Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MWISAMBO WA KULONGA 44

Bana bobe abakafubila Yehowa nsaa yabakakulu su?

Bana bobe abakafubila Yehowa nsaa yabakakulu su?

“Yesu baadi akulu mu kinangu na mu kishiisa, na mulongamine Efile Mukulu na bantu.”​—LUK. 2:52.

LOONO 134 Bana nkya buntu ky’Efile Mukulu

KYABAKWILA MWANKA *

1. Nkitshibilo kinyi ki buwa kilombene muntu oso kwaata?

KEBUNGI, bitshibilo abyataa ba nambutwile abikalaa na bukitshi kwi bana babo mu mafuku aafiki. Su ba nambutwile baata bitshibilo bi bubi, mbilombene nkapetesha bana babo nkalakashi. Anka, su baata bitshibilo bi buwa, mbalombene kukwasha bana babo bwabadya kwikala na nshalelo e buwa. Kadi abitungu bana beatshile bitshibilo bi buwa. Kitshibilo kibuwa kyabadi balombene kwaata, nyi kufubila Nshetu sha kifulo, Yehowa.​—Mis. 73:28.

2. Bitshibilo kinyi bi buwa bibaadi Yesu na baledi baye baate?

2 Baledi ba Yesu abaadi na kitshibilo kya kukwasha bana babo bwabadya kufubila Yehowa, na bitshibilo bibaabadi abaata bibaadi abilesha’shi, kufubila Yehowa kwi na muulo mu nshalelo abo. (Luk. 2:40, 41, 52) Na Yesu namu, baadi mwaate bitshibilo bibaadi bimukwashe bwa kukumbasha mpángo ya Yehowa. (Mat. 4:1-10) Yesu bafikile muntu e buwa, sha lulamato na munyingye eshimba. Boso ba nambutwile bafule Yehowa abekala na muloo wa kwikala na mwana e byabya.

3. Nkonko kinyi yatwaluula mu uno mwisambo?

3 Mu uno mwisambo, atwaluula ku ino nkonko: Bitshibilo kinyi bi buwa bibaadi Yehowa mwaate bwa Yesu? Ba nambutwile bena Kidishitu mbalombene kulongyela kinyi ku bitshibilo bibaadi baledi ba Yesu baate? Na ba nsongwa mbalombene kulongyela kinyi ku bitshibilo bibaadi Yesu mwaate?

LONGYELA KWI YEHOWA

4. Nkitshibilo kinyi ki na muulo kibaadi Yehowa mwaate bwa Mwan’aye?

4 Yehowa badi musangwile Yesu baledi be buwa. (Mat. 1:18-23; Luk. 1:26-38) Mayi a Maariya e mu Bible aalesha mushindo ubaadi mufule Yehowa, n’Eyi dyaye n’eshimba dyoso. (Luk. 1:46-55) Na mushindo ubaadi Yoosefe mukookyele bukunkushi bwa Yehowa, ubaadi uleshe’shi mmufule Efile Mukulu na akumiina ku musankisha.​—Mat. 1:24.

5-6. Mmyanda kinyi ibaadi Yehowa mutadiile’shi Mwan’aye afumankane nayo?

5 Lamiina’shi Yehowa ta baadi musangwile Mwan’aye baledi ba mpeta. Mulambu ubaadi Yoosefe na Maariya batushe kunyima kwa kutandjikwa kwa Yesu, aulesha’shi abaadi balanda. (Luk. 2:24) Abimweka’shi Yoosefe baadi na kashibo ka kuseela mabaya peepi na nshibo yaye mu Nazarete. Abimweka’shi t’abaadi na makuta sunga bintu bya ku mbidi bi bungi, bikishekishe mwanda wa bana musambo sunga kukila paapa bataabadi nabo.​—Mat. 13:55, 56.

