma soliŋ siooŋnde o kɔl le suɛi. (Walta. 4:​29, 31) Chɛhowa cho piɛile numndeŋ muli nduyɛ fɛŋ bɛɛ o mel num te. O cho num wa mala ŋ yeema wo kioo teleŋ o teleŋ. A nɔ vɛlɛ ma wa yiyaŋndo a mɛɛ Chɛhowa piŋi niŋ waŋnda paandu yɛ okɔɔ. Yiyaŋndɔ vɛlɛ a mɛɛ o mala num niŋ le simultaŋ chɔulabaa a le siŋgaŋndaŋ tosaa o yoomu numndo niŋ yɛ. A tonya, Mɛlɛka piɔu Pee Mɛŋma Ihɛllo tɛɛŋ mi wanaa nduaa hiau wo nɔla mbo mala num ma simnuŋ buɛi Kilitioo. (Ɛsɔ. 14:​13) Nɔ tiindaŋndo o Chɛhowa niŋ maa wana ŋchondu pilɛ. Mi wana ŋchondoo hoo dimi aa: “Mɛlɛka Yaawɛɛ o cho ya kɔɔli. Lelaŋ siooŋii bii ya le wana o wana le. Wana nɔla ya nyɛ o nyɛ yɔŋ te.”—Sam 118:​6.

14. Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o taamasi Masa a Tomoyo wo niŋ?

14 Siɔmbulaŋ pila waŋnda apum ndaa nɔ ni le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Kɛ mi Chɛhowa mala nda ma nɔ kɔl simulaa le suɛi. Num bɛɛ nɔla ma nɔ kɔl simulaa te a pɛɛku pɛ a mɛɛ Chɛhowa mala waŋnda haa yɛ okɔɔ. Tofawɔ taamasi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ aa Masa. Siɔmbulaŋ pila ndoo nɔ ni nduyɛ mbo yiyaŋ maa, fɛŋ bɛɛ o nɔla niŋ mbo fula le waŋnda kɔlaŋ yooŋgu kɛndɔɔ dimullo le. Nyɛ ndoo che o kala mbo hiau nyɛ o nyɛ wo wa suɛi o wanaa o sina le wa lo ni. Ndoo che ndi ko maa chiɛi choo choo vilɛi bɛndoo helɔɔ a laba. Kɛ mbo kindi le mbo chɔɔlu kaalaa nɔ le Mɛlɛka a chaaŋaa nduaa waŋchieeya. Mbo yiyaŋ vɛlɛ a mɛɛ mɛɛlula chieeŋndo la cho niŋ kpɛɛluŋ yɛ. Okoŋ, mbo piɛi le mi Mɛlɛka mala ndu mbo nɔ yeemɛi le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Mi siooŋii wa ndu ve fula ndu o kɔl, nduyɛ mbo tosa pɛŋ kɔɔfale lɔɔlɔɔleŋ. Chɛhowa nɔla vɛlɛ mbo mala waanaa laŋga kandu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wa le ma nɔ kɔl simulaa. Tofawɔ vɛlɛ taamasi ndepilɛnɔ nɔ diolaŋ aa Tomoyo wo. Mɛɛ o kandu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo chiɛiyo a chiɛiyo, mi wana tase o komallo deŋul ndu aa: “I yeema mi che Seiyaa Chɛhowaa o ya lo bɛɛ le!” Okoŋ, mbo kinda dio ndɔɔ. Mi Tomoyo dimul chaaŋ ndɔ nda kuɛ wo a kɔl kɛndɛ aa: “A tuei nyɛ o dimi wo? I dimi nyɛ o nyɛ le mbo sina bɛɛ maa Sei Chɛhowaa ya cho ni. I naŋ bɔɔ kɔl le hei!” Kɔɔfanɔ lɔɔlɔɔ wo Tomoyo cho niŋ suŋ suŋ ni.

