1. Mang e n’en th’abi fel’ nrayog ni nge dugliy be’ ni nge rin’?

BA GA’ ni pi n’en ma dugliy e gallabthir e ma yib fel’ngin ara wenegan ko bitir rorad me par nib n’uw nap’an. Faanra de yag ni nge dugliy e gallabthir boch ban’en nib fel’ rogon, ma rayog ni ngar k’aringed boch e magawon ngak pi fakrad. Machane, faan yad ra dugliy boch ban’en nib fel’, ma aram e yad be ayuweg pi fakrad ni nge fel’ e par rorad. Machane riyul’ ni kub t’uf ni nge dugliy e piin bitir boch ban’en nib fel’ ni ngar rin’ed. N’en th’abi fel’ nrayog ni nge dugliy be’ ni nge rin’ e aram e nge pigpig ngak Jehovah ni Chitamangidad ni bay u tharmiy ni gad ba t’uf rok.​—Ps. 73:28.

2. Mang boch ban’en nib manigil ni dugliy Jesus nge gallabthir rok ni ngar rin’ed?

² I dugliy e gallabthir rok Jesus ni ngar ayuwegew pi fakrow ni ngar pigpiggad ngak Jehovah, ma pi n’en ur dugliyew e i m’ug riy ni aram e n’en th’abi ga’ fan u lan e yafos rorow. (Luke 2:40, 41, 52) Ku arrogon Jesus nib fel’ e pi n’en ni i dugliy ni nge rin’, ya aram e n’en ni ayuweg ni nge rin’ e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay. (Matt. 4:1-10) Yan i ilal Jesus ni ir be’ nib gol, mab yul’yul’, maku der ma rus. Gubin e gallabthir nib t’uf Jehovah rorad e yad ba uf ngay maku yad ba felfelan’ ni ngar fakayed reb e bitir ni bod rogon Jesus.

3. Mang boch e deer ni gad ra weliy e fulweg riy ko re article ney?

³ U lan e re article ney e gad ra weliy riy e fulweg ko pi deer ni baaray ni be gaar: Mang boch ban’en nib manigil ni dugliy Jehovah ni nge rin’ ni fan ngak Jesus? Mang boch ban’en nrayog ni nge fil e pi gallabthir ni Kristiano ko pi n’en ni dugliy Josef nge Maria ni ngar rin’ew? Ma mang e rayog ni nge fil e pi Kristiano ni kab fel’ yangarrad ko pi n’en ni i dugliy Jesus ni nge rin’?

4. Mang reb e ban’en nib ga’ fan ni dugliy Jehovah ni nge rin’ ni fan ngak Fak?

⁴ I mel’eg Jehovah l’agruw ni’ nri yow ba manigil ni ngar mangew gallabthir rok Jesus. (Matt. 1:18-23; Luke 1:26-38) Fapi thin  ni yog Maria ni ke yib u gum’irchaen ni kan tay nga lan e Bible e be dag gelngin feni t’uf Jehovah rok nge Thin rok. (Luke 1:46-55) Ma rogon ni fol Josef ko n’en ni yog Jehovah ni nge rin’ e be dag ni bay madgun Got u wan’, ma baadag ni nge rin’ e tin nib m’agan’ ngay.​—Matt. 1:24.

5-6. Mang boch ban’en ni pag Jehovah Fak ni nge yan u fithik’?

⁵ Mu tay fanam i yan riy nde mel’eg Jehovah l’agruw ni’ nib fel’ rogorow ni ngar mangew gallabthir rok Jesus. Fare maligach ni ognag Josef nge Maria u tomuren ni kan gargeleg Jesus e be dag ni yow ba gafgow. (Luke 2:24) Sana rayog ni immoy boch yang i ban’en u tooben e naun rok Josef u Nazareth ni ma chamiy nochi ban’en riy ni ma ngongliy e pi daiksang. Ku rayog ni gathi ri boor e salpiy ara chugum rorad ni bochan e munmun me yoor pi fakrow nge gaman e medlip ara ba pag.​—Matt. 13:55, 56.

