1. ¿Toni tein okachi kuali uelis tikixtaliskej tikchiuaskej?

MIAKPA, tein kiixtaliaj kichiuaskej tetatmej uelis kinpaleuis ininkoneuan oso amo. Komo kichiuaj tein amo kuali, ininkoneuan kipiaskej kuejmolmej, uan komo kichiuaj tein kuali kinpaleuiskej maj yolpakikan. Sayoj ke, ininkoneuan no moneki kiixtaliskej kichiuaskej tein kinpaleuis. Tiktekitiliskej toTajtsin tetasojtakej Jiova, yejua tein okachi kuali tein uelis tikchiuaskej (Sal. 73:28).

2. Kemej kijtoua Biblia, ¿toni kichiujkej itatuan Jesús tein semi tapaleuij, uan toni kichiuak Jesús?

² Itatuan Jesús kinekiaj kinpaleuiskej ininkoneuan maj kitekitilikan Jiova, uan tein kiixtalijkej kichiuaskej kinextij ke kiitayaj ke yejua tein okachi monekia (Luc. 2:40, 41, 52). Jesús no kiixtalij tein kipaleuij maj kichiuani tein Jiova kinekia (Mat. 4:1-10). Keman moskaltij, katka yolkuali, tatakamatkej uan yolchikauak. Nochin tetatmej akin kitasojtaj Jiova kiuelitaskiaj maj ininkoneuan yeskiaj kemej Jesús.

3. ¿Toni netajtanilmej tiknankiliskej itech nejin tamachtilis?

³ Itech nejin tamachtilis tiknankiliskej nejin netajtanilmej: ¿Toni kichiuak Jiova tein kipaleuij Jesús? ¿Toni uelis kinmachtis tetatmej akin kitekitiliaj Jiova tein kichiujkej José uan María? ¿Uan toni uelis kinmachtis telpochmej uan ichpochmej tein kichiuak Jesús?

4. ¿Toni kichiuak Jiova keman kinixpejpenak itatuan Jesús?

⁴ Keman Jiova kinixpejpenak itatuan Jesús, kinixpejpenak akin kitasojtayaj uan kitakamatiaj (Mat. 1:18-23; Luc. 1:26-38). Itajtoluan María tein moajsij itech Biblia kinextiaj ke semi kitasojtaya Jiova uan kipatiuitaya iTajtol  (Luc. 1:46-55). Uan tikitaj ke José kitasojtaya Jiova uan ke kinekia kiyolpaktis keman niman kitakamatik (Mat. 1:24).

5, 6. ¿Toni ouijkayomej kikauak Jiova maj kipanouani iKonetsin?

⁵ Akin Jiova kinixpejpenak maj yeskiaj itatuan Jesús amo tominpiayaj. Netetayokolil tein kitemakakej José uan María satepan ke yolik Jesús kinextia ke amo kipiayaj miak tomin (Luc. 2:24). José katka koujxijxinkej ompa Nazaret uan kampa nemiaj xa kipiaya se kaltsin kampa tekitia. Xa amo kipiayaj miak tomin nion miak taman, okachiok porin kinpiakej kemej chikome ininkoneuan oso okachi (Mat. 13:55, 56).

⁶ Jiova kipaleuij iKonetsin keman kinekiaj kichiuiliskej seki taman tein amo kuali, sayoj ke kikauak maj kipanouani seki ouijkayomej (Mat. 2:13-15). Kemej neskayot, seki ichankauan amo iuan takuaujtamatiaj. Maj tiknemilikan keniuj momachilij Jesús porin seki ichankauan yekinika amo kineltokakej ke yejua katka Mesías (Mar. 3:21; Juan 7:5). Uan no, José xa momikilij keman Jesús katka telpochok, uan nejin xa semi kitayokoltij. Uan kemej yejua tayekanaya, xa monekik yejua kisentokas kichiuas tekit tein kipiaya José (Mar. 6:3). Ijkon kemej panotiajkej xiujmej, kimatik keniuj kinyekpias ichankauan. Xa monekia tekitis chikauak uan ijkon ueliskia kinixpanoltis. Yejua ika kimatia ke semi se sioui satepan ke se tekiti nochi tonal.

