Seguurë ko tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm yëˈë mëjääwmooyëdë Jyobaa. Mä taabë tiempë ja nety jeˈeyë prekursoorëty 225, per ja ojts nyimayëdë 350. Ets 8 mil naxyë publikadoor tkajxtë tim ogäˈänë yˈinformë mä nety yajtukniwitsë ja Diosë tyuunk. Jyobaa ojts kyunuˈkxëdë mëjwiin kajaa.

Joseph Rutherford, diˈibë nety yajnëjkxypyë jëjpˈamˈäjtën mä ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, ojts dyajnaxy tuˈugë diskursë 21 äämbë marsë 1920, diˈib xëwˈäjt, “Miyonkˈam diˈib tyam jukyˈäjttëp ninäˈä kyaˈoogäˈändë”. Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, nëgooyë jäˈäy ojts twoownëdë diˈibë nety yˈoymyëdoowdëp ja Diosë yˈAyuk. Ta ojts tˈanuˈkxtë tuˈugë atsux mëj tëjk jap Nueva York mä mbäädë mayjyaˈay tyëkë, ets ja ojts dyajwäˈkxtë inbitasyonk naa 320 milën.

Nëgooyë mayjyaˈay ojts jyäjnëdë, kyaj nety duˈun ttimjëjpˈixtë. Ja dyaˈujtstë ja tëjk 5 mil naxyë jäˈäy ets tëjkwiiny ja ojts wyëˈëmdë 7 mil. Tyäˈädë rebistë diˈib pëtsëëm inglés, jyënany ko “ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë ninäˈänëmë nety duˈun kyatuˈukmuktë jantsy nimay”.

Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, nëgooyë ojts yaˈixyˈäjnëdë mët ko tnimaytyaktë ko “miyonkˈam diˈib tyam jukyˈäjttëp ninäˈä kyaˈoogäˈändë”. Mä taabë tiempë, kyaj nety tjaygyukëdë ko jeˈeyë dyajtsondäˈäktënëm ja tuunk mä tˈëwäˈkx tkäjpxwäˈkxtë ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, per nëgooyë ojts tjotmooynyëdë. Ida Olmstead, diˈib tim ogäˈän nëjkx reunyonk mä jëmëjt 1902, jyënany: “Nnijäˈäwëdëbëtsë nety ko naxwinyëdë jäˈäy mëjwiin kajaa tˈaxäjëyäˈändë kunuˈkxën, pääty, ninuˈunëts ojts ngamëboˈkxtë mäts nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxtë ja oybyë ayuk, ndukmëtmaytyaktëts oytyim pënëty”.

Parë mbäät ja Diosë käjpn tmëdaty ja ëxpëjkpajn, ta ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib Betel dyajpëtsëëmtsondaktë tuˈuk majtsk. Tjuuytyë makinë ets ojts tmäˈkxtë mä tuˈugë tëjk diˈibë nety të tˈanuˈkxtë mä avenida Myrtle, numero 35 jap Brooklyn (Nueva York), tapyë nety wingon yajpääty ja jëën tëjk diˈib Betel.

Eneerë 1920, ta Leo Pelle mëdë Walter Kessler tyuundëjkëdë Betel. Walter jyënany: “Kots njäjttë, tats xyˈijxtë ja diˈib nyikëjxmˈäjtypy mä pyëtsëmyë ëxpëjkpajn etsëts xyˈanmääytyë: ‘Ja tuk oorë jakujkm yˈaktëgoyˈaty parë ngäˈäyëm’. Tats ojts xytyukˈanaˈamdë parëts nˈyujkëëytyaˈaytyët ja liibrë  diˈibë nety yaˈijttëp mä ja tëjk diˈib myëdäjttëp naxpäˈtkëp”.

Leo duˈun tnimaytyaky ti tuun jäjtë jakumbom: “Yëˈëts nyajwatstë ja potsy diˈib yajpatp mä ja myëduk pisëbë tëjk. Ninäˈänëmtsë nety duˈun ngaˈixy mätsë njukyˈäjtën tuˈugë potsy diˈib nëgooyë yˈaxëëkˈäjnë. Per nyajwatstëts, pes yëˈë nety parë Jyobaa”.

Jantsy jeˈeyë nyajxy tuk sëmään majtsk sëmään, tamë nety ja nmëguˈukˈäjtëm tjantsy yajpëtsëëmnëdë ja rebistë The Watch Tower diˈib amxan yajtij La Torre del Vigía. Mä ja makinë diˈib nety yaˈijttëp mä ja myëmajtsk nikëˈëybyë tëjk, ja dyajpëtsëëmdë 60 milë rebistë diˈib 1 äämbë febreerë 1920. Nan yajpëtsëëmdëbë netyë rebistë The Golden Age, diˈib tyam yajtijp ¡Despertad! Ets mä ja tëjk diˈibë nety myëdäjttëp naxpäˈtkëp jap ojts tmaˈkxtë jatuˈugë makinë, diˈib tim ogäˈän jap pëtsëëm, yëˈë ja rebistë The Golden Age 14 äämbë abril 1920. Extëm nˈijxëm, Jyobaa mëjwiin kajaa ojts kyunuˈkxëdë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm diˈib ijttë jantsy tuumbëjäˈäy.

