Lupani ira muwone myasee

Lupani ira muwone myasee

Joseph Rutherford na abali enango wari mowaredhi-a Europa

1920—Vyawa zana ndulimu

1920—Vyawa zana ndulimu

Maromelo wa yawa ya 1920, mbumba ya Yohova yali yaimwerumweru na basa ladedi-edhela aliwa. Ngumwasiwa lemba la yawa lasakuliwile lali loira: “MBWIYE tinguru dhanga na nyumbwanga.”—Masal. 118:14, Versão Rei Jaime.

Yohova atowava-a nguru waalimbo laleela ovivelela. Mwari mwa yawa ya 1920, numero ya colportores (venango apainiya) tatowenjedheya va numero 225 dhowa va 350. Yali fendo yoroma mamiliyau 8 yaanamalaba olaleela akalasi venango anamalaleya vyatumizile aliwa malipoti wu sede mundial. Yohova atoaraeli-a abali enala na vyo-arela vyodabwi-a.

ONI-A VIVELELA VINJINJI

21 mwedi wa março yawa ya 1920 Joseph Rutherford, wenuo va hora yeniyo aing’anelecha basa la Anamafunjedha Bibilya atoonga mwasa wa muru oonga ira: “Mamiliyau aatu manjinji alio malambo ano katinodha wukwa.” Anamafunjedha Bibilya katapoparile nguru dhiwa dhofuna itanela atu enao tana ifunelo va mwitano. Aliwa tatologari limburo lilukulu la sidadi la Nova York thitho aliwa gawela vyoitanela vyokwakwana 320 mili.

Milanyu ya jornale ya mwasa wa “Mamiliyau aatu manjinji alio malambo ano katinodha wukwa”

Kwaranyi-a ninga mwadedi-edhela aliwa, atu anjinji tatorumela mwitanula. Mamburo malukulu okwakwana 5.000 oirelamo matheyathuru mwatomala dhala atu, thitho atu okwakwana 7.000 kataodile volowa katana vokaathi. A Torre de Vigia (ya inglês) yaongile ira gumano wen’ne ali gumano m’mbo-i wainjivile atu kwaranya migumano yothene ofunjedha Bibilya vailambo yavathi yairecha aliwa.

Anamafunjedha Bibilya tatokala taidhiweyangana laleela ira: “Mamiliyau manjinji aatu malambo ano katinodha wukwa.” Va hora yen’ne, aliwa katavwechecha paama ira milanyu ya Umwene inofwanelela laleiwa vinjinjivyene. Angalive e-no vivelela wiwa wali odabwi-a. Ida Olmstead, aromile onela migumano yawa ya 1902 aongile ira: “I-yo natoidhiwa ira atu tanodha wachela maraeli-o. Moi e-no, hora dhothene nanoonga vya milanyu yapama waatu othene aafwanya i-yo muurumiwini.”

DINDA MABHUKWI-U

Ira ta-arambulele yodya ya uzimu, abali a Beteli tatoroma dinda mabukhu enango vo-indi-edha basa kobiri dhiwa dhene. Aliwa tatogula mafwaramento romari nyumba yadhulu walogarile aliwa Avenida Myrtle, 35, vaduzi na Beteli ya Brooklyn Nova York.

Leo Pelle na Walter Kessler tafiile ira tamalabe Beteli mwedi wa Janeiro yawa ya 1920. Walter unothuulela ira: “Nangafiile, bali aing’anela basa lodinda mabukhu atoniing’ana liye onga ira: ‘I-adhi hora imbo-i na hafu ira nijatari.’ Liye atoniva-a basa ira nilabe liye atoniruma ira nimatukule makaxa a mabukhu tali va nyumba yavathi.

Leo atoonga vyaireile va siku lo-arela ira: “Basa li-u lali u-wa machi-i. Leli lali basa lothakala vinjinji lalaba miyo. Mbwenye voi ali basa la Mbwiye, vyevi vyanoiri-a vyothene kala vyofuneya.”

Makina o-indi-edhana basa vofuna dinda A Torre de Vigia

Wari mwamasumana oyeva A Torre de Vigia atoroma dindiwa na abali athindhi yawa ya 1920 mwedi wa feverero Matorre de vigia okwakwana 60 mil katokumi-iwa vodindana makina kali nyumba yanabili dhulu evyo vyangali e-no kwarutu la nyumba yanambili yavathi abali katosaka-edha makina odindana enao ava-idhe aliwa dhina loi Encouraçado romela va 14 abril yawa ya 1920 revista la A Idade Ouro thitho latoroma dindiwa. Kavinokaikeli-a ira Yohova atoraeli-a dhilimbi-edha waabali ovivelela.

