Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

NÍ KASEMI 44

Anɛ A Maa Wa Nɛ A Ba Sɔmɔ Mawu Lo?

Anɛ A Maa Wa Nɛ A Ba Sɔmɔ Mawu Lo?

“Yesu juɛmi mi ngɛ kuɔe, nɛ e ngɛ wae ngɛ nɔmlɔ tso mi, nɛ Mawu kɛ nimli tsuo a bua jɔ e he.”​—LUKA 2:52.

LA 134 Mawu Ngɔ Bimɛ Kɛ Wo Fɔli A Dɛ

NƆ́ NƐ WA MAA KASE *

1. Mɛni ji yi mi kpɔ nɛ hi pe kulaa nɛ nɔ ko ma nyɛ maa mwɔ?

BEHI fuu ɔ, yi mi kpɔhi nɛ fɔli mwɔɔ ɔ saa a bimɛ a he be kɛkɛɛ. Ke fɔli mwɔ yi mi kpɔ nɛ dɛ ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ maa ngɔ haomi kɛ ba a bimɛ a nɔ. Se ke a mwɔ yi mi kpɔhi nɛ nile ngɛ mi ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ a bimɛ a bua nɛ jɔ ngɛ si himi mi nɛ a ye manye. E sa nɛ bimɛ hu nɛ a mwɔ yi mi kpɔhi nɛ a da. Yi mi kpɔ nɛ hi pe kulaa nɛ nɔ ko ma nyɛ maa mwɔ ji nɛ e ma sɔmɔ Yehowa, wa hiɔwe Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ.​—La 73:28.

2. Mɛni yi mi kpɔhi nɛ a da nɛ Yesu kɛ e fɔli ɔmɛ mwɔ?

2 Yosef kɛ Maria nɛ ji Yesu fɔli ɔ suɔ nɛ a ye bua a bimɛ ɔmɛ konɛ a ba sɔmɔ Yehowa, nɛ yi mi kpɔhi nɛ a mwɔ ɔ hu tsɔɔ kaa lɔ ɔ ji oti ngɛ a si himi mi. (Luka 2:40, 41, 52) Yesu nitsɛ hu mwɔ yi mi kpɔ nɛ da, nɛ lɔ ɔ ye bua lɛ nɛ e pee Yehowa suɔmi nya ní. (Mat. 4:1-10) Yesu ba pee nyumu nɛ peeɔ kpakpa nɛ e yeɔ anɔkuale nɛ e ngɛ kã hulɔ. Ke fɔlɔ ko nɛ e ji Kristofo no ɔ ngɛ bi ko nɛ ngɛ kaa Yesu ɔ, e bua maa jɔ wawɛɛ.

3. Mɛni sane bimihi a he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

3 Wa ma susu sane bimi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔmɛ a he ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi: Mɛni yi mi kpɔ kpakpahi nɛ Yehowa mwɔ ngɛ Yesu he? Mɛni nɛ fɔli nɛ a ji Kristofohi ɔ ma nyɛ maa kase ngɛ Yosef kɛ Maria a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi? Nɛ mɛni nihewi kɛ yihewi nɛ a ji Kristofohi ma nyɛ maa kase ngɛ yi mi kpɔhi nɛ Yesu mwɔ ɔ mi?

MOO KASE YEHOWA

4. Mɛni yi mi kpɔ ko nɛ he hia nɛ Yehowa mwɔ ngɛ e Bi ɔ he?

4 Yehowa hla fɔli kpakpa kɛ ha Yesu. (Mat. 1:18-23; Luka 1:26-38) Munyuhi nɛ Maria je e tsui mi kɛ tu nɛ a ngma ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ tsɔɔ kaa e ngɛ suɔmi nɛ mi kuɔ kɛ ha Yehowa kɛ e Munyu ɔ. (Luka 1:46-55) Nɛ bɔ nɛ Yosef hu pee e ní ha ngɛ blɔ tsɔɔmi nɛ Yehowa kɛ ha lɛ ɔ he ɔ tsɔɔ kaa e yeɔ lɛ gbeye nɛ e suɔ nɛ e sa e hɛ mi.​—Mat. 1:24.

