Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

ARTÍCULO RÍ MUʼNIGAJMAA 36

Lá xtaa xawii ikháán mataʼñíinʼ xa̱bu̱ ráʼ.

Lá xtaa xawii ikháán mataʼñíinʼ xa̱bu̱ ráʼ.

“Ní xámiñaʼ, rí xúgi̱ matagíʼdi̱i̱ mataʼñíinʼ xa̱bu̱” (LUC. 5:10).

AJMÚÚ 73 Araxnúxu tsiakii Jeobá

RÍ MUʼNIGAJMAA *

1. a) Ndiéjunʼ niʼthúún Jesús a̱jkhui̱i̱n bi̱ nirawíin e̱gi̱ʼ rá. b) Xú káʼnii niriʼña ikhiin xá.

XA̱BI̱I̱ Jesús bi̱ nigumbiʼñún Pedro, Andrés, Santiago ga̱jma̱a̱ Juan nirawíin e̱gi̱ʼ mu magujui̱i̱n. Mbáa ikhiin niʼniún tsiánguá índo̱ Jesús niʼthúún: “Gaguwaʼ ki̱dxu̱ʼ ikhúúnʼ mani rí mbuʼñíinʼla xa̱bu̱”. * Ndiéjunʼ nini ikhiin xá. Náa Biblia naʼthí rí: “Ikhú ikhiin mbá nacha̱ niniñaaʼ amaʼ dí nurawíin ga̱jma̱a̱ e̱gi̱ʼ mu magún kidxuuʼ” (Mat. 4:18-22). Dí niraʼwíí muni xúʼko̱ nixtiʼkhuu kayuʼ rí xóo nikúwá numuu rí ní xúñíinʼ e̱gi̱ʼ mu ‹mbuñíinʼ xa̱bu̱› (Luc. 5:10). Rí mbiʼi xúgi̱, Jesús naʼthúún ikháá má xa̱bu̱ bi̱ nandún kuyáá rí gajkhun (Mat. 28:19, 20). Lá natañíinʼ má xa̱bu̱ ikháán xó má rí niʼthí Jesús muʼni ráʼ.

2. a) Ndíjkha rí gíʼmaa mbuʼyáá rí gíʼdoo numuu mbuʼñíinʼ xa̱bu̱ rá. b) Ndiéjunʼ gambáyulú muraʼwíí muʼni rúʼko̱ rá.

2 Mbáa ikháán mbayuuʼ má xtaa ratanigajmaa Biblia ga̱jma̱a̱ mbáa inu má matraʼwíí dí marataráʼa ajngáa rí májánʼ. Xájmáʼ má á mu naku̱ma̱ʼ rí xóó na̱nguá xtaa xawii mataʼñíin xa̱bu̱ xóo niʼthí Cristo. Xúʼko̱ natasngájma rí índo̱ gátraʼwíí marataráʼa natayáá rí gíʼdoo numuu. Gajkhun má, náa Biblia naʼthí rí Pedro gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n niniñaaʼ “mbá nacha̱” amaʼ rí nirawíin ga̱jma̱a̱ e̱gi̱ʼ. Mú índo̱ nini xúʼko̱ ra̱ʼkhá má numuu rí na̱nguá nindxa̱ʼwa̱a̱ májánʼ edxu̱ún. Nijngoo má majun igu̱nʼ rí niniʼniiʼ Jesús ga̱jma̱a̱ ndiyáá má rí ikhaa nindxu̱u̱ Mesías (Juan 1:35-42). Mbáa ikháán nijmañaaʼ má numuu Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesús mú nandaaʼ mi̱dxu̱ʼ kanuu itháan náa Jeobá. Mú nákha xóó tsetraʼwíí matani, gíʼmaa matatsaʼwamínáʼ xúgíʼ ndiéjunʼ eyóoʼ matani. Ndiéjunʼ nimbáyúu Pedro, Andrés ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ muraʼwíi rí mbuñíin xa̱bu̱ rá.

