Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 36

Oyetegekere Kufooka Musohi ow’Abantu?

Oyetegekere Kufooka Musohi ow’Abantu?

“Otatina; baitu okuruga hati orasohaga abantu.”​—LUK. 5:10.

EKIZINA 73 Tuhe Obumanzi

EBITURAYEGA *

1. Yesu akaraaliza abasohi bbana kukora ki, kandi kiki ekibakozere?

ABEGESWA nka Petero, Andereya, Yakobo, hamu na Yohana boona omulimo gwabo gwali gw’okusoha. Tekerezaaho omulingo bahuniriire obubahuliire Yesu n’abagamba ati: “Muije, munkuratire, nanyowe ndibafora abasohi babantu.” * Abasaija banu bakakora ki? Baibuli n’egamba eti: “Ahonaho bakasiga ebisoha, bamukuratira.” (Mat. 4:18-22) Encwamu egi ekaba negenda kuhindura obwomeezi bwabo bwona. Omu kiikaro ky’okusoha encu, hati baali nibagenda ‘kusoha abantu.’ (Luk. 5:10) N’omu kasumi kanu, Yesu n’araaliza abantu abarukugonza amananu kukora ekintu nikyo kimu. (Mat. 28:19, 20) Oikiriize okuraliza kwa Yesu okw’okufooka omusohi ow’abantu?

2. Habwaki tusemeriire kutwara encwamu ey’okufooka basohi b’abantu nk’ekikuru, kandi kiki ekirukwija kutukonyera kukora encwamu egi?

2 Nosobora kuba oli mwegi wa Baibuli ow’amazire akasumi noyega kandi okozere empindahinduka omu bwomeezi bwawe. Baitu hati osemeriire kucwamu obworaaba n’ogonza kufooka omutebezi ow’amakuru amarungi. Obworaaba n’ohurra otiinire kwikiriza okuralizibwa kwa Yesu, otahwamu amaani. Kutiina kwawe nikwoleka nk’oku okimanyire ngu encwamu egi nkuru muno. Ky’amananu Baibuli negamba ngu Petero hamu n’abataahi be bakasiga ebisoha byabo “ahonaho.” Baitu Petero na mugenzi we batakole encwamu enu batabandize kugitekerezaaho. Haali harabireho ameezi mukaaga bamazire kumanya kandi n’okwikiriza ngu Yesu nuwe Masiya. (Yoh. 1:35-42) Obundi naiwe omazire kwega bingi ebirukukwata hali Yahwe hamu na Yesu, kandi nogonza kugumizaamu n’okurakurana omu by’omwoyo. Baitu otakakozere encwamu ey’okufooka mutebezi atakabatiziibwe, osemeriire kubanza kugitekerezaaho muno. Kiki eky’akonyire Petero, Andereya, hamu n’abandi kukora encwamu ei bakozere?

3. Miringo ki ey’erakukonyera kwikiriza okuralizibwa kwa Yesu?

3 Abegeswa ba Yesu ab’okubanza bakaba nibagonza omulimo gwabo, bamanyire kugukora kurungi, bamanzi, kandi bayehanaga. Emiringo enu ek’abakonyera kufooka abasohi abarungi ab’abantu. Ekicweka kinu nikiija kubazaaho omulingo osobora kutunga emiringo enu ey’erakukonyera kufooka omwegeswa wa Kristo omurungi.

WEYONGERE KUGONZA KUTEBEZA

Petero hamu n’abandi bafooka basohi ab’abantu. Omulimo gunu omukuru nigugumizaamu n’omu kasumi kanu (Rora akacweka 4-5)

4. Habwaki Petero yasohaga?

4 Petero yasohaga kusobora kurolerra eka ye, baitu enu teri niyo nsonga yonka ey’amuleteraga kusoha. Nikizooka ngu y’agonzaga muno kusoha. (Yoh. 21:3, 9-15) Petero akeega n’okugonza kukora omulimo ogw’okusoha abantu. Kandi Yahwe akamukonyera kufooka mukugu omu mulimo gunu.​—Eng. 2:14, 41.

