Langsung ke konten

Langsung ke daftar isi

PĚNGANGĚNDUNGANG 39

Toghase Manga Wawine su Sidang

Toghase Manga Wawine su Sidang

”Manga wawine apang mělẹ̌habarẹ̌ habarẹ̌ mapia ene mẹ̌sul᷊ungu pasukan gěguwạ.”​—MZ. 68:11.

KAKANTARỊ 137 Manga Wawine Masatia

TINJAUAN *

Saudari-saudaring i kitẹ turusẹ̌ masibukẹ̌ dingangu masěmangatẹ̌. I sire aktif su pěngangibadang dingangu su pelayanan, timol᷊e něngurusẹ̌ Banalang Kararatuang, lai nẹ̌tul᷊ung anạu sěmbaụ (Pěmanda paragraf 1)

1. Kerea saudari-saudari nẹ̌tul᷊ung hal᷊ẹ̌ u organisasi, katewe masalah apa tẹ̌tatěngong i sire? (Pěmanda gambarẹ̌ sampul.)

I KITẸ tantu sěbạe mal᷊uasẹ̌ ual᷊ingu su sidang piạ lawọ saudari mělẹ̌hal᷊ẹ̌ masěghadẹ̌. Contone, i sire měgẹ̌gělị komentarẹ̌ su pěngangibadang dingangu marading měnginjilẹ̌. Pirang katau lai něngurusẹ̌ Banalang Kararatuang, dingangu něnodẹ i sire mapadul᷊i su anạu sěmbaụ i sire. Maning kerene, i sire lai tụtatěngo masalah. Sěnggạ harusẹ̌ měngurusẹ̌ matimadẹ̌ seng maghurang. Sěnggạ lai dẹ̌darihangu keluarga. Kụ, piạ lai harusẹ̌ měngurusẹ̌ hala anạ i sire.

2. Kawe nụe i kitẹ harusẹ̌ měnoghasẹ̌ saudari-saudari su sidang?

2 Kawe nụe i kitẹ harusẹ̌ měnoghasẹ̌ saudari-saudari su sidang? Ual᷊ingu kal᷊awokange taumata su dunia ini tawe měngẹ̌ngarěga manga wawine. Bọu ene lai, Alkitapẹ̌ němahangsang si kitẹ gunang měnoghasẹ̌ si sire. Contone, Rasul Paulus nẹ̌dorong sidang Roma gunang měnarimạ si Febe kụ ”měgělị tul᷊umang si sie”. (Rm. 16:1, 2) Su tempong bědang nakoạ tau Farisi, i Paulus tantu tawe měngẹ̌ngarěga manga wawine. Katewe, su apang nakoạ tau Kristen, i sie nẹ̌těno si Yesus kụ měngẹ̌ngarěga manga wawine lai mapia měkoạ si sire.​—1 Kor. 11:1.

3. Kerea Yesus měkoạ manga wawine, kụ kerea pěndange su manga wawine apang někoạ kapulung i Amange?

3 Yesus měngẹ̌ngarěga manga wawine, kụ ene nẹ̌tatěntang dingangu manga těmbonangu tau Farisi. (Yoh. 4:27) Sěmbaụ referensi Alkitapẹ̌ nẹ̌bera, ”Bawerang i Yesus tawe pernah něnodẹ i sie tawe měngẹ̌ngarěga manga wawine.” Yesus sěbạe měngẹ̌ngarěga manga wawine apang měkẹ̌koạ kapulung i Amange. I sie naul᷊ị i sire kai manga wawinene kụ nẹ̌sěbạ i sire sěngkasio dingangu manga esẹ apang nakoạ bageang bọu keluarga rohanine.​—Mat. 12:50.

4. Apa sarung ěndungang i kitẹ su pěngangěndungang ini?

4 Yesus sěntiniạ sadia mẹ̌tul᷊ung saudari rohanine. I sie měngẹ̌ngarěga dingangu tụtatawang si sire. Mahịe měngěndung kerea i kitẹ botonge mẹ̌těno si Yesus su tempong měkoạ manga wawine su sidang.