5-6. Mɛni si fɔfɔɛ nɛ Yehowa ngmɛ blɔ nɛ e Bi ɔ gu mi?

5 Mo kadi kaa Yehowa hlɛ fɔli nɛ a ngɛ he lo nya ní babauu kɛ ha Yesu. Afɔle nɛ Yosef kɛ Maria sã benɛ a fɔ Yesu ɔ tsɔɔ kaa a ji ohiatsɛmɛ. (Luka 2:24) E ma nyɛ maa ba kaa Yosef ní tsumi he ɔ ngɛ e we ɔ kasa nya ngɛ Nazaret, nɛ lejɛ ɔ nɛ e tsu kapitɛ ní tsumi ɔ ngɛ. Eko ɔ, a pee a si himi kpokploo, titli ɔ, akɛnɛ weku ɔ mi bi ɔmɛ a he ngɛ hiɛe ɔ he je. Jokuɛwi nɛ a ngɛ a weku ɔ mi ɔ a yibɔ ma nyɛ maa su kpaago.​—Mat. 13:55, 56.

6 Yehowa po Yesu he piɛ ngɛ oslaa komɛ a he, se e tsi we nyagbahi tsuo nɛ e Bi ɔ kɛ kpe ɔ nya. (Mat. 2:13-15) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Yesu ngɛ weku li nɛ a he we lɛ yi. Moo hyɛ bɔ nɛ e maa dɔ Yesu ha kaa lɛ nitsɛ e weku mi bimɛ po kplɛɛ we nɔ kaa lɛ ji Mesia a kɛ je sisije. (Maak. 3:21; Yoh. 7:5) Jehanɛ hu ɔ, eko ɔ Yosef gbo benɛ Yesu wɛ lolo. Hyɛ bɔ nɛ e maa dɔ lɛ ha. Yosef gbenɔ ɔ ma bi nɛ Yesu nɛ lɛ ji bi nɔkɔtɔma ngɛ e nyɛmimɛ ɔmɛ a kpɛti ɔ nɛ e hyɛ ní tsumi nɛ e tsɛ ɔ tsu ɔ nɔ. (Maak. 6:3) Benɛ Yesu ngɛ wae ɔ, e kase bɔ nɛ e maa hyɛ weku ɔ nɔ ha. Eko ɔ, e tsu ní wawɛɛ kɛ hyɛ weku ɔ nɔ. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa Yesu nu pɔtɔtɔɛ he hyɛ.

Fɔli, nyɛɛ ye bua nyɛ bimɛ nɛ a hla ga womihi kɛ je Mawu Munyu ɔ mi ke a kɛ si fɔfɔɛhi nɛ a mi wa kpe (Hyɛ kuku 7) *

7. (a) Mɛni sane bimihi lɛ maa ye bua huno kɛ e yo ngɛ a bimɛ tsɔsemi mi? (b) Kɛ Abɛ 2:1-6 maa ye bua fɔli ngɛ bimɛ a tsɔsemi mi ha kɛɛ?

