Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 39

Ke Waŋ Laanduaa Kilisiɔŋnda Mala Nda Yeema Wo

Ke Waŋ Laanduaa Kilisiɔŋnda Mala Nda Yeema Wo

“Mi waŋ laanduaa bɔɔ bɔɔ, a kuɛ a waŋnda yooŋgu [kɛndɔɔ] dimullo.”​—SAM 68:​11.

CHONDII 137 Waŋ Laanduaa Laalaŋnda

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

Wallo pila ndepiliaa naa tosa ni nduyɛ a nɔ sɛmbɔɔ tau. Ma tosa sɔɔŋ bɔɔbɔɔ o bɔŋaŋndaŋ, ma kuɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, ma mala le Toŋgola leMasalaŋ bɛɛndiaa, nduyɛ ma mala chaaŋaa naa laalaŋnda (Tofa pɛl 1)

1. Vɛɛ ndepiliaa cho yɛ hau kɔɔna Chɛhowaa tooloo nduyɛ, simulta kuɛɛ nda nɔ yɛ? (Tofa fotueiyo okɔɔ.)

Ŋ NAŊ bɔɔ kɔl le mɛɛ naŋ nɔ ndepiliaa cho wallo kalaŋ o kundaa niŋnda yɛ! Le taamaseliiyo, ma tosa sɔɔŋ tau o bɔŋaŋndaŋ, nduyɛ ma kuɛ vɛlɛ o wali pollo niŋ. Mi apum sɔɔŋguu le Toŋgola leMasalaŋ bɛɛndiaa nduyɛ ma yɔŋguŋ vɛlɛ le chaaŋaa ndaa laalaŋnda malaa. Kɛ o kpeekpei niŋ, ndepiliaa haa nɔ vɛlɛ simultaŋ o yoomu ndaa niŋ. Apum cho wanaa ndaa yuwɛiya mandaa. Apum cho vɛlɛ biuwɔŋndo nyɛpalaa nda cho nda tusioo choo o yuŋgula ndalaŋ niŋndo. Apum cho lɛ a piaandaa ndaa le. Le hei, nda cho niŋ wallo kalaŋ ni le chuauwaa ndaa kioo nyɛm nda hauba woŋ.

2. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wa ndepiliaa naa malaa?

2 Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wa ndepiliaa naa malaa? Kanifuule wanaa cho o chieeŋndo niŋnda ke lepum waŋ laanduaa lebɛɛ le. Le handɔɔ lechoo, Baabuiyo dimi maa naŋ nɔ miŋ mala waŋ laanduaa. Le taamaseliiyo, mɛɛ Foobi wa kɔlaŋ Luom, mi Pɔɔl dimul Kilisiɔŋaa wa loŋ nda maa a chaa ndu biyɔɔ. Mbo chɔɔlu nda kindilal aa: “Nyɛ o nyɛ o hau ba le ndu mbo nyuna pɛ, la ke ndu.” (Luomaŋ. 16:​1, 2) Teleŋ Pɔɔl wa Falisiinɔɔ wo, naapum ndu bɛɛ ndoo chiee waŋ laanduaa biyɔɔ le. Kanifuule, kunda Falisiiya ndaa chi ko waŋ laanduaa nyɛ o nyɛ le. Kɛ mɛɛ o simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ, mbo tual taamasi Chiisu wo kɔɔli le waŋ laanduaa bɛɛleŋ kioo a nda kɛndɛi tosallo.—1 Kɔliŋ. 11:​1.

3. Vɛɛ Chiisu ndoo bii yɛ waŋ laanduaa nduyɛ, vɛɛ ndoo che yɛ waŋ laanduaa wa hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa wa?

3 Mi Chiisu ndoo bii waŋ laanduaa kpou biyɔɔ lebiɔɔ. (Chɔŋ 4:​27) O palɛi nduɛi niŋ, o cho mɛɛ simlachiaa lepiɛiyaa Chuuwa ndaa che waŋ laanduaa yɛ le ndoo che nda le. Mi yau yaasiaa Baabui pum dimi pɛŋ aa: “Paale pilɛ bɛɛ Chiisu tusi waŋ laanduaa lasiɔmbu ɔɔ mbo soliŋ diomnde wɔɔŋ o sondo a nda le.” Chiisu ndoo nɔ bɛɛle teŋgeŋndeŋ le waŋ laanduaa wa hɛnaŋ Finya ndɔ wo tosaa wa. Mbo chua nda pɛŋ maa yeemaa nduaa nda cho ni. Nduyɛ nda ni, a waŋ piaanduaa wa ndu kɔɔli wa kpou, mbo chua nda maa yuŋgu pilɔɔ nda cho ni.—Maa. 12:​50.

4. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

4 Chiisu wa lɔɔlɔɔ o bɛɛndiaŋ le ndepiliaa nduaa malaa. Ndoo nɔ balika melaa le nda nduyɛ mi ndoo soo vɛlɛ le nda. Ŋ yaasiaŋndɔ miŋ che mɛɛ naŋ tual taamasi ndɔɔ kɔɔli le ndepiliaa naa biyɔɔ nyɛkɛndɛi yɛ.

YIYAŊ A NDEPILIAA NAA SƆVIAA OKƆƆ

5. Le yɛɛ ndepiliaa naa apum cha yɛ ndi ikala le chaŋyaŋ kɛndɔŋ sɔlaa?

5 O yɔŋ bɛɛ aa puaapilɛnɔɔ ɔɔ ndepilɛnɔɔ naŋ cho ni, naa kpou yeema chaŋyaŋ kɛndɔŋ. Kɛ teleŋndaŋ lapum, mbo wa ikala le mi ndepiliaa sɔla chaŋyaŋ kɛndɔŋ. Le yɛɛ? Tofawɔ nyɛ ndepiliaa apum dimi wo. Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Chɔdaŋ * dimi aa, “Le mɛɛ ya cho yemboo yɛ, mi yiyaŋ maa I cho wana sɔvɛ o kundaa niŋ te. Nduyɛ maa wana heuba a ya le.” Mi Kilistiŋ ndepilɛnɔ kuɛ naa yeemɛi cho tau le wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa wa dimi aa, “Te a kuɛ pɛ sɛnɛi o kundaa niŋ, ma wa kɔndɔŋ puaapiliaa a ndepiliaa tɛɛŋ.” Mi puaapiliaa apum bɛɛ sinaŋ lende. Lepum, mi wanaa yuŋgu ndaa cho o tonyaa niŋ te wa che ndi ikala le wanaa ndaa holnɔŋndo. Nduyɛ, apum ve vɛlɛ fɛɛsɛŋ le holnuŋndo puaapiliaa a ndepiliaa ndaa o kundaa niŋ te. Mi wanaa nɔla lɛ kelaa le wa a wanaa cho wanaa lanaa mandaa wa bɛɛ cheŋnuŋ lepum yololɛ. Mi Anɛɛti dimi aa, “Ndaa veelu ya bɛɛ le kɔlaŋ o chuuŋgiaŋndaŋ, yaa nɔla mi kuɛ le. Kanifuule, ya wa kala ni wa a naa wo mandaa ni.”

Maa Chiisu, naa bɛɛ nɔ miŋ chɔm ndepiliaa cho Chɛhowa piɛiyo o laalaŋndo choo wa maa ŋ kaala nda (Tofa pɛlta 6-9) *

6. A mɛɛ Luku 10:​38-42 dimi yɛ, vɛɛ Chiisu ndoo mala yɛ Mata nda Meele?

6 Mi Chiisu ndoo dɔu baltaŋ a ndepiliaa nduaa nduyɛ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde wa nda tɛɛŋ. Tofawɔ chaŋyɛi ndoo nɔ a Meele nda Mata ve. Naapum yembuaa waŋ laanduaa ŋiɔɔŋnda haa wa ni. (Nuawɔ Luku 10:​38-42.) Mɛɛ Chiisu ndoo suaa o nda lo yɛ a biyɔɔ o bii nda wo tosa ni ma wa fɛɛsɛŋ a ndu. Le taamaseliiyo, teleŋ pilɛ mɛɛ o kuɛ o nda lo, Meele yɔŋ isiooŋ le challe ndu ikɛi * le. Nduyɛ, mɛɛ Meele mal Mata kpekulaŋ o ba ndupilɛ, Mata wa fɛɛsɛŋ le Chiisu dimullo maa o dimul Meele mbo sɔɔŋguu ndu ikɛi. O paaleleŋ choo, mi Chiisu mala waŋ laanduaa ŋiɔɔŋnda haa le sɔɔŋ sɔviɔŋ pum pɛɛkoo. Mbo chɔm vɛlɛ maa o buulaŋ le nda a Lasalɔɔ yema nda kanifuule, mi ndoo kuɛ nda yilɔɔ a teleŋnda cheleŋ. (Chɔŋ 12:​1-3) Le hei, mɛɛ Lasalɔɔ del a naa lakalu tei, Meele nda Mata ndaa sina maa te a dimul pɛ Chiisu o cho nda mala.—Chɔŋ 11:​3, 5.

