1-2. Kũringana na 1 Timotheo 6:20, nĩ kĩĩ Timotheo aaheetwo?

KAINGĨ nĩ twĩhokagĩra andũ arĩa angĩ indo citũ cia bata. Kwa ngerekano, nĩ tũigaga mbeca citũ bengi. Rĩrĩa tweka ũguo, twĩrĩgagĩrĩra atĩ mbeca citũ nĩ ikũgitĩrũo, na itikũũra kana ciiywo. Kwoguo nĩ tũrataũkĩrũo kwĩhokera mũndũ ũngĩ kĩndũ gitũ kĩa bata nĩ kuuga atĩa.

² Thoma 1 Timotheo 6:20. Mũtũmwo Paulo aaririkanirie Timotheo atĩ nĩ aaheetwo kĩndũ kĩa bata, nĩkĩo ũmenyo wa ma wĩgiĩ muoroto wa Ngai harĩ andũ. Ningĩ Timotheo nĩ eehokeirũo wĩra wa ‘kũhunjia kiugo’ na kũruta “wĩra wa mũhunjia.” (2 Tim. 4:2, 5) Paulo eerire Timotheo agitĩre kĩrĩa eehokeirũo. O ta Timotheo, o na ithuĩ nĩ twĩhokeirũo maũndũ ma bata. Maũndũ marĩkũ? Na twagĩrĩirũo kũgitĩra maũndũ ma bata marĩa Jehova atũheete nĩkĩ?

3-4. Itũmi imwe itũmaga ũhoro wa ma ũrĩa ũrĩ Bibilia-inĩ ũkorũo ũrĩ wa goro nĩ irĩkũ?

³ Jehova nĩ atũheete mweke wa mwanya wa kũgĩa na ũmenyo wa ma wĩgiĩ ũhoro wa ma ũrĩa ũkoragwo Kiugo-inĩ gĩake Bibilia. Ũhoro ũcio nĩ wa bata tondũ nĩ ũtũrutaga ũrĩa tũngĩgĩa na ũrata mwega na Jehova, na ũgatũteithia kũmenya kĩrĩa kĩngĩtũteithia kũgĩa na gĩkeno kĩa ma ũtũũro-inĩ. Rĩrĩa twetĩkĩra ũhoro wa ma na twaũhũthĩra ũtũũro-inĩ witũ, nĩ tũkũũragwo kuuma ũkombo-inĩ wa morutani ma maheeni na mĩtugo ĩtarĩ mĩega.​—⁠1 Kor. 6:9-11.

⁴ Ũndũ ũngĩ ũtũmaga ũhoro wa ma ũrĩa ũrĩ Kiugo-inĩ kĩa Ngai ũkorũo ũrĩ wa goro nĩ tondũ Jehova aguũragia ũhoro ũcio harĩ andũ o arĩa enyihia arĩa marĩ na “mwerekera ũrĩa wagĩrĩire.” (Atũm. 13:48) Andũ ta acio nĩ metĩkagĩra njĩra ĩrĩa Jehova arahũthĩra mahinda-inĩ maya gũtũkinyĩria ũhoro wa ma. (Mat. 11:25; 24:45) Tũtingĩhota kwĩruta ũhoro ũcio wa ma tũrĩ ithuiki na hatirĩ kĩndũ kĩngĩ kĩa bata gũkĩra ũhoro ũcio.​—⁠Thim. 3:13, 15.

5. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩ Jehova atwĩhokeire?

 ⁵ Ningĩ, Jehova nĩ atwĩhokeire wĩra wa kũruta andũ arĩa angĩ ũhoro wa ma ũmwĩgiĩ na wĩgiĩ mĩoroto yake. (Mat. 24:14) Ndũmĩrĩri ĩrĩa tũhunjagia nĩ ya bata tondũ nĩ ĩteithagia andũ gũtuĩka a famĩlĩ ya Jehova na ĩkamahe mweke wa gũkoona muoyo wa tene na tene. (1 Tim. 4:16) Gũtekũmakania kana nĩ tũkoragwo na ũhoti wa kũhunjia mathaa maingĩ kana tũhunjagia o mathaa manini, tũkoragwo tũgĩteithĩrĩria wĩra ũrĩa wa bata mũno ũrarutwo mahinda-inĩ maya. (1 Tim. 2:3, 4) Nĩ gĩtĩo kĩnene gũkorũo tũkĩrutithania wĩra hamwe na Ngai!​—⁠1 Kor. 3:9.