3. Ndiéjunʼ a̱jkhu̱ enii rí mambáyulú mbuʼñíinʼ xa̱bu̱ rá.

3 Bi̱ ninindxu̱ún timbíin xa̱bi̱i̱ Jesús ninigu̱u̱nʼ ñajunʼ ndrígu̱ún, niguaʼdáá ku̱ma̱, támiñún ga̱jma̱a̱ nini mbá tsiakii muni rí kaʼyoo. Rúʼko̱ nimbáñun mbuñíinʼ xa̱bu̱. Náa artículo rígi̱ mbuʼyáá xú káʼnii gándoo mbuʼyaridúún.

GANIGUAAʼ ÑAJUNʼ NDRÍGÁʼ

Pedro gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n ninindxu̱ún bi̱ ndiñíinʼ xa̱bu̱. Rí mbiʼi xúgi̱ kaʼnííʼ rígá ñajunʼ rúʼko̱ dí naʼni káwíin xa̱bu̱. (Atayáá kutriga̱ 4 ga̱jma̱a̱ 5).

4. Náá numuu rí Pedro ndiñíinʼ e̱gi̱ʼ rá.

4 Pedro niguwíin e̱gi̱ʼ numuu rí ninigu̱u̱ʼ ñajunʼ rúʼko̱ mu maxnún rí ndañún bi̱ kúwá náa goʼwóoʼ (Juan 21:3, 9-15). Ma̱ngaa nijmañuu rí maniguu ñajunʼ dí mbañíinʼ xa̱bu̱. Numuu rí Jeobá má nimbáyúu ikhaa niʼni májánʼ ñajunʼ rúʼko̱ (Hech. 2:14, 41).

5. a) Xó má eʼthí náa Lucas 5:8-11, náa numuu rí Pedro nimiñuu rá. b) Ndiéjunʼ gámbáyúu mbáa bi̱ naʼnigajmaa Biblia á mu namiñuu rá.

5 Ikháanʼlu nandulúʼ kuʼyáá wéñuʼ Jeobá, rúʼko̱ naxkaxáanʼ muʼtáraʼalu, ma̱ngaa nambáyulúʼ rí xámiñulúʼ. Jesús niʼthúu̱n Pedro “ní xámiñaʼ” índo̱ niʼthúu̱n rí mani̱ndxu̱u̱ bi̱ mbañíinʼ xa̱bu̱ (atraxnuu Lucas 5:8-11). * Pedro na̱nguá nimiñuu numuu rí mbañíinʼ xa̱bu̱. Nimiñuu numuu rí niʼniuu tsiánguá índo̱ Jesús niʼni rí murawíin mbaʼin wéñuʼ e̱gi̱ʼ mbiʼi rúʼko̱, ikha jngó nikumu̱u̱ dí rakáʼyoo mañajunʼ ga̱jma̱a̱ Jesús. Mbáa ikháán ma̱ngaa namíñaʼ índo̱ natayáá ndiéjunʼ eyóoʼ mu manindxa̱a̱ xa̱bi̱i̱ Cristo, á mu xúʼko̱ ataniminaʼ rí maʼndaaʼ xtayáá itháan Jeobá ga̱jma̱a̱ Jesús ma̱ngaa rí maʼndaaʼ xtañún xa̱bu̱. Rúʼko̱ gaxkaxi̱i̱n matanimbánii rí niʼthí Jesús (Mat. 22:37, 39; Juan 14:15).

6. Ndiéjunʼ imbo̱ʼ rí naxkaxáanʼ muʼtáraʼa rá.

6 Guʼyáá i̱ʼwáʼ numuu rí naxkaxáanʼ muʼtáraʼa. Numuu rí nandulú muʼnimbánii rí niʼtáñajunʼ Jesús rí ‹muʼsngúún xa̱bu̱› (Mat. 28:19, 20). Ma̱ngaa numuu rí xa̱bu̱ niguma gawúúnʼ wéñuʼ ga̱jma̱a̱ ni̱ndxu̱ún xóo “mugu̱ bi̱ nda̱wa̱a̱ báxtúu ndrígu̱ún” rí nda̱ñúunʼ wéñuʼ majmañún dí gajkhun numuu Reino (Mat. 9:36). Jeobá nandoo rí xúgínʼ xa̱bu̱ maguaʼdáá mbá ku̱ma̱ dí gajkhun ga̱jma̱a̱ rí makáwíin (1 Tim. 2:4).