⁶ Bay boch e riya’ ni i yororiy Jehovah Jesus riy, machane gathi gubin e magawon ni i mada’nag Jesus ni i yororiy Jehovah riy. (Matt. 2:13-15) Bod ni, immoy boch e girdi’ rok Jesus nda i mich u wan’rad. Am lemnag rogon e kireban’ ni i tay Jesus u nap’an ni guy ni bay boch i girdien e tabinaw rok nde mich u wan’rad ko som’on ni ir fare Messiah. (Mark 3:21; John 7:5) Maku reb e, sana yim’ Josef ni kab bitir Jesus. Ere rayog nrib gel e kireban’ ni tay Jesus ni bochan e re n’ey. Bochan e re n’ey, ma dabisiy nthingari rin’ Jesus e pi maruwel ni i rin’ e chitamangin ni bochan e ir e th’abi ilal. (Mark 6:3) Nap’an ni ilal boch Jesus, me fil rogon ni nge ayuweg e tabinaw rok ko tin nib t’uf rorad. Dabisiy nib t’uf ni nge maruwel nib gel ni nge yognag e salpiy nge tin nib t’uf rorad. Ere manang gelngin nri ma aw paroway u tomuren reb e rran nib gel e maruwel ni kan tay riy.

7. (a) Mang deer e rayog ni nge ayuweg ba wu’ e mabgol u rogon ni ngar ayuwegew pi fakrow? (b) Uw rogon nrayog ni nge ayuweg e Proverbs 2:1-6 e piin gallabthir u rogon ni ngar skulnaged pi fakrad?

⁷ Faanra gimew baadag e en mabgol rom ni ngam fakayew e bitir, ma ngam fithew gimew ni nge lungumew: ‘Ba sobut’an’mow mab t’uf Jehovah nge Thin rok romow, fa? Ra mel’egmow Jehovah ni nggu ayuwegew reb e bitir ni ka fin nni gargeleg nrib ga’ fan e yafos rok, fa?’ (Ps. 127:3, 4) Faanra gur reb e gallabthir, ma ngam fithem ni nge lungum: ‘Gu be fil ngak pi fakag feni ga’ fan ni ngaun maruwel nib gel, fa?’ (Ekl. 3:12, 13) ‘Gu ma rin’ e tin nrayog rog ni nggu ayuweg pi fakag u boch ban’en nib kireb nrayog ni ngar mada’naged u lan e re fayleng rok Satan ney, fa?’ (Prov. 22:3) Dabiyog ni ngam yororiy  pi fakam u urngin mit e magawon. Re n’ey e ban’en ndabiyog ni ngan rin’. Machane, rayog ni ngam ayuwegrad u rogon ni ngar pithiged boch e magawon ni yad ra mada’nag u lan e yafos rorad boch nga m’on ni aram e ngam ulul i fil ngorad u fithik’ e t’ufeg rogon ni ngar taga’gad ko fonow ni bay u Bible. (Mu beeg e Proverbs 2:1-6.) Bod ni, faanra ke dugliy be’ u lan e tabinaw ni nge dabki pigpig ngak Jehovah, mag ayuweg pi fakam ni ngar filed u lan e Thin rok Got feni ga’ fan ni ngar pared ni yad ba yul’yul’ ngak Jehovah. (Ps. 31:23) Fa reb e faanra ke yim’ be’ u lan e tabinaw, mag dag ngak pi fakam rogon ni ngar fanayed e Thin rok Got ni ngar gelgad ko kireban’ ni ke yib ngorad me gapas lanin’rad.​—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

8. Mang e thingari rin’ Josef nge Maria nrogon nib puluw ko Deuteronomy 6:6, 7?

⁸ I yag ni nge ayuweg Josef nge Maria Jesus ni nge ilal mab fel’ u wan’ Got ni bochan e ur folgow ko pi fonow ni i pi’ Jehovah ni fan ko piin gallabthir. (Mu beeg e Deuteronomy 6:6, 7.) Rib t’uf Jehovah rok Josef nge Maria, ma n’en th’abi ga’ fan u wan’row e aram e ngar ayuwegew pi fakrow ni ngki t’uf Jehovah rorad.

