Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Trejin Rutherford me itre xan a tro Europe.

1920—Caa Hadredre Lao Macatre Enehila

1920—Caa Hadredre Lao Macatre Enehila

AME lo kola nyiqane la macatre 1920, hna thue trengecatrene la itre hlue i Iehova troa cainöj. Ame la xötr hna iëne kowe la macatre ke, kola hape: “Tenge catenge me nyimange Ia.”—Sal. 118:14.

Hnei Iehova hna aegöcatrene la itre hlue i Nyidrë ka catre cainöj. Ame ngöne la macatre cili, kola sasaithe la 225 lao pionie me traqa koi 250. Kolo petre hi a sasaithe la 8 000 lao ka cainöj nge ka nyialiene la rapor ne cainöj me iupi fë koi Lapa Ne Xomi Meköt. Eje hi, hnei Iehova hna amanathithine la huliwa i angatr.

ANGATR A CATRE HULIWA

Ame lo 21 Maac 1920, hnei Joseph Rutherford, ka xomiujine ekö la huliwa ne cainöj ne la Itretre Ini Tusi Hmitrötr, hna cile fë la ketre cainöj hna hape, “Des millions de personnes actuellement vivantes ne mourront jamais!” Hnene la Itretre Ini Tusi Hmitrötr hna hëne la nöjei atr troa dreng la cainöj. Hnei angatr hna iëne la ketre götran ka tru e Neweyok me hamëne la 320 000 lao pepa ne ihë.

Pepa ne ihë thatraqane la cainöj hna hape, “Des millions de personnes actuellement vivantes ne mourront jamais!”

Tha mekune kö hun laka, troa traqa la itre ewekë celë. Hna sasaithe la 5 000 lao ka sine la icasikeu. Nge pine laka pëhë göhnë, matre hne huni hna abëekëne la 7 000 lao atr. Önine la Ita Ne thup ka hape, “Celë hi la icasikeu ka tru nge ka hetre thangane catr hna kuca hnene la Itretre Ini Tusi Hmitrötr.”

Kola nyiqane hlemu la huliwa memine la maca hna tro fë hnene la Itretre Ini Tusi Hmitrötr ka hape, ‘tha tro kö a hane meci hnene la itre milio lao atr’. Ame ngöne la ijine cili, tha mekune kö angatr laka, troa cainöjëne la maca ka loi e cailo fen asë. Ngo tha celë kö ka sewe angatr troa catre cainöj. Öni Ida Olmstead, ketre ka nyiqane sine la itre icasikeu lo 1902: “Xecie koi hun laka, nyimutre la itre manathith hna troa elany hnene la itre atr, celë hi matre hne huni palahi hna catre cainöjëne la maca ka loi kowe la nöjei atr.”

ANGATR A SIPU FEJAN LA ITRE ITUS

Hnene la itre trejin ka huliwa ngöne la Bethela hna fejan la itre xaa itus. Hnei angatr hna itöne la itre jiane huliwa thatraqane lai, me amë ngöne la ketre uma hna itön, nge ka tha nanyi kö qa ngöne la Bethela, ej e 35 Myrtle Avenue e Brooklyn (Neweyok).

Hnei Leo Pelle me Walter Kessler hna nyiqane huliwa ngöne Bethela lo Januare 1920. Öni Walter: “Ame la nyio a traqa, hnene la ka cilëne lai masin ne feja itus hna qaja ka hape: “Ca hawa i epone pe hi nge sin qëmekene troa xen.” Ame la huliwa i nyio, tre, troa elë fë la itre itus.”

Hnei Leo hna qaja la ka traqa la drai thupen. Öni nyidrë: “Ame la huliwa i nyio, tre, troa wasine la itre ngön uma e Brooklyn. Ngacama gaa dro, ngo eni a madrin troa huliwa ke, huliwa i Akötresie.”

Masin hna xome matre troa fejan la Ita Ne Thup.