7. Ɔɔ nɛiyo opilɛ o naŋ dɛɛniaa ndepiliaa wo?

7 Ndepiliaa naa apum, o bɔŋaŋndaŋ nda sɔla teleŋndo tau ni le waa latulu a chaaŋaa ndaa laalaŋnda. Lelaŋ te ŋ kuɛ pɛ o bɔŋaŋndaŋ, ŋ nɔ miŋ naŋ kɔl le nda chɔɔ, miŋ dɔu baltaŋ a nda nduyɛ miŋ chɔm maa ŋ buulaŋ le nda. Mi Chɔdaŋ naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo dimi aa, “Mi naŋ kɔl tau te puaapiliaa a ndepiliaa chandu ya pɛ le mulila ya yɔŋgu o bɔŋaŋndo laŋ. Mi nyɔɔ hɛnaŋ ya vɛlɛ te a kɛɛsiaa pɛ le miŋ kuɛ o wali pollo niŋ ɔɔ ma mala ya o nɛila cheleŋ niŋ.” Ŋ nɔ miŋ tosa mi ndepiliaa naa sina maa ŋ che nda wanaa sɔvɛ. Mi Kiya dimi aa, “I sina maa te I bendu dɔɔ pɛ bɔŋaŋndo, puaapiliaa a ndepiliaa cho ya veelu o foŋndo choo le sinaa nyɛ yɔŋnuŋndo. Keŋ chɔm ni kɛsɛ maa a buulaŋ bɔɔ a ya okɔɔ.”

8. O nɛila cheleŋ kuɛɛ niŋ naŋ tuallɛ taamasi Chiisoo kɔɔli?

8 Maa Chiisu, naa bɛɛ nɔ miŋ nuuviaa teleŋndo le baltaŋ dɔwɔɔ a ndepiliaa naa. Naapum ŋ veelu nda o la naalo bɛɛ le nyɛdiaa dioo latulu ɔɔ le yelelaŋ pɔmbɔ. Te ŋ veelu nda pɛ le hei, ŋ nɔ miŋ dɔu balta dɛɛniaa naa vellaa velle laŋ. (Luomaŋ. 1:​11, 12) Bɛnduaa kundaa nɔ ma nɔ kaa Chiisu ndoo nɔ wo. Ndoo sina maa waŋnda apum cho ndi chɔ ikala le ma loŋnuŋ ŋyembu. Kɛ mbo chɔm kpendekele maa o cho nɔɔ ɔɔ chuauwa violɔɔ le tosa mi wana sɔla nyaale kpeekpeiyo le. (Luku 11:​27, 28) Le miŋ sɔla nyaale kpeekpeiyo, mɛɛ miŋ kɛsi hɛnaŋ Chɛhowaa nyɛ tase o yoomu naa niŋ.—Maa. 19:​12.

