1. Akapeea te au tuaine me tauturu i te akaaerenga, inara eaa te au manamanata e tupu ana kia ratou? (Akara i te tutu i te kapi mua.)

MATAORA tatou i te kite e maata te au tuaine e angaanga maroiroi nei i roto i te putuputuanga! Ei akaraanga, te paupau ra ratou i ko i te au uipaanga e te rave maroiroi ra i te angaanga tutu aere. Te akono ra tetai pae i te Are Uipaanga Patireia, e to ratou au taeake. Noatu te reira, ka tupu te manamanata kia ratou. Ka akono tetai pae i to ratou nga metua pakarikari. Ka akakoromaki i te tu kino o to ratou ngutuare. Noatu te au ngutuare e tai rai metua, ka angaanga maroiroi ratou i te akono i ta ratou tamariki.

2. Eaa ra tatou ka aruaru ei i te turuturu i to tatou au tuaine?

² Eaa te tumu ka turuturu tatou i teia au tuaine? No te mea e akavaavaaia ana te au vaine e te tangata i teianei ao. Pera katoa, te ako maira te Pipiria ia tatou kia turuturu ia ratou. Akakite te apotetoro ko Paulo ki te putuputuanga i Roma kia āriki mai ia Phebe e “kia tauturu mai kotou iaia i te au mea katoa e tau iaia ra.” (Roma 16:1, 2) Ei tangata Pharisea, kua matau a Paulo i teia peu akavaavaa i te au vaine. Teianei e Kerititiano, kua aru aia i to Iesu akaraanga no te akangateitei e te akono meitaki i te au tuaine.​—1 Kori. 11:1.

3. Akapeea a Iesu i te akono anga i te au vaine, e eaa tona manako no ratou e rave ra i to te Atua anoano?

³ Kua akangateitei a Iesu i te au vaine. (Ioa. 4:​27) Kare aia i akavaavaa ana i te au vaine mei te au arataki akonoanga ngati Iuda i tona tuatau. Akakite tetai tataanga no runga i te Pipiria e: “Kare rava a Iesu i tuatua akavaavaa e te akakino i te vaine.” Kua akangateitei aia i te au vaine e rave ra i te anoano o tona Metua. Kapiki aia ia ratou ko tona au tuaine, e kua kapiti atu ia ratou ki te au taeake i roto i tona ngutuare pae vaerua.​—Mata. 12:50.

4. Eaa ta tatou ka uriuri i roto i teia atikara?

 ⁴ Papa ua a Iesu i te tauturu i tona au tuaine i te pae vaerua. Akaari aia i tona inangaro no ratou e kua paruru ia ratou. Ka uriuri tatou akapeea tatou me aru i te akaraanga o Iesu me akaperepere i te au tuaine.

5. Eaa ka ngata ai i tetai pae tuaine kia akamaroiroiia e te au taeake?

⁵ Ka anoano tatou katoatoa, te au taeake e te au tuaine i te akaoaoa ki tetai e tetai. I tetai taime ra, ka ngata i te au tuaine i te rave i teia. No teaa ra? Akamanako ana i teia. Karanga a Jordan * e, “No te mea kare au i akaipoipo ake, kua ngata iaku i te kite i taku tuanga i roto i te putuputuanga, no te reira kua manako au kare oku akakoroanga.” Karanga a Kristen, e painia tei neke no te akamaata i tana angaanga tutu aere e, “Me ou koe ki tetai putuputuanga, ka tupu te maromaroa kia koe.” Kua kite katoa tetai pae taeake i teia tu. Te au taeake i roto i te ngutuare tukeke te akonoanga, penei ka ngata iaia i te akavaitata atu ki tona pamiri, e pera katoa ki te au taeake i te pae vaerua. Tetai pae kua makimaki kare e rauka i te aere mamao, ka maromaroa rai, e te aronga katoa tei akono ia ratou. Karanga a Annette e, “Kare au e tae ana ki te tarekareka a te au taeake no te mea kare e tangata akono i toku mama.”

6. Akapeea a Iesu i te tauturu anga ia Mareta e Maria, ia Luka 10:38-​42?

⁶ Kua akapou a Iesu i tetai tuatau ki tona au tuaine i te pae vaerua, e oa mou aia kia ratou. Akara ana i tona pirianga oa kia Maria e Mareta, e nga tuaine kare i akaipoipo. (E tatau ia Luka 10:38-​42.) Na roto i tana tuatua e tana angaanga, kua noo maru raua kia Iesu. Varenga ua a Maria i te noo i te vaevae o Iesu ei pipi nana. * Kua tuatua ua a Mareta i tona manako kia Iesu, no te mea kare a Maria i tauturu ana iaia. No reira, kua māmā ua ia Iesu i te akamaroiroi ia raua i te pae vaerua. Kua tangi katoa aia i teia nga vaine e to raua tungane ko Lazaro, kua aravei aia ia ratou i tetai tuatau. (Ioa. 12:​1-3) No reira, i te maki anga a Lazaro kua pati a Maria e Mareta i ta Iesu tauturu.​—Ioa. 11:3, 5.

