1. ¿Baʼax unaj u seguer k-beetik kex tsʼoʼok k-okjaʼ?

WA TSʼOʼOK k-okjaʼeʼ leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ tsʼoʼok k-eʼesik tu táan u maasil de ke yaantoʼon fe yéetel taak k-múul meyaj yéetel u kaajal Jéeoba. * Chéen baʼaleʼ unaj u seguer k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe yéetel k-creertik táan u meyaj tiʼ Jéeoba u kaajal utiaʼal u béeykuntik le baʼax u tukultmoʼ.

2, 3. ¿Baʼax jatsʼuts modos ku yeʼesik Jéeoba le kéen u nuʼukt u kaajal?

² Le bix u nuʼuktik u kaajal Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ ku yeʼesik bix u modos, baʼax u tukultmaj u beetik yéetel bix u kʼáat ka k-meyajte. Koʼoneʼex ilik óoxpʼéel tiʼ u jatsʼuts modos Jéeoba ku yeʼesaʼal xan ichil u kaajal.

³ Yáax junpʼéeleʼ «Dioseʼ mix máak jelaʼan u paktik» (Hech. 10:34). Yoʼolal u yaabilajeʼ Jéeobaeʼ tu tsʼáaj u kuxtal u Hijo utiaʼal ka u salvartuba máak (Juan 3:16; 1 Tim. 2:6). Utiaʼal ka u salvartuba u maas yaʼabil máakoʼobeʼ tiʼ Jéeobaeʼ ku meyaj u kaajal utiaʼal u tsʼáaik ojéeltbil le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet u Reinooʼ. U kaʼapʼéeleʼ Jéeobaeʼ u Diosil jeetsʼelil yéetel uts tu tʼaan ka beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoolol (1 Cor. 14:33, 40). Le oʼolal u kaajaleʼ unaj u meyajtik ich jeetsʼelil yéetel tu tsoolol. U yóoxpʼéeleʼ letiʼe «Máax jach maʼalob u kaʼansajoʼ» (Isa. 30:20, 21). Le oʼolal u kaajaleʼ ku yilik u kaʼansik baʼax ku yaʼalik le Biblia ichil le múuchʼuliloʼ bey xan teʼ kʼaʼaytajoʼ. Teʼ yáax siglooʼ, ¿bix tu yeʼesil u kaajal Jéeoba le óoxpʼéel jatsʼuts modosaʼ? ¿Bix u yeʼesaʼal tumen u kaajal teʼ kʼiinoʼobaʼ? ¿Bix u yáantkoʼon u espíritu santo Jéeoba utiaʼal k-múul meyaj yéetel u kaajal?

4. Jeʼex u yaʼalik Hechos 1:8, ¿baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ u discípuloʼob ka u beetoʼob, yéetel bix kun áantbiloʼob?

⁴ Teʼ yáax siglooʼ. Le baʼax tu kaʼansaj Jesúsoʼ tu tsʼáaj esperanza tiʼ tuláakal u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ (Luc. 4:43). Jesúseʼ tu yaʼalaj tiʼ u discípuloʼob ka u seguertoʼob le meyaj tu káajsoʼ yéetel ka u tsʼáaʼob ojéeltbil le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reino «tak tu maas náachil le luʼumaʼ» (xok Hechos 1:8). Chéen baʼaleʼ tu juunaloʼobeʼ maʼ tun béeytaloʼob kaʼachi. Yaan u kʼaʼabéettal u yáantaʼaloʼob tumen u espíritu santo Dios (Juan 14:26; Zac. 4:6).

5, 6. ¿Bix áantaʼabik le discípuloʼob tumen le espíritu santooʼ?

