Riyul’ ni pi’ Jehovah gelngin e pi tamachib ney ni yad ba pasig. Nap’an e re duw nem me yoor e pi pioneer, ya ur moyed ko 225 mar yoorgad nge taw urngirad ko 350. Aram e yay nth’abi som’on nnog ko tochuch rodad ni ke taw urngin e pi tamachib ko 8,000. Ere kari tow’athnagrad Jehovah ko maruwel ni kar ted.

Nap’an e March 21, 1920, ma Joseph F. Rutherford ni ir e i yarmiy rogon e maruwel ni i rin’ e Piin Yad Ma Fil e Bible e ngiyal’ nem e pi’ ba welthin ni kenggin e “Bokum Milyon e Girdi’ ni Yad Ba Fos e Chiney e Dab Kur M’ad.” Piin Yad Ma Fil e Bible e rrin’ed urngin e tin nrayog rorad ni ngar pininged e girdi’ ni ngar bad ko re muulung ney. Ere ra pied puluwon reb e tin th’abi ga’ e tagil’ e kachido u New York City ni ngan tay e re muulung ney riy mar wereged sogonap’an 320,000 e babyor ko girdi’ ni yad be piningrad ni ngar bad.

Boor e girdi’ nra bad ko re muulung ney ya ba pag urngin nga rogon nra lemnaged. Bochan ni kemus ni yigoo 5,000 e girdi’ nrayog ni ngar tawgad nga lan e re tagil’ e kachido nem, ma 7,000 e girdi’ nde yag ni ngar uned ko re muulung nem. I yog fare babyor ni The Watch Tower ni “aram reb e tin th’abi fel’ e muulung ni tay e Piin Yad Ma Fil e Bible u Ga’ngin Yang e Fayleng.”

I wer thin e Piin Yad Ma Fil e Bible ni yad e piin yad ma weliy i yan ni “bokum milyon e girdi’ ni yad ba fos e chiney e dab kur m’ad.” Ngiyal’ nem e dawori tamilang u wan’rad ni ku ra yoor boch e nam ni yira machibnag murung’agen Gil’ilungun Got riy. Yugu aram rogon, ma yira ngat nga rogon e pasig rorad. Ida Olmstead ni tabab ni nge un ko muulung ko duw ni 1902 e yog ni gaar, “Gamad manang ni boor e tow’ath nrib manigil ni bay ni fan ko girdi’ ni gubin boch nga m’on, ma dag talgad i machibnag e re thin nib fel’ ney ngak urngin e piin ni ug mada’naged u nap’an e machib.”

I tabab e pi walag u Bethel ni ngar ngongliyed yu ken e babyor ni bochan e nge yag ko girdi’ e tin nib t’uf rorad ni fan ko tirok Got ban’en. Ra chuw’iyed ba masin mar ted nga reb e naun ni yima pi’ puluwon ni yu pul ni bay u 35 Myrtle Avenue u Brooklyn u New York nde palog u Bethel.

I tabab Leo Pelle nge Walter Kessler ko pigpig u Bethel ko January 1920. I yog Walter ni gaar: “Nap’an nug tawgow ngaram me sap fare walag ni pumoon ngomow ni ir e ma yarmiy rogon e maruwel ni yima tay ko gin yima printnag e babyor riy, me gaar, ‘Ka reb nge baley e awa ni ngam maruwelgow riy ma ke taw nga nap’an ni ngan abich ko misiw’.’ I yog ngomow ni nggu fekew yu case i babyor ni bay u reb e singgil u tan e fang ko re naun nem nga wen.”

Baaray e n’en ni yog Leo ni buch ko bin migid e rran. I gaar: “Maruwel romow e nggu luknagew e  rungrung ko thal ni nga but’ ko re naun nem. Aram e bin th’abi alit e maruwel ni kug un i rin’. Machane maruwel rok Somol, ere gub felfelan’ ni nggu rin’.”

De gaman in e wik nga tomuren, ma be printnag boch e tamachib ni yad ba pasig fare babyor ni The Watch Tower. Nel’ i ragag e biyu’ ken fare babyor ni The Watch Tower ko February 1, 1920 nni printnag ko masin ni bay ko thal ni l’agruw ko re naun nem. Ma pi walag ni yad be maruwel ko bin baaram e singgil ni bay u tan e fang ko re naun nem e yad be ngongliy rogon reb e masin ni un pining e Battleship ngay. Ka nap’an e April 14, 1920, ma aram min tabab i ngongliy fare ke babyor ni ka nog e The Golden Age ngay. Dariy e maruwar riy ni tow’athnag Jehovah e maruwel nib gel ni tay e pi cha’ney nib m’agan’rad ngay ni ngar rin’ed e pi maruwel ney.

