Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 36

Sena Mulilibambilide Kuba Bazubi Babantu?

Sena Mulilibambilide Kuba Bazubi Babantu?

“Utayoowi. Kuzwa lino unoozuba bantu baumi.”—LK. 5:10.

LWIIMBO 73 Kotupa Busicamba

IZILI MUCIBALO *

1. Nkutamba kuli buti Jesu nkwaakacita kubazubi banswi bone, alimwi ino bakacita buti?

BASIKWIIYA ba Jesu, Petro, Andreya, Jakobo alimwi a Johane bakali bazubi banswi zyakusambala. Amweezyeezye buyo mbobakagambwa nobakamvwa Jesu kabatamba kuti: “Amunditobele, eelyo ndilamupa kuba bazubi babantu.” * Ino bakacita buti? Ibbaibbele lyaamba kuti: “Mpoonya aawo bakasiya nsabwe zyabo akumutobela.” (Mt. 4:18-22) Eeci ncobakasala cakabucincila limwi buumi bwabo. Muciindi cakuzuba nswi zini, bakatalika kuzuba “bantu baumi.” (Lk. 5:10) Ncimwi buyo amazuba aano, Jesu uluujisi kutamba babombe myoyo ibayanda kasimpe. (Mt. 28:19, 20) Sena mwakakuzumina kutamba kwa Jesu kwakuti mube bazubi babantu?

2. Nkaambo nzi ncotweelede kukubikkila maano kusala kuba bazubi babantu, alimwi ino ncinzi cikonzya kutugwasya kubweza ntaamu eeyo?

2 Ambweni mwalikwiiya Bbaibbele kwaciindi cili mbocibede alimwi mwakacinca bukkale bwanu. Lino muyanda kusala kuba sikumwaya wamakani mabotu. Ikuti naa mulawayawaya kuzumina kutamba kwa Jesu, mutatyompwi pe. Ambweni mulawayawaya nkaambo mulizyi kuti kusala ooku nkupati. Masimpe kuti Bbaibbele lyaamba kuti Petro abeenzinyina bakasiya nsabwe zyabo “mpoonya aawo.” Nokuba boobo, Petro alimwi amwanookwabo tiibakaile kukuzumina buyo kutamba ooku. Kabatanacita oobo, kwamyezi iinda kucisambomwe bakali kwiiya kutegwa bamuzyibe Jesu alimwi akuzumina kuti ngu Mesiya. (Joh. 1:35-42) Mbubwenya buyo, ambweni mwakaiya kale zinji kujatikizya Jehova alimwi a Jesu akuti muyanda kuzumanana kuyaambele kumuuya. Pele kamutanasala kuba sikumwaya, mweelede kwaayeeyesya makani aaya. Ino ncinzi cakagwasya Petro, Andreya alimwi abamwi kutegwa basale kuba basikwiiya?

3. Mbube nzi ibukonzya kumugwasya kuba aluyandisisyo lwakuzumina kutamba kwa Jesu?

3 Basikwiiya ba Jesu bakusaanguna bakali aluyandisisyo, luzyibo, busicamba alimwi bakali kulyeendelezya. Cakutadooneka, bube oobu bwakabagwasya kuba bazubi babantu ibacibwene. Cibalo eeci cilabandika mbomukonzya kuba abube oobu kutegwa mube basikwiiya ba Kristo ibacibwene.

AMUBE ALUYANDISISYO LWAKUKAMBAUKA

Petro alimwi abamwi bakaba bazubi babantu. Mulimo ooyu uuyandika kapati wazumanana amumazuba eesu (Amubone muncali 4-5)

4. Ncinzi cakamukulwaizya Petro kuba muzubi wanswi?

4 Petro wakali kuzuba nswi kutegwa kagwasyilizya mukwasyi wakwe, mulimo ooyu tanaakali kuubeleka cakwiinzya buyo mulawo, pele wakali kuukkomanina kapati. (Joh. 21:3, 9-15) Alimwi wakakkomana kuba muzubi wabantu. Kwiinda mugwasyigwa a Jehova, Petro wakauzyiba kapati mulimo ooyu.—Mil. 2:14, 41.

