1. Ngu txihi txisungo txa txinene atxi mmwani ni mmwani a nga ti mahelako?

NGU txitalo, sisungo asi vaveleki va si mahelako vanana vawe, si gwesa wutomi wawe wotshe. Ngako vaveleki va si maheli vanana vawe sisungo sa sinene, si nga va tisela sikarato. Kambe ngako va txi va mahela sisungo sa sinene va nga maha to vanana vawe ve mana wutomi wo tsakisa ni kueneliseka. Hambiketo vanana ni vona ti lava ve ti mahela sisungo sa sinene. Txisungo txa txinene atxi mmwani ni mmwani a nga txi mahako, ngu thumela Jehovha Tate wathu wa nzumani.—Mas. 73:28.

2. Ngu sihi sisungo sa sinene asi Jesu ni vaveleki vakwe va nga si maha?

² Vaveleki va Jesu va ti ti emisete kuvhuna vanana vawe ti to ve thumela Jehovha, se sisungo si va nga maha, si kombisile ti to va ti thangetisa kuthumela Jehovha ka wutomi wawe. (Luka 2:40, 41, 52) Jesu nene a mahile sisungo sa sinene asi si nga m’vhuna ti to e hetisisa ati Jehovha a nga ti mu rumile. (Mat. 4:1-10) Jesu a vite m’thu wa mnene ni txibindi. Votshe vaveleki va va randako Jehovha va nga tsaka ngu kuva ni mwanana wo fana ni Jesu.

3. Ngu sihi siwotiso si hi no bhula ngu sona?

³ Ka gondo yiya hi na bhula ngu siwotiso siya: Ngu sihi sisungo sa sinene asi Jehovha a nga mahela Jesu? Ngu tihi ati vaveleki ava i ku Makristu va nga ti gondako ka sisungo asi vaveleki va Jesu va nga maha? Ni ku ngu tihi ati vaphya va i ku Makristu va nga gondako ka sisungo si Jesu a nga maha?

4. Ngu sihi sisungo sa sinene asi Jehovha a nga mahela mwanana wakwe?

⁴ Jehovha a sawulete Jesu vaveleki va vanene. (Mat. 1:18- 23; Luka 1:26-38) Mapswi a Mariya aya ma nga bhalwa amu ka Bhiblia, ma ti kombisile ti to ene a ni lirando la hombe ngu Jehovha kumweko ni Bhiblia. (Luka 1:46-55) Nzila yi Josefa a nga engisa ngu yona mkongomiso wa Jehovha, yi kombisile ti to a ti thava Jehovha ni ku a ti lava ku m’tsakisa.—Mat. 11:24.

5-6. Ngu sihi sikarato asi Jesu a nga manana naso?

⁵ Phela Jehovha kha nga sawulela Jesu vaveleki vo ganya. Miningelo ayi Josefa ni Mariya va nga yi ningela msana kova Jesu a di velekilwe yi kombisile ti to vona i ti sisiwana. (Luka 2:24) Ti nga maha Josefa a ti ni karpitariya ya yi dotho mtini kwakwe khe Nazareta. Phela vona va sa ganya ngutu-ngutu aku va nga ti ni 7 wa vanana.—Mat. 13:55, 56.

⁶ Jehovha a vhikete Jesu ka tiphango to kari, hambiketo kha vhikela mwanana wakwe ka sotshe sikarato si a ndi no manana naso. (Mat. 22:13-15) Ngu txikombiso Jesu ti lavile e wonisana ni maxaka yakwe aya ma nga ti si kholwi to ene i Mesiya. Alakanya nzila yi Jesu a nga tipfa ngu yona mbimo yi hambi vananda vawe va nga ti si kholwi ti to i ti Kristu. (Marku 3:21; Joh. 7:5) Jesu a tshumete e wonisana ni kupanda ko kufelwa ngu tate wakwe Josefa. Aku tate wawe Josefa a nga ti fite, Jesu kota matiwula ti lavile e thangela ko wunja mwaya. (Marku 6:3) Mbimo yi a nga ti kula, Jesu a gondile wutixamuleli wo wunja mwaya. Ti to e maha toneto, ti lavile e thuma ngutu. Jesu nene a kuzivile kuthuma e karala kufana ni nathu.