6. Gwathiire atĩa harĩ andũ arĩa maagire gũikara meiguĩte?

⁶ Andũ amwe maatũũraga matukũ-inĩ ma Timotheo nĩ maagire kuonania ngatho nĩ ũndũ wa mweke ũrĩa maarĩ naguo wa kũrutithania wĩra hamwe na Ngai. Nĩ ũndũ wa Dema kwenda mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ, nĩ aatiganĩirie mweke ũrĩa aarĩ naguo wa gũtungata hamwe na Paulo. (2 Tim. 4:10) No kũhoteke Fugelo na Herimogene maatiganĩirie ũtungata nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra kũnyarirũo ta ũrĩa Paulo aanyaririrũo. (2 Tim. 1:15) Nao Himenayo, Aleksanda, na Fileto maatuĩkire aregenyũki magĩtigana na ũhoro wa ma. (1 Tim. 1:19, 20; 2 Tim. 2:16-18) Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, andũ acio othe maarĩ na hinya kĩĩroho, no nĩ maambĩrĩirie kuona ta maũndũ marĩa meehokeirũo mataarĩ ma bata.

7. Shaitani ahũthagĩra njĩra irĩkũ gũtũma andũ matiganĩrie ũhoro wa ma?

⁷ Shaitani ahũthagĩra njĩra irĩkũ gũtũma tũtiganĩrie maũndũ marĩa Jehova atwĩhokeire? Rekei tuone njĩra imwe ahũthagĩra. Nĩ ahũthagĩra indo ta TV, thenema, na Intaneti gũtũma andũ meke kana mecirie maũndũ mangĩtũma kahora kahora matiganĩrie maũndũ ma kĩĩroho. Nĩ ageragia gũtwĩkĩra guoya kũgerera hatĩka cia riika na kũnyarirũo nĩguo tũtige kũhunjia. Ningĩ nĩ ageragia gũtũheenereria nĩguo tũthikĩrĩrie “‘ũmenyo’ wa maheeni” wa aregenyũki nĩguo tũtiganĩrie ũhoro wa ma.​—⁠1 Tim. 6:20, 21.

8. Ũreruta atĩa kuumana na ũhoro wa mũrũ wa Ithe witũ wĩtagwo Daniel?

⁸ Tũngĩaga kwĩmenyerera no twĩkore tũgĩtiganĩria ũhoro wa ma o kahora kahora. Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ Daniel, * ũrĩa hĩndĩ ĩmwe wendete mũno mĩthaako ya video. Ooigire ũũ: “Ndambĩrĩirie gũthaaka mĩthaako ya video ndĩna kĩndũ mĩaka ikũmi. Kĩambĩrĩria-inĩ, mĩthaako ĩrĩa ndathaakaga ndĩarĩ mĩũru. Thutha wa ihinda nĩ ndaambĩrĩirie gũthaaka mĩthaako ĩrĩ na maũndũ ma ũhinya na maũndũ ma  ndaimono.” Mũthia-inĩ aathaakaga mĩthaako ya video kwa ihinda rĩa mathaa ta 15 o mũthenya. Oongereire ũũ: “Na kũu thĩinĩ nĩ ndamenyaga atĩ nĩ ndaraihagĩrĩria Jehova nĩ ũndũ wa mĩthaako ĩrĩa ndathaakaga na mahinda marĩa ndahũthagĩra ngĩthaaka mĩthaako ĩyo. No nĩ ndomĩtie ngoro yakwa, na ngambĩrĩria gwĩciria atĩ to mũhaka nũmĩrĩre ũrĩa Bibilia yugĩte.” Tũngĩaga kwĩmenyerera, maũndũ ma gwĩkenia no matũme tũtiganĩrie ũhoro wa ma. Kũngĩthiĩ ũguo, no tũũrũo nĩ maũndũ ma bata marĩa Jehova atũheete.

