Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

MUTWE WAKULILONGESA 40

“Funga Chize Akukunjikile”

“Funga Chize Akukunjikile”

“Timoteu, funga chize akukunjikile.”—1 TIMO. 6:20.

MWASO 29 Kutwama Kulita ni Jina Lietu

CHIKUMA CHILEMU *

1-2. Kulita ni 1 Timoteu 6:20, chuma chika Timoteu atambwile?

KANJI-KANJI twakuhana yuma yetu yilemu kuli akwetu hanga atufungileyo. Chakutalilaho, mutuhasa kutulikisa mbongo ku banco. Muze twakuchilinga, twakushimbwila ngwo majifunga kanawa, keshi kujiya chipwe kujitokesa. Kashika, tunanyingika ulumbunwiso wa kuhana chuma chilemu kuli mutu hanga atutulikilecho.

2 Tanga 1 Timoteu 6:20. Postolo Paulu kewulwile Timoteu ngwenyi, katambwile chuma chilemu chinji, chekwamba, chinyingi cha upale wa Zambi hali atu. Timoteu kamuhele nawa chiteli cha ‘kwambujola lie Liji’ ni kulinga “milimo ya mukwa kwambujola.” (2 Timo. 4:2, 5) Paulu yeta kuli Timoteu hanga afunge chiteli chize amuhele. Ngwe Timoteu, ni yetu hanatwehe chuma chilemu chinji. Chuma chika chenacho? Nawa mumu liaka twatamba kuchifunga kanawa?

HANATWEHE UMWENEMWENE ULEMU WA MU MBIMBILIYA

3-4. Mumu liaka mutuhasa kwamba ngwetu umwenemwene wa mu Mbimbiliya uli ulemu?

3 Yehova hanatwehe chinyingi cha umwenemwene ulemu wa mu Liji lienyi, Mbimbiliya. Umwenemwene wacho uli ulemu chinji, mumu wakutulongesa yize twatamba kulinga mba tupwe ni usepa upema ni Yehova, nawa wakutulweza yize yakuneha uwahililo wamwenemwene ku mwono. Muze twakutayiza umwenemwene uno ni kuukaula, twakutusuka ku malongeso a mahuza ni ku usolo wa musunya.—1 Kori. 6:9-11.

4 Chikuma chikwo chize chinasolola ulemu wa umwenemwene wa mu Mbimbiliya chili ngwo, Yehova kakusolola umwenemwene wacho kuli akwa-kulikehesa waze “hanafunjikila ku mwono wa mutolo.” (Yili. 13:48) Atu jacho kakutayiza ngwo, ndungo wamwenemwene wa kanyama, mwe Yehova akuzachisa musono hanga atulongese umwenemwene wacho. (Mateu 11:25; 24:45) Kutuchi kuhasa kulilongesa umwenemwene uno ukawetu, nawa kukushi chuma chize chinahiana umwenemwene wa mu Mbimbiliya.—Yishi. 3:13, 15.

5. Chuma chika nawa Yehova hanatwehe?

5 Yehova hanatwehe nawa chiteli cha kulongesa akwetu umwenemwene hakutwala kuli iye ni upale wenyi. (Mateu 24:14) Sango ja mu Mbimbiliya jize twakwambujola jili jilemu chinji, mumu jakukwasa atu hanga apwe ni usepa upema ni Yehova, jakwaha nawa kutalatala cha mwono wa mutolo. (1 Timo. 4:16) Chipwe ngwe twakwambujola chinji hanji hakehe, nihindu twakukwasa kulinga mulimo ulemu uze unalingiwa ha matangwa wano a kusula. (1 Timo. 2:3, 4) Chili kuyuka chinene kupwa akwa milimo-ni-akwo a Zambi!—1 Kori. 3:9.

LIKWACHILILE HA YIZE HANAKWEHE!