6 Yehowa baadi mukalwile Yesu ku angi masaku, anka Ta baadi Mumukalwile ku nkalakashi yoso ibaadi mupete. (Mat. 2:13-15) Bu kileshesho, Yesu baadi na bena kifuko ba’shi baadi abakumiina mwadi. Banda kunangushena bibaadi abipusha Yesu pa kwikala na bena kifuko ba’shi baadi bamukumiine musango umune’shi Mesiya. (Mak. 3:21; Yo. 7:5) Dingi, abimweka’shi Yoosefe bafwile pabaadi Yesu ki nsongwa, na bino bibaadi bimukalakashe ngofu. Lufu lwa Yoosefe lubaadi lukitshishe Yesu mwana mbedi bwadya kwaata mbalo ya nshaye pa kukita mudimo ubaadi akitshi bwa kukumbasha nkalo ya kifuko kyabo. (Mak. 6:3) Pabaadi Yesu akulu, baadi mulongye bwa kupasukila kifuko kyabo. Abimweka’shi baadi afubu ngofu bwa kupeta makuta na bingi bintu bibaabadi nabyo lukalo. Byabya, baadi muukye abikala kukooka kunyima kwa kufuba efuku dishima.

Ba nambutwile, lumbuulayi bana benu ku nkalakashi yabadya kupeta mu nshalelo pa kwibalongyesha byabadya kupeta malango Mwiyi dy’Efile Mukulu (Tala kikoso 7) *

7. (a) Nkonko kinyi ilombene kukwasha mulume na mukashi bwa kukusha bana babo kalolo? (b) Mushindo kinyi ulombene Nkindji 2:1-6 kukwasha ba nambutwile bwa kulongyesha bana babo?

7 Su nwibeyibakishene na anukyebe kutanda bana, eyipusheyi’shi: ‘Twi bantu beyishe, bafule Yehowa na Eyi dyaye su? Yehowa mmwitusangule bwa kupasukila mwana atandjikwa su?’ (Mis. 127:3, 4) Su we nambutwile, eyipushe’shi: ‘Nkwete kulongyesha bana bande bwabadya kwaata mudimo wa maasa na muulo su? (Mul. 3:12, 13) Nkwete kukita mwande moso bwa kukalwila bana bande ku mbidi na mu binangu ku masaku oso abadi balombene kufumankana nao mu uno ndumbulwilo e bubi su?’ (Nki. 22:3) Twe mulombene kukalwila bana bobe ku myanda yoso ya baadi balombene kupeta. Wawa nyi mwanda wibukopo kukita. Anka na kifulo kyoso, we kubanga kwi balumbuula kapelakapela ku nkalakashi yabadya kupeta mu nshalelo, pa kutungunuka na kwibalongyesha byabadya kupeta malango Mwiyi dy’Efile Mukulu. (Badika Nkindji 2:1-6.) Bu kileshesho, su mwina kifuko basumbula lulangwilo lwa binyibinyi, kwasha bana bobe bwabadya kulonga Mwiyi dy’Efile Mukulu, bwakinyi bi na muulo bwabadya kushala na lulamato kwi Yehowa. (Mis. 31:24) Su muntu anudi bafule baafu, badikila bana bobe bifundwe bilombene kwibakwasha bwa kukambila kyakya kinyongwa na kupeta butaale.​—2 Kod. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

LONGYELA KWI YOOSEFE NA MAARIYA

8. Muyile Miiya Ikituulwe 6:6, 7, kinyi kibaadi akitungu’shi Yoosefe na Maariya bakite?

8 Baledi ba Yesu abaadi bamukwasha bwadya kukumiinyibwa n’Efile Mukulu, pa kulonda malango abaadi Yehowa mupe ba nambutwile. (Badika Miiya Ikituulwe 6:6, 7.) Yoosefe na Maariya abaadi bafule Yehowa ngofu, na kibaadi na muulo kwabadi nyi kulongyesha bana baabo bwabadya kwikala na kifulo ki byabya bwa Yehowa.

