Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

EKICWEKA C’OKWEGA 39

Shagika abakazi b’Abakristo

Shagika abakazi b’Abakristo

‘Abakazi abari kutwara amakuru ni ihe rihango.’ —ZAB 68:11.

ECESHONGORO CA 137 Abakazi Abeesigwa, Banyaanyazi-itwe Abakristaayo

EMPINYE *

Abanyanyazi abari kukunda Yehova bari omu nterane, bari omu murimo g’okuburira, bari kuyamba omu kuboneza Enju y’Obukama, bari kweta aha bakristo bagenzi babo (Reba paragurafu ya 1)

1. Ni buha buyambi obu abanyanyazi bari kuha ekitongore kandi shi ni biha bizibu ebi bari kubugana? (Reba ekishushani c’aha kishembeso.)

KU NIKITUSHEMEZA kuba twine abanyanyazi abari kukora n’amani omu kibina! Ecokureberaho; nibekwatanisa omu nterane n’omu murimo g’okuburira n’okwegesa obutumwa burungi. Abamwe nibekwatanisa omu kureberera Enju y’Obukama, kandi nibereka ku nibafa aha Bakristo bagenzi babo. Konka nabwe nibabugana ebizibu. Abamwe nibareberera abazire babo abakuzire. Abandi nibahiganisibwa abanyabuzare babo. Kandi abandi abari abazire bari bonka, nibakora n’amani kugira ngu babiseho abana babo.

2. Ahabw’enki tushemerire kushagika abanyanyazi?

2 Ahabw’enki tushemerire kushagika abanyanyazi? Ahakuba ensi teri kuha abakazi ekitinisa ekibashemerire. Nambwenu, Bibuli netuhiga kubashagika. Ecokureberaho; entumwa Paulo akashaba ekibina c’omuri Rooma kwakira Foibe kandi ‘bakamuhwera omuri byona ebi’ yabire ari kwetenga. (Rom 16:1, 2) Ahabw’okuba Paulo yabire ari Omufarisaayo, akakurira omu bantu ababire bari kwikiriza ku abakazi bari ab’ahasi. Konka ku yamazire kuba Omukristo, akatoreza Yesu yatwariza abakazi omu muringo gw’embabazi kandi yabaha ekitinisa.—1 Kor 11:1.

3. Ni bata oku Yesu yabire ari kutwariza abakazi, kandi shi akaba nareba ata abakazi ababire nibakora ebi Ruhanga ari kwenda?

3 Yesu akaba naha ekitinisa abakazi bona. (Yoh 4:27) Akaba atari kutwariza abakazi nk’oku abebembezi b’edini y’Abayudaaya babire nibabatwariza. Ahobwe, Bibuli emwe ekagira ngu: ‘Yesu taragambire ekigambo na kimwe c’okushwaza abakazi.’ Konka Yesu akaba natwariza omu muringo g’omutano abakazi ababire nibakora ebi Ishe ari kukunda. Eco nikimanyisa ku yabire nabareba nk’abanyanyazi kandi akabagambaho n’abashija ku ari kubareba nk’ab’omu ka yeye y’eby’omwika.—Mat 12:50.

4. Ni enki eki twaza kushwijuma omuri eki kicweka?

4 Yesu akaba atura ayetegwire kukwasa abakazi ababire bari kuhereza Ruhanga. Akaba nabasima kandi abagambirira. Twaza kushwijuma oku turi kubasa kutorezamu Yesu omu kufa aha banyanyazi.

ABANYANYAZI B’OMUHENDO

5. Ni enki ekiri kutuma abanyanyazi abamwe bayehurira bari bonka?

5 Twena, benetata na banyanyazi, tushemerire kukoringana ge. Konka obumwe abanyanyazi nibabasa kureba ku kigumire kukihikiriza. Ahabw’enki? Tekateka ahari eki. Omunyanyazi omwe ori kwetwa Jordan * nagira ngu: “Ahakuba ntine mushija, hine obu ndi kuhurira ntine omwanya omu kibina.” Omupayoniya ori kwetwa Kristen owayongire aha buhereza bweye nagira ngu: “Ku ori kuba ori omu kibina kisya, nobasa kuhurira ori wenka.” Benetata abamwe na bo nibabasa kwehurira basyoya. Abari ori omu ka etari ey’Abahamya ba Yehova nikibasa kubagumira kwehisya abanyabuzare nambwenu kituma bahurira bari bonka omu kibina. Abanyanyazi abamwe nibabasa kwehurira bari bonka ahabw’okuguma omu ka ninga shi ahabw’okurwaza abagizire eka yabo. Omunyanyazi ori kwetwa Annette akagamba ati: “Nkaba ntari kwikiriza kada y’okunyeta omu mbaga za banywani bange ahakuba nkaba nindeberera mama.”

