Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 39

Kindisa Zikhomba zi Bakietu mu Kimvuka

Kindisa Zikhomba zi Bakietu mu Kimvuka

‘Bakietu bansamunanga zitsangu zimboti badi nkangu wunneni wu masodi.’MINKUNGA 68:11.

NKUNGA 137 Bakietu Bakuikama

MAMBU TUALONGUKA *

Zikhomba zitu zi bakietu kheti mu kisalu kiwombo badi, vayi bansamunanga mu kifuza, bamvananga mimvutu mu zikhutukunu, bansadisanga kudiodisa Nzo yi Kintinu ayi bamvuanga nkinza zikhomba zinkaka mu kimvuka (Tala lutangu 1)

1. Lusalusu mbi zikhomba zi bakietu bamvananga mu kimvuka ki Yave? Ayi mambu mbi maphasi bankaka bamviokilanga? (Tala foto yidi va busu bu levista.)

BEFU, tuidi beni mayangi mu kuba va khat’itu zikhomba zi bakieto bansalanga beni muingi kukindisa kimvuka! Dedi, bawu ba kivananga beni mu kisalu ki kusamuna, ayi bamvananga mimvutu mu zikhutukunu minkindisanga bankaka. Bawombo mu bawu bambuelanga mioko muingi kubuongisa Nzo yi Kintinu, ayi bamvuanga nkinza zikhomba zinkaka mu kimvuka. Bankaka bamviokilanga mu mambu maphasi dedi, kukieba matata beka biboba voti kukonzula bana baveka. Ayi mvandi vadi bankaka bamviokilanga mu zithotolo kuidi basi dikanda.

2. Kibila mbi tufueti vuila nkinza zikhomba zitu zi bakietu?

2 Kibila mbi tufueti vuila nkinza zikhomba zitu zi bakietu? Kibila batu mu nza baba vananga ko lukinzu bawu bafueni mu kutambula. Mvandi Kibibila ki tukindisa kuvanga mawu. Dedi, mvuala Polo wuluengisa zikhomba baba mu kimvuka ki Loma muingi ‘bayamba buboti khomba yinkietu baba tedilanga Fobe ayi bamvana lusalusu loso kaba tomba.’ (Loma 16:1, 2) Kheti mvuala Polo wuyozukila mu kikhulu ki Bafalisi baba khambu kinzikanga beni bakietu, vayi mu thangu nandi kayiza ba nlandikini wu Yesu, nandi wulandakana kifuani kiandi mu kukinzika bakietu.—1 Kolinto 11:1.

3. Buidi Yesu kaba kiebilanga bakietu, ayi buidi nandi kaba tadilanga bakietu baba vanganga luzolo lu Tat’andi?

3 Yesu waba kiebilanga bakietu mu lukinzu. (Yoane 4:27) Nandi kabasa tadilanga ko bakietu mu phila zimfumu zi binganga bi basi Yuda baba kuba tadilanga. Diawu buku yimueka yintubila mambu matedi Kibibila, yituba: “Yesu kasa tuba ko ni diambu dimonisa kukhambu ku lukinzu kuidi bakietu.” Vayi Yesu waba luta vuanga beni nkinza bakietu baba vanganga luzolo lu Tat’andi. Diawu nandi kaba ku batadilanga buka zikhomba ziandi zi bakietu ayi wutuba ti bawu baba mu khati dikanda di kiphevi di Nzambi.—Matai 12:50.

4. Mbi tuemmona mu dilongi adidi?

4 Yesu wuba wukubama muingi kusadisa zikhomba zi bakietu baba vanganga luzolo lu Tat’andi. Mvandi waba zolanga beni kukoluka yawu ayi kuba kakudila. Mu dilongi adidi, tuemmona buidi tulenda landikinina kifuani ki Yesu mu kumonisa lukinzu kuidi zikhomba zi bakietu.

