Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

AWˬ LAWN 44

Nawˬ ve yaˇ uiˍ la kʼo Gʼuiˬ sha ve kanˉ te tuˬ laˇ?

Nawˬ ve yaˇ uiˍ la kʼo Gʼuiˬ sha ve kanˉ te tuˬ laˇ?

“Yeˍsuˆ lehˬ, cuˇ yiˍ maˍ yiˍ maˇ kʼoˆ, awˬ to maˇ kʼoˆ, uiˍ la leh, Gʼuiˬ sha kaꞈ chaw yaˇ kaꞈ yawˇ htaꞈ nyi ma cawˇ ve yoˬ.”—LUˉKAꞈ 2:52.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 134 Yaˇ htaꞈ haꞈ shaˉ tuˬ ve awˬ vuiˬ Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ *

1. Dawˇ cheˆ ve daꞈ jaˇ ve aˬ htoꞈ ma le?

 Laiˉ pawˆ kʼo, awˬ pa awˬ e dawˇ cheˆ ve kaꞈ yaˇ htaꞈ heuˆ la kuiˬ maw chaweh cawˬ ve yoˬ. Awˬ pa awˬ e dawˇ cheˆ ve maˇ cawˇ ve kʼo, chi yaˇ shoꞈ shaꞈ ve cawˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Awˬ pa awˬ e dawˇ cheˆ ve cawˇ ve kʼo, yaˇ a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ daꞈ ve cawˬ leh ha lehˬ ve cawˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yaˇ teˇ hpaˍ kaꞈ dawˇ cheˆ ve gʼa cawˇ tcuh ve yoˬ. Dawˇ cheˆ ve daꞈ jaˇ ve lehˬ, ngaˬ hui ve Awˬ pa Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ leuˆ yuˬ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 73:28.

2. Yeˍsuˆ leh yawˇ ve awˬ pa awˬ e hkʼaˬ hkʼe te dawˇ cheˆ ve cawˇ ve le?

2 Yeˍsuˆ ve awˬ pa awˬ e lehˬ, yaˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ coˇ caˇ leh ga piˇ ve yoˬ. Yawˇ hui dawˇ cheˆ ve teˇ hpaˍ kaꞈ, yawˇ hui ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ hkʼaw Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ hpeuꞈ maw laˇ ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 2:40, 41, 52) Yeˍsuˆ kaꞈ dawˇ cheˆ ve cawˇ ve yoˬ. Chi hkʼe dawˇ cheˆ ve lehˬ yawˇ Gʼuiˬ sha ve a loˍ htaꞈ hkʼa biˇ te gʼa tuˬ ga piˇ ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 4:1-10) Yeˍsuˆ uiˍ la htaˇ, nyi ma nuˇ nehˬ ve, ka tiꞈ yeˬ ve, leh haꞈ hanˉ ve yoˬ. Yaˇ chi hkʼe ve cawˬ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ ve awˬ pa awˬ e teˇ gʼaˇ le le nyi hkʼaˇ suh leh ha lehˬ jaˇ tuˬ yoˬ.

3. Awˬ lawn chi ve hkʼaw aˬ htoꞈ ma ve na hkawˇ htaꞈ ngaˬ hui shiˍ tuˬ le?

3 Awˬ lawn chi ve hkʼaw na hkawˇ chi teˇ hpaˍ htaꞈ hkʼawꞈ laˇ tuˬ yoˬ. Yeˍsuˆ htaꞈ caˉ daꞈ ve Yaˬhoˉvaˬ dawˇ cheˆ ve daꞈ jaˇ ve htaꞈ ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma gʼa mawˬ ve le? Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ dawˇ cheˆ ve htaꞈ awˬ pa awˬ e hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le? Yeˍsuˆ dawˇ cheˆ ve htaꞈ yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le?

YAˬHOˉVAˬ HTAꞈ HENˇ YUˬ SHEˍ

4. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve Yaˇ htaꞈ caˉ daꞈ ve a yeˇ uiˍ jaˇ ve aˬ htoꞈ ma dawˇ cheˆ ve le?