9. Kũringana na 1 Timotheo 1:18, 19, Paulo aaringithanirie Timotheo naũ?

⁹ Thoma 1 Timotheo 1:18, 19. Paulo aaringithanirie Timotheo na mũthigari, na akĩmwĩra athiĩ na mbere kũrũa “mbaara ĩrĩa njega.” Paulo ndaaragia ũhoro wĩgiĩ mbaara ĩrĩa ĩrũagwo nĩ thigari no aaragia ũhoro wĩgiĩ mbaara ya kĩĩroho. Akristiano matariĩ ta thigari irĩ mbaara-inĩ na njĩra irĩkũ? Twagĩrĩirũo gũkũria ngumo irĩkũ tũrĩ thigari cia Kristo? Rekei tuone maũndũ matano tũngĩĩruta kuumana na ngerekano ĩyo Paulo aaheanire. Maũndũ macio tũkwĩruta no matũteithie kũrũmia ũhoro wa ma.

10. Wĩrutĩri Ngai nĩ kĩĩ, na tũrabatara gũkorũo naguo nĩkĩ?

¹⁰ Wĩrutĩre harĩ Ngai. Mũthigari mwega akoragwo arĩ mwĩhokeku. Ekaga ũrĩa wothe angĩhota kũgitĩra mũndũ endete kana kĩndũ onaga kĩrĩ kĩa bata. Paulo eekĩrire Timotheo ngoro erutĩre harĩ Ngai, na ũguo nĩ kuuga, kwaga gũtiganĩria Ngai. (1 Tim. 4:7) O ũrĩa tũkwĩrutĩra harĩ Ngai na tũmwende makĩria, noguo tũgũkorũo na wendi mũnene wa kũrũmia ũhoro ũrĩa wa ma.​—⁠1 Tim. 4:8-10; 6:6.

11. Tũrabatara kwĩmenyeria gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire nĩkĩ?

¹¹ Wĩrute gwĩka ũndũ ũrĩa wagĩrĩire. Mũthigari no mũhaka emenyerie na kĩyo nĩguo hingo ciothe aikarage ehaarĩirie nĩ ũndũ wa mbaara. Timotheo aahotire gũikara arĩ na hinya kĩĩroho tondũ nĩ aarũmĩrĩire ũtaaro wa Paulo ũrĩa watongoretio nĩ roho wa gũkũria ngumo cia kĩĩroho, kũnyitanĩra na Akristiano arĩa angĩ, na gwĩthema merirĩria moru. (2 Tim. 2:22) Ũndũ ũcio nĩ wabataraga emenyerie gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. Nĩ tũrabatara kwĩruta gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire nĩguo tũhote gũtooria merirĩria moru. (Rom. 7:21-25) Ningĩ, nĩ tũrabatara kwĩruta gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire nĩguo tũthiĩ na mbere kwĩyaũra ũmũndũ ũrĩa wa tene na kwĩhumba ũmũndũ mwerũ. (Ef. 4:22, 24) Na rĩrĩa twainũka mũciĩ tũnogete, no tũbatare kwĩrutanĩria makĩria nĩguo tũthiĩ mũcemanio-inĩ.​—⁠Ahib. 10:24, 25.

12. Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩtũteithia kũhũthĩra Bibilia wega?

¹² Mũthigari nĩ abataraga kwĩmenyeria kũhũthĩra indo ciake cia mbaara. Nĩguo ahote gũcihũthĩra wega, nĩ abataraga kwĩmenyeria kaingĩ. Na njĩra o ta ĩyo, nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyeria kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai wega. (2 Tim. 2:15) Ũndũ ũmwe ũngĩtũteithia gwĩka ũguo nĩ mĩcemanio itũ. No nĩguo tũhote gũteithia andũ arĩa angĩ makorũo na ma atĩ ũhoro ũrĩa ũrĩ Bibilia-inĩ nĩ wa bata, no mũhaka tũkorũo na mũtaratara mwega wa kwĩruta Bibilia tũtegũtĩrĩria. Nĩ tũrabatara kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai gwĩkĩra hinya wĩtĩkio witũ. Nĩguo tũhote gwĩka ũguo, gũthoma Bibilia gwiki ti kũiganu. Tũrabatara gwĩcũrania maũndũ marĩa twathoma na twĩke ũthuthuria mabuku-inĩ maitũ nĩguo tũhote gũtaũkĩrũo wega na kũhũthĩra maũndũ marĩa tweruta. (1 Tim. 4:13-15) Tũngĩka ũguo, no tũhote kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai kũruta andũ arĩa angĩ. Tũtiagĩrĩirũo gũthomera andũ o mĩhari ya Bibilia. Nĩ twagĩrĩirũo kũmateithia nĩguo mataũkĩrũo nĩ  ũrĩa mĩhari ĩyo yugĩte na ũrĩa mangĩmĩhũthĩra ũtũũro-inĩ. Tũngĩkorũo na mũtaratara mwega wa kwĩruta Bibilia, no tũhote kwagagĩria ũhoti witũ wa kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai kĩrĩa gĩtongoretio nĩ roho kũruta andũ arĩa angĩ.​—⁠2 Tim. 3:16, 17.