9. Yɛɛ bɛnduaa kundaa nɔ yɛ ma tosa le ndepiliaa malaa?

9 Bɛnduaa kundaa kpeekpei nɔ ni ma bii Kilisiɔŋaa waŋ laanduaa maa yemaa ndaa a kalaa ndaa. (1 Timo. 5:​1, 2) Lelaŋ tuupa mi bɔŋaŋndo kanduŋ, a nɔ ma chua teleŋndo le suukaŋndo a ndepiliaa. Nduyɛ te a mal pɛ, a nɔ ma tosa vɛlɛ hei. Mi Kilistiŋ dimi aa: “Mɛɛ bɛndu kunda pilɛ chiikuu maa I cho bɔɔ kpɔndi kpɔndi, mbo kindiŋ le sinaa mɛɛ sɔɔŋ cho kɔlaŋ a ya yɛ. Mi naŋ kɔl tau a buulaŋ o chɔm hoo le ya wo.” Te bɛnduaa kundaa chua pɛ teleŋndo le baltaŋ dɔwɔɔ lɔɔlɔɔ a ndepiliaa ndaa, mɛɛ keŋ chɔm kɛsɛ maa a buulaŋ a nda okɔɔ. * Mi Anɛɛti naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo chɔm tɔnɔ o sɔla le baltaŋ dɔwɔɔ lɔɔlɔɔ a bɛnduaa kundaa wo. Mbo dimi aa: “Hei tosa niŋ miŋ siiniaŋ nyɛkɛndɛi. Lelaŋ, te bahawɛi kala kalaa komalla dɔɔ pɛ, siooŋii ve ya le nda nyunaa le malaa le.”

CHƆM BALIKA MELAA LE NDEPILIAA

10. Yɛɛ ke yɛ ndepiliaa kɔl dɛɛniaa?

10 O yɔŋ bɛɛ aa puaa naŋ cho ni ɔɔ waŋ laanduaa, mi naa kpou naŋ kɔl te waŋnda chandu naa pɛ nduyɛ ma chɔm balika melaa le nyɛ naŋ tosa wo. Kɛ o baa pilɔɔ choo, te ŋ tosa pɛ wallo mi waŋnda kɛɛ le balika melaa chɔmndo, miŋ tambu kɔl. Mi kɔɔfanɔ yembu nɔ diolaŋ aa Abikee wo dimi maa teleŋndaŋ lapum, mbo yiyaŋ maa waŋnda nɔ mako a ndu le. Mbo dimi aa: “Te waŋnda wa pɛ suɛi a ya okɔɔ, ma dimi maa yemaa finyɛ ya cho ni ɔɔ chua finyɛ wo kɛ a sina diola nilaŋ kpeekpei le. Lepum mi yiyaŋ maa wana buulaŋ le sinaa a ya okɔɔ le.” Mi Pam ndepilɛnɔ yembu pilɛ bɛɛ tosa tau o wali Chɛhowaa niŋ. Teleŋ o wa feleŋgɔnɔ wo, mbo tosa wali lemisiɔnalueiyo le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ. Kɛ mɛɛ wanaa velu ndu wa yuuwa, mbo miiŋgu le nda mandaa. Mi che bɛɛ o cho niŋ wɔsilaŋ 70, kɛ o cho wɔ kɔɔfaleŋ tosaa. Mbo dimi aa: “Nyɛ dɛɛniaa ya kɔllo tau wo cho balika melaa acheleŋnda chɔm le nyɛ ya tosa wo ni.”

11. Vɛɛ Chiisu ndoo chɔm yɛ maa o che waŋ laanduaa wa ndu balɔɔ kɔɔli wa a sɔvɛ?

11 Mi Chiisu naŋ kɔl tau a mala waŋ laanduaa ndaa laalaŋ o Mɛlɛka niŋnda wa ndu wo. (Luku 8:​1-3) Kɛ o cho le ndu malaa suee le o chɛl le mi waŋ laanduaa haa wa ndu kɔɔli le. Mbo pɛɛku nda le ma sina tonya yiŋgoloŋ cho a Mɛlɛka okɔɔ wo. Le taamaseliiyo, mbo dimul nda maa o nɔ le piɔmndo sɔlaa nduyɛ mbo miiŋgu yoomu. (Luku 24:​5-8) Mbo bɛɛndiaa waŋ laanduaa haa a wanaa o vem hɔlte ndɔ wa kpede le simulta wa nda lachi laŋ. (Maki 9:​30-32; 10:​32-34) Mɛɛ nda bii pɛŋ Chiisu le ndu diyɔɔ, mi wanaa o vem hɔlte ndɔ wa kpou nyaanuŋ. Kɛ mɛɛ nda baŋ ndu o yɔmndo choo, waŋ laanduaa wa ndu malaa wa apum wa loŋ.—Maa. 26:​56; Maki 15:​40, 41.