7 Ke nyɛ ji nihi nɛ nyɛ sɛ gba si himi mi nɛ nyɛ suɔ nɛ nyɛ fɔ bimɛ ɔ, nyɛ bi nyɛ he ke: ‘Anɛ wa ji nihi nɛ wa baa wa he si nɛ wa suɔ Yehowa kɛ e Munyu ɔ lo? Anɛ Yehowa maa hla wɔ kaa waa hyɛ bi nɔ lo?’ (La 127:3, 4) Ke nyɛ ji fɔli momo ɔ, nyɛ bi nyɛ he ke: ‘Anɛ wa ngɛ wa bi ɔmɛ tsɔɔe kaa e hi kaa a ma tsu ní wawɛɛ lo?’ (Fiɛlɔ 3:12, 13) ‘Anɛ wa bɔɔ mɔde kɛ poɔ wa bimɛ a he piɛ kɛ jeɔ oslaahi nɛ ngɛ Satan je ɔ mi nɛ a kɛ ma nyɛ maa kpe ɔ a he lo?’ (Abɛ 22:3) Nyɛ be nyɛe maa po nyɛ bi ɔmɛ a he piɛ kɛ je oslaahi tsuo nɛ a kɛ ma nyɛ maa kpe ɔ a he. Jã be hie peemi kɔkɔɔkɔ. Se kɛ̃ ɔ, ke nyɛ ya nɔ nɛ nyɛ je suɔmi mi kɛ tsɔɔ mɛ bɔ nɛ a kɛ Mawu Munyu ɔ mi ga womihi ma tsu ní ha a, lɔ ɔ ma nyɛ ma dla mɛ kɛ ha nyagbahi nɛ a kɛ maa kpe ngɛ si himi mi ɔ. (Kane Abɛ 2:1-6.) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke nyɛ weku no ko kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ, nyɛɛ da Mawu Munyu ɔ nɔ kɛ ye bua nyɛ bi ɔmɛ konɛ a le nɔ́ he je nɛ e he hia kaa a maa ya nɔ nɛ a ye Yehowa anɔkuale ɔ. (La 31:23) Aloo eko ɔ, ke nyɛ weku no ko gbo ɔ, nyɛɛ ngɔ ngmami komɛ kɛ ye bua nyɛ bi ɔmɛ konɛ a nyɛ nɛ a da aywilɛho ɔ nya nɛ a ná tue mi jɔmi.​—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

MOO KASE YOSEF KƐ MARIA A NƆ HYƐMI NƆ́ Ɔ

8. Mɛni blɔ tsɔɔmi nɛ ngɛ 5 Mose 6:6, 7 ɔ nɛ Yosef kɛ Maria kɛ tsu ní?

8 Akɛnɛ Yosef kɛ Maria kɛ blɔ tsɔɔmi nɛ Yehowa kɛ ha fɔli ɔ tsu ní he je ɔ, a nyɛ nɛ a ye bua Yesu nɛ Yehowa bua jɔ e he. (Kane 5 Mose 6:6, 7.) Yosef kɛ Maria suɔ Yehowa wawɛɛ, enɛ ɔ he ɔ, a kɛ pee oti kaa a maa wo a bi ɔmɛ he wami nɛ mɛ hu a suɔ Yehowa.

9. Mɛni yi mi kpɔhi nɛ a he hia nɛ Yosef kɛ Maria mwɔ?

9 Yosef kɛ Maria kɛ pee oti kaa a kɛ a weku ɔ ma sɔmɔ Yehowa be fɛɛ be. Enɛ ɔ he je nɛ a ya kpehi nɛ a pee daa otsi ngɛ sɔlemi we ɔ ngɛ Nazaret ɔ kɛ He Tsɔmi ɔ nɛ a ye daa jeha ngɛ Yerusalem ɔ nɛ. (Luka 2:41; 4:16) Eko ɔ, ke a ngɛ blɔ nɔ kɛ yaa Yerusalem, aloo a yaa he kpa ko ɔ, a ngɔɔ jamɛ a he blɔ ɔ kɛ tsɔɔ Yesu kɛ e nyɛmimɛ ɔmɛ Yehowa we bi a yi nɔ sane. Eko ɔ, benɛ Yosef weku ɔ yi ngɛ blie ɔ, e he wa ha mɛ kaa a kɛ a he maa wo Mawu jami mi ní peepeehi nɛ a pɔɔ peemi ɔ mi. Se akɛnɛ a bɔ a he mɔde he je ɔ, a ná he se wawɛɛ nitsɛ. Yosef weku ɔ ha nɛ huɛ bɔmi kpakpa hi a kɛ Yehowa a kpɛti.