MẸ̌TINĚNA PĚNDANG I SIRE

5. Kawe nụe pirang katau saudari masigěsạ piạ pẹ̌dal᷊ahapị?

5 I kitẹ kěbị, saudara arau saudari, perlu piạ pẹ̌dal᷊ahapị. Katewe, pẹ̌sěngsul᷊ẹ, saudari-saudari masigěsạ gunang měkoạ ene. Kawe nụe? Pěmanda komentarẹ̌ ini. Sěngkatau saudari arenge Joana * nẹ̌bera, ”Ual᷊ingu iạ tawe nẹ̌kawing, iạ masigěsạ makasingkạ apa bageangku su sidang, kụ iạ lai nẹ̌pěndang iạ bal᷊inẹ bageang bọu sidang.” Kristin, sěngkatau perintis seng něngal᷊ing sarang tampạ wal᷊inẹ gunang měnginjilẹ̌, nẹ̌bera, ”Mạeng i kau buhudeng něngal᷊ing sarang sidang buhu, i kau ěndịu nẹ̌pěndang tawẹ apa hapị.” Saudari-saudari apang mětẹ̌tanạ dingangu keluarga bal᷊inẹ Sahiding Yehuwa, ěndịu lai nẹ̌pěndang tawe marani dingangu keluarga lai dingangu anạu sěmbaụ su sidang. Bọu ene, piạ saudari ěndịu nẹ̌pěndang tawẹ apa hapị ual᷊ingu i sie masakị kụ tawe makasěbang bọu wal᷊e, arau ual᷊ingu i sie harusẹ̌ měngurusẹ̌ keluarga masakị. Saudari arenge Anna, nẹ̌bera, ”Iạ tawe makarěnta su acara ramah tamah ual᷊ingu harusẹ̌ měngurusẹ̌ si mamạku.”

Kere i Yesus, i kitẹ lai botonge měnodẹ i kitẹ mapadul᷊i su saudari-saudari (Pěmanda paragraf 6-9) *

6. Kere nilahẹ su Lukas 10:38-42, kerea Yesus nẹ̌tul᷊ung si Marta dingangi Maria?

6 Yesus něnadia tempo kụ nakoạ hapị tutune gunang manga saudari rohanine. Pẹ̌tiněna kerea i sie nědal᷊ahapị dingangi Maria lai i Marta, darua wawine ěndịu tawe nẹ̌kawing. (Basa Lukas 10:38-42.) Bọu kakanoạ dingangu bawerane, Yesus někoạ si sire matěnang. Contone, Maria tantu mal᷊uasẹ̌ botonge kimaiang su rěduhu laedi Yesus, kere sěngkatau muritẹ̌. * Kụ su tempong i Marta lusiang ual᷊ingu Maria tawe nẹ̌tul᷊ung si sie, i Marta tawe ragu naul᷊ị pěndange si Yesus. Su tempo ene, Yesus nẹ̌tul᷊ung si rẹ̌dua něngěndung tatěntiro penting. Kụ i Yesus lai něnodẹ i sie mapadul᷊i si rẹ̌dua dingangu su mahuaneng i rẹ̌dua, i Lazarus, su tempong i sie nẹ̌tiwo si sire su tempo wal᷊inẹ. (Yoh. 12:1-3) Hakị u ene, su tempong Lazarus nasakị mawěhạ, Maria dingangi Marta masingkạ i rẹ̌dua botonge langsung makitul᷊ung si Yesus.​—Yoh. 11:3, 5.