⁵ U discípuloʼob Jesúseʼ tu kʼamoʼob le espíritu santo teʼ Pentecostés tiʼ u añoil 33. Yéetel u yáantaj le espíritu santoaʼ tu séebaʼanil káaj u tsʼáaikoʼob ojéeltbil le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ, le oʼolal jach maʼ xáanchaj ka ojéeltaʼab tumen u milesil máakoʼobiʼ (Hech. 2:41; 4:4). Le ka káaj u chʼaʼpachtaʼaloʼobeʼ maʼ tu chʼaʼajoʼob saajkiliʼ. Baʼaxeʼ orarnajoʼob utiaʼal u kʼáatkoʼob u yáantaj Dios, tu yaʼaloʼob: «Áant le máaxoʼob meyajtikechaʼ utiaʼal maʼ u chʼaʼikoʼob saajkil u kaʼansoʼob le baʼax ka waʼalikoʼ». Le ka tsʼoʼok u oraroʼobeʼ tsʼaʼabtiʼob espíritu santo, le oʼolal «maʼ sajakchajoʼob u kaʼansoʼob le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ» (Hech. 4:18-20, 29, 31).

⁶ Chéen baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼax tu aktáantaj le discípuloʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼoboʼ maʼ yaʼab u copiasil u Tʼaan Dios yaniʼ, yéetel minaʼantiʼob yaʼab nuʼukuloʼob utiaʼal u xakʼalxookoʼob jeʼex le yaantoʼon teʼ kʼiinoʼobaʼ. Tsʼoʼoleʼ kʼaʼabéet xan u kʼaʼaytajoʼob ichil le jejeláas idiomaʼob ku tʼanik le máakoʼoboʼ. Kex maʼ chéen chʼaʼabileʼ le discípuloʼoboʼ tu beetoʼob le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoboʼ. Le oʼolal ka máan wa jaypʼéel añoseʼ tsʼokaʼaniliʼ u kʼaʼaytajoʼob ‹tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ› (Col. 1:6, 23).

7. 1) Walajki cien añosaʼ, ¿bix tu yojéeltil le sukuʼunoʼob baʼax ku páaʼtik Jéeoba ka u beetoʼoboʼ? 2) ¿Bix úuchik u kʼamik le sukuʼunoʼob le baʼax aʼalaʼaboʼ?

⁷ Teʼ kʼiinoʼobaʼ. Jéeobaeʼ láayliʼ táan u nuʼuktik yéetel táan u yáantik u kaajaleʼ. Utiaʼal u beetkeʼ ku meyajtiʼ le Bibliaoʼ. Teʼ Bibliaoʼ ku páajtal k-kanik bix úuchik u kʼaʼaytaj Jesús yéetel bix úuchik u yaʼalik tiʼ u discípuloʼob ka u seguertoʼob le meyaj tu káajsoʼ (Mat. 28:19, 20). Le revista U Pʼíich Tulumil Kanan ich inglés jóoʼsaʼab julio tiʼ 1881 tu yaʼalaj: «Maʼ yéeyaʼaboʼon utiaʼal ka alabartaʼakoʼoniʼ mix utiaʼal k-ayikʼaltaliʼ, yéeyaʼaboʼon utiaʼal u meyajtoʼon le baʼaxoʼob yáantoʼon utiaʼal k-kʼaʼaytik le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ». Junpʼéel folleto jóoʼsaʼab ich inglés tu añoil 1919 tu yaʼalaj: «Jach yaʼab le meyajaʼ, chéen baʼaleʼ k-ojel utiaʼal Yuumtsil, le oʼolal jach k-creertik yaan u yáantkoʼon utiaʼal k-beetik» (To Whom the Work Is Entrusted [Tiʼ máaxoʼob kʼubéentaʼab le meyajoʼ]). Jeʼex le yáax discípuloʼoboʼ le sukuʼunoʼobaʼ jach tu tsʼáaj u yóoloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ tumen u yojloʼob yaan u yáantaʼaloʼob tumen le espíritu santo utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ. Toʼon xaneʼ k-ojel yaan u yáantkoʼon Dios yéetel u espíritu santo.

