Yenda he misamu

Yenda he misamu mia mikufi

TIMOKO TIA NDONGOKOLO 39

Tindisaka mpangi za zikento za mu timvuka tiaku

Tindisaka mpangi za zikento za mu timvuka tiaku

“Bakento bata samuna nsangu za mbote mukangu wena wa wunene wa binwani.”​—MIK. 68:11.

MUKUNGA 137 Bakristo ba bakento ba kwikama, mpe bê na timinu

BUKUFI BWA TIMOKO *

Mpangi zeto za zikento zisalaka kwakwingi, ze na luhemo, mbo zihanaka mvutu ku tukutakanu, mbo zisamunaka, mbo zikipaka Nzo ya Nsambululu, mpe mbo zisongelaka ti mpangi zawu za timvuka za bakipaka (Tala paragrafe 1)

1. Ntia lubakusu mpangi za zikento zihanaka mu organizasio, kâ babingi ntia nkwamusu batelamanaka? (Tala tifwani tia tinima tia ntete.)

NSAYI yayingi ye neto bu twe na mpangi zazingi za zikento zisalaka tisalu tia ngolo mu timvuka! Mu tifwani, mbo bahanaka mvutu ku tukutakanu, mpe mbo basalaka tisalu tia samuna. Bakaka mbo bakipaka Nzo ya Nsambululu, mpe mbo basongelaka ti mpangi zawu za timvuka za bakipaka. Wa matieleka nkwamusu zazingi batelamanaka. Bakaka mbo bakipaka bibuti biawu bie bia nuna. Bakaka mpe mbo batelamanaka mfietokoso za kanda diawu. Mboko bakaka ngolo basalaka, mpe bawu kaka basansaka bala bawu.

2. Mu bungu dia nti tufweti sarilaka ngolo mu tindisaka mpangi zeto za zikento?

2 Mu bungu dia nti tufweti tindisaka mpangi zeto za zikento? Mu bungu ti mu nza ka bazitisaka bakento ko buna bufwanakane. Musamu wakaka mpe, Bibila mbo ditutumaka tabatindisaka. Mu tifwani, ntumwa Paulo watêla timvuka tia Rome tiabwana Febe mpe ‘tiamubakisa mu miamiansoni mi kakekolo lubakusu.’ (Rom. 16:1, 2) Paulo bu keri Mufarize, yandi mpe mbo keri banzaka ti bakento ka beri’â salu ko. Kâ, bu kayizi bâ Mukristo, wayizi landa tifwani tia Kristo mpe wabatika mu bongelaka bakento na buzitu bwabwansoni mpe na nsayi yayansoni.​—1 Kor. 11:1.

3. Bwe Yezu keri bongelaka bakento, mpe bwe keri mwinaka bakento beri sarilaka luzolo lwa Nzambi?

3 Yezu mbo keri bongelaka bakento babansoni na buzitu. (Za 4:27) Keri’â bongelaka bakento ko ntiana bweri ba bongelaka mfumu za mabundu za Bayuda za mu mbandu’andi. Buku dimosi dizonzelaka misamu mia Bibila ditêle ti: “Kani kabwe Yezu ka tâ musamu ko weri betolaka bakento.” Kâ, Yezu mbo keri tomo zitisaka bakento beri sarilaka luzolo lwa Tata’andi. Mbo keri ba bongelaka ntiana bibusi biandi, mpe wabanzonzela ha timosi na babakala ba keri bongelaka ntiana bantu ba kanda diandi.​—Mat. 12:50.

4. Nti tuzonzela mu timoko ti?

4 Ntangu zazansoni Yezu wa kubama weri mu bakisa mpangi zandi za zikento za timpeve. Ntalu beri kwe yandi mpe bawu keri nwaninaka. Tataleno ka bwe tulendi landila tifwani tia Yezu bu tukwe songele ti mpangi zeto za zikento ntalu zena kwe beto.