7. Apa sěmbaụ cara i kitẹ měnoghasẹ̌ saudari-saudari su sidang?

7 Su pirang katau saudari, pěngangibadang kai kesempatan kahumotongange gunang mědal᷊ahapị dingangu anạu sěmbaụ. Hakị u ene, i kitẹ měpakẹ kesempatan ene gunang měněnsomahẹ̌ si sire, mẹ̌bisara dingangi sire, lai měnodẹ i kitẹ mapadul᷊i si sire. I Joana, nisěbạ kanini, nẹ̌bera, ”Su tempong anạu sěmbaụ něnginjilẹ̌ dingangku, nẹ̌dalo si siạ ual᷊ingu iạ něgělị komentarẹ̌, arau něnodẹ i sire mapadul᷊i si siạ, iạ sěbạe natoghasẹ̌.” I kitẹ harusẹ̌ měnodẹ su saudaring i kitẹ, i sire kai penting si kitẹ. Saudari arenge Lia, nẹ̌bera, ”Mạeng iạ tawe něngibadah, iạ masingkạ anạu sěmbaụku sarung měhubungi si siạ gunang mẹ̌kiwal᷊o apa iạ mapia wue. Ene nakakoạ si siạ masingkạ anạu sěmbaụku mapadul᷊i si siạ.”

8. Apa cara wal᷊inẹ i kitẹ botonge mẹ̌těno si Yesus?

8 Kere i Yesus, i kitẹ botonge mědeạ tempo gunang mědal᷊ahapị dingangu saudari-saudari. Aramanung, i kitẹ botonge měmaringang si sire kumaěng arau měrekreasi. Su tempong měkoạ ene, i kitẹ harusẹ̌ měndiagạ bisarang i kitẹ tatapẹ̌ makatoghasẹ̌. (Rm. 1:11, 12) Manga penatua lai harusẹ̌ mẹ̌těno si Yesus. I sie masingkạ pirang katau aramanung tawe gampang tatapẹ̌ tawe mẹ̌kawing. Katewe i sie něnodẹ mẹ̌kawing dingangu piạ anạ ene bal᷊inẹbe kakungsịu pěbawiahẹ̌ mal᷊uasẹ̌. (Luk. 11:27, 28) Katewe, karal᷊uasẹ̌ tutune sarung kapěndangeng mạeng i kitẹ měkoạ kapulung Yehuwa kahumotongange su pěbawiahẹ̌.​—Mat. 19:12.

9. Apa wotonge koatengu manga penatua gunang mẹ̌tul᷊ung saudari-saudari?

9 Penatua harusẹ̌ měkoạ manga wawine kere wawinene dingangu kere i mamạe. (1 Tim. 5:1, 2) I sire měpakẹ tempo gunang mẹ̌bisara dingangu saudari-saudari těntal᷊ang ibadah tawe nitětạ arau su apang seng nasue. I Kristin, nisěbạ kanini, nẹ̌bera, ”Sěngkatau penatua nẹ̌tarukira iạ kai masibukẹ̌ kụ i sie mapulu masingkạ kerea jadwalẹ̌ku. Iạ sěbạe makitarimakasẹ ual᷊ingu i sie mapadul᷊i si siạ.” Mạeng penatua sěntiniạ měnadia tempo gunang mẹ̌bisara su saudaring i sire, ene něnodẹ i sire mapadul᷊i su saudaring i sire. * I Anna, seng nisěbạ kanini, naul᷊ị apa gunane mạeng hanesẹ̌ mẹ̌bawěke dingangu penatua. I sie nẹ̌bera, ”Iạ nakasingkạ mal᷊awọ soal i sire, kụ i sire lai nakasingkạ mal᷊awọ soal u iạ. Kụ, su tempong piạ sasal᷊ukạ, iạ limembong gampang mẹ̌bisara si sire gunang makitul᷊ung.”