Nka Yesu, nitubasa kwereka ku nitufa ahari banyanyazi b’abesigwa (Reba paragurafu ya 6-9) *

6. Nk’oku biri omuri Luka 10:38-42, ni bata oku Yesu yakwasize Mariza na Mariya?

6 Yesu akaba namara obwire na banyanyazi beye b’omu by’omwika, kandi akaba ari omunywani owa buzima ahari bo. Tekateka aha bunywani bweye na Mariya na Mariza, bombi ababire batakatahire omu bushwere. (Shoma omuri Luka 10:38-42.) Kurabira omu bigambo n’ebikorwa byeye, Yesu akatuma bahurira bahumurizibwe. Ecokureberaho; Mariya akahurira yahumurizibwa obu Yesu yamwikirize kushitama aha bigere byeye nk’omwegi weye. * Kandi Mariza ku yayehurire kubi ahabw’okuba Mariya yabire atari kumukwasa omu mirimo, akagambira Yesu ebyabire bimuri aha mutima. Obwo bwire, Yesu akaba ayetegwire kukwasa abo banyanyazi bombi omu by’omwika. Kandi akereka ku nafa ahari abo banyanyazi na munyanya wabo, Laazaaro, ari kubatayayira. (Yoh 12:1-3) Kandi, obu Laazaaro yabire arwire munonga, Mariya na Mariza bakashaba Yesu obuyambi.—Yoh 11:3, 5.

7. Ni buha buryo bumwe obu turi kubasa kwerekamu ku nitushagika abanyanyazi?

7 Aha banyanyazi abamwe, enterane nigo mugisha g’okuba hamwe na benetata. Obwe rero nitwenda kukoresa ogo mugisha turi kubakira, tubaganiza, kandi barebe ku nitubafaho. Jordan, owu tugambireho, akagira ngu: “Ninshemererwa munonga abandi ku bari kunsima ahabw’okuhayo ebitekateko, bakatebekanisa kuburira nanye, ninga shi bakanfaho omu bindi.” Tushemerire kwereka abanyanyazi bitu ku bari ab’omugasho ahari itwe. Omunyanyazi ori kwetwa Kia akagira ngu: “Ku ndi kuferwa enterane, nimba ndi kumanya ku benetata na banyanyazi baranterere ngu bamanye yaba ndi ge. Eco nikituma nayikiririza kimwe ku benetata na banyanyazi bari kunfaho.”

8. Ni buha buryo obundi obu turi kubasa kutorezamu Yesu?

8 Nk’oku Yesu yakikozire, nitubasa kukoresa obwire bwitu kugira ngu tumanyane n’abanyanyazi. Caba kiri kubasika nitubasa kubeta turya hamwe. Twakikora basyoya, tushemerire kubaganirira ebiganiro ebiri kombeka. (Rom 1:11, 12) Abazehe bashemerire kugira emitekatecere nk’eyi Yesu yabire ayine. Akaba namanya ku abatakatahire omu bushwere bari kubugana ebizibu, konka akabereka ku kutaha omu bushwere n’okuzara atari byo ebiri kureta okushemererwa okwa buzima. (Luk 11:27, 28) Ahobwe, nitutunga okushemererwa twata omurimo gwa Yehova omu mwanya g’okubanza.—Mat 19:12.

9. Ni enki eki abazehe bari kubasa kukora kugira ngu bakwase abanyanyazi?

9 Na munonga abazehe bashemerire kutwariza abakazi b’Abakristo nk’abanyanyazi na ba nyina omu by’omwika. (1 Tim 5:1, 2) Enterane zahendera abazehe nibaba bashemerire kukoresa obwire bwabo bari kuganira n’abanyanyazi. Omunyanyazi ori kwetwa Kristen nagira ngu: “Omuzehe omwe akamanya ngu mpugire munonga kandi akaba ari kwenda kumanya oku ndi, mazima nkashemererwa ahabw’okunfaho.” Abazehe ku bari kukoresa obwire bwabo omu kuganira n’abanyanyazi, nikituma bareba ku bari kubafaho. * Annette owu tugambireho, akagamba oku yagasirwe ahabw’okuganira n’abazehe burijo. Akagira ngu: “Kikatuma nabamanya ge, kandi na bo bamanya ge. Obwe rero ku ndi kubugana ekizibu, nikinyorobera kubashaba obuyambi.”