8, 9. ¿Baʼaxoʼob tsʼoʼok u meyaj tiʼ u kaajal Jéeoba utiaʼal u tsʼáaik ojéeltbil le maʼalob baʼaloʼob ken u beet le Reinooʼ?

⁸ U kaajal Jéeobaeʼ yaʼab baʼaloʼob tsʼoʼok u meyajtiʼ utiaʼal u tsʼáaik ojéeltbil le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ. Ichil le baʼaloʼobaʼ tiaʼan le publicaciónoʼoboʼ, le «Foto-Drama de la Creaciónoʼ», le gramófonoʼoboʼ, le cocheʼob tsʼaʼan u bocinailoʼoboʼ yéetel le radiooʼ, teʼ kʼiinoʼobaʼ táan u meyaj le Internetoʼ. Tsʼoʼoleʼ mix máak ku traducir ichil yaʼab idiomaʼob jeʼex u beetik u kaajal Jéeobaoʼ. ¿Baʼaxten k-beetik lelaʼ? Utiaʼal ka uʼuyaʼak tumen tuláakal máak le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reino ichil le idioma ku tʼankoʼoboʼ. Jéeobaeʼ  mix máak jelaʼan u paktik, letiʼeʼ u yaʼalmeʼ le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beetoʼ yaan u kʼaʼaytaʼal «tiʼ tuláakal luʼumoʼob, tribuʼob, idiomaʼob yéetel kaajoʼob» (Apo. 14:6, 7). Jéeobaeʼ u  kʼáat ka ojéeltaʼak tumen tuláakal máak baʼax ken u beet u Reino.

⁹ ¿Kux túun le máaxoʼob kajaʼanoʼob teʼ lugaroʼob tuʼux maʼ tu jáan chaʼabal u yokol máak kʼaʼaytajoʼ? Utiaʼal u béeytal u kaanbaloʼobeʼ, Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yáantik u kaajal utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob jejeláas bixi. Jeʼex tu añoil 2001 le Cuerpo Gobernanteoʼ tu yaʼalaj ka meyajnak carritoʼob yéetel exhibidoroʼob tu luʼumil Francia yéetel tiʼ uláakʼ lugaroʼob. Jach yaʼab utsil tu taasaj leloʼ. Le oʼolal tu añoil 2011 beetaʼab junpʼéel prueba tuʼux yaʼab u máan máak tu noj kaajil Nueva York (Estados Unidos). Teʼ yáax año ka káaj u beetaʼaloʼ pʼaʼat 102,129 libroʼob yéetel 68,911 revistaʼob, tsʼoʼoleʼ 4,701 máakoʼobeʼ tu kʼáatoʼob ka tsʼaʼabak xook tiʼob yéetel le Bibliaoʼ. Leloʼ jach tu yeʼesaj Dioseʼ táan u yáantik u kaajal yéetel u espíritu santo. Le oʼolaleʼ le Cuerpo Gobernanteoʼ tu aprobartaj ka meyajnak le carritoʼob yéetel le exhibidoroʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ.

10. ¿Bix jeʼel k-maas maʼalobkíintik bix k-kʼaʼaytajeʼ?

¹⁰ Le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkoʼ. Unaj k-ilik k-jóoʼsik u yutsil le kaʼansaj ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Unaj xan k-ilik k-jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel k-grupo. Wa kʼaʼabéet k-maas maʼalobkíintik bix k-kʼaʼaytajeʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob t-grupooʼ jeʼel u yáantkoʼonoʼobeʼ yéetel jeʼel k-kaanbal tiʼ bix u kʼaʼaytajoʼobeʼ. Le oʼolaleʼ kex maʼ chéen chʼaʼabileʼ maʼ unaj u xuʼulul k-kʼaʼaytajiʼ. Jeʼex u yaʼalik u tekstoil le xookaʼ ku páajtal k-beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeoba chéen tumen táan u yáantkoʼon yéetel u espíritu santo (Zac. 4:6). K-ojel letiʼeʼ yaan u yáantkoʼon tumen u tiaʼal le meyaj táan k-beetkoʼ.