VANA LUVALU KUIDI ZIKHOMBA ZITU ZI BAKIETU

5. Mbi bintulanga nkaku zikhomba zitu zi bakietu kubaka bakundi bakiedika?

5 Befu boso, kuba kuandi bakietu voti babakala, tuntombanga kubaka bakundi bamboti. Vayi khumbu zinkaka zikhomba zitu zi bakietu bammonanga phasi kubaka bakundi bakiedika. Kibila mbi? Tala mambu khomba yimueka yinkietu bantedilanga Jordan *, katuba: “Bo yikhambulu wukuela, khumbu zinkaka yimmonanga buka ti yisi ko luvalu mu kimvuka.” Kristen, widi ntuami ntuala wunsadilanga kuidi tsatu wutuba: “Khumbu zinkaka bo widi wumona mu kimvuka, wulenda kukimona buka ti widi ngie veka.” Woso kuandi khomba wunzinganga na dikanda bakhambulu Zimbangi zi Yave, mvandi kalenda mona phasi kufikama dikanda diandi vayi mvandi kalenda mona phasi kufikama zikhomba mu kimvuka. Batu bankieba basi dikanda badi mu kubela, mvawu balenda kukimona khumbu ziwombo ti badi va baveka. Tala mambu khomba Annette katuba: “Minu yabasa kikininanga ko mu thangu zikhomba zi kimvuka baba kuthumisanga muingi kueviokisa thangu. Kibila minu to yiba ku nzo muingi kukieba mam’ami.”

Dedi Yesu, tufueti monisa ti tumvuanga nkinza zikhomba zi bakietu (Tala matangu 6-9) *

6. Dedi bummonisina Luka 10:38-42, buidi Yesu kasadisila Malia ayi Malata?

6 Yesu wuba kikundi kimboti na zikhomba zi bakietu ayi waba viokisanga yawu thangu. Dedi, nandi wuba kikundi na Malia ayi khomb’andi Malata. (Tanga Luka 10:38-42.) Bawu babasa monanga ko phasi kuzabikisa Yesu mabanza mawu, kibila nandi wuba thubulu ayi mavanga mamboti. Dedi mu thangu bayamba Yesu ku nzo’awu, Malia wuyenda kue kala va ndeku malu ma Yesu muingi kukuwa mambu kaba tuba. * Vayi Malata, wudasuka bo Malia kamanga kunsadisa kukubika bidia. Ayi nandi kasa mona ko boma mu kuzabikisa mabanza mandi kuidi Yesu. Mu kilumbu beni, Yesu wulongisa Malia ayi Malata mambu mankinza. Nandi waba kuendanga ku batala khumbu ziwombo, muingi kumonisa ti waba ku bavuanga nkinza ayi waba vuanga nkinza khomb’awu Lazalu. (Yoane 12:1-3) Tuzabidi mawu kibila, bo Lazalu kabakana kubela, Malia ayi Malata bazaba ti balenda dinda lusalusu kuidi Yesu.—Yoane 11:3, 5.

7. Mu ziphila mbi tulenda kindisila zikhomba zitu zi bakietu?

7 Zikhomba zinkaka zi bakietu, mu zikhutukunu to bandengininanga na zikhomba zinkaka. Diawu tufueti kuba yambanga buboti, kusolula yawu ayi kuba monisa ti tuba vuanga nkinza. Jordan, khomba yinkietu tuma tubila kumbusa wutuba: “Yinkuangalalanga beni mu thangu zikhomba ba kuthonda mu mvutu yibe vana mu lukutukunu, bo bambinana yama muingi kusamuna voti bo bamvanga dioso diambu muingi kumonisa ti ba kuphuanga nkinza.” Tufueti monisanga kuidi zikhomba zitu zi bakietu ti befu tuba vuanga nkinza. Tala mambu khomba yinkietu Kia katuba: “Mi kumanga kuenda mu lukutukunu, minu yizebi ti yinkuiza tambula mensagem yimfunina kuidi zikhomba muingi kuzaba boti minu yidi buboti. Mawu ma kutsadisanga kumona ti bawu ba kuphuanga nkinza.”