KINDIŊ MA DƆU NUMPILA O MANDAA BƐŊGU

15. Yɛɛ o sim yɛ le numpila dɔwɔɔ o mandaa bɛŋgu, nduyɛ le yɛɛ hei cho yɛ isɔvɛ le Kilisiɔŋnda.

15 Mi wanaa yɔɔyaa bii suuwa tau wa dɔu ndapila o mandaa bɛŋgu. Numpila dɔwɔɔ o mandaa bɛŋgu cho ni, kɔllo handɔɔ o nyɛ cho num kuee le tosaa wo choo haaa ma chii ndu tosa. Le taamaseliiyo, mi wanaa yɔɔya suuwa le pisioo wa chɛŋ idii puŋ le kɔlaŋ yɔɔyaa. Nduyɛ, a lo yɔɔyaa lepum haaa ma bii fɛŋ suuwa malaŋ nda faŋaŋ. Mɛɛ mɛɛ choo wɔu, biuwɔŋndo nda biunuŋ ni. Naa bɛɛ le miŋ biuŋ nduyɛ miŋ chii wali naa, mɛɛ miŋ dɔu naapila o mandaa bɛŋgu.—Maa. 10:​22.

16. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le naapila dɔwɔɔ o mandaa bɛŋgu?

16 Ŋ nɔ miŋ kindiŋ le naapila dɔwɔɔ o mandaa bɛŋgu kanifuule, a vilu wana a suliŋndo hoo le. O faŋaŋndɔ o hei kɔɔli, sɔɔŋ cho bɛɛŋ bɛɛŋ le tosaa woŋ naŋ yeema tosaa teleŋnda bɔɔbɔɔ ni. Le hei, mɛɛ miŋ tiu kɔl naa ba malaŋ naŋ duau naapila o mandaa bɛŋgu. Le miŋ tiuba le tosaa sɔɔŋ kendu woŋ, mɛɛ mi waŋndo mala naa. Mi Chɛhowa soliŋ nyina ndɔ diandaa kpeku le naa malaa hoo kioo.—Kalee. 5:​22, 23.

17. A mɛɛ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 9:​25-27 chɔm yɛ, yɛɛ Pɔɔl dimi yɛ maa ndu mala ndu ni le mbo duau ndupila o mandaa bɛŋgu?

17 Mi kiilanɔɔ Pɔɔl sɔla batiuwaa le ndupila dɔwɔɔ o mandaa bɛŋgu. Kɛ mbo dimi maa mɛɛ mbo duau dialuŋ ndɔŋ o pɛɛku kala kalaa bɛŋgu malaŋ o nɔla nyɛ cho sakpo wo tosaa. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 9:​25-27.) Mbo dimul Kilisiɔŋnda kpou le ma tosa sɔɔŋ “o nɛi bɛnda wo choo nyɛkɛndɛ sanaa.” (1 Kɔliŋ. 14:​40) Mɛɛ miŋ dɔu naapila o mandaa bɛŋgu malaŋ naŋ nɔla sɔɔŋ cho a Mɛlɛka okɔɔ woŋ tosaa. Sɔɔŋ muŋ ŋpum cho yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a waŋnda pɛɛkoo ni.—Walta. 2:​46.

TƐƐMBUU LƐ TELEŊ TE

18. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le mi Chɛhowa che maa ŋ sɔla batiuwaa o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ?

18 Te wana yɔɔya le pisioo wo bii pɛ suuwa tau, mbo yiyaŋ maa o sɔla batiuwaa o wali ndɔɔ niŋ. Kɛ, o cho mɛɛ kpɛ naŋ mala waŋnda le hunɔɔ o tonyaa niŋ yɛ le chɔm maa ŋ sɔla batiuwaa o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ te. (Luku 8:​11-15) Kɛ te ŋ biunuŋ pɛ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa a waŋnda pɛɛkoo, Chɛhowa cho chɔ kɛsɛ maa ŋ sɔla batiuwaa. Le yɛɛ? Kanifuule le mɛɛ naŋ cho ndu diikɔŋndo nda Po ndɔɔ yɛ.—Maki 13:​10; Walta. 5:​28, 29.

19-20. Sabu sɔvɛ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo suŋ suŋ?

19 O lɛŋnde ipum niŋ, o cho paŋgoŋ fau le nda chɛl wanaa yɔɔyaa le yɔɔyaa le. O lɛŋii waa naa niŋ, mi wanaa yɔɔyaa chɔɔlu wallo tosa kekelee te paŋguŋ nda ke nda le yɔɔyaa woŋ hiŋ pɛ le chuwɔɔ. Naŋ cho waŋnda chieeya yɔɔyaa wa bɛɛ nɔ miŋ chɔɔlu sɛmbɔɔ dɔwɔɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo suŋ suŋ. Le yɛɛ? Kanifuule, mɛɛlula chieeŋndo hoo la cho niŋ kpɛɛluŋ. Le yoomula waŋnda piŋioo naŋ cho wallo hoo tosaa ni nduyɛ, teleŋ lo wo cho lɛ o bɔɔ le. Lelaŋ, tɛɛmbuu lɛ teleŋ ɔɔ ma yiyaŋ maa mɛɛ ma chum fɛŋ mi sɔɔŋ bɛnda malaŋ ŋ sɔɔŋguu le wali sɔviɔɔ hoo tosaa le.—Ikili. 11:​4.

20 Kindiŋ ma chɔɔlu wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ kaala suŋ suŋ nduyɛ ma sina Baabuiyo nyɛkɛndɛi. Kindiŋ vɛlɛ ma nɔ kɔl simulaa, nduyɛ ma dɔu numpila o mandaa bɛŋgu. Wanaa cho waŋchieeya yɔɔyaa chieeŋndo balɔɔ silɔ wa a hiou miiliɔŋndaŋ la ŋɔmaa. Sɔɔŋguu nda choo le mi num bɛɛ sɔla nyaale cho o Chɛhowa piɛiyo niŋndo. (Nɛhi. 8:​10) Kɛɛsiaŋ o kɔl le wallo hoo tosaa a kɔl numndo kpou haaa o mɛɛlulaŋ. Sɔɔŋ cho ŋgaa ŋ naa kpou nɔ miŋ tosa le hiouwɔɔ lachi a yooŋgu kɛndɛ leMasaa dimioo wo. Ŋ cho sɔɔŋ muŋ yaasiaa o buŋgɛi cho lachi vɛ niŋ.

CHONDII 66 Dimi Yooŋgu Kɛndɔɔ

^ pɛl. 5 Mi Chiisu veelu wanaa yɔɔyaa le ma simnuŋ buɛiyaa ndɔ. Waŋnda haa ndaa tusiŋ, nduyɛ wallo pila ndaa tosa ni. Chiisu cho wɔ hau hiouwɔɔ lachi a wanaa nɔ suliŋndaŋ ndaŋ nda veeloo le ma simnuŋ wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chiee. Kɛ mi wanaa naŋ pɛɛku Baabuiyo wa apum kiisaŋ le veelu Chiisu wo chɛlɔɔ. Buŋgɛi hei cho nda chɔm nyɛ nda nɔ ma tosa le ma soliŋ kiisaŋndo hoo o kɔllo.

^ pɛl. 1 TƐƐSIAA LE DIOMNDO: Wanaa dimi yooŋgu kɛndɔɔ nduyɛ ma pɛɛku waŋnda le ma simnuŋ buɛiyaa Chiisuaa wa kpou cho wanaa yɔɔyaa ŋwaŋnda chieeya ni.

^ pɛl. 10 Tofa buŋgɛi hei, “Waŋnda Tonyaa Pɛɛkoo” o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ, Saa 2018, p.9-15.