Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 40

“Kocibamba Kabotu Eeco Ncookapegwa”

“Kocibamba Kabotu Eeco Ncookapegwa”

“Timoteyo, kocibamba kabotu eeco ncookapegwa.”—1TIM. 6:20.

LWIIMBO 29 Kupona Kweelana Ancolyaamba Zina Lyesu

IZILI MUCIBALO *

1-2. Kweelana alugwalo lwa 1 Timoteyo 6:20, ino ncinzi ncaakapegwa Timoteyo?

KANJI-KANJI tupa bamwi zintu ziyandisi kutegwa bazilanganye. Mucikozyanyo, tulakonzya kubikka mali mubbanki. Ciindi notwaabikka, inga tulijisi lusyomo lwakuti anookwabilidwe alimwi akuti taakonzyi kusweeka naa kubbigwa. Nkokuti tulizyi cijatikizyidwe kuti twapa muntu umwi cintu ciyandisi.

2 Amubale 1 Timoteyo 6:20. Mwaapostolo Paulo wakayeezya Timoteyo kuti wakapegwa cintu ciyandisi, nkokuti luzyibo lwini-lwini lwamakanze aa Leza kujatikizya bantu. Timoteyo alimwi wakapegwa coolwe ‘cakukambauka jwi’ alimwi ‘akucita mulimo wamukambausi.’ (2Tim. 4:2, 5) Paulo wakakulwaizya Timoteyo kucibamba kabotu cintu ncaakapegwa. Mbubwenya mbuli Timoteyo, andiswe twakapegwa zintu ziyandisi. Ino nzintu nzi eezyo? Alimwi ino nkaambo nzi ncotweelede kuzibamba kabotu zintu ziyandisi nzyaakatupa Jehova?

TWAKAPEGWA KASIMPE KAYANDISI

3-4. Ntwaambo nzi tumwi tupa kuti kasimpe kamu Bbaibbele kakali kayandisi?

3 Jehova wakatupa coolwe cakuba aluzyibo lwini-lwini lwakasimpe kayandisi ikajanika mu Jwi lyakwe, Bbaibbele. Kasimpe aaka nkayandisi akaambo kakuti kalatuyiisya mbotukonzya kuba acilongwe cibotu a Jehova alimwi kalatugwasya kuzyiba cileta lukkomano lwini-lwini mubuumi. Ciindi notukasyoma kasimpe aako alimwi akukatobela, tulaangununwa kubuzike bwakusyoma njiisyo zyakubeja alimwi akukutalilemeka.—1Kor. 6:9-11.

4 Kaambo kambi kasimpe ikajanika mu Jwi lya Leza ncokali kayandisi nkakuti, Jehova ukayubunwida buyo babombe myoyo aabo ‘ibalibambilide kukatambula.’ (Mil. 13:48) Bantu aaba balaizumina nzila njabelesya kuyiisya kasimpe mazuba aano. (Mt. 11:25; 24:45) Kasimpe aaka tatukonzyi kukaiya tolikke kakunyina lugwasyo, alimwi kunyina cintu cibotu kapati ciinda aakukamvwisya.—Tus. 3:13, 15.

5. Ncoolwe nzi cimbi Jehova ncaakatupa?

5 Jehova alimwi wakatupa coolwe cakuyiisya bamwi kasimpe kajatikizya nguwe amakanze aakwe. (Mt. 24:14) Mulumbe ngotukambauka ulayandika kapati akaambo kakuti upa bantu kuba cibeela camukwasyi wa Jehova alimwi akuba acoolwe cakuyooba abuumi butamani. (1Tim. 4:16) Kufwumbwa naa tujana ciindi cinji cakukambauka naa pe, tuli mukugwasyilizya mumulimo uuyandika kapati uuli mukucitwa mazuba aano. (1Tim. 2:3, 4) Eelo kaka ncoolwe cipati kuba basimilimonyina a Leza!—1Kor. 3:9.

AMUCIJATISYE EECO NCOMWAKAPEGWA!