MĚNGARĚGA APA NIKOẠ I SIRE

10. Apa wotonge makakoạ saudari-saudari mal᷊uasẹ̌?

10 Tawẹ soale esẹ arau wawine, i kitẹ kěbị mapulu taumata wal᷊inẹ měngarěga kemampuan dingangu apa seng nikoạ i kitẹ. Katewe, mạeng tawẹ apa taumata měngarěga kemampuan dingangu apa seng nikoạ i kitẹ, biasane i kitẹ sarung makadodọ naung. Sěngkatau perintis tawe nẹ̌kawing arenge Abigail něngakui pẹ̌sěngsul᷊ẹ i sie nẹ̌pěndang tawẹ apa nẹ̌pandung si sie. I sie nẹ̌bera, ”Taumata kětạeng masingkạ iạ kai tuhangu arau tuaring i anu ini arau anạu i anu ini. Iạ nẹ̌pěndang tawẹ apa nakasilo si siạ.” Katewe, pěmanda komentarẹ̌ saudari arenge Pamela. Maning tawe nẹ̌kawing, i sie seng taunge nakoạ utusan injil. Bọu ene, i sie napul᷊ẹ sarang bal᷊ene gunang mẹ̌tangkiang matimade. Orasẹ̌ ini, umure seng nal᷊iu 70 su taunge, kụ i sie turusẹ̌ merintis. I sie nẹ̌bera, ”Hal᷊ẹ̌ sěbạe nakal᷊uasẹ̌ si siạ ene kai su tempong taumata wal᷊inẹ naul᷊ị i sire měngẹ̌ngarěga si siạ.”

11. Kerea Yesus něnodẹ i sie měngẹ̌ngarěga manga wawine apang nẹ̌tulung si sie su pelayanan?

11 Yesus měngẹ̌ngarěga manga wawine masatia apang něpakẹ arětạ i sire gunang mẹ̌tul᷊ung si sie. (Luk. 8:1-3) I sie tawe kětạeng něgělị hak istimewa ene, katewe lai něněntiro si sire soal u katěngadẹ̌ penting. Contone, i sie naul᷊ị si sire i sie sarung mate kụ saụ ipěbiahẹ̌. (Luk. 24:5-8) I sie nẹ̌tul᷊ung si sire, kere i sie nẹ̌tul᷊ung manga rasulẹ̌, tadeạu i sire sadia tumatěngo sasal᷊ukạ. (Mrk. 9:30-32; 10:32-34) Kụ maning manga rasulẹ̌ timal᷊ang su tempong Yesus nisamẹ, pirang katau manga wawine apang nẹ̌tul᷊ung si Yesus tawe něněntang si sie su tempong i sie nighantong su rihi.​—Mat. 26:56; Mrk. 15:40, 41.

12. Hal᷊ẹ̌ penting apa nighělị i Yesus su manga wawine?

12 Yesus něgělị hal᷊ẹ̌ penting su manga wawine. Contone, manga wawine masatia kai kahumotongange nakasingkạ i Yesus seng saụ nipěbiahẹ̌. Yesus nẹ̌dorong si sire gunang měhabarẹ̌ su manga rasulẹ̌ i sie seng saụ nipěbiahẹ̌. (Mat. 28:5, 9, 10) Kụ su Pentakosta taung 33 M, manga wawine ěndịu lai nakatarimạ rohkẹ̌ masusi. Mạeng i sire ene su tempo ene, i sire lai tantu nakatarimạ kemampuan gunang mẹ̌bisara měpakẹ haghing bawera dingangu měhabarẹ̌ su taumata wal᷊inẹ soal u ”kakanoạ u Mawu makạlaherang”.​—Kis. 1:14; 2:2-4, 11.

