1920 : Ni 100 an dè sa
LÈ LÉZANNÉ 1920 koumansé, pèp a Jéova woupran fòs é i pran on bèl balan pou travay-la ki té ka atann-li la. Pou lanné 1920, tèks a lanné-la yo chwazi la sé té : « Ségnè-la sé fòs an mwen é sé kantik an mwen » (Sòm 118:14, vèwsyon a wa Jak).
Sé prédikatè-lasa té ja présé pou ay préché, é Jéova ba-yo bon fòs pou fè sa. Lè lanné 1920 koumansé, té ni 225 kòlpòwtè oben pyonyé, é an fen a lanné-la yo té a 350. Sé prèmyé fwa, plis ki 8 000 ouvriers d’ecclésia, kivédi pwoklamatè, voyé rapò a yo ba biwo mondyal la. Jan-la Jéova béni-yo la, sa té èstraòwdinè toubònman !
YO TÉ KA PÒTÉ BON MANNÈV AN PRÉDIKASYON
Lè 21 Maws 1920, Joseph Rutherford ki té ka òwganizé travay a Étidyan a Labib, bay on diskou. Tèm a-y sété « Plizyè milyon moun ki ka viv konnyéla pé ké jen mò ! ». Étidyan a Labib fè tousa yo té pé pou envité on maksimòm dè moun pou kouté diskou-lasa. Yo louwé on gran gran sal a Nouyòk é yo distribiyé 320 000 envitasyon apépré.
On jounal ki ka palé dè diskou-la : « Plizyè milyon moun ki ka viv konnyéla pé ké jen mò ! »
Mésyé, té ni moun kon tilili ! Sal-la té foul a débòdé ! Té ni plis ki 5 000 moun an sal-la é 7 000 moun té oblijé viré akaz a yo pas pa té ni plas ba yo. Adan Tou dè Gad la mi sa yo di : « Étidyan a Labib té ja òwganizé réinyon, men sila, sé yonn pawmi lé pi bèl ! »
Apré diskou-la « Plizyè milyon moun ki ka viv konnyéla pé ké jen mò », onlo moun vin konnèt Étidyan a Labib. Men a moman-lasa, sé Étidyan-la poto’o byen konprann kè fò-yo té préché toupatou si latè. É poutan, a pa ti mannèv yo té ka pòté an prédikasyon ! Ida Olmstead, sé on madanm ki koumansé vin réinyon an 1902. Mi sa i ka di : « Nou té ja sav kè Jéova té’é vidé onpakèt bénédisyon asi limanité. Sé pousa, chakfwa nou té ka jwenn on moun an prédikasyon, nou té ka palé-y dè bon nouvèl-lasa. »
YO KA ENPRIMÉ PIBLIKASYON A YO YOMENM A YO
An Bétèl-la, yo koumansé enprimé sèwten piblikasyon yomenm a yo pou yo té ba toutmoun nouriti èspirityèl la yo té bizwen la. Yo achté matéryèl-la yo té bizwen la é yo enstalé-y adan on batiman yo té ka louwé a Bwouklin. Batiman-la té ka touvé-y a Nouyòk, o 35 Myrtle Avenue, toupré Bétèl-la menm.
Leo Pelle é Walter Kessler koumansé travay an Bétèl-la an janvyé 1920. Mi sa Walter ka di : « Lèwvwè nou rivé, frè-la ki té rèsponsab a enprimri-la gadé-nou é i di-nou : “Ka rèsté inè é dèmi avan nou ay manjé.” I fè-nou déplasé enpé kawton liv ki té an sousòl-la. »
Leo ka rakonté sa ki fèt lèlandèmen-la. Mi sa i ka di : « Yo ban-nou lavé masonn a rédchosé a 35 Myrtle Avenue la. Mésyé, sa té sal ! Men kòm sé pou Jéova nou té ka travay, sa pa té ka di-nou ayen. »
Machin-la yo itilizé la pou enprimé Tou dè Gad la.
An kèlkè simenn sèlman, déotwa volontè pòté bon mannèv pou enprimé Tou dè Gad la. Yo enprimé 60 000 Tou dè Gad o 1é étaj. Sé té Tou dè Gad a 1é févriyé 1920. Pannansitan, sé frè-la enstalé ondòt machin pou enprimé adan sousòl-la é yo kriyé machin-lasa Vyé bato a lagè-la. Lè 14 avril 1920, yo koumansé enprimé ondòt piblikasyon ankò. Non a-y sé té L’Âge d’Or. Konnyéla yo ka kriyé-y Réveillez-vous !. Nou pa ni pon dout asi sa ! Jéova béni éfò a sé volontè-lasa.