SIMA ABANYANYAZI

10. Ni enki ekiri kukira kushemeza banyanyazi bitu?

10 Twena abashija n’abakazi, nitushemererwa abandi batusima ahabw’ebi turi kukora. Konka haba hatariho ori kutusima nitubasa kuhwa amani. Omupayoniya ori wenka ori kwetwa Abigail akagamba ku obumwe ari kuhurira bamwebirwe ari kugira ngu: “Nibandeba nk’omunyanyazi omupagani ninga shi omuhara oryaho kusha. Obumwe nimpurira batari kunyenda.” Konka yetegereze ebyahikire ahari munyanyazi ori kwetwa Pam. Atakatahire omu bushwere akamara emyaka myingi ari kuhereza nk’omumishonari. Bwanyima, akagaruka owabo kureberera abazire beye. Hati ayine emyaka 70 kandi acari omupayoniya. Pam akagira ngu: “Ecabire nikikira kunkwasa ni oku abandi babire bari kukunda kunsima.”

11. Ni bata oku Yesu yayerekire ku nasima abakazi ababire nibakora na we omurimo?

11 Abakazi abari kukunda Ruhanga bakahereza Yesu bari kukoresa “ebintu byabo” kandi akabasima ahabw’obwo buyambi. (Luk 8:1-3) Akabaha ogo mugisha kandi yabegesa kukora ebi Ruhanga ari kusima. Ecokureberaho; akabagambira ku yabire arije kufa bwanyima akija kuzoka. (Luk 24:5-8) Akatebekanisiza abo bakazi ebyabire birije kubabaho, nk’oku yabikorire entumwa. (Mak 9:30-32; 10:32-34) N’obu entumwa za Yesu zahungire obu bamukwasire, abakazi ababire nibamushagika bakaba bari aha rubaju rweye obu yabire ahanikirwe aha kiti.—Mat 26:56; Mak 15:40, 41.

12. Ni guha murimo ogu Yesu yahire abakazi abesigwa?

12 Yesu akaha abakazi omurimo g’omugasho. Ecokureberaho; abakazi ni bo ab’okubanza ababurire eby’okuzoka kweye. Akashaba abo bakazi kugambira entumwa zeye ku azokire omu bafire. (Mat 28:5, 9, 10) Kandi ahari Pentekoote omu gwa 33 B.Y., abakazi nibabasa kuba babire bari omu bashukirweho omwika oguri kwera. Caba kiri kisyoya, abo banyanyazi abasya abashukirweho omwika oguri kwera bakatunga obushoborozi bw’okugamba omu ndimi z’amahanga kandi bagambira abandi ‘eby’amani ebikozirwe Ruhanga.’—Byak 1:14; 2:2-4, 11.

13. Ni enki eki abanyanyazi bari kukora, kandi ni bata oku turi kubasa kwereka ku nitubasima ahabw’ebi bari kukora?

13 Abanyanyazi bitu bashemerire kusimwa aha bwa byona ebi bari kukora omu murimo gwa Yehova. Omuri eyo mirimo harimu okombeka, kureberera ebyombeko, kushagika emitwe eri kukoresa orundi rurimi, n’okuyamba ahari Beteli. Nibayamba abahikirweho ebikirizi, bayamba omu kuhindura ebitabo byitu kandi bahereza nk’abapayoniya n’abamishonari. Nka benetata, abanyanyazi na bo nibega Ishomero ry’abapayoniya, Ishomero ry’Ababurizi b’Obukama, n’Ishomero rya Gileadi. Kandi, abakazi nibakwasa abashija babo kuhikiriza obujunanizibwa bwabo omu kibina n’omu kitongore. Abo benetata tibari kubasa kuhikiriza ge obujunanizibwa bwabo abakazi babo baba batabashagikire. (Efe 4:8) Mbehi tori kubasa kutekateka oku ori kubasa kushagika abanyanyazi bitu omu mirimo eyi bari kukora?