7. Xóo esngájma dí naʼthí Romanos 10:13-15 rí gíʼdoo wéñuʼ numuu rí muʼtáraʼa rá.

7 Índo̱ nduʼyáá rí ñajunʼ ndrígúlú ma̱ndoo maʼni káwíin mbaʼin xa̱bu̱, rúʼko̱ naxkaxáanʼ muʼtáraʼa. Mbáa bi̱ ndañíinʼ e̱gi̱ʼ naguwíin mu mikhu̱u̱n o magujui̱i̱n, mú ikháanʼlu na̱jkua̱ ‹guʼñíinʼ› xa̱bu̱ mu magumakáwíin (atraxnuu Romanos 10:13-15; * 1 Tim. 4:16).

ARAʼDÁÁ ITHÁAN KU̱MA̱

8, 9. Ndiéjunʼ gíʼmaa maʼni mbáa bi̱ ndañíinʼ xa̱bu̱, ga̱jma̱a̱ náá numuu rá.

8 Nákha nixtáa Jesús mbáa israelita bi̱ naguguin e̱gi̱ʼ gíʼmaa mbaʼyoo xkáʼnii e̱gi̱ʼ gíʼmaa maguguin (Lev. 11:9-12). Ma̱ngaa ndayóoʼ mbaʼyoo náa kúwá e̱gi̱ʼ. Ikhiin itháan má kúwá náa mi̱jnu̱ʼ iyaʼ, náa rígá ganitsu dí muphu. Ma̱ngaa gíʼmaa mbuyáá xkáʼnii hora gúruguiin. Guʼyáá xóo nitamijná a̱jmi̱i̱n a̱ngiu̱lú mbáa bi̱ na̱ʼkha̱ náa ku̱ba̱ʼ dí gíwanʼ tapo̱o̱ iyaʼ dí rígá náa Pácifico ga̱jma̱a̱ mbáa misionero. Ndxájulú niʼthúu̱n maʼga̱ gáñíinʼ e̱gi̱ʼ ga̱jma̱a̱, mú misionero niʼthí: “Mbuʼyamijná gájtsii mbá las 9 rí miʼcha̱”. Ikhú ndxájulú niriʼña̱a̱: “Mú, mbaʼyoo mu̱ʼgua̱ hora rí muxkamiin e̱gi̱ʼ”.

9 Xúʼko̱ má kayuuʼ bi̱ nduñíinʼ xa̱bu̱ nákhá siglo timbá nagún náa ma̱ndoo muxkamiin. Ikhiin nitaraʼa náa templo náa sinagoga náa mámbá guʼwá ga̱jma̱a̱ náa xuáá (Hech. 5:42; 17:17; 18:4). Mangáanʼlu gíʼmaa mbuʼyáá xú káʼnii gándoo muʼtaruʼúún bi̱ kúwá náa kaʼyulú muʼtáraʼa. Gíʼmaa mbuʼyáá náá guxkamii ga̱jma̱a̱ nguáná guʼñúún xa̱bu̱ (1 Cor. 9:19-23).

BI̱ NAJMAÑÚN NDUÑÍINʼ E̱GI̱ʼ... 1. Nuñajunʼ náa nduyáá rí kaʼnii muxkamin e̱gi̱ʼ. (Atayáá kutriga̱ 8 ga̱jma̱a̱ 9).