5. Kusigikirra ha Luka 5:8-11, habwaki Petero y’atiinire, kandi kiki ekisobora kutukonyera kakuba naitwe twehurra tutiinire?

5 Kugonza okutwiniire Yahwe niyo ensonga enkuru ey’etuletera kutebeza. Kugonza Yahwe nikusobora kutukonyera kutebeza n’obuturaaba nitwehurra ngu tituli bakugu omu mulimo gunu. Yesu obuyaraliize Petero kufooka musohi ow’abantu, Yesu akamugambira ati: “Otatina.” (Soma Luka 5:8-11.) Petero akaba atatiinire habw’ebintu eby’asobora kurabamu hanyuma y’okufooka mwegeswa. Baitu akaba nayehurra ngu tasemeriire kukorra hamu na Yesu hanyuma y’ekyamahano Yesu yakozere eky’okusobozesa abasaija banu kusoha encu nyingi muno. Nka Petero, naiwe n’osobora kutiina. Nosobora kutiina obujunanizibwa obw’okufooka mwegeswa wa Kristo. Eki obukiraaba nukwo kiri, kusobora kugonza n’okwikiriza okuralizibwa kwa Yesu osemeriire kweyongera kugonza Yahwe, Yesu, hamu n’abataahi baawe.​—Mat. 22:37, 39; Yoh. 14:15.

6. Nsonga ki ezindi ezituletera kugonza kutebeza?

6 Wetegereze ensonga ezindi ezituletera kugonza kutebeza. Nitugonza kworobera ekiragiro kya Yesu ekirukugamba ngu: “Mugende mufoole abantu . . . abegeswa.” (Mat. 28:19, 20, NW) Ensonga endi tutebeza eri ngu abantu “bajwahire nibararanga” kandi nibetaaga muno kwegesebwa amananu agarukukwata ha Bukama. (Mat. 9:36) Yahwe n’agonza abantu ababuli mulingo kwetegerereza kimu amananu kandi n’okujunwa.​—1 Tim. 2:4.

7. Ekyahandiikirwe ekiri omu Abarumi 10:13-15 nikyoleka kita ngu omulimo ogw’okutebeza mukuru muno?

7 Kakuba tutekerezaaho omulingo kutebeza kwaitu kusobora kujuna abantu, nikiija kutuletera kugonza kutebeza. Kwahukanaho n’abasohi b’encu abatunda rundi abalya encu ezibaba basohere, itwe “tusoha” abantu nukwo tusobole kujuna obwomeezi bwabo.​—Soma Abarumi 10:13-15; 1 Tim. 4:16.

WEYONGERE KWEGA EMIRINGO ENDI EY’OKUTEBEZAAMU

8-9. Kiki omusohi w’abantu eky’asemeriire kumanya, kandi habwaki?

8 Omu kasumi Yesu akaba ali omu nsi, omusohi Omwisalereri akaba asemeriire kumanya encu ez’asemeriire kusoha. (Lev. 11:9-12) Kandi akaba aine kumanya nambere asobora kuzisanga. Encu zikira kwikara nambere hali amaizi amarungi zirukugonza kandi nambere hali ebyokulya byazo ebirukumara. Omumisaani arukwikara ha kizinga ekiri ha nyanja enkooto eya Pacific akeega nk’oku haroho obwire oburungi obw’okusoha. Omumisaani akagambira ow’oruganda ow’omu kiikaro eki ow’akaba n’agenda kusoha na uwe ati: “Njakwija nyenkya saaha isatu eza nyekyakara nukwo tugende.” Ow’oruganda onu akamugarukamu ati: “Tugenda ha bwire oburungi obw’okukwatiramu encu hatali obwire obuturukugonza.”

9 Nikyo kimu n’abasohi ab’abantu ab’omu kyasa eky’okubanza ekibakozere, bagendaga nambere “encu” ziri kandi n’omu bwire obubabbaga nibanihira kuzisangayo. Ekyokurorraho, abegeswa ba Yesu bakatebeza omu Yekaru hamu n’omu masorrokaniro, enju ha nju, hamu n’omu butale. (Eng. 5:42; 17:17; 18:4) Naitwe tusemeriire kumanya kurungi abantu ab’omu kiikaro ekitutebezaamu. Tusemeriire kwikara twetegekere kukora empindahinduka omu ntekaniza yaitu kusobora kutebeza omu biikaro nambere bali kandi n’omu bwire turukunihira kubatangatangana.​—1 Kol. 9:19-23.