7. a) Ngu sihi siwotiso asi si nga vhunako mpatwa ti to wu kulisa vanana? b) Dibhuku da Mavingu 2:1-6 di nga vhunisa kutxani ko kulisa vanana?

⁷ Ngako mi di txhadhile mi txi lava kuva ni vanana ti wotiseni tiya: ‘Ina hi vathu vo tiveka hahatshi, va moya, va va nga wunjako vanana nga ha Jehovha a ti lavisako tona?’ (Mas. 127:3, 4) Ngako se u di m’veleki ti wotise tiya: ‘Ina na gondisa vanana vangu ku ve dhunda mthumo?’ (Ekl. 3:12, 13) ‘Ina na maha totshe ati ni nga ti kotako ti to ni vhikela vanana vangu ko kuzetelwa kumaha to biha ngu mafu yawa ya Sathani?’ (Mav. 22:3) Kha ti na kukoteka kuvhikela vanana ka sotshe sikarato si va nga mananako naso. Kambe ngu lirando kudotho-kudotho u nga va lulamisela ti to ve  wonisana ni sikarato sa wutomi ngu ku va vhuna ve engisa sialakanyiso sa mu ka Bhiblia. (Lera Mavingu 2:1-6.) Ngu txikombiso ngako dixaka danu di txi leka ditshuri, vhuna vanana vako ve wona ti to ngu kutxani i di ta lisima kusimama va di thembekile ka Jehovha. (Mas. 31:23) Ngako mi txi felwa ngu dixaka, gondisa vanana vako ku ve thumisa Bhiblia ti to ve wonisana ni txikarato txo felwa na va si gumi themba.—2 Vak. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

8. Ngu kuya ngu Dhewuteronome 6:6, 7, ngu tihi ti Josefa ni Mariya va nga maha?

⁸ Vaveleki va Jesu va m’vhuni ti to e kula e tsakelwa ngu Jehovha, nguko vona va ti londisa mkongomiso wakwe. (Lera Dhewuteronome 6:6, 7.) Josefa ni Mariya va ti ni lirando lo tshima ngu Jehovha, se a txi i nga ti txa lisima kwawe i ti kuvhuna vanana vawe ti to ni vona ve va ni lirando lo tshima ngu Jehovha.

9. Ngu sihi sisungo sa sinene asi Josefa ni Mariya va nga maha?

⁹ Josefa ni Mariya va sawute kusimama ni txiemiso txa txinene txa timhaka ta moya. Ti hakubasani ti to divhiki ni divhiki vona va txi ya disinagogani khe Nazareta ni kuya ka m’buso wa Pasika khe Jerusalema dilembe ni dilembe. (Luka 2:41; 4:16) Vona va txi thumisa maendo yawa ti to ve gondisa Jesu kumweko ni vananda vakwe matimu a vathu va Txizimu. Ti nga maha mbimo yi va nga ti tsimbila va ti pinda ngu ka makhalo a ya ma wombwako mu ka Mibhalo. Mbimo yi mwaya wawe wu nga tiya wu kula, ti nga maha ti sa va hehukela, Jesefa ni Mariya kusimama ni txiemiso txa txinene txa timhaka ta moya. Kambe kutikarata kwawe kuvile ni wuyelo ya yinene. Aku va nga ti thangetisa wukhozeli wa Jehovha ka wutomi wawe, mwaya wawe wu vite ni wuxaka wa wunene ni Jehovha.

