Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 36

A jetijnandai nga kʼuínyasuin

A jetijnandai nga kʼuínyasuin

“Ali jkonjin, basetsʼiakjoanni ndʼaibindai kuinókjoaxkólai chjota xi tʼatsʼan” (LUC. 5:10).

KJOAJNDA 73 Tʼaináijin nganʼio kao kjoanʼiojin

XI TÍNCHJA̱NI *

1. Jmé xi kitsole Jesús ño chjota xi jti̱ bʼasjengindá, kʼoa jmé xi kisʼin chjota jebi.

JE Pedro, Andrés, Santiago kao Juan jti̱ tsakʼasjengindá. Tokʼoajin koanle nga i̱ kitsole Jesús: “Nroatjenngináo, kʼoa an tsjoano xá nga kʼoéxkó chjota”. * Jókisʼin chjota jebi. Je Biblia itso: “Ndi̱toon kisikatío naʼyale, kitjenngile” (Mat. 4:18-22). Nga kʼoakisʼin, alikuiti jti̱ tsakʼasjengindáni, kui xá kisʼin nga chjota kitsoyale Énle Niná (Luc. 5:10). Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je Jesús kʼoati títsole je chjota xi tsjoake Énle Niná (Mat. 28:19, 20). Kʼoa ji, a jetiʼmiyasonlai chjota tojo kitso je Jesús.

2. Ánni nga kʼoainilee kjoandosin nga kʼuínyasoán, kʼoa jméni xi koasenkaoná nga kʼoasʼiaan.

2 Tsakui nichxin jetichotʼayai Biblia kʼoa jechoa̱le nga kʼuínyasuin jme xi tso Énle Niná, a sakʼoaa tsín tso tokuin nga kʼoanʼiai jmeni xi kitso Jesús. Kuijin nga ñʼai ma sakʼoanili, nga̱ ʼyaní nga nʼio tjínle kjoandosin nga chjotale Cristo nikoaa je chjota. Je Biblia kʼoatso nga je Pedro kao xi ñatjen tsakʼasjengindá jti̱ “ndi̱toon kisikatío naʼyale” nga kitjenngile Jesús. Tonga je Pedro kao Andrés ali tokoenda kʼoajin kisʼin, nga̱ jetsʼato jaon sá nga tsabexkon Jesús kʼianga koankjainle nga je xi Mesías (Juan 1:35-42). Tikʼoasʼinni, tsakui nichxin jetse xi ʼyai tʼatsʼe Jeobá kao Jesús kʼoa kuijin xi meli nga tosi tondasa si̱chriantʼalai. Machjén nga kuenta sʼiain jokji xá tjenkao nga kʼuínyasuin. Jmé xi tsakinyakao nga koanmenile kitsoyason je Pedro, Andrés kao xi ngikʼa.

3. Jméni xi ño koya koasenkaoná nga kʼuínyasoán.

3 Je xi títjon chjotatjenngile Jesús koan koanmele kitsoyason, koanjinle josʼin kuitsoyason, nʼiojin koan kʼoa tsakʼénele yaole nga kʼoakisʼin jmeni xi kisʼenele. Kui xi tsakinyakao nga nda kitsoyason. I̱ kjoaʼmiya jebi kui jchaa josʼin chjénngiaa je choa̱le chjotatjenngile Jesús.

TIMETOKUIN NGA KʼUÍNYASUIN

Je Pedro kao xi ngikʼa chjotatjenngile Jesús chjotaa kitsoyale, kʼoa tojo kui xá tinʼia ndʼaibi (Chótsenlai párrafo 4, 5)

4. Ánni nga jti̱ tsakʼasjengindáni Pedro.

4 Je Pedro jti̱ tsakʼasjengindá nga tsakajngiʼa familiale, kʼoa nʼio tsjoake koan nga kui xá kisʼin (Juan 21:3, 9-15). Kʼoa nga jechjotatjenngile Cristo koan kʼoati nʼio tsjoake koan nga kitsoyason. Nga je Jeobá tsakasenkao nʼio koanle josʼin kitsoyason (Hech. 2:14, 41).

5. 1) Tojo tso Lucas 5:8-11, ánni kitsokjonni Pedro. 2) Jméni xi koasenkao je xi Biblia tíkotʼaya tsa kʼoasʼe̱ kon jokisʼe kon Pedro.