9. Mang boch ban’en nib ga’ fan ni dugliy Josef nge Maria ni ngar rin’ew?

⁹ I dugliy Josef nge Maria ni ngaur liyorgad pi fakrow ngak Jehovah u taabang. Dariy e maruwar riy ni ur uned ko pi muulung ni yima tay u tagil’ e muulung u Nazareth, nge fare madnom ko Paluk’af ni un tay u Jerusalem u gubin e duw. (Luke 2:41; 4:16) Sana rayog nnap’an ni ur milekaggad nga Jerusalem, ma aram e ngiyal’ ni ur filew ngak Jesus nge pi walagen murung’agen e pi n’en ni i buch ko girdi’ rok Jehovah kakrom, ma sana ku rayog nnap’an ni yad be yan i yan ngaram mu ur talgad ngaur yaliyed boch e binaw ara yu yang i ban’en ni bay murung’agen u lan e Babyor nib Thothup. Nap’an ni be yoor pi fak Josef nge Maria, ma sana rayog ni i mo’maw’ boch ngorad ni ngaur rin’ed e pi n’en yad ma rin’ ni fan ko liyor rorad ngak Jehovah ni gubin ngiyal’. Machane, ba ga’ angin ni yib ngorad ni bochan e ur athamgilgad ni ngaur rin’ed e pi n’ey! I yag ni nge par chon e tabinaw rorow ni yad ba chugur ngak Jehovah ni bochan e ur m’oneged e liyor rorad ngak.

10. Mang boch ban’en nrayog ni nge fil e pi gallabthir ni Kristiano rok Josef nge Maria?

¹⁰ Mang e rayog ni nge fil e pi gallabthir ni Kristiano rok Josef nge Maria? N’en th’abi ga’ fan e  ngam dag ngak pi fakam u daken e thin nge ngongol rom nrib t’uf Jehovah rom. Thingar mu nang ni bin th’abi fel’ e tow’ath nrayog ni ngam pi’ ngorad e aram e ngam ayuwegrad ni nge t’uf Jehovah rorad. Ma reb e ban’en nrib ga’ fan nrayog ni ngam fil ngorad e rogon ni ngaur filed e Bible rorad, nge rogon ni ngaur meybilgad, ma yad be un ko muulung, nge machib. (1 Tim. 6:6) Riyul’ nthingar kum pi’ e tin nib t’uf ko par rok pi fakam. (1 Tim. 5:8) Machane, dab mu pagtalin ni tha’ u thilrad Jehovah e aram e n’en nra ayuwegrad ni ngar mageygad ni yad ba fos u nap’an ni yira thang e re m’ag rok Satan ney mar thapgad nga lan e bin nib beech e fayleng rok Got. Gathi salpiy ara chugum.​—Ezek. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. (a) Uw rogon nra ayuweg fare fonow ni bay ko 1 Timothy 6:17-19 e piin gallabthir ni ngar dugliyed boch ban’en nib manigil ni ngar rin’ed u nap’an ni yad be chuguliy pi fakrad? (b) Mang boch ban’en nrayog ni ngam nameged chon e tabinaw rom ni ngam rin’ed, ma mang boch e tow’ath nrayog ni nge yag riy ngomed? (Mu guy fare kahol ni kenggin e “ Mang e Gimed Ra Nameg ni Ngam Rin’ed?”)

¹¹ Ri gad ba felfelan’ ni gad ma guy boor e gallabthir ni Kristiano ni yad be dugliy boch ban’en nib fel’ ni ngar rin’ed nra ayuweg pi fakrad ni ngar chugurgad ngak Jehovah! Yad ma liyor ngak Got u taabang ni gubin ngiyal’. Yad ma un ko pi muulung nge convention ni yima tay. Maku yad ma un ko machib. Ku bay boch e tabinaw ni ke yag ni nga ranod ko machib u boch e binaw ni fin munmun min machib riy. Ku bay boch e tabinaw ni ka ranod nga Bethel ni ngar guyed boch ban’en ni yima rin’ u rom ara kar pied e ayuw u reb e naun ni kan toy ni fan ko ulung rok Jehovah. Pi chon e tabinaw ni yad ma dugliy ni ngar rin’ed boch ban’en ni aray rogon e thingar ra fanayed e salpiy ko pi n’ey, ma rayog nib mo’maw’ ngorad ni ngar rin’ed e re n’ey. Machane, ra tow’athnagrad Jehovah. (Mu beeg e 1 Timothy 6:17-19.) Bitir ni yima chuguliy u boch e tabinaw ni aray rogon e ba ga’ ni yad ma ulul ni ngaur rin’ed e pi n’ey u nap’an ni yad ra ilal, ma yad ba felfelan’ nga rogon ni chuguliyrad e gallabthir rorad!​—Prov. 10:22.

