Skip to content

Skip to table of contents

CILONGESA 40

‘Niungenu Vize vi va mi Kundika’

‘Niungenu Vize vi va mi Kundika’

“Ove Timoteo, niunga cize ci va na ku kundika.”​—1 TIM. 6:20.

MUASO 29 Ku Yoya mua ya Lizina Lietu

VI TU LILONGESAMO *

1-2. Kuliya na 1 Timoteo 6:20, vika ua tambuile Timoteo?

VINTSIMBU via vingi tue ku kundika viuma vietu via seho ku vakuetu. Ca ku muenako, tue ku tulikisa vimbongo vietu ku visete via vimbongo (vibanku). Kaha mu tue ku lingamo, tue ku kulahela ngecize vimbongo vietu va ka vi niunga vuino, linga kati vi zimbale, cipue va vi punde. Ngeci mukemuo, tu tantekeya vi ca lomboloka ku kundika viuma vietu via seho mu mavoko a vakuetu.

2 Tandenu 1 Timoteo 6:20. Kapostolo Paulu ua vuluisile Timoteo ngecize va mu kundikile cuma ca seho. Cuma cika? Vusunga ku tuala ha vutumbe vua Njambi ku vantu. Timoteo va mu kundikile naua civezikiso ca ku “zimbula lizi” na ku “panga vipanga via mukua ku zimbula.” (2 Tim. 4:2, 5) Paulu ua mamuine Timoteo a niunge vize via tambuile. Ngeci mua Timoteo, netu va tu kundika viuma via seho. Viuma vika? Kaha omo lia vika tua pande ku niunga vuino vuana vua tu hana Yehova?

VA TU KUNDIKA VUSUNGA VUA SEHO

3-4. Vika via lingisa vusunga vua mu Mbimbiliya ku pua vua seho?

3 Ku cilemo ceni, Yehova ua tu hana vusunga vua seho vua kala mu Lizi lieni, Mbimbiliya. Vusunga vuaco vua pua vua seho ya kama muomu vue ku tu longesa mua ku likuatela vusamba na Yehova, kaha vua tu lomboluela vati tu hasa ku uana ndzolela ya vusunga mu muono. Mu tue ku tava vusunga vuaco na ku vu ononoka, tue ku patuka ku vundungo vua vilongesa via makuli na vilinga via mazilo.—1 Kol. 6:9-11.

4 Cuma cikuavo ca lingisa vusunga ku pua vua seho ya kama, ca pua muomu Yehova ue ku solola lika vusunga vuaco ku vantu vakua ku likehesa, kaha va kala na cizango ca ku ka tambula muono. (Vili. 13:48) Kaha vantu vaco ve ku tava ngecize Yehova ue ku solola ovu vusunga vuaco ku hitila muli mukuamanda ua cili. (Mat. 11:25; 24:45) Ka tu hasa ku ivuisisa vusunga ku mana etu vavene lika, kaha ka kuesi cuma ceka ca hiana ku ivuisisa vusunga vuaco.—Visi. 3:13, 15.

5. Viuma vika vikuavo ua tu kundika Yehova?

5 Yehova ua tu kundika naua civezikiso ca ku longesa vakuetu vusunga ku tuala hali ikeye na vutumbe vueni. (Mat. 24:14) Muzimbu u tue ku ambulula ua pua ua seho ya kama, muomu ue ku kuasa vantu va pue mutamba ua vusoko vua Yehova na ku va hana vukovelelo vua ku ka tambula muono ka ue ku hua ua ya-ye. (1 Tim. 4:16) Ambe nga tue ku hasa ku ambulula mu vukama ni kuahi, tu li na ku kuasa cipanga ca seho ya kama ci li na ku lingika ku matangua ano. (1 Tim. 2:3, 4) Mua vusunga, ca pua ku vezika ca kama ku panga hamo na Njambi!—1 Kol. 3:9.

KAKATELENU KU CIZE CI VA MI KUNDIKA!

Timoteo ua hanguile ku kakatela ku vusunga omo vakuavo va tangukile (Talenu cinanga 6)

6. Vika via solokelele vamo va likelele ku vingila?

6 Vamo Vakua Kilistu ku matangua a Timoteo va likelele ku mona seho ya ku pua vangamba kumo na Njambi. Mu ku linga Ndemasi ua lemene viuma via ha mavu, ua mbilile civezikiso ca ku panga na Paulu. (2 Tim. 4:10) Fingelu na Helemongene, ci moneka ngue va likelele cipanga cavo ca ku ambulula muomu va vuile liova lia ku va luisa ngue mu va luisile Paulu. (2 Tim. 1:15) Himeneu, Alesandele, na Filetu va putukile ku luisa vusunga, kaha va likelele ku lemesa Yehova. (1 Tim. 1:19, 20; 2 Tim. 2:16-18) Ci moneka ngue vose ava vantu va tua tumbula va puile va ku kaniama mu lutsilielo, vunoni va likelele ku nongonona vika mpundu via pua via seho.