BONGELAKA MPANGI ZETO ZA ZIKENTO NTIANA BANTU BA NTALU

5. Mu bungu dia nti mpangi zakaka za zikento zimonaka wo musamu wa mpasi mu bâka na bindiku bie nawu nsatu?

5 Ni tubâ mpangi ya yibakala peleko ya yikento, beto bansoni bindiku bia mbote bie neto nsatu. Kâ ntangu zakaka, wulendi bâ musamu wa mpasi kwe mpangi za zikento mu bâ na bindiku bia mbote. Mu bungu dia nti? Tataleno misamu emi. Mpangi ya yikento yi batêle nkumbu Jordan * yitêle ti: “Mu bungu ti ka ndiena wa kwela ko, mbo nimonaka ti ka ndiena na tibuka ko mu timvuka mpe ka ndiena salu ko.” Kristen, we mupasuri-nzila weri zoloko ka kurisa tisalu tiandi tia samuna têle ti: “Tala ti wa môna wena mu timvuka, lendi mona ti nge kaka wena.” Mpangi zakaka mpe za zibakala zilendi bâ na mabanza mo. Bantu bê na makanda malembolo Mbangi za Yehova, balendi mona ti ba hambana bena na makanda mawu, kâ mpe na mpangi zawu za timvuka. Mpangi zakaka za zikento zilendi mona ti bawu kaka bena mu bungu ti timbevo tie nawu mpe nzo bakota peleko bantu ba kanda diawu bakipaka. Annette têle ti: “Ka ndieri’â lendaka ko mu tambula mbila ya yôkesa ntangu na bampangi mu bungu ti meno ni muntu wa ntete weri kipaka nguri’ani.”

Ntiana Yezu, tulendi songela luzolo kwe mpangi zeto za zikento za kwikama (Tala paragrafe 6-9) *

6. Tintwari na Like 10:38-42, bwe Yezu kabakisila Marte na Mariya?

6 Yezu ntangu keri yôkesaka na mpangi zandi za zikento za timpeve, mpe tindiku tia mbote tieri nandi na bawu. Tataluzuleno tindiku tieri nandi na Mariya na Marte, kampe ba bole mpumpa zeri. (Tanga Like 10:38-42.) Mu nzonzolo’andi na mu ndiatulu’andi Yezu mbo keri saka ti bakento ka bamutînandi. Mu tifwani Mariya ka tîna ko mu zakala ha malu ma Yezu ntiana mulongoki. * Mpe, mu ntangu Marte yi kakwamusu mu bungu ti Mariya keri’â mu bakisaka ko mu lamba bidia, ka tîna ko mu tâ kwe Yezu mina mieri nandi ku mutima. Mpe mu ntangu yina yi beri ba vukana, Yezu wabonga ntangu ya longesa bakento bo ba bole malongi ma mfunu. Mpe wasongela ti bawu keri kipaka ba bole na nkazi’awu Lazare bu keri kwe ba talaka ntangu zakaka. (Za 12:1-3) Ntiangu, mu ntangu Lazare kabâ na timbevo tia ngolo, Mariya na Marte bazaba ti Yezu mbo kaketi ba bakisa.​—Za 11:3, 5.

7. Mu ntia mpila lendi tindisila mpangi za zikento?

7 Kwe mpangi za zikento zakaka, tukutakanu bweso bwa bunene bwena mu bâ tintwari na bisari biakaka. Ntiangu tuzololo tasarilaka ntangu zo mu ba bwanaka, mu zonzaka nawu na mu ba songela ti bawu tukipaka. Mpangi Jordan, wu tutokolo zonzeleka têle ti: “Nguria tindisa wukuntindisaka mu ntangu bakaka bakunsîkaka bu nihanaka mvutu ku tukutakanu, bu badingaka mu samuna na meno peleko bu bakunkipaka mu mpila zakaka.” Tufweti songela kwe mpangi zeto za zikento ti ntalu bena kwe beto. Mpangi yi batêle nkumbu Kia têle ti: “Bu nimangaka ku lukutakanu, mbo nizabaka ti mpangi zani mbo zikuntsonekena mu zaba bwe nita hanina. Musamu wo mbo wukunsongelaka ti mpangi zani meno zitomo kipaka.”

