1. Gin yore mage ma nyiminewa konyogo riwruok mar oganda Jehova, to thothgi romoga gi pek mage? (Ne picha manie nyim gaset.)

WAMOR ahinya bedo gi nyimine ma jokinda e kanyakla! Gichiwoga paro mochwiny e chokruok kendo gilendoga gi kinda. Moko kuomgi bende konyoga e loso kuonde mokethore e Ute Romo, kendo ginyisoga ni gidewo Jokristo wetegi ahinya. Kata kamano, nitie pek moko ma giromogago. Kuom ranyisi, nitie nyimine ma rito jonyuolgi ma koro oseti, moko be joodgi kwedo, to moko be gin jonyuol man kendgi ma nyaka ked matek ahinya mondo girit nyithindgi.

2. Ang’o momiyo onego wasir nyiminewa ma Jokristo?

² Ang’o momiyo onego wasir nyiminewa ma Jokristo? En nikech piny molworowa ochayo joma mon. E wi mano, Muma nyisowa achiel kachiel ni wasirgi. Kuom ranyisi, jaote Paulo nojiwo kanyakla ma ne ni Rumi ni girwak Fibi kendo ‘gikonye e wach moro amora ma nonyalo dwaro.’ (Rumi 16:1, 2) Nikech Paulo ne en-ga Ja-Farisai, nyaka bed ni en bende chon nochayo mon. To ka koro nosebedo Jakristo, nochako luwo ranyisi mar Yesu kuom miyo mon luor kendo konyogi e yore ma dwarore.​—1 Kor. 11:1.

3. Yesu ne nigi paro mane kuom mon, to noneno nade mon ma ne timo dwach Wuon-gi?

³ Yesu nomiyo mon duto luor. (Joh. 4:27) Ne ok ojarogi kaka jotend dinde ma Jo-Yahudi ma ndalone. Buk moro ma nono weche Muma wacho kama: “Onge gimoro amora ma Yesu nowacho ma ne nyiso kata matin ni nochayo joma mon.” Kata kamano, Yesu nochiwo luor makende ahinya ne mon ma ne timo dwach Wuon-gi. Nonenogi kaka nyiminene, kendo nokwanogi kanyachiel gi chwo ma nokawo kaka joodgi, nikech ne gitimo dwach Nyasaye.​—Mat. 12:50.

4. Ang’o ma wadwaro nono e sulani?

⁴ Kinde duto Yesu noikore konyo mon ma ne tiyo ne Jehova. Nogenogi kendo nokedonegi. Wang’i ane kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu e nyiso ni wadewo nyiminewa ma Jokristo.

5. Ang’o momiyo nyimine moko nyalo yudo ka ok yotnegi budho kanyachiel gi Jokristo wetegi?

⁵ Waduto owete gi nyimine, dwaher ni wabedie gi kinde mag budho kanyachiel gi Jokristo wetewa. Kata kamano, nyiminewa seche moko nyalo yudo ka ok yotnegi yudo joma ginyalo budhogo kanyachiel. Nikech ang’o? Ne ane gima nyiminewa moko osewacho. Nyaminwa moro miluongo ni Jordan * nowacho kama: “Nikech pok okenda, anenoga mana ni onge kama amako malich e kanyakla.” Nyaminwa Kristen ma en painia ma nodar modhi e kanyakla machielo mondo okonygi e tij lendo, wacho kama: “Sama pod inyien e kanyakla moro, yot winjo ni in mana kendi.” En adier ni owete moko bende nyaloga winjo kamano. Ng’at ma ni e ot ma en kende e Janeno, nyalo yudo ka ok onyal bedo machiegni ahinya gi joodgi, to e kanyakla bende onyalo yudo ka ok yotne bedo machiegni ahinya gi owete gi nyimine. Joma bende ok nyal wuok e ot nikech tuoche kata bedo moti bende nyaloga winjo ka gin kendgi, to mano bende e ma timorega ne joma rito joodgi ma tuore. Nyaminwa Annette wacho kama: “Ka ne ji orwaka mondo wadhi e budho moro, ne ok ayiega nikech an e ma narito minwa ma ne tuore.”