“Ali basa la Mbwiye, thitho vyevi vyanoiri-a ira vyothene kala vyofuneya”

“DHOWENI NIKALENGA MWARENDELE”

Atu a Yohova enao tafookile tatowelela kala vambo-i na gulu mwari mooni-iwa nyarwa yawa ya 1917 na 1919. Anamafunjedha Bibilya enango kato-iyachi kala ikundu ya gulu. N’nga chini yaaode akami-a va hora yeniyo?

A Torre de Vigia wa 1.º abril yawa ya 1920 ya inglês yatokumi-iwa na muru oonga ira “dhoweni nikalenga mwarendele” imbo-i mwa ndima ya Nsanja ya Olonda yatokaana madhu odabwi-a oonga ira “ninosikimiza ira othene anazimu ochena wambwiye anofunechecha diwala vyongo vi-iidhe aliwa ira niirele vyongo vambo-i ninga tutu limbo-i.”

Anjinji katoira vyongo vyapama thitho movwelana na madhu enala banja n’nango latolemba ira: “Nitozindiyela ira kala oimelene kwaranya yawa imbo-i enango ta-indangave basa lolaleela ali dawa ulukulu thitho ninondedi-edha ira na-awelele nduli akoka.” Abali taweleele guluni katokaana basa ira talabe sogolo.

GAWELA “ZG”

Dambo la 21 mwedi wa Junho yawa ya 1920 Anamafunjedha Bibilya katoroma basa nlukulu logawela “ZG” bukhuli lakumi-iwile na muru oonga ira O Mistério Consumado * bukhu leli latokondi-iwa mu 1918 langakumile wene late lokotiwa.

O Mistério Consumado lelo ali vulume 7 ali Estudos das Escrituras. Yofunjedha yavakapa muru wava kapani wana sigla la “ZG” “Z” ladindiwile ninga numero la va 1 mwedi wa março yawa ya 1918 ya Zion’s Watch Tower dhina la inglês ya A Torre de Vigia “G” lathapulela kala volume 7.

Anamalaba othene a kalasi, a-kala ma colportores enao anathapulela kala anamalaleya othene akala apainiyave, tatoitaniwa ira taire kampanya. “Va kadha kalasi na mutu uliwethene wenuo ali obadiziwa anooda labanao basa leli thitho mofuna mwee kumela vathi va rima. Madhu othene ali mwa-iyo akalenga oi: ‘Nitosakula ifunelo’ yogawela ZG.” Edmund Hooper atothuulela ira va kampanya yen’na abali anjinji tatolaba nyumba na nyumba vaikundu yoroma liye atowenjedhela ira: “I-yo vano natoroma kaana maonelo ira basali langaodile fiya undendai kwaranya ninga mwemo mwathuulela i-yo.”

WELI-EDHIWA WA BASA WU EUROPA

Bali Rutherford angali Egito

Mwari mwa kondo yoroma ya vailambo yothene. Onga vambo-i na Anamafunjedha Bibilya a vilambo vinango wali orucha vinjinji. Ngumwasiwa, bali Rutherford atofuna ira alimbi-e abali enala ira basa lolaleela lichinji-we. Moi e-no, mwedi wa agosto dambo la 12 yawa ya 1920, liye vambo-i na abali okwaranya an’nai tatoroma ulendo olapa vinjinji wenuo wairi-idhe ira tavire mu vilambo vyo-iyana-iyana vya Europa na Oriente Médio.

Makarta oonga vya mwasa wa Royal Albert Hall, Londres

Bali Rutherford angawaredhi-idhe wu Grã-Bretanha, Anamafunjedha Bibilya tatoira masaka-edho a migumano yagao 3 na migumano 12 ya vakundo. Atu tafwanyeile vamigumano yen’na tali okwakwana mamiliyau 50 enao taodile onela. Onga mogwandela vya waredhi-a wa balula A Torre de Vigia yatoonga ira: “Abali tatolimbi-iwa thitho tali aimwerumweru aliwa tatokala ovwelana mu udhivela na vabasa e-no mirima yosukwala yatokala yaimwerumweru.” Ilambo ya Paris, bali Rutherford atoonga okoka vya mwasula va muru oonga ira: “Mamiliyau aatu anjinji alio malambo ano katinodha wukwa.” Mwasula ungaromile, salauni mwatodhala atu anjinji thitho vanduli va vyotheneevyo atu okwakwana 300 tatovepa ira tavwe vinjinji, vinothapulela ira tarome funjedha Bibilya.