10. Ndiéjunʼ ekhánulú náa xuajñuu Jeobá rá.

10 Mbáa bi̱ ndañíinʼ e̱gi̱ʼ ndayóoʼ magu ga̱jma̱a̱ majmañuu majmuu dí maguwíin ga̱jma̱a̱ e̱gi̱ʼ. Xúʼko̱ má mangáanʼlu. Jesús niʼthún kaʼwu xa̱bi̱i̱ xú káʼnii gíʼmaa mbuñíinʼ xa̱bu̱. Niʼthúún ndiéjunʼ gúdá, náá gutaráʼa ga̱jma̱a̱ ndiéjunʼ gúthi (Mat. 10:5-7; Luc. 10:1-11). Rí mbiʼi xúgi̱ xuajñuu Jeobá naxnúlú mbaʼa i̱yi̱i̱ʼ rí mambáyulú ga̱jma̱a̱ naʼsngúlúʼ majmulú. * Rí najuiʼsngúlú nambáyulúʼ majmañulúʼ muʼni májánʼ ñajunʼ ndrígúlú (2 Tim. 2:15).

BI̱ NAJMAÑÚN NDUÑÍINʼ E̱GI̱ʼ... 2. Najmañún najmún rí murugui̱i̱n ga̱jma̱a̱ e̱gi̱ʼ. (Atayáá kutriga̱ 10).

XÁMIÑAʼ

11. Náá numuu dí ragíʼmaa mamiñulúʼ índo̱ nduʼñíinʼ xa̱bu̱ rá.

11 Bi̱ nduñíinʼ e̱gi̱ʼ ndayóoʼ rí xámiñún numuu rí náa lamáa nuraʼníí mbaʼa rí tseguáʼthi̱i̱n. Ndayóoʼ muñajunʼ mbruʼun ga̱jma̱a̱ nguáná naxnúu giñánʼ mbiʼ. Xúʼko̱ má kayuʼ ikháanʼlu bi̱ nduʼñíinʼ xa̱bu̱ ndayóoʼ rí xámiñulu. Índo̱ nugíʼdi̱i̱ nuʼtáraʼa ga̱jma̱a̱ nuʼthá rí ni̱ndxu̱lú xa̱bi̱i̱ Jeobá, mbáa muraʼníí xkujndu xóo índo̱ bi̱ kuʼñúún xáʼndun gúyúlú, bi̱ nambáxulúʼ gajmiúlú nutsijmán, ga̱jma̱a̱ tikhun xa̱bu̱ xáʼndun gudxawíín. Mú tséʼniulú tsiánguá, numuu rí Jesús má niʼthí rí makuguiinʼ xa̱bi̱i̱ náa kúwá bi̱ xáʼndun gudxawíín (Mat. 10:16).

12. Xó má eʼthí Josué 1: 7-9, ndiéjunʼ gambáyulú mu xámiñulu rá.

12 Ndiéjunʼ gambáyaaʼ mu xámiñaʼ rá. Timbá, gíʼmaa ma̱ta̱ya̱a̱ gajkhun rí Jesús naxná ikha náa nduʼñíinʼ xa̱bu̱ (Juan 16:33; Apoc. 14:14-16). Ga̱jma̱a̱ araʼdáá fe náa nikudaminaʼ Jeobá rí ikhaa má gáñewa̱a̱nʼ (Mat. 6:32-34). Á mu natani maʼni gujkhuʼ fe ndrígáʼ rúʼko̱ gáʼni dí xámiñaʼ. Pedro gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n nisngajmá dí guaʼdáá mbá fe gujkhuʼ índo̱ niniñanʼ xúgíʼ mu magún kidxuuʼ Jesús. Ikháán ma̱ngaa nitasngájma rí xtaʼdáá fe índo̱ nirathúún bi̱ nambájxa̱a̱ gajmiáanʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ xtañún rí nitagíʼdi̱i̱ nitanigajmaa Biblia ga̱jma̱a̱ nidxuu reunión gajmiáanʼ bi̱ nutaraʼa numuu Jeobá. Ma̱ngaa mbáa mbaʼa rí nitriʼkhuu xóo xtaa mu matanimbánii ikha ndrígóo Jeobá. Xúʼko̱ ma̱ngaa nitasngájma rí xtaʼdáá fe ga̱jma̱a̱ rí tsémiñáaʼ. Á mu nataniminaʼ má xúʼko̱ rí xámiñaʼ, ma̱ndoo ma̱ta̱ya̱a̱ gajkhun rí Jeobá “xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxa̱ʼ asndu náa má gídxúʼ” (atraxnuu Josué 1: 7-9). *

BI̱ NAJMAÑÚN NDUÑÍINʼ E̱GI̱ʼ... 3. Tsémiñún muñajunʼ maski ajndu naʼni gakhii. (Atayáá kutriga̱ 11 ga̱jma̱a̱ 12).