10. Mɛni fɔli nɛ a ji Kristofohi ɔ ma nyɛ maa kase ngɛ Yosef kɛ Maria a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi?

10 Mɛni fɔli nɛ a yeɔ Mawu gbeye ɔ ma nyɛ maa kase ngɛ Yosef kɛ Maria a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi? Fɔli, nɔ́ nɛ he hia wawɛɛ ji kaa nyɛ maa ngɔ nyɛ munyu tutui kɛ nyɛ ní peepee kɛ ha nɛ nyɛ bimɛ nɛ a na kaa nyɛ suɔ Yehowa wawɛɛ. Nyɛ kadi kaa nike ní nɛ se be nɛ nyɛɛ kɛ ma nyɛ ma ha nyɛ bimɛ ɔmɛ ji kaa nyɛ maa ye bua mɛ nɛ a suɔ Yehowa. Jehanɛ hu ɔ, e he hia nɛ nyɛ tsɔse nyɛ bimɛ ɔmɛ konɛ a kase Baiblo ɔ, a sɔle, nɛ a ya asafo mi kpehi kɛ fiɛɛmi be fɛɛ be. (1 Tim. 6:6) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e sa nɛ fɔli nɛ a ha a bimɛ a he lo nya hiami níhi. (1 Tim. 5:8) Se nyɛ kai hu kaa huɛ bɔmi kpakpa nɛ maa hi nyɛ bimɛ ɔmɛ kɛ Yehowa a kpɛti ɔ ji nɔ́ nɛ ma ha nɛ a he a yi wami ke Satan je yaya nɛ ɔ ba nyagbe, se pi he lo nya níhi nɛ a ngɛ ɔ. *​—Eze. 7:19; 1 Tim. 4:8.

E ngɛ bua jɔmi wawɛɛ ke fɔli nɛ a ji Kristofohi ɔ ye bua a wekuhi nɛ a mwɔ yi mi kpɔhi nɛ da ngɛ Mawu jami mi! (Hyɛ kuku 11) *

11. (a) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ ga womi nɛ ngɛ 1 Timoteo 6:17-19 ɔ maa ye bua fɔli nɛ a mwɔ yi mi kpɔhi nɛ sa ke a ngɛ a bimɛ tsɔsee? (b) Mɛni otihi nɛ o weku ɔ kɛ ma nyɛ maa ma e hɛ mi, nɛ mɛni jɔɔmihi lɛ ma nyɛ maa je mi kɛ ba? (Hyɛ daka nɛ ji “ Mɛni Otihi O Kɛ Maa Ma O Hɛ Mi?”)

11 E ji bua jɔmi sane kaa fɔli babauu ngɛ mɔde bɔe kaa a maa ye bua a bimɛ nɛ huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi a kɛ Yehowa a kpɛti! A kɛ a weku ɔ peeɔ kake kɛ sɔmɔɔ Yehowa be fɛɛ be. A blaa kɛ yaa asafo mi kpehi kɛ kpokpa nɔ kpehi, nɛ a kɛ a he woɔ fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi hulɔ. Weku komɛ hu bɔɔ mɔde kaa a ma ya fiɛɛ ngɛ zugba kpɔhi nɛ a pɔɛ a mi ní tsumi mi. Ni kpahi hu ya slaa si ngɛ Betel, loo a yeɔ bua ngɛ asafo ɔ tsuhi a mami mi. Wekuhi nɛ a kɛ a he woɔ ní tsumi nɛ ɔmɛ a mi ɔ maa hia sika ngɛ enɛ ɔmɛ a peemi mi, nɛ a kɛ nyagba kpa komɛ hu ma nyɛ maa kpe. Se ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa maa jɔɔ mɛ wawɛɛ. (Kane 1 Timoteo 6:17-19.) Bimɛ nɛ a tsɔse mɛ ngɛ wekuhi kaa jã a mi ɔ kɛ a he woɔ ní tsumi nɛ ɔmɛ ekomɛ a mi, nɛ a bua jɔɔ kaa a fɔli ɔmɛ tsɔse mɛ ngɛ jamɛ a blɔ ɔ nɔ! *​—Abɛ 10:22.