11. ¿Baʼax tu beetaj le cuerpo gobernante teʼ yáax siglo utiaʼal maʼ u xuʼulul u yantal jeetsʼeliloʼ?

¹¹ Teʼ yáax siglooʼ. Le cuerpo gobernante yaan kaʼach Jerusalénoʼ ku múul meyaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelil yéetel utiaʼal ka beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoolol ichil u kaajal Jéeoba (Hech. 2:42). Óoliʼ tu añoil 49 le ka joʼopʼ u yilaʼal  baʼax unaj u beetaʼal yoʼolal le circuncisiónoʼ, le cuerpo gobernanteoʼ tu chaʼaj u nuʼuktaʼal tumen u espíritu santo Dios. Wa ka u jatsuba kaʼach le múuchʼulil chéen yoʼolal baʼax ku tuklikoʼoboʼ jeʼel u xuʼulul kaʼach u kʼaʼaytajoʼobeʼ. Chéen baʼaleʼ kex le apóstoloʼob yéetel le ancianoʼob judíoʼob xaneʼ maʼ tu beetoʼob chéen le baʼax suuk u beetaʼal tumen u yéet judíoiloʼoboʼ. Baʼaxeʼ tu chaʼajoʼob u nuʼuktaʼaloʼob tumen u Tʼaan Dios bey xan tumen le espíritu santooʼ (Hech. 15:1, 2, 5-20, 28). Yoʼolal le baʼax tu beetoʼobaʼ Jéeobaeʼ seguernaj u yáantik u kaajal utiaʼal u yantal jeetsʼelil ichiloʼob yéetel utiaʼal ka múul meyajnakoʼob, beyoʼ maʼ xuʼul u kʼaʼaytajoʼobiʼ (Hech. 15:30, 31; 16:4, 5).

12. ¿Baʼax eʼesik ichil u kaajal Jéeobaeʼ yaan jeetsʼelil yéetel ku beetaʼal tuláakal baʼal tu tsoolol?

¹² Teʼ kʼiinoʼobaʼ. U kaajal Jéeobaeʼ tak bejlaʼa táan u yilik ka yanak jeetsʼelil yéetel ka beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoololeʼ. U Pʼíich Tulumil Kanan ich inglés 15 tiʼ noviembre tiʼ 1895, tu taasaj junpʼéel xook chʼaʼabaʼan tiʼ 1 Corintios 14:40. Le xookoʼ tu kʼaabaʼtaj: «Beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoolol». Le xookaʼ tu yaʼalaj: «Le apóstoloʼoboʼ jach tu yáantoʼob le múuchʼulil utiaʼal ka u beetoʼob tuláakal baʼal tu tsoololoʼ [...]. Le oʼolal jach unaj k-beetik tuláakal le baʼaxoʼob tsʼíibtaʼaboʼob úuchjeakil utiaʼal k-kaanbaloʼ» (Rom. 15:4). Jach jeʼex tu beetil le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ bejlaʼa xaneʼ u kaajal Jéeobaeʼ jach táan u yilik ka yanak jeetsʼelil yéetel ka beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoolol. Jeʼex wa ka xiʼikoʼon tiʼ junpʼéel múuchʼulil táanxel tuʼuxeʼ k-ojel bix u máansaʼal U Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan, le oʼolal tu séebaʼanil k-uʼuyik bey tiaʼanoʼon t-múuchʼulileʼ. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ u kaajal Jéeobaeʼ ku múul meyaj tumen ku nuʼuktaʼal tumen u espíritu santo Dios (Sof. 3:9).