6. Ka luwore gi Luka 10:38-42, ere kaka Yesu nokonyo Maritha gi Maria?

⁶ Yesu ne kawoga thuolo mondo obed gi mon ma ne tiyo ne Jehova, kendo ne en osiepgi ahinya. Par ane osiep ma ne ni e kinde gi Maria kod Maritha ma ne gin nyimine ma pok okendi. (Som Luka 10:38-42.) Weche ma Yesu ne nyisogi kod gik ma notimonegi ne miyo giwinjo ka gin thuolo ahinya sama ne gin kode. Maria ne ok oluor kata mana bedo e tiend Yesu kaka jopuonjre ne timoga. * Ka ne Maritha ok mor gi gima Maria notimono, ne ok oluor nyiso Yesu pache achiel kachiel. E budhono, Yesu nomiyo mon ariyogo duto puonj maduong’ ahinya. Nonyiso ni nodewo nyiminego kaachiel gi Lazaro owadgi kuom limogi kinde ka kinde. (Joh. 12:1-3) Mano e momiyo ka ne Lazaro tuo, Maria gi Maritha nong’eyo ni Yesu e ma ne nyalo konyogi.​—Joh. 11:3, 5.

7. Achiel kuom yore ma wanyalo jiwogo nyiminewa en mane?

⁷ Nyiminewa mang’eny nenoga chokruogewa kaka thuolo mar bedo kanyachiel gi Jokristo wetegi. Omiyo, sama gibiro e chokruok onego warwakgi maber, wago kodgi mbaka, kendo watim gik ma nyiso ni wadewogi gadier. Nyaminwa Jordan ma ne wasewuoyo kuome motelo, wacho kama: “Awinjoga maber ahinya sama jomoko onyisa ni nachiwo paro maber, sama gitimo chenro mondo gilend koda, kata sama gitemo atema bedo machiegni koda.” Nyaka watim duto ma wanyalo mondo nyiminewa ma Jokristo one ni wagenogi ahinya. Nyaminwa Kia wacho niya: “Sa asaya ma abara ne chokruok, ang’eyoga maber ni ng’ato nyaka bi orna ote e simo kopenja ni adhi nade. Mano konyaga ng’eyo ni owete gi nyimine ogena ahinya.”

8. Gin yore mamoko mage ma wanyalo luwogo ranyisi mar Yesu?

⁸ Mana kaka Yesu, wan bende wanyalo loso thuolo mar budho kanyachiel gi nyiminewa. Wanyalo kata gwelogi e gago moro kata e nyasi moro matin ma waloso. Sama watimo kamano, onego watem  ahinya mondo wawach weche ma jiwogi. (Rumi 1:11, 12) Jodong-kanyakla onego obed gi paro machal gi ma Yesu ne nigo. Yesu nong’eyo ni ng’at ma ok ni e kend nigi pek moko, kata kamano, nowacho ni donjo e kend kata bedo gi nyithindo ok e ma kel mor mosiko. (Luka 11:27, 28) Kar mano, tiyo ne Jehova e ma kelo mor mosiko.​—Mat. 19:12.

9. Ang’o ma jodongo nyalo timo mondo gikony nyiminewa ma Jokristo?

⁹ Kuom ji duto monego one nyiminewa ma Jokristo kaka minegi kod nyiminegi, jodong-kanyakla e ma onego obed namba achiel. (1 Tim. 5:1, 2) Onego gimany thuolo mar goyo mbaka gi nyimine ka pok chokruok ochakore kod bang’ chokruok. Nyaminwa Kristen wacho kama: “Nitie jaduong’ moro ma nofwenyo ni adich ahinya, kendo nogombo ng’eyo ni chenrona ne chalo nade. Ng’eyo ni nodewa kamano nomora ahinya!” Sama jodongo kawo thuolo mondo gigo mbaka gi nyimine ma Jokristo, ginyiso ni giherogi kendo gidewogi. * Nyaminwa Annette ma nosewuo kuome motelo, wacho achiel kuom ber ma bedoga sama wakawo thuolo ma wawuoyo gi jodong-kanyakla kinde ka kinde. Owacho  kama: “Goyo mbaka kodgi miyaga thuolo mar ng’eyogi maber, to gin bende gimedo ng’eya maber. Mano miyo sama akalo e pek moro kata e tem, abedo thuolo wuoyo kodgi kendo kwayogi mondo gikonya.”