13. Xú káʼnii gámbáyaʼ rí matatsaʼwamínáʼ ga̱jma̱a̱ rí maratajkáan mu xámiñaʼ rá.

13 Ndiéjunʼ imbo̱ʼ gámbáyaʼ mu xámiñaʼ rá. Atanda̱ʼa̱a̱ Jeobá rí xámiñaʼ (Hech. 4:29, 31). Ikhaa gáriʼña̱a̱ ga̱jma̱a̱ nditháan xániñaʼ. Ma̱ngaa ma̱ndoo matatsaʼwamínáʼ ndiéjunʼ niʼni Jeobá mu maʼni káwíin xa̱bi̱i̱ nákha wajyúúʼ. Atatsaʼwáminaʼ ma̱ngaa xú káʼnii nimbáyaʼ ikháán matraʼníí xkujndu rí niraʼdáá o nixnáa tsiakii mu matriʼkhu̱u̱ xóo xtaa. Á mu nijmaa niʼni rí xa̱bi̱i̱ manújngún náa tapo̱o̱ lamáa majmaa mambáyaʼ manindxa̱ʼ xa̱bi̱i̱ Cristo (Éx. 14:13). Atayáá ikháán ma̱ngaa xóo mbáa bi̱ niʼnirámáʼ Salmo índo̱ niʼthí: “Jeobá xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ; nditháan xamiñuʼ. Ndíí gáʼngo̱o̱ gáʼniuʼ xa̱bu̱ numbaaʼ rá.” (Sal. 118:6.)

14. Ndiéjunʼ eʼsngáaʼ rí nigíʼnuu Masae ga̱jma̱a̱ Tomoyo rá.

14 Imbo̱ʼ rí ma̱ndoo mambáyaʼ mu xámiñaʼ nindxu̱u̱ rí ma̱ta̱ya̱a̱ xú káʼnii nimbáñun Jeobá bi̱ nákha ginii ra̱ʼkhá tháán nimiñun. Guʼyáá xkri̱da ndrígóo ndxájulú Masae, ikhaa nákha ginii nimiñuu wéñuʼ rí asndu nikumu̱u̱ rí nditháan xájmaa maʼtamijna gajmíi̱n xa̱bu̱ numuu Dios, nikumu̱u̱ rí nindxu̱u̱ asndu xóo rí matsimuu náa mbá pared dí mitsídánʼ wéñuʼ. Ikha jngó niʼni mbá tsiakii rí maʼndoo kaʼyoo itháan Dios ga̱jma̱a̱ maʼndoo kaʼñún xa̱bu̱. Nidxaʼwáminaʼ náa iwáá mbiʼi rí kuwáánʼ, ikha jngó niʼtákáñuu Dios mu mambáyúu manigu̱u̱ʼ maʼtáraʼa. Xúʼko̱ niʼni rí nánguá nimiñuu, ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ precursora regular. Jeobá ma̱ngaa ma̱ndoo mambáñún mu “xámiñún” bi̱ ndiʼkhún gíʼdi̱i̱ mutaraʼa xó má naʼthí náa Josué 1:7, 9. Guʼyáá dí nigíʼnuu Tomoyo, nákhá nigájnuu gáʼtaraʼa náa timbá guʼwá nigájnuu mbáa a̱ʼgu̱ bi̱ niʼthí: “¡Nditháan tsíyóʼ gáñúnʼ xa̱bi̱i̱ Jeobá gi̱jyooʼ!”, ikhú nirúguáa xkrugua. Tomoyo niʼthúu̱n bi̱ na̱jkha̱ ga̱jma̱a̱: “Nitayáá rúʼko̱ ráʼ. Asndu xóó táthún nimbá, mú a̱ʼgú nikhi̱i̱ ndiʼyoo má rí ni̱ndxu̱ʼ xa̱bi̱i̱ Jeobá. ¡Ra̱ʼkhá tháán májánʼ!”. Rí xúgi̱ Tomoyo nindxu̱u̱ precursora regular.