Itre wiik e thupen, hnene la itre ka saen hna fejan la Ita Ne Thup. Traqa koi 60 000 lao zonal ne 1 Febuare 1920 hna fejan ngöne la pane étage. Ame fe e kuhu fene la uma, hnene la itre trejin hna amë la ketre masin ne feja itus hna hën ka hape, le Cuirassé. E cili, kolo fe a nyiqaane fejan la zonal, L’Âge d’Or (hna hape, Hmeke Jë! enehila) lo 14 Eiperem 1920. Eje hi, hnei Iehova palahi hna amanathithine la huliwa ne la itre trejin.

“Eni a madrin troa huliwa ke, huliwa i Akötresie.”

“LOI E TRO SA CE MELE TINGETING”

Tru la madrinene la itre hlue i Iehova troa ce caas me ce cainöj. Ngazo pe, qane lo macatre 1917 koi 1919, alanyimu la Itretre Ini Tusi Hmitrötr ka trotrije la organizasio i Iehova. Nemene la hna kuca matre troa xatua angatr?

Hetrenyi e hnine la Ita Ne Thup ne 1 Eiperem 1920, la ketre tane mekun hna hape, “Loi e Tro Sa Ce Mele Tingeting.” Kola hape: “Xecie koi hun laka, . . . ame asë hi la itre ka drengethenge Iehova . . . ke, tha tro hmaca kö angatr a bëeke kowe la itre ewekë hnapan . . . ngo angatre pe a troa ce caas me ce huliwa memine la organizasio i Nyidrë.”

Alanyimu la itre ka kapa la ihë celë. Önine la lue trefën: “Atre hi nyio laka, ka ngazo la hnei nyio hna kuca. Ca macatre hnei nyio hna lapa menu, nge itre xan pe kö a catre cainöj. . . . Epi tha tro hmaca kö a ajojezi nyio.” Tru la huliwa hna troa kuca hnene la itre trejin.

ANGATR A TRO FË LA “ZG”

Ame lo 21 Juun 1920, hnene la Itretre Ini Tusi Hmitrötr hna tro fë la “ZG,” ketre itus hna hape, Mystère accompli. * Nyimutre palakö la itre itusi cili ke, hna wathebon ej lo macatre 1918.

Hna hëne la nöjei trejin troa hane sine la huliwa ne cainöj. Önine la Bulletin * ne Juun 1920 ka hape: “Loi e tro la itre trejin ka xomi bapataiso a madrin troa sine la huliwa ne cainöj. Isa lapa mekune jë ka hape: “‘Caasi hi la hnëqang,’ ene la troa tro fë la ZG.” Öni Edmund Hooper ka hape, celë hi ijine kola xötrei cainöj hnene la itre trejin ngöne la itre hnalapa trootro. Öni nyidrëti fe: “Trotrohnine hë huni la enyipiewekëne la huliwa ne cainöj. Loi e tro ej a ketr la nöjei atr asë.”

HNA EKÖTHE HMACA LA HULIWA NE CAINÖJ E EUROPE

Ame ngöne lo Pane Isi Ka Tru, jole troa hën maine cinyany kowe la Itretre Ini Tusi Hmitrötr ka mel ngöne la itre xaa nöj. Aja i trejin Rutherford troa ithuecatre koi angatr. Celë hi matre hna eköthe hmaca la huliwa ne cainöj. Ame lo 12 Ogas 1920, hnei nyidrë memine la foa lao trejin hna tro Agele me e Europe me Moyen-Orient.

Trejin Rutherford e Aigupito.

Ame la trejin Rutherford a traqa e Agele, hnene la Itretre Ini Tusi Hmitrötr hna kuca la 3 lao asabele katru nge 12 lao icasikeu. Traqa koi 50 000 lao ka sine la itre icasikeu cili. Önine la Ita Ne thup: “Hna akeukawan me aegöcatrene la itre trejin. Hna acasi angatr hnene la ihnim me huliwa i Akötresie. Ame lo itre ka kucakuca ekö ke, madrine hë angatr enehila.” Ame e Paris, hnei trejin Rutherford hmaca hna cile fë la cainöj, “Des millions de personnes actuellement vivantes ne mourront jamais!” Ka tiqa la icasikeu ngöne la nyidrëti a nyiqane cile fë lai cainöj. Nge 300 lao atr ka hnyingë itre xaa ithuemacany.