Ja Dios mëduumbëty të nety jatëgok tyëkëdë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë ets agujk jotkujkë nety nyayjyawëdë ko yajpäättë mët ja myëguˈuktëjk. Per nääk të nety ttukpëtsëëmduˈuttë ja Diosë kyäjpn mët ko jyamˈäjtyë amay jotmay mä jëmëjt 1917 axtë 1919. ¿Wiˈixë nety mbäät yajpudëkëdë?

Mä rebistë The Watch Tower 1 äämbë abril 1920, myëmiin tuˈugë artikulo diˈib xyëwˈäjt, “Nˈoknayaˈijtëm tuˈugyë”, ets jap jyënany: “Ijtëm seguurë [...] ko niˈamukë ninuˈun nmëdäjtëm ja espiritë santë [...] njäˈäytyëgoyäˈänëm wiˈix pën të xytyuˈunëm, [...] tuˈugyë nnayaˈitäˈänëm ets ndunäˈänëm ja Diosë tyuunk”.

Nimay ojts tmëmëdowdë tyäˈädë ääw ayuk. Tuˈugë kasäädë jäˈäy tkujäˈäyë: “Tëts ndëgoytyë ko tuk jëmëjt naxy kyajts ti të ndundë mäts ja nmëguˈuktëjk jyantsy tyundë. [...] Ninäˈäts nganekyjyëjpˈyoˈoytyuˈudäˈändë tyäˈädë nëˈë tuˈu”. Mëjwiin kajaa diˈibë nety jatëgok tyunandëp.

Mä 21 anyë junië 1920, ta ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë dyajtsondaktë tuˈugë kampanyë parë ojts dyajwäˈkxtë ja liibrë The Finished Mystery (Të kyexy ja diˈib të yˈity yuˈutsy). Tyäˈädë liibrë yuˈungë nyiˈak ets yëˈë ja myëjëxtujkpë diˈib tëjkëp mä volumen Estudios de las Escrituras. Per mä jëmëjt  1918 ja kyubojky, ta ojts yajpëjkëˈknë ja may lyiibrë.

Niˈamukë yajwoowdë mä tyäˈädë kampanyë, duˈun ja publikadoorëty ets ja prekursoorëty. Duˈun yaˈˈanmääytyë: “Niˈamukë pënaty të nyëbajnëdë ets nëjkxandëp, oy ko ttundët xondaˈakyˈääw xondaˈakyjyot. Ets niˈamukë ak duˈun mbäät jyënäˈändë: ‘Yëˈëyëtsë tyäˈädë nduumpy kots nyajwaˈkxyë tyäˈädë liibrë’. Edmund Hooper tnimaytyaky ko nimay ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib ojts dyajwäˈkxtë tyäˈädë liibrë, kyaj nety tyim nëjkxtënëm winjëën windëjk ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Ets ta yˈakjënany: “Nbëjktëtsë kuentë ko tyäˈädë tuunk kajaabäädë nety jyäˈtäˈäny extëmëts ninäˈä duˈun ngawinmääytyë”.

Ko tyuunë Primera Guerra Mundial, kyaj nyekyyajnijäˈäwë wiˈixë nety yaˈix yajpäättë ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë diˈib tsënääytyëp wiink paˈis. Päätyë Rutherford, tsyoˈony mët nimäjtaxkë nmëguˈukˈäjtëm 12 äämbë agostë 1920, ets ojts ttukˈyoˈoytyë nuˈunë yˈit lyugäärë Gran Bretaña, Europa continental ets Oriente Medio. Ttuundë duˈun parë tmëjääwmoˈoyandë ja mëguˈuktëjk ets parë ttukniwitsëyäˈändë jatëgokë Diosë tyuunk.

Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë jap Gran Bretaña, ta ttukniwijtsëdë parë tyunëdët tëgëëgë asamblee ets nyaxët 12 diskursë. Ja yˈojtstë naa 50 milënë jäˈäy. ¿Wiˈix pyudëjkëdë ko ja nmëguˈukˈäjtëm Rutherford jap yajpattë? Tyäˈädë rebistë duˈun tnimaytyaky: “Ja nmëguˈukˈäjtëm mëjääwmooyëdë ets jantsy oy yajnayjyäˈäwëdë. Ojts nyayajtuˈugyëdë ets nyaybyudëjkëdë nixim niyam parë ojts ttuunëdë ja Diosë tyuunk, ets ta jatëgok nyayjyäˈäwëdë agujk jotkujk”. Jap París, ta jatëgokë Rutherford dyajnäjxyë tyäˈädë diskursë, “Miyonkˈam diˈib tyam jukyˈäjttëp ninäˈä kyaˈoogäˈändë”. Tsiitsypyëm ja jäˈäy ojts tyuˈukmujknëdë ets ko kyejxy, ja 300 jyënandë ko yˈaknijawëyandëp.