7. Miheto ika ue ku tu tela Satana?

7 Vati Satana ue ku seteka ku tu lingisa tu mbile kuti viuma via seho via tu kundika Yehova? Tu hilulenu imo miheto ye ku tu tela Satana. Satana ue ku pangesa vitelevizau, vifilme, internete, mapapelo a mizimbu, mavulu na mikanda mu ku sambeya visinganieka na vilinga vize vi hasa ku lingisa ku popolola seho ya vusunga. Ue ku seteka ku tu vuisa liova ku hitila mu ntsindiye ya vakuetu na ku luisa linga tu likele ku ambulula. Kaha ue ku tu suangeleya linga tu halakane ku “mana aze a makuli” a vakua ku luisa vusunga linga tu likele ku pangela Njambi.—1 Tim. 6:20, 21.

8. Vika mua lilongesa ku muzimbu ua muanetu Daniel?

8 Nga ka tua zangamene, vusunga vu hasa ku tu siluka kamandende-kamandende. Halakanenu muzimbu ua Daniel, * ua lemene ku heha vivideogame. Ivene ngueni: “Nja putukile ku heha vivideogame tele nji li na miaka likumi. Ha katete, nja kele na ku heha vivideogame via cili, vunoni kamandende-kamandende, nja putukile ku heha vivideogame via vukenia na vulozi.” Mu nima ya ntsimbu, Daniel ua kele na ku heha vivideogame vi ola 15, mu litangua lia ngongo. Ngueni: “Mu kati kange, nja muene vene ngecize vifua via vueho vu nja kele na ku linga na ntsimbu i nja kele na ku vihisilako via kele na ku nji sondolola kuli Yehova. Vunoni mutima uange ua kolotelele, kaha ua kele na ku nji lingisa ku mona ngecize ku niunga vitume via Mbimbiliya ka ca puile ca seho.” Mua vusunga, ku linga vueho vua ku vihia ci hasa ku tu lingisa tu ecele vusunga kamandende-kamandende. Kaha nga via cifua eci vi tu solokela tu hasa ku heta ha ku zimbalesa viuma via seho via tu hana Yehova.

MUA KU KUATELA VUSUNGA NA MAVOKO AVALI

9. Kuliya na 1 Timoteo 1:18, 19, Paulu ua setekesele Timoteo neya?

9 Tandenu 1 Timoteo 1:18, 19. Paulu ua setekesele Timoteo na lisualale, kaha ua mu kaniamesele ku “lua ndzita ya cili.” Ndzita yaco kati ndzita i ve ku lua masualale lelo lino, vunoni ndzita ya mu lutsilielo. Mu vinjila vika Vakua Kilistu va lifua na masualale? Vifua vika tua pande ku kala navio mu ku pua masualale va Kilistu? Tu talenu viuma vitanu vi tu hasa ku lilongesa ku cimueso ca Paulu. Viuma viaco vi ka tu kuasa ku kuata vusunga na mavoko avali.

10. Vika via lomboloka ku lemesa Njambi, kaha omo lia vika cifua caco ca tondeka kuli etu?

10 Kalenu na mutima ua ku lemesa Njambi. Lisualale ua cili ua pua mukua lukakatela. Ue ku lua na ntsintsa yose mu ku niunga muntu ya lema ni ku niunga cuma ca haka seho. Paulu ua kaniamesele Timoteo a kale na mutima ua ku lemesa Njambi. (1 Tim. 4:7) Nga cilemo cetu kuli Njambi na cizango ca ku mu pangela vi livuezelela, tu ka linga cose mu ku kuata ku vusunga na ndzili yetu yose.—1 Tim. 4:8-10; 6:6.