Timoteyo wakakakatila mukasimpe ciindi bamwi nobakasala kuzwa mukasimpe (Amubone muncali 6)

6. Ncinzi cakacitika kuli baabo ibakaalilwa kutondezya kulumba kucoolwe cakuba babelesinyina a Leza?

6 Mumazuba aa Timoteyo, Banakristo bamwi bakaalilwa kutondezya kulumba kucoolwe cakuba babelesinyina a Leza. Akaambo kakuti Dema wakayandisya bweende bwazintu oobu, wakacikaka coolwe cakubeleka antoomwe a Paulo. (2Tim. 4:10) Kweelede kuti Fugelo alimwi a Hermogene bakauleka mulimo wabo wakukambauka nkaambo bakayoowa kuti abalo balapenzyegwa mbubwenya mbuli Paulo. (2Tim. 1:15) Humenayo, Alekizanda alimwi Fileto bakaba basiluleyo alimwi bakaleka kukomba Jehova. (1Tim. 1:19, 20; 2Tim. 2:16-18) Bantu boonse aaba aciindi cimwi bakali kumuyanda Jehova, pele bakaleka kuyeeya kuti zintu nzyaakabapede zyakali ziyandisi.

7. Tukole nzi ntwabelesya Saatani kulindiswe?

7 Mbuti Saatani mbwasola kutupa kuleka zintu ziyandisi nzyaakatupa Jehova? Amubone tukole twa Saatani tumwi. Ubelesya zyakulikondelezya alimwi a intaneti kutupa kuyeeya alimwi akucita zintu munzila iikonzya kupa kuti aasyoonto-syoonto tucileke kubelekela Jehova naa kutobela milawo yakwe. Ulasola kutukonga kwiinda mukubelesya balongwe kuti batuyunge naa kutupenzya kutegwa tucileke kukambauka. Alimwi ulasola kutoongelezya kuti tuswiilile njiisyo zyabasiluleyo kutegwa tusiye kasimpe.—1Tim. 6:20, 21.

8. Ncinzi ncotwiiya kucakuluula camukwesu Daniel?

8 Kuti naa tiitwacenjela, aasyoonto-syoonto tulakonzya kukasiya kasimpe. Amubone cakuluula ca Daniel, * iwakali kuyandisya mavidiyo geemu. Wakaamba kuti: “Ndakatalika kuuma mavidiyo geemu nondakajisi myaka iitandila ku 10. Kumatalikilo, ndakali kuuma buyo mageemu aali kabotu. Pele aasyoonto-syoonto ndakatalika kuuma mageemu aajatikizya nkondo alimwi amadaimona.” Mukuya kwaciindi Daniel wakali kutola mawoola aatandila ku 15 abuzuba kauma mavidiyo geemu. Wakaamba kuti, “Kwaamba masimpe, ndakalizyi kuti musyobo wamavidiyo geemu ngondakali kuuma alimwi aciindi ncondakali kubelesya, aasyoonto-syoonto zyakali kuyaabunyonganya cilongwe cangu a Jehova. Nokuba boobo, moyo wangu wakatalikide kuyaabuyuma akusyoma kuti njiisyo zyamu Bbaibbele tiizyakali kubeleka kulindime.” Aboobo kuti naa tiitwacenjela, zyakulikondelezya zilakonzya kutupa kuleka kukakatila kukasimpe. Ikuti naa eeci cacitika, tulakonzya kusweekelwa zintu ziyandisi nzyaakatupa Jehova.

MBOTUKONZYA KUKAKATILA KUKASIMPE

9. Kweelana alugwalo lwa 1 Timoteyo 1:18, 19, ino Paulo wakakozyanisya Timoteyo kuli ni?

9 Amubale 1 Timoteyo 1:18, 19. Paulo wakakozyanisya Timoteyo kuli sikalumamba alimwi akumwaambila ‘kuzumanana kulwana nkondo mbotu.’ Nkondo eeyo tiiyakali nkondo iini-ini, pele yakali yakumuuya. Muunzila nzi Banakristo mobali mbuli basikalumamba ibali munkondo? Mbube nzi mbotweelede kuba aambubo mbotuli basikalumamba ba Kristo? Atubone ziiyo zyosanwe nzyotukonzya kwiiya kuzwa kucikozyanyo ca Paulo. Ziiyo eezyi zilakonzya kutugwasya kukakatila kukasimpe.

10. Ino kubelekela Leza cakulyaaba caamba nzi, alimwi nkaambo nzi ncotweelede kucita boobo?

10 Amube abube bwakubelekela Leza cakulyaaba. Sikalumamba mubotu ulasyomeka. Ulabeleka canguzu kukwabilila muntu ngwayanda naa cintu ncayandisya. Paulo wakakulwaizya Timoteyo kuba abube bwakubelekela Leza cakulyaaba, nkokuti kukakatila kuli Leza cakusyomeka. (1Tim. 4:7) Kuti twamuyanda kapati Jehova, alwalo luyandisisyo lwesu lwakukakatila kulinguwe luyookomena.—1Tim. 4:8-10; 6:6.