8. Mu ntia mpila yakaka tulendi landila tifwani tia Yezu?

8 Ntiana Yezu, tulendi sarilaka ngolo mu yôkesaka ntangu na mpangi zeto za zikento. Kampe tulendi ba tikisa kwe beto mu kabana bidia peleko mu sa nsaka. Bu tusilaka bo, tufweti sarilaka ngolo mu tâka misamu mitindisaka. (Rom. 1:11, 12) Bakuluntu bafweti bâka na mabanza mamosi na Yezu. Yezu wazaba ti kwe bantu bakaka bumpumpa bulendi bâ musamu wa mpasi. Kâ watomo songela ti nsayi ya matieleka ya muntu, ka yitûkaka kwa mu makwela ko, peleko mu bala. (Like 11:27, 28) Kâ, mbo tubaka nsayi ya matieleka tala ti turiri nsambululu ya Yehova ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto.​—Mat. 19:12.

9. Ngano bakuluntu nti balendi sa mu bakisa mpangi za zikento?

9 Bakuluntu bafweti bongelaka Bakristo ba bakento ntiana bibusi peleko nguri za timpeve. (1 Tim. 5:1, 2) Bakuluntu bubote basarilaka bu babongaka ntangu ya zonzaka na mpangi za zikento ntete lukutakanu lwabatika peleko ha manima ma lukutakanu. Kristen têle ti: “Mukuluntu wumosi wamona ti ka ndieri’â na ntangu yayingi ko, mpe wadinga mu zaba programe’ani. Matondo natomo mu vuturila mu bungu ti watomo kumbelokela lwaka.” Mu ntangu bakuluntu bavulu bongaka ntangu ya zonza na mpangi za zikento za timpeve, mbo basongelaka ti bawu bakipaka. * Annette, wu tutokolo zonzela, banguri mu bungu dia nti we musamu wa mbote mu vulu zonzaka na bakuluntu. Têle ti: “Mbo nitomo kwizi ba zaba, mpe bawu mbo batomo kwizi kunzaba. Buna mu ntangu yi nibwabana na musamu, ka wukwizi’â bâ musamu wa mpasi ko mu ba lomba lubakusu.”

VUTULAKA MATONDO MU MIO MI YIRIKAKA MPANGI ZA ZIKENTO

10. Nti bilendi bakisa mpangi zeto za zikento mu mona nsayi?

10 Beto bansoni, bakento na babakala, mbo tumonaka nsayi mu ntangu bantu bakaka bazabaka lenda dieto mpe mu ntangu yi batutêlaka ti, tisalu tieto tia bazoloko. Kâ, tala ti bantu bakaka ka bata tonda ko mu bungu dia lenda dieto peleko mu bungu dia tisalu ti tuta sala, mbo tunôka. Abigail mpangi yimosi ya yikento ya mpumpa, mpe ye mupasuri-nzila yitêle ti ntangu zakaka mbo kamonaka ntiana yandi bazimbakanaka: “Mbo bakumbongelaka ntiana tibusi tia tingandi peleko mwana wa mukento wa tingandi. Ntangu zakaka mbo nimonaka ti ka batomo’â kunkipaka ko.” Tavutu bonga mpe musamu wakaka wu têle mpangi ye na nkumbu Pam we mpumpa, mpe weri misionere tuka mvula zazingi. Ha manima, wakâla ku nzo mu kwe kipa bibuti biandi. Kâ, ni bu sa ti wayôka mvula 70, mupasuri-nzila kwa watiri. Pam têle ti:“Musamu watomo kumbakisa ni mu ntangu bantu bakaka beri kuntêlaka ti, tisalu tiani tia beri zoloko.”

11. Bwe Yezu keri songelaka ti bakento beri kwe mu turisi mu tisalu tiandi ntalu beri kwe yandi?

11 Bakento ba kwikama basarila Yezu na “bimvwama biawu,” mpe Yezu watomo tonda mu lubakusu lwawu. (Like 8:1-3) Ka babikila kwa bweso bwa mu sarila ko, kâ wabalongesa mpe misamu mia mfunu mieri tarilaka luzolo lwa Nzambi. Mu tifwani, wabatêla ti mbo kaketi fwa mpe mbo kaketi vumbuka kwe ba fwa. (Like 24:5-8) Wakubika bakento bo, ntiana bu kakubika bantumwa, mu bungu dia misamu mi baketi bwabana. (Mak. 9:30-32; 10:32-34) Ni bu sa ti bantumwa badioka mu ntangu yi bamukanga, bakento bakaka beri mu kwikilaka hâna beri bu keri fwaka ha poto dia matimuna.​—Mat. 26:56; Mak. 15:40, 41.