5. Kweelana alugwalo lwa Luka 5:8-11, ino Petro wakali kuyoowa nzi, alimwi ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuzunda buyoofwu buli boobu?

5 Tulakambauka akaambo kakuti tulamuyanda Jehova; aaka nkakaambo kapati katukulwaizya kucita mulimo ooyu. Luyando ndotujisi kuli Jehova lulakonzya kutugwasya kuzunda kulitenga kuli koonse nkotujisi. Ciindi Jesu naakatamba Petro kuti abe muzubi wabantu, wakamwaambila kuti: “Utayoowi.” (Amubale Luka 5:8-11.) Petro kunyina naakali kuyoowa zintu izyakali kuyoomucitikila akaambo kakuba sikwiiya. Muciindi caboobo, wakagambwa akaambo kamaleele ngaakacita Jesu ikubagwasya kujaya nswi zinji, calo cakapa kuti alitenge kubeleka a Jesu. Mbubwenya mbuli Petro, ambweni andinywe mulayoowa ciindi nomuyeeya zijatikizyidwe mukuba sikwiiya wa Kristo. Kuti naa kacili boobo, amuyumye luyando ndomujisi kuli Jehova, Jesu, alimwi abasimukobonyoko, eeci ciyoomukulwaizya kuzumina kutamba kwa Jesu kwakuti mube bazubi babantu.—Mt. 22:37, 39; Joh. 14:15.

6. Ntwaambo nzi tumwi itutukulwaizya kukambauka?

6 Amubone twaambo tumwi itutukulwaizya kukambauka. Tuyanda kutobela malailile aa Jesu aakuti: “Kamuya mukayiisye bantu . . . kuti babe basikwiiya.” (Mt. 28:19, 20) Kuyungizya waawo, tulakambauka akaambo kakuti bantu ‘balapenzyegwa alimwi balimwaikide’ akuti bali anzala yakwiiya kasimpe kajatikizya Bwami. (Mt. 9:36) Jehova uyanda kuti bantu boonse babe aluzyibo lwini-lwini lwakasimpe alimwi akufwutuka.—1Tim. 2:4.

7. Mbuti lugwalo lwa Baroma 10:13-15 mbolutondezya kuti mulimo wakukambauka ulayandika kapati?

7 Ciindi notuyeeya kujatikizya mulimo wakukambauka mbougwasya bantu kuyoofwutuka, tuyookulwaizyigwa kukambauka. Mukwiimpana amuzubi wanswi uusambala naa uulya nswi nzyazuba, swebo “tuzuba” bantu kutegwa tufwutule buumi bwabo.—Amubale Baroma 10:13-15; 1Tim. 4:16.

AMUYUNGIZYE LUZYIBO LWANU

8-9. Ino ncinzi muzubi wanswi ncayelede kuzyiba alimwi nkaambo nzi?

8 Mumazuba aa Jesu, muzubi wanswi muna Israyeli wakeelede kuzyiba musyobo wanswi ngwaakali kuyanda kujaya. (Lev. 11:9-12) Alimwi wakeelede kuzyiba nkozyakali kujanika nswi. Kanji-kanji nswi zijanika mumasena muli meenda ngozikkomanina alimwi imuli cakulya cinji. Ciindi muzubi wanswi ncaunka kuyoozuba acalo cilayandika kapati. Kujatikizya ciindi cibotu cakuzuba nswi, amubone Kamboni umwi waku Pacific island ncaakaamba ciindi naakatamba misyinali umwi kuyoozuba nswi. Misyinali wakaamba kuti, “Tuyakuunka juunza kuseeni kuma 09:00.” Mpoonya mukwesu wakaingula kuti, “Tatuunki buyo kufwumbwa ciindi ncotuyanda, pele tuunka ciindi notukonzya kujaya nswi.”

9 Mbubwenya buyo, basikwiiya ba Jesu ibakaba bazubi babantu bakali kuunka kumasena nkobakali kujanika bantu alimwi aaciindi ncobakali kujanika. Mucikozyanyo, basikutobela Jesu bakali kukambauka mutempele, muzikombelo, kuŋanda aŋanda alimwi akumusika. (Mil. 5:42; 17:17; 18:4) Andiswe tweelede kuzyiba ciindi bantu nobali aŋanda naa kumasena nkotukonzya kubakambaukila. Tweelede kucinca-cinca akukambaukila kumasena nkotukonzya kubajana bantu alimwi aciindi nobajanika.—1Kor. 9:19-23.