7. 1) ¿Toni netajtanilmej uelis kinpaleuis akin kinpiaj konemej? 2) Kemej kijtoua Proverbios 2:1-6, ¿toni moneki kinmachtiskej tetatmej ininkoneuan?

⁷ Komo tejuatsin uan monamik nankinekij nankipiaskej konemej, ximotajtanikan: “¿Tiyolyemankej, tiktasojtaj Jiova uan tikpatiuitaj iTajtol? ¿Techixpejpenaskia Jiova maj tikyekpiakan se konetsin?” (Sal. 127:3, 4). Uan komo tikonpiaya konemej, xionmotajtani: “¿Nikinmachtia nokoneuan ke moneki se tekitis?” (Ecl. 3:12, 13). “¿Nimochikaua nikinyekpias uan maj amo kinpano tein amo kuali itech nejin taltikpak kampa taixyekana Satanás?” (Prov. 22:3). Maski amo uelis tikonchiuas maj amo kinpano nion teyi tein amo kuali, kemaj uelis tikonpaleuijtias ika netasojtalis maj kimatikan keniuj kiixnamikiskej ouijkayomej tein kipiaskej. ¿Keniuj?  Keman tikonmachtis maj kitemokan tayolmajxitilis itech Biblia (xikonixtajtolti Proverbios 2:1-6). Kemej neskayot, komo se nanmochankauj kikaua Jiova, xikonnextili mokoneuan ika iTajtol Dios keyej moneki okachi se kitasojtas Jiova (Sal. 31:23). Oso komo momikilia se nanmochankauj oso se akin kuali iuan nanmouikayaj, xikonnextili tajkuilolmej tein kinpaleuiskej maj amo semi motayokoltikan uan maj yolseujtokan (2 Cor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16).

8. ¿Keniuj kichiujkej José uan María tein kijtoua Deuteronomio 6:6, 7?

⁸ José uan María uelik kipaleuijkej Jesús maj kipiani itatiochiualis Dios porin kichiujkej tein Jiova kinnauatia tetatmej (xikonixtajtolti Deuteronomio 6:6, 7). Yejuan semi kitasojtayaj Jiova uan kiitayaj ke monekia kinpaleuiskej ininkoneuan maj no kitasojtanij.

9. ¿Toni kichiujkej José uan María tein semi tapaleuij?

⁹ José uan María nochipa kiueyichiuayaj Jiova iniuan ininkoneuan. Nochi semanas yayaj sinagoga tein moajsia Nazaret uan nochi xiujmej yayaj Jerusalén keman mochiuaya Pascua (Luc. 2:41; 4:16). Xa keman ojtokayaj hasta Jerusalén kinmachtiayaj Jesús uan iikniuan tein kipanok ixolal Jiova, uan xa yayaj tachiatij itech talmej tein ika motajtoua itech Biblia. Keman kinpiakej okseki konemej, xa okachi ouij kinkisaya kisentokaskej kiueyichiuaskej Jiova kemej momattoyaj. Sayoj ke semi tapaleuij maj kitayekanaltianij kichiuaskej nejon, porin ininchankauan kisentokakej kuali mouikakej iuan Jiova.

10. ¿Toni uelis kinmachtis tetatmej tein kichiujkej José uan María?

¹⁰ ¿Toni uelis kinmachtis tetatmej tein kichiujkej José uan María? Tein okachi moneki, xikinnextilikan nanmokoneuan ke nankitasojtaj Jiova ika tein nankijtouaj uan ika tein nankichiuaj. Komo nankinpaleuiaj maj kitasojtakan Jiova yejua okachi kuali netetayokolil tein uelis nankinmakaskej. Uan semi kinpaleuis komo nankinmachtiaj keniuj uelis nochipa momachtiskej Biblia, kitataujtiskej Jiova, yaskej nechikolmej uan tanojnotsaskej (1 Tim.  6:6). Melauj ke moneki nankinmakaskej tein kinpoloua, kemej tomin oso okseki taman (1 Tim. 5:8). Sayoj ke xikelnamikikan nejin: amo tomin oso okseki taman kinpaleuis nanmokoneuan maj makisakan keman ixpoliuis tein amo kuali uan maj nemikan itech Xochital, ta ininkuali uikalis iuan Jiova (Ezeq. 7:19; 1 Tim. 4:8). *