7. Eaa tetai mataara ka akamaroiroi tatou i te au tuaine?

⁷ No tetai pae tuaine, e riro ana te uipaanga ei atianga no ratou i te akavaitata ki te au taeake. No reira ka āriki maoraora tatou ia ratou, ka pukapuka kia ratou, ka akamaroiroi ia ratou. Karanga a Jordan, i runga ake nei e, “Pakia toku ngakau me taiku mai tetai no taku pauanga, ka angaanga kapiti mai kiaku i te tutu aere, me kore ka tauturu na tetai ravenga ke.” E akaari ua rai tatou e e aronga akaperepereia to tatou au tuaine. “Me kare au i te uipaanga,” karanga ai a Kia, “papu iaku ka tuku karere mai tetai i te akara iaku. Te akaari maira te reira e te manako maira te au taeake e te au tuaine iaku.”

8. Na teea atu mataara ka aru tatou ia Iesu?

⁸ Mei ia Iesu rai, ka akapou tatou i tetai tuatau i te oaoa ki to tatou au tuaine. Ka pati ia ratou kia kaikai kapiti e  tetai manga tarekareka. Me pera tatou, ka aruaru tatou i te tuatua akamaroiroi ki tetai e tetai. (Roma 1:​11, 12) Ka akaari katoa te aronga pakari i to Iesu tu. Mārama aia e ka ngata rai te tu takaua ki tetai pae, inara kua akakite mai aia e kare ko te oraanga akaipoipo e te anau tamariki te mea puapinga. (Luka 11:27, 28) Mari ra, ka mataora tinamou tetai me tavini ia Iehova na mua.​—Mata. 19:12.

9. Eaa ta te aronga pakari ka rave no te tauturu i te au tuaine?

⁹ Ka akono te aronga pakari i te au vaine Kerititiano ei au tuaine e te metua vaine. (1 Timo. 5:1, 2) Ka akanoo te aronga pakari i tetai tuatau i mua ake e i muri ake i te uipaanga no te pukapuka ki te au tuaine. “Kua kite mai tetai tangata pakari, iaku e angaanga ua ra e kua inangaro i te kite te peea ra au,” karanga ai a Kristen. “Reka tikai au e kua manako mai aia iaku.” Me pukapuka putuputu te aronga pakari ki te au tuaine i te pae vaerua, te akaari ra ratou e te manako ra ratou i te au tuaine. * Akakite mai a Annette, i runga ake nei i tetai tumu puapinga me tuatua putuputu ki te aronga  pakari. Karanga aia: “Kua matau meitaki au ia ratou, e kua kite ratou iaku. Me rokoia au e te taitaia, ka māmā ua iaku i te pati i ta ratou tauturu.”

10. Eaa te ka tauturu i te au tuaine kia mataora?

¹⁰ Ka mataora tatou katoatoa, te au tane e te au vaine me akameitakiia mai tatou no ta tatou angaanga i rave. I tetai tua, ka taitaia tatou me kare tatou e akameitakiia mai. Kua kite te tuaine ko Abigail e painia, kare i akaipoipo, i teia tu: “Matauia au e e tuaine au no-mea me kore e tamaine na-mea. I te akaraanga kare ratou i kite tikai iaku.” Inara eaa ta te tuaine ko Pam e akakite ra. Kua tavini ana aia, ei mitinari, e tuaine kare i akaipoipo, no tetai tuatau roa. Muri mai kua oki aia ki tona enua anau i te akono i tona nga metua. Teianei e 70 tuma ona mataiti, te painia nei rai. Karanga a Pam, “Me akameitaki mai tetai pae iaku no taku angaanga i rave kua akamaroiroi teia iaku.”