10. En ang’o ma nyalo miyo nyiminewa odhi maber kendo gibed mamor?

¹⁰ Waduto bed ni wan chwo kata mon, wadhiga maber sama ji pwoyowa nikech nyalo moko ma wan-go kod kinda ma watimo e migepewa. To ka po ni onge ng’at ma dewo gik ma watimo, chunywa nyalo nyosore. Nyaminwa Abigail ma en painia ma pok okendi wacho ni seche moko onenoga ni onge ng’at modich gi gik motimo. Owacho kama: “Jomoko nenaga mana ka nyar ng’ane-ng’ane, kata nyamin-gi ng’ane! Nitiega seche ma aparoga ni onge kata ng’at ma dewa.” Kata kamano, ne ane ranyisi mar nyaminwa machielo miluongo ni Pam. Ne obedo jamisonari kuom higni mang’eny, bang’e nodok dala mondo odhi orit jonyuolne. Sani ojahigni 70 gi wiye to pod en painia. Pam wacho kama: “Gima aseyudo ka konyaga ahinya en winjo ka jomoko nyisa ni gimor gi kinda ma atimo.”

11. Yesu nonyiso nade ni nogeno mon ma ne ni kode e tij lendo?

¹¹ Yesu ne mor ahinya gi kony ma noyudo kowuok kuom mon ma noluoro Nyasaye, kendo ma ne tiyone “gi gigegi.” (Luka 8:1-3) Mopogore gi yienegi mondo gikonye, ne opuonjogi weche matut e wi Nyasaye. Kuom ranyisi, ne onyisogi ni ne odhi tho kendo bang’e ne idhi chiere. (Luka 24:5-8) Mana kaka nokonyo jootene, e kaka nokonyo mon-go bende mondo giik pachgi ne tembe ma ne gidhi romogo. (Mar. 9:30-32; 10:32-34) Ber ng’eyo ni kata obedo ni joote noringo moweyo Yesu sama nomake, moko kuom mon ma ne luwega to nosiko kode nyaka e yadh-sand kama nothoe.​—Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41.

12. Gin migepe mage ma Yesu nomiyo mon?

¹² Yesu nomiyo mon migepe makende. Kuom ranyisi, mon e ma nokwongo ng’eyo ni ochiere. Ne ooro mon-go mondo onyis jootene wachno. (Mat. 28:5, 9, 10) Bende, chieng’ ma ne jopuonjre oyudo roho maler e Pentekost ma higa 33, nenore ni mon bende ne nitie kanyo. Ka en kamano, mano nyiso ni mon-go bende noyudo nyalo mar wacho dhok mopogore opogore e yor hono mondo gin be giland ne ji “tije madongo mag Nyasaye.”​—Tich 1:14; 2:2-4, 11.

13. Gin migepe mage ma nyiminewa ma Jokristo timo e kindewagi, to ere kaka wanyalo nyiso ni wamor kodgi kendo wagenogi?

¹³ Dwarore ni wapwo nyiminewa ahinya kuom duto ma gitimo e tij Jehova. Moko kuomgi konyo e tij gero ute mag lamo kendo ritogi maber, lendo e alwora miwachoe dhok mopogore opogore, kaachiel gi konyo tich e Bethel. Moko bende konyo kinde ma nitie masiche, moko loko bugewa e dhok mopogore opogore, moko gin jopainia, to moko gin jomisonari. Mana kaka owete, nyiminewa bende nigi thuolo mar dhi e skul mar jopainia, Skul mar Joland-Injili mar Pinyruoth, kod Skul mar Gilead. E wi mano, nyiminewa mosekendi siro chwogi ahinya sama gitimo migepe mapek e kanyakla kod e riwruok mar oganda Jehova. Da bed ni mondegi ok osirogi, onge kaka chwogo nyalo bedonwa “kaka mich.” (Efe. 4:8) Be inyalo paro yore moko minyalo sirogo nyiminewago e tijegi?