13. Jeʼex u yaʼalik Santiago 3:17, ¿tiʼ baʼax kʼáatchiʼiloʼob unaj k-tuukul?

¹³ Le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkoʼ. Jéeobaeʼ ku páaʼtik ka pʼáatkoʼon junmúuchʼ jeʼex úuchik k-muʼuchʼul tumen le espíritu santooʼ (Efe. 4:1-3). Le oʼolal maʼalob ka k-tukle: «¿Kin wáantaj wa utiaʼal ka yanak jeetsʼelil teʼ múuchʼulil yéetel ka múul meyajnak le sukuʼunoʼoboʼ? ¿Kin beetik wa le baʼax ku yaʼalik le ancianoʼoboʼ? ¿Ku confiar wa le sukuʼunoʼob tiʼ tenoʼ, maases wa tsʼaʼan in beet wa baʼax  meyajil teʼ múuchʼuliloʼ? ¿Kʼaj óolaʼanen wa tumen uts tin tʼaan in wáantik u maasil yéetel tumen kin kʼuchul temprano?» (xok Santiago 3:17). Wa k-ilik yaan baʼaxoʼob kʼaʼabéet k-kʼexik ichil k-kuxtaleʼ unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba u espíritu santo. Wa k-chaʼik u nuʼuktikoʼon u espíritu santo Dioseʼ yaan u maas jatsʼutstal k-modos, leloʼ yaan u beetik k-maas yaabiltaʼal tumen le sukuʼunoʼoboʼ.

14. Jeʼex u yaʼalik Colosenses 1:9, 10, ¿bix tu yáantil Jéeoba le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglo utiaʼal ka u chúukaʼan kʼaj óoltoʼob baʼax u kʼáatoʼ?

¹⁴ Teʼ yáax siglooʼ. Jéeobaeʼ jach uts tu táan u kaʼansik u kaajal (Sal. 32:8). Letiʼeʼ u kʼáat ka kʼaj óoltaʼak, ka yaabiltaʼak yéetel ka kuxlak minaʼan u xuul le máaxoʼob meyajtikoʼ. Lelaʼ chéen jeʼel u béeytal yoʼolal le kaʼansaj ku tsʼáaiktoʼonoʼ (Juan 17:3). Teʼ yáax siglooʼ meyajnajtiʼ le múuchʼuliloʼob utiaʼal u kaʼansik u kaajaloʼ (xok Colosenses 1:9, 10). Lelaʼ tu beetaj yéetel u nuʼuktaj le espíritu santooʼ, le «uláakʼ áantaj» tu yaʼalaj Jesús kun túuxtbil tiʼ u discípuloʼoboʼ (Juan 14:16). Le espíritu santooʼ tu yáantaj le discípuloʼob utiaʼal u naʼatkoʼob tubeel u Tʼaan Diosoʼ bey xan le baʼaxoʼob tu beetaj yéetel tu yaʼalaj Jesúsoʼ, le oʼolal páajchaj u tsʼíibtikoʼob teʼ Evangelioʼoboʼ. Le baʼax tu naʼatoʼoboʼ le áantoʼob utiaʼal u muʼukʼaʼantal u fejoʼob, u maas yaabiltikoʼob Dios, u Hijo yéetel le sukuʼunoʼoboʼ.

15. ¿Baʼax eʼesik táan u béeytal le profecía tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ Isaías 2:2, 3?

¹⁵ Teʼ kʼiinoʼobaʼ. Jéeobaeʼ u yaʼalmiliʼ «tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ» tuláakal kaajoʼobeʼ yaan u naʼakloʼob tu montaña utiaʼal u kankoʼob u jaajil (xok Isaías 2:2, 3). Teʼ kʼiinoʼobaʼ táan k-ilik bix u béeytal le profecíaaʼ. Minaʼan mix junpʼéel religión ku nuʼuktaʼal jach maʼalob jeʼex u beetik Jéeoba yéetel u kaajaleʼ. ¡Mix tuʼux uláakʼ jeʼel k-kʼamik le maʼalob kaʼansaj ku tsʼáaik Jéeobaoʼ! (Isa. 25:6). Tiʼ letiʼeʼ ku meyaj «le esclavo chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat» utiaʼal u tsʼáaiktoʼon le kaʼansaj ku keʼetel yéetel janaloʼ. Jejeláas  baʼaxoʼob ku meyajtiʼ utiaʼal u kaʼanskoʼon: jeʼex le revistaaʼ, le discursoʼoboʼ yéetel jejeláas videoʼob (Mat. 24:45). Maʼ xaaneʼ k-uʼuyikba jeʼex Eliú le ka tu yaʼalaj: «Minaʼan uláakʼ máax jeʼel u kaʼansaj jeʼex letiʼeʼ» (Job 36:22).

16. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-jóoʼsik u yutsil le kaʼansaj ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ?

¹⁶ Le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkoʼ. Le espíritu santooʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼaxoʼob k-kanik teʼ Bibliaoʼ. Le oʼolal unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba le baʼax tu yaʼalaj le salmistaaʼ: «Jéeoba Dios, kaʼansten baʼax bejil unaj in bisik. Beyoʼ yaan in xíimbal teʼ maʼalob bejoʼ. Tsʼáaten junpʼéel puksiʼikʼal ka u respetart a kʼaabaʼ» (Sal. 86:11). Bey túunoʼ unaj k-ilik k-jóoʼsik u yutsil le kaʼansaj ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba yéetel le Biblia bey xan yéetel u kaajaloʼ. Baʼaleʼ maʼ chéen unaj k-ilik k-kanik yaʼab baʼaloʼobiʼ. Baʼaxeʼ unaj k-ilik u kʼuchul t-puksiʼikʼal yéetel k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼaxoʼob k-kanikoʼ. K-ojel Jéeobaeʼ jach yaan u yáantkoʼon yéetel u espíritu santo utiaʼal k-beetik beyoʼ. Tsʼoʼoleʼ unaj xan k-líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ tumen tiaʼanoʼon ichil junpʼéeliliʼ familiaeʼ (Heb. 10:24, 25). Unaj xan k-kʼáatik u espíritu santo Jéeoba utiaʼal ka béeyak u jóokʼol t-puksiʼikʼal le comentarioʼob k-tsʼáaik teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, bey xan utiaʼal k-máansik le u maas maʼalobil ku páajtal le jaatsoʼob ku tsʼaʼabaltoʼon teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Wa k-beetik tuláakal lelaʼ táan k-eʼesik tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u Hijo jach k-yaabiltmaj u mejen tamanoʼob (Juan 21:15-17).

17. ¿Bix jeʼel k-eʼesik táan k-múul meyaj yéetel u kaajal Jéeobaeʼ?

¹⁷ Ichil junpʼíit kʼiineʼ chéen u kaajal Jéeoba kun pʼáatal way Luʼumeʼ. Le oʼolaleʼ unaj k-tsʼáaik k-óol k-múul meyaj tu yéetel. Lelaʼ k-beetik le kéen k-eʼes yaabilaj jeʼex u beetik Jéeobaeʼ yéetel kéen k-tsikbalt tiʼ tuláakal máak le jatsʼuts baʼaloʼob ken u beetoʼ. Unaj xan k-áantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelil yéetel ka beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoolol teʼ múuchʼuliloʼ. Tsoʼoleʼ unaj xan k-uʼuyik le baʼax ku yaʼalik le Máax jach maʼalob u kaʼansajoʼ, lelaʼ k-beetik le kéen k-kʼam le kaʼansaj ku tsʼáaiktoʼonoʼ. Beyoʼ le kéen xuʼulsaʼak u yóokʼol kaab Satanáseʼ toʼoneʼ maʼ ten k-sajaktal tiʼ le baʼax kun úuchloʼ, baʼaxeʼ yaan k-pʼáatal ichil le máaxoʼob jach u tsʼaamoʼob u yóol u meyajtoʼob Jéeobaoʼ.