9. Mbitshibilo kinyi bi na muulo bibaadi Yoosefe na Maariya baate?

9 Yoosefe na Maariya abaadi bakumiine kulangwila Yehowa na bana babo. Kushi mpaka abaadi abatwele bisangilo lubingo loso mu kitumbwilo kya Nazarete, nka bu bibaabadi abende kipwa kyoso ku musangelo wa Kidibwa kya lukilo ku Yeelusaleme. (Luk. 2:41; 4:16) Abimweka’shi pabaabadi abende ku Yeelusaleme, abaadi abalongyesha Yesu mwishinda, na kumulondela kibaadi kikitshikile mwilo wa Yehowa mafuku a kala, pangi pabaabadi abende mukutala ma mbalo abadi bakwile mu bifundwe. Pabaadi bana abafwimi, ta bibaadi bibofwile Yoosefe na Maariya bwabadya kulama byubishi bya mu kikudi. Anka abaadi bapete muloo pabo kwibikita. Pa mwanda abaadi batule lulangwilo lwa Yehowa pa mbalo ya kumpala, abaadi bashale nka peepi na Yehowa.

10. Ba nambutwile bena Kidishitu mbalombene kulongyela kinyi kwi Yoosefe na Maariya?

10 Ba nambutwile abatshinyi Efile Mukulu, be kulongyela kinyi kwi Yoosefe na Maariya? Mwanda wi na muulo, longyesha bana bobe’shi we mufule Yehowa mu ngakwilo na mu bikitshino byobe. Uuka’shi kya buntu kikile bukata kyodya kwibapa, nyi kwibakwasha bwabadya kufubila Yehowa. Na kingi kintu ki na muulo, nyi kwibalongyesha byabadi balombene kulama byubishi bi buwa bya mu kikudi bu kwibadikila Bible, kusambila, kutwela mu bisangilo na kulungula mukandu wibuwa. (1 Tim. 6:6) Eyendo, abitungu ope bana bobe bintu bya ku mbidi byabadi nabyo lukalo. (1 Tim. 5:8) Tentekyesha’shi, kilombene kukwasha bana bobe bwabadya kupanda ku nfudiilo a uno ndumbulwilo a Satana na kutwela mu ndumbulwilo mupya a Efile Mukulu, ta makuta sunga bintu bi bungi bya ku mbidi nya, anka nyi kipwano kyabo na Yehowa. *​—Es. 7:19; 1 Tim. 4:8.

Bi muloo wikashaa pa kumona ba nambutwile bena Kidishitu abaata bitshibilo bi buwa bya mu kikudi bwa bifuko byabo! (Tala kikoso 11) *

11. (a) Elango di mu 1 Timote 6:17-19, adikwasha ba nambutwile naminyi bwabadya kwaata bitshibilo nsaa y’abakusha bana babo? (b) Bipatshila kinyi bilombene kifuko kyobe kwaata na myabi kinyi yabaadi balombene kupeta? (Tala kashibo akamba’shi: “ We na bipatshila kinyi?”)

11 Bi muloo wikashaa pa kumona ba nambutwile bena Kidishitu abaata bitshibilo bi buwa bwa kukwasha bana babo bwa’shi bekale peepi na Yehowa! Abakitshi lulangwilo lwa mu kifuko lubingo loso. Abatwele mu bisangilo na mu bikongeno. Na abalungula mukandu wibuwa. Bangi bakwete kulungula mu ma teritware abashaa bakambaa kulungula mukandu wibuwa. Bangi abendaa mu kutala Betele, bangi namu abakwatshishena lwibako lwa mashibo a ndumbulwilo. Bifuko bikwete kusangula bwa kukita ino midimo bikwete kutusha makuta, na pangi bikwete kupeta ingi nkalakashi. Anka Yehowa kwete kwibyelela mwabi pa mwanda wa bino. (Badika 1 Timote 6:17-19.) Bana bakule mu bino bifuko, bakwete kutungunuka na kukita ino myanda p’abakulu na be na muloo mwanda baledi babo mbebakushe mu uno mushindo! *​—Nki. 10:22.