BAZUBI BANSWI BAZWIDILIDE . . . 1. balajana ciindi cibotu cakuzuba nswi alimwi akuunka kumasena nkozijanika (Amubone muncali 8-9)

10. Nzibelesyo nzi nzyoitupa mbunga ya Jehova?

10 Muzubi wanswi uyandika zibelesyo zyeelede alimwi akuzyiba mbozibelesyegwa. Andiswe tweelede kuba azibelesyo izyeelede zyakubelesya mumulimo wakukambauka. Alimwi tweelede kuzyiba mbozibelesyegwa zibelesyo eezyo. Jesu wakapa basikwiiya bakwe malailile aasalede kujatikizya mbobakeelede kuba bazubi babantu. Wakabaambila nzyobakeelede kubwezelezya, nkobakeelede kukambaukila alimwi anzyobakeelede kwaamba. (Mt. 10:5-7; Lk. 10:1-11) Mazuba aano, mbunga ya Jehova ilapa Zibelesyo Nzyotubelesya Kapati Mukuyiisya izibeleka kabotu. * Alimwi tulayiisyigwa mbotukonzya kuzibelesya zibelesyo eezyi. Lwiiyo oolo lutupa busicamba mbotuyandika kutegwa tuzwidilile mumulimo wesu.—2Tim. 2:15.

BAZUBI BANSWI BAZWIDILIDE . . . 2. balayiisyigwa kubelesya zibelesyo zyeelede (Amubone muncali 10)

AMUBE BASICAMBA

11. Nkaambo nzi bazubi babantu ncobeelede kuba basicamba?

11 Bazubi banswi zyakusambala beelede kuba basicamba. Cakutayeeyela, zimwi ziindi balajana bukkale bukatazya. Kanji-kanji balabeleka masiku alimwi cakutayeeyela kulakonzya kuba guwo mulwizi. Nkakaambo kaako bazubi banswi ncobeelede kuba basicamba. Ciindi notwatalika kukambauka akulipandulula kuti tuli Bakamboni ba Jehova, tulakonzya kujana buyumuyumu ibuli mbuli “guwo” bwakukazyigwa abanamukwasyi, kufwubaazyigwa abalongwe alimwi bantu bamwi balakonzya kuukaka mulumbe wesu. Pele eeci tacitugambyi. Jesu wakacenjezya kuti basikwiiya bakwe uyoobatuma kuyookambaukila bantu ibakali kuyoobakazya.—Mt. 10:16.

12. Kweelana alugwalo lwa Joshua 1:7-9, ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuba basicamba?

12 Ino mbuti mbomukonzya kuba basicamba? Cakusaanguna, mweelede kusyoma kuti Jesu nguusololela mulimo ooyu wakukambauka. (Joh. 16:33; Ciy. 14:14-16) Cabili, amuyumye lusyomo lwanu mucisyomezyo ca Jehova cakuti ulamulanganya. (Mt. 6:32-34) Kuti lusyomo lwanu kaluli luyumu, nkokuti munooli basicamba. Petro abeenzinyina bakatondezya kuti bakali alusyomo luyumu ciindi nobakaleka mulimo wabo wakuzuba nswi akutobela Jesu. Mbubwenya buyo, andinywe mwakatondezya kuti muli alusyomo luyumu ciindi nomwakaambila balongwe banu alimwi abanamukwasyi kuti mwakatalika kwiiya Bbaibbele a Bakamboni ba Jehova akuti mulajanika kumiswaangano yabo. Tacidoonekwi buya kuti mwakacinca kapati mubuumi bwanu kutegwa mupona kweelana azyeelelo zya Jehova ziluleme. Eeco cakali kuyandika lusyomo abusicamba. Ciindi nomuzumanana kuyumya busicamba bwanu, mulakonzya kusyoma kuti ‘Jehova Leza wanu unooli andinywe kufwumbwa nkomuunka.’—Amubale Joshua 1:7-9.