10. Ngu tihi ti vaveleki va nga gondako ka Josefa ni Mariya?

¹⁰ Vaveleki va va randako Jehovha va nga gonda txani ka txikombiso txa Josefa ni Mariya? Txa lisima ngutu, gondisani vanana vanu ti to ve randa Jehovha ngu mapswi ni simaho sanu. Ti lava mi tshumela mi ziva ti to ningo ya lisima ngutu ayi mi nga ningako vanana vanu, ngu va gondisa ti to ve randa Jehovha.  Gondo ya lisima ayi vaveleki va nga gondisako vanana vawe ngu va ni txiemiso txa txinene txa timhaka ta moya, txo fana ni gonda Bhiblia, kumaha mkombelo ni kuya mitshanganoni ni ku pateka ka mthumo wa thembwe. (1 Tim. 6:6) Ditshuri ti to ti lava u vhuna mwanana ngu didhawa da nyama. (1 Tim. 5:8) Kambe khumbula ti to hi nga tithomba ti no m’vhuna ti to e ta huluka ku txi loviswa mafu yawa, e ta bela ka mafu a maphya, kambe mbuxaka wo tsana ni Jehovha. *—Eze. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. a) Txialakanyiso txi txi ku ka 1 Timoti 6:17-19 txi nga vhunisa kutxani vaveleki ti to ve mahela sisungo sa sinene vanana vawe? b) Ngu yahi makungo ya mi nga ma mahako kota mwaya? Yi nga va yihi wuyelo? (Wona dibhokiso di di ku: “ Ngu yahi makungo ya u lavako ku ma hokelela?”)

¹¹ Ta tsakisa kuwona vaveleki vo tala va i ku Makristu va txi mahela sisungo sa sinene timwaya tawe! Vona mbimo yotshe va va ni wukhozeli wa mwaya. Vona va xalela mitshangano ya dibanza ni ya hombe va di kumweko. Va tshumela ve txhumayela va di kumweko. Timwaya timwani, ta maha malulamiselo yo ya txhumayela amu ku nga mbi txhumayelwa ngutu. Timwani ta ya pfuxela Bhetele mwendo ku ya vhuneta ka mthumo wo aka. Timwaya ti ti mahako mithumo yiya, ti nga lava ti thumisa male yawe ni ku va nga tshangana ni sikarato. Hambiketo vona va wuyelwa ngutu ngu didhawa da moya. (Lera 1 Timoti 6:17-19.) Vanana va va kulako ka timwaya toneto va simama ve maha ti va nga ti gonda ni ku kha va tshuki ve tisola ngu toneto. *—Mav. 10:22.

12. Nji txani txi txi nga lava Jesu e txi maha mbimo yi a nga kula?

¹² Jehovha a mahete sisungo sa sinene Jesu, Josefa ni Mariya ni vona va mahile toneto. Hambiketo mbimo yi Jesu a nga ti kula ti lavile e ti mahela sisungo apune. (Vag. 6:5) Hambiku Jesu a nga ti hetisekile nene a ti ni mkhululeko wo sawula ati a ti lavako. A ti ko ti lava a di sawute kutimahela takwe, kambe kuhambana nito ene a a sawute kuva ni wuxaka wo tsana ni Jehovha. (Joh. 8:29) Ngu tihi ati vaphya nyamsi va nga ti gondako ka Jesu?

13. Ngu sihi sisungo sa sinene asi Jesu a nga maha i di ngadi mphya?

¹³ Jesu a sawute kuengisa vaveleki vakwe i di ngadi m’dotho. Ene kha tshuka e va eyisa ngu kupimisa to wa ziva ku va pala. Hahanze keto, ene a simamile e “ti veka hahatshi kwawe.” (Luka 2:51) Jesu a ti wu tekela hamsungo wutixamuleli wakwe kota matiwula. Ene a gondile kuvata ka tate wakwe Josefa ti to e vhuneta mwayani.

14. Hi tizivisa kutxani ti to Jesu a ti dhunda Dipswi da Txizimu?

 ¹⁴ Ti nga maha vaveleki va Jesu va di mu bhulete nzila yi a nga velekwa ngu yona, ni ti ngelozi yi nga womba ngu ngene. (Luka 2:8-19, 25-38) Jesu kha gwitela kupfa to gelwa basi, ene a txi gonda Mibhalo a pune. Hi tizivisa kutxani ti to Jesu a txi ti dhunda kugonda Dipswi da Txizimu? Nguko mbimo yi a nga ti tiya Jerusalema i ndi ngadi fanyana, vagondisi va ti “xamala tatinene ngu wuzivi wakwe ni tixamulo takwe.” (Luka 2:46, 47) Se mbimo yi a nga ti ni 12 wa malembe, Jesu a wombile apune ti to Jehovha i tate wakwe.—Luka 2:42, 43, 49.