Pepa nyine ihë thatraqane la cainöj hna cile fë ngöne la Royal Albert Hall e Agele.

Itre wiik thupen, hnei trejin Rutherford me itre sine ce tro i nyidrë hna tro Athènes, Caire me Ierusalema. Pine laka, alanyimu la ka thele la nyipici, matre hnei nyidrëti hna acile la ketre hnë ami tus e Ramallah ke, tha nanyi kö qa Ierusalema. Thupene lai, hnei nyidrëti hna bëek e Europe, me acile la ketre biero ka tru hnë troa fejane la itre itus.

KOLA QAJA AMAMANE LA ITRE HULIWA KA THA MEKÖTI KÖ

Ame lo 1920, hnei Itretre Ini Tusi Hmitrötr hna fejane la zonal, L’Âge d’Or naba 27. Ej a qaja amamane la itre aqane qanangazo angatr ngöne lo macatre 1918. Hnene lo masin hna hape, Le Cuirassé hna huliwa lai me jidr matre troa fejane la 4 milio nge hetre munën lao zonal.

F. Foto i Emma Martin hna xome hnei polis.

Celë hi matre, atre hë la itre ka e la L’Âge d’Or la ka traqa koi trejin Emma Martin. Eahlo la ketre ka cainöj e San Bernardino (Californie). Ame lo 17 Maac 1918, hnei eahlo hna sine memine la köni xaa trejin trahmany, (Edward Hamm, Edward Sonnenburg me Ernest Stevens) la ketre icasikeu ne la Itretre Ini Tusi Hmitrötr.

Ame pe, hna paatr hnene la ketre ka sine la icasikeu matre troa ini Tusi Hmitrötr. Öni angeic: “Hnenge hna sine la icasikeu ke, . . . hna upi ni hnei mus, matre troa thele ithuemacany göi epun.” Hnei angeic hna öhne la itus hna hape, Mystère accompli. Itre drai thupen, hna othi trejin Martin memine lo köni xaa trejin trahmany. Hna upezö angatr ka hape, hnei angatr hna icilekeu me mus, me tro fë juetrë la itre itus hna wathebon.

Hna akalabusi angatr koi köni macatre. Ngacama hna anyimua iutisai koi gaa tru, ngo hna akalabusi angatr lo 17 Mei 1920. Ngo hetre ewekë ka troa saze.

Ame lo 20 Juun 1920, ngöne la asabele e San Francisco (Californie), hnei trejin Rutherford hna qaja la ka traqa kowe la itre Keresiano. Hna asesëkötrëne la itre ka drenge la cainöj, matre hnei angatr hna cinyany kowe la perezida ne Etazini. Öni angatr: “Ame koi hun, tha ka meköti kö la hna kuca koi Emma Martin. . . . Hnene la itre ka huliwa i mus . . . hna iaö . . . Emma Martin . . ., me iutisai me akalabusi eahlo. Tha ka meköti kö . . . la huliwa cili.”

Ame la drai thupen, hnene la perezida Woodrow Wilson hna nue hmaca trejin Martin me trejin Hamm, Sonnenburg me Stevens.

Kola fenes la itre macatre 1920, nge tru la madrinene la Itretre Ini Tusi Hmitrötr. Kolo palahi a kökötre la huliwa hna kuca hnene la Lapa Ne Xomi Meköt, nge itre Keresiano palahi a cainöjëne la Baselaia i Akötresie ka nyinyine la nöjei jol ne la atr. (Mat. 24:14) Ame lo 1921, kola cainöjëne la itre nyipici göne la Baselaia e cailo fen.

^ Le mystère de Dieu accompli ke, hnaasevene itusi ne la itusi ka tru hna hape, Études des Écritures. Ame la “ZG” ke, celë hi lai Ita Ne Thup ne 1 Maac 1918. Ame la “Z” ke, kola qaja la Zion’s Watch Tower (Le Phare de la Tour de Sion), nge ame la “G” ke, hnaasevenene mataitus, ka nyihatrene la hnaasevenene tusi ne la Études des Écritures.

^ Ame la Bulletin ke, kola qaja la Pepa Nyine Huliwan.