12. Wali yɛɛ Chiisu ndoo ke yɛ waŋ laanduaa?

12 Mi Chiisu ke waŋ laanduaa wali sɔviɔɔ le tosaa. Le taamaseliiyo, waŋ laanduaa ndaa laalaŋ o Mɛlɛka niŋnda fɛŋ sina maa o miiŋgu yoomu. Mi Chiisu dimul waŋ laanduaa haa maa a kɔ dimul wanaa o vem hɔlte ndɔ wa maa o miiŋgu yoomu. (Maa. 28:​5, 9, 10) O paale Pɛŋtikɔɔsileŋ choo wɔsi 33 o faŋaŋ Chiisu wo kɔɔli, naapum waŋ laanduaa bɛɛ wa loŋ mɛɛ nyina diandaa tol waŋnda choo. Te lende i wa ni, mɛɛ mi nyina Mɛlɛkaa mala ndepiliaa sɔla kaŋ pɔyaŋndo wa bɛɛ le sɔɔŋ maŋgalaŋ cheleŋ dimioo. Nduyɛ, ma dimul waŋnda “a walta kɔndɔfilta Mɛlɛka tosa laŋ okɔɔ” o sɔɔŋ maŋgalaŋ muŋ niŋ.—Walta. 1:​14; 2:​2-4, 11.

13. Walta yɛɛ ndepiliaa naa cho yɛ hau tosaa nduyɛ, vɛɛ naŋ chɔm yɛ balika melaa le nda?

13 Ndepiliaa naa nɔ ma sɔla chandɔɔ le walta nda cho tosaa o kɔɔna Chɛhowaa niŋndaŋ. Apum cho keiyo Toŋgola leMasalaŋ taŋgullo a laŋ bɛɛndiaa. Apum cho kundala pɔmbɔ la dimi sɔɔŋ maŋgalaŋ cheleŋ ndaŋ malaa, mi apum wa kɔlaŋ malaa o Bɛtɛɛl. Mi apum yɔŋguŋ le kɔlaŋ malaa wanaa kpundɔɔ komalla, apum cho malaa le yaula naalaŋ hivioo, nduyɛ apum cho kɔɔfaleŋ a misiɔnalueileŋ tosaa. Mi ndepiliaa bɛɛ kuɛ o sukuu lekɔɔfaa, Sukuuwo le Wanaa Dimi Yooŋgu Kɛndɛ leMasaa Wa, a Sukuuwo Kiiliaadi. Le handɔɔ lechoo, mi ndepiliaa cho o nɔlaŋ nda bɛɛ mala piaandaa ndaa o nɛila bɔɔbɔɔ niŋ. Keŋ mala piaandaa ndaa ni le walta nda nɔ o kundaa niŋ a o kɔɔna Chɛhowaa niŋndaŋ tosaa. Puaapiliaa cho haa wallo o kala kala wa Chɛhowa ke naa ni le naa malaa. Kɛ te o cho a mala laandaa ndaa le, o cho sɔɔŋ kpou le ndaa tuiba le tosaa le. (Ɛfi. 4:​8) Baa a nɔla pa ma yiyaŋ a nɛila ŋ mala ndepiliaa haa o wali ndaa niŋndo?

14. A mɛɛ Sam 68:​11 dimi yɛ, yɛɛ bɛnduaa kundaa nɔ yɛ ma sina?

14 Bɛnduaa kundaa nɔ ma sina maa mi ndepiliaa yɔŋguŋ tau le wali Chɛhowaa tosaa. Nduyɛ, chaa pila nda chaa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo ni. (Nuawɔ Sam 68:​11.) Lelaŋ, bɛnduaa kundaa nɔ ma kindiŋ le sɔɔŋ pum pɛɛkoo nda o ba. Abikee naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo chaa bɔɔ baltaŋ kandɔɔ a waŋnda o wali pollo niŋ. Mi nyɔɔ hɛnaŋ ndu tau te puaapiliaa nyuna ndu pɛ le sinaa mɛɛ o tosa hei yɛ. Mbo dimi aa: “Mi keŋ mala ya le sinaa maa Chɛhowa nɔ wallo le ya o kɔɔna ndɔɔ niŋ.” Le handɔɔ lechoo, ndepiliaa feleŋguaa nɔ simultaŋ tau o yoomoo niŋ. Bɛnduaa nɔ ma sina maa ndepiliaa kendu o Mɛlɛka piɛiyo niŋnda nɔla ma mala feleŋguaa haa tau. (Tai. 2:​3-5) A tonya, ŋ nɔ miŋ chɔm balika melaa le ndepiliaa naa!