Ciindi notwakatala kumamanino aabuzuba, inga twayandika kulisinikizya kuunka kumuswaangano. Pele tulalongezyegwa kwiinda mukucita boobo! (Amubone muncali 11)

11. Nkaambo nzi ncotuyandika bube bwakulyeendelezya?

11 Amube abube bwakulyeendelezya. Sikalumamba weelede kubeleka canguzu kutegwa lyoonse kalibambilide kulwana nkondo. Timoteyo wakazumanana kuyuma kumuuya akaambo kakuti wakaatobela malailile aa Paulo aakasololelwa amuuya aakutija zisusi zibyaabi, kuba abube bwabuna Leza alimwi akuyanzana abakombinyina. (2Tim. 2:22) Kucita boobu kuyandika kulyeendelezya. Tuyandika kulyeendelezya kutegwa tuzunde munkondo njotulwana zisusi zyesu zyanyama. (Rom. 7:21-25) Kuyungizya waawo, tuyandika kulyeendelezya kutegwa tuzumanane kusamununa buntu bwesu bwakaindi akusama bupya. (Ef. 4:22, 24) Alimwi ciindi notwakatala kumamanino aabuzuba, inga twayandika kulisinikizya kuunka kumuswaangano.—Heb. 10:24, 25.

12. Muunzila nzi motukonzya kuyaambele mukubelesya Bbaibbele?

12 Sikalumamba uyandika kwiiya kubelesya zilwanyo zyakwe. Kutegwa acizyibe kabotu mbozibelesyegwa, weelede kucita oobo ciindi aciindi. Mbubwenya buyo, tweelede kucizyiba kabotu kubelesya Jwi lya Leza. (2Tim. 2:15) Tulaiya nzila zimwi mbotukonzya kulibelesya Jwi lya Leza kumiswaangano. Pele kuti katuyanda kugwasya bamwi kusyoma kuti kasimpe kamu Bbaibbele kalakonzya kubagwasya, tweelede kulibala Bbaibbele cakusitikila. Tweelede kubelesya Jwi lya Leza kuyumya lusyomo lwesu. Eeci caamba kuti tatweelede kwiile kulibala buyo Bbaibbele. Tweelede kuzinzibala kuyeeya nzyotubala alimwi akuvwuntauzya mumabbuku eesu kutegwa tumvwisye alimwi akucita ncaamba Magwalo. (1Tim. 4:13-15) Kuti twacita oobo, tuyoocikonzya kulibelesya Bbaibbele kuyiisya bamwi. Eeci caamba kuti tatweelede kwiile kubabalila buyo tupango twamu Bbaibbele. Tuyanda kugwasya baswiilizi besu kukamvwisya kapango alimwi akubona mbokabajatikizya. Kwiinda mukulibala Bbaibbele cakusitikila, tulakonzya kuba bamayi ba Bbaibbele bacibwene.—2Tim. 3:16, 17.

13. Kweelana alugwalo lwa Bahebrayo 5:14, nkaambo nzi ncotweelede kuba abupampu?

13 Amube abupampu. Sikalumamba weelede kuzyiba ntenda iikonzya kuboola alimwi akuyeeleba. Andiswe tweelede kuzyiba bukkale ibukonzya kutunjizya muntenda alimwi akubona mbotweelede kubweeleba. (Tus. 22:3; amubale Bahebrayo 5:14.) Mucikozyanyo, tweelede kusala kabotu zyakulikondelezya. Mapulogilamu aa TV alimwi amafilimu kanji-kanji atondezya micito yakutalilemeka. Micito iili boobu ilamunyemya Leza alimwi mukuya kwaciindi inga yatunjizya mumapenzi. Aboobo tweelede kuzitantamuka zyakulikondelezya zili boobu nkaambo aasyoonto-syoonto zilakonzya kupa kuti luyando ndotujisi kuli Jehova luceye.—Ef. 5:5, 6.

14. Ino bupampu bwakamugwasya buti Daniel?

14 Daniel, iwaambwa kumatalikilo, wakatalika kubona kuti kuuma mavidiyo geemu aajatikizya nkondo alimwi amadaimona tiicakali kabotu. Wakavwuntauzya mu Watchtower Library kutegwa ajane makani aakonzya kumugwasya kulwana penzi lyakwe. Ino kucita boobu kwakamugwasya buti? Wakacileka kuuma mavidiyo geemu aatali kabotu. Wakazwa mukabunga kauma mageemu aa intaneti alimwi akuleka kuyanzana ambabo. Waamba kuti: “Muciindi cakuuma mavidiyo geemu, ndakatalika kucita zintu zimwi naa kuyanzana abalongwe bakumbungano.” Lino Daniel ulabaleka kali mupainiya alimwi mwaalu.

