1. ¿Kʼusi laj yalbe chanvoʼ jtsakchoyetik li Jesuse, xchiʼuk kʼusi la spasik?

LI JCHANKʼOP Pedro, Andres, Santiago xchiʼuk Juane jaʼik jtsakchoyetik. Jaʼ yuʼun, labal van sba laj yaʼiik kʼalal xi albatik yuʼun li Jesuse: «Laʼ tsʼakliikun, vaʼun krixchanoetik xa chasaʼik kuʼun». ¿Kʼusi la spasik? Xi chal li Vivliae: «Laj yiktaik ta anil li snutiʼik sventa tsakob choye, vaʼun la stsʼakliik batel» (Mat. 4:18-22). Jelbat-o ta jyalel xkuxlejalik li kʼusi la spasike, yuʼun chiktaik li tsakchoye, jaʼ xa tsaʼik batel li krixchanoetike (Luk. 5:10). Li Jesuse jech-o yakal tstak ta ikʼel li buchʼutik oy ta yoʼontonik li mantale (Mat. 28:19, 20). ¿Mi achʼamoj xa li takel ta ikʼel laj yal Jesus sventa xasaʼ krixchanoetik jech kʼuchaʼal chichʼ saʼel choye? *

2. ¿Kʼu yuʼun skʼan jnoptik lek mi chij-och ta jcholmantal, xchiʼuk kʼusi xuʼ skoltautik yoʼ jechuk jpastike?

² Xuʼ van oy xa kʼuuk sjalil yakal chachan li Vivliae xchiʼuk skʼan xa van xanopbe skʼoplal mi chalokʼ ta cholmantal. Pe mu xachibaj mi vokol chavaʼi snopele, yuʼun anaʼoj ti maʼuk tajimol li kʼusi chakʼan chapase. Li Vivliae chal ti «laj yiktaik ta anil» snutiʼik sventa tsakob choy li Pedro xchiʼuk xchiʼiltake. Pe li Pedro xchiʼuk Andres ti sbankil yitsʼin  sbaike maʼuk ti anil nopbil li kʼusi la spasike, yuʼun mas xa ox ta vakib u xojtikinik li Jesuse xchiʼuk xchʼunojik ti jaʼ li Mesiase (Juan 1:35-42). Li voʼot eke xuʼ van ep xa kʼusi achanoj ta stojolal Jeova xchiʼuk Jesus xchiʼuk oy ta avoʼonton chachʼi batel ta mantal. Pe baʼyel skʼan xavaʼibe smelolal kʼusi smakoj ti cha-och ta jcholmantale. ¿Kʼusi koltaat-o Pedro, Andres xchiʼuk yantik sventa xchʼamik li takel ta ikʼel laj yal Jesuse?

3. ¿Kʼusi chantos xuʼ skoltautik yoʼ jchʼamtik li takel ikʼel laj yal Jesuse?

³ Li yajchankʼoptak Jesus ta voʼnee oy kʼusi tijbat yoʼontonik sventa spas li yabtelike, xtojobik lek, tsots yoʼontonik xchiʼuk xchapet lek li kʼusi tspasike. Taje jaʼ koltaatik-o sventa xtojobikuk lek ta saʼel krixchanoetik jech kʼuchaʼal tsaʼik choye. Li xchanobil liʼe tskoltaot sventa jechuk xapas ek.

4. ¿Kʼu yuʼun abtej ta tsakchoy li Pedroe?

⁴ Li Pedroe abtej ta tsakchoy sventa smakʼlin li yutsʼ yalale. Pe maʼuk noʼox jun abtelal laj yil, yuʼun tskʼupin toʼox tajek (Juan 21:3, 9-15). Pe kʼalal jaʼ xa lik saʼ krixchanoetike, la skʼupin tajek xtok. Koltaat yuʼun Jeova sventa xtojobuk lek ta cholmantal (Ech. 2:14, 41).

5. 1) ¿Kʼu yuʼun chiʼ toʼox Pedro jech kʼuchaʼal chal Lukas 5:8 kʼalal ta 11? 2) ¿Kʼusi xuʼ skoltaot mi jech chavaʼi abae?