LONGYELA KWI YESU

12. Nkinyi kibaadi akitungu’shi Yesu akite pabaadi ende na kukula?

12 Yehowa baadi nk’atshila Yesu bitshibilo bi buwa, na baledi baye ba pa nsenga abaadi nabo abamwatshila bitshibilo bi buwa. Anka, pabaadi Yesu mukule, bibaadi abitungu eatshile bitshibilo. (Nga. 6:5) Nka bu’twe boso, Yesu baadi na bulungantu bwa kusangula kyoso kyakyebe kukita. Baadi mulombene kusangula bwa kwisankisha. Anka basangwile bwa kulama kipwano kyaye na Yehowa. (Yo. 8:29) Kileshesho kyaye nkilombene kukwasha ba nsongwa lelo uno naminyi?

Ba nsongwa, tanukumanga kupela buludiki bwa baledi benu (Tala kikoso 13) *

13. Nkitshibilo kinyi ki na muulo kibaadi Yesu mwaate kubanga nka pabaadi ki nsongwa?

13 Pa baadi ki nsongwa, Yesu baadi nka akookyela baledi baye. Ta baadi efuku su ndimu mukutwe kukookyela baledi baye mwanda wa’shi euku bi bungi kwibakila. Anka baadi “kwete kwibakôkyela.” (Luk. 2:51) Bu bibaadi mwana mbedi, Yesu baadi ekitshisha bwa kukumbasha buno bushito. Baadi akitshi mwaye moso bwa kulongyela kwi Yoosefe mudimo wa kusee mabaya bwa’shi amone bya kukwasha kifuko kyabo.

14. Atuuku naminyi’shi Yesu baadi mulongi e buwa a Eyi dy’Efile Mukulu?

14 Abimweka’shi baledi ba Yesu abaadi bamulondele pabitale kutandjikwa kwaye kwa mu kilengyeleshi na myanda ibaadi yakule mikyendji y’Efile Mukulu pabimutale. (Luk. 2:8-19, 25-38) Yesu ta baadi penda mwimene pa bibaabadi abamulungula nya, baadi dingi elongyela Eyi dy’Efile Mukulu. Atuuku naminyi’shi Yesu baadi mulongi e buwa a Eyi dy’Efile Mukulu? Mwanda pabaadi nka ki ka nsongwalume, balongyeshi ba mu ntempelo mu Yeelusaleme, “babaadi abakaanya bwa kinangu kyaaye na bwa myaaluulo ibatuushanga.” (Luk. 2:46, 47) Na nsaa ibaadi na bipwa 12, Yesu baadi mushinkamishe’shi Yehowa nyi Nshaye.​—Luk. 2:42, 43, 49.

15. Mushindo kinyi ubaadi Yesu muleshe’shi, baata kitshibilo kya kukita kikyebe ky’eshimba dya Yehowa?

15 Nsaa ibaadi Yesu mulongye pabitale akimutekye Yehowa’shi akite, baadi mwaate kitshibilo kya kwikikita. (Yo. 6:38) Baadi auku’shi bantu be bungi abamushikwa. Anka ta mubofule pa mwanda wa bino nya, batungunukile na kukookyela Yehowa. Nsaa ibaadi Yesu mubatshishibwe mu kipwa kya 29 B.B., kintu kibaadi na muulo kwadi nyi kukita kikyebe ky’eshimba dya Yehowa. (Eb. 10:5-7) Sunga nsaa ibaadi afu ku mutshi wa makyenga, batungunukile nka kukita kikyebe ky’eshimba dya Yehowa.​—Yo. 19:30.

16. Ndilongyesha kinyi dya kumpala dilombene bana kulongyela kwi Yesu?

16 Kookyela baledi bobe. Nka bu Yoosefe na Maariya, baledi bobe ta mbapwidjikye nya. Anka, Yehowa mwibape bushito bwa nkukalwila, nkulongyesha na nkuludika. Su webakookyela na kwibaneemeka, ‘wekala biiya.’​—Ef. 6:1-4, Esambi dipya 2015.

17. Muyile Yooshwa 24:15, nkitshibilo kinyi akitungu’shi ba nsongwa beatshile?

17 Sangula odya kufubila. Abitungu obe nabene oukye Yehowa, kikyebe ky’eshimba dyaye, na mushindo odya kwikikita mu muwa oobe. (Lom. 12:2) Paapa, wekala na ngobesha ya kwaata kitshibilo ki na muulo mu muwa oobe, kitshibilo kya kufubila Yehowa. (Badika Yooshwa 24:15; Mul. 12:1) Su wekala na programe a kubadika na kwilongyela Eyi dy’Efile Mukulu, kifulo kyobe bwa Yehowa akitama na lukumiino lobe mwadi alunyisha kunyinga.