Timoteu kamanyine ngu mu umwenemwene, alioze akwo yahichika umwenemwene (Tala paragrafu 6)

6. Yika yalingiwile kuli waze kakafungile ufulielo wo?

6 Ha matangwa ja Timoteu, akwa-Kristu amwe kalelesele chiteli cho cha kupwa akwa milimo-ni-akwo a Zambi. Ndima kapwile ni kuzanga chinji yuma ya hano hashi, kashika echele kukalakala ni Paulu. (2 Timo. 4:10) Fwijelu ni Hemojene kota kechele mulimo wa kwambujola mumu lia woma wakupalika mu yihungumiona ngwe yize apalikile Paulu. (2 Timo. 1:15) Hemeneu, Alexandre ni Fwiletu kaholokele mu muheto wa yitanganyanyi, chocho yahichika umwenemwene. (1 Timo. 1:19, 20; 2 Timo. 2:16-18) Atu wano eswe ku uputukilo kapwile ni ufulielo ukolo, alioze yaputuka kulelesa ulemu wa umwenemwene.

7. Miheto yika Satana akututela?

7 Kuchi Satana akweseka kutupiangula hanga twehuke upite ulemu uze Yehova hanatwehe? Tutalenu yimwe miheto ya Satana. Iye kakuzachisa yiheho, sango ja ha TV, ja ha internet ni mikanda hanga atupiangule tuhone kulemesa umwenemwene wa mu Mbimbiliya. Kakuzanga kutuvwisa woma kupalikila mu yihungumiona ni yeseko ya masepa hanga tulitwamine kwambujola sango lipema. Nawa kakuzanga kutupiangula hanga tupanjike ‘yinyingi yize anayivuluka ni mahuza.’—1 Timo. 6:20, 21.

8. Yika twalilongesa ha chilweza cha ndumbu Daniele?

8 Nyi kutwakanyamine, hakehe-hakehe mutuhasa kulelesa umwenemwene ni kuuhichika. Tutalenu chilweza cha Daniele, * kapwile ni kuzanga chinji video games. Yalumbununa ngwenyi: “Naputukile kuta video games muze te nguchili ni miaka shimbiali. Ku uputukilo, napwile ni kuta yiheho yipema. Alioze, hakupalika cha mashimbu yinguputuka kuta yiheho ya upupilo ni ya yipupu.” Kwamba pundu, kapwile ni kuta yiheho ya video games matangwa eswe chize chimene ndo chingoloshi. Daniele yamba ngwenyi: “Nanyingikine ngwami, yiheho yize nakuta ni mashimbu waze nakupalikisa yinapihisa usepa wami ni Yehova. Chipwe chocho, mbunge yami te kuyishi kutayiza ngwo, shimbi ja mu Mbimbiliya jinatale ni hali yami.” Yiheho yili muheto uze muuhasa kutupiangula hanga tuhone kulikwachilila ha umwenemwene. Kashika, twatamba kukeya hanga tuhone kutokesa yuma yilemu yize Yehova hanatwehe.

CHIZE MUTUHASA KUKAKAMINYA KU UMWENEMWENE

9. Kulita ni 1 Timoteu 1:18, 19, Paulu katesele Timoteu ni yika?

9 Tanga 1 Timoteu 1:18, 19. Paulu katesele Timoteu ni swalale ni kumutoweza hanga ase “jita yipema.” Jita yacho, hi ya ku musunya ko, alioze ya ku spiritu. Mu mutapu uka akwa-Kristu ali ngwe maswalale waze ali mu jita? Ngwe maswalale ja Kristu, yitanga yika twatamba kupwa nayo? Tutalenu yuma yitano yize mutuhasa kulilongesa ha chilweza chino cha Paulu. Yuma yacho muyitukwasa hanga tukakaminye ku umwenemwene.

10. Uwayilo yika, nawa mumu liaka twatamba kupwa nawo?

10 Kolesa uwayilo we. Swalale mupema kashishika. Kakusa tachi hanga afunge mutu yoze akuzanga hanji chuma chilemu. Paulu kakolwezele Timoteu hanga akolese uwayilo wenyi, chekwamba, anunge ni kushishika kuli Zambi. (1 Timo. 4:7) Nyi zango ni uwayilo wetu hali Zambi yakola, muchipwa chashi kulikwachilila ku umwenemwene.—1 Timo. 4:8-10; 6:6.