« Men kòm sé pou Jéova nou té ka travay, sa pa té ka di-nou ayen. »
« AN-NOU VIV ANPÉ »
Sèwvitè a Jéova té kontan woupran aktivité a yo, é yo té kontan rètouvé-yo èvè frè é sè a yo. Men antrè 1917 é 1919, ni sèwten Étidyan a Labib ki lagé òwganizasyon a Jéova. Kijan yo té’é pé édé sé Étidyan-lasa ?
Adan Tou dè Gad a 1é avril 1920, té ni on awtik tèm a-y sé té : « An-nou viv anpé ». Adan awtik-lasa, mi sa yo té ka di : « Nou sèten [...] kè moun ki vé obéyi Jéova [...] ké mèt tout érè yo fè dèyè do a yo, [...] é yo ké wouvin an pèp a Bondyé pou yo sèvi-y. »
Lè yo tann sé bèl pawòl-lasa, onlo adan yo viré sèvi Jéova. Mi sa on frè é madanm a-y maké : « Pannan frè é sè an nou té ka pòté bon mannèv an prédikasyon, nou, nou rété la lébwa kwazé pannan plis ki on lanné alòskè nou té pé travay èvè yo. Nou ja règrété sa tèlman ! Nou ka èspéré nou pé ké jen fè érè-lasa ankò ! » Konnyéla, yo té byen désidé a fè travay-la Jéova té ba-yo fè la.
YO KA DISTRIBIYÉ « ZG » LA
Lè 21 jen 1920, Étidyan a Labib koumansé distribiyé on liv yo té ka kriyé « ZG ». A pa ti mannèv yo pòté pou yo té pé distribiyé liv-lasa ! Liv « ZG » la sé liv Le mystère accompli * men an pi piti. Yo té séré enpé liv konsa lè gouvènman-la entèwdi-y an 1918.
A pa yenki sé pyonyé-la ki té ka fè travay-lasa, men sé tout sé pwoklamatè-la. Mi sa yo té ka di adan on piblikasyon : « Adan sé lasanblé-la, fò tout sé moun-la ki konsakré la, kivédi ki batizé la, é ki pé pawtisipé adan travay-lasa fè-y èvè tchè-kontan. Mi ti fraz-lasa pou zò mèt an tèt a zòt : “Biten-la ki pi enpòwtan la sé distribiyé ZG la.” » Dapré sa Edmund Hooper ka di, pou onlo moun, sé té 1é fwa yo té k’ay préché dè kaz-an-kaz. É mi sa i ajouté : « Nou koumansé konprann kè travay-la nou té ka fè la pa té’é fèt yenki koté-la nou té ka rété la, men kè sa té’é ay pi lwen ki sa. É nou poto’o jen vwè sa konsa ! »
AN ÉWÒP, YO ÒWGANIZÉ TRAVAY-LA ONDÒT JAN
Té ni Étidyan a Labib diféran koté asi latè. É kòm té ni 1é Gè mondyal la, yo pa té ka rivé kominiké antrè yo. Men frè Rutherford té bizen ankourajé-yo, é i té bizen òwganizé travay-la ondòt jan. Kifè, lè 12 out 1920, frè Rutherford pati èvè 4 frè pou yo té ay an Anglètè é adan dòt péyi ankò.
Frè Rutherford an Éjipt.
Lè frè Rutherford rivé an Anglètè, sé Étidyan a Labib la òwganizé 3 lasanblé é 12 réinyon. Lè yo konté konmen moun ki té ni, yo touvé 50 000 moun. Pou palé dè vizit-lasa, mi sa on Tou dè Gad té ka di : « Sa fè sé frè é sè la dibyen toubònman é sa ankourajé-yo. Yonn té ka travay èvè lòt é yo té soudé. É a pa ti kontan yo té kontan ! » A Pari, frè Rutherford woufè menm diskou-lasa : « Plizyè milyon moun ki ka viv konnyéla pé ké jen mò ! ». Lèwvwè diskou-la koumansé, sal-la té foul ! É apré diskou-lasa, ni 300 moun ki té vé konnèt plis biten ankò.
On afich ki ka anonsé on lasanblé ki té’é fèt a Lond adan on batiman yo ka kriyé Royal Albert Hall.