⁵ ¿Kʼu yuʼun ta jcholtik mantal? Jaʼ ta skoj ti jkʼanojtik li Jeovae. Mi jech chkaʼitike, jaʼ tskoltautik mi mu spas kuʼuntik chkaʼitike. Li Jesuse xi to laj yalbe Pedro kʼalal la stak ta ikʼel sventa jaʼuk xa saʼ krixchanoetike: «Mu xa xaxiʼ» (kʼelo Lukas 5:8-11). ¿Kʼu yuʼun ti jech albate? Maʼuk ta skoj ti yuʼun chiʼ mi oy kʼusi snuptan mi och ta yajchankʼop Jesuse.  Pe mu sta-o chaʼi ti jmoj x-abtejik ta skoj ti jaʼtik toʼox la spas skʼelobil juʼelal Jesus sventa stsakik epal choye. ¿Mi jech chavaʼi aba ek kʼalal chanopbe skʼoplal kʼusi smakoj ti cha-och ta yajchankʼop Kristoe? Mi jaʼ jeche, oyuk kʼusi xapas sventa masuk to xakʼan Jeova, Jesus xchiʼuk li yan krixchanoetike. Vaʼun, jaʼ tstij avoʼonton sventa xachʼam li takel ta ikʼel laj yal Jesuse (Mat. 22:37, 39; Juan 14:15).

6. ¿Kʼusi to yan tstij koʼontontik sventa jcholtik mantal?

⁶ ¿Kʼusi to yan tstij koʼontontik sventa jcholtik mantal? Jaʼ ti ta jkʼan ta jchʼuntik li mantal laj yal Jesus liʼe: «Batanik, bat pasik ta jchankʼop li [krixchanoetike]» (Mat. 28:19, 20). Yan xtoke jaʼ ti xkoʼolaj ti yayijem sbekʼtalik xchiʼuk tanpukik li krixchanoetike, vaʼun chtun tajek yuʼunik ti xchanik li mantale (Mat. 9:36). Li Jeovae oy ta yoʼonton «ti akʼo koluk skotol li krixchanoetike xchiʼuk ti akʼo yojtikinik lek li kʼusi melele» (1 Tim. 2:4).

7. ¿Kʼuxi chakʼ kiltik Romanos 10:13 kʼalal ta 15 ti toj tsots skʼoplal li cholmantale?

⁷ Mi la jnopbetik skʼoplal ti xuʼ xkol-o krixchanoetik li cholmantale, xuʼ jaʼ stij koʼontontik sventa jechuk jpastik. Li buchʼutik tstsakik choye jaʼ sventa chchonik o tstiʼik, pe li voʼotike ta jsaʼtik krixchanoetik sventa mu xichʼik lajesel (kʼelo Romanos 10:13-15; 1 Tim. 4:16).

8, 9. ¿Kʼusi skʼan snaʼik li jtsakchoyetike, xchiʼuk kʼu yuʼun?

⁸ Kʼalal jaʼo kuxi li Jesuse, li jtsakchoyetik ti jaʼik j-israeletike skʼan xojtikinik kʼusi choyal xuʼ stsakik (Lev. 11:9-12). Jech xtok, skʼan skʼelik ti bu mas x-ayan choye, yuʼun jaʼ mas oy choy ti bu lek yukʼumale xchiʼuk ti bu oy sveʼelike. ¿Mi oy noʼox yorail sventa xbat stsakik li choye? Jkʼeltik kʼusi laj yal jun ermano ti te nakal ta jun lum joyol ta nab ta Pacificoe. La stak ta ikʼel jun misionero sventa xbatik ta tsakchoy. Xi laj yal li misioneroe: «Xkil jbatik okʼom las 9 ta sob». Pe xi la stakʼ li ermanoe: «Mu jechuk maʼ taje. Yuʼun skʼan jkʼeltik lek kʼusi ora mas oy choy, maʼuk ti kʼusi ora lek chkaʼitike».