13. Apa kẹ̌koatengu manga saudari orasẹ̌ ini, kụ kerea i kitẹ botonge měngarěga apa seng nikoạ i sire?

13 Saudari-saudari orasẹ̌ ini lai dẹ̌dalong ual᷊ingu apa seng nikoạ i sire gunang hal᷊ẹ̌ i Yehuwa. I sire nẹ̌tul᷊ung němangung lai něngurusẹ̌ manga bangunan, nẹ̌tul᷊ung kelompok měpẹ̌pakẹ bawera wal᷊inẹ, dingangu nakoạ sukarelawan su Betel. I sire lai nẹ̌tul᷊ung su tempong piạ bencana, nẹ̌tul᷊ung něněrjěmah publikasi, dingangu nakoạ perintis arau utusan injil. Kere saudara-saudara, saudari-saudari lai timol᷊e sikol᷊ah perintis, Sekolah bagi Penginjil Kerajaan, dingangu Sekolah Gilead. Bọu ene lai, manga wawine nẹ̌tul᷊ung kawing i sire gunang měkoạ tugasẹ̌ mawěhạ su sidang dingangu su organisasi. Saudara-saudara ene tantu tawe makoạ ”gaghělị kere taumata” mạeng tawẹ apa tul᷊umang bọu kawing i sire. (Ef. 4:8) Kerea i kau botonge mẹ̌tul᷊ung saudari-saudari ini su tugasi sire?

14. Apa niul᷊ị u Mazmur 68:11 soal u manga saudari, kụ apa nikoạu manga penatua matahuěna?

14 Manga penatua matahuěna masingkạ saudari-saudari kai ”pasukan gěguwạ” taumata puluang měhal᷊ẹ̌ masěghadẹ̌, kụ kasauange saudari-saudari ene sěbạe matahuěna měnginjilẹ̌. (Basa Mazmur 68:11.) Hakị u ene, manga penatua nẹ̌tawakal᷊i něngěndung bọu pengalaman i sire. I Abigail, seng nisěbạ kanini, mal᷊uasẹ̌ su tempong penatua nẹ̌kiwal᷊o si sie cara kapaelange měmuka wisara su tempong měnginjilẹ̌. I sie nẹ̌bera, ”Ene nakatul᷊ung si siạ nakasilo Yehuwa seng něgělị tugasẹ̌ penting si siạ su organisasi-Ne.” Bọu ene lai, manga penatua nakaěna saudari-saudari matělang su rohani kai limembong mapaelẹ̌ mẹ̌tul᷊ung saudari mangudạ apang nakahombang sasal᷊ukạ. (Tit. 2:3-5) Nal᷊ahẹ, saudari-saudaring i kitẹ layak makatarimạ pěngangarěgang i kitẹ!

TUMATAWANG DINGANGU MẸ̌TUL᷊UNG SI SIRE

15. Su situasi kerea saudari-saudari aramanung membutuhkan taumata wal᷊inẹ gunang tumatawang si sire?

15 Pẹ̌sěngsul᷊ẹ, saudari-saudari membutuhkan taumata wal᷊inẹ gunang tumatawang si sire su tempong piạ masalah. (Yes. 1:17) Contone, wawine wal᷊u arau saudari seng nẹ̌cere ěndịu membutuhkan taumata wal᷊inẹ gunang makoạ pěngacarane dingangu mẹ̌tul᷊ung si sie měkoạ hal᷊ẹ̌ biasa kẹ̌koatengu kawinge. Saudari maghurang ěndịu lai harusẹ̌ itul᷊ung gunang mẹ̌bisara su dokterẹ̌. Arau saudari perintis kụ mětẹ̌tul᷊ung proyek organisasi aramanung membutuhkan taumata wal᷊inẹ gunang tumatawang si sie su tempong piạ u měmorotesẹ̌ ual᷊ingu i sie tawe masau měnginjilẹ̌ kere perintis wal᷊inẹ. Kerea i kitẹ botonge mẹ̌tul᷊ung saudari apang piạ kebutuhan kerene? Mahịe saụ měmanda contoh bọu i Yesus.