ABASOHI ABAKUGU . . . 1. basoha omu bwire hamu n’omu biikaro nambere barukunihira kukwata encu nyingi (Rora akacweka 8-9)

10. Ekitebe kya Yahwe kituhaire bikwato ki?

10 Omusohi ayetaaga ebikwato ebisemeriire kandi asemeriire kumanya omulingo ogw’okubikozesaamu. Naitwe nitwetaaga ebikwato ebisemeriire omu mulimo gwaitu. Kandi tusemeriire kumanya n’omulingo ogw’okubikozesaamu. Yesu akasoborra abegeswa be omulingo baali basemeriire kusohamu abantu. Akabagambira eby’okutwara, nambere basemeriire kutebeza, kandi nibibasemeriire kubaza. (Mat. 10:5-7; Luk. 10:1-11) Omu kasumi kanu, ekitebe kya Yahwe kituhaire Ebikwato Ebitukozesa Kwegesa, kandi binu by’omugaso muno. * Kandi twegesebwa n’omulingo ogw’okubikozesaamu. Kutendekwa kunu kutukonyera kutunga obumanzi hamu n’obukugu obuturukwetaaga kusobora kuhikiriza kurungi omulimo gwaitu.​—2 Tim. 2:15.

ABASOHI ABAKUGU . . . 2. batendekerwe kukozesa ebikwato ebisemeriire (Rora akacweka 10)

FOOKA MUMANZI

11. Habwaki abasohi ab’abantu basemeriire kuba bamanzi?

11 Abasohi betaaga kuba bamanzi. Obwire obumu obu baba bali ha nyanja baraba omu nyikara ezibaba batarukunihira. Bakora omu bwire bw’ekiro kandi n’omu biikaro nambere emiyaga ey’amaani etarukunihirwa ekira kuteera aho naaho. N’abasohi ab’abantu nibetaaga kuba bamanzi. Obututandika kutebeza kandi tukagambira abantu nk’oku tuli Bakaiso ba Yahwe, nitusobora kuhikwaho “emiyaga” ey’okuhakanizibwa abanyabuzaale baitu, abantu abatumanyire nibasobora kutusekereza, kandi abantu abandi nibasobora kwanga kutuhuliiriza. Baitu kinu tikikutuhuniriza. Yesu akagambira abahondezi be ngu bakaba nibagenda kutebeza abantu abakubahakaniize.​—Mat. 10:16.

12. Kusugikirra ha Yosuha 1:7-9, kiki ekisobora kukukonyera kuba mumanzi?

12 Nosobora ota kufooka mumanzi? Eky’okubanza, osemeriire kukigumiza kimu ngu Yesu n’agumizaamu kwebembera omulimo ogw’okutebeza n’asigikirra omu iguru. (Yoh. 16:33; Kus. 14:14-16) Ekindi, gumya okwikiriza kwawe omu murago gwa Yahwe ogw’okukurolerra. (Mat. 6:32-34) Okwikiriza kwawe obukurayeyongera kuguma, noija kweyongera kufooka mumanzi. Petero n’abataahi be bakooleka okwikiriza okw’amaani obubalekere omulimo gw’abo ogw’okusoha bahondera Yesu. Omu mulingo nugwo gumu na iwe okooleka okwikiriza okw’amaani obuwagambiire banywani baawe hamu n’abanyabuzaale nk’oku otandikire kwega Baibuli n’Abakaiso ba Yahwe kandi n’oku ogenda omu nsorrokano zaabo! Busaho kugurukyagurukya okozere empindahinduka z’amaani omu bwomeezi bwawe kusobora kworobera endengo za Yahwe ez’okuhikirra. Eki kyali nikyetaagisa okwikiriza hamu n’obumanzi. Obworaaba n’oyeyongera kukurakuraniza obumanzi, okigumize kimu ngu “Mukama Ruhanga wawe ali naiwe nambere ogenda hona.”​—Soma Yosuha 1:7-9.