8. Mu ziphila mbi zinkaka tulenda landikinina kifuani ki Yesu?

8 Dedi Yesu, befu mvitu tufueti botulanga thangu muingi kukala va kimueka na zikhomba zitu zi bakietu. Ḿba tulenda kuba tumisa ku nzo muingi kudia ayi kuvuvisa mua nkadu. Vayi bo tumvanga mawu, buboti beni kutubila masolo mambuela kuba kindisa. (Loma 1:11, 12) Bakulutu ba kimvuka bafueti landakananga kifuani ki Yesu. Nandi wuzaba ti zikhomba ziwombo zi bakietu bakhambulu bakuela bafika banga mu kiunda. Kheti bobo, nandi wusudikisa ti kukuela ayi kubuta bana, bakana ko yawu tho yi mayangi makiedika mu luzingu. (Luka 11:27, 28) Vayi nandi wutuba ti mayangi makiedika mankuizilanga mu kutula Kintinu ki Yave va theti mu luzingu luitu.—Matai 19:12.

9. Buidi bakulutu ba kimvuka bankindisilanga zikhomba zitu zi bakietu?

9 Bakulutu ba kimvuka, baba fuana kutadila zikhomba zi bakietu mu kimvuka banga zikhomba ziawu voti zingudi ziawu zi kiphevi. (1 Timoteo 5:1, 2) Ayi bafueti botulanga thangu, va thonono voti kutsuka lukutukunu muingi kukoluka yawu. Kristen tube tubila kumbusa, wutuba: “Bo nkulutu wumueka wu kimvuka kamona ti minu yisa ba ko thangu muingi kuvanga mambu mankaka ma kuvuvisila, nandi wunyuvula muingi kuzaba buidi yaba sadilanga thangu’ami. Mambu amomo, makhindisa beni ayi minu yintonda mu kumbonisa ti wuba kuphuanga nkinza.” Bo bakulutu ba kimvuka, bamvanga mangolo amomo, bawu bammonisanga ti bamvuanga nkinza zikhomba zi bakietu. * Annette tuba tubila kumbusa, wumbakanga ndandu mu kusolulanga na bakulutu ba kimvuka. Nandi wutuba: “Minu yiba zabizi buboti ayi bawu mvawu banzebi buboti. Diawu bo yidi mu kuviokila mu diambu diphasi, minu yimonanga ko zitsoni mu kuba dinda lusalusu.”

TONDA ZIKHOMBA ZI BAKIETU MU KISALU KIAWU

10. Mbi bilenda tuadisa mayangi kuidi zikhomba zitu zi bakietu?

10 Befu boso tunkuangalalanga beni mu thangu batu bamvana luvalu kisalu tuidi mu kuvanga. Vayi tumbanga mu kiunda boti basimvanga ko mawu. Abigail, widi ntuami ntuala wukhambu kuela, wutuba: “Batu bawombo basi ko kikundi ayi minu. Bawu banzabidi to buka muana kingandi voti khomba kingandi. Khumbu zinkaka yimmonanga buka ti ni mutu kaphuanga ko nkinza.” Tala mbi bisadisa khomba Pam, kanunga mambu maphasi kaviokila. Ava kukuela nandi wusala mimvu miwombo mu kisalu ki minsioni. Vayi wuvutuka ku nzo muingi kukieba matata mandi. Bubu nandi weka 70 di mimvu ayi wukhidi mu kisalu ki ntuami ntuala. Nandi wutuba: “Kukuwa zikhomba ba kukhamba ti ba kuphuanga nkinza, mawu maluta kutsadisa.”

11. Buidi Yesu kamonisina ti waba vuanga nkinza lusalusu bakietu bakuikama baba kumvananga?

11 Yesu waba vananga beni luvalu bakietu baba sadilanga biuma biawu muingi kunsadisa mu ‘zitsatu ziandi.’ (Luka 8:1-3) Nandi kasa bavana ko to luaku alolo, vayi wu bazabikisa mvandi mambu mankinza ma kiphevi. Dedi, wuba zabikisa ti nandi waba belama kufua, bosi kuvulubuka. (Luka 24:5-8) Yesu mvandi wukubika bakietu beni mu mambu maphasi maba kuiza kuntuala, dedi bo kakubikila bapostolo. (Malako 9:30-32; 10:32-34) Ayi buboti beni kuzaba ti kheti bapostolo batina bo babuila Yesu, bakietu batatamana kubuela Yesu mioko ayi baba va khonzo’andi nate mu thangu kaba mana moyo va dikunzi.—Matai 26:56; Malako 15:40, 41.