GAJMAÑAAʼ MATANI RÍ KAʼYOO

15. a) Ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n muʼni rí kaʼyoo rá. b) Ndíjkha rí gíʼdoo numuu muʼni ikháanʼlu rá.

15 Dí muʼni rí kaʼyoo nandoo gáʼthúu̱n rí muʼgímijna muʼni dí gíʼmaa. Nagájnuu májánʼ ñajuunʼ ndrígóo bi̱ ndañíinʼ e̱gi̱ʼ índo̱ naʼni rí kaʼyoo mu mbajui̱i̱ miʼcha̱, naguanúu asndu índo̱ gámbo̱o̱ raguwíin e̱gi̱ʼ ga̱jma̱a̱ maski ajndu náa lamáa narígá gamiéjunʼ. Ikháanʼlu ma̱ngaa ndayóoʼ muʼni rí kaʼyoo á mu nandulúʼ maʼngulú muʼni káxi̱ ñajunʼ ndrígúlú (Mat. 10:22).

16. Ndiéjunʼ gambáyulú muʼni rí kaʼyoo rá.

16 Ikháanʼlu na̱nguá nigumáanʼ muʼni ga̱jma̱a̱ xúgíʼ tsiakii dí kaʼyoo, ikha jngó nanigulúʼ muʼni dí na̱nguá má mingíjyúuʼ wéñuʼ. Mu muʼni rí kaʼyoo ndayóoʼ muñewa̱a̱n rí muʼni. Ikha jngó á mu nandulúʼ muʼni rí naʼniulú mingíjyúuʼ, ndayóoʼ rí mbáa mambáyulúʼ. Jeobá nambáyulúʼ ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo (Gál. 5:22, 23).

17. Xó má eʼthí náa 1 Corintios 9:25-27, ndiéjunʼ niʼthí Pablo rí ndiyóoʼ mu maʼni rí kaʼyoo rá.

17 Apóstol Pablo niʼni rí kaʼyoo, mú ni̱jkha̱nú má ndiʼyoo rí ndiyóoʼ ‹mbá tsiakii› mu maʼni rí gíʼmaa (atraxnuu 1 Corintios 9:25-27). * Niʼthúu̱n cristianos muni “xóo kaʼyoo ga̱jma̱a̱ mbá awan májánʼ” (1 Cor. 14:40). Rígi̱ eyóoʼ mu magumambánuu mbá awan rí miʼni má xúʼko̱ ñajuunʼ Dios, tikhu dí ikhaa nindxu̱u̱ rí mbuʼñíinʼ má xúʼko̱ xa̱bu̱ (Hech. 2:46).

XÁRAʼTI̱I̱N ITHÁAN

18. Ndiéjunʼ eyóoʼ muʼni ikháanʼ mu Jeobá mbaʼyoo rí májánʼ ñajunʼ dí eʼnilu rá.

18 Índo̱ mbáa xa̱bu̱ ndaʼyoo rí mbaʼin e̱gi̱ʼ niguwíin ndaʼyoo rí májánʼ ñajunʼ niʼni. Mú ikháanʼ na̱nguá eyáá á mu májánʼ ñajunʼ ndrígúlú á mu naguwáʼ kuʼdiin mbaʼin xa̱bu̱ náa xuajñuu Jeobá (Luc. 8:11-15). Á mu nuʼtáraʼa ga̱jma̱a̱ nuʼsngúún má xúʼko̱ eʼwíinʼ Ajngá rí májánʼ, Jeobá maʼdxuu kaʼyulú. Náá numuu rá. Numuu rí nuʼnimbulú dí naʼthí ikhaa ga̱jma̱a̱ rí niʼtáñajunʼ A̱ʼdióo (Mar. 13:10; Hech. 5:28, 29).