4 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ Yeˍsuˆ htaꞈ daꞈ jaˇ ve awˬ pa awˬ e cawˬ tcuh ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 1:18-23; Luˉkaꞈ 1:26-38) Maˍriˆ nyi ma awˬ tawˬ hkʼa gaˬ tawˇ yaw ve, yawˇ Yaˬhoˉvaˬ leh Liꞈ hpu htaꞈ haꞈ jaˇ ve tehꞈ ngaˬ hui htaꞈ hpeuꞈ maw laˇ ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 1:46-55) Yaˬhoˉvaˬ te tcuh ve awˬ ceuˬ htaꞈ Yoˇsehꞈ gʼaꞈ te htaˇ, Yoˇsehꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ yawˆ yan leh nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ gaˇ ve tehꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ.—Maꞈhtehˍ 1:24.

5-6. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve Yaˇ htaꞈ aˬ htoꞈ ma gʼa hpuˇ tcuh ve le?

5 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ, Yeˍsuˆ ve awˬ pa awˬ e hpehꞈ sha paw sha ve cawˬ tcuh ve maˇ heˆ. Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ Yeˍsuˆ paw la htaˇ tuˉ tanˇ ve awˬ ceuˬ lehˬ, yawˇ hui haˍ ve gʼawˇ ve tehꞈ ngaˬ hui shiˍ tuˬ hpeuꞈ maw laˇ ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 2:24) Yoˇsehꞈ lehˬ Naˍzaˍrehˆ venˇ hkʼaw ve laꞈ shaˉ maˉ te paˍ hpehꞈ leh, yawˇ ve yehˬ paˇ lo laꞈ shaˉ maˉ te ve yoˬ. Yawˇ hui yaˇ 7 gʼaˇ cawˬ htaˇ, hpu shi mawˇ jeˬ leh yehˬ hkʼaw mawˇ yehˇ tuˬ hkʼe taw maˇ cawˬ ve yoˬ hehˉ.—Maꞈhtehˍ 13:55, 56.

6 Yeˍsuˆ kawˆ ve teˇ ceuˬ ceuˬ maˇ gʼa heuˆ la tuˬ Yaˬhoˉvaˬ haꞈ shaˉ piˇ ve htawˇ, shoꞈ shaꞈ ve teˇ ceuˬ le le maˇ gʼa hpuˇ tuˬ haꞈ shaˉ piˇ ve maˇ heˆ. (Maꞈhtehˍ 2:13-15) Tawˇ pa haˉ te kʼo, yawˇ awˬ viˉ awˬ nyi yonˍ hkʼaˇ maˇ shuˍ daꞈ ve geh gʼa yeunˇ hkanˍ ve yoˬ. Yeˍsuˆ Meˍsiˉyaꞈ hpehꞈ ve tehꞈ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw maˇ yonˍ htaˇ, yawˇ nyi ma hkʼaˬ hkʼe taw luˬ ve htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. (Maˍkuˆ 3:21; Yoˇhanˬ 7:5) Chi hkʼoˆ kaꞈ, yawˇ ve awˬ pa caˉ Yoˇsehꞈ yawˇ yaˇ nehˬ htaˇ suh˗e ve yoˬ hehˉ. Chi yawˇ nyi ma luˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Yeˍsuˆ yaˇ paˍ uiˍ hpehꞈ ve pa taw, awˬ pa ve tanˇ kaˬ hkʼaˇ htaꞈ yawˇ kʼawꞈ caˉ leh te ve yoˬ. (Maˍkuˆ 6:3) Chi lehˬ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw hpu leh loˍ ve awˬ ceuˬ cawˬ tuˬ Yeˍsuˆ kanˉ gʼa te hkeuꞈ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, teˇ nyi mvuhˇ hkʼa hpeuꞈ kanˉ te ve hkʼaˬ hkʼe taw heuˬ ve Yeˍsuˆ shiˍ ve yoˬ.