Muze twakuhonga chinji hanyima lia mulimo, twakusa tachi hanga tuye ku kukunguluka. Twakuyuka chinji muze twakuyako! (Tala paragrafu 11)

11. Mumu liaka twatamba kulifumba yetu ene?

11 Lifumbe yena mwene hanga ulinge yuma yalita. Swalale katamba kulifumba mwene mba ahase kuya mu jita. Timoteu kahashile kukumba miheto ya Satana, mumu kakawile utowezo uze amuhele kuli Paulu wa kwehuka manyonga api, hanga akakaminye yitanga yipema, ni kulikata ni mandumbu a mu ufulielo. (2 Timo. 2:22) Kalifumbile mwene, kashika ahashile kuchilinga. Ni yetu twatamba kulifumba, mba tukumbe jita ya usolo wetu upi. (Roma 7:21-25) Chikwo nawa, twatamba kulifumba yetu ene mba tweche yitanga yipi ni kupwa ni yitanga yipema. (Efwe. 4:22, 24) Nyi tunahongo hanyima lia kukalakala chinji, twatamba kusa tachi hanga tuye ku kukunguluka.—Hepre. 10:24, 25.

12. Yika muyitukwasa mba tukalakale kanawa ni Mbimbiliya?

12 Swalele katamba kulilongesa chize uta akukalakala nawo. Mba anyingika chize makalakala nawo kanawa, katamba kulilongesa matangwa eswe. Ni yetu twatamba kulilongesa kanawa chize mutukalakala ni Liji lia Zambi. (2 Timo. 2:15) Ku kukunguluka mutuhasa kulilongesa chize mutukalakala kanawa ni Liji lia Zambi. Alioze, nyi tunazange kukwasa akwetu hanga no atayize ngwo, umwenemwene wa mu Mbimbiliya uli ulemu, twatamba kusa tachi hanga tulilongesa Mbimbiliya matangwa eswe. Twatamba kulilongesa Liji lia Zambi hanga tukolese ufulielo wetu. Kutwatambile wika kutanga Mbimbiliya. Alioze twatamba kupukuna ha yize tunatange ni kuhengwola mu mikanda yetu mba tunyingike kanawa yize tunalilongesa mu Yisoneko ni kuyikaula. (1 Timo. 4:13-15) Chino muchitukwasa kukalakala kanawa ni Liji lia Zambi ha kulongesa akwetu. Chikwo nawa, kutwatambile wika kwatangila Yisoneko. Alioze twatamba kwakwasa hanga anyingike yize yisoneko yacho yinalumbunuka ni chize mayikaula ku mwono wo. Nyi twapwa ni katalilo wa kulilongesa Mbimbiliya mashimbu eswe, mutupwa ni utotombo wa kukalakala ni Liji lia Zambi ha kulongesa akwetu.—2 Timo. 3:16, 17.

13. Kulita ni A-Hepreu 5:14, yika twatamba kulinga mba tupwe ni mana?

13 Pwako ni mana. Swalale katamba kunyingika yuma yize muyihasa kumunehena ponde ni kuyehuka. Ni yetu twatamba kunyingika yuma yize muyihasa kukokolola ufulielo wetu ni kuyehuka. (Yishi. 22:3; tanga A-Hepreu 5:14.) Chakutalilaho, twatamba kupwa ni mana ha kusakula yiheho yize mututala. Ha TV, kanji-kanji kakusololaho yinema yize yakusolola yuma ya utanji. Yuma yacho, Zambi keshi kuyizanga nawa yakupihisa manyonga jetu. Yetu twakwehuka yinema yacho mumu hakehe-hakehe muyihasa kukokolola zango lietu hali Zambi.—Efwe. 5:5, 6.

14. Kuchi mana akwashile Daniele?

14 Daniele yoze twatongola, yanyingika ngwenyi hi chipema ko kuta yiheho ya upupilo ni ya yipupu. Yahengwola ha Watchtower Library sango jize jamukwashile kukumba ndako yacho. Kuchi sango jacho jamukwashile? Iye yalitwamina kuta yiheho yacho yipi ni kuyijimuna. Daniele yamba ngwenyi: “Shimbu ngukise mashimbu ni kuta yiheho ya video games, yinguputuka kulinga yuma yipema ni kulikata ni masepa jami a mu chikungulwila.” Haliapwila Daniele kali pionelu nawa mukulwana wa mu chikungulwila.