5 Kuinga ʼmiyasonñá nga tsjoachaa je Jeobá. Kui kjoatsjoacha jebi koasenkaoná kʼiatsa to jao sʼe tokoán. Kʼianga kʼoakitsole Jesús je Pedro nga katatsoyason, i kitsole: “Ali jkonjin” (tʼexkiai Lucas 5:8-11). * Ali tsakuijin kitsokjonle Pedro tsa jme xi koa̱ntʼain nga chjotale Cristo koa̱n. Je Jesús kisichjén nganʼiole nga nkjín jti̱ tsakʼasjengindá kʼoa je Pedro kitsokjon nga̱ kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín bakinle nga ya sixákao Jesús. Kʼoa ji, a kui nikjaʼaitsjain jokji xá tjenkao nga chjotale Cristo maa. Tsa kʼoasʼin nikjaʼaitsjain machjén nga tsjoacha katamai Jeobá, Jesús kao chjota, kʼoa kui xosikaoli nga sitjosonni jmeni xi kitso Jesús nga kʼuínyalai Énle Niná je chjota (Mat. 22:37, 39; Juan 14:15).

6. Jméni xosíkaoná nga ʼmiyasonñá.

6 Ijngolasa koya kataʼyaa xi koasenkaoná nga koa̱nmená kʼuínyasoán. Xi títjon, kuinga mená si̱tjosoán nga i̱ kitso Jesús: “Kuinga tangínsíño, kʼoa chjotana tikao je chjota” (Mat. 28:19, 20TNM). Xi majaoni, kuinga je chjota “tjíotsaoba, kʼoa tʼaxin tjío” kʼoa machjén nga katabe jotjínni xi tʼatsʼe Chjotaxále Niná (Mat. 9:36). Je Jeobá kui xi mele nga ngatsʼi katabe jotjínni xi tʼatsʼe kʼoa nga kuitjontjaile yaole (1 Tim. 2:4).

7. Tojo tso Romanos 10:13-15, ánni nga nʼio chjínile nga ʼmiyasoán.

7 Je xi koasenkaoli nga koa̱nmeli kʼuínyasuin kuinga si̱kjaʼaitsjenjin josʼin bichótsjoá xá jebi. Je chjota xi jti̱ bʼasjengindá kui xá bʼasjengindáni nga baténa kʼoa tsakuije̱ nga je kjine. Kʼoa ñá, kui xá ʼmiyanilee chjota nga mená nga kuitjontjai (tʼexkiai Romanos 10:13-15; * 1 Tim. 4:16).

KATAMALI JOSʼIN KʼUÍNYASUIN

8, 9. Jméni xi kuenta sʼín je chjota xi jti̱ bʼasjengindá, kʼoa ánni.

8 Kʼianga nichxinle Jesús, je chjota xi jti̱ tsakʼasjengindá tjínnele tsabe jokjoan jti̱ xi ma chine (Lev. 11:9-12). Kʼoati tjínnele tsabe jñani kisokole jti̱. Je jti̱ yaa ngisa sʼe jñani tsje tjín nandá kʼoa jñani tjín tsojmi xi kjine. Kʼoa kʼoati tsen tjínle hora jochon nga fikʼasjengindá jti̱ je chjota. Jngo ndsʼee xi ya Pacífico tsʼe kʼoakitsole jngo misionero nga jti̱ koaikʼasjengindá, kʼoa je misionero i kitso: “A koaan tsa las 9 koanngían nyaon tanjio”. Tonga je ndsʼee i kitsole: “Alikui ñá xi bixónñá jochon mangían, kui xi tsoni jochon bitjo je jti̱”.

9 Kʼoati kisʼin je chjota xi jti̱ tsakʼasjengindá nga siglo 1, kʼiaa kikʼasjengindá jochon nga bitjo jti̱ kʼoa jñani bele kon nga kisʼe. Tobʼelañá, je chjotatjenngile Jesús yaa kitsoya Énle Niná ya yo̱ngo̱, ya ndʼia sinagoga, nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia kʼoa ya jinndi̱tsi̱n (Hech. 5:42; 17:17; 18:4). Ñá kʼoati tjínnele nda jchaa josʼin ngale je chjota ya jñani ʼmiyasoán. Chósonnilee kʼiáni kʼoa jñáni nga ngisa ska̱jiaan je chjota nga kʼuínyalee (1 Cor. 9:19-23).