Déotwa simenn apré, sé frè-la ay a Atèn, o Kèw é a Jérizalèm. Konm sé koté-lasa té ni onlo moun ki té entérésé, frè Rutherford ouvè on antrèpo a piblikasyon adan vil a Ramallah. Vil-lasa té toupé Jérizalèm. Aprésa, frè-la viré an Éwòp, é i mèt biwo a Léwòp santral anplas. É la osi, yo té k’ay enprimé piblikasyon.
NOU KA FÈ TOUTMOUN SAV SA YO FÈ-NOU
An sèptanm 1920, sé Étidyan a Labib la pibliyé L’Âge d’Or no 27. Sé té on piblikasyon èspésyal ki té ka palé dè tout pèwsékisyon Étidyan a Labib jwenn an 1918. Bato a lagè-la nou palé pi ho la té ka travay lajouné kon lannuit pou enprimé piblikasyon-lasa. Kifè, yo réyisi enprimé plis ki 4 milyon piblikasyon.
Foto a Emma Martin. Sé lapolis ki pran foto-lasa.
Moun ki li piblikasyon-lasa vin sav ka ki rivé Emma Martin. Sè Martin té pyonyé a San Bernardino, an Californie. Lè 17 maws 1918, sè Martin é twazòt frè, frè Hamm, frè Sonnenburg é frè Stevens, ay adan on réinyon a Étidyan a Labib.
Ni on boug ki vin la men a pa Labib ki té ka entérésé-y. Mi sa i di : « An ay an réinyon-lasa [...] é sé pwokirè-la ki voyé-mwen. Sé té mwen té pé sa ni prèv mwen akizé sé Étidyan a Labib la. » I touvé prèv-la i té ka chèché la. I touvé on liv Le mystère accompli. Kèlkè jou apré, yo arété sè Martin é sé twazòt frè-la. Yo di kè yo pa rèspèkté lalwa paskè yo distribiyé on liv ki té entèwdi.
Yo di kè Emma é sélézòt frè-la té koupab é yo ba-yo 3 an lajòl. Yo fè apèl a plizyè rèpriz, men malérèzman sa pa maché. Kifè, lè 17 mé 1920 yo fèmé-yo lajòl. Men érèzman, biten-la chanjé vit é sa touné an favè a yo.
Lè 20 Jen 1920, té ni on lasanblé a San Francisco. É adan lasanblé-lasa, frè Rutherford rakonté sa ki rivé sè-la é sé twazòt frè-la. Lèwvwè sé moun-la ki té la la tann sa yo fè sé frè é sè-la, yo voyé on télégram ba prézidan-la. Mi sa télégram-la té ka di : « Yo kondanné man Martin [...] men nou pa dakò ! [...] Pas sé ofisyé a gouvènman-la sèvi èvè pouvwa-la yo té ni la pou [...] pyéjé [...] man Martin. Yo monté on dosyé kont li pou yo fè-yo fèmé-y lajòl. Ki kalité biten ésa ! »
Lèlandèmen menm, Woodrow Wilson, prézidan-la, anilé kondannasyon a sè Martin é ta sélézòt frè-la ki té èvè-y la. Yo fè-yo sòti lajòl tousuit.
Lè 1920 bout, sé frè-la rann-yo kont kè ni onlo biten ki té rivé-yo lanné-lasa. Men yo té pé ni tchè-kontan kanmenm. An biwo mondyal la, travay-la kontinyé fè douvan, é sé vré krétyen-la kontinyé anonsé kè wayòm a Bondyé sé sèl solisyon pou pwoblèm a limanité (Mat. 24:14). Men lanné-la ki té ka vin la, 1921, té’é pli bèl ankò pas sé Étidyan a Labib la té’é anonsé sé vérité-la ki ni asi Wayòm-la plis ankò.
^ par. 18 Le mystère accompli té ka fè pawti a on ansiklopédi yo té ka kriyé Études des Écritures, é li sé 7èm volim-la. Lasosyété Watch Tower koumansé enprimé liv « ZG » la lè 1é maws 1918. Poukwa yo ka kriyé liv-lasa konsa ? Yo chwazi « Z » parapòt a 1é lèt a « Zion’s Watch Tower » (Le Phare de la Tour de Sion). É « G » la aprézan, yo chwazi-y paskè sé 7èm lèt a lalfabé é paskè Le mystère accompli sé 7èm liv a séri-la.