ABASOHI ABAKUGU . . . 3. n’obumanzi bakora n’omu nyikara eziikara nizihindahinduka (Rora akacweka 11-12)

13. Kwecumitiriza hamu n’okusaba nibisobora bita kukukonyera kufooka mumanzi?

13 Mulingo ki ogundi ogusobora kukukonyera kufooka mumanzi? Saba Yahwe akuhe obumanzi. (Eng. 4:29, 31) Yahwe naija kugarukamu esaara zaawe kandi tarukwija kukulekaho. Ayetekaniize obwire bwona kukusagika. Nosobora n’okwecumitirizaaho omulingo Yahwe yajuniremu abantu abandi omu bwire obwakara. Tekerezaaho n’omulingo akukonyire kuraba omu bizibu, kandi y’akuha n’amaani ag’okukora empindahinduka omu bwomeezi bwawe. Busaho kugurukyagurukya Ogu ayayebembiire abantu y’abarabya omu Nyanja Erukutukura, n’asobora kukukonyera kufooka mwegeswa wa Kristo. (Kurug. 14:13) Naiwe nosobora kuba n’okwikiriza nk’okw’omuhandiiki wa Zabuli ayagambire ati: “Mukama ali habwange; tintine: abantu barasobora okunkora ki?”​—Zab. 118:6.

14. Ekyokurorraho ekya munyaanya itwe Masae hamu n’ekya Tomoyo nikikwegesa ki?

14 Omulingo ogundi ogw’osobora kufooka mumanzi nugwo ogw’okwegaho omulingo Yahwe yakonyire abantu abakaba baine ensoni nyingi kufooka bamanzi. Tekerezaaho ekyokurorraho ekya munyaanya itwe Masae. Akaba aine ensoni nyingi kandi akaba nayehurra ngu tasobora kukora omulimo ogw’okutebeza. Yayehurraga ngu kubaza n’abantu abatamanyire kigumire muno kandi tasobora kukikora, kyali nikisisana n’okulengaho kutemba ekisiika ekiraihire muno. Nahabweki akekamba muno kweyongera kugonza Yahwe hamu n’abataahi be. Kandi akatekerezaaho obusumi obutulumu kandi y’asaba Yahwe amukonyere kugonza kutebeza. Akaleka kutiina kandi yahika n’okuhereezaho nka payoniya ow’akasumi koona. Yahwe n’asobora n’okukonyera abatebezi abahyaka kufooka bamanzi. Tekerezaaho ekyokurorraho ekya munyaanya itwe arukwetwa Tomoyo. Obuyatandikire kutebeza nju ha nju, omuntu oubabandize kutebeza, akatokera haiguru ati: “Ntindukugonza kubaza n’Abakaiso ba Yahwe!” kandi y’akinga orwigi rwe n’amaani. Tomoyo atatiine baitu akagambira ow’arukutebeza na uwe ati: “Ekyo okihuliire? Mbaire ntakamugambiire kintu kyona, baitu akyetegeriize nk’oku ndi omu h’Abakaiso ba Yahwe. Kinsemiize muno!” Tomoyo hati n’aheereza nka payoniya ow’akasumi koona.

KURAKURANIZA OKWEHANA

15. Abasohi abasinguzi booleka bata okwehana, kandi habwaki Abakristaayo nibakwetaaga?

15 Abasohi abasinguzi baba n’okwehana. Okwehana nikumanyisa obusobozi obw’okukora ebintu eby’osemeriire kukora. Abasohi basemeriire kwehana kusobora kuzinduka, kugumiisiriza kuhikya omulimo guhoire, kandi n’okugumira enyikara ey’obwire embi. Naitwe tusemeriire kwehana kusobora kugumiisiriza hamu n’okumalirra omulimo gwaitu.​—Mat. 10:22.