JE XI NDA MALE BʼASJENGINDÁ JTI̱ ... 1. kʼiaa básjai jochon bitjo je jti̱ kʼoa jñani bele kon nga so̱kole (Chótsenlai párrafo 8, 9)

10. Jméni xi títsjoáná naxinandále Jeobá xi binyakaoná nga ʼmiyasoán.

10 Je chjota xi jti̱ bʼasjengindá tjínle jmeni xi síchjén nga bʼasjengindá jti̱ kʼoa be josʼin síchjén. Kʼoati nʼia tsanda ñá. Je Jesús kʼoakitsole chjotatjenngile josʼin kuitsoyason, jmeni xi kʼoa̱, jñani kuitsoyason, kʼoa jmeni xi kuitso (Mat. 10:5-7; Luc. 10:1-11). Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je naxinandále Jeobá nkjín xo̱n kao video títsjoáná xi binyakaoná nga ʼmiyasoán, kʼoa tsoyaná josʼin si̱chjén. * Kʼianga tíʼmiyaná josʼin machjén binyakaoná nga ngisa nda ʼmiyasoán (2 Tim. 2:15).

JE XI NDA MALE BʼASJENGINDÁ JTI̱ ... 2. male síchjén je xi bʼasjengindáni jti̱ (Chótsenlai párrafo 10)

NʼIOJIN KATAMAI

11. Ánni machjénni nga nʼiojin koaan nga kʼuínyasoán Énle Niná.

11 Je chjota xi jti̱ bʼasjengindá tjínnele nga nʼiojin ma nga̱ xkón machon ya jinndáchikon, kʼiaa nga nitje̱n fikʼasjengindá jti̱ kʼoa sakʼoaa toxijña bʼa jtsí. Nga Énle Niná ʼmiyasoán kʼoati tjínnele nʼiojin koaan. Kʼianga tosʼa bitjokʼinyasoán kʼoa nga kʼoabixoán nga testigole Jeobá maa, tsakui nichxin tse kjoa kuitjátojiaan kʼiatsa xíngiaa koatiochjoaná, tsa skoe̱sinná je miyoná kʼoa tsa tsín kjuinrʼoéná je chjota nga kʼuínyalee. Alikui si̱kinroajeen tokoán ninga kʼoakoa̱ntʼeen, nga̱ je Jesús kʼoakitsole chjotatjenngile nga chjota koatiochjoale nga kuitsoyason (Mat. 10:16).

12. Tojo tso Josué 1:7-9, jmé xi koasenkaoná nga nʼiojin koaan.

12 Jmé xi koasenkaoli nga nʼiojin koai̱n. Xi títjon, kuenta tʼiain nga Jesús tíbándiaale je xá xi kjima nga tíʼmiyason (Juan 16:33; Apoc. 14:14-16). Kʼoa kʼoatʼai tokuin nga je Jeobá sikuindali (Mat. 6:32-34). Kʼianga ngisa nʼio sʼe̱jna kjoamakjainli ngisaa nʼiojin koai̱n. Je Pedro kao xi ngikʼa tsakakó nga koankjainle nga̱ ndi̱toon kisikatío je xá xi kisʼin nga kitjenngile Jesús. Kʼoati tsakakui nga makjainli nga kʼoatsakʼinlai miyoli kao xíngi nga Biblia tichotʼayai kao je testigole Jeobá kʼoa nga ʼmi kjoajtín xi batío. Kʼoa kʼoajinti tinikʼantjaiyai josʼin tinijchái yaoli kʼoa tinitjosuin jotso je kjoatéxomale Jeobá. Kʼoasʼin tibakui nga makjainli kʼoa nga nʼiojin kjimai. Tsa tosi tonda nʼiojin koai̱n jé Jeobá koasenkaoli tojñani kʼuín (tʼexkiai Josué 1:7-9). *

JE XI NDA MALE BʼASJENGINDÁ JTI̱ ... 3. alikui fini ninga jtsí bʼa (Chótsenlai párrafo 11, 12)