12. Kiyeku mbi Yesu kavana bakietu?

12 Yesu wufiatila bakietu bakuikama kiyeku kinkinza. Dedi, bawu baba luaku lu kuba batheti mu kumona luvulubukusu luandi. Bosi wuba vana kiyeku ki kuzabikisa bapostolo ti nandi wuvulubuka mu bafua. (Matai 28:5, 9, 10) Ayi mu Pantekoti wu mvu 33 T.K., bakietu ḿba mvawu baba bo minlandikini mi Yesu batambula phevi yinlongo. Ayi mvawu batambula luaku lu kukoluka zimbembo zinkaka, muingi ‘kusamuna mambu mangitukulu ma Nzambi.’—Mavanga 1:14; 2:2-4, 11.

13. Bisalu mbi zikhomba zitu zi bakietu bamvanganga? Ayi buidi tulenda kuba tondila?

13 Tufueti tondanga zikhomba zi bakietu mu bisalu bamvanganga mu kimvuka. Dedi bansadisanga kutunga ayi kubuongisa zinzo zinsaliminanga bisalu bi Yave, banlongukanga mbembo yimona muingi kubuela samuna, bansadilanga ku Beteli, bambuelanga mioko boti kivuka kibe monika, bansadisanga kusekula bilongulu, badi mintuami ntuala ayi bankaka badi mu kisalu ki minsioni. Zikhomba zi bakietu mvawu bankotanga kikola ki mintuami ntuala, Kikola ki Minsamuni mi Kintinu ayi Kikola ki Ngiliadi. Bakietu mvawu bansadisanga banuni bawu badi banga ‘makaba ma batu’ kukengidila ayi kukieba mambu mankaka ma kimvuka. (Efeso 4:8) Ngie beyindula ziphila zinkaka wulenda buedila mioko zikhomba zitu zi bakietu mu kisalu bamvanganga?

14. Dedi bummonisina Minkunga 68:11, mbi bakulu ba kimvuka bazebi?

14 Zikhomba zi bakietu badi ‘nkangu wuneni wu masodi’, bakivananga ayi badi bapisuka mu kisalu ki kusamuna. (Tanga Minkunga 68:11.) Bakulutu ba kimvuka badi nduenga, bazebi mawu, ayi bantombanga ziphila zi kulandikinina kifuani kiawu kimboti. Abigail tube tubila, wunzolanga bo zikhomba ba kunkuvulanga, ziphila kantoninanga masolo na batu va kizunga kiandi. Nandi wutuba: “Mawu ma kutsadisanga kumona ti Yave wuphana kibuangu kinkinza mu kimvuka kiandi.” Bakulutu ba kimvuka mvawu bazebi ti, zikhomba zi bakietu beka bakulutu balenda sadisa zikhomba zi bakietu bakhidi matoko mu mambu maphasi bamviokila. (Tito 2:3-5) Bukiedika, tufueti tondanda zikhomba zitu zi bakietu!