14. Tukuratize ebiri omuri Zaaburi ya 68:11, ni enki eki omuzehe ow’obwenge ari kukora?

14 Abazehe ab’obwenge nibamanya ku abanyanyazi bari ‘ihe rihango’ bari kukora emirimo kandi bari kutura betegwire kukora omurimo g’okuburira obutumwa burungi. (Shoma omuri Zaaburi ya 68:11.) Obwo rero abazehe nibagezaho kwegera ahari abo banyanyazi. Abigail owu tugambireho, nashemererwa ku benetata bari kumushaba ngu abagambire oburyo burungi bw’okuganira n’abantu omuri teritori. Akagamba ngu: “Eco kikatuma namanya ku nyine omwanya omu kitongore ca Yehova.” Nambwenu, abazehe nibamanya ku abanyanyazi abakuzire kandi abine okwikiriza kuhamire bari kukwasa abanyanyazi abacari bato kwehanganira ebizibu. (Tit 2:3-5) Mazima, tushemerire kwereka ku nitusima abanyanyazi bitu!

GAMBIRIRA KANDI OKWASE ABANYANYAZI

15. Ni ryari obu abanyanyazi bari kuba bari kwenda ngu tubayambe?

15 Abanyanyazi baba bine ebizibu nibaba bari kwetenga ow’okubakwasa. (Isa 1:17) Ecokureberaho; omufakazi ninga owatine n’omushija weye naba ari kwetenga ow’okumugambirira n’okumukwasa kukora ebi omushija weye yabire nakora. Omunyanyazi okuzire naba nayetenga ow’okumugambirira ahari ba dokita. Omunyanyazi omupayoniya ori kukora omu yindi mirimo y’ekitongore naba nayetenga ow’okumugambirira abandi bamugambaho kubi ngu tari kuburira nk’abandi bapayoniya. Ni buha buryo obundi obu turi kubasa kuyambamu abanyanyazi bitu? Nambwenu, reka tushwijume ecokureberaho ca Yesu.

16. Nk’oku biri kugambwa omuri Mako 14:3-9, ni bata oku Yesu yagambirire Mariya?

16 Yesu akaba nagambirira abanyanyazi ku habire hine ababacenga kubi. Ecokureberaho; akagambirira Mariya obu Mariza yamwetombitire. (Luk 10:38-42) Kandi akagambirira Mariya omurundi gwa kabiri obu abandi bamwetombitire ngu akozire ensharamu mbi. (Shoma omuri Mako 14:3-9.) Yesu akikiriza Mariya kandi yamusima ari kugira ngu: ‘Eki yankorera ni kirungi, yakora nk’oku ari kubasa.’ Kandi akahanura ku ebi ogo munyanyazi yamukorire byabire birije kugambwa hona ahu ‘engiri erigambwa hona omu nsi yona,’ nk’oku eki kicweka kiri kumugambaho. Ku nikishemeza munonga kuba Yesu yagambire ku obutumwa bw’Obukama buriburirwa omu nsi yona, obu yabire ari kusima Mariya ahabw’ekikorwa ekiri kwereka okutekunda! Mazima ebyo bigambo bikagumya Mariya, bwanyima y’okumwetombitira.

17. Gamba ecokureberaho ekiri kwereka obwire obu turi kubasa kugambirira omunyanyazi.

17 Mbehi nogambirira banyanyazi bawe baba bari kubyetenga? Ecokureberaho; tekateka ahari eki. Ababurizi bamwe nibareba ku omunyanyazi oyine omushija otari kwikiriza ari kwija omu nterane acererirwe kandi ku ari kuhika nagenda zahendera. Nibareba atari kukira kureta abana beye omu nterane. Rero kituma bamwetombitira ahakuba bari kutekateka ku ashemerire kugema omushija weye akamwikiririza kureta abana. Konka mazima ogo munyanyazi naba akozire cona eki ari kubasa. Tari kweteraho entebekanisa kandi tiwe ari kukora ensharamu y’aha muheru aha bikwatirine n’abana. Okakora ki wahurira abandi bari kumwetombitira? Wamusima kandi okereka abandi oku ari kutaho amani nibibasa kutuma batagaruka kumugambaho kubi.