13. Jósʼin koasenkaoli nga nʼiojin koai̱n tsa kʼoétsʼoalai Niná kʼoa si̱kjaʼaitsjenjin josʼin tsakasenkao choʼndale.

13 Jmésa xi koasenkaoli nga nʼiojin koai̱n. Tijélai Jeobá nga katabasenkaoli nga nʼiojin koai̱n (Hech. 4:29, 31). Kjuinrʼoéli nga kʼoétsʼoalai kʼoa tsínkʼia tsjiónkonli, kʼoa koasenkaoli ngantsjai. Tikjaʼaitsjenjin jokisʼin Jeobá nga tsakʼasjentjai choʼndale nichxin kjoatse. Kʼoati tikjaʼaitsjenjin josʼin tíbasenkaoli nga tíchókjoajinli je kjoa xi tibitjatojin kʼoa nga tíbasenkaoli nga tinikʼantjaiyai yaoli. Tsa tsakasenkao Niná naxinandále nga jaʼatojin ya ndáchikon Ní kʼoati koasenkaoli tsanda ji nga chjotatjenngile Cristo koai̱n (Éx. 14:13). Kʼoati tʼai tokuin jokisʼe kon je salmista nga i̱ kitso: “Je Jeobá yaa tíjnakaona, alikui tsokjoan. Jmé xi sikaona je chjota” (Sal. 118:6).

14. Jmé xi bakóyali jokoan je tichjaa Masae kao Tomoyo.

14 Xi kʼoati koasenkaoli kuinga si̱kjaʼaitsjain josʼin basenkao Jeobá je chjota nga nʼiojin ma. Je tichjaa Masae nʼio tsokjón tsakai kʼoa kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsínkʼia kuitso kon nga kjoakaonajmíni Énle Niná je chjota. Saʼnda ñʼai koanle ninga tokisikjaʼaitsjen nga jngo chjota xi tsín bexkon kjoakaonajmí. Kui kisikjaʼaitsjenjin jósʼin nga ngisa tsjoake koa̱n je Jeobá kao chjota. Kisikjaʼaitsjenjin nga nʼio maxátíyale nga kʼuínyalee chjota je Énle Niná kʼoa kisijéle Niná nga katabasenkao nga ngisa koa̱nmele kuitsoyason. Kui xi tsakasenkao nga nʼiojin koan kʼoa precursora regular sʼin kisixá. Tojo tso Josué 1:7, 9, je Jeobá kʼoati koasenkao je xi tosʼa tjíobʼétsʼiakao nga tjíotsoyason nga nʼiojin koa̱n. Tobʼelañá, kʼianga tokʼia kitsoyason títjon nga xki̱ ndʼia xki̱ ndʼia je tichjaa Tomoyo, nga tísíkjanetʼa xo̱ntjoa jngo chjoón kitjo xi i̱ kitsole: “Likui mandosinna tʼatsʼe testigole Jeobá”. Kʼoa tsakʼéchjoale ndʼia. Je tichjaa Tomoyo i kitsole je tichjaa xi tjenkao: “A kaʼyaní, saʼnda tikje joxinjinnile je chjoón kʼoa ndi̱toon kabe nga testigole Jeobá maa”. Je tichjaa Tomoyo precursora regular sʼin tísíxá ndʼaibi.

TʼENELAI YAOLI

15. Kʼianga ñʼai maná nga ʼmiyasoán, jósʼin chjénngilee xi jti̱ bʼasjengindá, kʼoa ánni nga nʼio tjínnile kjoandosin nga kʼoasʼiaan.

15 Machjén nga kʼoénelee yaoná nga kʼoasʼiaan jmeni xi kjinená. Jngo chjota xi jti̱ bʼasjengindá tanjioya bisótje̱n. Yaa bʼejna saʼnda nga fetʼa xále ninga jtsí bʼa. Kʼoatisʼinni ñá xi chjotale Cristo maa, machjén nga kʼoénelee yaoná tsa mená si̱jngoaa je xá xi kjinená (Mat. 10:22).