TEDIMINA KIMBANGI ZIKHOMBA ZI BAKIETU

15. Mu mambu mbi zikhomba zitu zi bakietu bantombilanga lusalusu?

15 Khumbu zinkaka, zikhomba zitu zi bakietu bantombanga mutu wuba tedimina kimbangi bo bamviokila mu mambu maphasi. (Yesaya 1:17) Dedi, khomba widi mfuizi voti wuvambana ayi nnuni’andi, kalenda tomba lusalusu lu khomba mu kimvuka muingi kaba mvual’andi ku nzo yi lufundusu, voti kudinda lusalusu lu zikhomba mu bisalu binkaka bi nzo nnuni’andi kaba vanganga. Khomba yinkietu weka kiboba, kalenda tomba lusalusu lu khomba yinkaka muingi kukoluka na mimfelimi. Voti khomba widi ntuami ntuala ayi wumbuelanga mioko bisalu binkaka bi Kintinu, kalenda tomba khomba wu kuntedimina kimbangi bo bankaka bantuba ti bammonanga ko mu kisalu ki kusamuna. Ziphila mbi zinkaka tulenda sadisila zikhomba zitu zi bakietu? Ndoko tubue fiongunina kifuani ki Yesu.

16. Dedi bummonisina Malako 14:3-9, buidi Yesu kakakudila Malia?

16 Yesu waba tediminanga kimbangi zikhomba zi bakietu, mu thangu bankaka baba kuba tubilanga mambu makhambulu makiedika. Dedi, Yesu wukakidila Malia bo Malata kantumbudila. (Luka 10:38-42) Nandi wubue kakidila Malia mu khumbu yimuadi bo batu bansemba mu kutuba ti makani kabaka maba mambi. (Tanga Malako 14:3-9.) Vayi Yesu wuvisa kibila Malia kavangila mawu, diawu katubila: ‘Diambu kama kuphangila, didi diambu dimboti . . . Nandi bevanga ma kabe nunga.’ Diawu Yesu kabikudila ti vosokua vama bala samuna zitsangu zimboti, mambu Malia kavanga mvandi mala tatamanana kusamunu, dedi bo tuidi mu kutubila mawu mu dilongi adidi. Mambu Yesu katuba ma kukuitukila, kibila nandi wudedikisa ‘kiteso kisalu ki kusamuna kiala vangimina’, na mambu Malia kavanga. Bukiedika, mambu beni makindisa Malia mu mambu batu bamvunina!

17. Vana kifuani kimmonisa thangu tufueti kakudila khomba yinkietu.

17 Ngie wuntediminanga kimbangi zikhomba zi bakietu? Dedi, tala kifuani akiki. Minsamuni miwombo bammonanga khomba yimueka yinkietu widi wukuela na mutu wukhambu sadilanga Yave, kuvitila mu lukutukunu mu thangu luawu lube tona ayi wumfika basikanga bo luawu lummana. Khumbu ziwombo wumbikanga bana bandi ku nzo bo kankuiza mu lukutukunu. Bawu ba kuntubila bubi bo kakhambu kuika nnuni’andi kabika bana kukuiza yandi mu zikhutukunu. Vayi bawu basa zaba ko ti khomba beni, wumvanganga mamoso kanunga ayi kasi ko bu kubakila makani mandi veka mu phila kansadila thangu voti mu matedi bana bawu. Buabu mbi ngie wulenda vanga? Tonda khomba beni mu mangolo kamvanganga ayi zabikisa mawu kuidi bankaka muingi kumasina masolo amomo makhambu fuana.

18. Mu ziphila mbi zinkaka tulenda sadisila zikhomba zi bakietu?

18 Tulenda monisa kuidi zikhomba zi bakietu ti tuba vuanga nkinza, mu kuba sadisa. (1 Yoane 3:18) Annette tube tubila, wutuba: “Bakundi bama mu kimvuka baba kuizanga muingi kumbomba ayi baba kuthuadilanga bidia. Mawu maphanga kumona ti ba kunzolanga ayi yidi mu khati kimvuka.” Jordan mvandi wutambula lusalusu bo khomba yimueka wu dibakala kamvana malongi mu phila kafueti bongisila dikalu diandi. Jordan wutuba: “Buboti beni kuzaba ti zikhomba ba kuphuanga nkinza ayi batidi yibika vangana phasi bo yindiatisa dikalu.”