MOO KASE YESU

12. Mɛni nɛ e sa nɛ Yesu nɛ pee be mi nɛ e ngɛ wae ɔ?

12 Yesu hiɔwe Tsɛ ɔ mwɔɔ yi mi kpɔhi nɛ sa be fɛɛ be, nɛ Yosef kɛ Maria hu mwɔ yi mi kpɔhi nɛ da. Se kɛ̃ ɔ, benɛ Yesu ngɛ wae ɔ, e he ba hia nɛ lɛ nitsɛ e mwɔ yi mi kpɔhi. (Gal. 6:5) Kaa bɔ nɛ e ji ngɛ nɔ fɛɛ nɔ ko blɔ fa mi ɔ, Yesu ma nyɛ maa hla nɔ́ nɛ e suɔ nɛ e pee. E ko nyɛ ko hla kaa e maa pee e suɔmi nya ní kekle. Se e pee we jã, mohu ɔ, e ha nɛ huɛ bɔmi kpakpa hi e kɛ Yehowa a kpɛti. (Yoh. 8:29) Kɛ Yesu nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ ma nyɛ maa ye bua nihewi kɛ yihewi ha kɛɛ mwɔnɛ ɔ?

Nihewi kɛ yihewi, nyɛ ko kua nyɛ fɔli a blɔ tsɔɔmi kɔkɔɔkɔ (Hyɛ kuku 13) *

13. Benɛ Yesu ji niheyo ɔ, mɛni yi mi kpɔ nɛ he hia lɛ e mwɔ?

13 Benɛ Yesu ji niheyo ɔ, e hla kaa e maa bu e fɔli tue. Yesu susuu we kaa e le ní pe e fɔli ɔmɛ nɛ lɔ ɔ nɛ ha nɛ e kua a blɔ tsɔɔmi, mohu ɔ, “e ya nɔ nɛ e ba e he si ha mɛ.” (Luka 2:51) Akɛnɛ Yesu ji bi nɔkɔtɔma ngɛ e nyɛmimɛ ɔmɛ a kpɛti he je ɔ, blɔ nya ní tsumihi fuu ngɛ e kuɛ nɔ, nɛ atsinyɛ jemi ko be he kaa e tsu blɔ nya ní tsumi nɛ ɔmɛ a he ní. E bɔ mɔde wawɛɛ nɛ e kase kapitɛ ní tsumi ɔ ngɛ e tsɛ Yosef ngɔ konɛ e nyɛ nɛ e hyɛ e weku ɔ nɔ.

14. Kɛ wa pee kɛɛ kɛ le kaa Yesu kase Mawu Munyu ɔ saminya?

14 Eko ɔ, Yesu fɔli tu nyakpɛ níhi nɛ kɔɔ e fɔmi he, kɛ níhi nɛ Mawu tsɔli de ngɛ e he ɔ he munyu kɛ tsɔɔ lɛ. (Luka 2:8-19, 25-38) Se pi lɔ ɔ pɛ, Yesu nitsɛ kase Ngmami ɔ ngɛ e dɛ he. Kɛ wa pee kɛ le kaa Yesu kase Mawu Munyu ɔ saminya ha kɛɛ? Benɛ Yesu ji jokuɛyo ɔ, tsɔɔli nɛ a ngɛ Yerusalem ɔ “nya kpɛ a he wawɛɛ ngɛ e níhi a sisi numi, kɛ hetohi nɛ e ngɛ hae ɔ he.” (Luka 2:46, 47) Benɛ Yesu ye jeha 12 ɔ, e ná nɔ mi mami momo kaa Yehowa ji e Tsɛ.​—Luka 2:42, 43, 49.