12. Ntia tisalu Yezu kahana kwe bakento?

12 Yezu wahana tisalu tia mfunu kwe bakento. Mu tifwani, ni bakento bo ba nsungu beri mbangi za ntete za mvumbukulu’andi kwe ba fwa. Walomba kwe bakento bo batêla bantumwa ti vumbukiri kwe ba fwa. (Mat. 28:5, 9, 10) Mu Pentekote 33 M.B., kampe bakento beri hâna mu ntangu mpeve santu yawomboka. Tala ti ni bo, mpangi zo za zikento za tumbu zabaka mpe lenda dia zonza mu mazu ma nzenza mpe batâ “misamu mia toma mia Nzambi” kwe bantu bakaka.​—Bis. 1:14; 2:2-4, 11NWT.

13. Ngano Bakristo ba bakento nti basaka lumbu ti, mpe bwe tulendi songela ti bisalu bi basalaka bia tuzoloko?

13 Tufweti sîkaka mpangi zeto za zikento mu bungu dia bisalu bi basalaka mu bungu dia Yehova. Mu bisalu bi basalaka, mwe na tisalu tia tunga na tia kipaka Nzo za Nsambululu, na lubakusu mu bimvuka bi bazonzaka mazu ma nzenza, mpe mbo bakwe hanaka lubakusu ku Betele. Mbo bakwe bakisaka mu ntangu yi tulaka makuba ma nza (catastrophes naturelles), mbo babakisaka mu mbangululu ya mabuku meto, mpe mbo babâka mipasuri-nzila peleko misionere. Ntiana mpangi za zibakala, mpangi za zikento mpe mbo zikotaka lukolo lwa mipasuri-nzila, Lukolo lwa bisamuni bia Timfumu, na Lukolo lwa Galade. Musamu wakaka mpe, mpangi za zikento za kwela mbo zibakisaka babakala bawu bê na madema mu timvuka na mu organizasio. Tala ti lubakusu lwa bakento bawu kâni mpangi zo ze na madema, ka zilenda ko mu sala ntiana “bantu ba nkabila”. (Efz. 4:8NWT) Ngano mpila zakaka ze kô zi lendi tindisila mpangi zo za zikento?

14. Tintwari na Mikunga 68:11, nti bakuluntu bê na ndwenga basaka?

14 Bakuluntu bê na ndwenga mbo babakulaka ti mpangi za zikento “mukangu wa wunene wa binwani” wena wa bisari bi tihanaka na luzolo lwa mutima, mpe bivulu salaka bubote mu tisalu tia samuna nsangu za mbote. (Tanga Mikunga 68:11.) Bakuluntu mbo badingaka mpila yi balandila tifwani tia mpangi zo za zikento. Abigail, wu tutokolo zonzelaka, mbo kazoloko mu ntangu mpangi za zibakala zimuyulaka nti kalongokele bia mbote mu batika bimoko na bantu mu teritware. Têle ti: “Mbo wukumbakisaka mu zaba ti tibuka tie nani mu organizasio ya Yehova.” Mpe bakuluntu mbo bazabaka ti mpangi zo za zikento za kula mpe za kwikama, tisalu tia mbote basalaka mu bakisa mpangi za zikento za ntwenia mu ntangu yi batelamanaka nkwamusu. (Tite 2:3-5) Wa matieleka, wufwanakane tazolo mpangi zeto za zikento mpe tabatondaka!

NWANINAKA MPANGI ZA ZIKENTO

15. Mu ntia ntangu mpangi za zikento zilendi bâ na nsatu muntu wubanwanina?

15 Ntangu zakaka, mpangi za zikento zilendi kwizi bâ na nsatu muntu wubanwanina bu batelamanaka misamu mia mpasi. (Iza. 1:17) Mu tifwani, mufwiri wa wukento peleko mpangi ya yikento yahonda makwela yilendi bâ na nsatu muntu wumunwanina mpe wumubakisa mu bisalu bieri vulu salaka bakala diandi. Mpangi ya yikento ya nuna yilendi bâ na nsatu muntu wumubakisa mu zonza na badoktere. Peleko mpangi ya yikento ye mupasuri-nzila yita sala tisalu tiakaka titariri organizasio ya Yehova, yilendi bâ na nsatu muntu wumunwanina tala ti bantu bê kô bata kwe mu zonzele bubi, mu bungu ti ka vulu’â bâka ku tisalu tia samuna ko ntiana bu saka mipasuri-nzila miakaka. Bwe tulendi vutu bakisila mpangi zeto za zikento? Tavutueno taluzula tifwani tia Yezu.