16. Jméni xi koasenkaoná nga kʼoasʼiaan jmeni xi ñʼai maná.

16 Ñá xi chjotaa alikui to jekichʼañá nga kʼoanʼia jmeni xi kjinená. Tokui kʼoanʼia jmeni xi ngisa choa ñʼai maná. Tonga alikui choa ñʼai tíjna nga kui kʼoanʼia xi ngisa tjínle kjoandosin. Kuinga machjénni nga si̱ngalee yaoná nga kʼoasʼiaan. Kʼoa je Jeobá kui nganʼiotsjele síchjén nga basenkaoná nga̱ tsín kʼoakoa̱nná nga toñá (Gál. 5:22, 23).

17. Tojo tso 1 Corintios 9:25-27, jméni xi kisʼin Pablo nga nda kisitjoson je xá xi kisʼenele.

17 Je pastro Pablo nda kisitjoson je xá xi kisʼenele, tonga kʼoati kitso nga nʼio tsakʼénele yaole nga kui kʼoakisʼin xi ndatjín (tʼexkiai 1 Corintios 9:25-27). * Je Pablo kʼoakitsole je chjotale Cristo nga nda katabʼéndajin kʼoa nda katasítjoson je xá xi kjinele (1 Cor. 14:40). Kʼoati machjén nga kʼoasʼiaan nga kuitjosonná je xále Niná, jolani nga ʼmiyasoán kʼoa nga ʼmiyalee Biblia chjota (Hech. 2:46).

ALI TOSI TONDAJIN NIKʼACHXIN

18. Jmé xi tjínnele sʼiaan nga tsjoa sʼe̱ kon Jeobá.

18 Jngo chjota xi jti̱ bʼasjengindá kui fini jotjín jti̱ sokóle. Tonga ñá ali tsakuijin mangínñá jotjín chjota binyakoaa nga choʼndale Niná ma (Luc. 8:11-15). Je Jeobá tsjoa sʼe̱ kon kʼiatsa tosi tonda kʼuínyasoán kʼoa koakoyalee Biblia je chjota. Nga̱ tinitjosonñá jmeni xi tsoná, je kʼoa kao ʼNdíle (Mar. 13:10; Hech. 5:28, 29).

19, 20. Ánni nga nʼio machjénsíni nga kʼuínyasoán ndʼaibi.

19 Tjín naxinandá jñani totsen tjín nichxin nga ma chʼasjengindá jti̱. Je chjota xi jti̱ bʼasjengindá ngisaa tibʼénengánile yaole kʼianga be nga tochoasa nichxin tíjnale nga jti̱ bʼasjengindá. Kʼoati nʼio maxátíyale je xá xi nʼia nga ʼmiyalee chjota, nga̱ jenʼio machrianle nga kjoetʼa jmeni xi chon sonʼnde. Tochoa nichxin tíjnaná nga kʼuínyalee chjota. Ali kʼoajinsʼin nikjaʼaitsjain nga kʼia kʼuínyasuin kʼianga jengisa nda kuijnai (Ecl. 11:4).

20 Ndʼaibi nga machjén nga kʼuínyasuin, nga ngisa jchai jmeni xi tso Biblia, nga nʼiojin koai̱n, kʼoa nga kʼoasʼiain jmeni xi kjineli. Kʼoati tʼiain tsanda ji jotjíosʼín je xi tsʼato jin millón mani xi tjíotsoyason jngo tjíjtsa Sonʼnde je Énle Niná kʼoa sʼeeli je “kjoatsjoa xi tʼatsʼe Jeobá tínroani” (Neh. 8:10). Tosi tonda tʼinyasuin saʼnda nga kʼoakuitso Jeobá nga tsín tisa̱kóyasonni. Ya kjoaʼmiya xi ijngo, jan koya tjínni xi chótʼayajiaan xi koasenkaoná nga tosi tonda kʼuínyasoán je Énle Niná.

KJOAJNDA 66 Kʼuínyasoán énnda chjotse

^ párr. 5 Kʼianga tsakʼejna Jesús i̱ Sonʼnde, kʼoakitsole je chjota xi jti̱ bʼasjengindá xi nangitokon kʼoa xi nʼio nda síxá nga chjotatjenngile katama. Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, je Jesús kʼoati títsole je chjota xi nangitokon nga katatsoyason Énle Niná. I̱ kjoaʼmiya jebi kui chótʼayajiaan jme xi tjínnele sʼin je chjota xi kotʼaya Biblia xi kjesa tsojin kon nga tsoyason.