SOO LE NDEPILIAA NUMNDA

15. A teleŋnda kuɛɛ ndepiliaa naa yeema yɛ waŋndo le mbo soo le nda?

15 Teleŋndaŋ lapum, mɛɛ mi waŋndo soo le ndepiliaa te simullo opum komal nda pɛ. (Aisaya 1:​17) Le taamaseliiyo, mi ndepiliaa apum vii piaanduaa nduyɛ apum yɛ, mi piaandaa ndaa kɛɛ nda. Le hei, mɛɛ mi waŋndo suŋgu le nda o sɔɔŋ pum niŋ nduyɛ mbo mala nda. Ɔɔ lepum, mi ndepilɛnɔ yuuwo yeema waŋndo le mbo soo le ndu o wanaa chiɔuwaa lo. Ɔɔ naapum mi ndepilɛnɔ kɔɔfanɔɔ yɔŋguŋ tau le walta cheleŋndaŋ tosaa o kɔɔna Chɛhowaa niŋ. Le hei, te waŋnda kandu dimioo pɛ maa o cho lɛ fula o wali pollo niŋ maa paandu le, mɛɛ mi waŋndo soo le ndu. Ɔɔ nɛi cheleŋ naŋ mala ndepiliaa naa wo? Ŋ yaasiaŋndɔ vɛlɛ taamasi Chiisu wo miŋ che.

16. A mɛɛ Maki 14:​3-9 dimi yɛ, vɛɛ Chiisu ndoo suŋgu yɛ le Meele?

16 Mi Chiisu ndoo keleŋa isɔɔ le ndepiliaa nduaa te o che pɛ maa suɛi pum hiou nda mayoomu. Le taamaseliiyo, mɛɛ o che maa Mata ŋɔɔchiaŋ a Meele o fondo fuu wo choo, mbo suaa le Meele. (Luku 10:​38-42) Nduyɛ a teleŋ cheleŋ, mbo suaa vɛlɛ le Meele mɛɛ waŋnda pɛɛsa ndu o suɛi pum choo. (Nuawɔ Maki 14:​3-9.) Mi Chiisu sina le sabu Meele tosa suɛi heiyo nduyɛ, mbo chandu ndu. Mbo dimi aa: “Suɛi kɛndɛi bɛnduei pila o tosa a ya ni. . . . Chuaa hoo tosa nyɛ o tiuba le tosaa wo.” Mbo dimi pɛŋ “maa ba o ba fee Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛkaa o dimiŋ o chieeŋndo niŋ pɛ, waŋnda cho dimi a nyɛ chuaa hoo tosa wo okɔɔ le loonɔŋndo a ndu.” Mɛɛ nyɛ o dimi koŋ ndo buŋgɛi hei cho peeloo ni. Kɛ yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. Mɛɛ Chiisu wa Meele chandɔɔ le kɛndɛi o tosal ndu ve, mbo suaa a mɛɛ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ nɔ le pɛŋgɛlaŋndo ba o ba fee o chieeŋndo choo yɛ. Mi nyɛ o dimi hoo wo dɛɛniaa dɔɔ Meele kɔllo tau, mi che bɛɛ mi waŋnda pɛɛsa ndu!