12. Mang e ba t’uf ni nge rin’ Jesus u nap’an ni ilal?

¹² Chitamangin Jesus ni bay u tharmiy e gubin ban’en ni ma dugliy nib fel’, maku arrogon e gallabthir rok u fayleng ni kub fel’ e pi n’en ni ur dugliyew. Machane nap’an ni ilal Jesus, ma thingari dugliy boch ban’en ni nge rin’ ni ir rok. (Gal. 6:5) Jesus e ku bod gadad ni bay e puf rogon rok. Ere rayog ni nge dugliy ni nge rin’ boch ban’en ni ir e nge yib fel’ngin ngak, ma dabi rin’ e n’en nib m’agan’ Got ngay. Machane de rin’ ni aram rogon, ya dugliy ni nge par nib fel’ e tha’ u thilrow Jehovah. (John 8:29) Ere, uw rogon nrayog ni nge yib angin e n’en ni rin’ ngak e piin fel’ yangaren e ngiyal’ ney?

13. Mang reb e ban’en nib ga’ fan ni dugliy Jesus ni nge rin’ u nap’an ni kab bitir?

¹³ Nap’an ni kab bitir Jesus, me dugliy ni nge fol ko gallabthir rok. Dariy ba ngiyal’ ni siyeg ni nge fol ko fonow ni i pi’ e gallabthir rok ngak ni  bochan e be lemnag ni ka boor ban’en ni manang ngorow. Ya bin riyul’ riy e, “i par ni be fol rorow.” (Luke 2:51) Dariy e maruwar riy ni i tiyan’ Jesus nge rin’ e n’en nib milfan ngak ni ir e en th’abi ilal u fithik’ pi walagen. I athamgil u rogon nrayog rok ni nge fil rok Josef rogon ni nge mang reb e daiksang ya nge yag ni yognag e salpiy ni fan ko tin nib t’uf ko tabinaw rok.

14. Uw rogon ni kad nanged ni Jesus e ir be’ nri ma tiyan’ nga i fil e Thin rok Got?

¹⁴ Ba mudugil ni yog e gallabthir rok Jesus ngak rogon nni diyennag u daken e maang’ang nge n’en ni yog e engel rok Got u murung’agen. (Luke 2:8-19, 25-38) Machane de mus u rom, ya ki fil Jesus e n’en ni bay u lan fare Babyor nib Thothup ni ir rok. Uw rogon ni kad nanged ni Jesus e ir be’ nri ma tiyan’ nga i fil e Thin rok Got? Bochan e nap’an ni kab bitir, mi ri gin fapi tamachib u Jerusalem ngak nga rogon “feni llowan’ ko thin ni ur fithed ngak ngi i fulweg.” (Luke 2:46, 47) Ma nap’an ni ka fini gaman 12 e duw rok, me micheg nga laniyan’ ni Jehovah e Chitamangin.​—Luke 2:42, 43, 49.

15. Uw rogon ni dag Jesus ni ke dugliy u wan’ ni nge rin’ e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay?

¹⁵ Nap’an ni nang Jesus e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni nge rin’, ma aram me dugliy ni nge rin’ e maruwel ni kan pi’ ngak. (John 6:38) Manang ni boor e girdi’ ni yad ra fanenikay. Ma yugu aram rogon ndabun ni nge buch e re n’em rok, machane me mel’eg ni nge fol rok Jehovah. Nap’an nni taufenag Jesus ko duw ni 29 C.E., ma n’en th’abi ga’ fan u wan’ e aram e nge rin’ e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni nge rin’. (Heb. 10:5-7) Mus ko ngiyal’ ni be n’en ni nge yim’ u daken fare ley i gek’iy, me ulul ni nge dugliy u wan’ ni nge rin’ e n’en nib m’agan’ e Chitamangin ngay.​—John 19:30.