16. Nitusobora kukurakuraniza tuta okwehana abwaki?

16 Tituzaarwa twine obusobozi obw’okwehana. Kandi tukira kugonza kukora ebintu ebirukutwanguhira byonka. Okwetanga nikwetagisibwa kusobora kwehana. Nahabweki nitwetaaga obukonyenzi kusobora kukora ebintu ebisobora kutugumira. Yahwe atuha omwoyo gwe ogurukwera kusobora kutukonyera.​—Bag. 5:22, 23.

17. Kusigikirra ha 1 Abakolinso 9:25-27, omukwenda Paulo akagamba ngu akaba aine kukora ki kusobora kwehana?

17 Omukwenda Paulo na uwe yayehanaga. Baitu akagamba ngu akaba aine ‘kwesaliza’ kusobora kukora ekihikire. (Soma 1 Abakolinso 9:25-27.) Akatererra n’abandi kwehana kandi n’okukora ebintu byona “omu mulingo ogusemeriire kandi ogutekaniziibwe kurungi.” (1 Kol. 14:40, NW) Tusemeriire kwehana kusobora kwikara nituramya Yahwe, ekirukutwarramu kwikara nitwejumbira omu mulimo ogw’okusoha abantu.​—Eng. 2:46.

OTAKERERERWA

18. Kiki ekitusemeriire kukora kusobora kuba basinguzi omu maiso ga Yahwe?

18 Omusohi obwakwata encu nyingi, nubwo akirora ngu musinguzi. Baitu itwe titurorra obusinguzi bwaitu ha muhendo ogw’abantu abatukonyera kwija omu kitebe kya Yahwe. (Luk. 8:11-15) Nitwija kuba basinguzi omu maiso ga Yahwe kakuba tugumiisiriza omu kutebeza amakuru amarungi kandi n’okwegesa abantu. Habwaki? Habwokuba nitwija kuba nitworobera ekiragiro kye hamu n’eky’Omwana we.​—Mar. 13:10; Eng. 5:28, 29.

19-20. Nsonga ki endi enkuru ey’esemeriire kutuletera kwekamba hati kutebeza?

19 Omu mahanga agamu, haroho emyezi emu nambere abantu baikirizibwa kusoha. Omu biikaro ebi abasohi bekamba muno akasumi ak’okusoha obukaba kali haihi kuhwaho. Naitwe nk’abasohi ab’abantu tusemeriire kutebeza n’obwekambi hati, habwokuba empero ey’eyongiire kwirra haihi. Obwire obw’okukora omulimo gunu ogw’okujuna abantu bweyongeriire kimu kukeha. Otakererwa rundi otatekereza ngu osemeriire kulinda akasumi akarukukira oburungi nukwo otandike kukora omulimo gunu omukuru muno.​—Mug. 11:4.

20 Cwamu hati kweyongera kugonza kutebeza, kwega ebiri omu Baibuli, kufooka mumanzi kandi n’okwega kwehana. Weteranizeeho abasohi ab’abantu abarukuhingura omu bukaikuru munaana, kandi na iwe noija kutunga okusemererwa kwa Yahwe. (Neh. 8:10) Cweramu kimu kwejumbira omulimo gunu nk’oku orukusobora kandi otaguleka kuhikira kimu ha kumalirra. Ekicweka ekirukwongeraho nikiija kubazaaho ebintu bisatu bisobora kutukonyera kwikara nitutebeza amakuru amarungi ag’Obukama.

EKIZINA 66 Tebeza Amakuru Amarungi

^ kac. 5 Yesu akaraaliza abasohi abekambi kandi abebundaazi kufooka begeswa be. N’omu kasumi kanu, Yesu n’agumizaamu kuraaliza abantu abaine emiringo nk’egi kufooka abasohi b’abantu. Ekicweka kinu nikiija kubazaaho ebintu ebisobora kukonyera abeegi ba Baibuli abatiina kwikiriza okuralizibwa kwa Yesu.

^ kac. 1 AMAKURU G’EBIGAMBO: Ebigambo “abasohi babantu” nibimanyisa abantu boona abatebeza amakuru amarungi kandi begesa abandi kufooka abegeswa ba Kristo.