⁹ Li ermanoetik ta baʼyel siglo eke la skʼelik lek kʼusi ora xchiʼuk bu xuʼ staik mas krixchanoetik. Jech kʼuchaʼal liʼe, li yajchankʼoptak Jesuse te la xcholik mantal ta templo, ta snail tsobobbailetik, ta naetik xchiʼuk ta chʼivit (Ech. 5:42; 17:17; 18:4). Li voʼotik eke skʼan xkojtikintik lek li kʼusitik nopem xaʼiik spasel ti bu ta jcholtik mantale, skʼan jeltik ti kʼu yelan ta jcholtik mantale, ti bu chijbate xchiʼuk ti kʼusi ora xuʼ jtatik mas krixchanoetike (1 Kor. 9:19-23).

10. ¿Kʼusi abtejebaletik yakʼojbutik li j-organisasiontike?

¹⁰ Li jtsakchoyetike skʼan oyuk lek yabtejebik xchiʼuk ti snaʼikuk stunesele. Skʼan lekuk chapalutik ek. Li Jesuse lek la xchanubtas yajchankʼoptak sventa xtojobikuk lek ta saʼel li krixchanoetike. Laj yalbe kʼusi xuʼ xichʼik batel, bu xuʼ xcholik mantal xchiʼuk kʼusi xuʼ xalik (Mat. 10:5-7; Luk. 10:1-11). Li j-organisasiontike yakʼojbutik abtejebaletik sventa xijchanubtasvan ti jtunelik tajeke xchiʼuk chchanubtasutik kʼuxi ta tunesel. * Ti jech chkichʼtik chanubtasele, jaʼ tskoltautik sventa junuk noʼox koʼontontik kʼalal ta jpas kabteltike xchiʼuk ti xijtojobuk leke (2 Tim. 2:15).

11. ¿Kʼu yuʼun skʼan tsotsuk koʼontontik kʼalal ta jsaʼtik krixchanoetike?

¹¹ Li jtsakchoyetike skʼan tsotsuk yoʼontonik, yuʼun mu snaʼik mi chtal voʼ o mi kʼepel noʼox. Nopoltik noʼox ch-abtejik ta akʼobaltik xchiʼuk bakʼintike, xuʼ van xtal ta anil tsatsal ikʼaloʼ. Skʼan tsotsuk koʼontontik ek kʼalal ta jsaʼtik krixchanoetike. Kʼalal chlik jcholtik mantal xchiʼuk chkaltik ti jaʼutik stestigo Jeovae, xuʼ van oy kʼusitik ta jnuptantik ti xkoʼolaj ta tsatsal ikʼaloʼe. Yuʼun xuʼ van skontrainutik li kutsʼ kalaltike, tslabanutik li kamigotaktike xchiʼuk mu skʼanik mantal li krixchanoetike. Mu labaluk sba chkaʼitik taje, yuʼun laj onoʼox yal Jesus ti chkichʼtik kontrainele (Mat. 10:16).

12. Jech kʼuchaʼal chal Josue 1:7 kʼalal ta 9, ¿kʼusi xuʼ skoltaot sventa tsotsuk avoʼonton?

¹² ¿Kʼusi xuʼ skoltaot sventa tsotsuk avoʼonton? Teuk ta ajol ti jaʼ yakal tsbeiltas Jesus li abtelale (Juan 16:33; Apok. 14:14-16). Jech xtok, pato avoʼonton ti ta onoʼox xchabiot Jeova jech kʼuchaʼal yaloje (Mat. 6:32-34). Mi jech chapase, mas me tstsatsub li avoʼontone. Kʼalal laj yikta komel yabtelik sventa stsʼakliik Jesus li Pedro xchiʼuk xchiʼiltake, laj yakʼik ta ilel ti tsots xchʼunel yoʼontonike. ¿Mi xanaʼ kʼuxi laj avakʼ ta ilel xchʼunel avoʼonton? Jaʼo kʼalal laj avalbe avamigotak xchiʼuk avutsʼ avalaltak ti lik xa achan Vivlia xchiʼuk li stestigotak Jeovae xchiʼuk ti chakʼot xa ta tsobajeletike. Jech xtok, ep xa van kʼusitik ajeloj ta akuxlejal sventa xachʼunbe li  smantaltak Jeovae. Jaʼ jech chavakʼ ta ilel xtok ti oy xchʼunel avoʼonton xchiʼuk ti tsots avoʼontone. Mi jech-o chavakʼ persa sventa tsotsuk avoʼontone, «li Jeova Dios avuʼune te chchiʼinot ti buyuk noʼox chabate» (kʼelo Josue 1:7-9).