16. Mang reb e ban’en nrayog ni nge fil e piin bitir rok Jesus?

¹⁶ Mu fol ko gallabthir rom. Gallabthir rom e taareb rogorow ngak Josef nge Maria ndawor ra flontgow. Machane, ke tay Jehovah e gallabthir rom ni ngar ayuwegew mar pow’iyew gur. Faan ga ra motoyil ko fonow rorow mag tayfan mat’awrow ni kan pi’, ma ra um “par nib fel’ rogom.”​—Efe. 6:1-4.

17. Mang e thingari dugliy e piin fel’ yangaren ni ngar rin’ed nrogon nib puluw ko Joshua 24:15?

¹⁷ Mu dugliy ko mini’ e ngam pigpig ngak. Thingar mmicheg nga lanin’um ko mini’ Jehovah, nge n’en nib m’agan’ ngay, nge rogon ni ngam rin’ e n’en nib m’agan’ ngay u lan e yafos rom. (Rom. 12:2) Faan ga ra rin’ ni aray rogon, ma  aram e rayog ni ngam dugliy e n’en th’abi ga’ fan ni ga ra dugliy u lan e yafos rom ni aram e ngam pigpig ngak Jehovah. (Mu beeg e Joshua 24:15; Ekl. 12:1) Faan ga ra tay ba ngiyal’ ni fan ko beeg Bible nge fol Bible mu um fol riy, ma aram e ra ulul ni nge gel e t’ufeg rom ngak Jehovah miki gel e michan’ rom i yan.

18. Mang reb e ban’en nthingari dugliy e piin fel’ yangaren ni ngar rin’ed, ma mang angin nra yib riy ngorad?

¹⁸ Mu dugliy ni ngam m’oneg e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay u lan e yafos rom. Re fayleng rok Satan ney e ma guy rogon ni nge micheg nga lanin’um ni faan ga ra maruwel ko pi salap rom u reb e kanawo’ ni gur e nge fel’ rogom riy, ma aram e ga ra felfelan’. Machane, gad manang ni piin yad be nameg ni nge yoor e chugum nge salpiy rorad e ma “yib e kireban’ ni pire’ ngorad.” (1 Tim. 6:9, 10) Machane, faan ga ra motoyil ngak Jehovah mag dugliy ni ngam m’oneg e n’en nib m’agan’ ngay u lan e yafos rom, ma “pi n’en ni ga ra lemnag ngam dugliy e ra fel’,” ma ga ra pirieg e felfelan’ u lan e yafos rom.​—Josh. 1:8.

19. Mang e thingar dabi pagtalin e piin gallabthir?

¹⁹ Gimed e piin gallabthir e ngam athamgilgad u rogon nrayog romed ngam ayuweged pi fakmed ni ngar pigpiggad ngak Jehovah. Gimed ra taga’ ngak, ma aram e ra ayuwegmed ni ngam dugliyed boch ban’en u fithik’ e gonop. (Prov. 3:5, 6) Dab mu paged talin ni ngongol romed e kab ga’ angin nra yib ngak pi fakmed ko thin ni gimed ma yog. Ere mu dugliyed boch ban’en nra ayuwegrad ni ngar fel’gad u wan’ Jehovah.

20. Mang boch e tow’ath nra yag ngak e piin fel’ yangaren ni faan yad ra dugliy ni ngar pigpiggad ngak Jehovah?

²⁰ Gimed e piin fel’ yangaren, rayog ko gallabthir romed ni ngar ayuweged gimed ni ngam dugliyed boch ban’en u fithik’ e gonop. Machane thingar mu dugliyed boch ban’en nib manigil ya nge yag nim fel’gad u wan’ Got. Ere mu folwokgad rok Jesus mi gimed dugliy ni ngam pigpiggad ngak e Chitamangidad ni bay u tharmiy ni gimed ba t’uf rok. Faan gimed ra rin’ ni aray rogon, ma ra yib fan e yafos romed e chiney, mu kum felfelan’gad. (1 Tim. 4:16) Ma ra boch nga m’on ma ra yag e bin th’abi fel’ e yafos ngomed nri gimed ra felfelan’ ngay!