14. Ka luwore gi gima iwacho kuom mon e Zaburi 68:11, ang’o ma jodongo mariek timoga?

¹⁴ Jodongo mariek ong’eyo ni nyiminewa gin “oganda lweny maduong’” kendo giikore timo gimoro amora ma dwarore mondo gisir tij lando wach maber.  (Som Zaburi 68:11.) Jodongo temoga mondo gisum rieko kuom nyiminewago. Nyaminwa Abigail ma nosewuo kuome motelo wacho ni omorga ahinya sama owete penje yore mosetiyogo maber e tij lendo. Owacho kama: “Mano konya ng’eyo ni kara nitie kama an bende amako e riwruok mar oganda Jehova.” Bende, jodongo ong’eyo ni nyimine motegno e yie nyalo konyo ahinya e jiwo nyimine ma tindo mondo ginyagre gi pek mopogore opogore ma giromogo. (Tito 2:3-5) Kuom adier, nitie gik mang’eny ma nyiso gimomiyo onego wagen nyiminewa kendo nyiso ni wamor kodgi!

15. Gin kinde mage ma nyiminewa nyalo dwaro ng’at ma wuoyo e logi?

¹⁵ Nitie seche ma nyiminewa nyalo dwaro ng’at ma nyalo kedonegi sama giromo gi pek moko. (Isa. 1:17) Kuom ranyisi, nyaminwa moro ma chi liel kata ma kendne nokethore nyalo dwaro ng’at ma konye sama nitie kes moro, kata ng’at ma nyalo konye timo tije moko ma chwore ne timoga. Nyaminwa moti nyalo dwaro ng’at ma nyalo wuoyo e loye sama odhi neno laktar. Kata, nyaminwa ma painia ma odich e migepe moko e riwruok mar oganda Jehova nyalo dwaro ng’at ma nyalo wuoyo e loye ka po ni jomoko neno marach ni tinde ok ong’eny ahinya e tij lendo kaka jopainia mamoko. Gin yore mage mamoko ma wanyalo konyogo nyiminewa? Wadog ane kendo e ranyisi mar Yesu.

16. Ere kaka Yesu nowuoyo e lo Maria kaka iwachonwa e Mariko 14:3-9?

¹⁶ Yesu ne wuoyoga e lo nyiminene ma Jokristo sa asaya ma jomoko ne ok ong’eyo tiend gik ma nyiminego ne timo. Kuom ranyisi, ka ne Maritha oneno marach ni nyamin-gi nobet abeta piny to en otiyo, Yesu nodokne Maria. (Luka 10:38-42) Chieng’ machielo bende ka ne Maria otimo gima jomoko ne paro ni ok owinjore, Yesu nochung’ motegno mowuoyo e lo Maria. (Som Mariko 14:3-9.) Yesu nong’eyo maber chuny ma Maria ne nigo. Omiyo, nopwoye niya: “Osetimona tim maber. . . . Osetimo gima onyalo.” Nowacho nyaka ni gima Maria notimono ne idhi wuoye kaka rapar ‘kamoro amora ma wach maber ibiro landie e piny duto,’ mana kaka sani wawuoyo kuome e sulani. Ber ng’eyo bende ni Yesu nowuoyo kuom okang’ ma ne idhi landie wach maber e piny ngima e seche ma nowuoyo e wi gima Maria notimone. Nyaka bed ni wechenego nojiwo Maria ahinya bang’ ka jomoko nosewuoyone marach!