15. Mumu liaka sango ja mahuza jili ponde yinene?

15 Ngwe Timoteu, twatamba kunyingika nawa ponde ya sango jize yitanganyanyi akumwanga. (1 Timo. 4:1, 7; 2 Timo. 2:16) Chakutalilaho, ayo kakweseka kumwanga sango ja mahuza hakutwala kuli mandumbu jetu hanji kutuyambanganyisa hanga tuhone kujikijila ku ululikiso wa Yehova. Sango jacho ja mahuza mujihasa kukokolola ufulielo wetu. Kashika, kutwatambile kujipanjika. Mumu liaka? Mumu sango jacho kakujimwanga kuli atu waze keshi ‘kunyonga, akuhona umwenemwene.’ Nyonga lio lili wika lia “kuhangujola.” (1 Timo. 6:4, 5) Ayo kanazange hanga tutayize mahuza jo ni kuhona kujikijila hali mandumbu jetu.

16. Ha yuma yika twatamba kulihulikila?

16 Lihulikile ha mulimo we. Timoteu “swalale mupema wa Yesu Kristu,” katambile kulihulikila ha mulimo wenyi wa kwambujola kuhiana ha yuma ya hano hashi. (2 Timo. 2:3, 4) Ngwe Timoteu, ni yetu kutwatambile kulihulikila ha yuma ya hano hashi ngwe upite ni yikumba. “Kwonga cha upite” muchihasa kukokolola zango lietu muli Yehova ni kulelesa Liji lienyi ni kutukwika kwambujola sango lipema. (Mateu 13:22) Twatamba kwashiwisa mwono wetu hanga tupwe ni mashimbu ni tachi ja kulianga “kufupa Wanangana.”—Mateu 6:22-25, 33.

17-18. Yika mutuhasa kulinga mba tufunge usepa wetu ni Yehova?

17 Lilulieke hanga ulinge kawashi-washi mulimo we. Swalale katamba kulilulieka hanga anyingike chize malifunga. Nyi tunazange kufunga kanawa yuma yize Yehova hanatwehe, twatamba kukanyama muze mutumona ponde yinakundama. Yika muyitukwasa kuchilinga? Kulianga kulilulieka muchitukwasa kunyingika yize mutulinga nyi twapwa mu ponde.

18 Chakutalilaho, muze atu akupwa ha chimwe chiwanyino, shimbu kanda chiputuka, kakuhula hanga anyingike chikolo chize chili hakamwihi. Mumu liaka? Mumu mahasa kutuhuka kawashi-washi nyi kwalingiwa yimwe ponde. Ni yetu che twatamba kulinga hanga tunyingike kuze “mutufwambukila” nyi susumuku kwasoloka yuma ya utanji, ya upupilo, sango ja yitanganyanyi ha internet ni muze tunatale chinema ha TV. Nyi twalianga kulilulieka shimbu yuma yino kanda yichisoloka, muchipwa chashi kufunga kanawa usepa wetu ni Yehova.—Samu 101:3; 1 Timo. 4:12.

19. Yiwape yika mutukapwa nayo nyi twafunga kanawa yuma yize Yehova hanatwehe?

19 Twatamba kufunga kanawa yuma yize Yehova hanatwehe, ngwe umwenemwene wa mu Mbimbiliya ni mulimo wa kulongesa umwenemwene kuli akwetu. Nyi twachilinga, mutupwa ni mbunge yitoma, mwono wetu muupwa ni ulemu, nawa mutuwahilila ha kukwasa atu hanga anyingike Yehova. Kunyonga ha yuma yino yeswe, muchitukwasa hanga tuhase kufunga kanawa yuma yize Yehova hanatwehe.—1 Timo. 6:12, 19.

MWASO 127 Mutapu wa Mutu Natamba Kupwa

^ kax. 5 Yetu tuli ni chiwape chinene ha kunyingika umwenemwene ni kuulongesa kuli akwetu. Mutwe uno, muutukwasa hanga tukakaminye ha chiwape chino chakuhona kuchitokesa.

^ kax. 8 Jina liapwa kwalumuna.