Girdi’ rok Jehovah nra pared ni yad ba yul’yul’ ngak e ra felfelan’gad ni bochan e yag ni ngkur rin’ed e maruwel rorad bayay ma yad be chag u taabang. Machane bay boch e Piin Yad Ma Fil e Bible ni kar chuwgad ko ulung u nap’an ni sum boch e magawon ko duw ni 1917 nge mada’ ko 1919. Ere mang e rayog ni ngan rin’ ni ngan ayuwegrad?

Fare babyor ni The Watch Tower ko April 1, 1920 e immoy riy fare article ni thin ni Meriken ni kenggin e “Ngad Pared u Fithik’ e Gapas.” I gaar e re article ney ngorad: “Ba pagan’mad ngay . . . ni urngin e piin bay gelngin Somol rorad . . . e ba m’agan’rad ngay ni ngar paged talin e tin ke thumur ban’en, . . . mar bad ngar chaggad ko girdi’ rok ngar pared u taabang nib taareban’rad ni kar manged bang u taab dowef.”

Boor ko pi girdi’ ney e ra folgad ko pi thin ney nnog u fithik’ e sumunguy. Immoy ba wu’ e mabgol nra yoloyew ni lungurow: “Kug nangew nde puluw e n’en kug rin’ew u lan reb e duw nge boch ni ke yan ni bochan e be rin’ yugu boch e walag fare maruwel ni [machib] ma gamow e dariy ban’en ni kug rin’ew. . . . Gamow be athapeg ndab kug pagew ban’en ni nge k’aringmow ni nggu maloggow.” Boor e maruwel ni bay ni nge rin’ e pi walag ney ni kar sulod ko ulung bayay.

Nap’an e June 21, 1920, ma aram me tabab e Piin Yad Ma Fil e Bible ni ngar wereged ba ken fare babyor ni The Finished Mystery * nib gilgith keru’ ni ka nog e “ZG” ngay. Boor ken e re babyor ney nni mithag u nap’an ni yog e am ndab kun wereg e re ke babyor ney u nap’an e duw ni 1918.

Gubin e walag nnog ngorad ni ngar uned i wereg e re ke babyor ney, ma gathi kemus ni yigoo pi pioneer. “Gubin e girdi’ ni [kan taufenag] u gubin e ulung  nrayog ni ngar uned ko re maruwel ney e susun ni nge m’agan’rad ngay ni ngar uned ngay. Baaray e n’en ni nge be’ me dugliy u wan’ ni nge rin’ e chiney. Thingari be’ me gaar u wan’: ‘Ireray e taare n’en ni nggu rin’’​—nggu wereg fare ZG.” I yog Edmund Hooper ni boor e walag nra uned i wereg e re ke babyor ney ni aram e yay nsom’on ni kar uned ko machib u mit e tabinaw. Ki ulul ngay ni gaar, “Fin aram e ngiyal’ ni tabab ni nge tamilang u wan’mad ko mang e n’en nib muun ko fare maruwel nra garer nge yan i taw nga yu yang ndag lemnaged nra taw ngay.”

Bochan nib mo’maw’ ni ngan non ngak boch e Piin Yad Ma Fil e Bible ni yad ma par u yugu boch e nam u nap’an e Bin Som’on e Mahl ko Fayleng, ma aram e baadag Brother Rutherford ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi walag ney miki yarmiy rogon ni ngan rin’ fare maruwel ni machib bayay. Ere nap’an e August 12, 1920, ma aram mar milekaggad aningeg e walag ni pumoon nga Britain, nge pi nam u Europe, nge Middle East.

Nap’an ni yan Rutherford nga Britain, ma aram me tay e Piin Yad Ma Fil e Bible dalip e convention mu kur yarmiyed ni ngan tay 12 e muulung nrayog ni nge yib e girdi’ ni yoor ngay. Kan susunnag ma sogonap’an 50,000 e girdi’ nra uned ko pi muulung ney. Baaray e n’en ni yog fare babyor ni The Watch Tower u murung’agen e re milekag ney nni tay e ngaram. I gaar: “I felfelan’ e pi walag u rom miki yib e athamgil nga lanin’rad. Ra chaggad mu kur maruwelgad u taabang, ma re n’ey e yibnag e felfelan’ ngorad.” Nap’an ni yan Brother Rutherford nga Paris miki pi’ bayay fare welthin ni kenggin e “Bokum Milyon e Girdi’ ni Yad Ba Fos e Chiney e Dab Kur M’ad.” Nap’an ni tabab e re welthin nem ma ke sug e gin nni tay e muulung riy. Dalip miriay e girdi’ nrogned ni yad baadag ni ngkur nanged boch ban’en u murung’agen e re n’em.