18. Ni buha buryo obundi obu turi kubasa kuyambamu abanyanyazi bitu?

18 Nitubasa kwereka ku nitufa aha banyanyazi bitu omu bikorwa. (1 Yoh 3:18) Annette, omunyanyazi owareberire nyina awabire arwire akagira ngu: “Abanywani bange abamwe bakaba bija kumpumuriza, obundi bandetera ebyokurya. Eco kikaba nikituma nahurira ndi kukundwa kandi nyine omwanya omu kibina.” Jordan na we akatunga obuyambi. Mwenetata akamwegesa oku ashemerire kufa aha motoka yeye. Akagira ngu: “Ni kirungi kuba benetata na banyanyazi bari kuba bari kwenda kumanya yaba ndi kwerinda naba nvugire.”

19. Nambwenu ni bata oku abazehe bari kubasa kukwasa abanyanyazi?

19 Abazehe na bo nibagezaho kufa aha bi abanyanyazi bari kwetenga. Nibamanya ku Yehova ari kwenda ngu batwarize ge abanyanyazi. (Yak 1:27) Nibatoreza Yesu bari kuba abanyabwenge kandi batari kutaho ebiragiro ahobwe baba abanyambabazi kandi bahurikiza. (Mat 15:22-28) Abazehe ku bari kuyamba abanyanyazi, nikituma bahurira Yehova ari kubakunda. Omwebembezi w’omutwe ogu Kia yabire arimu ku yamanyire ngu Kia akaba ari kwenda kuza omu ka endijo, akahika ari kukora entebekanisa y’okumukwasa. Kia akagira ati: “Kikankwasa kwehanganira akahinda kange. Ebigambo by’abazehe ebiri kombeka n’ebikorwa byabo ebiri kurebeka bikanyereka ku ndi ow’omugasho omu kibina ca Yehova kandi ku ntari kuba ndi nyenka naba ndi omu mbera zigumire.”

ABANYANYAZI BONA B’OMU KIBINA NIBETENGA OBUYAMBI BWITU

20-21. Ni bata oku turi kubasa kwereka ku nitureba abanyanyazi bona ab’omu kibina nk’ab’omuhendo?

20 Wareba omu kibina canyu omuri obu bwire, noshangamu abanyanyazi bingi abari kukora n’amani bari kwetenga obuyambi bwitu. Nk’oku twacegera aha cokureberaho ca Yesu, nitubasa kubayamba turi kumara obwire na bo kandi turi kugezaho kubamanya. Nitubasa kwereka ku nitubasima ahabw’ebi bari kukora omu murimo gwa Yehova. Kandi nitubasa kubagambirira caba kiri kwetengwa.

21 Entumwa Paulo ari kuhendera ebaruha y’Abarooma akagamba aha bakazi mwenda b’Abakristo. (Rom 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Mazima abo bakazi bakagarukamu amani ku bahurire Paulo ari kubaramusya kandi ari kubasima. N’itwe tushemerire kuyamba abanyanyazi bona ab’omu kibina kitu. Twakora eco nituba twabereka ku bari ab’omuhendo omu ka ya Yehova.

ECESHONGORO CA 136 ‘Ekihembo Ekihikire’ Kuruga Ahari Yehova

^ par. 5 Abanyanyazi b’omu kibina nibabugana ebizibu byingi. Omuri eki kicweka twaza kushwijuma oku turi kubasa kushagika abanyanyazi bitu b’omu by’omwika turi kutoreza Yesu. Nitubasa kwegera aha ku Yesu yabire ari kumara obwire n’abakazi, abasima, kandi abagambirira.

^ par. 5 Amazina agamwe gakahindurwa.

^ par. 6 Ekitabo kimwe kikagira ngu: “Abegi ababire nibetegura kuba abegesa, bakaba nibashitama aha bigere by’abegesa babo, konka bakazi bakaba batikirizibwe kuba abegesa. . . . Rero abashija bingi Abayudaaya bakagubwa kubi ku barebire Mariya ashitami aha bigere bya Yesu amuhurikize.”

^ par. 9 Abazehe bashemerire kwetonda baba bari kukwasa omunyanyazi. Ecokureberaho; omuzehe ashemerire kwerinda kutayayira omunyanyazi ari wenka.

^ par. 65 EKISHUSHANI: Mwenetata ari kutoreza ecokureberaho ca Yesu, yayamba abanyanyazi babiri kuhindura omupira gw’emotoka, ahandi yatayayira omunyanyazi okuzire, kandi ahandi we n’omukazi weye batayayira omunyanyazi n’omuhara weye kugira ngu bekwatanise na bo omu kuramya kw’eka.