11. Akapeea a Iesu i te akaari e te akaperepere ra aia i te au vaine tei aru iaia?

¹¹ Akaperepere a Iesu i te au vaine irinaki i te Atua tei matuapuru mai iaia “i to ratou apinga.” (Luka 8:​1-3) Kua oronga aia i teia tikaanga kia ratou e kua akakite kia ratou i te au tuatua mou pae vaerua. Ei akaraanga, akakite aia kia ratou ka mate aia e ka akatuia mai. (Luka 24:​5-8) Akapapa aia ia ratou, tana au apotetoro, e ka takinokinoia ratou. (Mare. 9:​30-​32; 10:32-​34) Noatu kua oro te apotetoro i te opuia anga a Iesu, kua vaitata tetai au vaine i te matuapuru iaia, e mate atura ki runga i te rakau.​—Mata. 26:56; Mare. 15:40, 41.

12. Eaa te angaanga ta Iesu i oronga ki te au vaine?

¹² Kua oronga a Iesu i tetai angaanga puapinga ki te au vaine. Ei akaraanga, kua kite te au vaine irinaki i te Atua i to Iesu akatu angaia. Akakite aia kia ratou e aere e akakite ki te au apotetoro e kua akatuia mai aia mei te mate. (Mata. 28:​5, 9, 10) Ia Penetekote 33 T.N., kua kapiti atu te au vaine ki te aronga tei akatainuia ki te vaerua tapu. Kua akameitakiia teia au tuaine akatainuia kia tuatua i te reo ke e te akakite “i te peu taka ke a te Atua.”​—Anga. 1:​14; 2:​2-4, 11.

13. Eaa ta te au vaine Kerititiano e rave nei i teia tuatau, akapeea tatou me akaperepere i ta ratou e rave ra?

¹³ Ka tau to tatou au tuaine kia akameitakiia no ta ratou angaanga e rave ra na Iehova. Kapiti mai te angaanga patu are e te akonokono i te reira, te tauturu i te pupu reo ke ke, e te angaanga i ko i te au are Betela. Ka rave ratou i te angaanga tauturu me rokoia te au taeake e te tumatetenga, ka uri i ta tatou au puka, ka tavini ei painia e ei mitinari. Mei te au taeake, ka aere katoa teia au tuaine ki te apii na te aronga painia, te apii na te Aronga Tutu Evangeria o te Patireia, e te Apii Gileada. Ka turuturu katoa te au vaine i ta ratou tane e akono ra i ta ratou apainga i roto i te putuputuanga e te akaaerenga. Kua rauka i teia au taeake i te rave pu i ta ratou angaanga ei “meitaki i te tangata nei” no te mea kua turuturu ta ratou vaine ia ratou. (Ephe. 4:8) Akapeea koe me turuturu i teia au tuaine e rave ra i ta ratou angaanga?

14. Ia Salamo 68:11, eaa ta te aronga pakari ka rave?

¹⁴ Mārama te aronga pakari e e “nuku”  aronga angaanga te au tuaine e te maroiroi i te tutu aere i te nuti meitaki. (E tatau ia Salamo 68:11.) Ka aruaru te aronga pakari kia puapinga ratou mei to ratou akaraanga. Mataora a Abigail, tei taikuia i runga ake nei, me ui mai te au taeake eaa tana ravenga meitaki i taangaanga ana no te tuatua ki te tangata. Karanga aia, “Kua tauturu teia iaku kia kite e e tuanga ta Iehova naku i roto i tana akaaerenga.” Kua kite katoa te aronga pakari i te angaanga meitaki a te au tuaine tiratiratu no te tauturu i te au tuaine mapu me rokoia e te manamanata. (Tito 2:​3-5) Papu tikai, kua tau to tatou au tuaine kia akameitakiia!

15. Eaa te atianga tau ka anoano te au tuaine kia paruru tatou ia ratou?

¹⁵ I tetai taime, ka anoano te au tuaine i tetai tangata kia paruru ia ratou me tupu te manamanata. (Isa. 1:​17) Ei akaraanga, ka anoano tauturu tetai vaine takaua me kore tetai tuaine kua akatakake tana tane iaia, kia tuatua no ratou e te rave i te au angaanga matauia na tana tane e rave ana. Ka inangaro tetai tuaine pakarikari i te tauturu me aravei i te taote. Me kore ka anoano tetai tuaine painia e rave ra i te au angaanga na Iehova kia paruruia aia me akaapa mai tetai iaia no te mea kare aia e rave putuputu ana i te angaanga tutu aere. Akapeea tatou me turuturu i to tatou au tuaine? Ka akamanako ana tatou i to Iesu akaraanga.