15. Mɛni Yesu pee kɛ tsɔɔ kaa e suɔ nɛ e pee Yehowa suɔmi nya ní?

15 Benɛ Yesu le nɔ́ nɛ Yehowa ngɛ hlae nɛ e pee ɔ, e hla kaa e maa pee Yehowa suɔmi nya ní. (Yoh. 6:38) E le kaa nihi fuu maa nyɛ lɛ, nɛ e sume nɛ e ba lɛ jã mohu lɛɛ, se kɛ̃ ɔ, e hla kaa e maa bu Yehowa tue. Benɛ a baptisi lɛ ngɛ jeha 29 ɔ mi ɔ, e kɛ Yehowa suɔmi nya ní peemi pee oti ngɛ e si himi mi. (Heb. 10:5-7) Benɛ Yesu ngɛ gboe ngɛ sɛumi tso ɔ nɔ po ɔ, e ya nɔ nɛ e pee e Tsɛ ɔ suɔmi nya ní.​—Yoh. 19:30.

16. Mɛni ji nɔ́ kake nɛ jokuɛwi ma nyɛ maa kase ngɛ Yesu he?

16 Moo bu o fɔli. Yosef kɛ Maria hu yi mluku kaa o fɔli ɔmɛ nɔuu. Se kɛ̃ ɔ, Yehowa ha o fɔli ɔmɛ he blɔ kaa a tsɔse mo nɛ a po o he piɛ. Ke o bu a ga womi tue nɛ o kɛ a blɔ tsɔɔmi tsu ní ɔ, níhi a mi maa “hi ha mo.”​—Efe. 6:1-4.

17. Ngɛ Yoshua 24:15 ɔ nya a, mɛni yi mi kpɔ nɛ e sa nɛ nihewi kɛ yihewi nɛ a mwɔ?

17 Moo hla nɔ nɛ o ma sɔmɔ. E sa nɛ o le Nɔ tutuutu nɛ Yehowa ji, e yi mi tomihi, kɛ bɔ nɛ e suɔmi nya ní peemi kɔɔ o si himi he ha. (Rom. 12:2) Ke o pee jã a, o ma nyɛ maa mwɔ yi mi kpɔ nɛ he hia pe kulaa ngɛ o si himi mi, nɛ ji kaa o ma sɔmɔ Yehowa. (Kane Yoshua 24:15; Fiɛlɔ 12:1) Ke o kaseɔ Baiblo ɔ daa ligbi ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ suɔmi nɛ o ngɛ kɛ ha Yehowa a mi maa wa, nɛ o hemi kɛ yemi ɔ hu mi maa wa.

18. Mɛni yi mi kpɔ nɛ e sa nɛ nihewi kɛ yihewi nɛ a mwɔ, nɛ mɛni maa je mi kɛ ba?

18 Moo hla kaa o kɛ Yehowa suɔmi nya ní peemi maa ye kekle blɔ he ngɛ o si himi mi. Satan je ɔ haa nɛ nihi susuɔ kaa ke nɔ ko kɛ nyɛmihi nɛ e ngɛ ɔ pee lɛ nitsɛ e suɔmi nya ní ɔ, e bua maa jɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, nihi nɛ a dii he lo nya níhi a se ɔ ngɔɔ “piimi babauu kɛ gbɔɔgbɔɔ a he tsuo.” (1 Tim. 6:9, 10) Se nihi nɛ a buɔ Yehowa tue nɛ a hlaa kaa a kɛ e suɔmi nya ní peemi maa ye kekle blɔ he ngɛ a si himi mi ɔ maa ye manye ngɛ si himi mi nɛ “níhi a mi maa hi ha [mɛ].”​—Yosh. 1:8.