11. 1) ¿Keniuj tein kijtoua 1 Timoteo 6:17-19 uelis kinpaleuis tetatmej maj kiixtalikan tein kinpaleuis ininkoneuan? 2) ¿Toni uelis nankiixtaliskej nankichiuaskej kemej kalyetouanij, uan toni tatiochiualismej uelis nankiseliskej? (Xikonita recuadro “ ¿Toni uelis nankiixtaliskej nankichiuaskej?”).

¹¹ Semi techyolpaktia tikitaskej ke miakej tetatmej kiixtaliaj kichiuaskej tein kinpaleuis ininkoneuan maj kuali mouikakan iuan Jiova. Nochipa kisenueyichiuaj, youij nochi nechikolmej, uejueyi nechikolmej uan kiteixmatiltiaj iTajtol Dios. Seki kalyetouanij hasta tapaleuitij kampa amo semi motanojnotsa. Oksekin takalpanotij Betel oso tapaleuiaj keman mochijchiuaj kalmej kampa titaueyichiuaj. Maski keman kichiuaj nejin moneki tomin uan uelis kipiaskej seki ouijkayomej, Jiova semi kintatiochiuia (xikonixtajtolti 1 Timoteo 6:17-19). Miakpa, akin inintatuan kichiujkej nejin, kisentokaj ijkon kichiuaj keman moskaltiaj uan semi kitasojkamatij tein kinmachtijkej inintatuan (Prov. 10:22). *

12. ¿Toni monekik kichiuas Jesús ijkon kemej moskaltijtiaya?

¹² Jiova, iPopaj Jesús akin nemi iluikak nochipa kiixtalia kichiuas tein tapaleuis, uan José uan María, itatuan nikan taltikpak, no ijkon kichiujkej. Sayoj ke ijkon kemej Jesús moskaltijtiaya, monekia yejua kiixtalis tein kichiuaskia (Rom. 14:12). Ijkon kemej tejuan, uelia iselti kiixtaliaya tein kichiuaskia. Ueliskia kichiuas tein yejua kinekiskia uan amo tein Jiova kinekia, sayoj ke kiixtalij kisentokas kuali mouikas iuan (Juan 8:29). Ineskayo uelis kinpaleuis telpochmej uan ichpochmej itech nejin tonalmej.

13. ¿Toni kiixtalij kichiuas Jesús keman okichpilok katka?

¹³ Keman Jesús okichpilok katka, kiixtalij kintakamatis itatuan. Amo keman kinixnamikik nion kinemilij ke okachi tamatkej katka ke José uan María, ta “kisentokaya kintakamatiaya” (Luc. 2:51). Xa mochikauak kichiuas tekimej tein kipiaya porin yejua tayekanaya. No mochikauak uelis tekit tein kipiaya José uan ijkon ueliskia kipaleuis maj kinixpanolti ichankauan.

14. ¿Keniuj tikmatij ke Jesús kuali momachtiaya iTajtol Dios?

 ¹⁴ Itatuan xa kitapouijkej keniuj kichiujka Dios maj yolini uan tein itekitikauan kijtojkaj ke kichiuaskia (Luc. 2:8-19, 25-38). Maski kitapouijkaj nejon, Jesús no momachtij iselti iTajtol Dios. ¿Keniuj tikmatij ke kuali momachtiaya? Porin keman okichpilok katka, tamachtianij ompa Jerusalén “kimoukakakiaj de keniu in okichpil Jesús niman kinajsikamatiliaya ne tanextiliani. Uan [...] keniu Jesús kinnankiliayaj” (Luc. 2:46, 47). Maski kipiaya 12 xiujmej, Jesús kuali kimatia ke Jiova katka iTajtsin (Luc. 2:42, 43, 49).