16. Kere nitodẹ su Markus 14:3-9, kerea Yesus timatawang si Maria?

16 Yesus masahawụ timatawang saudarine su tempong i sire piạ masalah. Contone, i sie timatawang si Maria su tempong i Marta němorotesẹ̌ si Maria. (Luk. 10:38-42) Kụ i sie saụ timatawang si Maria su tempong taumata wal᷊inẹ němorotesẹ̌ apa nikoạ i Maria. (Basa Markus 14:3-9.) Yesus nakaěna alasang i Maria kụ Yesus nẹ̌dalo si sie. Yesus nẹ̌bera, ”I sie někoạ barang mapia si siạ. . . . I sie někoạ apa wotonge ikakoạe.” Yesus lai něněbal᷊ẹ̌ apa nikoạ i Maria sarung turusẹ̌ tahěndungang, ”maning su apa habarẹ̌ mapia habareng su patikụ dunia”, kụ ene lai nikoạu artikel ini sahěllo ini. Sěbạe makạlaherang Yesus nẹ̌sěbạ hal᷊ẹ̌ měnginjilẹ̌ su patikụ dunia piạ sěmpụe dingangu kakanoạ mapia bọu i Maria. Bawerang i Yesus tantu nakakoạ si Maria natěnang su apang i sie bọu niporotesẹ̌.

17. Gělịko contoh kange i kitẹ botonge tumatawang saudaring i kitẹ.

17 Apa i kau lai tụtatawang su saudarinu? Contone, pẹ̌tiněna situasi ini. Pirang katau penyiar nakasilo sěngkatau saudari kụ kawinge bal᷊inẹ ělang i Yehuwa masau matěrlambatẹ̌ duměnta su pěngangibadang, bọu ene lighạ mapul᷊ẹ su apang ibadah nasue. I sire lai němanda i sie tawe masau mẹ̌bawa anạe měngibadah. Hakị u ene i sire mětẹ̌tiněna kawe nụe saudari ene tawe něnuntụ kawinge gunang měmala si sie mẹ̌bawa anạe. Katewe sěběnarẹ̌e, saudari ene seng nẹ̌tawakal᷊i někoạ apa wotonge ikakoạe. I sie tawe makawal᷊ui situasine, kụ bal᷊inẹ kětạeng i sie měkoạ putusang soal u anạ. Mạeng i kau nakaringihẹ̌ taumata wal᷊inẹ němorotesẹ̌ saudari ene, apa koatengu? Mạeng i kau mẹ̌dalo saudari ene, kụ maul᷊ị su taumata wal᷊inẹ apa seng nikoạe ene kai mapia, i kau ěndịu makakoạ taumata měngědo měmorotesẹ̌ su saudari ene.

18. Apa cara wal᷊inẹ i kitẹ botonge mẹ̌tul᷊ung saudari-saudari?

18 I kitẹ mapadul᷊i su saudari-saudari mạeng i kitẹ mẹ̌tul᷊ung si sire. (1 Yoh. 3:18) Anna, saudari měngẹ̌ngurusẹ̌ si mamạe, nẹ̌bera, ”Piạ anạu sěmbaụ dụděnta su wal᷊eku gunang mẹ̌tul᷊ung si mamạku tadeạu iạ botonge měkoạ hal᷊ẹ̌ wal᷊inẹ. I sire diměnta nẹ̌bawa kaěng. Iạ nẹ̌pěndang kẹ̌kěndageng dingangu nakoạ bageang bọu sidang.” I Joana lai nakaěbạ tul᷊umang. Sěngkatau saudara nẹ̌tul᷊ung si sie nakasingkạ cara měngurusẹ̌ otone. I sie nẹ̌bera, ”Iạ mal᷊uasẹ̌ ual᷊ingu masingkạ anạu sěmbaụ mapadul᷊i si siạ dingangu mapulu iạ aman.”

19. Apa cara wal᷊inẹ manga penatua botonge mẹ̌tul᷊ung saudari-saudari?

19 Manga penatua lai nẹ̌tawakal᷊i něngurusẹ̌ kebutuhan saudari-saudari. I sire masingkạ Yehuwa mapulu saudari-saudari urusang pakapia. (Yak. 1:27) Hakị u ene, i sire nẹ̌těno si Yesus masuẹ̌ su akal᷊ẹ̌, kụ tawe někoạ atorang mạeng nẹ̌tatahino měnodẹ sipatẹ̌ mapia dingangu matahuěna. (Mat. 15:22-28) Mạeng manga penatua mẹ̌tawakal᷊i mẹ̌tul᷊ung, saudari-saudari sarung makapěndang Yehuwa dingangu organisasi-Ne lai mapadul᷊i si sire. Su tempong pengawas kelompok nakasingkạ i Lia sarung měngal᷊ing bal᷊e, i sie langsung někoạ pengaturan gunang mẹ̌tul᷊ung. Lia nẹ̌běke, ”Ene nakakoạ si siạ natěnang. Kụ, ual᷊ingu manga penatua něnoghasẹ̌ dingangu nẹ̌tul᷊ung si siạ, iạ nẹ̌pěndang iạ kai bageang penting bọu sidang kụ iạ tawe nitěntang sẹ̌saku su tempong piạ situasi masigěsạ.”

KĚBỊ SAUDARING I KITẸ HARUSẸ̌ TOGHASENG

20-21. Kerea měnodẹ i kitẹ makěndagẹ̌ su saudari-saudaring i kitẹ?

20 Mạeng měmanda sidang i kitẹ orasẹ̌ ini, piạ lawọ saudari seng něhal᷊ẹ̌ masěghadẹ̌ kụ perlu toghaseng i kitẹ. Kere seng niěndungang i kitẹ bọu i Yesus, i kitẹ botonge měnadia tempo gunang mědal᷊ahapị dingangi sire lai makasingkạ soal i sire. I kitẹ lai botonge měnodẹ pěngangarěga su apa seng nikoạ i sire. Kụ mạeng perlu, i kitẹ botonge tumatawang si sire.

21 Su pěngěngsuengu surate su sidang Roma, Rasul Paulus nẹ̌sěbạ arengu sio saudari. (Rm. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Saudari-saudari ene tantu natoghasẹ̌ su tempong nakaěbạ salam dingangu daralo. I kitẹ lai harusẹ̌ měnoghasẹ̌ saudari-saudari su sidang. Mạeng měkoạ ene, i kitẹ něnodẹ i kitẹ makěndagẹ̌ si sire dingangu mal᷊uasẹ̌ ual᷊ingu i sire nakoạ bageang bọu keluarga rohaning i kitẹ.

KAKANTARỊ 136 ”Gaghělị Nasukụ” bọu Yehuwa

^ par. 5 Manga wawine su sidang tụtatěngo lawọ masalah. Pěngangěndungang ini sarung mělahẹ kerea i kitẹ botonge mẹ̌těno si Yesus kụ měnoghasẹ̌ saudari-saudari su sidang. I kitẹ botonge měngěndung kerea i Yesus něnadia tempo gunang manga wawine, kerea i sie měngẹ̌ngarěga si sire, dingangu kerea i sie timatawang si sire.

^ par. 5 Piram baụ areng seng niwal᷊ui.

^ par. 6 Sěmbaụ bukẹ̌ referensi naul᷊ị, ”Muritẹ̌ biasane kụkaiang su rěduhu laedu gurune. Muritẹ̌ biasane sarung makoạ guru. Katewe, manga wawine tawe wotonge makoạ guru. Hakị u ene, kal᷊awokange manga esẹ Yahudi tantu sarung huměkosẹ̌ makasilo si Maria kimaiang su rěduhu laedi Yesus kụ dụdaringihẹ̌ si sie.”

^ par. 9 Penatua harusẹ̌ maingatẹ̌ su tempong mẹ̌tul᷊ung saudari su sidang. Contone, i sie tawe duměnta sẹ̌sane gunang mẹ̌tiwo sěngkatau saudari.

^ par. 65 KETERANGAN GAMBARẸ̌: Ual᷊ingu nẹ̌těno si Yesus mapadul᷊i su manga wawine, sěngkatau saudara nẹ̌tul᷊ung darua saudari gunang měngganti ban oto, nẹ̌tiwo saudari maghurang, kụ dingangu kawinge i sie někoạ ibadah keluarga dingangu sěngkatau saudari lai anạu saudari ene.