17. Chiw ane ranyisi ma nyiso kinde monego wachung’ie motegno ka wawuoyo e lo nyiminewa.

¹⁷ Be iwuoyoga e lo nyimineni ma Jokristo sama mano dwarore? Par ane ranyisini. Wawach ni jolendo moko oneno ka nyaminwa moro ma chwore ok en Janeno lewoga e chokruok kendo owuokga mapiyo bang’ chokruok. Gisefwenyo bende ni ok obiga e chokruok gi nyithinde. Omiyo, giwuoro gimomiyo pok okawo okang’ moriere mar nyiso chwore gik ma onyalo kod ma ok onyal, kendo giwuoyo marach kuome. To adiera en ni chutho-chutho nyaminwano timo duto monyalo. Nitie chenro moko mag ode ma oonge gi teko mar chiko, to bende chwore e ma ng’ado gik ma onego nyithindgi otim. Ang’o minyalo timo kifwenyo ni jomoko nigi paro kaka mago? Donge inyalo pwoyo nyaminwano kendo nyiso jomamoko gik mabeyo mosebedo kotimo? Kitimo kamano, ginyalo were gi weche maricho ma giparoga kuome.

18. Gin yore mage mamoko ma wanyalo konyogo nyiminewa?

¹⁸ Wanyalo nyiso nyiminewa ni wadewogi kendo waherogi kuom chiwonegi kony ma achiel kachiel. (1 Joh. 3:18) Nyaminwa  Annette ma rito min-gi ma tuore wacho kama: “Owete gi nyimine moko seche moko biroga wara e tijni, kendo moko kelonaga nyaka chiemo. Mano osemiyo awinjo e chunya ni jo kanyakla ohera kendo ginena kaka achiel kuomgi.” Nyaminwa Jordan bende noyudo kony ma kamano. Owadwa moro nomiye paro ma nonyalo tiyogo e rito mtoke mondo kik oti gi pesa mang’eny. Owacho kama: “Amor ahinya ng’eyo ni owetena gi nyiminena dewa kendo gigombo ni ngimana odhi maber.”

19. Gin yore mage mamoko ma jodongo nyalo sirogo nyimine?

¹⁹ Jodong-kanyakla bende manyoga yore ma ginyalo konyogo nyimine ma ni e kanyakla. Ging’eyo ni Jehova dwaro ni otim ne nyimine gik mabeyo. (Jak. 1:27) Kuom mano, gitemo mondo kik girid chik ka ok ochuno ka giluwo ranyisi mar Yesu. (Mat. 15:22-28) Jodongo ma kawo okang’ mar konyo nyiminewa kata ka pok okwagi, miyo nyiminego neno ni odewgi ahinya e riwruok mar oganda Jehova. Ka ne jarit-grup mar tij lendo ma Nyaminwa Kia ne nitie nofwenyo ni Kia ne dwaro dar dhi e ot machielo, nokawo okang’ mapiyo mar konye. Nyaminwano wacho kama: “Okang’ ma jaduong’no nokawo nomiyo chunya oyueyo. Weche ma jodongo nojiwago kod kony ma ne gimiya, nomiyo abedo gadier chuth ni an bende inena kaka ng’ato e kanyakla kendo an gi joma nyalo konya sama an e chandruok.”

20-21. Ere kaka wanyalo nyiso ni wageno nyiminewa duto ma wan-go e yie?

²⁰ E kanyakla mopogore opogore e kindewagi, nitie nyimine modhuro ma jokinda ma dwarore ni wasir. Mana kaka waseneno e ranyisi mar Yesu, wanyalo konyogi ka wakawoga thuolo mondo wabed kodgi, wago kodgi mbaka, kendo medo ng’eyogi maber. Wanyalo nyiso ni wamor gi gik ma gitimo e tij Nyasaye. Bende, wanyalo wuoyo e logi sama mano dwarore.

²¹ E giko barua ma Paulo nondiko ne Jo-Rumi, ne owuo achiel kachiel kuom nyimine ochiko. (Rumi 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Nyaka bed ni nyiminego ne mor ahinya ka ne giyudo mos mowuok kuom Paulo kod pwoch ma ne opwoyogigo. Wan bende wadhiuru nyime konyo nyiminewa ma wan-go e kanyakla kendo sirogi. Ka watimo kamano, wanyiso ni waherogi, wagenogi, kendo wanenogi kaka joma wan-go e yie.