^ párr. 1 JÓSʼIN TSOYANILE: Kʼianga “kʼoéxkó chjota” kitso Jesús, jé nchja̱ni ngatsʼi xi tsoyason Énle Niná kʼoa xi bakóyale xi kjaʼaí nga kʼoati chjotale Cristo katama.

^ párr. 5 Lucas 5:8-11: “Kʼia nga Simón Pedro tsabe jebi, tsakasenxkónyʼintʼale Jesús. Kitsole: Tisexinnái nga an, Señor, nga̱ chjotajéenía. 9 Kui nga kitsakjonní nga je kao ngatsʼi xi tjíokao nga̱ nkjín jti̱ kitjobéle. 10 Kʼoatisʼin kitsakjon Jacobo kao Juan xi ʼndíle Zebedeo, xi xínkjín Simón. Kʼia Jesús kitsole Simón: Ali jkonjin, basetsʼiakjoanni ndʼaibindai kuinókjoaxkólai chjota xi tʼatsʼan. 11 Kʼia nga jaʼaikajnandai nangi chitsobe, kisikatío ngayije, kitjenngile Jesús”.

^ párr. 7 Romanos 10:13-15, TNM: “Nga̱ toʼyani xi sikʼaxki̱ je jaʼaínle Jeobá, kuitjontjainí. 14 Tonga jósʼin sikʼaxki̱ni tsa kje makjainjinle xi tʼatsʼe. Jósʼin koa̱nkjainnile tsa kje nrʼoéjin xi tʼatsʼe. Jósʼin kjuinrʼoéni tsa tsín ʼya xi kuitsoyason. 15 Jósʼin kuitsoyasonni tsa tsín xá kanikasénni. Tojosʼin tjítʼa: Nʼio naskásʼin matsen ndso̱ko̱ je xi énnda tjíotsoya tʼatsʼe xi naskátjín”.

^ párr. 10 Chótʼai je kjoaʼmiya “Kui koakoyaa je xi ñaki kixi”, xi jaʼaitʼa je Xo̱n xi Bájinkonná xi tsʼe octubre 2018, página 11-16.

^ párr. 12 Josué 1:7-9: “Nʼiojin katamai kʼoa tajajin katamai, kʼoa kʼoakjoansʼin titjosuin jotso ngayeje kjoatéxoma xi tsakʼéneli Moisés, je choʼndana. Ali ngʼaskón kʼoa ali ngakixijin ʼmilai jmeni xi tso, ánni nga ñaki nda sʼiansíni tojñani nga kʼuín. 8 Je kjoatéxoma xi faʼaitʼa libro jebi tjínnele nga ntsjaintsjai kʼoéxkiai, kʼoa nichxin kao nitjen kʼoéxkiai kʼoa si̱kjaʼaitsjenjin jmeni xi tso, ánni nga kʼoakjoansʼin si̱tjosonsíni ngayeje xi tjítʼa. Tsa kʼoasʼiain ndasʼin kuijnai kʼoa kui xi ndatjín kʼoasʼiain. 9 An xi kʼoasʼin tibʼenele nga nʼiojin katamai kʼoa nga tajajin katamai. Ali nokjonjin kʼoa ali yaolijin binyaxkónlai, nga̱ jé Jeobá Nináli tíjnakaoli tojñani nga kʼuín”.

^ párr. 17 1 Corintios 9:25-27: “Kʼoa toʼyanibe xi kʼoasʼin sítaja, kjoéxkóle yaole ngayije. Jebi xi kʼoasʼín, jméni nga sikinjesíni jngo corona xi tofitson, tonga ñá jngo corona xi tsí kʼia fitson. 26 Kʼoasʼin an toka, likui joni tsa je xi tsí be kixi. Kʼoasʼin kjankoa, likui joni jngo xi tobʼé jinsén. 27 Tosa sikiʼoan yaona, kʼoasʼin bʼenele yaona, joni tsa jngo choʼnda, jméni nga tsí tsa an chjaʼaxinnina kjoatjao kʼia nga an xi kʼoasʼin kinchjayajinle xikʼa”.