15. Jesu a ti kombisisile kutxani ti to a sawute kumaha kudhunda ka Jehovha?

¹⁵ Mbimo yi Jesu a nga ziva ati Jehovha a nga ti ti lava kwakwe, ene a tumete txiavelo txakwe. (Joh. 6:38) Hambi ku ti nga ti si hehuki ka Jesu kuziva ti to a ndi na nyenywa ngu vo tala kambe ene a ti vekile hahatshi ka Jehovha. Mbimo yi Jesu a nga bhabhatiswa ngu dilembe da 29, atxi i nga ti txa lisima kwakwe i ti kumaha a ti Jehovha a nga ti mu rumile. (Vaheb. 10:5-7) Hambi mbimo yi a nga txi fa ka phande ya xanisa, ene kha nga pimisa kuleka kumaha kudhunda ka Tate wakwe.—Joh. 19:30.

16. Vanana va nga gonda txani ka txialakanyiso txa Jesu?

¹⁶ Engisa vaveleki vako. Kufana ni Josefa ni Mariya, vaveleki vako kha va hetiseka. Hambiketo Jehovha a va ningile wutixamuleli wa ku kugondisa ni ku ku kongomisa. Ngako u txi txi tekela ha msungo txialakanyiso txawe, ni ku va xonipha, u na “kateka.”—Vaef. 6:1-4.

17. Ngu kuya ngu Joxuwa 24:15, ngu txihi txisungo atxi vaphya va fanelako ku ti mahela vapune?

¹⁷ Sawula awu u no mu thumela. Tilava u mu ziva kwati Jehovha, kuranda kwakwe ni ti a ti lavako kwako. (Var. 12:2) U txi maha toneto u na kota kumaha txisungo txa lisima ka wutomi wako, i ku kuthumela Jehovha. (Lera Joxuwa 24:15; Ekl. 12:1) Ngako u txi gonda Bhiblia ditshiku ni ditshiku, lirando lako ngu Jehovha li na kula ni ku likholo lako li na tsana.

18. Ngu txihi txisungo tximwani atxi vaphya va fanelako ku txi maha? U na wuyelwa ngu txani?

¹⁸ Sawula kumaha kuranda ka Jehovha ku  khata ka wutomi wako. Mafu ya a Sathani ma womba ti to ngako u txi thangetisa kumaha kuranda kwako u na tsaka. Phela ditshuri ngu ti to ngako hi txi veka mapimo ko lava tithomba, hi nava ni “kuvilela ko tala.” (1 Tim. 6:9, 10) Kambe ngako u txi engisa Jehovha ni kusawula kumaha kudhunda kwakwe kukhata, u na humelela ka wutomi wako, ni ku ‘tsimbila kha kwati.’—Jox. 1:8.

19. Ngu tihi ati vaveleki va fanelako ku ti khumbula?

¹⁹ Anu vaveleki mahani totshe ti mi nga ti kotako ti to mi vhuna vanana vanu ve thumela Jehovha. M’thembeni, ene a na mi vhuna ti to mi maha sisungo sa sinene. (Mav. 3:5, 6) Khumbulani ti to vanana vanu va na kuzetwa ngutu ngu ti mi ti mahako i si nga ti mi ti wombako dwe. Mahani sisungo si si no vhuna vanana vanu ti to ve thumela Jehovha ngu ha ku si gumiko.

20. Ngu ahi makatekwa aya vaphya va nga ma manako ngako va txi sawula kuthumela Jehovha?

²⁰ Anu vaphya, vaveleki vanu va nga mi mahela sisungo sa sinene ka wutomi wanu. Hambiketo ti kwanu kusawula to mi na tsakisa Jehovha mwendo ahim-him. Ngu toneto etetelani Jesu, mi sawula kuthumela Jehovha Tate wanu wa nzumani. Ngako mi txi maha toneto, mi nava ni to tala to ti maha ni ku mi nava ni wutomi wo tsakisa konkuwa. (1 Tim. 4:16) Se ngu magwito, mi na ta tidila ngu wutomi wo tsakisa ngu ha ku si gwitiko!