16. Akapeea a Iesu i te paruru anga ia Maria, ia Mareko 14:​3-9?

¹⁶ Viviki a Iesu i te paruru i tona au tuaine i te pae vaerua. Ei akaraanga, kua paruru aia ia Maria i te kopekope anga a Mareta iaia. (Luka 10:38-​42) Kua paruru katoa aia ia a Maria i te tuatua riri anga tetai pae kiaia no te mea kua kaimoumou aia i te manongi. (E tatau ia Mareko 14:​3-9.) Kua mārama a Iesu i to Maria akakoroanga e kua akameitaki iaia, te na ko anga: “E ravenga meitaki tana i rave mai iaku nei. . . . Kua rave aia i te tika iaia nei.” Kua totou a Iesu e ka tuatua uaia tana angaanga meitaki i rave i “te au ngai katoa e tuatuaiaʼi teianei evangelia i te ao katoa nei,” mei ta teia atikara e taiku nei. Mea umere e kua taiku a Iesu i te ngai e tutu aereia te evangeria ka akamaaraia teia vaine! Kua riro tana tuatua, ei akamaroiroi ia Maria!

17. Oronga mai i tetai akaraanga ka anoanoia tatou kia paruru i to tatou tuaine.

¹⁷ Te paruru ra ainei koe i toou au tuaine i te pae vaerua? Akamanako ana i teia. Ka kite te au papuritia i tetai tuaine kare tana tane i te Kite, ka taroaroa ki te uipaanga e ka oki vave me oti te uipaanga. Kite mai ratou kare aia e apai mai ana i tana tamariki ki te uipaanga. No reira, ka akakino ratou iaia no te mea kare aia i māro i tana tane kia tuku mai i te tamariki. Inara, ko te tikaanga te rave ra teia tuaine i tei tika iaia. Kare nana te tikaanga openga no tana ka rave; e tana tamariki katoa. Eaa taau ka rave? E akameitaki i te reira tuaine e oti taiku i tana angaanga meitaki e rave ra, ka akamutu te reira i te tuatua akakino.

18. Eaa atu tetai mataara ka tauturu tatou i to tatou au tuaine?

¹⁸ Ka akaari tatou e te manako ra tatou i to tatou au tuaine, na te tauturu ia ratou. (1 Ioa. 3:​18) Karanga a Annette, tei akono i tona metua vaine makimaki, e: “Ka aere mai te au taeake ki te kainga  e ka rave i taku angaanga, me kore ka apai mai i te kai. Kua akapumaana teia iaku i te kite i te aroa o te putuputuanga.” Kua tauturuia a Jordan. Akamārama tetai taeake kiaia akapeea me ripea i tona motoka. Karanga aia e: “Pumaana au i te kite e te manako maira toku au taeake e te au tuaine iaku.”

19. Eaa atu tetai mataara ka tauturu te aronga pakari i te au tuaine?

¹⁹ Ka aruaru katoa te aronga pakari i te akono i te au tuaine. Kite ratou e te akaperepere ra a Iehova i teia au vaine. (Iako. 1:​27) Ka aru ratou i to Iesu akaraanga tau, kare e maani i te au ture rikiriki. (Mata. 15:22-​28) Me tauturu te aronga pakari ka akapumaana ratou i te au tuaine e te manako maira a Iehova ia ratou. I te kite anga te akaaere o te pupu o Kia e ka neke aia ki tetai are ou, kua akanoonoo aia e kia tauturuia a Kia. “Kua akakore teia i te taitaia,” karanga ai a Kia. “Ta ratou tuatua akamaroiroi e te rima tauturu, kua akaari mai te aronga pakari e e puapinga maata au i roto i te putuputuanga e me taii au ka rauka te tauturu.”

20-21. Akapeea tatou me akaperepere i to tatou au tuaine Kerititiano?

²⁰ Me akara tatou i ta tatou putuputuanga i teia tuatau, e maata te akaraanga o te au tuaine Kerititiano angaanga maroiroi kua tau kia turuturuia. Mei ta tatou i kite i to Iesu akaraanga, ka tauturu tatou ia ratou na te akapou te tuatau kia ratou i te kite ia ratou. Ka akameitaki tatou ia ratou no ta ratou e rave ra no te Atua. Ka paruru katoa tatou ia ratou.

²¹ I te openga o tana reta ki to Roma, kua taiku te apotetoro ko Paulo e iva vaine Kerititiano. (Roma 16:​1, 3, 6, 12, 13, 15) Akamaroiroiia teia au vaine i te akarongo anga i tona reo aroa e te akameitaki. Ka turuturu rai tatou i to tatou tuaine i roto i te putuputuanga. Akaperepere tatou ia ratou e e tuanga ta ratou i roto i to tatou ngutuare i te pae vaerua.