Masumana o-arela, abali enango tatodhowa wu Atenas, Cairo na Yerusalemu. Ira taone ifunelo ya abali takala wewo, bali Rutherford atokaathi-a limburo losungelamo mabukhu sidadi ya Ramallah duzi na Yerusalemu. Adhaire e-no atowelela okoka wu Europa, dhowa makaathi-a Ofesi wu Sentrali Europa na kozeli-edha ira mabukhu tadindiwenga wewo.

ONI-EDHA NJEZA YOLONGOMANA

Foto ya Emma Martin na markivo enango a mapolisiya

Setembro yawa ya 1920, Anamafunjedha Bibilya tatokumi-a numero 25 ya revista A Idade de Ouro. Wali muru wavakundu vinjinji neri-a Anamafunjedha Bibilya tano-ara-ariwa thitho oni-iwa nyarwa yawa ya 1918. Makina ava-idhe aliwa dhina ira Encouraçado aongile i-yo maromelou, talaba thana na ma-iyu vodinda marevista okwaranya miliyau.

Alimbo leri revista leli atu aleri tatovwa nyarwa dhailendo dhagumanena rongola Emma Martin. Rongola Martin ali colportora wu San Bernadino, Califórnia. Romela va 17 mwedi wa março yawa ya 1918, liye na abali araru Edward Hamm, Edward Sonnenburg na E. Stevens, tatodhowa maonela gumano ung’ono na Anamafunjedha Bibilya.

Mbwenye lobwana mwinango wenuo ali vagulunivo kaafunjedhile Bibilya mbwenye vanduli vee atothuulela ira: “Ndadhowele maonela gumanula . . . mwasa wa lamulo la alimbo runi-a ndafuna ndimafwanye mekene umboni waimbarimbari.” Liye atofwanya isikimizo yeyo ninga liye mwafunela liye: Ninga bukhu la O Mistério Consumado (ya inglês). Vanduli va malambo mararu, rongola Emma vambo-i na abalee enango araru tatomangiwa no aongela ira tatothwa lamulo Lowendelela mwasa ogawela bukhu lokondi-iwa.

Rangola Emma na afwee tatofwanyeya ira mbodawa thitho tatoatonga ira takale perezoni vyawa viraru. Va 17 mwedi wa maio yawa ya 1920, aliwa tatokwaranyi-edha miselwiyo waanamatonga anjinjene mbwenye kavyaodeile aliwa tatodhowa perezoni. Sogolo wiwa vyongo vyatochinja kala pama.

Va 20 mwedi wa junho yawa ya 1920 bali Rutherford atoonga vya mwasula va gumano wu ilambo ya Sau Francisco. Atu avuruwana tatokuzeya vinjinji na vyongo vyaireile mo-olongomana moi tatothuulela ira makarta okarimbariwa tatumiziwe dhowa wa presidente wa Estados Unidos. Karta lokarimbariwalo laonga ira: “Ninoona ira igamulo ya rongola Martin va selu o-ovwela lamulo lowendelela to-olongomana. Andimuwa andimuwa aanamatonga ano-indi-edha basa nguru dhiwa vom’mwirela iburutu rongola Martin voi e-no atovelela landu wenuo unafuna m’mwiri-a rongoluo ira adhowe perezo. Maonelo enao mbo-ofwanelela.”

Dambo lo-arela, prezidente wa Woodrow Wilson atotonga ira rongola Emma naabali enango araru takumi-iwe perezoni. Liye onga ira utongi o-olongomanule waa-eli-a perezoni utomala.

Yawa ya 1920 vyafiya aliwa komoni, Anamafunjedha Bibilya tatokaana myasa minjinji yofuna kalela aimwerumweru. Basa la sede lavailambo yothene yavathi latodhowanave wenjedheleya vinjinji i-yani-ana walelene, thitho makristau aimbarimbari enao tafookile tatoroma onga vya Umwene wa Nlungu yen’na yali ikundu imbo-i yofuna mali-edha nyarwa dhaatu. (Mat. 24:14) Yawa yo-arela ya 1921 yali yawa yapama vinjinji yofuna onga vya imbarimbari ya Umwene.

^ ndima 18 O Mistério Consumado, ya inglês lelo ali vulume 7 ali Estudos das Escrituras. “ZG“ ali karta ladindiwile ninga A Torre de Vigia ya inglês ya 1918, ya 1 mwedi wa Março. “Z” a-indi-edhiwa basa va yofunjedha ya vakapani, onga mwaimbarimbari numero yoroma ya mwedi wa março yawa ya 1918 ya Zion’s Watch Tower dhina la inglês ya A Torre de Vigia “G” lelo lili lethara 7 la abesedariyo lathonyi-edha kala O Mistério Consumado elo lali va numero lana 7 bukhu la Estudos das Escrituras.