16. Bwe Yezu kanwanina Mariya ntiana bu batêlele wo mu Marke 14:3-9?

16 Yezu manzangu meri nandi mu nwanina mpangi zandi za zikento za timpeve mu ntangu yi beri lembo ba bakulaka. Mu tifwani, wanwanina Mariya mu ntangu Marte yi keri mu kwamisaka. (Like 10:38-42) Mpe wavutu nwanina Mariya mu mbala ya nzole, mu ntangu bantu bakaka beri banzaka ti nzengolo ya mbi kabonga, mpe yi beri mu zonzelaka mu mpila ya mbi. (Tanga Marke 14:3-9.) Yezu wabakula mbanzulu za Mariya mpe wamusîka, watâ ti: ‘Musamu wa mbote kakundirikiri. . . . [Diambu] di kalendele, ni dio kayirikiri.’ Yezu wabikula mpe ti musamu wu kayirika, mbo bazonzela wo ‘kwakwansoni ku [basamuna] nsangu za mbote,’ ntiana bu tuta bwa sa mu timoko ti. Musamu wa nkatika wa nzitukulu wena Yezu bu kata ti bu basamuna nsangu za mbote mbo bazonzela mpe Mariya mu bungu dia musamu wa mbote wu kayirika! Diangana misamu mia tâ Yezu miatomo tindisa Mariya bu bamana mu zonzela mu mpila ya mbi!

17. Hana tifwani tita songela ka ntia ntangu tufweti nwanina mpangi ya yikento.

17 Ngano mbo nwaninaka mpangi zaku za zikento za timpeve mu ntangu yi babâka na nsatu lubakusu lo? Mu tifwani, tazonzeleno tinsamu tita landa. Bisamuni biakaka mbo bimonaka mpangi yimosi ya yikento ye na bakala dilembolo Mbangi ya Yehova yivulu landilaka ku tukutakanu, mpe yikulu kwendaka buna kwa tukutakanu bu tuwâka. Mbo bamonaka mpe ti ka vulu’â nataka bala bandi ko. Mpe mbo bamuzonzelaka mu mpila ya mbi mu bungu ti mbo babanzaka ti fweti saka tiya kwe bakala diandi ngatu kamuhana nzila ya nataka bala ku tukutakanu. Kâ, musamu wa matieleka ni wena’eti, mpangi yo mio mi kalendaka ni mio kasaka. Ka tomo’â lendaka mu landa programe’andi ko, mpe ka yandi’â ko bongaka nzengolo za mansukina mu musamu wutariri bala bandi. Ngano nti lendi sa? Tala ti sîkiri mpangi yo ya yikento mpe zonzele misamu mi kayirikaka mia mbote kwe bantu bo bakaka, kampe ka bavutu’â mu zonzela mu mpila ya mbi ko.

18. Mu ntia mpila zakaka tubakisilaka mpangi zeto za zikento?

18 Mbo tusongela ti mpangi zeto za zikento za tukipaka tala ti tubaheni lubakusu lufwanakane. (1 Za 3:18) Annette, kipaka nguri’andi ye na timbevo, têle ti: “Ntangu zakaka, mpangi zakaka zikwizaka ku nzo’eto mu kipa nguri’ani, ntiangu nilendaka mu sala bisalu biakaka, peleko mbo banataka bidia. Mbo nimonaka ti meno bazololo mpe mbo nimonaka ti tibuka tie nani mu timvuka.” Jordan mpe wabaka lubakusu. Mpangi ya yibakala yamulongesa mu kipaka kaminio’andi. Têle ti: “Musamu wa nsayi wena mu zaba ti mpangi zani mbo zibelokelaka lwaka tikolela tiani.”