Awˬ pa awˬ e˗oˬ, nawˬ ve yaˇ shoꞈ shaꞈ ve gʼa hpuˇ la htaˇ yawˇ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn yehˇ leh gu tuˬ awˬ hkʼaˇ shiˍ tuˬ nawˬ beˆ maˍ piˇ sheˍ (Awˬ tawn 7 nyi sheˍ) *

7. (a) Yaˇ cawˬ gaˇ ve chaw leh yaˇ cawˬ˗oˬ ve chaw aˬ htoꞈ ma ve na hkawˇ htaꞈ na nyi cawˇ ve le? (b) Tawˇ naˉ ve liꞈ 2:1-6 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ piˇ cawˇ ve le?

7 Nawˬ heuˆ daꞈ˗oˬ leh yaˇ cawˬ gaˇ ve kʼo, ‘ngaˬ huiˉ maˬ Yaˬhoˉvaˬ leh Liꞈ hpu htaꞈ awˬ tehˬ haꞈ˗aw laˇ?’ ‘Yaˬhoˉvaˬ peꞈ laˇ ve awˬ hpfuhˇ hkʼaˆ jaˇ ve awˬ nu ve a shaꞈ htaꞈ haꞈ shaˉ tuˬ ngaˬ hui nyi ma nuˇ nehˬ˗aw laˇ?’ A shu yawˇ awˬ to htaꞈ na nyi sheˍ. (Chiˇ mvuh ve 127:3, 4) Nawˬ awˬ pa awˬ e hpehꞈ ve kʼo, ‘kanˉ te hkeuꞈ ve htaꞈ yaˇ awˬ hpfuhˇ shiˍ tuˬ ngaˬ maˍ piˇ˗aw la?’ A shu yawˇ awˬ to htaꞈ na nyi sheˍ. (Cuˇ yiˍ piˇ ve 3:12, 13) ‘Saˍtanˍ ve miˬ guiˬ hkʼoˆ cawˬ ve maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ leh kawˆ tuˬ teˇ hpaˍ maˇ kʼoˆ, awˬ to leh pehꞈ ve tzuhˆ ve hpawˇ maˇ kʼoˆ, yaˇ htaꞈ maˇ gʼa heuˆ la tuˬ ngaˬ coˇ caˇ leh haꞈ shaˉ piˇ˗aw laˇ?’ (Tawˇ naˉ ve 22:3) Yaˇ shoꞈ shaꞈ ve maˇ gʼa hpfuhˇ tuˬ nawˬ haꞈ shaˉ piˇ maˇ gʼa. Yaꞈ hkʼaˇ, nawˬ haꞈ pehnˇ ve hkʼaw yawˇ htaꞈ a yehˉ yehˉ gʼa maˍ piˇ ve yoˬ. Yawˇ shoꞈ shaꞈ ve gʼa hpuˇ la htaˇ gu gʼa tuˬ, Liꞈ hpu hkʼaw beˆ maˍ laˇ ve htaꞈ yuˬ yehˇ hkawˇ shiˍ tuˬ, gʼa maˍ piˇ ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 2:1-6 gʼaw sheˍ.) Tawˇ pa haˉ te kʼo, awˬ suhˍ awˬ shaˍ hpawˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ maˇ te˗o htaˇ, aˬ htoꞈ ma te Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ ve a yeˇ uiˍ jaˇ ve tehꞈ yaˇ mawˬ tuˬ nawˬ Liꞈ hpu htaꞈ gʼa yehˇ ve yoˬ.(Chiˇ mvuh ve 31:23) Haꞈ ve chaw suh˗e htaˇ, nyi ma luˬ chehˇ ve chaw nyi ma sha la tuˬ, Liꞈ hpu awˬ tawn hkʼaˬ ve teˇ tawn yehˇ leh yaˇ yawˇ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ tuˬ, nawˬ ve yaˇ htaꞈ hpeuꞈ maw piˇ sheˍ.—2 Kawˇrenˍhtuˆ 1:3, 4; 2 Tiˆmoˉseˍ 3:16.

YOˇSEHꞈ LEH MAˍRIˆ HTAꞈ HENˇ YUˬ SHEˍ

8. Bon maˍ ve liꞈ 6:6, 7 hkʼaw beˆ maˍ laˇ taˍ ve htaꞈ, Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ hkʼaˬ hkʼe gʼaꞈ te ve le?