BAZUBI BANSWI BAZWIDILIDE . . . 3. balabeleka cabusicamba nomuba mubukkale bukatazya (Amubone muncali 11-12)

13. Mbuti kuzinzibala kuyeeya alimwi amupailo mbozikonzya kumugwasya kuba basicamba?

13 Ninzila nzi aimwi iikonzya kumugwasya kuba basicamba? Amupaile kulomba busicamba. (Mil. 4:29, 31) Jehova uyakwiingula mipailo yanu alimwi kunyina nayoomulekelezya. Ulilibambilide lyoonse kumugwasya. Kuyungizya waawo, mulakonzya kuzinzibala kuyeeya kujatikizya Jehova mbwaakabafwutula bamwi kaindi. Alimwi amuyeeye buyo mbwaakamugwasya ciindi nomwakali mumapenzi alimwi akumupa nguzu zyakucinca bukkale bwanu. Masimpe kuti ooyo iwakasololela bantu bakwe kuzabuka Lwizi Lusalala ulakonzya kumugwasya kuba sikwiiya wa Kristo. (Kul. 14:13) Amutondezye lusyomo mbubwenya mbuli sintembauzyo iwakaamba kuti: “Jehova uli kulubazu lwangu; tandikooyoowa pe. Ino muntu inga wandityani?”—Int. 118:6.

14. Ncinzi ncomwaiya kucakuluula camucizyi Masae alimwi a Tomoyo?

14 Nzila aimbi yakuba basicamba nkwiinda mukwiiya Jehova mbwaakagwasya babelesi bakwe ibakali ansoni pele ibakaba basicamba. Amulange-langa cakuluula camucizyi Masae. Wakali ansoni alimwi wakali kulimvwa kuti takonzyi kukambauka kubuleya. Wakali kulimvwa kuti kubandika abantu mbatazyi ncintu cikatazya kapati icili mbuli kutanta bwaanda bulamfwu, alimwi wakali kulimvwa kuti takacikonzyi. Aboobo wakabeleka canguzu kutegwa ayumye luyando ndwaakajisi kuli Leza akuli basimukobonyina. Wakazinzibala kuyeeya kujatikizya mbociyandika kapati kuti tukambauke lino alimwi akupaila kulomba nguzu zyakuyumya luyandisyo lwakukambauka. Wakabuzunda buyoofwu alimwi buya ulabeleka kali mupainiya waciindi coonse. Alimwi Jehova ulakonzya kugwasya basikumwaya bapya kuba ‘basicamba.’ Amubone cakacitikila mucizyi Tomoyo. Ciindi naakatalika kukambauka kuŋanda aŋanda, mukaintu wakusaanguna ngobakaswaya wakamunyemena kwiinda mukwaamba kuti: “Tandiyandi kubandika a Bakamboni ba Jehova!” mpoonya wakajala mulyango cabukali. Cabusicamba Tomoyo wakaambila ngwaakali kubeleka limwi kuti: “Sena mwacimvwa ncobaamba? Tiindaamba cili coonse, pele mukaintu ooyu wandizyiba kuti ndili Kamboni wa Jehova. Ndakkomana kapati!” Lino Tomoyo ulabeleka kali mupainiya waciindi coonse.

AMUBE ABUBE BWAKULYEENDELEZYA

15. Ino kulyeendelezya nkutyani, alimwi nkaambo nzi ncokuyandika ku Banakristo?

15 Bazubi banswi bazwidilide balalyeendelezya. Kulyeendelezya “nkusolekesya kucita zintu zyeelede kucitwa.” Bazubi banswi zyakusambala beelede kulyeendelezya kutegwa kabacikonzya kufwuma kubuka, kuzumanana kubeleka kusikila mulimo umane, akuzumanana kubeleka nokuba kuti tiibwaca kabotu. Andiswe tuyandika kulyeendelezya kutegwa tuliyumye akumanizya mulimo wesu.—Mt. 10:22.

16. Mbuti mbotukonzya kuba abube bwakulyeendelezya?

16 Bube bwakulyeendelezya tabuli bwakukona buya. Mukwiimpana, kanji-kanji ncilengwa buya kuyandisya kucita zintu nzyotukkomanina. Aboobo kuyandika kubeleka canguzu kutegwa katulyeendelezya. Eeci caamba kuti, tuyandika lugwasyo kutegwa twiiye kucita zintu eezyo izikonzya kutuyumina. Jehova ulatupa lugwasyo oolo kwiinda mumuuya wakwe uusalala.—Gal. 5:22, 23.