Nga tu na fuitangana cikuma litangua lia mutuntu, ci hasa ku tondeka ku lihakela kapandi ka kama ku ya ku viuano. Vunoni nga tu lingamo, tue ku tambula vivezikiso via vingi! (Talenu cinanga 11)

11. Omo lia vika ca tondeka ku lisungamesa etu vavene?

11 Lilongesenu ku lisungamesa enu vavene. Nkala lisualale ua tondeka ku lisungamesa ikeye ivene, linga a pue mukua ku liviukisila nkala ntsimbu i ku soloka ndzita. Timoteo ua puile mukua ku liviukisila, muomu ua kavele cimamuna ca Paulu ca ku tina ku masungu a api, ca ku lengeya vifua via cili, na ku likata na vamuanaye mu lutsilielo. (2 Tim. 2:22) Ku vi puisamo ca tondekele Timoteo a lisungamese ivene. Netu tua tondeka ku lisungamesa etu vavene linga tu hase ku vula ndzita i tue ku lua na masungu etu. (Loma 7:21-25) Cikuavo naua, tua tondeka ku lisungamesa etu vavene linga tu tualeleleho ku zula vuntu vua laza na ku zala vuntu vua vuha. (Efe. 4:22, 24) Nga tu na fuitangana cikuma litangua lia mutuntu, ce ku tondeka ku lihakela kapandi ka kama linga tu hase ku ya ku viuano.—VaHe. 10:24, 25.

12. Vati tu hasa ku vueza ku vutongue vuetu vua ku pangesa Mbimbiliya?

12 Lisualale ua tondeka ku lilongesa mua ku pangesela vitua vieni. Kaha, linga a pue mukua vutongue ua tondeka ku lingamo ntsimbu yose. Na vuno vene, tua tondeka ku lilongesa vutongue vua ku pangesa Lizi lia Njambi. (2 Tim. 2:15) Kaha ku viuano kukekuo ku tu hasa ku lilongesela vumo vutongue vuaco. Kaha njila ikuavo i tu hasa ku kuaselamo vakuetu va tave ngecize Mbimbiliya i hasa ku va kuasa, ya pua mu ku lilongesayo etu vavene ku sua kumo. Tua pande ku pangesa Lizi lia Njambi tu kaniamese lutsilielo luetu. Kaha ku tanda Mbimbiliya kati cikeco lika ca tondeka mu ku puisamo evi. Ca tondeka naua ku hilula hali vize vi tuli na ku tanda, kaha na ku vi tondesesa mu mikanda yetu linga tu vi ivuisise vuino, na ku mona vati tu hasa ku vi pangesa mu muono. (1 Tim. 4:13-15) Nga tu lingamo, kaha tu ka hasa ku kala na vutongue vua ku longesa vakuetu Lizi lia Njambi. Kaha, na vakevo ka tua pandele lika ku va longesa ku tanda Mbimbiliya, houe. Tua pande ku va kuasa vevuisise vi va na tanda, na ku mona vati va hasa ku vi pangesa. Nga tu kuatelela ku programa ya cili ya ku lilongesa Mbimbiliya mu vulika, tu ka vueza ku vutongue vuetu vua ku pangesa Lizi lia Njambi mu ku longesa vakuetu.—2 Tim. 3:16, 17.

13. Kuliya na VaHevelu 5:14, omo lia vika tua pande ku pua vakua vunongotima?

13 Puenu vakua vunongotima. Lisualale na pande ku kala na vunongotima vua ku nongonona vusonde na ku liniunga ku vukevuo. Netu tua pande ku lilongesa ku nongonona vusonde, kaha na ku vu tina. (Visi. 22:3; tandenu VaHevelu 5:14.) Ca ku muenako, tua pande ku hangula vueho na mana. Muomu cingi ca viuma vi ve ku lekesa ha TV vie ku halesa vupangala. Vilinga viaco vie ku vuisa Njambi ku vihia ku mutima. Kaha vi hasa ku tu kokela vusonde vua kama. Ngeci mukemuo, tua pande ku liniunga ku vueho vuze vu hasa ku haka cilemo cetu kuli Njambi mu vusonde.—Efe. 5:5, 6.

14. Vati vunongotima vua kuasele Daniel?

14 Daniel, u tu na tumbuile ha katete, ua putukile ku nongonona ngecize ku linga vivideogame via vukenia na vulozi, ka ca sungamene. Ngeci ua tondesesele mu Watchtower Library linga a uane vimo vimpande vi mu kuasa ha cisoti caco. Vati ku lingamo ca mu kuasele? Ua likelele ku linga vuze vueho vua ku vihia. Ua likelele ku likata na vakuavo mu va kele na ku linga vueho vuaco. Muanetu Daniel ngueni: “Nja likelele ku linga vivideogame viaco, ngeci nja likelele ku kala lika mu ndzivo na ku putuka ku linga vipanga via hembo, na ku likata na vavusamba mu cikungulukilo.” Lelo lino, muanetu Daniel ua pua honi pioneiro, na mukuluntu mu cikungulukilo.