15. Nkaambo nzi makani aakubeja ncaaletela ntenda?

15 Mbubwenya mbuli Timoteyo, tweelede kweeleba ntenda yakumvwa makani aakubeja aamwaigwa abasiluleyo. (1Tim. 4:1, 7; 2Tim. 2:16) Mucikozyanyo, balakonzya kusola kumwaya makani aakubeja kujatikizya bakwesu naa kutupa kudooneka mbunga ya Jehova. Makani aakubeja aali boobu alakonzya kupa kuti lusyomo lwesu luceye. Aboobo tatweelede kwaasyoma. Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti makani aaya amwaigwa ‘aabantu bali amizeezo iisofweede alimwi ibatacikwe kasimpe.’ Makanze aabo ngakutalisya “nkazi akukazyanya.” (1Tim. 6:4, 5) Bayanda kuti tusyome bubeji bwabo alimwi akuleka kusyoma bakwesu.

16. Nzintu nzi izinyonganya nzyotweelede kutantamuka?

16 Amuzitantamuke zintu izikonzya kumunyonganya. Mbwaakali “sikalumamba mubotu wa Kristo Jesu,” Timoteyo wakeelede kubikkila maano kumulimo wakukambauka muciindi cakunyonganizyigwa alwiiyo naa zintu zyakumubili. (2Tim. 2:3, 4) Mbubwenya mbuli Timoteyo, tatweelede kunyonganizyigwa kwiinda mukuyanda kuba azintu zyakumubili zinji. “Koongelezyegwa kwalubono” kulakonzya kucesya luyando lwesu kuli Jehova, kulumba akaambo ka Jwi lya Leza alimwi aluyandisisyo lwesu lwakwaambila bamwi izili mulindilyo. (Mt. 13:22) Tweelede kuubya-ubya buumi bwesu alimwi akubelesya ciindi anguzu zyesu ‘kuzumanane kusaanguna kuyandaula Bwami.’—Mt. 6:22-25, 33.

17-18. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tulikwabilile kumuuya?

17 Amulibambile kufwambaana kubweza ntaamu. Sikalumamba weelede kuyeeyela limwi kujatikizya ncakonzya kucita kutegwa alikwabilile. Kutegwa tukwabilile zintu nzyaakatupa Jehova, tweelede kufwambaana kubweza ntaamu ciindi notwabona ntenda. Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kucita boobo? Tweelede kuyeeyela limwi kujatikizya ncotukonzya kucita ikuti naa kwaba ntenda.

18 Mucikozyanyo, kuti kakuli muswaangano, basimuswaangano kanji-kanji balaambilwa kaitanatalika pulogilamu nkobakonzya kuzwida cakufwambaana. Nkaambo nzi? Kutegwa bacikonzye kuzwa cakufwambaana ikuti naa kwabbuka ntenda. Mbubwenya buyo, tulakonzya kuyeeyela limwi ncotukonzya kucita ikuti cakutayeeyela twabona zintu izitali kabotu, nkondo naa makani aabasiluleyo ciindi notubelesya intaneti naa ciindi notweebelela filimu naa pulogilamu yaa TV. Ikuti twayeeyela limwi ncotukonzya kucita, tulakonzya kubweza ntaamu cakufwambaana kutegwa tulikwabilile kumuuya alimwi akuzumanana kusalala mumeso aa Jehova.—Int. 101:3; 1Tim. 4:12.

19. Nzilongezyo nzi nzyotukonzya kujana kuti twazikwabilila zintu nzyaakatupa Jehova?

19 Tweelede kuzikwabilila zintu nzyaakatupa Jehova, nkokuti kasimpe kamu Bbaibbele kayandisi alimwi acoolwe cakukayiisya bamwi. Kuti twacita oobo, tuyooba amanjezyeezya aasalala, tunoopona buumi ibulaampindu alimwi tuyooba alukkomano iluboola akaambo kakugwasya bamwi kumuzyiba Jehova. Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, tuyoocikonzya kuzikwabilila zintu nzyaakatupa.—1Tim. 6:12, 19.

LWIIMBO 127 Buumi Mbondeelede Kupona

^ munc. 5 Tulijisi coolwe cakuzyiba kasimpe alimwi akukayiisya bamwi. Cibalo eeci cilatugwasya kubona mbotukonzya kukakatila kukasimpe alimwi akukakwabilila.

^ munc. 8 Mazina aamwi acincwa.