8 Awˬ pa awˬ e hpehꞈ ve chaw htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ beˆ maˍ piˇ ve hkʼe, Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ gʼaꞈ te ve pa taw, Yeˍsuˆ uiˍ la htaˇ Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh ve chaw hpehꞈ tuˬ yawˇ hui maˍ piˇ ve yoˬ. (Bon maˍ ve 6:6, 7 gʼaw sheˍ.) Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ jaˇ. Hkʼe te leh, yawˇ hui dawˇ teh taˍ ve a yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ yaˇ teˇ hpaˍ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ maˍ piˇ ve yoˬ.

9. Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ aˬ htoꞈ ma te a yeˇ uiˍ jaˇ ve htaꞈ te tuˬ leuˆ yuˬ ve le?

9 Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ lehˬ yaˇ teˇ hpaˍ geh teˇ geh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui˗e ve yoˬ. Naˍzaˍrehˆ venˇ Yuˇdaꞈ chaw hpawnˬ daꞈ kuiˬ hkʼaw yawˇ hui teˇ shinˉ le le kʼai leh Paˍsaˍhkaˍ pawehˇ gaˬ htaˇ, teˇ hkʼawꞈ le le Yeˍruˆsaˍlehnˍ venˇ lo kʼai ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 2:41; 4:16) Yawˇ hui Yeˍruˆsaˍlehnˍ venˇ lo kʼai htaˇ, Yeˍsuˆ leh awˬ nyi awˬ naˉ teˇ hpaˍ htaꞈ Gʼuiˬ sha ve chaw ve awˬ lawn kʼoˆ maˍ piˇ ve yoˬ hehˉ. Yawˇ hui yaꞈ kʼaw kʼaˉ lo kʼai htaˇ Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ taˍ ve awˬ ti lo teˇ kaˬ kaˬ jehˇ ve yoˬ hehˉ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ yaˇ laiˉ gʼaˇ cawˬ htaˇ, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw hkʼa peu˗eˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ ga piˇ ve lehˬ, yawˇ hui awˬ pon haˍ jaˇ ve yoˬ hehˉ. Leh awˬ bon gʼa ve htaꞈ nawˬ mawˬ˗aw laˇ? Yawˇ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve a yeˇ uiˍ jaˇ ve tehꞈ shawˍ ve pa taw, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw hkʼa peu˗eˬ Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve yoˬ.

10. Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ ve awˬ pa awˬ e Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ ve awˬ lawn htaꞈ hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le?

10 Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ ve awˬ pa awˬ e Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ ve awˬ lawn htaꞈ hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le? A yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ, nawˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ ve tehꞈ tawˇ yaw ve, te ve, yaˇ htaꞈ gʼa mawˬ tcuh cawˇ ve yoˬ. Yaˇ htaꞈ piˇ gʼa ve daꞈ jaˇ ve laꞈ shawnˍ lehˬ, yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ gʼa maˍ piˇ ve tehꞈ nawˬ tawnˇ taˍ sheˍ. Leh yawˇ htaꞈ maˍ piˇ tuˬ a yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ, hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ gʼa maˍ piˇ ve yoˬ. Chi lehˬ Liꞈ hpu gʼaw ve, bon lawˬ ve, hkʼaˬ hkʼaˆ kaꞈ hpawnˬ daꞈ˗e leh hto toˇ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 6:6) Nawˬ yawˇ hui htaꞈ loˍ ve awˬ ceuˬ piˇ cawˇ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 5:8) Saˍtanˍ ve miˬ guiˬ peuˬ la paˇ neˇ˗oˬ leh, yaˇ teˇ hpaˍ Gʼuiˬ sha ve miˬ guiˬ awˬ suhˉ hkʼaw gʼa loꞈ˗e tuˬ ga piˇ ve a yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve yoˬ. Hpu shi mawˇ jeˬ cawˬ ve htaꞈ pa taw maˇ heˆ tehꞈ tawnˇ taˍ sheˍ. *Yeˍsaˍkeˍlaˆ 7:19; 1 Tiˆmoˉseˍ 4:8.

Yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ tuˬ awˬ pa awˬ e leuˆ yuˬ ve ngaˬ hui gʼa mawˬ ha lehˬ jaˇ! (Awˬ tawn 11 nyi sheˍ) *

11. (a) 1 Tiˆmoˉseˍ liꞈ 6:17-19 hkʼaw ve beˆ maˍ laˇ hkawˇ yaˇ awˬ pon daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ te piˇ tuˬ awˬ pa awˬ e htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le? (b) Nawˬ ve yehˬ kʼa aˬ htoꞈ ma te tuˬ dawˇ teh taˍ ve le? Leh chi awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa ve le? (Awˇ ceˍ awˇ fa “ Nawˬ ve yehˬ kʼa aˬ htoꞈ ma te tuˬ dawˇ teh taˍ ve le?” htaꞈ nyi sheˍ.)

11 Awˬ pa awˬ e laiˉ gʼaˇ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ tuˬ ga piˇ ve ngaˬ hui mawˬ htaˇ ha lehˬ jaˇ. Yawˇ hui hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ teˇ geh pui ve yoˬ. Yawˇ hui Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw hpawnˬ daꞈ˗e ve, hpawnˬ daꞈ lonˉ teˇ geh kʼai ve, leh teˇ yehˬ kʼa kʼa kʼo hkʼa dehꞈ maˇ hto toˇ kuiˬ awˬ ti lo hto toˇ˗e ve yoˬ. Teˇ yehˬ kʼa kʼa kʼo Beˍteˍlaˆ hkʼaw ca guiˇ˗e ve, maˇ heˆ leh Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ yehˬ te ve hpawˇ ga piˇ˗e ve yoˬ. Chi hkʼe te ve yehˬ kʼa lehˬ a shu yawˇ ve hpu htaꞈ yehˇ leh shoꞈ shaꞈ ve teˇ ceuˬ ceuˬ kaꞈ gʼa hpuˇ ve yoˬ hehˉ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ hui chi hkʼe te ve pa taw, Gʼuiˬ sha awˬ bon maˇ maˇ naꞈ piˇ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 6:17-19 gʼaw sheˍ.) Chi hkʼe ve yehˬ kʼa hkʼaw uiˍ la ve yaˇ teˇ hpaˍ lehˬ, daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ cawˬ ve yoˬ. Awˬ pa awˬ e yawˇ hui htaꞈ chi hkʼe te tuˬ maˍ piˇ ve yawˇ hui nyi ma maˇ luˬ! *Tawˇ naˉ ve 10:22.

YEˍSUˆ HTAꞈ HENˇ YUˬ SHEˍ

12. Yeˍsuˆ uiˍ la htaˇ yawˇ aˬ htoꞈ ma gʼa te ve le?

12 Mvuhˇ ma hkʼoˆ Yeˍsuˆ ve Awˬ pa dawˇ cheˆ ve hkʼaˬ htaˆ kaꞈ cawˇ ve leh, Yeˍsuˆ ve awˬ pa awˬ e kaꞈ cuˇ yiˍ cawˬ ve hkʼaw dawˇ cheˆ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yeˍsuˆ uiˍ la htaˇ yawˇ hkʼaˇ yawˇ gʼa dawˇ cheˆ ve yoˬ. Ngaˬ hui hkʼa shuˍ Yeˍsuˆ kaꞈ yawˇ hkʼaˇ yawˇ leuˆ yuˬ gʼa ve yoˬ. (Gaˍlaˍtiˆ 6:5) Yawˇ yawˇ ve a loˍ htaꞈ te tuˬ leuˆ yuˬ kaꞈ gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ chi hkʼe maˇ te. Yawˇ Gʼuiˬ sha ve a loˍ htaꞈ gʼaꞈ te tuˬ leuˆ yuˬ leh, yawˇ Gʼuiˬ sha geh meuˆ daꞈ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ haꞈ shaˉ ve yoˬ. (Yoˇhanˬ 8:29) Yeˍsuˆ ve awˬ lawn chi beuꞈ teˇ co˗e yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le?