15. Omo lia vika mizimbu ya makuli ya kala na vusonde?

15 Ngeci mua Timoteo, tua pande naua ku nongonona vusonde vua mizimbu i ve ku sanduola vakua ku alulukila Njambi. (1 Tim. 4:1, 7; 2 Tim. 2:16) Ca ku muenako, va hasa ku sanduola makuli ku tuala hali vamuanetu, ni ku handeka vimo vi hasa ku tu lingisa tu takanie nga citava ku kulahela mu lukungulukilo lua Yehova ni kuahi. Mizimbu yaco i hasa ku haka lutsilielo luetu mu vusonde. Tua pande ku liniunga linga kati va tu sevuise na aa manguavo. Omo lia vika? Muomu mizimbu yaco ve ku i sanduola ku “vantu vakua ku pihia ku visinganieka viavo na vusunga ka vesi navuo.” Kaha vutumbe vuavo vua pua “ku kandula zimpata.” (1 Tim. 6:4, 5) Va tonda tu tsiliele mu makuli avo, na ku tu lingisa linga tu likele ku kulahela vamuanetu.

16. Tua pande ku liniunga ku vitanguizi vika?

16 Liniungenu ku vitanguizi. Mu ku pua “lisualale ua cili ua Kilistu Yesu,” Timoteo ua pandele ku liniunga ku vitanguizi, ngeci mua ku lilongesa cikuma, ni ku lengeya vupite, linga a tuale mana ku cipanga ca ku ambulula. (2 Tim. 2:3, 4) Ngeci mua Timoteo, ka tua pandele ku liecelela linga tu tanguke na vizango via ku lengeya vupite. “Ku-kokola ca vufuko” ci hasa ku tsiha cilemo cetu kuli Yehova, seho i tua haka ku Lizi lia Njambi, na cizango cetu ca ku ambulula. (Mat. 13:22) Tua pande ku tualelelaho ku asiuisa miono yetu, na ku pangesa ntsimbu na ndzili yetu mu ku ‘lengeya Vuangana ha katete.’—Mat. 6:22-25, 33.

17-18. Vika tu hasa ku linga tu liniunge ku vusonde vua mu lutsilielo?

17 Lilongesenu ku kala na vukatuisi. Lisualale ua tondeka ku liviukisila vati a hasa ku liniunga nga ndzita i katuka. Nga tu tonda ku niunga viuma via tu kundika Yehova, tua pande ku kala na vukatuisi vua ku liniunga nga tu mona vusonde vu li na ku iza. Vika vi hasa ku tu kuasa ku kala na vuasi? Tua pande ku livanga ku liviukisila vati tu hasa ku linga nga ku soloka vusonde.

18 Ca ku muenako, nga vantu va vengi va na likunguluila mu cihela cimo lika ca viuano, ntsimbu kanda ciuano caco ci putuke, ve ku va lumbunuina kuiko kuli vutuhukilo. Omo lia vika? Muomu nga ku katuka tuhia ni vusonde vueka, vantu va na pande ku tantekeya kua ku tuhukila. Na vuno vene, tua pande ku liviukisila “vutuhukilo” vuka tu ka talekesa nga mu ku tala TV ni imo filme, tu litulukua na vikupulo via vuntselentsele, via vukenia, ni mizimbu ya vakua ku alulukila vusunga. Nga tu liviukisila, tu hasa ku kala na vuasi mu ku liniunga ku vusonde vua mu lutsilielo, na ku tualelelaho ku pua va ku lela ku meso a Yehova.—Visa. 101:3; 1 Tim. 4:12.

19. Vivezikiso vika tu ka tambula nga tu lihakela kapandi ka ku niunga viuma via tu kundika Yehova?

19 Tua pande ku niunga viuma via seho via tu kundika Yehova, ni nguetu, vusunga vua mu Lizi lia Njambi, kaha na civezikiso ca ku vu longesa ku vakuetu. Nga tu lingamo, tu ka kala na mutima ua ku lela, muono uetu u ka kala na vutumbe, kaha tu ka kala na ndzolela ya ku kuasa vakuetu ku tantekeya Yehova. Kaha, na vukuasi vua Yehova, tu ka hasa ku niunga viuma via seho via tu kundika.—1 Tim. 6:12, 19.

MUASO 127 Nja Pande ku fua Muntu ua Cifua Cika

^ cin. 5 Tua kala na civezikiso ca kama ca ku tantekeya vusunga na ku vu longesa ku vakuetu. Cino cilongesa ci ka tu kuasa vati tu hasa ku kakatela ku civezikiso caco na ku ci niunga.

^ cin. 8 Lizina va na li alulula.