19. Mu ntia mpila zakaka bakuluntu balendi bakisila mpangi za zikento?

19 Bakuluntu mpe mbo bakipaka nsatu za mpangi zawu za zikento. Bazebi ti Yehova zololo ti babongelaka mpangi za zikento mu mpila ya yibote. (Zaki 1:27) Buna bakuluntu mbo balandaka tifwani tia Yezu mpe mbo babâka na mabanza ma delakana. Balendi sila bo mu ntangu yi balembo hanaka misiku bu wufwanakanaka kwa mu bâ na nsayi na mu ba bakula. (Mat. 15:22-28) Mu ntangu bakuluntu yi basarilaka ngolo mu bakisa mpangi za zikento, mbo babasongelaka ti Yehova na organizasio’andi bawu batomono zolo. Mu ntangu ntwarisi ya tikunku tia bisamuni tia Kia kawâ ti nzo kata soba, wakubama mu kwe mu bakisa. Kia têle ti: “Musamu wo wakunkatula lwaka. Mu bungu ti me beri tindisaka, mpe bakungana lubakusu lweri nani nsatu, bakuluntu batomo kunsongela ti tibuka tia mfunu tie nani mu timvuka mpe ka ndiena me kaka ko bu nibwabanaka na misamu mia mpasi.”

MPANGI ZAZANSONI ZA ZIKENTO NSATU LUBAKUSU LWETO YE NAWU

20-21. Bwe tulendi songela ti mpangi zeto zazansoni za zikento za tuzoloko?

20 Mu ntangu yi tumonaka bimvuka bituzungirilaka lumbu ti, mbo tudzukulaka bifwani biabingi bia mpangi za zikento zisalaka ngolo, bi tufweti tindisa mpe bi tufweti bakisa. Ntiana kwa bu tulongokele mu tifwani tia Yezu, tulendi ba bakisa bu tuyôkesaka ntangu nawu na bu tulongokaka mu tomo ba zaba. Tulendi songela ti tonda tubatondaka mu mio mi basaka mu tisalu tia Nzambi. Mpe tulendi ba nwanina bu babâka na nsatu lubakusu.

21 Ha nsuka ya mukanda’andi kwe Bisi-Rome, ntumwa Paulo watangumuna nkumbu za Bakristo vwa (9) ba bakento. (Rom. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Ntembe kâni, mpangi zo nsayi yatomo ba baka mu ntangu yi bawâ mbote zo na masîka mo. Beto mpe tufweti tindisa mpangi zeto zazansoni za timvuka tieto. Bu tusila bo mbo tusongela ti bawu tuzololo ntiana bantu ba kanda dieto.

MUKUNGA 136 Bika Yehova kakusenda

^ par. 5 Bakristo ba bakento nkwamusu zazingi batelamanaka. Mu timoko ti mbo tuzonzela ka bwe tulendi tindisila mpangi zeto za zikento za timpeve bu tukwe landi tifwani tia Yezu. Tulendi wa longoka mu mpila Yezu yi keri yôkeselaka ntangu na bakento, mu mpila yi keri songelaka ti ntalu beri kwe yandi na mu mpila yi keri ba nwaninaka.

^ par. 5 Nkumbu zakaka za basobele.

^ par. 6 Buku dimosi dizonzelaka misamu mia Bibila ditêle ti: “Milongoki mbo mieri zakalaka ha malu ma milongi miawu. Milongoki, mbo mieri saka buna mu ntangu yi beri kubamaka mu bâ milongi. Kâ, bakento ka babâ na nswa ko wabâ milongi. Ntiangu Bayuda babîngi mbo baketi wa mona musamu wa mbi bu baketi mona Mariya wazakala ha malu ma Yezu na nsatu ya longoka misamu mi keri tâka.”

^ par. 9 Bakuluntu mbo batomo saka keba mu ntangu yi babakisaka mpangi za zikento. Mu tifwani, ka wufwanakane’â ko ti mukuluntu wenda watindisa mpangi ya yikento yandi kaka.

^ par. 65 NSASA YA TIFWANI: Bu kata landa mpila Yezu yi keri bongelaka bakento, mpangi mosi ya yibakala yita bakisa mpangi zole za zikento mu soba mufumba wa kaminio’awu, wakaka mpangi ye na tifuma ke tala, mpe wakaka wele sa nsambululu ya kanda na mukento’andi kwe mpangi mosi ya yikento na mwana’andi.