17. Chɔmndɔ taamaseliiyo le sinaa teleŋ naŋ nɔ miŋ soo le ndepilɛnɔɔ wo.

17 Baa ma soo pa le ndepiliaa numnda te a sina pɛ maa suɛi pum hiou nda mayoomu? Le taamaseliiyo, ŋ dimi wɔ maa ndepilɛnɔ pɔnɔ ndɔ cho Chɛhowa piɛi le wo keleŋa hunɔɔ o bɔŋaŋndaŋ te. Nduyɛ te bɔŋaŋndo mal dɔɔ pɛ, o kuɛŋnuŋ vɛlɛ. Le hei, mi puaapiliaa a ndepiliaa apum kandu ndu choŋgoo. Ma cha vɛlɛ pɛŋ maa le pilɛŋ koni o huŋ a chuaa nduaa o bɔŋaŋndaŋ ni. Okoŋ, ma kandu dimioo maa ndupila cho wɔ mamɔɔlaŋ tosaa a pɔnɔ ndɔ ni. Nduyɛ, ma pɛɛsa ndu. O kpeekpei niŋ, a sina maa kindiŋndo pila le ndepilɛnɔɔ hoo cho le Chɛhowa piɛiyo le. Ndepilɛnɔɔ hoo nɔ kpaaya teleŋ ndɔɔ choo le nduyɛ, o cho vɛlɛ ndupilɛ le nɔ kpaayaa chuaa nduaa choo le. Lelaŋ, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te a tuei pɛ ma wa ndu choŋgoo? Te a chandu pɛ ndepilɛnɔɔ hoo nduyɛ ma dimul nda a mɛɛ kpɛ o cho kindiŋndo yɛ okɔɔ, a hiu lɛ lachi a ndu choŋgoo le.

18. O nɛila cheleŋ kuɛɛ niŋ naŋ mala yɛ ndepiliaa naa?

18 Ŋ nɔla miŋ chɔm maa ŋ buulaŋ le ndepiliaa naa te ŋ ke nda pɛ mala nda yeema wo. (1 Chɔŋ 3:​18) Mi Anɛɛti cho koŋ kala ndɔ mandaa a naa wo dimi aa: “Mi puaapiliaa a ndepiliaa apum hiŋ o bɛɛ le ya malaa nde mandaa ɔɔ ma chuu naa nyɛdiaa. Nduyɛ, mi keŋ ke ya teleŋndo le sɔɔŋ cheleŋndoŋ tosaa. Hei chɔm kɛsɛ maa a kaala ya nduyɛ maa I cho wana sɔvɛ o kundaa niŋ.” Mi Chɔdaŋ bɛɛ sɔla mala waa naa. Mi puaapilɛnɔɔ chɔm ndu mɛɛ wana toosiaa mɔmbillo yɛ. Mbo dimi aa: “I naŋ bɔɔ kɔl le sinaa maa puaapiliaa a ndepiliaa niaa buulaŋ a ya nduyɛ a yeema mi wa hɛnɛkɛ te I wa pɛ kɔlaŋ a mɔmbil nuu.”

19. O nɛila kuɛɛ niŋ bɛnduaa mala yɛ vɛlɛ ndepiliaa?

19 Bɛnduaa kundaa bɛɛ nɔ ma kindiŋ le sinaa bahawɛila ndepiliaa. A sina maa Chɛhowa yeema ma bii nda nyɛkɛndɛi. (Chemi. 1:​27) Bɛnduaa nɔ ma chɔm sinapɛŋgoo o sɔɔŋ niŋ maa Chiisu. O cho teleŋ ndepiliaa yeema malaa kpeekpeiyo le nda nɔ ma chal sawalaŋ tolɔɔ kɔɔli le. (Maa. 15:​22-28) Te bɛnduaa yɔŋguŋ pɛ le ndepiliaa malaa, keŋ tosa ma sina kɛsɛ maa Chɛhowa a kɔɔna ndɔɔ buulaŋ le nda. Teleŋ pilɛ Kiya ndoo yeema fulaa o chiɛi o wa wo mbo hiou o chiɛi cheleŋ. Mɛɛ puaapilɛnɔ wa kunda wali poli ndɔɔ chilaŋ ndo sina a hei okɔɔ, mbo tosa kɛɛsiaa sakpo le ndu malaa. Mi Kiya dimi aa: “Mi buulaŋ bɛndu ya wa wo chuu. O faŋaŋ o mala nda mala ya wo kɔɔli a kɔl dɛɛniaa nda ke ya wo, mi bɛnduaa chɔm ya kɛsɛ maa I cho wana sɔvɛ o kundaa niŋ. Nduyɛ mi hei ke ya tiindaŋndo maa te simul kala kalaa komalla pɛ, I cho ya pilɛ le.”

NDEPILIAA KPOU YEEMA MALAA NAA O BA

20-21. Vɛɛ naŋ chɔm yɛɛ maa ŋ che ndepiliaa naa kpou a sɔvɛ?