Ko nyajxy tuk sëmään majtsk sëmään, ta nmëguˈukˈäjtëm ojts nyëjkxtë Atenas, El Cairo ets Jerusalén. Ets parë yajpudëkëdët ja jäˈäy diˈib yˈoymyëdoowdëbë Diosë yˈAyuk mä tyäˈädë it lugäär, ta ja nmëguˈukˈäjtëm Rutherford dyajnaxkëdakyë Betel mä siudad Ramala, diˈib wingon wëˈëmp Jerusalén. Ok, ta jyëmbijty Europa Central ets jap jatuˈuk dyajnaxkëdakyë Betel mä nety nanduˈun dyajpëtsëmäˈändë ëxpëjkpajn.

Ja rebistë The Golden Age numero 27 diˈib pëtsëëm septiembrë 1920, yëˈë nyimaytyak wiˈixë nety axëëk të yajtundë ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë mä jëmëjt 1918, kyajnëmë nety duˈun tyimˈyajnimaytyaˈaky.  Ja makinë diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, xëëny koots dyajtuundë parë dyajpëtsëëmdë taxk miyonk naxyë tyäˈädë rebistë.

Pënaty kyäjpxtë, pyëjktë kuentë wiˈixë nety të yajtunyë Emma Martin, tuˈugë prekursoora diˈib San Bernardino (California, Estados Unidos). Ko 17 äänyë marsë 1918, ta Emma mët nidëgëëgë nmëguˈukˈäjtëm, Edward Hamm, Edward Sonnenburg etsë Ernest Stevens, ojts nyëjkxtë mä nety niwaanë të tyuˈukmuktë ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë.

Per tuˈugë jäˈäy kyaj ojts nyijkxy parë tnijawëyaˈanyë Biiblyë. Ok, duˈun jyënany: “Ojtsëts nëjkxy mä tyuˈukmuktë mët ko yëˈëts xykyajx ja kuduunktëjk diˈib tijaty pyayoˈoytyëp parëts nëjkx nˈixy nduny ti mbäät yajtukniwäämbattë”. Ets jyantsy pyatën ti nety yˈëxtaapy: ja liibrë Të kyexy ja diˈib të yˈity yuˈutsy. Ko nyajxy tuk xëëw majtsk xëëw, ta yajmäjtsyë Emma mët nidëgëëk ja nmëguˈukˈäjtëm. Yajtukniwäämbajttë ko tkutëjtë ja ley mët ko të dyajwäˈkxtë ja liibrë diˈibë nety të kyuboky.

Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm täˈtspëjktë yˈëˈënën ets ta yaˈˈanmääytyë ko tëgëk jëmëjt yˈitäˈändë pujxndëgoty. Ets 17 äämbë mayë 1920, kyaj nyekyyajnijäˈäwë wiˈix yajnikäjpxtuˈuttët, ta ojts yajpëjkëˈknëdë pujxndëgoty. Per ajotkumonë tyëgäjtsyë tyäˈädë jotmay.

Mä tuˈugë asamblee diˈib tuunë 20 äämbë junië 1920 jap San Francisco, ta ja nmëguˈukˈäjtëm Rutherford tnimaytyakyë tyäˈädë eksperiensyë. Pënaty yajpattë mä tyäˈädë asamblee, axëëk jyantsy nyayjyäˈäwëdë ko tmëdoowdë wiˈixë nety të yajtundë ja nimäjtaxkpë nmëguˈukˈäjtëm, ta tnijäˈäyëdë ja presidentë diˈib Estados Unidos. Ets tˈanmääytyë ko nëgoogyëjxmë nety të dyajpujxndëjkäˈädë Emma ko ttukniwäämbajttë ko të tkutëjy tuˈugë ley. Ets ko nyiˈëˈënëdëbë nety ja agentes federales ko të dyajtundë kyutujkën parë të dyajkäˈädë Emma ets të tˈëxtäˈäytyë winmäˈäny wiˈix dyajpujxndëjkäˈädët.

Jakumbom, ta ja presidentë Woodrow Wilson, dyajjëgeky ja ëˈënën diˈibë nety të tyäˈtspëky mä ja nmëguˈukˈäjtëm Emma, Edward Hamm, Edward Sonnenburg etsë Ernest Stevens. Duˈunë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm yˈawäˈätspëtsëëmdääytyë.

Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, kanäk pëky diˈib yajnayjyäˈäwëdë agujk jotkujk mä kyëxanë jëmëjt 1920. Pes ja tuunk niˈigyë nety jyantsy myëjwindëkë jap Estados Unidos, ets nëgooyë nety tkäjpxwäˈkxnëdë ko yëˈëyë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën diˈib yaˈoyëyaambyë yˈamay jyotmayë naxwinyëdë jäˈäy (Mat. 24:14). Ko tyëjkë jëmëjt 1921, mas oyë netyë tyäˈädë tiempë parë tkäjpxwäˈkxtët ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën.