1. Kumbi Mkhristu wakubatizika, watenere kulutirizga kuchitanji?

KUMBI mukubatizika? Asani ndi viyo, pa nyengu yo mwabatizikanga, mungulongo pakweru kuti mwe ndi chivwanu mwaku Yehova ndipu mukhumba kumuteŵete limoza ndi gulu laki. * Kweni mutenere kulutirizga kuja ndi chivwanu chakukho mwaku Yehova. Mukhumbika kulutirizga kugomezga kuti Yehova wagwiriskiya ntchitu gulu laki mazuŵa nganu.

2-3. Kumbi ndi mijalidu yitatu niyi yo Yehova walongozge gulu laki?

² Mazuŵa nganu, Yehova walongozga gulu laki mu nthowa yo yilongo mijalidu yaki, khumbu laki kweniso fundu zaki. Tiyeni tikambiskani mijalidu yitatu yaku Yehova yo tiwona mugulu laki.

³ Chakwamba, “Chiuta walivi sankhu.” (Machi. 10:34) Chanju ndichu chinguchitiska Yehova kupereka Mwana waki “sembi yakuwombole yakuyanana.” (1 Timo. 2:6; Yoha. 3:16) Yehova wagwiriskiya ntchitu ŵanthu ŵaki kuti apharazgengi uthenga wamampha ku ŵanthu wosi wo avwisiya. Nthowa yeniyi ndiyu watovye ŵanthu anandi kuti ayanduwi ndi sembi. Chachiŵi, Yehova ndi Chiuta wandondomeku kweniso wachimangu. (1 Akori. 14:33, 40) Mwaviyo, titenere kugomezga kuti ŵanthu wosi wo atimusopa, amuteŵetiyengi mwandondomeku kweniso mwachimangu. Chachitatu, Yehova ndi ‘Msambizi Mura.’ (Yesa. 30:20, 21) Ndichu chifukwa chaki gulu laki lifwiyapu kusambiza Mazu ngaki, mu mpingu kweniso mu uteŵeti. Kumbi Akhristu a mu nyengu ya akutumika, anguyezga wuli mijalidu yitatu yeniyi yaku Yehova? Kumbi Akhristu mazuŵa nganu atezga wuli mijalidu yeniyi? Nanga kumbi mzimu wakupaturika ungakuwovyani wuli po muteŵete Yehova limoza ndi gulu laki mazuŵa nganu?

4. Nge mo pakambiya pa Machitidu 1:8, kumbi Yesu wanguŵalamulanji akusambira ŵaki, nanga atingi alondiyengi chovyu wuli?

⁴ Mu nyengu ya Akhristu akwambiriya. Uthenga wo Yesu wapharazganga wawovyanga ŵanthu kuti alindizgengi vinthu vamampha. (Luka 4:43) Iyu wangulamula akusambira ŵaki kuti alutirizgi kugwira ntchitu yo wangwambisa, yakupharazga uthenga wamampha “mpaka kuvigaŵa vakutali ukongwa va charu chapasi.” (Ŵerengani Machitidu 1:8.) Kweni atingi afiskengi cha kugwira ntchitu iyi pakuŵija. Akhumbikanga mzimu wakupaturika, yo ‘ngwakovya,’ yo Yesu wanguŵalayizga.—Yoha. 14:26; Zeka. 4:6.

5-6. Kumbi mzimu wakupaturika unguŵawovya wuli akutumika aku Yesu?

⁵ Akusambira aku Yesu angulonde mzimu wakupaturika pa Pentekositi mu 33 C.E. Chifukwa chakuti mzimu wenuwu unguŵawovya, nyengu yeniyo angwamba kupharazga. Ndipu pati pajumpha waka nyengu yimanavi, ŵanthu masauzandi nganandi anguvwisiya uthenga wamampha wo apharazganga. (Machi. 2:41; 4:4) Ŵati ayamba kususkika, akutumika anguleka cha kupharazga. Mumalu mwaki, angupempha Chiuta kuti waŵawovyi. Yiwu angupemphera kuti: “Zomerezani kuti akapolu ŵinu alutirizgi kukamba mazu nginu mwachiganga.” Yiwu anguzazika ndi mzimu wakupaturika, ndipu angulutirizga ‘kulongoro mazu ngaku Chiuta mwachiganga.’​—Machi. 4:18-20, 29, 31.

⁶ Akutumika aku Yesu angukumana so ndi suzgu linyaki. Mwakuyeruzgiyapu, yiwu ŵengavi mipukutu yinandi ya mu Malemba. Ŵengavi mabuku ngakukonkhoska Bayibolu ngo isi tenangu mazuŵa nganu. Kweniso akutumika akhumbikanga kupharazgiya ŵanthu wo alongoronga vineneru vakupambanapambana. Chinanga kuti penga masuzgu ngosi yanga, akutumika aphamphu ŵenaŵa anguchita chinthu chinyaki chakuziziswa ukongwa. Kwa vyaka vimanavi waka, yiwu angupharazga uthenga wamampha “ku chakulengeka chechosi pacharu chapasi.”​—Ako. 1:6, 23.

7. Kwa vyaka 100 vo vakujumpha, kumbi ateŵeti aku Yehova anguziŵa wuli kuti Chiuta wakhumba kuti agwiri ntchitu yaki, nanga yiwu anguchita wuli?

⁷ Mazuŵa nganu. Yehova walutirizga kulongozga ŵanthu ŵaki kweniso kuŵapaska nthazi. Pakulongozga ŵanthu ŵaki, iyu wagwiriskiya ntchitu ukongwa Bayibolu lo lingulembeka mwakulongozgeka ndi mzimu wakupaturika. Mu Bayibolu, tiŵerengamu nkhani yakukwaskana ndi uteŵeti waku Yesu kweniso dangu laki lakuti akusambira ŵaki atenere kulutirizga kugwira ntchitu yo iyu wangwambisa. (Mate. 28:19, 20) Chigongwi cha Alinda cha July 1881, chingukamba kuti: “Yehova wakutisankha kuti titumbikikengi ndi ŵanthu cha pamwenga kuti tije akukhupuka. Kweni wakutisankha kuti tigwiriskiyi ntchitu chechosi cho tenachu kupharazga uthenga wamampha.” Kabuku kanyaki ko gulu lingutuzga mu 1919, kangukamba kuti: “Pe ntchitu yikulu yakuti yigwiriki, kweni ndi ntchitu ya Ambuya. Ndipu yiwu atipaskengi nthazi kuti tigwiri ntchitu yeniyi.” (To Whom the Work Is Entrusted.) Mwakuyanana ndi Akhristu akwambiriya, abali ŵenaŵa angujipereka kugwira ntchitu yeniyi, chifukwa agomezganga kuti mzimu wakupaturika uŵawovyengi kuti apharazgiyi ŵanthu amitundu yosi. Nasi tigomezga kuti mzimu wakupaturika utiwovyengi mazuŵa nganu.

8-9. Kumbi gulu laku Yehova ligwiriskiya ntchitu nthowa nizi kuti lipharazgiyi ŵanthu anandi?

⁸ Gulu laku Yehova laja lichigwiriskiya ntchitu vidya vamampha ukongwa pakupharazga uthenga wamampha. Vidya venivi visazgapu mabuku ngakusindikiza, “Seŵeru la Vithuzi va Chilengedu,” magiramafoni, magalimotu nga vakukuziya mazu, wayilesi ndi makompyuta kweniso Intaneti. Ndipu kuluska kali, gulu laku Chiuta ligwira so ntchitu yikulu yakufwatuliya mu vineneru vakupambanapambana. Chifukwa wuli? Kuti ŵanthu amitundu yosi avwengi uthenga wamampha mu chineneru chawu. Yehova walivi sankhu, iyu wangukambiya limu kuti uthenga wamampha wazamupharazgika “ku mtundu wewosi, fuku lelosi, lilimi lelosi ndipuso ku ŵanthu wosi.” (Chivu. 14:6, 7) Iyu wakhumba kuti ŵanthu wosi avwi uthenga wa Ufumu.

 ⁹ Nanga wuli ŵanthu wo mphakusuzga kuŵapharazgiya panyaki chifukwa chakuti aja munyumba zo ze ndi mipanda pamwenga mageti? Pakukhumba kupharazgiya ŵanthu ŵenaŵa, gulu laku Yehova lingwamba kugwiriskiya ntchitu nthowa zakupambanapambana zakupharazgiya. Mwakuyeruzgiyapu, mu 2001, Wupu Wakulongozga unguzomereza kuti abali ndi azichi ku France, ayambi kugwiriskiya ntchitu timashelufu kweniso nthowa zinyaki pakupharazga. Ndipu pavuli paki, abali ndi azichi mu vyaru vinyaki, nawu angwamba kugwiriskiya so ntchitu nthowa yeniyi. Nthowa yeniyi yinguwovya ukongwa. Mu 2011, nthowa yasonu yingwamba ku United States mu chigaŵa chinyaki cha ku New York City cho musanirika ŵanthu anandi ukongwa. Mu chaka chakwamba pe, abali ndi azichi angugaŵiya mabuku ngakukwana 102,129 ndi magazini ngakukwana 68,911. Ndipu ŵanthu akukwana 4,701 angupempha kuti asambirengi Bayibolu. Kukamba uneneska, mzimu wakupaturika unguwovya pa ntchitu yeniyi. Mwaviyo, Wupu Wakulongozga unguzomerezga kuti abali ndi azichi pacharu chosi, agwiriskiyengi ntchitu timashelufu pakupharazga.

10. Kumbi tingachita wuli kuti tipharazgengi ndi kusambiza umampha?

¹⁰ Kumbi mutenere kuchitanji? Mugwiriskiyengi ntchitu nthowa zakupharazgiya zo Yehova watitisambiza pa maunganu. Nyengu zosi mupharazgengi ndi kagulu kinu ka uteŵeti. Abali ndi azichi a mu kagulu kinu, angakuwovyani kuti mupharazgengi ndi kusambiza umampha. Kweniso mungachiskika ukongwa ndi chakuwoniyapu chawu chamampha. Mungalekanga cha kupharazga chinanga kuti mukumana ndi masuzgu. Nge mo lemba lo patuliya nkhani yidu lakambiya, tifiska kuchita khumbu laku Chiuta chifukwa cha nthazi zidu cha, kweni chifukwa chakuti mzimu wakupaturika utitiwovya. (Zeka. 4:6) Ndipu chifukwa chakuti ntchitu yo tichita njaku Chiuta, tikayika cha kuti watiwovyengi.

11. Kumbi wupu wakulongozga wa mu nyengu ya akutumika, unguchita wuli vinthu mwakukoliyana kuti uwovyi Akhristu mu mpingu kwamba so kuchita vinthu mwakukoliyana?

¹¹ Mu nyengu ya Akhristu akwambiriya. Wupu Wakulongozga ku Yerusalemu, ungukoliyana kuti uwovyi ŵanthu aku Chiuta kuti ayambi so kuchita vinthu mwandondomeku ndipuso mwachimangu. (Machi. 2:42) Mwakuyeruzgiyapu, mu 49 C.E, Akhristu ŵenga ndi maŵanaŵanu ngakupambana pa nkhani yakudumulika. Mwaviyo, wupu wakulongozga  mwakulongozgeka ndi mzimu wakupaturika ungukambiskana nkhani yeniyi. Asani Akhristu mu mpingu angulutirizga kuja ndi maŵanaŵanu ngakupambana pa nkhani yeniyi, ntchitu yakupharazga yatingi yilutiliyengi cha. Chinanga kuti akutumika ndi ŵara ŵenga Ayuda, kweni angumalisa nkhani yakudumulika mwakutole midawuku ndi visambizu va Ayuda cha. Mumalu mwaki, angugwiriskiya ntchitu Mazu ngaku Chiuta ndipu angupempha mzimu wakupaturika kuti uŵawovyi kusankha vinthu mwakwenere. (Machi. 15:1, 2, 5-20, 28) Kumbi ndi vinthu wuli vinguchitika pavuli paki? Yehova wangutumbika vo yiwu angusankha. Akhristu wosi mu mpingu angwamba so kukoliyana ndi kuchita vinthu mwachimangu ndipu ntchitu yakupharazga yinguluta panthazi.​—Machi. 15:30, 31; 16:4, 5.

12. Kumbi ntchinthu wuli cho chilongo kuti gulu laku Yehova lichita vinthu mwachimangu kweniso mwandondomeku mazuŵa nganu?