MƐNI O MAA HLA KAA O MAA PEE?

19. Mɛni nɛ e sa nɛ fɔli nɛ a kai?

19 Fɔli, nyɛɛ bɔ mɔde wawɛɛ nɛ nyɛɛ ye bua nyɛ bimɛ nɛ a sɔmɔ Yehowa. Nyɛɛ ngɔ nyɛ hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ nɛ e maa ye bua nyɛ nɛ nyɛɛ mwɔ yi mi kpɔhi nɛ da. (Abɛ 3:5, 6) Nyɛ kai kaa nyɛ ní peepee náa nyɛ bimɛ a nɔ he wami pe nyɛ munyu tutui. Lɔ ɔ he ɔ, nyɛɛ mwɔ yi mi kpɔhi nɛ maa ye bua nyɛ bi ɔmɛ konɛ a pee Yehowa suɔmi nya ní.

20. Mɛni jɔɔmihi nihewi kɛ yihewi ma ná ke a hla kaa a ma sɔmɔ Yehowa?

20 Nihewi kɛ yihewi, nyɛ fɔli ma nyɛ maa ye bua nyɛ konɛ nyɛɛ mwɔ yi mi kpɔhi nɛ sa ngɛ si himi mi. Se nyɛ nitsɛmɛ nɛ nyɛ maa hla kaa nyɛ maa pee Yehowa suɔmi nya ní. Lɔ ɔ he ɔ, nyɛɛ kase Yesu nɛ nyɛɛ hla kaa nyɛ ma sɔmɔ nyɛ hiɔwe Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ. Ke nyɛ pee jã a, nyɛ ma ná bua jɔmi amlɔ nɛ ɔ. (1 Tim. 4:16) Nɛ hwɔɔ se hu ɔ, nyɛ ma ná si himi nɛ pe kulaa!

LA 133 Ja Yehowa Ngɛ O Nihe Kɛ O Yihe Be Mi

^ kk. 5 Fɔli nɛ a ji Kristofohi ɔ suɔ kaa a bimɛ a bua nɛ jɔ nɛ a sɔmɔ Yehowa ke a wa. Se mɛni yi mi kpɔhi nɛ e sa nɛ fɔli nɛ a mwɔ konɛ lɔ ɔ nɛ ye bua a bimɛ ɔmɛ nɛ a ba sɔmɔ Yehowa. Nɛ mɛni yi mi kpɔhi nɛ e sa nɛ nihewi kɛ yihewi nɛ a ji Kristofohi ɔ nɛ a mwɔ konɛ a ye manye ngɛ si himi mi? Wa maa na sane bimi nɛ ɔmɛ a heto ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi.

^ kk. 11 Hyɛ daka nɛ ji I Couldn’t Imagine Having Better Parentsnɛ je kpo ngɛ October 2011 Awake! ɔ bf. 20 ɔ, kɛ munyu nɛ ji A Special Letter to Their Parentsnɛ ngɛ March 8, 1999 Awake! ɔ bf. 25 ɔ.

^ kk. 66 FONI Ɔ MI TSƆƆMI: Benɛ Yesu ji jokuɛyo ɔ, Maria ye bua lɛ nɛ e suɔ Yehowa. Binyɛmɛ nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ hu ma nyɛ maa kase Maria nɛ a ye bua a bimɛ nɛ a suɔ Yehowa.

^ kk. 68 FONI Ɔ MI TSƆƆMI: Yosef yɔse kaa e sa nɛ e kɛ e weku ɔ tsuo nɛ ya kpe he ɔ. E sa nɛ tsɛmɛ hu nɛ a kɛ a wekuhi nɛ ya asafo mi kpehi.

^ kk. 70 FONI Ɔ MI TSƆƆMI: Yesu kase e tsɛ Yosef nine nya ní tsumi ɔ. Nihewi kɛ yihewi hu ma nyɛ maa kase a tsɛmɛ a nine nya ní tsumi.