15. ¿Keniuj kinextij Jesús ke kiixtalijka kichiuas tein Jiova kinekia?

¹⁵ Keman Jesús kiajsikamatik toni kinekia Jiova maj kichiuani, kiixtalij kichiuas (Juan 6:38). Kimatia ke miakej kitauelitaskiaj, uan maski amo kinekia maj pano nejon, kiixtalij kitakamatis Jiova. Satepan ke moauij, itech xiuit 29, kitayekanaltij kichiuas tein Jiova kinekia (Heb. 10:5-7). Nochipa kichiuak nejon, hasta keman momikilijtoyaya itech kouit kampa kipilojkaj (Juan 19:30).

16. ¿Toni uelis kinmachtis telpochmej uan ichpochmej tein kichiuak Jesús?

¹⁶ Xikintakamati motatuan. Ijkon kemej José uan María, motatuan no tajtakolejkej. Sayoj ke Jiova kinnauatia maj mitsyekpiakan, maj mitsmachtikan uan maj mitsixyekanakan. Moneki tikakis tein mitsyolmajxitiaj uan moneki tikinpoujkaitas “para ijkon tiyolpaktinemis” (Efes. 6:1-4).

17. Kemej kijtoua Josué 24:15, ¿toni moneki ininselti kiixtaliskej telpochmej uan ichpochmej?

¹⁷ Xikixtali akoni tiktekitilis. Moneki tikixmatis Jiova, tikitas toni kineki xikchiua uan keniuj uelis tikchiuas (Rom. 12:2). Nejin mitspaleuis xikixtali tikchiuas tein okachi moneki: tiktekitilis Jiova (xikonixtajtolti Josué 24:15; Ecl. 12:1). Komo nochipa tikixtajtoltia uan timomachtia Biblia, okachi tiktasojtas Jiova uan mochikauas motakuaujtamatilis.

18. ¿Toni moneki kiixtaliskej kichiuaskej telpochmej uan ichpochmej, uan toni panos?

¹⁸ Xiktayekanalti tikchiuas tein Jiova kineki. Miakej akin kipiaj tanemilil tein Satanás kichiua maj onka nikan taltikpak kijtouaj ke komo tikchiua tein tiueli  uan tiktani miak tomin tiyolpakis. Maski tein melauj, akin kitayekanaltiaj kipiaskej miak tomin uan miak taman kipiaj “miak tataman ouijkayome” (1 Tim. 6:9, 10). Sayoj ke, komo tikaki Jiova uan tikixtalia tiktayekanaltis tein yejuatsin kineki, “tikchiuas teisa ika tamatilis” uan tiyolpakis (Jos. 1:8).

19. ¿Toni moneki kielnamikiskej tetatmej?

¹⁹ Tetatmej, ximochikauakan nankinpaleuiskej nanmokoneuan maj kitekitilikan Jiova. Xitakuaujtamatikan iuan, uan yejuatsin namechpaleuis xikixtalikan nankichiuaskej tein tapaleuis (Prov. 3:5, 6). Xikelnamikikan ke nanmokoneuan okachi kinpaleuis tein nankichiuaj ke tein nankijtouaj. Yejua ika xikchiuakan tein kinpaleuis maj kipiakan itatiochiualis Jiova.

20. ¿Toni tatiochiualismej kipiaskej telpochmej uan ichpochmej komo kiixtaliaj kitekitiliskej Jiova?

²⁰ Telpochmej uan ichpochmej, nanmotatuan uelis namechpaleuiskej xikixtalikan nankichiuaskej tein namechpaleuis. Sayoj ke nankipiaskej itatiochiualis Dios komo nankiixtaliaj nankichiuaskej tein kuali. Yejua ika, xikchiuakan kemej Jesús uan xikixtalikan nankitekitiliskej toTajtsin Jiova akin semi techtasojta. Komo nankichiuaj, nankipiaskej se kualtsin tekit uan nanyolpakiskej (1 Tim. 4:16). Uan satepan kuali nannemiskej.