13. Kũringana na Ahibirania 5:14, nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo gũkorũo na ũtaũku?

¹³ Koragwo na ũtaũku. Mũthigari nĩ abataraga gũkorũo na ũhoti wa kũmenya harĩa ũgwati ũngĩũkĩra na ũrĩa angĩwĩthema. O na ithuĩ nĩ twagĩrĩirũo kũmenya nĩ maũndũ marĩkũ mangĩtũingĩria ũgwati-inĩ, na tuoe makinya ma gwĩthema ũgwati ũcio. (Thim. 22:3; thoma Ahibirania 5:14.) Kwa ngerekano, nĩ twagĩrĩirũo gũthuura maũndũ ma gwĩkenia na ũũgĩ. Ibindi cia TV na thenema kaingĩ nĩ cionanagia maũndũ ma ũũra thoni. Maũndũ macio matikenagia Ngai, na hatarĩ nganja no matũingĩrie ũgwati-inĩ. Nĩ ũndũ ũcio, nĩ twagĩrĩirũo gwĩthema maũndũ ma gwĩkenia marĩa mangĩtũma tũthiĩ tũnyihĩtie wendo witũ harĩ Ngai.​—⁠Ef. 5:5, 6.

14. Ũtaũku wateithirie Daniel atĩa?

¹⁴ Daniel ũrĩa ũkũgwetetwo na hau kabere, nĩ aambĩrĩirie kuona atĩ gũthaaka mĩthaako ya video ĩrĩ na maũndũ ma ũhinya na ma ndaimono nĩ ũgwati. Nĩ eekire ũthuthuria akĩhũthĩra Watchtower Library na akĩona maũndũ maamũteithirie kũhiũrania na thĩna ũcio. Ũndũ ũcio wamũteithirie atĩa? Nĩ aatigire gũthaaka mĩthaako ĩyo ya video ĩtagĩrĩire na agĩtiga kũnyitanĩra na andũ arĩa maathaakaga nao. Daniel ooigire ũũ: “Handũ ha gũthaaka mĩthaako ya video, ndaambĩrĩirie kũhũthĩra mahinda gwĩka maũndũ mangĩ kana gũceeranĩra na arata a kĩũngano.” Daniel rĩu nĩ painia na mũthuri wa kĩũngano.

15. Ndeto cia maheeni ikoragwo irĩ ũgwati nĩkĩ?

¹⁵ O ta Timotheo, nĩ twagĩrĩirũo gũtaũkĩrũo nĩ ũgwati wa ndeto cia maheeni iria itheremagio nĩ aregenyũki. (1 Tim. 4:1, 7; 2 Tim. 2:16) Kwa ngerekano, no matheremie ũhoro wa maheeni wĩgiĩ ariũ a Ithe witũ kana matũme tũgĩe na nganja igũrũ rĩgiĩ ithondeka rĩa Jehova. Ũhoro ta ũcio wa maheeni no ũthũkie wĩtĩkio witũ. Tũtiagĩrĩirũo gwĩtĩkia maũndũ ta macio. Nĩkĩ? Tondũ ndeto ta icio itheremagio nĩ “andũ arĩa mathũkĩtio meciria na matarĩ na ũhoro ũrĩa wa ma.” Muoroto wao ũkoragwo ũrĩ kwambĩrĩria “ngarari na ngucanio.” (1 Tim. 6:4, 5) Mendaga twĩtĩkie ndeto ciao  cia njukũ na tũkorũo na mawoni matagĩrĩire kwerekera ariũ a Ithe witũ.

16. Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩtũhĩngĩca twagĩrĩirũo gwĩthema?

¹⁶ Ndũgetĩkĩre kũhĩngĩcwo. Nĩguo athiĩ na mbere gũkorũo arĩ “mũthigari mwega wa Kristo Jesu,” Timotheo nĩ aabataraga kũiga meciria harĩ ũtungata handũ ha gũthingata maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ. (2 Tim. 2:3, 4) O ta Timotheo, tũtiagĩrĩirũo kũreka merirĩria ma kwenda indo nyingĩ cia kĩĩmwĩrĩ matũhĩngĩce. “Hinya wa maheeni wa ũtonga,” no ũtũme tũnyihie wendo witũ harĩ Jehova, twage ngatho harĩ Kiugo kĩa Ngai, na twage wendi wa kũmenyithia arĩa angĩ ũhoro wake. (Mat. 13:22) Nĩ twagĩrĩirũo kũhũthia ũtũũro witũ na tũhũthĩre mahinda na hinya witũ ‘gũcaria Ũthamaki wa Ngai mbere.’​—⁠Mat. 6:22-25, 33.

17-18. Tũngĩka atĩa nĩguo twĩtheme maũndũ marĩa mangĩtũthũkia kĩĩroho?

¹⁷ Koragwo wĩhaarĩirie kuoya makinya na ihenya. Mũthigari nĩ abataraga gũkorũo abangĩte kabere ikinya rĩrĩa ekuoya nĩguo egitĩre. Nĩguo tũhote kũgitĩra maũndũ marĩa Jehova atwĩhokeire, nĩ tũrabatara kuoyaga makinya na ihenya rĩrĩa tuona ũgwati. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩtũteithia gwĩka ũguo? Nĩ twagĩrĩirũo gũkoragwo tũbangĩte kabere ũrĩa tũngĩka rĩrĩa kwoimĩra ũgwati.

¹⁸ Ta wĩcirie ngerekano ĩno, hĩndĩ ĩrĩa andũ macemanĩtie kũndũ, mbere ya mũcemanio kwambĩrĩria kaingĩ andũ nĩ meragwo marore mũrango ũrĩa ũrĩ hakuhĩ nao ũrĩa mangiumĩra. Meragwo ũguo nĩkĩ? Nĩguo kũngiumĩra ũgwati, mahote kuuma o na ihenya. Na njĩra o ta ĩyo, rĩrĩa tũrahũthĩra Intaneti, kana tũkĩĩrorera thenema kana ibindi cia TV, nĩ twagĩrĩirũo gũkorũo twĩhaarĩirie ũrĩa tũngĩka tũngĩona mbica cia ũũra thoni, maũndũ ma ũhinya, kana ũhoro wa aregenyũki. Tũngĩkoragwo twĩhaarĩirie kabere nĩ ũndũ wa maũndũ mangĩhaanĩka, nĩ tũrĩhotaga kuoya ikinya na ihenya nĩguo twĩtheme maũndũ mangĩtũthũkia kĩĩroho na tũikare tũrĩ na thamiri theru maitho-inĩ ma Jehova.​—⁠Thab. 101:3; 1 Tim. 4:12.

19. Nĩ irathimo irĩkũ tũrĩgĩaga nacio twagitĩra maũndũ ma bata marĩa Jehova atũheete?

¹⁹ No mũhaka tũgitĩre maũndũ ma bata marĩa tũheetwo nĩ Jehova, nĩmo ma cia Bibilia na mweke wa kũruta andũ arĩa angĩ ma icio. Tweka ũguo, nĩ tũrĩkoragwo na thamiri theru, ũtũũro ũrĩ na muoroto, na gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na gũteithia andũ arĩa angĩ kũmenya Jehova. Kũgerera ũteithio wake, nĩ tũrĩhotaga kũgitĩra maũndũ marĩa atwĩhokeire.​—⁠1 Tim. 6:12, 19.