18. Nkitshibilo kinyi akitungu’shi ba nsongwa baate, na mbipeta kinyi byabapete?

18 Ata kitshibilo kya kutula kikyebe ky’eshimba dya Yehowa pa mbalo ya kumpala mu muwa obe. Ndumbulwilo a Satana amba’shi su muntu afubisha ngobesha yaye bwa buwa bwaye’ye nabene, ekala na muloo. Anka, atuuku’shi boso batule binangu byabo mu kukimba kwa mapeta, mbekakile abo ba nabene “makyenga e bungi.” (1 Tim. 6:9, 10, Kilombeno kipya 2014) Kadi su oteemesha Yehowa na kutula kikyebe ky’eshimba dyaye pa mbalo ya kumpala mu muwa obe, wekala na muloo mu nshalelo obe na dingi ‘oobesha.’​—Yos. 1:8.

OSANGULA BWA KUKITA KINYI?

19. Nkinyi akitungu’shi ba nambutwile batentekyeshe?

19 Ba nambutwile, kitayi mwenu moso bwa kukwasha bana benu bwa’shi bafubile Yehowa. Mukulupileyi, na e nukwasha bwanudya kwaata bitshibilo bi buwa. (Nki. 3:5, 6) Tentekyeshayi’shi, byanukitshi bi na bukitshishi kwi bana benu pe byanwakula. Byabya, atayi bitshibilo abikwasha bana benu bwabadya kukumiinyibwa na Yehowa.

20. Mmyabi kinyi ayipete ba nsongwa su baata kitshibilo kya kufubila Yehowa?

20 Ba nsongwa, baledi benu mbalombene kwinukwasha bwanudya kwaata bitshibilo bi buwa mu muwa wenu. Anka, abitungu nwaate bitshibilo bi buwa bwa kusankisha Yehowa. Byabya, ambulayi Yesu na atayi kitshibilo kya kufubila Nshenu sha kifulo e mwiyilu. Su nubakitshi byabya, anwikala na muloo na nshalelo e buwa kubanga binobino. (1 Tim. 4:16) Na dingi, mu mafuku aafiki anukekala na muloo ukilekile!

LOONO 133 Langwila Yehowa pokii nsongwa

^ par. 5 Ba nambutwile bena Kidishitu abakumiina’shi bana babo bekale na muloo na bafubile Yehowa nsaa yabakulu. Mbitshibilo kinyi byabadi balombene kwaata bwa kukwasha bana babo bwa’shi bafubile Yehowa? Mbitshibilo kinyi abitungu bena Kidishitu ba nsongwa baate bwa kwikala na muloo mu muwa wabo? Uno mwisambo awaluula ino yoso nkonko.

^ par. 11 Tala kashibo akamba’shi: Je ne pouvais pas rêver meilleurs parents mu Réveillez-vous ! a mweshi 10/2011 esak. 20, na mwisambo wamba’shi: Lettre spéciale à leurs parentsmu Réveillez-vous ! a 8/3/1999 esak. 25 mu fwalanse.

^ par. 66 BI MU BIFWATULO: Maariya baadi mulongyeshe Yesu bya kufula Yehowa ngofu. Ba nyina-bana lelo uno mbalombene kulongyesha bana babo bya kufula Yehowa.

^ par. 68 BI MU BIFWATULO: Yoosefe baadi aata na muulo kwenda ku kitumbwilo na kifuko kyaye. Ba nshe-bana lelo uno, mbalombene kwaata na muulo nkwenda ku bisangilo na bifuko byabo.

^ par. 70 BI MU BIFWATULO: Yesu baadi mulongyele bya kufuba kwi nshaye. Ba nsongwa lelo uno, mbalombene kulonga bya kufuba kwi bamashabo.