13. ¿Kʼuxi tstsatsubtas avoʼonton mi chapas orasion xchiʼuk mi oy kʼusi chanopbe skʼoplale?

¹³ ¿Kʼusi to xuʼ skoltaot sventa tsotsuk avoʼonton? Albo Jeova ti akʼo xakʼbot yipal avoʼontone (Ech. 4:29, 31). Ta me skoltaot xchiʼuk muʼyuk bu chayiktaot jsetʼuk, te me chchiʼinot skotol ora. Jech xtok, nopbo skʼoplal kʼuxi la skolta yajtuneltak ta voʼne. Nopbo skʼoplal xtok kʼuxi la skoltaot kʼalal oy kʼusitik la anuptane xchiʼuk ti kʼuxi la skoltaot yoʼ xajel akuxlejale. Li Jeovae la skolta yajtuneltak sventa xtuchʼik jelavel li Tsajal nabe, jaʼ me jech tskoltaot ek yoʼ xakʼot ta yajchankʼop Kristo (Eks. 14:13). Jechuk xavaʼi aba kʼuchaʼal li jtsʼibajom yuʼun salmo ti xi laj yale: «Liʼ xchiʼinojun li Jeovae; muʼyuk chixiʼ. ¿Kʼusi xuʼ spasbun li jun krixchanoe?» (Sal. 118:6).

14. ¿Kʼusi chakʼ achan li sloʼil Masae xchiʼuk Tomoyoe?

¹⁴ Yan xtok li kʼusi xuʼ skoltaote jaʼ mi la anopbe skʼoplal kʼuxi skoltaoj Jeova sventa tsotsuk yoʼonton li buchʼutik stsʼijetik noʼoxe. Jkʼeltik kʼusi kʼot ta stojolal li ermana Masae. Ta skoj ti stsʼijet noʼoxe, yaloj mi mu xchol yuʼun mantal. Chiʼo tajek kʼalal tsnopbe skʼoplal ti chchiʼin ta loʼil li buchʼutik mu xojtikine, xkoʼolaj chaʼi ta jpʼej mukʼta vits ti mu xkajtsaj muyele. Jaʼ yuʼun, laj yakʼ tajek yipal sventa skʼan mas li Jeova xchiʼuk li yan krixchanoetike. La snopbe skʼoplal ti anil xa noʼox skʼan cholel mantale xchiʼuk la skʼanbe koltael Jeova sventa x-ayan mas ta yoʼonton spasele, vaʼun tsal yuʼun li xiʼele xchiʼuk tun ta prekursora regular. Li Jeova xtoke xuʼ skolta sventa tsotsuk yoʼontonik li achʼ jcholmantaletike, jech kʼuchaʼal chal Josue 1:7 xchiʼuk 9. Jkʼeltik kʼusi la snuptan ek li ermana Tomoyoe. Kʼalal lokʼ xchol mantal ta naetik ta sba veltae, xi tsots albat yuʼun jun antse: «¡Mu jkʼan kʼusi xalbeikun li testigoetike!». Vaʼun, xpujlij to li stiʼ snae. Muʼyuk xiʼ li Tomoyoe, xi laj yalbe li xchiʼil ta cholmantale: «¿Mi lavil? Muʼyuk toʼox kʼusi kaloj jbeluk, pe li antse laj yakʼ venta ta anil ti jaʼun stestigo Jeovae, ¡lek ta jmoj!». Chtun xa ta prekursora regular li Tomoyoe.