¹² Mazuŵa nganu. Gulu laku Yehova lawovya ŵanthu ŵaki kuti achitengi vinthu mwandondomeku kweniso mwachimangu. Mu magazini ya November 15, 1895, mwenga nkhani ya mutu wakuti, ‘Kuchita Vinthu Mwakwenere Kweniso Mwandondomeku.’ (Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence.) Mutu wenuwu ungutuliya pa lemba la 1 Akorinto 14:40. Nkhani iyi yingukamba kuti: “Akutumika anguwulembe fundu zinandi mpingu wakwambiriya pa nkhani yakuchita vinthu mwandondomeku . . . Mwaviyo, nkhwakukhumbika kulutirizga kuvwiya ‘vinthu vo vikulembeka kali kuti vitisambizi.’” (Aro. 15:4) Nge mo venge ndi mpingu wakwambiriya, mazuŵa nganu napu, gulu laku Yehova litesesa kuchita vinthu mwandondomeku kweniso mwachimangu. Mwakuyeruzgiyapu, asani mungaluta kuchiwungana ku mpingu unyaki wa mucharu chinu pamwenga ku charu chinyaki, mutuŵa kuti muziŵa mo sambiru la Chigongwi cha Alinda lamupangikiya kweniso nkhani yo mwamusambira. Pa nyengu iyi mufwatuka, chifukwa vija ŵaka nge kuti mwe ku mpingu winu. Ivi vilongore limu kuti ndi mzimu waku Chiuta pe wo ungachitiska kuti ŵanthu akoliyanengi viyo.​—Zefa. 3:9.

13. Mwakukoliyana ndi Yakobe 3:17, kumbi tikhumbika kujifumba mafumbu nanga?

¹³ Kumbi mutenere kuchitanji? Yehova wakhumba kuti ŵanthu ŵaki ‘asungengi umoza wa mzimu, mwakuja ndi chimangu cho chimanga pamoza.’ (Aefe. 4:1-3) Sonu jifumbeni kuti: ‘Kumbi nditovya kuti mpingu uchitengi vinthu  mwachimangu kweniso mwakukoliyana? Kumbi ndivwiya wo alongozga? Kumbi anyaki atindithemba, ukongwa asani nde ndi udindu mumpingu? Kumbi ndisunga nyengu, nditovya anyangu kweniso nde wakukhumbisiska kuteŵete?’ (Ŵerengani Yakobe 3:17.) Asani muwona kuti pamalu panyaki mukhumbika kusintha, mupempherengi kuti mzimu wakupaturika ukuwovyeni. Asani muzomerezgengi kuti mzimu wakupaturika ukuwovyeni kusintha nkharu yinu kweniso vakuchita vinu, abali ndi azichi akuyanjeningi kweniso akuwoneningi kuti mwe akukhumbika.

14. Nge mo pakambiya pa Akolose 1:9, 10, kumbi Yehova waŵasambizanga wuli ŵanthu ŵaki mu nyengu ya Akhristu akwambiriya?

¹⁴ Mu nyengu ya Akhristu akwambiriya. Yehova watanja kusambiza ŵanthu ŵaki. (Sumu 32:8) Iyu wakhumba kuti amuziŵi, amuyanjengi kweniso azije ndi umoyu wamuyaya nge ŵana ŵaki akwanjiwa. Vinthu vosi ivi vatingi vichitikengi cha kwambula kutisambiza. (Yoha. 17:3) Yehova wangugwiriskiya ntchitu mpingu wakwambiriya pakusambiza ŵanthu ŵaki. (Ŵerengani Akolose 1:9, 10.) Mzimu wakupaturika yo ‘ngwakovya’ yo Yesu wangulayizga, unguwovya ukongwa. (Yoha. 14:16) Mzimu wenuwu unguwovya akutumika kuti avwisi Mazu ngaku Chiuta kweniso kuti akumbukengi vinthu vinandi vo Yesu wangukamba ndi kuchita, vo pavuli paki vingulembeka mu mabuku nganayi nga Uthenga Wamampha. Venivi vinguŵawovya Akhristu akwambiriya kuti aje ndi chivwanu chakukho. Ndipuso vinguŵawovya kuti ayanjengi Chiuta, Mwana waki kweniso kuti ayanjanengi.