19, 20. Ndiéjunʼ imbo̱ʼ rí gíʼmaa maxkajxáánʼ muʼtáraʼa xúgi̱ rá.

19 Náa tikhu xuajen, káaʼ nguáthá igu̱nʼ nuniñuuʼ murawíin e̱gi̱ʼ, ikha jngó náa xuajen rúʼko̱ bi̱ naguwíin e̱gi̱ʼ ndayóoʼ mañajunʼ itháan gakhii nákha xóó nandoo. Xúʼko̱ má kayuʼ mangáanʼlu bi̱ nduʼñíinʼ xa̱bu̱, nánguá kuaʼdáá mbayuuʼ mbiʼi muʼtáraʼa mu muʼni káwíin xa̱bu̱. Numuu rí i̱mbá chíʼgíʼ tígo̱o̱ rí mámbáa xúgíʼ dí raʼkhí. Ikha jngó xájyáaʼ ni má xákumaʼ rí ndayóoʼ maraʼti̱i̱n asndu índo̱ gaʼganú mbá mbiʼi májánʼ mu marataráʼa rí nindxu̱u̱ mbá ñajunʼ rí gíʼdoo wéñuʼ numuu (Ecl. 11:4).

20 Atani rí maniguaaʼ marataráʼa, rí maraʼdáá itháan ku̱ma̱ dí na̱ʼkha̱ náa Biblia, rí xámiñaʼ ga̱jma̱a̱ rí matani rí kaʼyoo. Atruwaminaʼ gajmiáanʼ bi̱ mbá 8 millones bi̱ nduñíinʼ xa̱bu̱ bi̱ kúwá náa xúgíʼ Ku̱ba̱ʼ, ikhú matayaa rí ra̱ʼkhá tháán ‹gaʼdxaaʼ numuu rí natani ñajuunʼ Jeobá› (Neh. 8:10). Atraʼwíí matani ñajunʼ rígi̱ asndu índo̱ Jeobá gaʼthí rí muniʼñáʼ ruʼtháraʼa. Náa imbo̱ʼ artículo mbuʼyáá ajtsú enii rí xú káʼnii gándoo muʼni mu manigulúʼ muʼtáraʼa má xúʼko̱ Ajngá rí májánʼ ga̱jma̱a̱ numuu Reino.

AJMÚÚ 66 Guʼtáráʼa ajngáa rí májánʼ

^ párr. 5 Nákha Jesús nixtáa náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, niʼthún xa̱bu̱ guabiinʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ ndiñíinʼ e̱gi̱ʼ mu mani̱ndxu̱ún xa̱bi̱i̱. Rí mbiʼi xúgi̱ ma̱ngaa naʼthúún bi̱ ni̱ndxu̱ún xúʼko̱ mu mbuñíinʼ xa̱bu̱. Náa artículo rígi̱ mbuʼyáá ndiéjunʼ gíʼmaa muni bi̱ ndiʼkhún enigajmaa̱ Biblia bi̱ naʼniún mingíjyúuʼ muni rí niʼthí Jesús.

^ párr. 1 KU̱MA̱ RÍ GÍʼDOO NUMUU: Ajngáa rí “mbuʼñíinʼla xa̱bu̱” nandoo gáʼthúu̱n xúgínʼ bi̱ nutaráʼa ajngáa rí májánʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ nusngúún eʼwíinʼ mu mani̱ndxu̱ún xa̱bi̱i̱ Cristo.

^ párr. 5 Lucas 5:8-11: “Índo̱ ndiʼyoo xúʼko̱, Simón Pedro ikhú nismbati̱go̱o̱ náa inuu Jesús ga̱jma̱a̱ niʼthúu̱n: “Tátá xádxáʼ kanuu náa ikhúúnʼ, numuu rí ni̱ndxu̱ʼ xa̱bu̱ aʼkhá”. Numuu rí Pedro ga̱jma̱a̱ bi̱ kúwá gajmiún ikhaa ra̱ʼkhá tháán niguanún tsiánguá numuu rí mbaʼin wéñuʼ e̱gi̱ʼ nirawíin, xó má Santiago ga̱jma̱a̱ Juan e̱ji̱i̱n Zebedeo, bi̱ nañajunʼ gajmíi̱n Simón. Mú Jesús niʼthúu̱n Simón: “Ní xámiñaʼ, rí xúgi̱ matagíʼdi̱i̱ mataʼñíinʼ xa̱bu̱”. Ikha jngó, nda̱wa̱á rí nigúun ku̱ñu̱u̱n barco náa rawuunʼ lamáa, niniña̱a̱ʼ xúgíʼ mu magún kidxuuʼ.”