20 Te ŋ mɛɛndaŋ pɛ o kundala naalaŋ niŋ hau, miŋ che waŋ laanduaa Kilisiɔŋaa cho wallo o kala kala wa a hɔbɛi. Nduyɛ, waŋ laanduaa haa yeema naa malaa o ba. A mɛɛ naŋ pɛɛku o taamasi Chiisu wo niŋ yɛ, ŋ nɔla miŋ dɛɛniaa nda te ŋ dɔu pɛ baltaŋ a nda nduyɛ miŋ kindiŋ le nda sinaa nyɛkɛndɛi. Ŋ nɔ miŋ chɔm balika melaa le wali nda cho tosaa o kɔɔna Chɛhowaa niŋndo. Nduyɛ te ŋ che pɛ maa suɛi pum hiou nda mayoomu, ŋ nɔ miŋ soo le nda.

21 O yau Pɔɔl poonyial kundaa Luom ndo mɛɛlulaŋ, mbo suaa a waŋ laanduaa Kilisiɔŋnda a ŋɔmahiɔɔlu okɔɔ. (Luomaŋ. 16:​1, 3, 6, 12, 13, 15) Mi waŋ laanduaa haa naŋ dɔɔ kɔl tau mɛɛ nda tuei diola ndalaŋ o yau koŋ niŋ a chandɔɔ Pɔɔl chandu nda wo. Maa naa bɛɛ hiounuŋ lachi a ndepiliaa cho o kundala naalaŋ niŋnda malaa. Te ŋ tosa lende pɛ, mɛɛ ŋ chɔm maa ŋ che nda a sɔvɛ o yuŋgu naŋ cho Mɛlɛka piɛiyo wo niŋ.

CHONDII 136 Chɛhowa Cho Num ‘Dɛnɛ Kɛndɔɔ’ Tosal

^ pɛl. 5 Simultaŋ pila la komal waŋ laanduaa Kilisiɔŋnda ni. Lelaŋ, buŋgɛi hei cho naa chɔm mɛɛ naŋ tual taamasi Chiisu wo kɔɔli le ndepiliaa naa mala nda yeema wo kioo yɛ. Chiisu ndoo buulaŋ le waŋ laanduaa. Mi ndoo chɔm nda balika melaa nduyɛ mi ndoo soo vɛlɛ le nda. Ŋ cho sɔɔŋ pum pɛɛku o taamasi ndɔɔ hoo niŋ.

^ pɛl. 5 Diolaŋ lapum la siŋgaŋ.

^ pɛl. 6 Mi yau yaasiaa ŋsɔɔ pilɛ dimi aa: “O teleŋ koŋ niŋ, mi wanaa nda cho pɛɛkoo wa ndaa chal wanaa ndaa pɛɛkaa ikɛi. Mi wanaa ndaa pɛɛkaa haa ndaa bɛɛndiaa a biiŋ bila wa le mi nda bɛɛ huŋ simnuŋ maa nda. Kɛ ndaa chɛl waŋ laanduaa le ma simnuŋ wanaa pɛɛkaa le. A mɛɛ i wa naamu ndaa yɛ, Meele ndoo nɔ di mbo chal Chiisu ikɛi mbo wa ndu nilaŋ yaŋɔɔ lende le. Lelaŋ, mɛɛ waŋ piaanduaa Chuuwa che Meele ichali lende, mi suɛi pala dɔɔ nda tau.”

^ pɛl. 9 Bɛnduaa nɔ ma mandaŋ te a wa pɛ ndepiliaa malaa. Le taamaseliiyo, bɛndu kundaa nɔ mbo kuɛ ndepilɛnɔɔ yilɔɔ ma wa nda ŋiɔɔŋ kpeele le.

^ pɛl. 65 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Chiisu ndoo nɔ yeemɛi tau o waŋ laanduaa ndaa laalaŋ o Mɛlɛka niŋnda niŋ. Puaapiliaa haa cho taamasi ndɔɔ tolɔɔ kɔɔli. Hoo cho pinɛi siŋgaa o mɔmbil ndepiliaa. Opilɔɔ kuɛ ndepilɛnɔ yuwɛiyo yilɔɔ. Nduyɛ, o yaa ndɔɔ kuɛ pɛɛku leyuŋgoo tosaa nda laa ndɔ o ndepilɛnɔɔ lo nda chua ndɔɔ.