15. Kumbi yimwi mwawona kuti Yehova wafiska wuli layizgu laki la pa Yesaya 2:2, 3?

¹⁵ Mazuŵa nganu. Yehova wangukambiya limu kuti “mu mazuŵa ngakumaliya,” ŵanthu a mitundu yosi azamundonde ku phiri laki lakuyeruzgiya kuti akasambiziki nthowa zaki. (Ŵerengani Yesaya 2:2, 3.) Mazuŵa nganu tiwona kufiskika kwa uchimi wenuwu. Kusopa kwa uneneska kwakwezeka kuluska visopa vosi vaboza. Yehova watiŵapaska chakurya chauzimu chinandi ŵanthu ŵaki. (Yesa. 25:6) Kuziya mwa “kapolu wakugomezgeka ndi wazeru,” Yehova watitipaska chakurya  chinandi kweniso chakupambanapambana. Mwakuyeruzgiyapu, tingaŵerenga nkhani mu mabuku pamwenga mu magazini, kuvwisiya nkhani ndi kuwonere mavidiyo nga makatuni kweniso mavidiyo nganyaki. (Mate. 24:45) Nasi tituvwa nge mo Elihu mubwezi waku Jobu wanguvwiya. Iyu wangukamba kuti: “Kumbi ndi msambizi nuyu yo wangayanana ndi [Chiuta]?”​—Jobu 36:22.

16. Kumbi mungachita wuli kuti muyanduwengi ndi vo Yehova watitisambiza?

¹⁶ Kumbi mutenere kuchitanji? Mzimu waku Chiuta ukuwovyeningi kuti mugwiriskiyengi ntchitu vo muŵerenga ndi kusambira mu Mazu ngaki. Mupempherengi nge mo wanguchitiya munthu munyaki yo wakulembaku buku la sumu, yo wangukamba kuti: “Yimwi Yehova ndisambizeni nthowa yinu. Ndiyendengi mu uneneska winu. Ndipaskeni mtima wamphumphu kuti ndiwopengi zina linu.” (Sumu 86:11) Ndipuso lutirizgani kuŵerenga ndi kusambira Mazu ngaki kweniso mabuku nganyaki ngo Yehova watitipaska kuziya mugulu laki. Mungaŵerenganga ndi chilatu chakuti muziŵi ŵaka fundu cha. Kweni uneneska ukufikeningi pa mtima ndipu muwugwiriskiyengi ntchitu pa umoyu winu. Mzimu waku Yehova ungakuwovyani kuchita venivi. Mutenere so kuchiska abali ndi azichi ŵinu. (Ahe. 10:24, 25) Chifukwa wuli? Chifukwa mosi mwe mu banja limoza lauzimu. Mupempherengi kuti mzimu waku Chiuta ukuwovyeningi kupereka ndemanga zakuchiska pa maunganu kweniso kuti muyesesengi kuchita vosi vo mungafiska asani mwe ndi nkhani pa maunganu. Asani muchita viyo, mulongo Yehova ndi Mwana waki kuti mutanja “mbereri” zawu zakuzirwa.​—Yoha. 21:15-17.

17. Kumbi mungalongo wuli kuti mukoliyana ndi gulu laku Yehova?

¹⁷ Pambula kuswera, gulu limoza pe lo lilongozgeka ndi mzimu waku Chiuta ndilu lazamuja pacharu chapasi. Mwaviyo, muyesesengi kukoliyana ndi gulu laku Yehova. Mulongongi kuti mutanja ŵanthu nge mo Chiuta wachitiya, mwa kupharazga uthenga wamampha ku munthu weyosi yo mwakumana nayu. Chifukwa chakuti Yehova watanja kuchita vinthu mwandondomeku kweniso mwachimangu, namwi muwovyengi kuti mpingu ujengi mwakukoliyana. Ndipuso muvwisiyengi kwa Msambizi winu Mura, mwakusambira vinthu vosi vo watitipaska. Asani muchitengi viyo, mwazamuchita mantha cha pa nyengu yo charu chaku Satana chazamumaliya. Mumalu mwaki, mwazamuchita chiganga kuja kuchigaŵa cha ŵanthu wo ateŵete Yehova mwakugomezgeka limoza ndi gulu laki.