Nawˬ htaꞈ awˬ pa awˬ e maˍ laˇ tcuh cawˇ ve (Awˬ tawn 13 nyi sheˍ) *

13. Yeˍsuˆ yaˇ ehˉ htaˇ, yawˇ a yeˇ uiˍ jaˇ ve aˬ htoꞈ ma htaꞈ dawˇ cheˆ ve le?

13 Yeˍsuˆ yaˇ ehˉ htaˇ kaꞈ yawˇ ve awˬ pa awˬ e hkawˇ na yuˬ tuˬ leuˆ yuˬ ve yoˬ. Yawˇ awˬ pa awˬ e aꞈ kehˉ shiˍ ve maˇ dawˇ leh tawˇ maˇ yaw haˍ jaw. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ “yawˇ huiˉ maˬ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ hkʼa dehꞈ na yuˬ chehˇ ve yoˬ.” (Luˉkaꞈ 2:51) Yeˍsuˆ yaˇ paˍ uiˍ hpehꞈ ve pa taw, kanˉ laiˉ ceuˬ gʼa te ve yoˬ. Kanˉ chi ve teˇ hpaˍ yawˇ te gʼa ve hkʼe coˇ caˇ leh te ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yeˍsuˆ Yoˇsehꞈ geh laꞈ shaˉ maˉ te ve henˇ leh, yehˬ kʼa htaꞈ hu gʼa tuˬ awˬ pa geh kanˉ gʼa ga piˇ ve yoˬ.

14. Yeˍsuˆ Liꞈ hpu htaꞈ hkʼa dehꞈ chaˬ nyi ve tehꞈ, ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te shiˍ gʼa ve le?

14 Yeˍsuˆ anˇ lawꞈ lawꞈ ve hkʼaw hkʼaˬ hkʼe te paw la ve, leh mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ yawˇ htaꞈ caˉ daꞈ ve aˬ htoꞈ ma kʼoˆ piˇ ve, awˬ pa awˬ e yawˇ htaꞈ kʼoˆ maˍ piˇ ve yoˬ hehˉ. (Luˉkaꞈ 2:8-19, 25-38) Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe ceh maˇ heˆ, Yeˍsuˆ yawˇ hkʼaˇ yawˇ Liꞈ hpu htaꞈ hkʼa dehꞈ chaˬ nyi ve yoˬ. Ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te shiˍ gʼa ve le? Yeˍsuˆ yaˇ ehˉ htaˇ kaꞈ “yawˇ dawˇ shiˍ puiˉ ve htaꞈ maˇ kʼoˆ, yawˇ yaw hkʼawꞈ ve teˇ hpaˍ htaꞈ maˇ kʼoˆ” saˍ laꞈ teˇ hpaˍ anˇ ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 2:46, 47) Yeˍsuˆ a shaꞈ 12 hkʼawꞈ htaˇ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve Awˬ pa hpehꞈ ve tehꞈ yonˍ ve yoˬ.—Luˉkaꞈ 2:42, 43, 49.

15. Yeˍsuˆ Yaˬhoˉvaˬ ve a loˍ htaꞈ gʼaꞈ te tuˬ leuˆ yuˬ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le?

15 Yeˍsuˆ lehˬ Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ aˬ htoꞈ ma te tcuh gaˇ ve shiˍ htaˇ, yawˇ hkʼa dehꞈ na yuˬ ve yoˬ. (Yoˇhanˬ 6:38) Yeˍsuˆ chaw laiˉ gʼaˇ yawˇ htaꞈ maˇ dawˇ cawˇ ve shiˍ ve yoˬ. Yawˇ chi hkʼe maˇ hpuˇ gaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ a shu hkawˇ na yuˬ tuˬ leuˆ yuˬ leh 29 hkʼawꞈ C.E htaˇ, Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ ve yoˬ. Yawˇ awˬ pon a yeˇ uiˍ jaˇ ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ loˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ gʼaꞈ te ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 10:5-7) Yawˇ suhˆ hkuiˉ daw hkʼoˆ suh˗e yoˬ te htaˇ kaꞈ, yawˇ Awˬ pa ve a loˍ htaꞈ gʼaꞈ te tuˬ maˇ pa jaw.—Yoˇhanˬ 19:30.

16. Yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ Yeˍsuˆ htaꞈ henˇ yuˬ gʼa ve teˇ ceuˬ aˬ htoꞈ ma le?

16 Nawˬ ve awˬ pa awˬ e hkawˇ na yuˬ sheˍ. Yoˇsehꞈ leh Maˍriˆ hkʼa shuˍ nawˬ ve awˬ pa awˬ e kaꞈ biˇ ve chaw hpehꞈ ve maˇ heˆ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ pa awˬ e yaˇ htaꞈ maˍ leh nyi haꞈ shaˉ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ awˬ vuiˬ peꞈ piˇ ve yoˬ. Nawˬ awˬ pa awˬ e hkawˇ na yuˬ leh yawˆ yan ve kʼo, “co zuhˬ ha zuhˬ cawˬ tuˬ” yoˬ.—Eˇfeˇsuꞈ 6:1-4.

17. Yawˇsuˆ liꞈ 24:15 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ aˬ htoꞈ ma gʼa dawˇ cheˆ cawˇ ve le?

17 Nawˬ a shu ve kanˉ te tuˬ ve dawˇ cheˆ sheˍ. Yaˬhoˉvaˬ a shu hpehꞈ ve, yawˇ ve a loˍ aˬ htoꞈ ma cawˬ ve, leh nawˬ hkʼaˬ hkʼe te gʼaꞈ te gʼa tuˬ kaꞈ gʼa shiˍ cawˇ ve yoˬ. Leh chi htaꞈ caˉ daꞈ ve Liꞈ hpu hkʼaw bvuhꞈ taˍ ve awˬ ceuˬ awˬ tehˬ hpehꞈ ve tehꞈ nawˬ gʼa yonˍ cawˇ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 12:2) Nawˬ chi hkʼe te˗oˬ htaˇ, nawˬ a shaꞈ te kuiˬ hkʼaw a yeˇ uiˍ jaˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ dawˇ cheˆ gʼa tuˬ yoˬ. Chi lehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ leuˆ yuˬ ve yoˬ. (Yawˇsuˆ 24:15 gʼaw sheˍ; Cuˇ yiˍ piˇ ve 12:1) Nawˬ Liꞈ hpu gʼaw leh bvuhꞈ keu tuˬ cawˬ leh chi ve htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼaꞈ te ve kʼo, nawˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh hkʼa dehꞈ yonˍ tuˬ yoˬ.

18. Yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa dawˇ cheˆ sheˍ ve le? Leh awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa ve le?

18 Yaˬhoˉvaˬ ve a loˍ nawˬ a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw awˉ lawˉ te tuˬ leuˆ yuˬ sheˍ. Nawˬ puiˉ ve hpehꞈ ve a shu yawˇ awˬ to pon yehˇ ve kʼo, nawˬ ha lehˬ tuˬ yoˬ tehꞈ, Saˍtanˍ ve miˬ guiˬ ka tiꞈ te laˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, hpu shi mawˇ jeˬ htaꞈ a yeˇ te ve chaw lehˬ, ‘dawˇ haˍ tuˬ laiˉ ceuˬ yawˇ ve nyi ma htaꞈ juˆ pawnˍ peuˬ.’ (1 Tiˆmoˉseˍ 6:9, 10) Yaꞈ hkʼaˇ, Yaˬhoˉvaˬ hkawˇ na yuˬ leh yawˇ ve a loˍ nawˬ a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw awˉ lawˉ te tuˬ leuˆ yuˬ ve kʼo, ‘nawˬ hkʼa te ve kanˉ teˇ hpaˍ uiˍ la daꞈ la tuˬ yoˬ.’—Yawˇsuˆ 1:8.

NAWˬ Aˬ HTOꞈ MA HTAꞈ LEUˆ YUˬ TUˬ LE?

19. Awˬ pa awˬ e aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa tawnˇ taˍ cawˇ ve le?

19 Awˬ pa awˬ e hpehꞈ ve chaw˗oˬ, nawˬ ve yaˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ ga gʼa ve hkʼe ga piˇ sheˍ. Nawˬ Gʼuiˬ sha htaꞈ gʼaˇ va leh cuˇ yiˍ cawˬ ve hkʼaw dawˇ cheˆ gʼa tuˬ yawˇ geh lawˬ sheˍ. (Tawˇ naˉ ve 3:5, 6) Nawˬ kʼoˆ ve aꞈ kehˉ nawˬ te ve awˬ ceuˬ yaˇ htaꞈ heuˆ la kuiˬ cawˬ jaˇ ve tehꞈ tawnˇ taˍ sheˍ. Chi htaꞈ pa taw, nawˬ ve yaˇ Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh ve chaw hpehꞈ tuˬ, nawˬ dawˇ cheˆ leh te gʼa ve hkʼe teˇ ceuˬ le le te sheˍ.

20. Yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tuˬ leuˆ yuˬ ve kʼo, aˬ htoꞈ ma awˬ bon gʼa tuˬ le?

20 Yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ˗oˬ, nawˬ cuˇ yiˍ cawˬ ve hkʼaw dawˇ cheˆ gʼa tuˬ awˬ pa awˬ e ga laˇ gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, nawˬ Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh tcuh gaˇ ve kʼo, nawˬ te ve awˬ ceuˬ htaꞈ cawˬ ve yoˬ. Nawˬ Yeˍsuˆ htaꞈ henˇ yuˬ leh mvuhˇ naw ma hkʼoˆ chehˇ ve nawˬ ve Awˬ pa ve kanˉ te tuˬ leuˆ yuˬ sheˍ. Nawˬ chi hkʼe te ve kʼo, nawˬ ve a shaꞈ awˬ hpfuhˇ cawˬ leh laiˉ ceuˬ gʼa leh chi teˇ hkui nawˬ ve a shaꞈ kaꞈ ha lehˬ gʼa ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 4:16) Leh awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ htawˇ ha lehˬ jaˇ ve a shaꞈ gʼa tuˬ yoˬ.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 133 Yaˇ nehˬ hpehꞈ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui˗o

^ Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ ve awˬ pa awˬ e lehˬ yaˇ uiˍ la ve kʼo ha lehˬ ha kʼa Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te tcuh gaˇ ve yoˬ. Yaˇ chi hkʼe te gʼa tuˬ yawˇ hui hkʼaˬ hkʼe ga piˇ gʼa tuˬ le? Yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ awˬ gʼuˇ suh hpawˇ a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ daꞈ tuˬ hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le? Awˬ lawn chi ve hkʼaw na hkawˇ chi teˇ hpaˍ hkʼawꞈ laˇ tuˬ yoˬ.

^ Liꞈ kʼoˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ daꞈ kehˬ ve hkʼaw oˉ kʼoˍ kʼawꞈ pui ve!, liꞈ mehˆ hpfuhˇ 69-70 awˬ tawn. 17-18 htaꞈ nyi sheˍ.

^ Awˇ ceˍ awˇ fa Tu loˬ!, Ha pa 10 maˬ 2011 hkʼawꞈ Liꞈ mehˆ hpfuhˇ 20 “Ngaˬ daꞈ jaˇ ve awˬ pa awˬ e cawˬ ve” leh Tu loˬ!,Ha pa 3 maˬ 8 nyi 1999 hkʼawꞈ Liꞈ mehˆ hpfuhˇ 25 “Awˬ pa awˬ e htaꞈ daꞈ jaˇ ve liꞈ teˇ kʼoˆ bvuhꞈ piˇ ve” htaꞈ nyi sheˍ. (Laˇhuˍ hkawˇ maˇ cawˬ.)

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Yeˍsuˆ yaˇ ehˉ htaˇ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ Maˍriˆ maˍ piˇ ve. Chi beuꞈ teˇ co˗e ve awˬ e kaꞈ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ tuˬ gʼa maˍ piˇ ve.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Yoˇsehꞈ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw geh teˇ geh Yuˇdaꞈ chaw ve hpawnˬ daꞈ kuiˬ lo kʼai ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ shawˍ ve. Chi beuꞈ teˇ co˗e ve awˬ pa kaꞈ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw geh teˇ geh hpawnˬ daꞈ˗e ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ shawˍ ve.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Yeˍsuˆ yawˇ ve awˬ pa geh kanˉ teˇ ceuˬ ceuˬ henˇ gʼa ve. Chi beuꞈ teˇ co˗e ve yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ kaꞈ awˬ pa geh kanˉ teˇ ceuˬ ceuˬ henˇ gʼa ve.