Nap’an e tin migid e wik nga tomuren, ma bay boch e walag ni pumoon nranod nga Athens, nge Cairo, nge Jerusalem. I yarmiy Brother Rutherford rogon ba tagil’ e babyor ko fare binaw nu Ramallah ni bay u tooben yu Jerusalem ni fan e nge yag ni ngkun sul ko piin yad baadag e machib. Tomuren ma aram me sul nga Europe me tababnag fare Central European Office u rom miki yarmiy rogon ni ngan tabab i printnag yu ken e babyor u rom.

Nap’an e September ko duw ni 1920, ma aram me yog e Piin Yad Ma Fil e Bible ni ke m’ay fare babyor ni The Golden Age No. 27. Yugu ba thil e re ke babyor ney nni ngongliy ni bochan e be tamilangnag rogon e gafgow ni un tay ko Piin Yad Ma Fil e Bible u nap’an e duw ni 1918. Fare masin ni ka nog e Battleship ngay ni faan kan weliy murung’agen e chel nnep’ ma rran ni be ngongliy boor ko aningeg milyon ken e re babyor ney.

 Piin nra beeged e re ke babyor ney e ra nanged murung’agen e case rok Emma Martin. Sister Martin e ir reb e pioneer u San Bernardino ni bay u California. Nap’an e March 17, 1918, mar uned dalip e walag ni pumoon ni ka nog E. Hamm, nge E. J. Sonnenburg, nge E. A. Stevens ngorad nga bochi muulung ni tay e Piin Yad Ma Fil e Bible.

Bay be’ ni pumoon ni un ko re muulung nem ni gathi bochan e nge fil e n’en bay u Bible. Boch nga tomuren me yog ni gaar: “Gu wan ko re muulung nem . . . ni bochan e ke yog e ofis ko piin yad ma togopuluwnag e oloboch ngak be’ ni nggu wan ngay. Gu wan ngaram ni bochan e gu be gay boch ban’en ni nge mang mich ko pi n’en yibe togopuluwnag ko pi cha’ney.” I pirieg e n’en be gay ni aram ba ken fare babyor ni The Finished Mystery. In e rran nga tomuren, ma aram min kol Sister Martin nge fa dalip i walag ni pumoon. Ma aram mi nog ni kar th’abed reb e motochiyel ko am ni bochan e yad be wereg yu ken e re babyor ney ni ka nog ndab kun wereg.

Yan i dugil nib kireb e rok Emma nge fa dalip i walag ni pumoon ma aram min dugliy ni nga nin’rad nga kalbus u lan dalip e duw. In yay nra weniggad nga tagil’ e puf oloboch ni ngan thilyeg e n’en kan dugliy ni ngan rin’ ngorad. Machane faani taw ko May 17, 1920, ma ke mus urngin yay nrayog ni ngar wenignaged yad u tagil’ e puf oloboch ma aram mi nin’rad nga kalbus. De n’uw nap’an nga tomuren, ma aram me thil boch ban’en.

Nap’an e June 20, 1920, ma aram me weliy Brother Rutherford murung’agen e pi walag ney u nap’an reb e convention nni tay u San Francisco. Piin rung’aged e re welthin ney e ra damumuwgad ko n’en ni kan rin’ ko pi walag ni Kristiano ney. Ere ra pied bangi babyor nge yan ngak e president nu Meriken. Ra yoloyed ni lungurad: “Gamad manang ni oloboch ni kan togopuluwnag . . . ngak Mrs. Martin . . . u tan e biney e motochiyel e de mat’aw . . . N’en ke rin’ e pi tayugang’ ko am ni aram e kar fanayed mat’awun e ofis rorad ni ngar . . . bannaged . . . Mrs. Martin . . . ngemu’ mar togopuluwnaged ba pa’ e oloboch ngak ma ron’ed nga kalbus e ban’en . . . nde puluw ni ngan rin’.”

Faani bin migid e rran me yog Woodrow Wilson ni ir e President e ngiyal’ nem ni ngan thang e pi oloboch ni kan togopuluwnag ngak Sister Martin, nge Brother Hamm, nge Sonnenburg, nge Stevens. Ere ni pagrad u kalbus ni aram ban’en ni kan rin’ ngorad nde mat’aw.

Nap’an ni chugur nga tungun e duw ni 1920, me guy e pi walag e ngiyal’ nem ni boor ban’en ni ke buch nrayog ni ngar felfelan’gad ngay. I ulul ni nge yoor e maruwel ni un rin’ ko tochuch rodad, miki ulul e tin riyul’ e Kristiano ni ngar machibnaged u fithik’ e pasig ni Gil’ilungun Got e aram e n’en nra pithig e pi magawon ni be mada’nag e girdi’. (Matt. 24:14) Bin migid e duw nga tomuren ni aram e duw ni 1921 e ku aram reb e duw nrib manigil ni ngan machibnag e tin riyul’ u murung’agen Gil’ilungun Got.