19. Buidi bakulutu ba kimvuka balenda sadisila zikhomba zi bakietu?

19 Bakulutu ba kimvuka, mvandi bankiebanga zitsatu zi zikhomba zi bakietu, kibila bazebi ti mawu Yave kantomba. (Yakobi 1:27) Bawu balenda landakana kifuani ki Yesu mu kukhambu kuika zikhomba kuvanga mambu makhambulu mu kitesu kiawu. (Matai 15:22-28) Ayi bawu bamvanganga mangolo, muingi kusadisa zikhomba zi bakietu kumona ti Yave ayi kimvuka kiandi ba kuba zolanga beni. Dedi mu thangu Kia kaba vingana nzo, nkulutu wuntuadisanga dingumba diawu di kisalu ki kusamuna, wukivana muingi kunsadisa. Mawu madekula kisalu Kia kaba. Nandi wutuba: “Mu thubulu ayi mu mavanga, bakulutu ba kimvuka bambonisa ti minu yisi ko minu veka bo yidi mu kuviokila mu ziphasi.”

ZIKHOMBA ZIOSO ZI BAKIETU LUSALUSU LUITU BANTOMBA

20-21. Buidi tulenda monisina ti tumvuanga nkinza zikhomba zi bakietu?

20 Mu bimvuka bioso, muidi zikhomba zi bakietu bamvananga ntungulu wumboti mu kisalu ki Nzambi, tufueti buela mioko. Dedi bo tuma longukila mu kifuani ki Yesu, tulenda kuba sadisa mu kuviokisa yawu thangu, mu kuba zaba buboti, ayi mvandi mu kuba tondanga mu kisalu kiawu kimboti bamvanga kuidi Yave. Ayi boti kuba, tulenda kuba telimina kimbangi mu thangu bantomba lusalusu luitu.

21 Kutsuka nkanda kasonikina zikhomba baba ku Loma, mvuala Polo wutanguna 9 di mazina ma zikhomba zi bakietu. (Loma 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Bukiedika zikhomba beni bakindusu mu zimboti ayi matondo mvuala Polo kaba vutudila. Diawu, tubuelanu mioko zikhomba zitu zi bakietu mu kimvuka. Mu phila ayoyi, tuala monisa ti tunkinzikanga kibuangu kiawu mu khati dikabu di Nzambi.

NKUNGA 136 “Yave Wala Kufuta”

^ Lut. 5 Zikhomba zitu zi bakietu mu kimvuka, bamviokilanga mu mambu mawombo ma phasi. Dilongi adidi, dinkuiza tubila buidi tulenda bakindisila ayi kuba vana lusalusu mu kulandakana kifuani ki Yesu. Kibila nandi wuyoluka, wukindisa ayi wukakudila bakietu muingi kumonisa nkinza bawu badi.

^ Lut. 5 Bavingisa mazina ma batu bankaka mu dilongi adidi.

^ Lut. 6 Buku yimueka yintubila mambu matedi Kibibila yintuba: “Minlonguki baba kifu ki kukalanga va ndeku malu ma minlongisi miawu. Bawu baba vanganga mawu mu thangu baba kuba kubikanga muingi bawu mvawu baba minlongisi . . . Ayi bakietu basa ba ko nsua awowo. Buawu tulenda tubila ti mambu Malia kavanga mu kukala va ndeko malu ma Yesu, masa ba ko mafuana kuidi basi Yuda. Ayi boti kuidi dibakala di muisi Yuda kavangila mawu, khanu bantadila buka mutu wukhambu lukinzu.”

^ Lut. 9 Bakulutu ba kimvuka, bafueti ba keba keba bo bansadisa zikhomba zi bakietu. Bawu balendi kuenda ko baveka muingi kue kindisa khomba yinkietu.

^ Lut. 65 MAMBU MADI MU FIKULA Mu kulandakana kifuani ki Yesu, khomba yimueka widi mu kusadisa zikhomba ziwadi zi bakietu kuvingisa peneu mu dikalu. Khomba yinkaka bekuenda kuetala khomba yinkietu widi mu kubela. Ayi wunkaka bekuenda na nkazi’andi muingi kulandakana mbuongimini yi dikanda yi khomba yimueka yinkietu na muan’andi.