15. ¿Kʼusi skʼan xal ti xchapet lek li kʼusi ta jpastike, xchiʼuk kʼu yuʼun tsots skʼoplal?

¹⁵ Kʼalal xchapet lek li kʼusi ta jpastike, jaʼ skʼan xal ti chkakʼtik persa spasel li kʼusi jbainojtike. Li jun lekil jtsakchoye skʼan xchapetuk lek li kʼusi tspase. Yuʼun skʼan sob xlik, ti stsutses li yabtele xchiʼuk ti jechuk-o x-abtej akʼo mi kʼepel o mi chakʼ voʼ. Li voʼotik eke skʼan ti xchapetuk lek li kʼusi ta jpastike sventa xkuch kuʼuntik li vokoliletik ta jnuptantike xchiʼuk ti jtsutsestik lek li kabteltike (Mat. 10:22).

16. ¿Kʼusi tskoltautik sventa xchapetuk lek li kʼusi ta jpastike?

¹⁶ Maʼuk ti xchapet xa onoʼox lek li kʼusi ta jpastik kʼalal chijvokʼutike, yuʼun jaʼ lek chkaʼitik ti jutuk noʼox kʼusi ta jpastike. Sventa spas kuʼuntike, skʼan jnaʼ jpajes jbatik. Jaʼ yuʼun, ta jkʼantik koltael sventa spas kuʼuntik li kʼusi vokol chkaʼitike. Li Jeovae tskoltautik ta xchʼul espiritu (Gal. 5:22, 23).

17. Jech kʼuchaʼal chal 1 Korintios 9:25 kʼalal ta 27, ¿kʼusi koltaat-o Pablo yoʼ xchapetuk li kʼusi tspase?

¹⁷ Li jtakbol Pabloe xchapet lek li kʼusitik  tspase. Pe laj yal ti persa skʼan spas ta mantal sbekʼtal yoʼ jaʼuk spas li kʼusi leke (kʼelo 1 Korintios 9:25-27). Laj yalbe ermanoetik ti xchapetuk lek li kʼusi tspasike xchiʼuk xi to laj yalbee: «Oyuk me smelolal skotol li kʼusitik chapasike xchiʼuk lekuk me xchapet avuʼunik skotol» (1 Kor. 14:40). Toj tsots skʼoplal ti jechuk jpastike, yuʼun jaʼ tskoltautik sventa xkichʼtik-o ta mukʼ li Jeovae, ti te smakojbe skʼoplal ti jsaʼtik krixchanoetik jech kʼuchaʼal chichʼ saʼel choye (Ech. 2:46).

18. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xmuyubaj kuʼuntik li Jeovae?

¹⁸ Li jun jtsakchoye chal ti jaʼ to lek bat yabtel mi ep la stsak choye. Pe li voʼotike maʼuk ta jtsaktik ta venta mi ep buchʼutik ch-ochik ta mantal kuʼuntike (Luk. 8:11-15). Chmuyubaj kuʼuntik Jeova mi ta jcholtik-o mantal xchiʼuk mi ta jchanubtastik li yantike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun yakal ta jchʼunbetik smantal xchiʼuk li Xnichʼone (Mar. 13:10; Ech. 5:28, 29).

19, 20. ¿Kʼusi yan tstij koʼontontik ta xcholel mantal?

¹⁹ Ta junantik lume, oy noʼox jayibuk u ti xuʼ stsakik choye. Kʼalal snaʼojik ti jutuk xa skʼan xlaj yoraile, li jtsakchoyetike sujom xa noʼox ch-abtejik. Pe li voʼotike mas to skʼan sujom jcholtik li mantale. Yuʼun poʼot xa xtal slajeb li kʼusitik oye. Li abtelal ta jpastike xuʼ sta-o xkuxlejal li krixchanoetike, pe mu xa jaluk jech ta jpastik. Sventa xalokʼ ta cholmantale, mu xanop ti jaʼ to tspas avuʼun mi lek tajek akuxlejale (Ekl. 11:4).