17. Kweelana alugwalo lwa 1 Bakorinto 9:25-27, ncinzi mwaapostolo Paulo ncaakali kucita kutegwa acikonzye kulyeendelezya?

17 Mwaapostolo Paulo wakali kulyeendelezya. Pele wakaamba kuti wakeelede ‘kuundinkaula’ mubili wakwe kutegwa acite ciluzi. (Amubale 1 Bakorinto 9:25-27.) Wakakulwaizya bamwi kulyeendelezya akucita zintu “kabotu-kabotu alimwi kweelana abubambe.” (1Kor. 14:40) Tweelede kulyeendelezya kutegwa tuzumanane kucita zintu zyakumuuya, nkokuti kutola lubazu lyoonse mumulimo wesu wakuzuba bantu.—Mil. 2:46.

MUTAWAYI-WAYI

18. Ncinzi cipa kuti Jehova atubone kuti twazwidilila mumulimo wakwe?

18 Muzubi wanswi zyakusambala ulibona kuzwidilila kuti naa wajaya nswi zinji kapati. Pele mulimo wesu uliindene, nkaambo kuzwidilila kwesu takuyeeme abunji bwabantu mbotuleta mumbunga ya Leza. (Lk. 8:11-15) Kuti naa twazumanana kukambauka makani mabotu akuyiisya bantu, Jehova utubona kuti twazwidilila mumulimo wesu. Nkaambo nzi? Nkaambo tulamumvwida walo alimwi a Mwanaakwe.—Mk. 13:10; Mil. 5:28, 29.

19-20. Nkaambo nzi kalibedelede ikatukulwaizya kuubeleka canguzu kapati mulimo wakukambauka lino?

19 Mumasi aamwi, kuzuba nswi kuzumizyidwe buyo mumyezi imwi. Muzisi izili boobu, muzubi wanswi ulabeleka canguzu ciindi kuzuba nswi nokuyanda kujalwa. Mbutuli bazubi babantu, tujisi kaambo ikatukulwaizya kuubeleka canguzu kapati mulimo wakukambauka lino kakuti, mamanino aabweende bwazintu oobu aswena aafwaafwi! Ciindi casyaala cakukambauka kutegwa tufwutule buumi bwabantu caceya kapati. Aboobo mutawayi-wayi naa kuyeeya kuti muyootola lubazu mumulimo ooyu uuyandika kapati ciindi zintu zyaakuba kabotu.—Muk. 11:4.

20 Amubweze ntaamu lino kutegwa mube aluyandisisyo lwakukambauka, muyungizye luzyibo lwanu, mube basicamba alimwi akuba abube bwakulyeendelezya. Amubasangane bazubi babantu ibainda ku 8 miliyoni, mpoonya muyooba alukkomano lwa Jehova. (Neh. 8:10) Amube amakanze aakubeleka kusikila mpomugolela mumulimo ooyu alimwi akuzumanana kusikila ukamane. Mucibalo citobela tuyoolanga-langa nzila zyotatwe motukonzya kuyumya makanze eesu aakuzumanana kukambauka makani mabotu aa Bwami katuli bazubi babantu.

LWIIMBO 66 Amwaambilizye Makani Mabotu

^ munc. 5 Jesu wakatamba bazubi banswi balicesya alimwi bankutwe kutegwa babe basikwiiya bakwe. Mazuba aano, Jesu wazumanana kutamba bantu bajisi bube oobu kuti babe bazubi babantu. Mucibalo eeci tulanga-langa ncobeelede kucita basikwiiya Bbaibbele ibawayawaya kuzumina kutamba kwa Jesu.

^ munc. 1 BUPANDULUZI BWAMABALA: Mabala aakuti “bazubi babantu” apandulula baabo boonse ibakambauka makani mabotu alimwi akuyiisya bamwi kuti babe basikwiiya ba Kristo.

^ munc. 10 Amubone cibalo cakuti, “Kuyiisya Kasimpe” mu Ngazi Yamulindizi, yamu October 2018, peeji 11-16.