^ párr. 7 Romanos 10:13-15: “Numuu rí xúgínʼ bi̱ nugríga̱a̱ mbiʼyuu Jeobá makáwíin. Mú, xú káʼnii gúgriga̱a̱ mbáa á mu raguáʼdáá fe náa ikhaa xá. Xú káʼnii guguaʼdáá fe náa ikhaa á mu túdxawíín nditháan ga̱jma̱a̱ numuu xá. Xú káʼnii gudxawíín á mu nda̱wa̱a̱ tsáa gaʼtaruʼun xá. Xú káʼnii gutaraʼa á mu nda̱wa̱a̱ tsáa ekunguinʼ xá. Xó má kiʼniraʼmáʼ: “¡Ra̱ʼkhá tháán mitsaanʼ rajkúún bi̱ naguwáʼ ku̱ñu̱u̱n ajngáa rí májánʼ!”.

^ párr. 10 Atayáá artículo “Guʼsngáa rí gajkhun” rí na̱ʼkha̱ náa Bi̱ Nayejngoo dí kaʼyoo gu̱nʼ Octubre tsiguʼ 2018 ináa 11 asndu 16.

^ párr. 12 Josué 1:7-9: “I̱ndó xámiñaʼ ga̱jma̱a̱ araʼdáá tsiakii mu matanimbánii xúgíʼ xtángoo rí xa̱bi̱ʼ Moisés nikuʼma matani. Xágajnúriyaʼ náa ñawun májánʼ ni má náa ñawun xti̱yaaʼ, mu majmañaaʼ matani rí májánʼ asndu náa má gídxúʼ. Xtángoo rí na̱ʼkha̱ náa i̱yi̱i̱ʼ rígi̱ gíʼmaa matraxnuu má xúʼko̱, ga̱jma̱a̱ mbiʼí mbruʼun gíʼmaa matatsaʼwamínaʼ rí nitraxnuu, mu xúʼko̱ mataʼgíiʼ matani rí etraxnuu ikhí; mu xúʼko̱ maraxtaa májánʼ ga̱jma̱a̱ majmañaʼ matani rí májánʼ. Lá raʼkháa ikhúúnʼ nitañéjuanʼ rí gakhi̱i̱ gáʼni a̱jkia̱nʼ ga̱jma̱a̱ araʼdáá tsiakii ráʼ. Xámiñaaʼ numuu rí Jeobá Dios ndrígáʼ xtáa ga̱jma̱á ni̱ndxa̱ʼ asndu náa má gídxúʼ”.

^ párr. 17 1 Corintios 9:25-27: “Xúgíinʼ bi̱ nagáñun nusngajma rí nuñewa̱a̱n náa xúgíʼ rí nuni. Gajkhun má, rí ikhiin nuni mu mundrígú mbá corona rí xájyúuʼ mbayuuʼ, mú ikháanʼ nuʼni mu mundrígú mbá rí mbajyúuʼ mbayuuʼ. Ma̱ngaa rí xóo xtáá ragayúʼ gíʼdoo numuu; ga̱jma̱a̱ rí xóo xtáá rakuʼmá xánindxu̱u̱ náa inuu giñánʼ; rí phú nani, na̱niu̱u̱ tsiakii xuyuʼ ga̱jma̱a̱ nani mu mani̱ndxu̱u̱ xóo ñumbáá, tsíyóʼ rí nda̱wa̱á rí nitarúʼún eʼwíínʼ, ikhúúnʼ minuʼ xaxtrigiún.”